Νέες πληροφορίες σχετικά με το προσχέδιο του πορίσματος του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), αναφορικά με την τραγωδία των Τεμπών, βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή», στο προσχέδιο σκιαγραφούνται τα περιστατικά που προηγήθηκαν της σύγκρουσης των δύο αμαξοστοιχιών, ο μηχανισμός της σύγκρουσης, καθώς και τα αίτια των αναφλέξεων που ακολούθησαν.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Ελβίρας Κριθάρη, στο προσχέδιο τονίζεται πως δεν υπάρχουν δεδομένα που να στηρίζουν την ύπαρξη δεξαμενής χωρητικότητας δεκάδων τόνων ή την ύπαρξη κρυφού βαγονιού στην εμπορική αμαξοστοιχία, αλλά φαίνεται πως μέχρι την ολοκλήρωση του τελικού πορίσματος θα τεκμηριωθεί η εκτίμηση για ύπαρξη ποσότητας 3,5-4 τόνων, πιθανότατα αρωματικών υδρογονανθράκων, στο τρίτο βαγόνι της εμπορικής, το οποίο και ανεφλέγη μετά τη σύγκρουση.

Παράλληλα, στο προσχέδιο αναφέρεται πως η μικρή διαρροή ελαίων σιλικόνης που περιείχαν οι μετασχηματιστές στα δύο πρώτα βαγόνια του εμπορικού συρμού δεν είναι ικανή για την πρόκληση της έκρηξης που σημειώθηκε.

Σύμφωνα πάντως με τις ίδιες πληροφορίες, κανένα από τα εμπλεκόμενα ερευνητικά κέντρα –τα Πανεπιστήμια της Πίζας και της Γάνδης ή το Σουηδικό Ινστιτούτο– δεν έχουν αποφανθεί οριστικά για το είδος του φορτίου που οδήγησε στην έκρηξη.

Τέμπη: Οι τρεις φάσεις της φωτιάς σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο της Γάνδης

Υπενθυμίζεται πως τμήματα του προσχεδίου δημοσίευσαν η Real News και η «Εφημερίδα των Συντακτών». Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά των επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Γάνδης στις τρεις φάσεις της φωτιάς μετά την έκρηξη.

Ειδικότερα, στο πόρισμα, όπως αναφέρει η «Καθημερινή», επισημαίνεται ότι από την επιβατική αμαξοστοιχία Intercity 62, πλήρως κατεστραμμένο από τη φωτιά είναι το πίσω μέρος του βαγονιού του εστιατορίου και το επιβατικό βαγόνι Β2.  Στη συνέχεια αναλύονται οι τρεις φάσεις της φωτιάς και συγκεκριμένα:

–Αρχικά, παρατηρείται το πρώτο ηλεκτρικό τόξο που δημιουργεί βραχυκύκλωμα και φωτεινή λάμψη, έξι κλάσματα του δευτερολέπτου μετά τη σύγκρουση των μηχανών, ενώ ακολούθησαν άλλες δύο λάμψεις.

Η έκρηξη επεκτείνεται προς τα πάνω, σχηματίζοντας μια πυρκαγιά διαμέτρου περίπου 42 μέτρων που καίει για περίπου 2 δευτερόλεπτα, σηματοδοτώντας την πρώτη φάση της φωτιάς.

–Στη δεύτερη φάση, λίγα δευτερόλεπτα μετά την αρχική ανάφλεξη παρατηρείται νέα φωτιά σε «ακαθόριστο όγκο ή περιοχή» μακριά από την αρχική πυρκαγιά. Όμως, τροφοδοτείται η αρχική πυρκαγιά, η οποία διπλασιάζεται σε μέγεθος πριν σβήσει δευτερόλεπτα μετά την ανάφλεξη, σύμφωνα με το πόρισμα. Η διάρκεια αυτής της δεύτερης φάσης και το ύψος των πύρινων στηλών υποδεικνύουν ότι εμπλέκεται σημαντική ποσότητα καυσίμου, με βάση όσα αναφέρονται, γράφει η εφημερίδα.

–Στην τρίτη φάση, δύο ξεχωριστές πυρκαγιές συνεχίζουν να καίνε στο επίπεδο του εδάφους, η μία κοντά στις μηχανές του εμπορικού τρένου, που πιθανόν θερμαίνει και τα έλαια σιλικόνης. Δημιουργείται εκεί εστία που σβήνει μόνη της πριν καταναλώσει όλη την ποσότητα λαδιού στον μετασχηματιστή. Άλλη φωτιά καίει στα απομεινάρια του βαγονιού του εστιατορίου με ισχυρή φλόγα και συνολική διάρκεια 2 ώρες. Αυτές οι δύο πυρκαγιές φαίνεται να καταναλώνουν κάθε υπόλοιπο καυσίμου που δεν έχει καταναλωθεί από την αρχική φωτιά.

Η πρώτη προσπάθεια πυρόσβεσης πραγματοποιήθηκε 43 λεπτά μετά την έναρξη της φωτιάς από ένα μόνο πυροσβεστικό όχημα, καταφέρνοντας να την επηρεάσει ελάχιστα.

Η φωτιά στο βαγόνι Β2 της επιβατικής ξεκίνησε από το κάτω μέρος στις 23.35 και στη συνέχεια έκαψε όλο το μήκος του «χωρίς καμία ενεργή πυρόσβεση μέχρι να αρχίσει να καίει με πολύ έντονες φλόγες, τροφοδοτούμενη από τα υφάσματα των μεγάλων καθισμάτων, τις κουρτίνες και τα εσωτερικά υλικά», σύμφωνα με το πόρισμα που επικαλείται η «Καθημερινή».

Μέχρι τις 00.40 η φωτιά είχε κάψει ολόκληρο το βαγόνι B2 και είχε αρχίσει να σβήνει από μόνη της, καθώς δεν υπήρχε άλλο καύσιμο υλικό.

Τέλος, δεν είναι παρά λίγο μετά τις 02:00 τα ξημερώματα που η φωτιά στο βαγόνι του εστιατορίου φαίνεται να κατευνάζεται, καθώς αεροφωτογραφία από τον τόπο του δυστυχήματος δείχνει καπνό να βγαίνει από τα υπολείμματα του βαγονιού του εστιατορίου και άλλες δύο μικρές εστίες να παραμένουν στο μπροστινό και πίσω μέρος του βαγονιού.

Μια προσπάθεια κατάσβεσης που καταγράφηκε στις 02.32 δείχνει αφρό να αντλείται προς το βαγόνι, χωρίς να είναι σαφές εάν έπαιξε ρόλο στην πραγματική κατάσβεση της φωτιάς που είχε ήδη καταβροχθίσει το συνολικό μήκος του βαγονιού, αναφέρει το πόρισμα.

Eνόχλησε αρκετά την κυβέρνηση η δημοσιοποίηση του τελικού πορίσματος του ειδικού πραγματογνώμονα για τη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών και για τη σύγκρουση των αμαξοστοιχιών.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ρωτήθηκε κατά τη διάρκεια της χθεσινής ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών κι ενώ επιχείρησε να φανεί θεσμικός και να κρυφτεί πίσω από τις έρευνες της Δικαιοσύνης δεν παρέλειψε να υποβαθμίσει τις έρευνες των πραγματογνωμόνων μιλώντας για παραπλάνηση και να επιτεθεί στην αντιπολίτευση.

Ο Βασίλης Κοκοτσάκης απάντησε σήμερα στον Παύλο Μαρινάκη σημειώνοντας «σε απάντηση στις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου περί κατ’ ευφημισμό δικαστικών πραγματογνωμόνων, ότι δικαστικός πραγματογνώμονας είναι αυτός που βρίσκεται ή είχε βρεθεί στους σχετικούς πίνακες του οικείου πρωτοδικείου. Σε αυτούς τους πίνακες βρίσκομαι από το 1998, ως ειδικός πραγματογνώμονας επί των πυρκαγιών».

