Οι εκτιμώμενες εκπομπές μεθανίου 29 εταιρειών κρέατος και γαλακτοκομικών που αναλύθηκαν σε νέα μελέτη του σκανδιναβικού γραφείου της Greenpeace^[1] ανταγωνίζονται τις εκπομπές των 100 μεγαλύτερων εταιρειών της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων. Σύμφωνα με την έκθεση, οι εκτιμώμενες εκπομπές μεθανίου των 5 μεγαλύτερων εταιρειών κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων μαζί (JBS, Marfrig, Minerva, Cargill και Dairy Farmers of America) ξεπερνούν τις συνδυασμένες αναφερόμενες εκπομπές μεθανίου των 5 μεγάλων κολοσσών ορυκτών καυσίμων όπως η ExxonMobil, η Shell, η Total Energies, η Chevron και η BP^[2].

Η έκθεση του σκανδιναβικού γραφείου της Greenpeace “Turning down the heat: Pulling the Climate Emergency Brake on Big Meat and Dairy” δείχνει ότι είναι εφικτό να επιβραδύνουμε σημαντικά την υπερθέρμανση άμεσα, μέσω μιας δίκαιης μετάβασης του συστήματος διατροφής μακριά από τη βιομηχανική παραγωγή κρέατος και γαλακτοκομικών, και με αύξηση των φρούτων, των λαχανικών και των οσπρίων στη διατροφή μας. Οι συστηματικές αλλαγές στην παραγωγή και την κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών στις χώρες υψηλού και μεσαίου εισοδήματος θα μπορούσαν να φέρουν σημαντική επιβράδυνση της υπερθέρμανσης μέχρι το 2050, με κάποια θετικά αποτελέσματα ήδη από το 2030. Αντίθετα, αν δεν ληφθούν μέτρα, η βιομηχανία του κρέατος και των γαλακτοκομικών αναμένεται να θερμάνει τον κόσμο κατά επιπλέον 0,32°C μέχρι το 2050^[2]. Αυτές οι νέες εκτιμήσεις βασίζονται στο σενάριο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) για μια πορεία με βάση τα σημερινά δεδομένα για τα τρόφιμα και τη γεωργία μέχρι το 2050^[3].

Η έκθεση προβλέπει μείωση της υπερθέρμανσης κατά 0,12°C έως το 2050 μέσω της μείωσης στην υπερπαραγωγή και υπερκατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών. Αυτό θα ισοδυναμούσε με μείωση κατά 37% της αναμενόμενης θέρμανσης στα μέσα του αιώνα κατά 0,32°C μόνο από το κρέας και τα γαλακτοκομικά, σύμφωνα με την τρέχουσα προβλεπόμενη παραγωγή και κατανάλωσή τους. Ακόμη και ένα κλάσμα βαθμού θέρμανσης που θα αποτραπεί, θα μείωνε τις σημαντικές, βλαβερές επιπτώσεις. Για παράδειγμα, κάθε 0,3°C προβλεπόμενης αύξησης της θερμοκρασίας που θα αποτραπεί μέχρι το τέλος του αιώνα, θα μπορούσε να μειώσει την έκθεση σε ακραία ζέστη για 410 εκατομμύρια ανθρώπους, σύμφωνα με μελέτη^[4]. 

“Αυτά είναι πραγματικά ελπιδοφόρα ευρήματα. Για πολύ καιρό, οι μεγάλες εταιρείες κρέατος και γαλακτοκομικών, και η αχαλίνωτη ανάπτυξή τους, απαλλάσσονται κατά κάποιο τρόπο από τις δραστικές αλλαγές που όλοι στον πλανήτη πρέπει να κάνουν. Είναι πάντα είτε ο αγρότης είτε ο καταναλωτής που πρέπει να αλλάξει, ενώ αυτές οι εταιρείες αποφασίζουν τι καλλιεργούν οι αγρότες, τι μισθό έχουν και τι τελικά τρώμε εμείς. Αποδείξαμε ότι ο δρόμος είναι σαφής”, δήλωσε η Shefali Sharma, υπεύθυνη εκστρατείας για τη γεωργία στο σκανδιναβικό γραφείο της Greenpeace. “Οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν δράση και να προωθήσουν τις επενδύσεις και τους κανόνες που θα μας οδηγήσουν σε αυτή τη νέα, ελπιδοφόρα πορεία, η οποία θα διορθώσει κάποια από τα λάθη στον αγροδιατροφικό τομέα, εξαλείφοντας την υπερπαραγωγή και την υπερκατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών. Απαιτεί από τις κυβερνήσεις να στηρίξουν τους αγρότες και τους εργαζόμενους σε μια δίκαιη μετάβαση και δίνει σε όλους μας μια ευκαιρία για να περιορίσουμε την υπερθέρμανση, σώζοντας παράλληλα εκατομμύρια ζωές και δουλειές”, συμπλήρωσε η Shefali Sharma.

