1.287 κρατούμενοι από την Ελλάδα προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Ανθρώπου καταγγέλλοντας τις συνθήκες κράτησής τους, με αποτέλεσμα η χώρα να κινδυνεύει να καταδικαστεί σε μεγάλου ύψους αποζημιώσεις.
Συγκεκριμένα όπως επισημαίνει η πρόεδρος και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ιωάννα Κλάπα και Γεωργία Αδειλίνη με έγγραφο που απέστειλαν στους εισαγγελείς Πλημμελειοδικών σε όλη τη χώρα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου καθώς υπάρχει κίνδυνος να καταδικασθεί η Ελλάδα σε μεγάλου ύψους αποζημιώσεις.
Επισημαίνεται ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου μέχρι τα τέλη του 2023 έχει καταδικάσει 139 φορές την Ελλάδα για τις συνθήκες κράτησης σε σωφρονιστικά καταστήματα και αστυνομικά κρατητήρια, με τη χώρα να καλείται να καταβάλει, για το ίδιο έτος, αποζημιώσεις ύψους 2.866.520 ευρώ.
Οι δύο επικεφαλής του Αρείου Πάγου, καλούν τους συναδέλφους τους να προχωρήσουν άμεσα τις διαδικασίες για την εκδίκαση των εκκρεμών προσφυγών με στόχο να έχουν εκδοθεί οριστικές αποφάσεις έως το τέλος Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), το ωφέλιμο εμβαδόν που αντιστοιχεί σε κάθε κρατούμενο σε σωφρονιστικό κατάστημα ή αστυνομικό κρατητήριο πρέπει να είναι τουλάχιστον 3 τετραγωνικά μέτρα.
«Η έλλειψη ατομικού χώρου θεωρείται τόσο σοβαρή, ώστε να προκύπτει ισχυρό τεκμήριο παραβίασης του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)», αναφέρουν στο έγγραφό τους η πρόεδρος και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου προσθέτοντας ότι σε περίπτωση που ο χώρος κράτησης είναι μικρότερος των 3 τμ πρέπει να επιδικάζεται αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης και επιπλέον να διαπιστώνεται αν συντρέχει λόγος για ευεργετικό υπολογισμό των ποινών τους.
«Οι αρμόδιοι εισαγγελείς Πλημμελειοδικών εντέλλονται να εισάγουν προς άμεση εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου Εκτέλεσης Ποινών τις εκκρεμείς ατομικές προσφυγές κρατουμένων, που αφορούν στη μη τήρηση κανόνων διαβίωσης των προσφευγόντων, επιμελούμενοι να περιλαμβάνεται στη δικογραφία και βεβαίωση του διευθυντή του καταστήματος κράτησης ως προς το εμβαδόν του θαλάμου κράτησης του προσφεύγοντος και ως προς τον αριθμό των κρατουμένων που διαβιούν στον ίδιο θάλαμο με τον προσφεύγοντα» επισημαίνεται στην οδηγία των δύο ανώτατων δικαστικών λειτουργών τονίζοντας ότι «η επισύναψη στη δικογραφία της ανωτέρω βεβαίωσης είναι επιβεβλημένη για την εισαγωγή των εκκρεμών προσφυγών στο δικαστήριο προς κρίση».
Νέες διαμαρτυρίες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα για την εκδικητική μεταγωγή του 36χρονου κρατούμενου που κάνει εδώ και δύο μήνες απεργία πείνας.
Στο νοσοκομείο των Φυλακών Κορυδαλλού μεταφέρθηκε πριν από μία εβδομάδα ο Θανάσης Πικάσης, εξαιτίας της επιδείνωσης της υγείας του μετά από δύο μήνες απεργίας πείνας με την οποία διεκδικεί το δικαίωμα στην εκπαίδευση που του στέρησε η μεταγωγή του από τον Κορυδαλλό στο σωφρονιστικό ίδρυμα της Πάτρας τον περασμένο Ιούλιο.
Η συνέλευση αλληλεγγύης στον κρατούμενο κατήγγειλε πως η Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών δεν έχει ακόμα συνεδριάσει, ώστε να εξετάσει το αίτημα επαναμεταγωγής του στον Κορυδαλλό, παρότι η ζωή του διατρέχει κίνδυνο και παρότι η ΚΕΜ είχε δώσει εντολή για τη μεταγωγή του από την Αμφισσα στον Κορυδαλλό πριν από έναν χρόνο. Η στοχοποίησή του «προκύπτει από τη μαχητική αγωνιστική του στάση εντός των τειχών. Εχει κρατήσει διαχρονικά μια στάση ακέραια απέναντι σε όλα αυτά που αποτελούν κανονικότητα στον κόσμο του εγκλεισμού» σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση.
Ο 36χρονος σε κείμενό του προ ημερών τόνισε πως έχει χάσει πολύ βάρος αλλά και πως δεν θα κάνει πίσω μέχρι να δικαιωθεί ο αγώνας του ενάντια στην υποβάθμιση των δικαιωμάτων του. «Είναι στιγμές όπου, αν γυρίσεις και το άλλο μάγουλο σε ένα χτύπημα, δεν χτυπιέσαι κι άλλο μόνο εσύ αλλά δίνεις χώρο στην αυθαιρεσία, τον φασισμό, στη νομιμοποίηση του να γίνουν οι φυλακές ιδιοκτησίες διεφθαρμένων αρχιφυλάκων, πολιτικών και διευθυντών» έγραψε αναφερόμενος στη διοίκηση του Κορυδαλλού.
Ο ίδιος έχει καταγγείλει πως, εξαιτίας της άρνησής του να μεταφερθεί στις φυλακές του Αγίου Στέφανου, μετήχθη εκεί βίαια και εξευτελιστικά με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συνεχίσει τις σπουδές του στο ΙΕΚ Κορυδαλλού και στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Hλεκτρονικών Mηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και ως εκ τούτου την προσπάθειά του να έχει κάποιες πιθανότητες κοινωνικής επανένταξης στο μέλλον.