«Εάν αναφερόταν σε εμένα ήταν εύκολο να ρωτήσει πριν εκτεθεί», πρόσθεσε.

Η χθεσινή τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου ήταν η εξής: 

Καταρχάς, να πούμε ότι είναι μια διαδικασία η οποία είναι υπό διερεύνηση, σε εξέλιξη στην Δικαιοσύνη και είναι το πρώτο πράγμα και αυτό που λέει πάντοτε ο πρωθυπουργός και σε καμία περίπτωση, σε μια εν εξελίξει διαδικασία, εμείς δεν υποκαθιστούμε την Δικαιοσύνη. Αντιθέτως, με την τακτική που γίνεται από την Αντιπολίτευση, η οποία προσπαθεί να εργαλειοποιήσει ένα τόσο τραγικό δυστύχημα, η Δικαιοσύνη κάνει τη δουλειά της. Προφανώς, η κάθε πλευρά έχει δικαίωμα να έχει τον πραγματογνώμονά της. Αξιολογούνται οι πραγματογνωμοσύνες. Δεν θα κάνουμε κανένα σχόλιο για καμία πραγματογνωμοσύνη, υπάρχουν, όμως, και οι επίσημες πραγματογνωμοσύνες της Δικαιοσύνης. Μάλιστα, σας θυμίζω σε μια σειρά από περιπτώσεις έχουν διαταχθεί, για να είμαστε σίγουροι, και δεύτερες. Όλα αυτά τα συνεκτιμά ο εκάστοτε δικαστικός λειτουργός, ανακριτής, εισαγγελέας και βγάζει τα συμπεράσματά του.

Πολλές φορές παραπλανάται η κοινή γνώμη, γιατί πραγματογνωμοσύνες του ενός ή του άλλου διαδίκου βαφτίζονται ως πραγματογνωμοσύνες της Δικαιοσύνης. Αυτό συμβαίνει πολλές φορές σε δικαστικές υποθέσεις. Για αυτό και, σας μιλώ και ως νομικός, ως δικηγόρος, καλό είναι να μην κάνουμε «δικαστήρια» ούτε σε ενημερώσεις πολιτικών συντακτών, ούτε σε τηλεοράσεις. Καλό είναι να περιμένουμε τα πορίσματα της Δικαιοσύνης γιατί θεωρώ ότι πάνω σε ένα τόσο τραγικό δυστύχημα, που, ειδικά, τόσοι νέοι άνθρωποι έχασαν την ζωή τους, κάποιοι προσπαθούν -σε πολιτικούς αναφέρομαι και δεν αναφέρομαι σε καμία περίπτωση σε συγγενείς, γιατί γίνονται και κάποιες «κοπτοραπτικές» από την Αντιπολίτευση- κάποιοι προσπαθούν, δυστυχώς είναι θλιβερό αυτό που λέμε, αλλά είναι αλήθεια, να χτίσουν καριέρες. Περιμένουμε την Δικαιοσύνη.

Σημαντική καθυστέρηση που προκαλεί ερωτήματα παρατηρείται στην έκδοση του πορίσματος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για τα αίτια της φονικής έκρηξης μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου 2023 με τους 57 νεκρούς.

Η έρευνα του ΕΜΠ κατατείνει στην κατάρριψη της θεωρίας ότι η πυρόσφαιρα που προκλήθηκε μετά τη σύγκρουση οφείλεται σε έλαια σιλικόνης

Παρότι η εντολή από την Εισαγγελία Λάρισας σε καθηγητή της Σχολής Χημικών Μηχανικών να συνταχθεί σχετική μελέτη έχει δοθεί από τις αρχές Μαρτίου, σχεδόν επτά μήνες μετά το πόρισμα δεν είναι έτοιμο.

Μάλιστα, σύμφωνα με έγγραφο που παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ», μόλις την Τρίτη ξεκίνησε αλληλογραφία για λογαριασμό του ΕΜΠ για… ανεύρεση και ανάλυση ουσιών, τα οποία – σημειωτέον – είχαν ήδη εντοπιστεί την άνοιξη του 2023 από στελέχη του Γενικού Χημείου του Κράτους, γεγονός που σηματοδοτεί νέα μεγάλη αργοπορία στην έκδοση του πορίσματος για την έκρηξη.

Τα ερωτήματα για την καθυστέρηση αυτή αυξάνονται, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες από τα αρχικά δεδομένα της έρευνας του ΕΜΠ, έχει σχεδόν αποκλειστεί το ενδεχόμενο η πυρόσφαιρα που δημιουργήθηκε μετά την έκρηξη να οφείλεται σε βραδυφλεγή έλαια σιλικόνης στους μετασχηματιστές των αμαξοστοιχιών.

Φαίνεται να καταρρίπτεται, δηλαδή, η επίσημη κρατική εκδοχή, όπως αυτή αποτυπωνόταν στο πόρισμα πραγματογνωμόνων αλλά και σε δημόσιους ισχυρισμούς υψηλόβαθμων στελεχών του ΟΣΕ.

Τα δύο έγγραφα που αναδεικνύουν την περίεργη καθυστέρηση στην έκδοση του πορίσματος για την έκρηξη στα Τέμπη. Το πρώτο του Μαΐου 2023 από το Γενικό Χημείο του Κράτους για τα δείγματα «ελαίων σιλικόνης» και την έκρηξη και το δεύτερο από την Εισαγγελία Λάρισας με το οποίο ζητούνται εκ νέου, 1½ χρόνο μετά την τραγωδία, στις 24 Σεπτεμβρίου 2024, δείγματα «ελαίου σιλικόνης» κατόπιν αιτήματος του ΕΜΠ

Κύριο ζητούμενο αποτελεί πλέον αν υπάρχει παρελκυστική τακτική για να μην εμφανιστεί στο άμεσο μέλλον μια εκδοχή του τραγικού συμβάντος που ανατρέπει την επίσημη θεωρία των κρατικών φορέων ή αν τελικώς το χρονοδιάγραμμα των ερευνητών του ΕΜΠ είναι διαφορετικό.

Ένα από τα βασικά ζητούμενα της τραγωδίας στα Τέμπη αποτελούν τα αίτια της έκρηξης, με την πυρκαγιά που ακολούθησε να υπολογίζεται ότι προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον πέντε – επτά ατόμων που είχαν εγκλωβιστεί στα συντρίμμια.

«Η φωτιά που προκλήθηκε σχετίζεται με το εκνέφωμα του ελαίου ψύξης των μετασχηματιστών ισχύος των ηλεκτραμαξών που δημιουργήθηκε κατά τη σύγκρουση» ανέφεραν στο πόρισμά τους χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής. Πρόκειται για εκδοχή που υιοθέτησαν και στελέχη του ΟΣΕ, ενώ και κυβερνητικά στελέχη δήλωναν τη βεβαιότητά τους ότι αυτή η έκρηξη δεν οφείλεται σε εξωγενή παράγοντα – μεταφορά ύποπτου φορτίου κ.ο.κ.

Οι τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών των θυμάτων, από την πλευρά τους, δεν αποδέχονται αυτό το ενδεχόμενο, με την επισήμανση ότι «τα εν λόγω έλαια δεν είναι ιδιαίτερα εύφλεκτα, για λόγους ασφαλείας». Την ίδια στιγμή, άλλωστε, στα συντρίμμια των τρένων βρέθηκαν ίχνη της ουσίας ξυλόλιο, που αποτελεί εύφλεκτο υλικό νόθευσης καυσίμων και ενδέχεται να μετέφερε παρανόμως η εμπορική αμαξοστοιχία.