Ενόψει της Διάσκεψης για το Κλίμα COP29, ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο ανέλαβαν δράση κατά της βιομηχανίας κρέατος και γαλακτοκομικών, ώστε να αναδείξουν το πρόβλημα των εκπομπών μεθανίου των εταιρειών^[5]. Οι εταιρείες αυτές κάνουν “πράσινο ξέπλυμα” σχετικά με τις επιπτώσεις της δραστηριότητάς τους στο κλίμα με ψεύτικες λύσεις και ρηχές δεσμεύσεις, ενώ οι κυβερνήσεις τους δίνουν συγχωροχάρτι για την καταστροφή που προκαλούν.

Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι το μεθάνιο, ένα αέριο του θερμοκηπίου 80 φορές ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) σε βάθος 20 ετών, πρέπει να μειωθεί ραγδαία και άμεσα ώστε να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Παρά το γεγονός ότι η επιστήμη υποδεικνύει την κτηνοτροφία ως τη μεγαλύτερη ανθρωπογενή πηγή μεθανίου, η Παγκόσμια Δέσμευση για το μεθάνιο (GMP) – η οποία δρομολογήθηκε στην COP26 το 2021 – επικεντρώνεται στη δραστική και γρήγορη μείωση του μεθανίου μόνο από τον τομέα των ορυκτών καυσίμων και δεν ζητά δραστική μείωση των εκπομπών μεθανίου από τη βιομηχανία κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων^{[6] [7]}.

Σημειώσεις προς συντάκτες

[1] Η έκθεση “Turning down the heat: Pulling the Climate Emergency Brake on Big Meat and Dairy” είναι διαθέσιμη στα αγγλικά. Δείτε επίσης μια σύνοψη και έναν αναλυτικό πίνακα με τις εκπομπές μεθανίου των εταιρειών.

[2] Σύμφωνα με την έκθεση, οι εκτιμώμενες εκπομπές μεθανίου των 5 μεγαλύτερων εταιρειών κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων μαζί (JBS, Marfrig, Minerva, Cargill και Dairy Farmers of America) ξεπερνούν τις συνδυασμένες αναφερόμενες εκπομπές μεθανίου των 5 μεγάλων κολοσσών ορυκτών καυσίμων όπως η ExxonMobil, η Shell, η Total Energies, η Chevron και η BP (εικόνα 6).

Η έκθεση διαπιστώνει ότι η JBS, το μεγαθήριο της κτηνοτροφικής βιομηχανίας, θα κατατασσόταν στην 5η θέση, αν βρισκόταν σε έναν κατάλογο μαζί με τις μεγαλύτερες εταιρείες που εκπέμπουν μεθάνιο (πίνακας 1), και ανταγωνίζεται τις εκπομπές μεθανίου για τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες ExxonMobil και Shell μαζί. 

Η έκθεση βασίζεται στους 100 κορυφαίους εταιρικούς φορείς εκπομπής μεθανίου από: Influence Map (2024) Carbon Majors Database. Σημείωση: Τα δεδομένα εκπομπών που αναφέρονται στις βάσεις δεδομένων Carbon Majors για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων υπερβαίνουν κατά πολύ τις εκπομπές που αναφέρουν οι ίδιες οι εταιρείες στις δημοσιεύσεις τους. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι πετρελαϊκές εταιρείες δεν συμπεριλαμβάνουν πλήρως τις εκπομπές Scope 3 στην αναφορά τους.

[3] FAO (2018). The future of food and agriculture – Alternative pathways to 2050. Summary version.  Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, Ρώμη. 60 σελίδες.

[4] Lenton et al (2023). Quantifying the human cost of global warming. Nature Sustainability 6, 1237-1247.

[5] Δείτε οπτικοακουστικό υλικό από τις παγκόσμιες διαμαρτυρίες.  

[6] UNEP IMEO (2022).An Eye on Methane: International Methane Emissions Observatory 2022. Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, Ναϊρόμπι. Εικόνα 1, σελίδα 8.
[7] 158 κυβερνήσεις έχουν υπογράψει την Παγκόσμια Δέσμευση για το μεθάνιο, δεσμευόμενες να μειώσουν συλλογικά το μεθάνιο κατά 30% αυτή τη δεκαετία, ενώ τα Ηνωμένα Έθνη προτείνουν ότι οι εκπομπές μεθανίου από όλους τους τομείς πρέπει να μειωθούν κατά 45% έως το 2030.

