Ο Rosario Lonegro ήταν μόλις 20 ετών όταν μπήκε σε ένα καθολικό ιεροδιδασκαλείο στη Σικελία ως επίδοξος ιερέας που ετοιμαζόταν να χειροτονηθεί.

Όμως, ενώ βρισκόταν εκεί ερωτεύτηκε έναν άλλο άνδρα και οι προϊστάμενοί του απαίτησαν να υποβληθεί σε θεραπεία μεταστροφής με σκοπό να διαγράψει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, αν ήθελε να συνεχίσει την πορεία προς την ιεροσύνη.

«Ήταν η πιο σκοτεινή περίοδος της ζωής μου», δήλωσε στο BBC, αναπολώντας την εμπειρία του στο ιεροδιδασκαλείο το 2017.

Στοιχειωμένος από ενοχές και φόβους ότι θα διέπραττε αμαρτία στα μάτια της Καθολικής Εκκλησίας, ο Rosario είπε ότι «ένιωθε παγιδευμένος χωρίς άλλη επιλογή από το να καταπιέσει τον πραγματικό μου εαυτό».

«Η ψυχολογική πίεση να είμαι κάποιος που δεν ήμουν ήταν ανυπέρβλητη. Δεν μπορούσα να αλλάξω όσο σκληρά και αν προσπαθούσα».

Η… θεραπεία για να σταματήσει να είναι γκέι

Για περισσότερο από ένα χρόνο, υποχρεώθηκε να συμμετέχει σε πνευματικές συγκεντρώσεις εκτός του ιεροδιδασκαλείου, ορισμένες από αυτές για αρκετές ημέρες, όπου υποβλήθηκε σε μια σειρά από οδυνηρές δραστηριότητες που είχαν ως στόχο να τον απογυμνώσουν από τις σεξουαλικές του προτιμήσεις.

Αυτές περιελάμβαναν τον εγκλεισμό του σε μια σκοτεινή ντουλάπα, τον εξαναγκασμό του να γδυθεί μπροστά στους άλλους συμμετέχοντες και ακόμη και την απαίτηση να αναπαραστήσει τη δική του κηδεία.

Ο Rosario Lonegro. Πηγή φωτο: BBC

Κατά τη διάρκεια αυτών των τελετουργιών, του ανατέθηκε να αποτυπώσει στο χαρτί τα θεωρούμενα ελαττώματά του, όπως «ομοφυλοφιλία», «βδέλυγμα», «ψέμα» – και ακόμη πιο σαφείς όρους, τα οποία στη συνέχεια υποχρεώθηκε να θάψει κάτω από μια συμβολική ταφόπλακα.

«Νόμιζα ότι έπρεπε να θεραπευτώ»

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τον κατάλογο των ψυχικών διαταραχών του το 1990. Οι επιστημονικές έρευνες που ακολούθησαν κατέληξαν σε μεγάλο βαθμό στο συμπέρασμα ότι οι προσπάθειες αλλαγής του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι όχι μόνο αναποτελεσματικές αλλά και επιβλαβείς.

Στη Γαλλία, τη Γερμανία και την κατεξοχήν καθολική Ισπανία, οι θεραπείες μεταστροφής έχουν απαγορευτεί επισήμως, ενώ τόσο στην Αγγλία όσο και στην Ουαλία καταβάλλονται προσπάθειες για την απαγόρευση τέτοιων πρακτικών.

Σήμερα στην Ιταλία, είναι σχεδόν αδύνατο να προσδιοριστεί η ακριβής έκταση αυτών των πρακτικών, οι οποίες αναφέρονται κυρίως από άνδρες, αλλά και από ορισμένες γυναίκες, και δεν υπάρχει κανένας τυποποιημένος νομικός ορισμός τους.