Έρευνες των σωστικών συνεργείων για τους αγνοούμενους στα συντρίμμια των δύο αμαξοστοιχιών που συγκρούστηκαν στα Τέμπη, Πέμπτη 2 Μαρτίου 2023. (ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΤΖΕΚΑΣ/EUROKINISSI)

Προκειμένου λοιπόν να προσδιοριστεί τι ακριβώς συνέβη, ο εισαγγελέας Λάρισας διόρισε στις 15 Μαρτίου 2024 τον καθηγητή του Εργαστηρίου Τεχνολογίας Καυσίμων και Λιπαντικών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ Δημήτριο Καρώνη προκειμένου να διερευνήσει τα αίτια της έκρηξης, χωρίς έως σήμερα να έχει προκύψει αποτέλεσμα.

Κατά πληροφορίες πάντως η έρευνα του ΕΜΠ κατατείνει στην κατάρριψη της θεωρίας ότι η πυρόσφαιρα που προκλήθηκε μετά τη σύγκρουση οφείλεται σε έλαια σιλικόνης, ενώ δεν επιβεβαιώνονται και οι αναφορές ότι η έκρηξη οφείλεται σε φορτία ξυλολίου που ανιχνεύθηκαν στα συντρίμμια.

Νέα πολύμηνη διαδικασία

Εκείνο ωστόσο που προκαλεί περαιτέρω απορίες είναι ότι ενώ έχουν παρέλθει σχεδόν επτά μήνες για τη διερεύνηση από το ΕΜΠ και υπήρχε η εικόνα ότι το σχετικό πόρισμα «παραδίδεται από ώρα σε ώρα» στις δικαστικές αρχές, τα έγγραφα που παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ» δείχνουν το ακριβώς αντίθετο.

Έτσι λοιπόν η Εισαγγελία Λάρισας φαίνεται να ζητά με διαδοχικά έγγραφά της, στις 20 και 24 Σεπτεμβρίου, από τη Χημική Υπηρεσία Λάρισας να ληφθούν (σ.σ.: ενάμιση χρόνο μετά το δυστύχημα) δείγματα σιλικόνης από τους μετασχηματιστές των τρένων που βρίσκονται πλέον στη θέση Κουλούρι στη Λάρισα.

Και ακολούθως αυτά τα δείγματα να δοθούν σε υπαλλήλους της Τροχαίας Λάρισας που θα οριστούν αρμοδίως, ώστε να μεταφερθούν στο Γενικό Χημείο του Κράτους προκειμένου να αναλυθούν και να ερευνηθούν. Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια νέα πολύμηνη διαδικασία που παραπέμπει στις ελληνικές καλένδες την έκδοση του σχετικού πορίσματος.

Ωστόσο, σύμφωνα με τα έγγραφα που παρουσιάζονται, το Γενικό Χημείο του Κράτους έχει αναλύσει από τον Μάιο του 2023 τα έλαια σιλικόνης που ελήφθησαν τότε από τους μετασχηματιστές. Τέτοιο υλικό φέρεται να είχε παραδοθεί μάλιστα και στο ΕΜΠ, ενώ πρόκειται για βιομηχανικό προϊόν ευρείας κυκλοφορίας και ίδιας σύστασης σε όλες τις αμαξοστοιχίες.

Προκύπτουν, συνεπώς, απορίες για τους λόγους που ζητείται η εκ νέου συγκέντρωσή του από τα συντρίμμια των μοιραίων αμαξοστοιχιών.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»

ΜΟΝΙΚΑ ΑΡΤΙΝΟΥ

«Όταν κατεβήκαμε από το λεωφορείο, ένας στρατιώτης μας είπε: “Καλώς ήρθατε στην κόλαση”». Αυτή η ανατριχιαστική δήλωση του Fouad Hassan, ενός 45χρονου πατέρα πέντε παιδιών από την Qusrah στην περιοχή Nablus, συμπυκνώνει τις οδυνηρές εμπειρίες που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι μέσα στο ισραηλινό σύστημα φυλακών.

Το Tvxs παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο, την έκθεση που ετοίμασε η B’Tselem, μια ισραηλινή οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εξετάζει τη συστηματική κακοποίηση και τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές από το ξέσπασμα της σύγκρουσης στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Η B’Tselem, συγκέντρωσε μαρτυρίες από 55 Παλαιστίνιους κρατούμενους. Μεταξύ αυτών, 30 μάρτυρες προέρχονται από τη Δυτική Όχθη, 21 από τη Γάζα και τέσσερις είναι Ισραηλινοί πολίτες. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ατόμων φυλακίστηκαν χωρίς δίκη.

Μια συστηματική πολιτική κατάχρησης

Στις μαρτυρίες,τα κοινά θέματα περιλαμβάνουν αυθαίρετη βία, σεξουαλική επίθεση/κακοποίηση, εξευτελισμό, πείνα και άρνηση ιατρικής περίθαλψης. Οι μαρτυρίες αυτές υποδηλώνουν μια σκόπιμη πολιτική που αποσκοπεί στην καταπίεση των Παλαιστινίων κρατουμένων, η οποία εφαρμόζεται υπό την εποπτεία του Υπουργού Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Itamar Ben Gvir.

Στις αρχές Ιουλίου 2024, ο αριθμός των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές εγκαταστάσεις αυξήθηκε σε 9.623 – σχεδόν διπλάσιος από τον προπολεμικό αριθμό. Από αυτούς, οι 4.781 κρατούνταν χωρίς δίκη, συχνά υπό το πρόσχημα της “διοικητικής κράτησης”. Αυτό το ανησυχητικό στατιστικό στοιχείο υποδηλώνει μια ευρύτερη στρατηγική καταστολής με στόχο τους Παλαιστίνιους, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις ή τις ενέργειές τους.

Οι συνθήκες κράτησης

Οι μαρτυρίες αποκαλύπτουν ότι οι ισραηλινές φυλακές έχουν μετατραπεί σε de facto στρατόπεδα βασανιστηρίων. Οι κρατούμενοι περιγράφουν υπερπλήρη κελιά, στα οποία συχνά φιλοξενούνται 12 έως 14 κρατούμενοι, ενώ προορίζονταν για έξι.

«Δεν είχαμε ιδιωτική ζωή και οι νεοεισερχόμενοι έπρεπε να κοιμούνται στο πάτωμα», αφηγείται ο S.B., κάτοικος της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Η έλλειψη ήλιου και φρέσκου αέρα επιδεινώνει τις ήδη άσχημες συνθήκες- ορισμένοι κρατούμενοι ανέφεραν ότι δεν είδαν το φως της ημέρας για 191 ημέρες.

Η συχνότητα των βίαιων ονομαστικών κλήσεων και των ερευνών έχει αυξηθεί σημαντικά. Ο Muhammad Srur, ένας 34χρονος από τη Ραμάλα, διηγήθηκε: «Μας μετρούσαν τρεις φορές την ημέρα, συχνά σε εξευτελιστικές θέσεις, με φρουρούς που φώναζαν και ήταν οπλισμένοι». Αυτή η τακτική εξυπηρετεί όχι μόνο τον έλεγχο αλλά και εκφοβισμό των κρατούμενων.

Άρνηση βασικών δικαιωμάτων

Η πρόσβαση σε νομική εκπροσώπηση και δικαστική εποπτεία έχει περιοριστεί σημαντικά. Πολλοί κρατούμενοι πέρασαν εβδομάδες ή και μήνες χωρίς να δουν δικαστή, και όταν το έκαναν, οι ακροάσεις διεξάγονταν μέσω Zoom παρουσία φρουρών.