Πηγή: greenpeace.gr

Για πρώτη φορά, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία ήταν την Παρασκευή, 17 Νοεμβρίου, πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου μεγαλύτερη της εποχικής μέσης θερμοκρασίας της προβιομηχανικής εποχής, δηλαδή πάνω από το ανώτατο όριο της συμφωνίας του Παρισιού για μία ημέρα, όπως ανακοίνωσε το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.

Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν, στις 17 Νοεμβρίου, 2,06 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των θερμοκρασιών που καταγράφηκαν από το 1850 έως το 1900, ανέφερε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) η Σαμάνθα Μπέρτζες, αναπληρώτρια επικεφαλής της υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής (C3S) του Copernicus.

«Πρόκειται για την πρώτη ημέρα που η παγκόσμια θερμοκρασία υπερέβη κατά περισσότερο από 2 βαθμούς Κελσίου» τα προβιομηχανικά επίπεδα, υπογράμμισε.

Το όριο αυτό θα πρέπει ωστόσο να ξεπεραστεί κατά μέσο όρο επί αρκετά χρόνια προκειμένου να θεωρηθεί ότι το όριο της συμφωνίας του Παρισιού έχει ξεπεραστεί.

Η συμφωνία, που υπογράφτηκε το 2015 έπειτα από τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα COP21, έχει στόχο να διατηρήσει «την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα» και να συνεχιστούν οι προσπάθειες «ώστε να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα».

Σε μια ειδική έκθεση της (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή -- Giec) το 2018, οι ειδικοί για το κλίμα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ διατήρησαν ως ορισμό της υπερθέρμανσης έναν μέσο όρο «για μια περίοδο 30 χρόνων» σε σχέση με «την περίοδο αναφοράς 1850-1900».

Τώρα το κλίμα θεωρείται ότι έχει υπερθερμανθεί περίπου κατά 1,2 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την περίοδο 1850-1900.

Αυτή η πρώτη ημέρα πάνω από το όριο των 2 βαθμών Κελσίου εγγράφεται σε μια σειρά ρεκόρ: οι μήνες από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο ήταν ήδη οι πιο ζεστοί που έχουν καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με το Copernicus, για το οποίο το 2023 θα ξεπεράσει «σχεδόν σίγουρα» το ετήσιο ρεκόρ του 2016.

Ο Οκτώβριος του 2023 ήταν «1,7 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός κατά μέσο όρο για μήνα Οκτώβριο την περίοδο 1850-1900», εξήγησε το παρατηρητήριο στις αρχές Νοεμβρίου.

Αυτά τα ρεκόρ θερμοκρασιών μεταφράζονται σε ξηρασίες, συνώνυμες των λιμών, καταστροφικές πυρκαγιές ή ενισχυμένους τυφώνες, προειδοποιούν οι επιστήμονες και θα βρίσκονται στο φόντο της 28ης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που θα διεξαχθεί στο Ντουμπάι (30 Νοεμβρίου-2 Σεπτεμβρίου).

Ο Αντόνιο Γκουτέρες ζητεί «δραστικά μέτρα»

Καθώς ο πλανήτης οδεύει προς μια υπερθέρμανση από 2,5°C έως 2,9°C έως το 2100, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ ζήτησε σήμερα «δραστικά μέτρα, τώρα», λίγες ημέρες πριν από την COP28, τη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα που θα διεξαχθεί στο Ντουμπάι.

«Οι ηγέτες οφείλουν να διπλασιάσουν τις προσπάθειες δραστικά, με φιλοδοξίες ρεκόρ, ενέργειες ρεκόρ, και μειώσεις ρεκόρ των εκπομπών», δήλωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες.

«Αυτό απαιτεί το ξερίζωμα των δηλητηριασμένων ριζών της κλιματικής κρίσης: τα ορυκτά καύσιμα», τόνισε ενώπιον του Τύπου με την ευκαιρία της δημοσίευσης ετήσιας έκθεσης του ΟΗΕ για το χάσμα μεταξύ των αναγκών και των προοπτικών μείωσης των εκπομπών.

Το χάσμα ανάμεσα στις δεσμεύσεις των κρατών και σε αυτό που θα ήταν απαραίτητο για την τήρηση των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού συνιστά μια αποτυχία ηγεσίας, προδοσία αυτών που είναι ευάλωτοι, και μια τεράστια ευκαιρία που χάθηκε, κατήγγειλε ο Γκουτέρες.

Μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στην επιστημονική επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, υποστηρίζει ότι οι ωκεανοί του κόσμου απορροφούν περίπου το 90% της πλεονάζουσας ενέργειας που προκαλούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της υπερθέρμανσης του πλανήτη βυθίζεται στους ωκεανούς του, αυξάνοντας τις θερμοκρασίες και προκαλώντας αύξηση της στάθμης της θάλασσας παγκοσμίως.

Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και των ωκεανών από το 1871 μέχρι σήμερα αυξάνει σε περίπου 436 x 1021 Joules. Αν δεν γνωρίζουμε μαθηματικά, αυτό δεν μας λέει και πολλά. Μας λέει όμως πολλά η εξήγηση ότι η πλεονάζουσα θερμότητα που έχει απορροφηθεί από τους ωκεανούς σε αυτό το χρονικό πλαίσιο είναι περίπου 1.000 φορές όσο η ετήσια κατανάλωση ενέργειας ολόκληρου του πληθυσμού της Γης.

Η ομάδα επιστημόινων του βρετανικού Guardian υπολόγισε τους αριθμούς με έναν διαφορετικό μετρικό τρόπο για να μας το δώσει να το καταλάβουμε ακόμη καλύτερα. Η κλιματική αλλαγή, κατέληξε, έχει θερμαίνει τους ωκεανούς τόσο, ώστε αυτό ισοδυναμεί με μια έκρηξη ατομικής βόμβας ανά δευτερόλεπτο για τα τελευταία 150 χρόνια!

«Προσπαθώ να μην κάνω αυτό τον τύπο υπολογισμού, απλώς και μόνο επειδή το βρίσκω ανησυχητικό», είπε η επικεφαλής της έρευνας Laure Zanna, που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στην εφημερίδα. «Προσπαθούμε συνήθως να συγκρίνουμε την υπερθέρμανση με την ανθρώπινη χρήση ενέργειας, για να την κάνουμε λιγότερο τρομακτική», συμπλήρωσε.

Οι νέες εκτιμήσεις που προέκυψαν από τη μελέτη της υποστηρίζουν ότι οι ωκεανοί απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος της πλεονάζουσας ενέργειας στο κλιματικό σύστημα. Η νέα αυτή έρευνα, που συντάχθηκε από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων, χρησιμοποίησε τεχνικές από μια σειρά επιστημονικών κλάδων, όπως η φυσική, τα μαθηματικά, η γεωλογία και η κλιματολογία. Η βασική προσέγγιση ήταν να ληφθούν οι συνδυασμένες παγκόσμιες μετρήσεις θερμοκρασιών των ωκεανών από το 1871, στη συνέχεια να αναλυθούν τα δεδομένα αυτά μέσω υπολογιστικών προγραμμάτων για να βρεθεί πού έχει διοχετευθεί όλη αυτή η θερμότητα.

Η τεχνική χρησιμοποιεί τα μαθηματικά για την αξιολόγηση της παγκόσμιας θέρμανσης των ωκεανών μέχρι τον βυθό της θάλασσας. «Η προσέγγισή μας είναι παρόμοια με τη χρωματοδότηση διαφορετικών κομματιών της επιφάνειας του ωκεανού με βαφές διαφορετικών χρωμάτων και την παρακολούθηση του πώς εξαπλώνονται στο εσωτερικό του με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε ο ερευνητής Samar Khatiwala. «Αν γνωρίζουμε ποια ήταν η ανωμαλία της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας το 1870 στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, μπορούμε να υπολογίσουμε πόσο συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας, για παράδειγμα, στον βυθό του Ινδικού Ωκεανού το 2018», συμπλήρωσε.

Το ανησυχητικό συμπέρασμα, για όσους από εμάς ζούμε σε απειλούμενες παραθαλάσσιες περιοχές, είναι ότι οι θερμότεροι ωκεανοί σημαίνουν αύξηση των επιπέδων της θάλασσας καθώς το νερό διαστέλλεται λόγω τη θερμότητας. Με άλλα λόγια, το γεγονός ότι λιώνουν οι πάγοι είναι μόνο ένα μέρος του προβλήματος.

Αυτή η έρευνα μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να κάνουν ακριβέστερες προβλέψεις στα επόμενα χρόνια για το πού και πότε θα αυξηθούν τα επίπεδα της θάλασσας. Πιθανώς να βοηθήσει κι εμάς που κάποια στιγμή θα χρειαστεί να κάνουμε... κουπί για να επιβιώσουμε στις πόλεις μας.



Πηγή : // tvxs //