Τους τελευταίους μήνες, ωστόσο, το BBC έχει πραγματοποιήσει συνεντεύξεις με αρκετούς νεαρούς ομοφυλόφιλους άνδρες σε ολόκληρη τη χώρα, οι οποίοι μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους από την υποβολή τους σε ψευδοεπιστημονικές ομαδικές συναντήσεις ή ατομικές συνεδρίες θεραπείας με στόχο τη μετατροπή τους σε ετεροφυλόφιλους.

Ένας 33χρονος άνδρας που παρακολούθησε τέτοιου είδους συναντήσεις για πάνω από δύο χρόνια εξέφρασε το αρχικό του κίνητρο, λέγοντας «Ήθελα να συμφιλιωθώ με τον εαυτό μου. Δεν ήθελα να είμαι ομοφυλόφιλος. Νόμιζα ότι έπρεπε να θεραπευτώ».

«Είδα ότι αυτό ήταν ο μοναδικός μου δρόμος προς την αποδοχή», είπε ένας άλλος. Δεν προσπαθούσε να γίνει ιερέας, αλλά απλώς αναζητούσε την αποδοχή στην καθημερινή του ζωή.

Οι… θεραπευτές

Η θεραπεία μετατροπής των ομοφυλόφιλων δεν περιορίζεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή της Ιταλίας – ομαδικές συναντήσεις και ατομικές συνεδρίες θεραπείας πραγματοποιούνται σε ολόκληρη τη χώρα, ορισμένες μάλιστα από αδειούχους ψυχοθεραπευτές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτές οι συναντήσεις και οι συνεδρίες θεραπείας είναι ανεπίσημες και κρυφές, συχνά προωθούνται μέσω διακριτικών συζητήσεων και μυστικών παραπομπών.

Άλλα μαθήματα διαφημίζονται δημοσίως, με γνωστές προσωπικότητες στους συντηρητικούς κύκλους της Ιταλίας να αναζητούν ενεργά οπαδούς στο διαδίκτυο και σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να προωθήσουν την ικανότητά τους να αλλάξουν σεξουαλικό προσανατολισμό.

Στη Σικελία, ο Rosario Lonegro υποβλήθηκε κυρίως σε συναντήσεις που διοργάνωσε η ισπανική ομάδα Verdad y Libertad (Αλήθεια και Ελευθερία), υπό την ηγεσία του Miguel Ángel Sánchez Cordón. Η ομάδα αυτή έχει έκτοτε διαλυθεί, έχοντας προκαλέσει την αποδοκιμασία της Καθολικής Εκκλησίας.

Ωστόσο, ο Ιταλός ιερέας που αρχικά ώθησε τον Lonegro σε αυτές τις πρακτικές έλαβε ανώτερη θέση στην Εκκλησία, ενώ άλλοι συνέχισαν να εμπνέονται από τις μεθόδους του Sánchez Cordón στην Ιταλία.

To βιβλίο του Λούκα ντι Τόλβε

Πολλοί από τους ανθρώπους με τους οποίους μίλησε το BBC παραπέμφθηκαν στον Λούκα ντι Τολβέ, έναν «ηθικό/πνευματικό εκπαιδευτή» που κέρδισε την αναγνώριση μέσω του βιβλίου του με τίτλο «Ήμουν γκέι κάποτε. Στο Medjugorie βρήκα τον εαυτό μου».

Στην ιστοσελίδα του, ο Di Tolve και η σύζυγός του καυχιούνται ότι είναι ένα «ικανοποιημένο ζευγάρι» που επιδιώκει να «βοηθήσει οποιονδήποτε του οποίου η σεξουαλική ταυτότητα βρίσκεται σε αναταραχή, βοηθώντας τον να ασκήσει πραγματικά την ελευθερία του να καθορίσει ποιος θέλει να είναι ως άτομο». Όταν επικοινώνησε το BBC, ο Di Tolve δεν απάντησε.