Ο Firas Hassan, ένας 50χρονος πατέρας από τη Βηθλεέμ, περιέγραψε την ατμόσφαιρα: «Δεν τολμούσα να μιλήσω για τη βία στη φυλακή- φοβόμουν τα αντίποινα».

Η κατάσχεση των προσωπικών αντικειμένων είναι ένα ακόμη μαρτύριο. Ο Sami Khalili, κρατούμενος για πολύ καιρό, παραπονέθηκε: «Δεν είχαμε άλλα ρούχα εκτός από αυτά που φορούσαμε- δεν μπορούσαμε να τα αλλάξουμε ή να τα πλύνουμε για εβδομάδες». Αυτή η πολιτική στέρησης επεκτείνεται και στο φαγητό, με αναφορές για ανεπαρκή και ληγμένα γεύματα που οδηγούν σε σημαντική απώλεια βάρους μεταξύ των κρατουμένων.

Ο ρόλος της Δύναμης Αρχικής Αντίδρασης (ΔΑΑ)

Ένας βασικός παράγοντας στην κακοποίηση των Παλαιστινίων κρατουμένων είναι η Δύναμη Αρχικής Αντίδρασης (IRF), γνωστή στην καθομιλουμένη ως Keter. Αυτή η μονάδα, που συχνά περιγράφεται από μάρτυρες ως «ομάδα θανάτου», εφαρμόζει βάναυση τακτική κατά τη διάρκεια των μεταγωγών και των καθημερινών επιχειρήσεων.

Μάρτυρες ανέφεραν ότι έχουν υποστεί σπρέι πιπεριού, ξυλοδαρμούς, ακόμη και σεξουαλική βία από το προσωπικό της IRF, το οποίο λειτουργεί ατιμώρητα.

Ο Ashraf al-Muhtaseb, ένας 53χρονος πατέρας από τη Χεβρώνα, αφηγήθηκε μια οδυνηρή εμπειρία: «Έγειρα σε έναν τοίχο, χωρίς να μπορώ να αναπνεύσω για μισή ώρα αφού με χτύπησαν. Όλοι γύρω μου ούρλιαζαν από τον πόνο». Τέτοιες αφηγήσεις υπογραμμίζουν τη διάχυτη κουλτούρα βίας που καθορίζει το ισραηλινό σύστημα φυλακών.

Ιατρική παραμέληση και πείνα

Ίσως η πιο δραματική πτυχή αυτών των μαρτυριών είναι η συνεχής άρνηση ιατρικής περίθαλψης. Πολλοί κρατούμενοι ανέφεραν απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις που επιδεινώθηκαν από την άρνηση του ιατρικού προσωπικού να παράσχει την απαραίτητη θεραπεία.

Ο Sufian Abu Saleh από τη Γάζα υπέστη σοβαρούς τραυματισμούς από τους ξυλοδαρμούς, που τελικά οδήγησαν στον ακρωτηριασμό του ποδιού του.

Η στέρηση τροφής είναι ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα. Οι μάρτυρες περιέγραψαν ότι λάμβαναν ανεπαρκή και συχνά σάπια γεύματα, συμβάλλοντας στη σωματική φθορά. Ο Hisham Saleh, ένας 38χρονος από τη Ναμπλούς, σημείωσε: «Μας έδιναν μερίδες που δεν θα ικανοποιούσαν κανέναν, το φαγητό ήταν απαίσιο».

Οι μαρτυρίες π αποκαλύπτουν μια ανησυχητική πραγματικότητα: το ισραηλινό σύστημα φυλακών έχει μετατραπεί σε ένα δίκτυο στρατοπέδων βασανιστηρίων όπου τα βασικά δικαιώματα των Παλαιστινίων κρατουμένων παραβιάζονται συστηματικά. Οι πολιτικές που εφαρμόζει η ισραηλινή κυβέρνηση, ιδιαίτερα υπό την ηγεσία του Itamar Ben Gvir, αντανακλούν μια ευρύτερη ατζέντα καταστολής και βαρβαρότητας.

Οι ιστορίες αυτών των ανθρώπων πρέπει να γίνουν γνωστές. Μόνο έτσι θα «κλείσει» η κόλαση. Το Tvxs θα δημοσιεύει τις επόμενες μέρες τις μαρτυρίες των ανθρώπων που μίλησαν με τους θαρραλέους ερευνητές της B’Tselem.

Διαβάστε όλο το πόρισμα

Πηγή: tvxs.gr

Αναστασία Κουκά

Ενα «άρρωστο» ίδρυμα, με εκατοντάδες χιλιάδες μη καταγεγραμμένους θησαυρούς στις αποθήκες, κατέγραψε η ανεξάρτητη έκθεση της επιτροπής των ειδικών που εκλήθησαν να εξηγήσουν τις κλοπές αρχαιοτήτων που γίνονταν επί μία 20ετία στο Βρετανικό Μουσείο και αποκαλύφθηκαν μόλις τον περασμένο Αύγουστο.

Παρότι από τις συνολικά 30 σελίδες της έκθεσης, που εκπονήθηκε από το πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μουσείου σερ Νάιτζελ Μπόρντμαν, την αρχηγό της Βρετανικής Αστυνομίας Μεταφορών Λούσι Ντ’Ορσι, και τον αναπληρωτή δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ιαν Κάρετ, κοινοποιήθηκαν μόνο οι έξι για λόγους ασφαλείας -αφού η αστυνομική έρευνα είναι ακόμη σε εξέλιξη- καθίστανται ξεκάθαρα τόσο το μέγεθος των κλοπών όσο και τα πολλά και σημαντικά κενά που υπάρχουν σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, το οποίο φιλοξενεί πλήθος αρχαιοτήτων, μεταξύ των οποίων, βεβαίως, και τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Οι αποκαλύψεις για τα σχέδια Μπλερ να δώσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα και η δήλωση Μενδώνη για την προθυμία της Ελλάδας να εκθέτει αρχαιότητες στο Βρετανικό Μουσείο σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα μας, απλώς συμπληρώνουν το σκηνικό.

Οι κλοπές προκύπτει ότι διαπράχθηκαν μέσα σε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου 20 χρόνων, κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη των υπευθύνων, χωρίς κανείς να καταλάβει το παραμικρό. Η αποκάλυψη του σκανδάλου έγινε χάρη στις επίμονες προσπάθειες του Δανού εμπόρου τέχνης Ιτάι Γκραντέλ, ο οποίος επί δύο ολόκληρα χρόνια προσπαθούσε απεγνωσμένα να πείσει τον πρώην αναπληρωτή διευθυντή του μουσείου Τζόναθαν Γουίλιαμς ότι κάποιος ξεπουλά στο Διαδίκτυο πολύτιμα αντικείμενα από τους χώρους του.

Εντέλει, έπειτα από ένα γαϊτανάκι καθυστερήσεων και λανθασμένων χειρισμών, αποκαλύφθηκε πως είχε δίκιο, με τις κατηγορίες να στρέφονται εναντίον του βασικού υπόπτου, του επί 30 χρόνια εργαζόμενου συντηρητή Πίτερ Χιγκς, ο οποίος απομακρύνθηκε από τη θέση του. Αυτός, πάντως, αρνείται την εμπλοκή του και δεν συνεργάζεται για τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

O συντηρητής Πίτερ Χιγκς κατηγορείται για τις κλοπές

Aρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά

Από την έκθεση επιβεβαιώνεται η κλοπή ή καταστροφή περίπου 2.000 αντικειμένων που φυλάσσονταν στις αποθήκες του μουσείου και τα οποία δεν ήταν καταγεγραμμένα στους καταλόγους του. Πρόκειται για πολύτιμους λίθους, κοσμήματα, νομίσματα και μικρά θραύσματα γλυπτικής και κεραμικής, που χρονολογούνται στο 1500 π.Χ. έως τον 19ο αιώνα μ.Χ. και προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από την αρχαιοελληνική και τη ρωμαϊκή συλλογή.

