Η πολυδιαφημισμένη λαγνεία για τη δεκαετία του 1980 επιβάλλει τη μέχρι προηγουμένως ξεπερασμένη ή καλύτερα ξεχασμένη λέξη βιντεοταινία. Με μια αχνή σύγχυση από τη νέα γενιά να περιπλέκει μορφές κι αισθητική, η «κασσέτα» εμφανίζεται ως ένα φτωχό, πλακατζίδικο και ίσως χοντροκομμένο κομμάτι του παρελθόντος, υπερήφανο να διεκδικεί μία θέση στην ελληνική δημοφιλή κουλτούρα του 21ου αιώνα. 29 χρόνια από την εμφάνισή της, η βιντεοταινία επαναφέρει τα ερωτήματα: ποιος, από πότε και γιατί;

Με την αυξανόμενη ζήτηση του κοινού για ελληνική ταινία με εύληπτο νόημα, με το γοητευτικό περίβλημα της αφηγηματικής εκδοχής του Παλαιού Ελληνικού κινηματογράφου και με το επίχρισμα της χρυσής καινοτόμας εποχής, η βιντεοταινία εμφανίστηκε δειλά από το 1985. Εκείνη την εποχή, το ΠΑΣΟΚ όδευε στη δεύτερη τετραετία του, ενώ η κινηματογραφική έκπτωση και η ταλαιπωρημένη κομματικά συνδεδεμένη τηλεόραση παρείχε ένα περιορισμένο συμβολικό υλικό, τη στιγμή που η μικροαστική μερίδα αγωνιούσε για κοινωνική καταξίωση δια μέσου της υπερκατανάλωσης. Έως το 1990, οπότε και εξαφανίζεται οριστικά, η βιντεοταινία με τις συγκροτημένες ή πιο πρόχειρες εκδοχές της συνέχιζε να ενθουσιάζει το κοινό, παρέχοντάς του ό,τι δεν του προσφέρει η ψυχαγωγία της τηλεόρασης και του κινηματογράφου.

Στο βιβλίο εξετάζεται η ιστορία της βιντεοταινίας στην Ελλάδα με ειδική επικέντρωση σε ειδολογικά, κοινωνιολογικά και πολιτισμικά ζητήματα. Περιγράφεται η κοινωνιολογία της βιντεοταινίας (παραγωγή-διανομή), ανιχνεύονται οι αιτίες δημοτικότητάς της και αναλύονται οι διακειμενικές σχέσεις της αναφορικά στον ελληνικό κινηματογράφο και την καθημερινότητα της δεκαετίας του 1980.



Το βιβλίο της Ορσαλίας Κασσαβέτη θα παρουσιάσουν οι

Μαρία Κομνηνού, αν. καθηγήτρια, τμήμα Επικοινωνίας & ΜΜΕ (ΕΚΠΑ), γ.γ. Ταινιοθήκης της Ελλάδος

Παναγής Παναγιωτόπουλος, επίκ. καθηγητής κοινωνιολογίας, τμήμα πολιτικής επιστήμης & δημόσιας διοίκησης (ΕΚΠΑ)

Ηλίας Κανέλλης, δημοσιογράφος, εκδότης The Book's Journal

Μετά το τέλος της παρουσίασης θα ακολουθήσει ένα ιδιαίτερο βίντεο-πάρτυ στο μπαρ του Ρομάντσο.



Απόσπασμα από το βιβλίο:

«Στη δεκαετία του 1980 διαμορφώνεται ένα ιδιαίτερο μικροαστικό αισθητικό status, το οποίο αντικατοπτρίζει τις ανελικτικές τάσεις της μικροαστικής τάξης και συνιστά την επιβεβαίωσή τους. Στο πλαίσιο της καταναλωτικής λογικής που επέβαλλε η ενσωμάτωση στο κοινωνικό γίγνεσθαι, τα μικροαστικά στρώματα στη δεκαετία του 1980 διαχώρισαν με τη βοήθεια, εξάλλου, και της διαφήμισης μέσω της υπερβολής (σε αισθητικό – μορφολογικό επίπεδο), της επίδειξης και του καταναλωτισμού την αισθητική τους ταυτότητα από εκείνη που πρέσβευε η «διανόηση» ή, καλύτερα, η «κουλτούρα».

Έτσι, οι μικροαστοί είχαν περισσότερο ενεργό ρόλο στον σχηματισμό της υλικής κουλτούρας στην «κοινωνία της αφθονίας» παρά της πνευματικής. Αμφιταλαντευόμενοι πολιτιστικά, διακρίθηκαν από παθητικότητα και διαχώρισαν αυτομάτως τη θέση τους από τους «διανοούμενους», οι οποίοι, έχοντας επιρροές από τα ευρωπαϊκά κινήματα, χαρακτηρίζονταν από ενεργητικότητα και δημιουργικές τάσεις.

Αυτό το μικροαστικό αισθητικό καθεστώς, με τα αντίστοιχα ιδεώδη του, διαποτίζει την αφήγηση της ελληνικής βιντεοταινίας για ποικίλους λόγους: πρώτον, η βιντεοταινία αποτελεί συμπλήρωμα της συσκευής βίντεο, το οποίο είναι ένα διαρκές καταναλωτικό αγαθό με σαφείς μικροαστικές συνδέσεις. Η χρήση του βίντεο ως μέσου εντύπωσης και ως απόδειξης της κοινωνικής καταξίωσης, σε συνδυασμό με την ακόρεστη «κατανάλωση» βιντεο-αφηγήσεων, συμπλέει με την ανάγκη ανεύρεσης από τα μικροαστικά στρώματα ενός κατάλληλου ιδεολογικού – συμβολικού οπτικοακουστικού υλικού γι’ αυτά.

Μπροστά στην αδυναμία της τηλεόρασης και του κινηματογράφου να προσφέρουν συμβολικό υλικό για τους μικροαστούς, η ελληνική βιντεο-παραγωγή οδηγήθηκε σε μια διαιώνιση της αναπαράστασης του μικροαστικού ιδεώδους. Εξάλλου, οι μικροαστοί, που ήθελαν να επιβεβαιώνουν τη ζωή τους διαμέσου της αναπαράστασης, ήταν εκείνοι που κατά βάση κατανάλωναν τις βιντεοταινίες.»