Μέλη του αντιεξουσιαστικού χώρου προχώρησαν χθες σε νέες κινητοποιήσεις σε Θεσσαλονίκη (πλατεία Αγίας Σοφίας) και Πάτρα (πλατεία Υψηλών Αλωνιών) με αίτημα την ικανοποίηση των αιτημάτων του, ενώ για την ερχόμενη Πέμπτη έχει προγραμματιστεί μικροφωνική παρέμβαση στην Αθήνα (Προπύλαια, 19.00).
«Δεν ανεχόμαστε να βλέπουμε να σκοτώνουν τον συγκρατούμενό μας. Δεν θα γίνουμε απαθείς στην αδικία. Οι ζωές των κρατουμένων μετράνε», τόνισαν 237 κρατούμενοι των φυλακών Αγ. Στέφανου, που επίσης εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους στον 36χρονο. Με πρόσφατη επιστολή τους στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αναφέρουν πως «η προσπάθεια για επανένταξη και εκπαίδευση πρέπει να υποστηρίζεται από το σωφρονιστικό σύστημα. Οι νόμοι να είναι ίδιοι για όλους».
«Όταν κατεβήκαμε από το λεωφορείο, ένας στρατιώτης μας είπε: “Καλώς ήρθατε στην κόλαση”». Αυτή η ανατριχιαστική δήλωση του Fouad Hassan, ενός 45χρονου πατέρα πέντε παιδιών από την Qusrah στην περιοχή Nablus, συμπυκνώνει τις οδυνηρές εμπειρίες που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι μέσα στο ισραηλινό σύστημα φυλακών.
Το Tvxs παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο, την έκθεση που ετοίμασε η B’Tselem, μια ισραηλινή οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εξετάζει τη συστηματική κακοποίηση και τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές από το ξέσπασμα της σύγκρουσης στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η B’Tselem, συγκέντρωσε μαρτυρίες από 55 Παλαιστίνιους κρατούμενους. Μεταξύ αυτών, 30 μάρτυρες προέρχονται από τη Δυτική Όχθη, 21 από τη Γάζα και τέσσερις είναι Ισραηλινοί πολίτες. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ατόμων φυλακίστηκαν χωρίς δίκη.
Μια συστηματική πολιτική κατάχρησης
Στις μαρτυρίες,τα κοινά θέματα περιλαμβάνουν αυθαίρετη βία, σεξουαλική επίθεση/κακοποίηση, εξευτελισμό, πείνα και άρνηση ιατρικής περίθαλψης. Οι μαρτυρίες αυτές υποδηλώνουν μια σκόπιμη πολιτική που αποσκοπεί στην καταπίεση των Παλαιστινίων κρατουμένων, η οποία εφαρμόζεται υπό την εποπτεία του Υπουργού Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Itamar Ben Gvir.
Στις αρχές Ιουλίου 2024, ο αριθμός των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές εγκαταστάσεις αυξήθηκε σε 9.623 – σχεδόν διπλάσιος από τον προπολεμικό αριθμό. Από αυτούς, οι 4.781 κρατούνταν χωρίς δίκη, συχνά υπό το πρόσχημα της “διοικητικής κράτησης”. Αυτό το ανησυχητικό στατιστικό στοιχείο υποδηλώνει μια ευρύτερη στρατηγική καταστολής με στόχο τους Παλαιστίνιους, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις ή τις ενέργειές τους.
Οι συνθήκες κράτησης
Οι μαρτυρίες αποκαλύπτουν ότι οι ισραηλινές φυλακές έχουν μετατραπεί σε de facto στρατόπεδα βασανιστηρίων. Οι κρατούμενοι περιγράφουν υπερπλήρη κελιά, στα οποία συχνά φιλοξενούνται 12 έως 14 κρατούμενοι, ενώ προορίζονταν για έξι.
«Δεν είχαμε ιδιωτική ζωή και οι νεοεισερχόμενοι έπρεπε να κοιμούνται στο πάτωμα», αφηγείται ο S.B., κάτοικος της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Η έλλειψη ήλιου και φρέσκου αέρα επιδεινώνει τις ήδη άσχημες συνθήκες- ορισμένοι κρατούμενοι ανέφεραν ότι δεν είδαν το φως της ημέρας για 191 ημέρες.
Η συχνότητα των βίαιων ονομαστικών κλήσεων και των ερευνών έχει αυξηθεί σημαντικά. Ο Muhammad Srur, ένας 34χρονος από τη Ραμάλα, διηγήθηκε: «Μας μετρούσαν τρεις φορές την ημέρα, συχνά σε εξευτελιστικές θέσεις, με φρουρούς που φώναζαν και ήταν οπλισμένοι». Αυτή η τακτική εξυπηρετεί όχι μόνο τον έλεγχο αλλά και εκφοβισμό των κρατούμενων.
Άρνηση βασικών δικαιωμάτων
Η πρόσβαση σε νομική εκπροσώπηση και δικαστική εποπτεία έχει περιοριστεί σημαντικά. Πολλοί κρατούμενοι πέρασαν εβδομάδες ή και μήνες χωρίς να δουν δικαστή, και όταν το έκαναν, οι ακροάσεις διεξάγονταν μέσω Zoom παρουσία φρουρών.
Ο Firas Hassan, ένας 50χρονος πατέρας από τη Βηθλεέμ, περιέγραψε την ατμόσφαιρα: «Δεν τολμούσα να μιλήσω για τη βία στη φυλακή- φοβόμουν τα αντίποινα».