Από τα 1.500 που εκλάπησαν τα 300 έχουν απλώς ταυτιστεί, ενώ έχουν ανακτηθεί 351 αντικείμενα χωρίς ωστόσο να αποκαλύπτονται λεπτομέρειες σχετικά με το ιστορικό της διακίνησης και της κατάσχεσής τους, γεγονός που προκαλεί, εύλογα, αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα αλλά και την κοινή γνώμη.
 

Ακόμα και ο άνθρωπος που ξεσκέπασε τις κλοπές, ο Ιτάι Γκραντέλ, επέκρινε το Βρετανικό Μουσείο για το γεγονός ότι στις δημοσιευμένες σελίδες της έκθεσης «δεν γίνονται συγκεκριμένες αναφορές ούτε στους λάθος χειρισμούς, ούτε σε ενδεχόμενες πειθαρχικές συνέπειες των εμπλεκόμενων στην υπόθεση προσώπων της διοίκησης ή του προσωπικού».

Αλγεινή εντύπωση προκαλεί, όμως, και η βιαιότητα με την οποία αντιμετωπίστηκαν τα τεχνουργήματα από τον ή τους κλέφτες. Αρκεί να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με την έκθεση, έχουν εντοπιστεί, εντός του μουσείου, 500 κατεστραμμένα αντικείμενα. Σε 350 από αυτά έχουν αφαιρεθεί πολύτιμα τμήματά τους, όπως χρυσές βάσεις κοσμημάτων ή πολύτιμοι λίθοι, ενώ άλλα 140 έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες καταστροφές από τη χρήση εργαλείων.

Με το δεδομένο ότι μιλούμε για τουλάχιστον 2.000 αντικείμενα, ο κλέφτης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει από την πώλησή τους ένα ποσό γύρω στις 100.000 λίρες διαθέτοντας το καθένα από αυτά σε μια τιμή γύρω στις 50 λίρες!

Στην ανεξάρτητη έκθεση εντοπίζονται σοβαρότατα προβλήματα και μεγάλα κενά στους τομείς της ασφάλειας, της διοίκησης, της διαχείρισης κινδύνων, της οργάνωσης αλλά και στο ανθρώπινο δυναμικό του Βρετανικού Μουσείου το οποίο παροτρύνεται να λάβει άμεσα, επείγοντα μέτρα και να προβεί σε ριζικές αλλαγές όσον αφορά το απαρχαιωμένο, όπως χαρακτηρίζεται, διαχειριστικό μοντέλο που ακολουθεί.

Φωτογραφίες που μοιάζουν με ορισμένα από τα κλεμμένα αντικείμενα που δημοσιοποίησε το Βρετανικό Μουσείο καλώντας το κοινό να βοηθήσει για τον εντοπισμό τους

Ως πρώτη προτεραιότητα αναφέρεται η πλήρης καταγραφή όλων των αντικειμένων, απαραίτητη προϋπόθεση για όλα τα μουσεία αυτού του βεληνεκούς - να σημειωθεί ότι στο Μουσείο της Ακρόπολης όλα τα αντικείμενα είναι καταγεγραμμένα. Στις συστάσεις μάλιστα δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες για τον λεπτομερή τρόπο ο οποίος πρέπει να ακολουθείται κατά τη διαδικασία της καταγραφής ενώ κρίνεται απαραίτητο να αντικατασταθεί το σημερινό μητρώο του μουσείου με ένα νέο το οποίο να βασίζεται στις βέλτιστες τακτικές που ακολουθούν ανάλογου είδους και μεγέθους παγκόσμια ιδρύματα.

Αυτό σημαίνει ότι το σύνολο των περίπου 7.000.000 αντικειμένων που φιλοξενεί θα πρέπει να καταγραφεί από την αρχή, με πρώτα εκείνα που δεν έχουν περαστεί ποτέ στα αρχεία - γι’ αυτό και κινδυνεύουν περισσότερο. Επιπλέον, το Βρετανικό Μουσείο καλείται να επανεξετάσει και να ενδυναμώσει την πολιτική ασφαλείας του, κάνοντας συχνότερους και εκτενέστερους ελέγχους, αυξάνοντας το προσωπικό ασφαλείας και τον συνολικό προϋπολογισμό αυτού του νευραλγικού τομέα, τοποθετώντας τα κατάλληλα πρόσωπα σε καίριες θέσεις που σχετίζονται με τη φύλαξη των αρχαιοτήτων και επιβάλλοντας αυστηρές ποινές σε όσους παραβαίνουν τα καθήκοντά τους.

Συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία ενός νέου Μητρώου Κινδύνου το οποίο θα περιλαμβάνει συχνές συνεδριάσεις, παρουσία του διευθυντή του μουσείου, ο οποίος υποχρεούται να ενημερώνει το διοικητικό συμβούλιο και τους επιτρόπους του ιδρύματος για τα σημαντικότερα θέματα.

Οι επίτροποι μάλιστα καλούνται να είναι πιο ενεργοί και προνοητικοί στη λήψη αποφάσεων αλλά και στην υλοποίηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων, ενώ στο Δ.Σ. συστήνεται να έχει άμεση εμπλοκή σε θέματα που αφορούν στο προσωπικό, του οποίου τις απόψεις οφείλει να λαμβάνει υπόψη. Απαραίτητη κρίνεται, επίσης, η ενίσχυση του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού ακόμη και με εξωτερικούς συνεργάτες, ιδιαίτερα στο νομικό τμήμα, όπου παρατηρούνται ελλείψεις, αλλά και η βελτίωση της διαδικασίας χειρισμού των παραπόνων των επισκεπτών.

Τέλος, συστήνεται η μετατροπή της ήδη υπάρχουσας Επιτροπής Ελέγχου του Μουσείου σε Επιτροπή Ελέγχου, Κινδύνων και Συμμόρφωσης με διευρυμένο πεδίο υποχρεώσεων που θα παρακολουθεί στενά και θα αξιολογεί την εποπτεία κινδύνου, αλλά και τη συμμόρφωση των αρμοδίων με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί.

Yποσχέσεις της διοίκησης

Συνεχίζοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες που καταβάλλει τους τελευταίους τέσσερις μήνες προκειμένου να περιορίσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τον αρνητικό αντίκτυπο του σκανδάλου των κλοπών, που έθεσε σε πλήρη αμφισβήτηση την αξιοπιστία του, η διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου δεν διστάζει να ζητάει επανειλημμένα δημόσια συγγνώμη και να υπόσχεται πως θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να αυξήσει το επίπεδο τόσο της ασφάλειας όσο και των υπηρεσιών που παρέχει. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εκπρόσωποί του αποδέχτηκαν ομόφωνα τις 36 συνολικά συστάσεις της ανεξάρτητης έκθεσης, ισχυριζόμενοι πως το 1/3 από αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται.

Παραδέχονται, ωστόσο, πως θα χρειαστεί μια πενταετία μέχρι να ολοκληρωθεί η πλήρης καταγραφή, τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση των πολύτιμων αντικειμένων που φιλοξενεί στις συλλογές του και στις αποθήκες του! «Η έρευνα δείχνει ότι το μουσείο βάζει σε τάξη τα του οίκου του. Είμαστε αποφασισμένοι να μάθουμε από τα λάθη μας.

Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσμπορν

Το Βρετανικό Μουσείο ήταν θύμα κλοπών για μεγάλο χρονικό διάστημα και ζητάμε ξανά συγγνώμη που επιτρέψαμε να συμβεί αυτό», δήλωσε ο πρόεδρός του, Τζορτζ Οσμπορν, με αφορμή την ολοκλήρωση της ανεξάρτητης έκθεσης και πρόσθεσε: «Πάνω απ’ όλα, είμαστε αποφασισμένοι να βγούμε από αυτήν την περίοδο ως ένα πιο δυνατό, πιο ανοιχτό και πιο σίγουρο Μουσείο που θα είναι κατάλληλο για το μέλλον. Χάρη στη σκληρή δουλειά της ομάδας κριτικής, είμαστε πλέον εξοπλισμένοι για να κάνουμε ακριβώς αυτό».

Ο σερ Μαρκ Τζόουνς, προσωρινός διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, χαρακτήρισε τις συστάσεις «χρήσιμες» για να παραδεχτεί αμέσως μετά: «Κανείς δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι ήταν μια εύκολη περίοδος για το Μουσείο, αλλά τρέφω τον απόλυτο θαυμασμό για τη δέσμευση του προσωπικού για την οικοδόμηση ενός ισχυρότερου μέλλοντος για το Μουσείο για το οποίο όλοι νοιαζόμαστε τόσο βαθιά».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: AFP / Visual Hellas

Πηγή: protothema.gr

Θολό» παραμένει το τοπίο για τις συνθήκες θανάτου του οκτάχρονου χάσκι, την ώρα που το πόρισμα του πραγματογνώμονα κάνει λόγο για επίθεση από άλλα ζώα, γεννώντας σοβαρές αντιδράσεις.

Σήμερα το πρωί, μέσω της ΕΡΤ, η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομάδας Κατά της Κακοποίησης των ζώων σχολίασε το πόρισμα του γνωστού πρώην πρύτανη του ΑΠΘ, Νίκου Παπαϊωάννου, χαρακτηρίζοντάς το «πρόωρο και κατευθυνόμενο».

Η Μάρθα Πουλτίδου στις δηλώσεις τις υποστήριξε ότι σκοπός του πορίσματος ήταν «να καθαρίσει το όνομα της Αράχωβας» εν μέσω εορταστικής περιόδου, ενώ δεν παρέλειψε να ενημερώσει πως έχει ήδη καταθέσει όσα στοιχεία και μαρτυρίες έχει για το περιστατικό, ανάμεσά τους και το όνομα του ατόμου που ο Σύλλογος έχει υποδείξει ως δράστη της επίθεσης. 

Τα μέλη της Πανελλήνιας Ομάδας κατά της Κακοποίησης των ζώων φέρονται να έχουν καταθέσει και μήνυση κατά του δράστη, ζητώντας τη νόμιμη τιμωρία του ατόμου που κατονομάζει ως τον άνθρωπο που βασάνισε και κακοποίησε τον άτυχο Όλιβερ. 

Διαφωνίες και από τη Δικαιοσύνη;

Την ίδια στιγμή αίσθηση προκαλεί και ρεπορτάζ της ιστοσελίδας ieidiseis, σύμφωνα με το οποίο υπάρχει αμφισβήτηση και στον χώρο της Δικαιοσύνης για το πόρισμα του πραγματογνώμονα, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να ζητηθεί συνδρομή και από πραγματογνώμονα του εξωτερικού.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα ανώτατες δικαστικές πηγές φέρονται ενοχλημένες από τις διαρροές πως η υπόθεση για τον μαρτυρικό θάνατο του Όλιβερ κλείνει, ενώ διαμηνύουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. 

Η εισαγγελία φέρεται να περιμένει και το πόρισμα του κτηνιάτρου που έχει ορισθεί ως τεχνικός σύμβουλος από τον κηδεμόνα του χάσκι και εν συνεχεία θα αποφασίσει για τις επόμενες ενέργειες. 

Ο πραγματογνώμονας και το σενάριο για την αγέλη σκύλων 

Χθες δόθηκαν στη δημοσιότητα και τα αποτελέσματα από το πόρισμα που έκανε ο καθηγητής Κτηνιατρικής και πρώην πρύτανης του ΑΠΘ, Νίκος Παπαϊωάννου, ο οποίος ορίστηκε πραγματογνώμονας από την ΕΛΑΣ για τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, το πόρισμα ανέφερε ότι η φύση των τραυμάτων που έφερε το σκυλί παραπέμπουν σε επίθεση που δέχθηκε από άλλo ζώo ή ζώα.

Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, και από την έρευνα που πραγματοποίησαν στελέχη του τμήματος Ανθρωποκτονιών, που μετέβησαν στην περιοχή για να συνδράμουν στις έρευνες, δεν προέκυψε η εμπλοκή κάποιου ατόμου.

Το πόρισμα του εμπειρογνώμονα της ΕΛΑΣ κατατέθηκε στο ΑΤ Διστόμου, που έχει αναλάβει την προανάκριση και θα διαβιβαστεί μαζί με όλη την δικογραφία στην εισαγγελία.

Την εκδοχή για την εμπλοκή αγέλης άγριων ζώων που είχε διαρρεύσει και πριν από αρκετές ημέρες είχε αμφισβητήσει από την πρώτη στιγμή η πλευρά του κηδεμόνα του Όλιβερ. Ο καθηγητής κτηνιατρικής που προσελήφθη ως τεχνικός σύμβουλος από τις φιλοζωικές οργανώσεις επιβεβαίωσε την αρχική γνωμάτευση της κτηνιάτρου που έκανε λόγο για άγρια κακοποίηση του ζώου από αιχμηρό αντικείμενο και όχι τραύματα από ζώα. 

Ο ίδιος ο κηδεμόνας του σκύλου είχε πει δημόσια «είναι δυνατόν να είναι ζώα; Δηλαδή δαγκωματιές δεν είχε. Δηλαδή η αγέλη δάγκωσε τον σκύλο στον πρωκτό; Τα σκυλιά αυτά είχαν μαχαίρια στο στόμα και πήγαν και τον κάρφωσαν; Γιατί ο Όλιβερ πήγε μετά από 35 ώρες για νεκροψία; Γιατί εμένα με είχανε να τον άλλαζα αυτοκίνητα και δεν με αφήσανε να φτάσω στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Καρδίτσας; Κοιτάω να βρεθεί αυτός ή αυτοί που το έκαναν αυτό».

Κόλαφος για την Κυβέρνηση είναι το πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων που ερεύνησε την κατάσταση που επικρατεί στα ελληνικά τρένα και το οποίο συγκεντρώνει 13 σοβαρά ατοπήματα μέσα σε 7 μήνες μετά την σύγκρουση τρένων στα Τέμπη όπου χάθηκαν 57 ζωές.

Ο Οργανισμός, στο πόρισμά του αναφέρει μεταξύ άλλων, οτι υπάρχει ανυπαρξία σχεδίων ασφαλείας ενώ επικρατεί πλήρης σύγχυση σε επίπεδο αρμοδιοτήτων και ευθυνών που προφανώς οδήγησε και στην τραγωδία των Τεμπών.

Σύμφωνα με την «Εφημερίδα των Συντακτών», «στην Ελλάδα προκύπτει ότι δεν υπάρχει κανείς σε επίπεδο κυβέρνησης ή εθνικού φορέα ο οποίος να αναλαμβάνει αποτελεσματικά τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και να οδηγεί το σύστημα σε μία συνεχή βελτίωση».

