Διευκρινίσεις για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου για πρώτη φορά στην Ελλάδα στις ευρωεκλογές, έδωσαν η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, και ο αναπληρωτής υπουργός, Θοδωρής Λιβάνιος.
Η επιστολική ψήφος δεν θα αφορά τις εθνικές εκλογές, ωστόσο ο κ. Λιβάνιος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο στο μέλλον αν γίνει χρήση της. Από την πλευρά της η κ. Κεραμέως, όταν ρωτήθηκε κατά πόσο θα χρειαστεί συνταγματική αναθεώρηση για να εφαρμοστεί στις εθνικές εκλογές, απέφυγε να απαντήσει, λέγοντας: «Ένα βήμα τη φορά. Σήμερα μιλάμε αποκλειστικά για ευρωεκλογές και δημοψήφισμα. Τα επόμενα στο χρόνο τους. Θα έχουμε πολύ καιρό να συζητήσουμε αυτά τα θέματα σε βάθος».
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις στόχος είναι να διευκολυνθούν άτομα με προβλήματα πρόσβασης, αλλά και οι Έλληνες της διασποράς, οι οποίοι θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό μόνον με επιστολική ψήφο, η οποία θα πρέπει να αποστέλλεται έγκαιρα, με καταληκτική ημερομηνία το Σάββατο (παραμονή των εκλογών) στις 17:00 το απόγευμα, ειδάλλως η ψήφος δεν θα παραλαμβάνεται.
Όμως, η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων θα ξεκινά στις 19:00 το βράδυ της Κυριακής των εκλογών.
Σε πρώτη φάση η επιστολική ψήφος θα αφορά στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα.
Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Εκλογή Ευρωβουλευτών, Διευκόλυνση Ψήφου Εκλογέων, Εκκαθάριση Εκλογικών Καταλόγων και Λοιπές Διατάξεις», αναμένεται ότι θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή στις αρχές του 2024.
Θα προηγηθεί ο διάλογος της κυβέρνησης με τα πολιτικά κόμματα -τα οποία αρχικώς εκφράζουν ενστάσεις– και στη συνέχεια η δημόσια διαβούλευση.
«Ανταποκρινόμαστε στους προβληματισμούς που είχαν διατυπωθεί στο παρελθόν. Αλλάζει τελείως το τοπίο όσον αφορά στην ψήφο των αποδήμων και στην ψήφο στην Ελλάδα. Μιλάμε για κατηγορίες όπως ΑμεΑ, ασθενείς, φοιτητές, σπουδαστές, μαθητές, που έχουν το δικαίωμα ψήφου, και εφόσον μπορούν, μπορούν να το ασκήσουν. Η επιστολική ψήφος βαθαίνει τη δημοκρατία» τόνισε η Νίκη Κεραμέως, κάνοντας αναφορά στα μεγάλα ποσοστά αποχής.
Κώλυμα για βουλευτές που θέλουν να γίνουν ευρωβουλευτές
Από την πλευρά του, ο Θοδωρής Λιβάνιος ανέφερε ότι επανέρχεται το κώλυμα για τους βουλευτές που, εάν θέλουν να είναι υποψήφιοι για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα πρέπει να παραιτηθούν. Οι συνδυασμοί θα περιλαμβάνουν 42 υποψηφίους, 17 από κάθε φύλο και ποσόστωση 40%.
Η επιστολική ψήφος, όπως είπε, χρησιμοποιείται πολύ στο εξωτερικό. «ΑμεΑ, εποχικοί εργαζόμενοι, εργαζόμενοι που δουλεύουν τις Κυριακές, γιατροί, νοσηλευτές, τους δίνεται η δυνατότητα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με ασφάλεια και εγκυρότητα, ενώ προστατεύεται η μυστικότητα της ψήφου».
Επιστολική ψήφος INTIME
Η διαδικασία
Σύμφωνα με τον ίδιο, με την επιστολική ψήφο ο εκλογέας θα έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει πώς θα ασκήσει το δικαίωμά του. Στο εξωτερικό δεν θα στηθούν εκλογικά τμήματα και η ψήφος θα είναι μόνο επιστολική. Η καταμέτρηση θα γίνει στις 19:00 της Κυριακής, όπως και στην άλλη Ελλάδα.
Το πεδίο εμβέλειας προς το παρόν αφορά τις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Οι ευρωεκλογές θα διεξαχθούν στις 9 Ιουνίου, εν μέσω εξετάσεων για τους μαθητές.
Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει πλατφόρμα για την επιστολική ψήφο, μέσω της οποίας οι εκλογείς θα μπορούν να υποβάλουν την αίτησή τους μέχρι 40 ημέρες πριν τις εκλογές. Θα γίνεται επαλήθευση των στοιχείων.
Οι φάκελοι θα στέλνονται 20 ημέρες πριν τις εκλογές το αργότερο. Η αποστολή θα γίνει από το εξωτερικό προς το εσωτερικό για να καλυφθεί και η μεγαλύτερη διάρκεια. Η επιλογή των αναδόχων θα γίνει με δημόσια πρόσκληση και συγκεκριμένες αυστηρές προδιαγραφές, όπως 5 ημέρες για την εγγυημένη παράδοση. Ο φάκελος θα περιλαμβάνει:
- Ο φάκελος επιστροφής ψήφου
- Ο φάκελος ψηφοφορίας
- Το ψηφοδέλτιο
- Εντυπο προς τους ψηφοφόρους και έντυπο υπεύθυνη δήλωση.
- Οι φάκελοι θα έχουν γνώρισμα για να μην μπορούν να πλαστογραφηθούν.
Ο εκλογέας θα στέλνει τον φάκελο επιστροφής ψήφου με δική του ευθύνη. Η αποστολή προς τον παραλήπτη θα γίνει ατελώς. Η επιστροφή θα είναι ατελώς για τον παραλήπτη, εφόσον η ψήφος αφορά Έλληνες εντός επικρατείας. Ωστόσο, το υπουργείο εξετάζει πώς θα μπορέσει να υπάρξει αποζημίωση του συνόλου ή μέρους του ποσού που θα κληθούν να πληρώσουν οι εκλογείς εκτός επικρατείας.
Επιστολική ψήφος INTIME
Πώς θα είναι το ψηφοδέλτιο
Το ψηφοδέλτιο, όπως εξήγησε, θα είναι διαφορετικό. Στην πρώτη όψη έχει τους συνδυασμούς και όλα τα κόμματα που είναι υποψήφια, όπου οι εκλογείς θα βάζουν σταυρό εκεί που επιλέγουν.
Η δεύτερη σελίδα θα έχει ένα μεγάλο τετράγωνο, με 42 συνδυασμούς. Ο εκλογέας θα διαλέξει τον υποψήφιο που θέλει επιλέγοντας τον αριθμό του. Η διαδικασία είναι πάρα πολύ απλή, υποστήριξε. Επίσης, θα υπάρχει υπεύθυνη δήλωση, που θα δηλώνει ότι δεν θα ψηφίσει αλλιώς και ότι είναι ποινικό αδίκημα η παραχάραξη των στοιχείων.
Στο τέλος, θα υπάρχει ο φάκελος με ειδικό γνώρισμα γνησιότητας που θα μπαίνει μόνο το ψηφοδέλτιο, το οποίο θα προσμετρηθεί. Διαβάζουμε το έντυπο των οδηγιών, συμπληρώνουμε την υπεύθυνη δήλωση, υπάρχει σκέψη για το αποδεικτικό ταυτότητας, κάτι που θα εξαρτηθεί από τη διαβούλευση. Αφού εξαντλήσει, θα στέλνει τον φάκελο επιστροφής ψήφου. Στην Ελλάδα θα υπάρχουν συνεργαζόμενες εταιρείες, στο εξωτερικό θα υπάρχει δυνατότητα.
Καταληκτικό όριο παραλαβής το Σάββατο, παραμονή των εκλογών στις 17:00 μ.μ.
Την επόμενη ημέρα που θα φύγουν οι φάκελοι, θα υπάρξει επιτροπή που θα υποδέχεται τα ψηφοδέλτια. Οι επιτροπές θα απαρτίζονται από δικαστή και δικαστικούς υπαλλήλους, θα επιβεβαιώνουν τον εκλογέα και θα ρίχνουν τον φάκελο της επιστροφής στην κάλπη. Σε αυτές τις επιτροπές τα κόμματα θα μπορούν να ορίσουν εκλογικό αντιπρόσωπο.
Την Κυριακή θα ανοίγονται οι φάκελοι επιστροφής, θα παίρνουν τον φάκελο επιστροφής και θα ρίχνουν τον φάκελο στην κάλπη.