Η κατάσχεση των προσωπικών αντικειμένων είναι ένα ακόμη μαρτύριο. Ο Sami Khalili, κρατούμενος για πολύ καιρό, παραπονέθηκε: «Δεν είχαμε άλλα ρούχα εκτός από αυτά που φορούσαμε- δεν μπορούσαμε να τα αλλάξουμε ή να τα πλύνουμε για εβδομάδες». Αυτή η πολιτική στέρησης επεκτείνεται και στο φαγητό, με αναφορές για ανεπαρκή και ληγμένα γεύματα που οδηγούν σε σημαντική απώλεια βάρους μεταξύ των κρατουμένων.
Ο ρόλος της Δύναμης Αρχικής Αντίδρασης (ΔΑΑ)
Ένας βασικός παράγοντας στην κακοποίηση των Παλαιστινίων κρατουμένων είναι η Δύναμη Αρχικής Αντίδρασης (IRF), γνωστή στην καθομιλουμένη ως Keter. Αυτή η μονάδα, που συχνά περιγράφεται από μάρτυρες ως «ομάδα θανάτου», εφαρμόζει βάναυση τακτική κατά τη διάρκεια των μεταγωγών και των καθημερινών επιχειρήσεων.
Μάρτυρες ανέφεραν ότι έχουν υποστεί σπρέι πιπεριού, ξυλοδαρμούς, ακόμη και σεξουαλική βία από το προσωπικό της IRF, το οποίο λειτουργεί ατιμώρητα.
Ο Ashraf al-Muhtaseb, ένας 53χρονος πατέρας από τη Χεβρώνα, αφηγήθηκε μια οδυνηρή εμπειρία: «Έγειρα σε έναν τοίχο, χωρίς να μπορώ να αναπνεύσω για μισή ώρα αφού με χτύπησαν. Όλοι γύρω μου ούρλιαζαν από τον πόνο». Τέτοιες αφηγήσεις υπογραμμίζουν τη διάχυτη κουλτούρα βίας που καθορίζει το ισραηλινό σύστημα φυλακών.
Το πιο τρομακτικό ήταν οι νύχτες, επειδή εισέβαλαν στο κελί , απειλούσαν ότι θα μας σκοτώσουν και μας χτυπούσαν σκληρά. Έπαιζαν επίσης δυνατή μουσική τη νύχτα. Όλο αυτό το διάστημα εξακολουθούσαμε να μην έχουμε ούτε κουβέρτες ούτε στρώματα. Κατά τη διάρκεια αυτών των δέκα ημερών νιώθαμε ότι ο θάνατος καραδοκούσε κάθε λεπτό. ( στη φωτογραφία, δεξιά ο Ashraf al-Muhatsab πριν τον πόλεμο και αριστερά μετά τη φυλάκιση του)
Ιατρική παραμέληση και πείνα
Ίσως η πιο δραματική πτυχή αυτών των μαρτυριών είναι η συνεχής άρνηση ιατρικής περίθαλψης. Πολλοί κρατούμενοι ανέφεραν απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις που επιδεινώθηκαν από την άρνηση του ιατρικού προσωπικού να παράσχει την απαραίτητη θεραπεία.
Ο Sufian Abu Saleh από τη Γάζα υπέστη σοβαρούς τραυματισμούς από τους ξυλοδαρμούς, που τελικά οδήγησαν στον ακρωτηριασμό του ποδιού του.
Κάποιοι στρατιώτες μπήκαν στο ασθενοφόρο μαζί μου και χτυπούσαν το τραυματισμένο μου πόδι σε όλη τη διαδρομή. Πονούσα πολύ, δεν φώναζα γιατί χτυπούσαν περισσότερο όσους φώναζαν. Όταν έφτασα στο νοσοκομείο ήρθε ένας αγγειακός γιατρός και μου είπε: “Το πόδι σου πρέπει να ακρωτηριαστεί. Οι στρατιώτες γελούσαν και με κορόιδευαν: «Κόψτε του το πόδι».
Η στέρηση τροφής είναι ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα. Οι μάρτυρες περιέγραψαν ότι λάμβαναν ανεπαρκή και συχνά σάπια γεύματα, συμβάλλοντας στη σωματική φθορά. Ο Hisham Saleh, ένας 38χρονος από τη Ναμπλούς, σημείωσε: «Μας έδιναν μερίδες που δεν θα ικανοποιούσαν κανέναν, το φαγητό ήταν απαίσιο».
Οι μαρτυρίες π αποκαλύπτουν μια ανησυχητική πραγματικότητα: το ισραηλινό σύστημα φυλακών έχει μετατραπεί σε ένα δίκτυο στρατοπέδων βασανιστηρίων όπου τα βασικά δικαιώματα των Παλαιστινίων κρατουμένων παραβιάζονται συστηματικά. Οι πολιτικές που εφαρμόζει η ισραηλινή κυβέρνηση, ιδιαίτερα υπό την ηγεσία του Itamar Ben Gvir, αντανακλούν μια ευρύτερη ατζέντα καταστολής και βαρβαρότητας.
Οι ιστορίες αυτών των ανθρώπων πρέπει να γίνουν γνωστές. Μόνο έτσι θα «κλείσει» η κόλαση. Το Tvxs θα δημοσιεύει τις επόμενες μέρες τις μαρτυρίες των ανθρώπων που μίλησαν με τους θαρραλέους ερευνητές της B’Tselem.
Σε 139 ντροπιαστικές καταδίκες της χώρας έχει προχωρήσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου μέχρι τα τέλη του 2023 για τις κακές συνθήκες κράτησης σε σωφρονιστικά καταστήματα και αστυνομικά κρατητήρια.
Η κατρακύλα δεν σταματά εκεί καθώς η χώρα «κατακτά» την πέμπτη θέση μεταξύ των 46 κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης με τον μεγαλύτερο αριθμό εκκρεμών υποθέσεων.