Στο δημοσίευμα αναφέρεται επίσης οτι το πόρισμα «συνιστά πολλαπλό ράπισμα στην ελληνική κυβέρνηση καθώς η ερευνητική ομάδα του οργανισμού που συγκέντρωσε στοιχεία και ήρθε στην Ελλάδα για συνεντεύξεις με πρόσωπα από τους φορείς που εμπλέκονται στο σιδηροδρομικό έργο, διαπιστώνει ένα πλήθος σημείων στα οποία το ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα δεν συμμορφώνεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις κοινοτικές οδηγίες ασφαλείας».

Κατά την ίδια πηγή, ακόμα και σήμερα και παρά την ανείπωτη τραγωδία των Τεμπών το υπουργείο Υποδομών επιχειρεί να «καλύψει» την ανεπάρκειά του επιβάλλοντας «απόρρητο» κατά την συνηθισμένη πρακτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

«Την περασμένη εβδομάδα οι εκπρόσωποι του ERA ήρθαν στην Αθήνα και συναντήθηκαν με δεκάδες στελέχη στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, όμως το υπουργείο όχι μόνο δεν θέλησε να δώσει καμία δημοσιότητα στη διαδικασία, αλλά ο εκπρόσωπος του στη συνάντηση γ.γ Μεταφορών Γιάννης Ξιφαράς, ζήτησε από τους παρισταμένους να μην αποκαλύψουν καμία από τις παρατηρήσεις που άκουσαν στη διάρκεια της συζήτησης», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με το πόρισμα της επιτροπής και τα ευρήματα της, η Ελλάδα δεν συμμορφώνεται σε κανένα στάδιο με τους ευρωπαϊκούς κανόνες, παράλληλα υπάρχει ανυπαρξία σχεδίων ασφαλείας και φορέα που να έχει τη συνολική ευθύνη, ενώ η ασυνεννοησία και η ασάφεια ρόλων, σύγχυση αρμοδιοτήτων ανάμεσα στους εμπλεκόμενους είναι ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί.

Στα επιπρόσθετα στοιχεία του πορίσματος διαπιστώνεται επίσης έλλειψη επενδύσεων, και κακή κατάσταση των υποδομών.

Ολοκληρώθηκε η έρευνα των Ευρωπαίων εισαγγελέων για τη σύμβαση 717 της ΕΡΓΟΣΕ, που χρηματοδοτείτο σε ποσοστό 85% από κονδύλια της Ε.Ε. και ήρθε με τραγικό τρόπο στη δημοσιότητα μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους.

Σύμφωνα με την Καθημερινή, καλούνται ως ύποπτοι 26 μη πολιτικά πρόσωπα, κυρίως υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ και στελέχη της κοινοπραξίας ΤΟΜΗ – Alstom να λάβουν αντίγραφα της δικογραφίας και να παράσχουν έγγραφες εξηγήσεις. Η πρώτη προθεσμία που έχουν πάρει είναι για την 1η Σεπτεμβρίου.

Τα συμπεράσματα της έρευνας αποτυπώνονται σε σχέδιο κατηγορητηρίου 106 σελίδων, που φέρει την υπογραφή της εντεταλμένης εισαγγελέως.

Οι 26 θεωρούνται ύποπτοι για πέντε αδικήματα που διώκονται σε βαθμό κακουργήματος: απάτη, ηθική αυτουργία σε απάτη, ψευδή βεβαίωση, απιστία και ηθική αυτουργία σε απιστία.

Το σκέλος της έρευνας που αφορά στους πρώην υπουργούς Μεταφορών, Χρήστο Σπίρτζη και Κώστα Καραμανλή, διαβιβάστηκε στα μέσα Ιουλίου στη Βουλή, με τις εξελίξεις στην υπόθεση να αναμένονται μετά την έναρξη λειτουργίας του Κοινοβουλίου, τον Σεπτέμβριο.

Κατηγορεί τους 26 υπόπτους ότι ενώ δεν προσκόμιζαν όπως όφειλαν εγκεκριμένες μελέτες για την εκτέλεση του έργου, ζητούσαν και τελικά πετύχαιναν την πληρωμή τους από την αρμόδια διαχειριστική αρχή.

Εργασίες χωρίς μελέτες και αμοιβές

Διευκρινίζεται πως η εταιρεία ΤΟΜΗ (ανήκε στον όμιλο ΑΚΤΩΡ) δεν διέθετε προηγούμενη εμπειρία στην εκτέλεση υψηλής εξειδίκευσης σιδηροδρομικών έργων, όπως το συγκεκριμένο.

Για να μετάσχει στον διαγωνισμό συμφωνήθηκε να της παράσχει τεχνογνωσία η γαλλική Alstom, που εκτελεί σιδηροδρομικά έργα σε ολόκληρο τον κόσμο. Μετά την υπογραφή της σύμβασης, ωστόσο, οι δύο εταιρείες διαχώρισαν το έργο. Η ΤΟΜΗ ανέλαβε το τμήμα Αθήνα – Θεσσαλονίκη και η Alstom το τμήμα από τη Θεσσαλονίκη έως τον Προμαχώνα.

«Το μέλος της κοινοπραξίας ΤΟΜΗ, αντί των εγκεκριμένων από την Alstom μελετών, προσκόμισε μελέτες με υπογραφή της τρίτης εταιρείας KOMEL, η οποία όμως δεν διέθετε την απαιτούμενη από τη σύμβαση ειδική εμπειρία και ως εκ τούτου δεν νομιμοποιούνταν να υποβάλλει μελέτες», αναφέρεται στο σχέδιο κατηγορητηρίου.

Και προσθέτει η εισαγγελέας: «Παρά το γεγονός ότι η ανάδοχος κοινοπραξία δεν προσκόμισε μελέτες, προέβη παράνομα σε εκτέλεση εργασιών, για τις οποίες οι κατηγορούμενοι υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ αιτήθηκαν την πληρωμή».

Ποινικές ευθύνες εντοπίζονται στο εισαγγελικό πόρισμα και αναφορικά με το θέμα των παρατάσεων. Η αρχική σύμβαση προέβλεπε ότι το έργο έπρεπε να ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2016, 24 μήνες μετά την υπογραφή της σύμβασης.

Από τον Ιούνιο του 2016, ωστόσο, έως τον Ιανουάριο του 2021 δόθηκαν… 8 παρατάσεις, κατόπιν αιτήσεων της αναδόχου κοινοπραξίας.

Παρότι η νομοθεσία προβλέπει την επιβολή ποινικών ρητρών στον ανάδοχο εάν με υπαιτιότητά του χαθούν οι προθεσμίες, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Ο λόγος είναι ότι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΡΓΟΣΕ ενέκρινε τα αιτήματα της κοινοπραξίας, προχωρώντας μάλιστα σε αναθεώρηση (προς τα πάνω) των δαπανών του έργου.

Το έναυσμα για την έρευνα

Τον Μάιο του 2022, όπως αναφέρει η Καθημερινή, δέκα μήνες πριν από το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, ένας πληροφοριοδότης που επέλεξε να μείνει ανώνυμος μετέβη στο γραφείο των Ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων στην οδό Κυρίλλου Λουκάρεως, στο κέντρο της Αθήνας.