Ένα άλλο ενεργό άτομο που προωθεί τρόπους αντιμετώπισης του αντιληπτού σεξουαλικού προσανατολισμού είναι ο Τζόρτζιο Πόντε, γνωστός συγγραφέας στους υπερσυντηρητικούς κύκλους της Ιταλίας. Λέει ότι θέλει να βοηθήσει τους ανθρώπους να ξεπεράσουν την ομοφυλοφιλία τους και να απελευθερωθούν, αφηγούμενος τη δική του ιστορία ως άνθρωπος με ομοφυλοφιλικές ορμές που βρίσκεται στην «ενδεχομένως ισόβια» πορεία του προς την ελευθερία.

«Σύμφωνα με την εμπειρία μου, η ομοφυλοφιλική έλξη πηγάζει από έναν τραυματισμό της ταυτότητας του ατόμου που κρύβει ανάγκες που δεν σχετίζονται με τη σεξουαλική-ερωτική πτυχή, αλλά μάλλον συνδέονται με μια διαστρεβλωμένη αντίληψη του εαυτού μας, η οποία αντανακλάται σε όλες τις πτυχές της ζωής», δήλωσε στο BBC.

«Πιστεύω ότι ένα ομοφυλόφιλο άτομο πρέπει να έχει την ελευθερία να προσπαθήσει [να γίνει ετεροφυλόφιλο], αν το θέλει, γνωρίζοντας, ωστόσο, ότι αυτό μπορεί να μην είναι εφικτό για όλους», πρόσθεσε.

Ο Πάπας και η συγνώμη από το Βατικανό

Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει δηλώσει ότι η Καθολική Εκκλησία είναι ανοιχτή σε όλους, συμπεριλαμβανομένης της ομοφυλοφιλικής κοινότητας, και ότι έχει καθήκον να τους συνοδεύει σε μια προσωπική πορεία πνευματικότητας, αλλά στο πλαίσιο των κανόνων της.

Ο Πάπας, σε μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση με Ιταλούς επισκόπους να επανέλαβε τη θέση ότι οι γκέι δεν πρέπει να γίνονται δεκτοί σε ιερατικές σχολές. Μετά ήρθε η συγνώμη από το Βατικανό

Ωστόσο, ο ίδιος ο Πάπας φέρεται να χρησιμοποίησε έναν άκρως υποτιμητικό όρο προς την κοινότητα ΛΟΑΤ, όταν είπε σε μια κλειστή συνάντηση με Ιταλούς επισκόπους ότι δεν πρέπει να επιτρέπεται σε ομοφυλόφιλους να γίνονται ιερείς. Το Βατικανό εξέδωσε επίσημη συγγνώμη.

«Ο Θεός δεν με έκανε έτσι»

Ο Rosario Lonegro έχει αφήσει πίσω του τη Σικελία και ζει  στο Μιλάνο. Μετά από νευρικό κλονισμό το 2018, εγκατέλειψε τόσο τη σχολή όσο και την ομάδα θεραπείας μετατροπής.

Ενώ εξακολουθεί να πιστεύει στον Θεό, δεν θέλει πλέον να γίνει ιερέας. Μοιράζεται ένα διαμέρισμα με τον φίλο του, σπουδάζει φιλοσοφία και αναλαμβάνει περιστασιακά ανεξάρτητη εργασία για να πληρώνει το πανεπιστήμιο. Ωστόσο, οι ψυχολογικές πληγές που προκλήθηκαν από αυτές τις δραστηριότητες εξακολουθούν να είναι βαθιές.

«Κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων, ένα μάντρα με στοίχειωνε και επαναλαμβανόταν ξανά και ξανά: Ο Θεός δεν με έκανε έτσι. Ο Θεός δεν με έκανε ομοφυλόφιλο. Είναι μόνο ένα ψέμα που λέω στον εαυτό μου, πίστευα ότι ήμουν κακός», είπε.

«Δεν θα το ξεχάσω ποτέ αυτό».