Τα παραπάνω ανάγκασαν τον Άρειο Πάγο να εκπέμψει σήμα κινδύνου στους εισαγγελείς μέσω εγκυκλίου για τις συνθήκες κράτησης σε σωφρονιστικά καταστήματα και αστυνομικά κρατητήρια, παραπέμποντας στις καταδίκες που έχει εισπράξει από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).
Σύμφωνα με αυτή «το ΕΔΔΑ έχει εκδώσει μέχρι τα τέλη του 2023 σε βάρος της χώρας μας 139 καταδικαστικές αποφάσεις για παραβίαση του άρθρ. 3 της ΕΣΔΑ λόγω κακών συνθηκών κράτησης και επί πλέον η εκάστοτε Ελληνική Κυβέρνηση έχει προβεί συνολικά σε 567 φιλικούς διακανονισμούς σύμφωνα με το άρθρ. 39 της ΕΣΔΑ και επί πλέον σε 83 μονομερείς δηλώσεις» ενώ σε αρκετές περιπτώσεις διαπιστώθηκε επιπροσθέτως έλλειψη δυνατότητας προσφυγής σε ελληνικό δικαστήριο για τέτοιες υποθέσεις.
Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο του Ανώτατου Δικαστηρίου «για το έτος 2023 η χώρα μας κατείχε την πέμπτη θέση μεταξύ των 46 κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης με τον μεγαλύτερο αριθμό εκκρεμών υποθέσεων προτεραιότητας κυρίως σε σχέση με τις συνθήκες κράτησης, ενώ για την περίοδο 2018 – 2023 οι σχετικές καταβληθείσες από την Ελλάδα αποζημιώσεις ανήλθαν περίπου σε 3.600.000 ευρώ και μόνο για το έτος 2023 καταβλήθηκαν 2.866.520 ευρώ».
Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ «το πρόσωπο αφότου τεθεί σε καθεστώς κράτησης, περνά σε μία ειδική σχέση εξουσίασης από το κράτος, που μεριμνά και διασφαλίζει την απόλαυση κάθε παρεχομένου δικαιώματος, βεβαίως και αυτών τα οποία έξω στην κοινωνία βρίσκονται στην πλήρη και αποκλειστική εμβέλεια του αυτοκαθορισμού λ.χ. διατροφή, κανόνες υγιεινής κλπ. Έτσι οι κακές συνθήκες κράτησης έχουν ως αποτέλεσμα να πλήττουν συνταγματικά αγαθά των κρατουμένων με πρώτο και κύριο την υγεία τους, σωματική ή/και ψυχική».
Τα στοιχεία
Όπως σημειώνεται στην σχετική εγκύκλιο «σύμφωνα με τα υποβληθέντα σ’ εμάς στις 1-5-24 στοιχεία της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, από την ισχύ της ρύθμισης (27-10-22) μέχρι τις 15-4- 24 έχουν ασκηθεί συνολικά στα 19 από τα 34 σωφρονιστικά κατ/τα της χώρας 197 ατομικές και ομαδικές προσφυγές του άρθρ. 6 Α ́ Σωφρ. Κώδ. και έχουν εκδοθεί επ’ αυτών (μέχρι 15-4-24) 102 βουλεύματα, από τα οποία τα 98 είναι απορριπτικά και μόνο τέσσερα δέχθηκαν τις προσφυγές (όλα του Συμβ. Πλημ. Λάρισας και συγκεκριμένα τα υπ’ αριθμ. 532/23, 132/24, 137/24 και 184/24), ενώ επισημαίνεται ότι μεταξύ των 15 σωφρον. κατ/των, στα οποία δεν έχει μέχρι 15-4-24 ασκηθεί καμία προσφυγή, συμπεριλαμβάνονται το Σ.Κ Κορυδαλλού ΙΙ και το Ψυχιατρείο Κορυδαλλού».
Το μήνυμα του Αρείου Πάγου στους εισαγγελείς
Πάντα, σύμφωνα με την εγκύκλιο «η σχετική κρίση του προτείνοντος στο αρμόδιο δικ/ριο εισαγγελικού λειτουργού (όπως και αυτή των δικαστών της σύνθεσης) δεν είναι «αμυντική» έναντι των «απαιτήσεων» των κρατουμένων, όταν αυτές στηρίζονται σαφώς στην Ελληνική νομοθεσία και στην νομολογία του ΕΔΔΑ, αλλά βάσει αμιγώς δικαστικών κριτηρίων είναι ανεξάρτητη, αμερόληπτη και ανεπηρέαστη από τυχόν «αλληλεγγύη» προς τις πράγματι «αδελφές» σωφρονιστικές αρχές, ενώ η ελάχιστη προσήνεια προς τους κρατούμενους, που είναι εξ ορισμού η αδύνατη («ευάλωτη» κατά την νομολογία του ΕΔΔΑ) πλευρά, σαφώς δεν βλάπτει».