Παρείχε πληροφορίες για την άγνωστη εκείνη την περίοδο στο ευρύ κοινό σύμβαση «717» μεταξύ της ΕΡΓΟΣΕ και της κοινοπραξίας ΤΟΜΗ – Alstom για την αποκατάσταση της λειτουργίας των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης κατά μήκος του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας. Οι πληροφορίες του αποτυπώθηκαν σε δεκασέλιδη ανυπόγραφη επιστολή, από την οποία ξεχωρίζει το εξής απόσπασμα:

«Το χειρότερο είναι ότι το 2022 με τον τρόπο που διαχειρίζεται τα έργα η ΕΡΓΟΣΕ, τα τρένα κυκλοφορούν χωρίς κανένα σύστημα ασφαλείας. Έχουμε ήδη θρηνήσει τρεις νεκρούς στο δυστύχημα του Άδενδρου. Πρόσφατα. με τη χιονόπτωση είχαμε τη σύγκρουση στη Δαύλεια με τον τραυματισμό 11 συνανθρώπων μας και τόσα άλλα. Εάν η σύμβαση 717 είχε ολοκληρώσει το φυσικό της αντικείμενο από το 2016, όπως συμβατικά όφειλε, και λειτουργούσε η σηματοδότηση και με βάση αυτή και το σύστημα ETCS (προστασίας τρένων), τίποτα από τα ανωτέρω δυσάρεστα δεν θα είχε συμβεί».

Εν ολίγοις, υπήρξε η πληροφορία πολύ πριν την σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, αλλά δεν έγινε τίποτα…

Υπάλληλος με τριώροφο στην Κηφισιά

Ανάμεσα σε όσα, τον Μάιο του 2022, επεσήμανε ο ανώνυμος πληροφοριοδότης στους Ευρωπαίους εντεταλμένους εισαγγελείς ήταν και η ανάγκη να ερευνηθεί η οικονομική κατάσταση αυτών που διαχειρίστηκαν τη σύμβαση 717.

«Ο … με μισθό 1.600 ευρώ και χωρίς άλλη εργασία πέραν της ΕΡΓΟΣΕ διαθέτει τριώροφο σπίτι στην Κηφισιά, δύο σκάφη, εξοχικό. Ο … διαθέτει οκταώροφο στον Πειραιά, αγόρασε σπίτι στο Π. Ψυχικό και σκάφος…».

Οι 26 ύποπτοι, εκ των οποίων 17 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ και οι υπόλοιποι υπάλληλοι της κοινοπραξίας, έχουν κληθεί να παράσχουν έγγραφες εξηγήσεις στους Ευρωπαίους εισαγγελείς την 1η Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της εν εξελίξει προκαταρκτικής εξέτασης. Εκτιμάται πάντως ότι αρκετοί από αυτούς θα ζητήσουν νέα διορία.

Παραδόθηκε σήμερα, Παρασκευή 4 Αυγούστου 2023, από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια, το πόρισμα της Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης σχετικά με τα αίτια της εξάπλωσης της πυρκαγιάς σε αποθήκη πυρομαχικών της 111 Πτέρυγας Μάχης.

Για την ολοκλήρωση της Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης αναφορικά με το συμβάν της 27ης Ιουλίου στην Περιοχή Πυρομαχικών της 111 Πτέρυγας Μάχης (111 ΠΜ), γνωστοποιούνται τα ακόλουθα:

Λόγω της πυρκαγιάς στην ευρύτερη περιοχή, στο στρατόπεδο Καράμπα κατέφθασαν πυροσβεστικά οχήματα της 111ΠΜ, που επιχείρησαν για την αντιμετώπισή της, σε συνεργασία με οχήματα του Πυροσβεστικού Σώματος.

Η φωτιά ήταν έντονη και σε συνδυασμό με τον στροβιλισμό της και την ταχύτητα του ανέμου, κινήθηκε γρήγορα προς τον χώρο των πυρομαχικών και ανέπτυξε υψηλό θερμικό φορτίο.

Οι συγκεκριμένες συνθήκες επέβαλαν να δοθεί διαταγή εκκένωσης της περιοχής από τις πυροσβεστικές δυνάμεις για την προστασία του προσωπικού.

Πλημμελής καθαρισμός – Πολύ μικρή αντιπυρική ζώνη

Σε ό,τι αφορά στα μέτρα πυρασφάλειας του στρατοπέδου, διαπιστώθηκε πλημμελής καθαρισμός στο επικλινές και δύσβατο βόρειο μέρος του, από όπου έφτασε η φωτιά και προσέγγισε στον χώρο των αποθηκών ανοικτού και κλειστού τύπου.

Η πολύ μικρή αντιπυρική ζώνη πέριξ των αποθηκών δεν ήταν αρκετή για να εμποδίσει το έντονο θερμικό φορτίο εξαιτίας της φωτιάς που εξαπλώθηκε στο προαναφερθέν μη αποψιλωμένο μέρος του Στρατοπέδου και σε συνδυασμό με τον στροβιλισμό της και την ταχύτητα του ανέμου, κινήθηκε γρήγορα προς τον χώρο των πυρομαχικών.

Αυτό οδήγησε στην έκρηξη βομβών των κλινών του βορείου τομέα των αποθηκών.

Οι εν λόγω κλίνες είναι σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα και περιείχαν αποκλειστικά Βόμβες Γενικής Χρήσης, όπως προβλέπεται από τα εγχειρίδια και τις προδιαγραφές του κατασκευαστή.

Για τις παραλείψεις και αμέλειες στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας που καταγράφονται στο πόρισμα της ΕΔΕ θα αποδοθούν οι αναλογούσες ευθύνες.

Με εντολή του κ. Δένδια θα αξιοποιηθούν τα ευρήματα του πορίσματος στην αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων στον τομέα της πυρασφάλειας στις εγκαταστάσεις των Ενόπλων Δυνάμεων. Θα συνεχισθούν τις επόμενες ημέρες οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι για την τήρηση των αναγκαίων μέτρων στους Σχηματισμούς και τις Μονάδες της χώρας.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικό ήταν το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων, στους οποίους ανέθεσαν οι οικογένειες των θυμάτων να διερευνήσουν τα αίτια της μεγάλης τραγωδίας στα Τέμπη, ύστερα από τη σύγκρουση των δύο τρένων που κινούνταν στην ίδια γραμμή.

Όπως αποκάλυψε ο ΑΝΤ1 που κατέχει το πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών, το γενικό χημείο του κράτους πήρε δείγματα- μετά από ένα μήνα και όχι τις πρώτες ημέρες- από τον χώρο που έγινε το δυστύχημα και ανίχνευσε μεταξύ άλλων την ουσία ξυλόλιο, η οποία δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση, από τα υπάρχοντα υλικά- στοιχεία των αμαξοστοιχιών.

Πρόκειται για μια ουσία η οποία χρησιμοποιείται ως διαλύτης στη χημική βιομηχανία, αλλά επειδή τα χαρακτηριστικά του μοιάζουν με της βενζίνης, χρησιμοποιείται ακόμα και στη νοθεία καυσίμων.

Πώς θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα

Όπως δείχνουν τα στοιχεία, εάν είχε εγκατασταθεί σύστημα τηλεδιοίκησης και ETCS, θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα, ενώ δεν υπήρχε πλήρης επικοινωνιακή κάλυψη της διαδρομής οποιουδήποτε συρμού.

Ακόμη, οι ειδικοί, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για άμεση ανάγκη λήψης μέτρων για εξασφάλιση επικοινωνίας στο σύνολο των διαδρομών. Επιπλέον απουσίαζαν κανονισμοί πυρασφάλειας, και υπήρχαν μόνο συστάσεις για τα τρένα.

"Φως" στις συνθήκες που σημειώθηκε η τραγωδία αναμένεται να δώσουν οι μάρτυρες που κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από τον εφιάλτη.

Μέχρι στιγμής, έχουν κατατεθεί δύο πορίσματα των κρατικών αρχών στον εφέτη ανακριτή που ερευνά την σιδηροδρομική τραγωδία, που στοίχισε τη ζωή σε 57 συνανθρώπους μας.