Con Anima Con Brio / Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2021 ώρα 10,oo π.μ

Μια εκπομπή στην ERTopen
 
                     που επιμελείται και παρουσιάζει ο Γιώργος Διαμαντόπουλος

                                        Ηχογράφηση: Νίκος Δεληστάθης

                 ¨Καντάτα Ελευθερίας¨ 
                                                                                        Από τον Δημήτρη  Κονιδάρη

Το έργο «Καντάτα Ελευθερίας» είναι  σε μουσική του Χρήστου Λεοντή που μελοποίησε  κείμενα των Ρήγα Φεραίου (1757-1798), Διονυσίου Σολωμού (1798-1857) και Ιωάννη Μακρυγιάννη (1797-1864).

Πρόκειται αναντίρρητα για έναν αριστουργηματικό δίσκο τεράστιας αξίας αφού περιλαμβάνει ιστορικά έργα τα οποία έντυσε με εκπληκτική μουσική ο χαρισματικός συνθέτης. 

Ερμηνευτές ήταν οι Νένα Βενετσάνου, Δώρος Δημοσθένους, Χρήστος Σίκκης καθώς και ο ίδιος ο συνθέτης, ενώ βασικότατο ρόλο έπαιξε η μικτή χορωδία “Φίλοι μοντέρνας μουσικής“. Στην απαγγελία των κειμένων ήταν οι ηθοποιοί Ουρανία Μπασλή και Χρήστος Τσάγκας. Συμμετείχαν η ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ και η ορχήστρα του Χρήστου Λεοντή. Στη διεύθυνση ήταν ο συνθέτης.

Το συντονισμό της έκδοσης του δίσκου και του συνοδευτικού λευκώματος είχε η Βουλή των Ελλήνων, υπό την καθοδήγηση του προϊσταμένου του τμήματος εκδόσεων Ηλία Μάρκου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 200 ετών το 1998 από τη δολοφονία του Ρήγα και από τη γέννηση του Σολωμού.

Η επιλογή των τριών αυτών εμβληματικών μορφών του Ελληνισμού ήταν κάθε άλλο παρά τυχαία. Ο Ρήγας τιμήθηκε ως ένας από τους πρωτομάρτυρες της ιδέας της εθνικής ανεξαρτησίας καθώς και ως προεπαναστατικός διανοητής και πρωτοπόρος μεταλαμπαδευτής των ιδεών του Διαφωτισμού. Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός τιμήθηκε ως θεμελιωτής της πνευματικής παράδοσης του σύγχρονου Ελληνισμού και ως υμνητής των ιδεών της Ελευθερίας, του Δικαίου και της Εθνικής Ανεξαρτησίας ενώ ο στρατηγός Μακρυγιάννης τιμήθηκε όχι μόνο ως σημαντική μορφή της Επανάστασης αλλά και ως πρωτεργάτης  του Αγώνα για τη συνταγματική κατοχύρωση των πολιτικών δικαιωμάτων του Ελληνικού λαού. Συνεπώς η Καντάτα Ελευθερίας σχετίζεται όχι μόνο με την προεπαναστατική περίοδο και την Εθνική Παλιγγενεσία αλλά και τα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα περιλαμβάνοντας τον τιτάνιο αγώνα του Ελληνικού λαού για Ανεξαρτησία, Ειρήνη και Δικαιοσύνη.

Αξιοσημείωτο ότι ο Χρήστος Λεοντής είχε συλλάβει την ιδέα του έργου  εν μέσω της μαύρης περιόδου της  χούντας των συνταγματαρχών. Όπως είχε γράψει ο ίδιος στο εκδοθέν λεύκωμα, “Η ιδέα της ΚΑΝΤΑΤΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ξεκίνησε το 1970. Δύσκολη χρονιά για αναφορές σε έννοιες αυτής της μορφής. Οι μηχανισμοί του εσωτερικού κόσμου άρχισαν να ευαισθητοποιούνται μπροστά στην καθημερινή απαξία και χυδαιότητα των καιρών και την αυθαιρεσία, ενώ τα αισθήματα αναζητούσαν διεξόδους. Η καταφυγή, λοιπόν, σε έργα και πρόσωπα που θα βοηθούσαν και θα στήριζαν τέτοιες αξίες, ήταν για μένα μια ιδεώδης πηγή έμπνευσης και ενεργοποίησης του ψυχισμού μου. Έτσι οδηγήθηκα στο έργο του Ρήγα, του Σολωμού, του Μακρυγιάννη “
 
  
"Καντάτα Ελευθερίας" 
 
   
Την Καντάτα Ελευθερίας, το μοναδικό σύγχρονο λαϊκό μουσικό έργο που αναφέρεται στην Επανάσταση του 1821 , σε μελοποιημένη ποίηση και κείμενα των Ρήγα, Σολωμού και Μακρυγιάννη 
Το έργο γράφτηκε το 1970, ηχογραφήθηκε με τη φωνή του συνθέτη και την Άννα Συνοδινού να διαβάζει και κυκλοφόρησε, με δυσκολία, σε μικρό δίσκο βινυλίου. Αργότερα ο «Θούριος του Ρήγα» κυκλοφόρησε με τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη.
Ολόκληρο το έργο, στη τελική του μορφή, εκδόθηκε σε λεύκωμα από τη Βουλή των Ελλήνων με την ευκαιρία των 200 χρόνων από το θάνατο του Ρήγα και τη γέννηση του Σολωμού. Το λεύκωμα εκτός από τα διάφορα κείμενα και ιστορικά στοιχεία, περιλάμβανε ένα CD με την ηχογράφηση ολόκληρου του έργου, καθώς επίσης και με τις νότες των τραγουδιών, σε χορωδιακή μορφή.
Με ευθύνη της Βουλής διανεμήθηκε σε όλα τα σχολεία της χώρας και της ομογένειας και παρουσιάστηκε σε ζωντανή συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 2000 υπό τη διεύθυνση του συνθέτη. Σήμερα διδάσκεται στα σχολεία της χώρας και του Ελληνισμού και τραγουδιέται από τους μαθητές.