Και συνεχίζει πως «Έτσι ο Έλληνας εισαγγελικός λειτουργός όπως άλλωστε και ο δικαστικός ουδέποτε διαπλάθει, αλλά με σύνεση και περίσκεψη διαπιστώνει ακριβοδίκαια την πραγματικότητα για τις συνθήκες κράτησης (χωρίς παραχωρήσεις ή εκπτώσεις προς την μια ή την άλλη κατεύθυνση) και σε καμία περίπτωση δεν είναι και δεν γίνεται μέρος του τυχόν υπάρχοντος προβλήματος, ενώ με τις αιτιολογημένες και οπωσδήποτε νουνεχείς, ισορροπημένες και πειστικές αντίστοιχα προτάσεις και αποφάσεις του αποδεικνύει καθημερινά στο πεδίο ότι είναι ουσιώδης, βαρύνουσα και σημαντική πλευρά προς επίλυση του τυχόν υπάρχοντος προβλήματος. Βεβαίως, γνωρίζει πολύ καλά ότι η τυχόν αυτόθρον, χωρίς διύλιση, «άσκεφτη» αποδοχή των υπόψη αιτήσεων των κρατουμένων δεν προσιδιάζει στην υψηλή κατά το άρθρ. 28§2 ν. 4938/22 αποστολή του, όμως γνωρίζει εξίσου καλά ότι η θέση του κρατουμένου προσώπου καθορίζεται όλο και περισσότερο από το διεθνές δίκαιο και ιδίως από την ΕΣΔΑ (βλ. την β ́ σχετική) και ότι συνεπώς η «υπόθεση» δεν τελειώνει με την έκδοση της μη υποκείμενης σε ένδικα μέσα Α’ βαθμιας απορριπτικής απόφασης/ βουλεύματος, αλλά μάλλον διεθνοποιείται «εξαγόμενη» στο εξωτερικό και μάλιστα ενώπιον του ΕΔΔΑ, που ευθέως «συνομιλεί» με την εκάστοτε εναγόμενη Ελληνική Κυβέρνηση, αλλά στις υπόψη περιπτώσεις – εμμέσως μεν, αλλά κυρίως – με την Ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία πρέπει να εξέρχεται της εκάστοτε δοκιμασίας αλώβητη και άμωμη».
Σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ της Εύβοιας και το egnomi.gr, τις τελευταίες ημέρες της ζωής του νοσηλευόταν στο νοσοκομείο της Χαλκίδας με νεφρική ανεπάρκεια.
Ποιος ήταν ο Βαγγέλης Ρωχάμης
Ο Βαγγέλης Ρωχάμης γεννήθηκε το 1951 στην Εύβοια. Μέλος πολυμελούς οικογένειας, σε ηλίκια 16 ετών ξεκίνησε να εργάζεται με σκοπό τη συντήρησή της. Στη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας του στη Σύρο (1971) και επειδή δεν του χορηγήθηκε άδεια, προκειμένου να επισκεφθεί τη νεογέννητη κόρη του, απέδρασε από το στρατόπεδο. Κατηγορήθηκε, επίσης, για κλοπή μοτοποδηλάτου και ήλθε σε προστριβή με ανωτέρους του στο στρατό, οπότε και έλαβε προσωρινή αναβολή ως Ι-5.
Για την κλοπή καταδικάστηκε σε τρεισήμισι μήνες στις φυλακές Κορυδαλλού. Το 1976 φυλακίστηκε για την κλοπή, που πραγματοποίησε στο ταχυδρομείο του χωριού του. Προς το τέλος της δεκαετίας του ’70 πήρε άτυπο διαζύγιο από τη σύζυγό του και για λίγους μήνες μετέβη στην Κύπρο. Το 1980 συνελήφθη για απόπειρα πώλησης κλεμμένων τηλεοράσεων και φυλακίστηκε στον Κορυδαλλό. Το Δεκέμβριο του 1981 πρωταγωνίστησε στην πρώτη στάση κρατουμένων στις φυλακές, αναπτύσσοντας πολιτικό, διεκδικητικό ρόλο. Για τη δράση του στη στάση δικάστηκε το 1986 και καταδικάστηκε σε 27 μήνες φυλάκισης.
Καταδικάστηκε για ληστείες, κλοπές, φθορές ξένης ιδιοκτησίας, οπλοφορίες, οπλοχρησίες.
Έχει πραγματοποιήσει πάνω από δέκα αποδράσεις από τις φυλακές Κορυδαλλού, Χαλκίδας, Κέρκυρας και Αλικαρνασσού. Στις αποδράσεις του τον βοήθησαν φίλοι, ενώ στην απόκρυψή του βοήθησαν γυναίκες. Χαρακτηριστικό ήταν το περιστατικό στα μέσα της δεκαετίας του ’80, τότε που η αστυνομία τον αναζητούσε με συντονισμένη επιχείρηση μεγάλης κλίμακας και ο Ρωχάμης διασκέδαζε σε νυχτερινό κέντρο, οι θαμώνες του οποίου δεν τον κατέδωσαν.
Ο Ρωχάμης αποφυλακίστηκε με βούλευμα τον Απρίλιο του 2000 και έκτοτε ζούσε στο Λευκαντί της Εύβοιας.
Ο άνθρωπος που πέρασε έγκλειστος 22 χρόνια χωρίς να διαπράξει φόνο και έζησε 31 συνολικά χρόνια από τη ζωή του μέσα στις περιπέτειες με τον νόμο άλλαξε ξαφνικά σελίδα και πίσω δεν ξανακοίταξε. Μετά την αποφυλάκισή του τον Απρίλιο του 2000, επέστρεψε στα γνώριμα λημέρια της Ευβοίας. Αργότερα έφτιαξε τη δική του «Κιβωτό» στο Λευκαντί, ένα ουζερί με θέα την καταγάλανη θάλασσα. Έτσι αποφάσισε να περάσει την υπόλοιπη ζωή του ο άνθρωπος που είχε συνταράξει το πανελλήνιο με τις τόσες αποδράσεις του από τα πιο «σκληρά» σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας μας.
Απελευθερώθηκαν οι 178 σωφρονιστικοί υπάλληλοι οι οποίοι ήταν όμηροι κρατουμένων που εξεγέρθηκαν σε φυλακές του Ισημερινού, ανακοίνωσε το βράδυ του Σαββάτου (σ.σ. ξημερώματα Κυριακής στην Ελλάδα) η υπηρεσία διαχείρισης σωφρονιστικών καταστημάτων (SNAI).
Πρόκειται για 158 δεσμοφύλακες και 20 διοικητικούς υπαλλήλους που αιχμαλωτίστηκαν από κρατούμενους σε επτά φυλακές του Ισημερινού, εν μέσω έξαρσης της βίας σε αυτήν τη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Ισχυρές δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας «επενέβησαν» για να καταστείλουν τις εξεγέρσεις στις φυλακές, σε διάφορα σημεία της χώρας.
Η ανακοίνωση της απόδρασης στις 7 Ιανουαρίου από τις φυλακές της Γουαγιακίλ (νοτιοδυτικά) του διαβόητου αρχηγού της συμμορίας Los Choneros Χοσέ Αδόλφο Μασίας Βιγιαμάρ, γνωστού με το προσωνύμιο «Φίτο», πυροδότησε αλυσιδωτές εξεγέρσεις κρατουμένων σε σωφρονιστικά καταστήματα, οι οποίες κλιμακώθηκαν με επιθέσεις συμμοριών εναντίον των δυνάμεων επιβολής του νόμου.
Ο νέος πρόεδρος του Ισημερινού Ντανιέλ Νομπόα κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και έδωσε εντολή στον στρατό να εξουδετερώσει τις εγκληματικές συμμορίες, τις οποίες αποκάλεσε «τρομοκρατικές ομάδες».
Περισσότεροι από 22.400 στρατιώτες κινητοποιήθηκαν στο πλαίσιο των επιχειρήσεων για την καταστολή των εξεγέρσεων στις φυλακές και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας.
Μετά τον πανικό που σκόρπισε η εισβολή ενόπλων στο πλατό τηλεοπτικού σταθμού στη Γουαγιακίλ, η οποία απαθανατίστηκε σε ζωντανή μετάδοση, οι κάτοικοι των μεγαλύτερων πόλεων του Ισημερινού προσπαθούν να επιστρέψουν σταδιακά στην κανονικότητα.
Σε απεργία πείνας έχουν προχωρήσει περίπου 70 κρατούμενοι των φυλακών Κέρκυρας, στη συντριπτική τους πλειονότητα αλβανικής υπηκοότητας, διαμαρτυρόμενοι μεταξύ άλλων για την αυστηρότητα των κριτηρίων με τα οποία αποφασίζονται οι άδειες και η υφ΄ όρων απόλυση, καθώς και για την έλλειψη μόνιμου ιατρού και κοινωνικού λειτουργού.
Πηγές της Διοίκησης του σωφρονιστικού καταστήματος, που μίλησαν στην ΕΡΤ, υποστήριξαν ότι η υφ΄ όρων απόλυση ή οι σωφρονιστικές άδειες εγκρίνονται από το Συμβούλιο της Φυλακής στο οποίο προεδρεύει Εισαγγελέας και οι αποφάσεις δεν έχουν να κάνουν μόνο με το κριτήριο του χρόνου, αλλά ότι λαμβάνονται υπ΄ όψιν πολλές προσωποποιημένες παράμετροι.
Σχετικά με τα άλλα αιτήματα των κρατουμένων οι ίδιες πηγές ανέφεραν πως υπάρχει προκήρυξη του ΑΣΕΠ για κοινωνικό λειτουργό και για νοσηλευτές, θέσεις που αναμένεται να πληρωθούν τους επόμενους μήνες, ενώ όσον αφορά την ιατρική κάλυψη οι ανάγκες καλύπτονται με βάρδιες ιατρών του ΕΣΥ δύο με τρεις φορές την εβδομάδα στο ιατρείο των Φυλακών, καθώς δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τη θέση που έχει προκηρυχθεί.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, η απεργία πείνας ξεκίνησε την Πέμπτη, ενώ για μερικές ημέρες πριν, οι κρατούμενοι είχαν προχωρήσει σε αποχή από το συσσίτιο.
Κρατούμενος που μίλησε τηλεφωνικά σε αλβανικό ΜΜΕ, ζήτησε την παρέμβαση της Αλβανικής Πρεσβείας.
Ενα πανό που υψώθηκε στην Α’ πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού την περασμένη Τρίτη και έλεγε ότι «οι ζωές των κρατουμένων μετράνε» ήταν αρκετό για να προκαλέσει την εκδικητική μεταγωγή έξι κρατουμένων σε έξι διαφορετικές φυλακές της χώρας.
Οπως καταγγέλλουν κρατούμενοι στην «Εφ.Συν.», πριν ακόμα ξημερώσει η Τετάρτη και ανοίξει η φυλακή, δυνάμεις καταστολής μπήκαν στην πτέρυγα «ως άλλοι βάνδαλοι, με βηματισμό, διέσχισαν όλη την ακτίνα, μπήκαν στα κελιά έξι ανθρώπων που έχουν βασικό ρόλο στην επιτροπή αγώνα του Κορυδαλλού, τους πήραν από τα κρεβάτια τους, τους έσυραν ξυπόλυτους και με παντόφλες, τους έβαλαν χειροπέδες μέσα στη φυλακή ενώ δεν αντιστάθηκαν, δεν τους επέτρεψαν να πάρουν τα πράγματά τους και τους εξαφάνισαν».
Ο Κ.Σ., κρατούμενος στις φυλακές Κορυδαλλού, κάνει λόγο για «απαγωγή» και τονίζει ότι για πολλές ώρες ούτε εκείνοι αλλά ούτε και οι οικογένειές τους ήξεραν πού βρίσκονται και σε τι κατάσταση είναι. «Μάθαμε ότι τους μοίρασαν σε έξι διαφορετικές φυλακές. Αυτό σημαίνει κάτι πολύ συγκεκριμένο: ότι το σχέδιο είναι η αποσυσπείρωση ενόψει των αλλαγών που θα ψηφιστούν στον ποινικό κώδικα. Υπάρχουν φήμες ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες μεταγωγές. Προσπαθούν να επιβάλουν ένα κλίμα τρομοκρατίας, να σπάσουν το αγωνιστικό πνεύμα των κρατουμένων έτσι ώστε να αποδεχτούμε μοιρολατρικά όρους οριακής επιβίωσης και όχι ζωής. Ορους εξαθλίωσης, για να μπορούν αυτοί απ’ έξω να λένε τι ωραία τάξη που έχουν βάλει στις φυλακές. Ο,τι και να κάνουν, και στο υπόγειο να μας θάψουν, δεν θα σταματήσουμε να μιλάμε. Εχουμε κι άλλα μέσα αγώνα. Μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσουμε την απεργία πείνας νωρίτερα».
Στις φυλακές του Κορυδαλλού, οι κρατούμενοι αντιδρούν στις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης εδώ και περίπου δύο μήνες. Αρνούνται το μεσημεριανό κλείσιμο των κελιών και του προαυλίου, διαμαρτυρόμενοι για τον υπερπληθυσμό της φυλακής που έχει ως αποτέλεσμα πολλοί από τους έγκλειστους να κοιμούνται στο πάτωμα, τις ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής, με τους κοριούς, τις κατσαρίδες και τους αρουραίους να κάνουν πάρτι, για την ποιότητα της σίτισης η οποία, όπως λένε, είναι τραγική, ενώ κάνουν λόγο για αισχροκέρδεια σε βάρος τους.
«Τους σύρανε από τα κρεβάτια τους κάτι τύποι με κράνη και με αυτόματα στο χέρι, γιατί τολμήσαμε να διαμαρτυρηθούμε στην εικόνα ότι συγκρατούμενοί μας κοιμούνται στο πάτωμα. Γιατί τολμήσαμε να διαμαρτυρηθούμε επειδή αισχροκερδούν στις πλάτες μας με το μπακάλικο και τα τσεπώνουν. Γιατί τολμήσαμε να διαμαρτυρηθούμε επειδή το συσσίτιο είναι άθλιο, οι μερίδες είναι παιδικές και δεν μας δίνουν φρούτα. Γιατί διαμαρτυρηθήκαμε επειδή εκεί που ο προϋπολογισμός για κάθε κρατούμενο ήταν 7 ευρώ την ημέρα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη το έκανε 3,20 ευρώ, δηλαδή κάτω από 50%», σημειώνει ο Κ.Σ. και προσθέτει:
«Ενα από τα βασικά μας αιτήματα είναι ο προμηθευτής σούπερ μάρκετ που έχουμε, ο μπακάλης που λέμε στη φυλακή. Είναι σκανδαλωδώς ακριβός. Οι τιμές που έχουμε είναι τρεις φορές πάνω σε πολλά προϊόντα. Ψωνίζεις τα βασικά και οι τιμές είναι σαν να ψωνίζεις από ντελικατέσεν στο Κολωνάκι. Πρόκειται για μια σύμβαση που έχει γίνει εδώ τα τελευταία χρόνια, που, όπως την έχουμε ψάξει εμείς, είναι αυτό που λέμε αρπαχτή, μια απευθείας ανάθεση, ένας μικρός προμηθευτής, μία αποθήκη που αυτός προμηθεύεται από χονδρική τα προϊόντα από συγκεκριμένο σούπερ μάρκετ και εξυπηρετεί τη φυλακή. Οι τιμές είναι υπερκοστολογημένες και τα πράγματα είναι κακής ποιότητας. Δηλαδή ξεφορτώνονται πράγματα που είναι κοντά στην ημερομηνία λήξης ή είναι αλλοιωμένα. Αντιδράμε και θίγονται συμφέροντα».
Αναφορικά με τις συνθήκες που επικρατούν μέσα στο κατάστημα κράτησης, ο Κ.Σ. περιγράφει μια δυστοπική κατάσταση: «Παίζουν επικίνδυνα παιχνίδια με τις ζωές των κρατουμένων. Τις προάλλες εντοπίστηκαν κρούσματα ψώρας. Εχουμε κοριούς, σκάνε τα χρώματα στους τοίχους και κάνουν φωλιές μέσα οι κοριοί. Οταν μπαίνεις πρώτη φορά στη φυλακή σε πηγαίνουν στα πειθαρχεία –λόγω των μέτρων για τον κορονοϊό–, εκεί η κατάσταση είναι άθλια. Εχει βουλωμένες τουαλέτες, κοριούς, αρουραίους, κρεβάτια δεν υπάρχουν, κοιμόμαστε σε τελάρα και τα ταβάνια είναι τρύπια στις βροχές, εκεί πλημμυρίζει».
Οπως λέει, για να αντιμετωπίσουν τα παραπάνω αναγκάζονται να πληρώσουν από μόνοι τους είτε για φάρμακα είτε για καθαριστικά είτε για μπογιές για να βάψουν τους τοίχους και να σταματήσουν την εξάπλωση των κοριών, ενώ υπογραμμίζει ότι το μόνο που νοιάζει τους υπεύθυνους είναι να μη βγαίνει τίποτα παραέξω.
«Προχθές αναρτήσαμε ένα πανό στην ακτίνα. Η εικόνα αυτή κυκλοφόρησε αρκετά στο διαδίκτυο. Το πανό έλεγε το στοιχειώδες, ότι οι ζωές μας μετράνε. Η κυβέρνηση έχει μηδενική ανοχή. Αυτό που θα ήθελαν τώρα θα ήταν μια βίαιη έκρηξη από την πλευρά μας, για να μην μπορέσουμε μετά να δώσουμε τη μητέρα των μαχών σχετικά με τις αλλαγές στον ποινικό κώδικα. Κάνουμε μια ειρηνική διαμαρτυρία. Υπάρχει η γραμμή να μη βγαίνει τίποτα μέσα από τη φυλακή, τους νοιάζει μόνο να μη βγαίνει τίποτα από τους μαντρότοιχους. Να κοιμούνται άνθρωποι στο πάτωμα, να πεθαίνουν από πονόδοντο, να πεθαίνουν από οτιδήποτε και να μην το ξέρει κανείς. Ή θα ανεχτούμε να ζούμε με όρους εξαθλίωσης ως υπάνθρωποι ή θα αντιδράσουμε και θα δεχτούμε τον βασανισμό. Η λογική τους είναι αντιδημοκρατική. Σαν κρατούμενοι καλούμε όλο τον δημοκρατικό κόσμο, τον κόσμο που δεν έχει παραδώσει μπροστά στην καταστολή και δεν έχει εθιστεί στον ωχαδελφισμό και στην εξατομίκευση να δουν τι γίνεται εδώ και να μας στηρίξουν με όποιο τρόπο μπορούν».
Σε επικοινωνία της «Εφ.Συν.» με τη διευθύντρια των φυλακών Κορυδαλλού, Μαρία Στέφη, η τελευταία αρνήθηκε να κάνει οποιαδήποτε δήλωση και ζήτησε να απευθυνθούμε στο υπουργείο, λέγοντας μάλιστα πως καμία κινητοποίηση δεν βρίσκεται σε εξέλιξη και όλα είναι εξαιρετικά ήρεμα.
Στις 12 το μεσημέρι ξεκίνησε η μαζική απεργία πείνας εκατοντάδων κρατούμενων στις φυλακές της χώρας. Στις φυλακές Δομοκού, όπου στην απεργία πείνας συμμετέχουν περισσότεροι από 160 κρατούμενοι, από το πρωί επικρατούσε αναβρασμός, καθώς οι κρατούμενοι άδειαζαν τα κελιά τους από κάθε τρόφιμο ή συμπλήρωμα (π.χ. ζάχαρη).
Από τους κρατούμενους των φυλακών Δομοκού κοινοποιήθηκε σήμερα στους αποδέκτες που αναφέρονται στο κείμενο, Υπουργό ΠροΠο, Γ.Γρ. Αντεγκληματικής Πολιτικής, Εισαγγελέα Άρειου Πάγου και Προϊστάμενο Εισαγγελίας Λαμίας ) Γνωστοποίηση έναρξής από σήμερα, 18/9/23 απεργίας πείνας με τα αιτήματα που εκτίθενται σ’ αυτήν.
Τα αιτήματα προσυπογράφουν και ακολουθούν στην απεργία πείνας κρατούμενοι και από άλλες φυλακές της χώρας και μέχρι σήμερα τις φυλακές της Λάρισας, των Χανίων, της Πάτρας και της Κέρκυρας .
Επισυνάπτεται το κείμενο της Γνωστοποίησης που μας δόθηκε από τους κρατούμενους του Δομοκού και το οποίο κατατέθηκε στην Γραμματεία της Φυλακής, για να κοινοποιηθεί μέσω αυτής στους αποδέκτες:
Προς
υπουργό Προστασίας του Πολίτη
γενική γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής
Εισαγγελέα Αρείου Πάγου
Προϊστάμενο Εισαγγελίας Λαμίας
Ως συνέχεια του Υπομνήματός μας, που σας απευθύναμε τον Ιούνιο του 2023, και της επιστολής διαμαρτυρίας, που σας στείλαμε στις 4.9.2023, με την οποία σας γνωρίζαμε ότι αρχίζουμε αποχή συσσιτίου από τη Δευτέρα 4.9.2023, σας γνωστοποιούμε ότι από σήμερα, Δευτέρα 18.9.2023, ξεκινάμε απεργία πείνας με τα εξής αιτήματα:
Να εφαρμοστεί και στις φυλακές Δομοκού το “19 ετών” αντί των “25” για την υφ’ όρον απόλυση στους παλιούς πολυϊσοβίτες, όπως ισχύει σε όλες τις φυλακές της χώρας.
Να καταργηθεί το άρθρο 105Β παράγραφος 6 του Ποινικού Κώδικα του 2019, που ορίζει όριο τα 25 έτη για τους νέους πολυϊσοβίτες.
Να μην έχει αναδρομική ισχύ ο Σωφρονιτσικός Κώδικας για τις άδειες και να ισχύσουν τα παλιά όρια (τα 10 έτη για ισοβίτες και πολυϊσοβίτες και το 1/5 για τις πρόσκαιρες καθείρξεις).
Να αρθούν τα εμπόδια για μεταγωγή στις Αγροτικές και την ΚΑΥΦ και να επανέλθουν τα όρια που ίσχυαν, χωρίς εξαιρέσεις.
Να μην καθυστερούν τα δικαστικά συμβούλια της Λαμίας τις διαδικασίες για την υφ’ όρον απόλυση.
Να μην αυξηθεί το συνολικό όριο επιβολής κατά συγχώνευση ποινών από τα 20 στα 25 έτη.
Να παρθούν μέτρα για την αποσυμφόρηση των φυλακών.
Να μπορούν να γίνουν συγχωνεύσεις ποινών και πειθαρχικών και να εφαρμόζεται το άρθρο 94 παράγραφος 4 χωρίς εξαιρέσεις και παρερμηνείες, όσο αφορά τα αδικήματα κατά τη διάρκεια της άδειας και όχι πέραν των ημερών αυτών.
Να επανέλθει για τις πρόσκαιρες καθείρξεις το όριο των 3/5 για την υφ’ όρον απόλυση για όλες τις περιπτώσεις ανεξαιρέτως.
Στο δρόμο για τις φυλακές παίρνουν κατηγορούμενοι για την υπόθεση των σφοδρών επεισοδιών στη Νέα Φιλαδέλφεια, κατά τα οποία έχασε τη ζωή του ο Μιχάλης Κατσούρης.
Στη φυλακή οδηγήθηκαν ακόμα 15 κατηγορούμενοι για την καταδρομική επίθεση χούλιγκαν της Ντιναμό Ζάγκρεμπ σε βάρος φιλάθλων της ΑΕΚ τη νύχτα της περασμένης Δευτέρας στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας.
Η διαδικασία των απολογιών έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται η απόφαση ανακριτών και εισαγγελέων για τους τελευταίους δέκα οκτώ συλληφθέντες.
