Λαϊκή ορχήστρα ''Μίκης Θεοδωράκης'' ένα αφιέρωμα στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου


Μίκης Θεοδωράκης
Επιτάφιος - Ρωμιοσύνη - 18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας

Ερμηνεύουν: Λάκης Χαλκιάς, Βασίλης Λέκκας Μπέττυ Χαρλαύτη, Γιάννης Σιδηράς

Απαγγελία: Μάνια Παπαδημητρίου

Συμμετέχει η Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης»
Γιάννης Μπελώνης, πιάνο
Γιάννης Ματσούκας, μπουζούκι
Ξενοφών Συμβουλίδης, μπαγλαμάς, πνευστά
Σταύρος Καβαλιεράτος, κοντραμπάσο 
Στέφανος Θεοδωράκης - Παπαγγελίδης, κρουστά

Οι κύκλοι τραγουδιών που θα ερμηνευθούν, «Επιτάφιος», «Ρωμιοσύνη» και «Τα δεκαοκτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», έχουν πλέον ταυτισθεί με τη σύγχρονη ελληνική ιστορία, καθώς πέτυχαν σε κρίσιμες στιγμές να εκφράσουν τη λαϊκή συνείδηση.

Τα ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις μουσικές συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη. Άλλωστε, οι δημιουργίες του Ρίτσου συνάντησαν το ευρύ κοινό όταν μελοποιήθηκαν από τον Μίκη Θεοδωράκη. Η φιλία που τους ένωνε, μέσα από τιη μακρόχρονη συνεργασία τους, έγινε σχέση ζωής, καθοριστική για τη μετέπειτα καλλιτεχνική τους πορεία. Καρπός της δημιουργικής αυτής συνεύρεσης είναι μία πληθώρα τραγουδιών που έχουν χαράξει ανεξίτηλα τις σελίδες της σύγχρονης μουσικής ιστορίας, διαμορφώνοντας την πολιτιστική ταυτότητα για εκατομμύρια Έλληνες εντός και εκτός συνόρων.
Απόσπασμα από κείμενο του συνθέτη για τον Γιάννη Ρίτσο, δημοσιευμένο στο περιοδικό «Ελίτροχος» Ιανουάριος 1995:

«Στα δύο κορυφαία μου έργα στον τομέα της έντεχνης λαϊκής μουσικής, τον ΕΠΙΤΑΦΙΟ και τη ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ, είχα την αίσθηση ότι η μελωδία ξεπήδησε σαν αρτεσιανό νερό μέσα από τους στίχους. Τι να συνέβαινε άραγε; 

Νομίζω ότι η ταύτισή μου με τον ποιητή, που ξεπερνούσε τα σύνορα της ποίησης κι΄ απλωνόταν σε όλο το χώρο της ζωής, της εργατικότητας, της δημιουργικότητας, της ιδεολογίας, της στάσης ζωής, της κοινής πίστης σε μια κοινή κλίμακα αξιών, στην ταυτόσημη αντιμετώπιση του χρέους, τέλος στην κοινή μας στράτευση στο στρατόπεδο της αριστεράς, της εθνικής αντίστασης, της ελευθερίας και της αφοσίωσης στο ιδεώδες της εθνικής αναγέννησης, όλα αυτά δημιούργησαν μία ταυτότητα θα έλεγα, στις δύο ευαισθησίες μας. Γίναμε συγκοινωνούντα δοχεία, απ΄ όπου ποίηση και μουσική περνούσε η μία στην άλλη, ώσπου να πάρουν μία τρίτη διάσταση: το τραγούδι». 

- ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ , 1958 
1) Πού πέταξε τ' αγόρι μου
2) Χείλι μου μοσκομύριστο
3)Μέρα Μαγιού
4) Βασίλεψες, αστέρι μου
5) Είσουν καλός
6) Στο παραθύρι στέκοσουν
7) Νάχα τ' αθάνατο νερό
8) Γλυκέ μου, εσύ δε χάθηκες

- ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ, 1966 
1) Αυτά τα δέντρα
2) Όλοι διψάνε
3) Όταν σφίγγουν το χέρι 
4) Τόσα χρόνια
5)Μπήκαν στα σίδερα
6) Δέντρο το δέντρο
7) Ποιος να το πει
8) Θα σημάνουν οι καμπάνες
9) Τραβήξανε ψηλά 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΓΙΑ «ΤΑ ΔΕΚΑΟΧΤΩ ΛΙΑΝΟΤΡΑΓΟΥΔΑ ΤΗΣ ΠΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ».

Τα 16 απ' τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» γράφτηκαν μέσα σε μιά μέρα - στις 16 του Σεπτέμβρη του 1968 - στο ΠΑΡΘΕΝΙ της ΛΕΡΟΥ, ύστερα από κρυφό μήνυμα του Μίκη Θεοδωράκη με την παράκληση να μελοποιήσει κάτι δικό μου ανέκδοτο. Τα λιανοτράγουδα αυτά τα ξαναδούλεψα στο ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ της ΣΑΜΟΥ τον Νοέμβρη του 1969. Το 16 και το 17 γράφτηκαν την Πρωτομαγιά του 1970. Το 7 αλλάχτηκε ριζικά τον Γενάρη του 1973 στην ΑΘΗΝΑ. Δε σκόπευα να εκδώσω τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα» κ'είχα ζητήσει να μη δημοσιευτούν και να μη μεταφραστούν, παρά μόνο να τραγουδηθούν. Αλλά, να που τα περισσότερα δημοσιεύτηκαν κιόλας σε πολλά ντόπια και ξένα περιοδικά και μεταφράστηκαν σε αρκετές ξένες γλώσσες. Έτσι, δεν υπάρχει πια λόγος να επιμείνω στην αρχική μου απόφαση. Τα «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» είναι αφιερωμένα στον Μίκη Θεοδωράκη. 

- ΤΑ ΔΕΚΑΟΧΤΩ ΛΙΑΝΟΤΡΑΓΟΥΔΑ ΤΗΣ ΠΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ, 1971-1973 
1) Αναβάφτιση
2) Κουβέντα μ' ένα λουλούδι 
3) Καρτέρεμα 
4) Λαός 
5) Μνημόσυνο 
6) Αυγή 
7) Δε φτάνει 
8) Πράσινη μέρα 
9) Συλλείτουργο 
10) Το Νερό 
11) Το Κυκλάμινο 
12) Λιγνά κορίτσια 
13) Τ' άσπρο ξωκκλήσι 
14) Επιτύμβιο
15) Εδώ το φως
16) Το χτίσιμο 
17) Ο ταμένος 
18) Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαίς