Ρωμανός Κοντογιαννίδης

 

Τι καταγγέλλουν στο ethnos.gr περιβαλλοντικές οργανώσεις και τι απαντά η δημοτική Αρχή

 

 

 

 

 

Για σταδιακή και ανεπανόρθωτη αλλοίωση του υγροτόπου «Σαχάρα» (Έλος Μοίρας) στο Δήμο Νέας Προποντίδας Χαλκιδικής, ο οποίος δεν είναι χαρακτηρισμένος ως περιοχή «Natura», αλλά περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Εθνικού Κέντρου Βιοτόπων – Υγροτόπων, κάνουν λόγο στο ethnos.gr εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων.

Πρόκειται γία μία δημοτική έκταση περίπου 400 στρεμμάτων, μεταξύ των οικισμών Νέας Ηράκλειας και Νέας Καλλικράτειας, όπου, σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ», Γιώργο Μερτζάνη, από την ετήσια εποχική λειτουργία μεγάλου αριθμού τροχήλατων καντινών, οι οποίες βγάζουν ομπρέλες και ξαπλώστρες στην παραλία, σταδιακά αλλοιώνεται η περιοχή και καταστρέφονται αμμόλοφοι, αμμοθίνες και θυμαριές. Αυτό συμβαίνει, χωρίς να λαμβάνεται καμία μέριμνα από τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας για την αποκατάστασή τους.

 

 

Κατά τον κ. Μερτζάνη, κύριος υπεύθυνος γι’ αυτό είναι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, η οποία δεν εφαρμόζει την Ειδική Περιβαλλοντική Έκθεση, η οποία εκπονήθηκε εδώ και οκτώ χρόνια, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή.

Υπεύθυνος για την περιβαλλοντική αλλοίωση της περιοχής είναι, κατά τον κ. Μερτζάνη και ο Δήμος Νέας Προποντίδας, ο οποίος θα μπορούσε να δίνει λιγότερες άδειες για τη λειτουργία εποχικών επιχειρήσεων στην παραλία, ωστόσο, ο αριθμός παραμένει πολύ υψηλός κάθε χρόνο.

Τη «χαριστική βολή» των αρνητικών συνεπειών στο περιβάλλον της περιοχής έδωσε, κατά τον κ. Μερτζάνη, η δημιουργία αυτοσχέδιας πίστας για τετράτροχες γουρούνες, την οποία οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ανακάλυψαν τον περασμένο Φεβρουάριο.

 

 

«Αυτές οι τροχήλατες καντίνες σκάβουν σε διάφορα σημεία της παραλίας, για να τοποθετήσουν ομπρέλες προς εκμετάλλευση, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι αμμόλοφοι και οι αμμοθίνες. Ήδη έχουν χαθεί μικρά τμήματά τους, χωρίς να λαμβάνεται από καμία υπηρεσία μέριμνα για την αποκατάστασή τους. Την ίδια στιγμή μέσα στον υγρότοπο έχουν ανοίξει δρομίσκοι για πρόσβαση στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις και τμήματά του έχουν μετατραπεί σε πάρκινγκ για τα αυτοκίνητα. Σε ολόκληρο τον υγρότοπο επικρατεί μία αναρχία και δεν υπάρχει καθόλου χώρος για λουόμενους που δε θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ομπρέλα και τις ξαπλώστρες κάποιας επιχείρησης. Καταστρέφονται και οι θάμνοι του οικοσυστήματος, οι οποίοι είναι πολύ σημαντικοί και για τη μελισσοκομία. Αμμοθίνες, αμμόλοφοι και θάμνοι είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθούν. Μάλιστα, τον περασμένο Φεβρουάριο εντοπίσαμε και αυτοσχέδια πίστα για τετράτροχες γουρούνες», τονίζει ο κ. Μερτζάνης.

Δεν εφαρμόζεται η περιβαλλοντική έκθεση

Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο της «Καλλιστώ», μετά τις ενέργειες και τις διαμαρτυρίες των περιβαλλοντικών οργανώσεων μετέβη την Παρασκευή 15 Μαΐου στην περιοχή κλιμάκιο του Εθνικού Κέντρου Βιοτόπων – Υγροτόπων, προκειμένου να προχωρήσει σε αυτοψία.

Ο κ. Μερτζάνης σημειώνει ακόμα ότι το πρόβλημα ξεκινάει από το γεγονός ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης δεν εφαρμόζει την ειδική περιβαλλοντική έκθεση, η οποία έχει εκπονηθεί από το 2016. Αυτή, μεταξύ άλλων, αναφέρεται στη σημασία του υγροτόπου και στο γεγονός ότι πρέπει να προστατευθεί.

 

 

«Αν τεθεί σε εφαρμογή αυτή η ειδική περιβαλλοντική έκθεση, αμέσως ο υγρότοπος μπαίνει σε ειδικό καθεστώς προστασίας. Δεν καταλαβαίνω, για ποιο λόγο εδώ και οκτώ χρόνια δεν προχωρεί στην εφαρμογή της η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης. Από την πλευρά του ο Δήμος Νέας Προποντίδας θα μπορούσε να έχει οικονομικά οφέλη από τη βάσει νόμου προστασία του υγροτόπου, όμως, σίγουρα τα οφέλη αυτά θα ήταν λιγότερα από το κέρδος που έχει σήμερα εκμισθώνοντας το χώρο στις επιχειρήσεις. Η δημοτική Αρχή δε φροντίζει να κάνει το χώρο πιο ελκυστικό από περιβαλλοντικής άποψης. Θα μπορούσε να δώσει λιγότερες άδειες για λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά δεν το κάνει», σημειώνει ο κ. Μερτζάνης.

«Πράττουμε τα νόμιμα»

Για τήρηση όλων όσων αναφέρει ο νόμος αναφορικά με την παραχώρηση αδειών για τη λειτουργία εποχικών επιχειρήσεων στον υγρότοπο, κάνει λόγο στο ethnos.gr ο δήμαρχος Νέας Προποντίδας, Μανώλης Καρράς.

«Έχουν ακολουθηθεί όλα τα προβλεπόμενα και οι άδειες που χορήγηθαν, είναι απολύτως νόμιμες. Μάλιστα, όλα ελέγχονται από την αστυνομία. Η συγκεκριμένη έκταση είναι δημοτική και το δημοτικό συμβούλιο έχει πάρει απόφαση να την αξιοποιήσει σύμφωνα με το νόμο. Η έκταση είναι αγροτεμάχιο και δε περιλαμβάνεται σε καθεστώς ‘’Natura’’», λέει στο ethnos.gr ο δήμαρχος Νέας Προποντίδας.

Πηγή: ethnos.gr

Έξι περιβαλλοντικές Οργανώσεις εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση σχετικά με τη συρρίκνωση και υποβάθμιση του υγροτόπου των Μαρικών στη Ραφήνα, που έρχεται σε συνέχεια παρεμβάσεων που ήδη έχουν συρρικνώσει και υποβαθμίσει  γειτονικούς υγροτόπους  της Ανατολικής Αττικής και ζητούν το άμεσο σταμάτημα του έργου της ΕΥΔΑΠ.

Ακολουθεί η ανακοίνωση:

Το έργο κατασκευής αντλιοστασίου αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ που ξεκίνησε τη Δευτέρα 3/10/22 στον προστατευόμενο υγρότοπο «Παράκτιο Έλος Μαρίκες/Αμμοθινικό οικοσύστημα» στη Ραφήνα και για το οποίο λάβαμε σχετική επώνυμη καταγγελία, χρειάζεται να σταματήσει άμεσα με παρέμβαση όλων των αρμόδιων υπηρεσιών, προκειμένου να αποφευχθεί  η συρρίκνωση ενός από τους ελάχιστους πλέον υγροτόπους της Αττικής και η καταστροφή οικοτόπων κοινοτικής σημασίας που καταγράφονται στην περιοχή.

Το έργο που ξεκίνησε αλλά σταμάτησε με παρέμβαση κατοίκων και φορέων, εκτελείται στο κέντρο σχεδόν της προστατευόμενης περιοχής, σε τμήμα του οποίου καταγράφονται οικότοποι προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και δύναται να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στους φυσικούς και ημιφυσικούς σχηματισμούς της περιοχής και στην ακεραιότητα του τοπίου.

Η συρρίκνωση και υποβάθμιση του υγροτόπου των Μαρικών έρχεται σε συνέχεια παρεμβάσεων που ήδη έχουν συρρικνώσει ή/ και υποβαθμίσει  γειτονικούς υγροτόπους  της Ανατολικής Αττικής (Αρτέμιδας, Ερασίνου, Μπρέξιζας), ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται κατασκευή αντλιοστασίων αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ  μέσα στα θεσμοθετημένα4 όρια των  προστατευόμενων υγροτόπων εκβολής ρέματος Ραφήνας και υγρότοπου Αρτέμιδας.

Επιπλέον,  το εν εξελίξει έργο εγκιβωτισμού του ρέματος Ερασίνου και το προγραμματιζόμενο έργο εγκιβωτισμού του ρέματος Ραφήνας πρόκειται να εξαφανίσουν φυσικές ζώνες πλημμύρας που αποτελούν ευρείες υγροτοπικές εκτάσεις, ενώ ακόμα δεν έχει γίνει αποκατάσταση και οριοθέτηση του σημαντικού υγρότοπου Λουτρός Σπάτων.

Τα παραπάνω απειλούν σοβαρά την ακεραιότητα του δικτύου υγροτόπων ολόκληρης της Ανατολικής Αττικής, που είναι σημαντικοί για τη Φύση και τον Άνθρωπο αφού αποτελούν απαραίτητους σταθμούς για τα μεταναστευτικά πουλιά,  οικοτόπους διαβίωσης πολλών ειδών, προστατεύουν την ακτογραμμή από τη διάβρωση, παρέχουν φυσική αντιπλημμυρική προστασία, και συντελούν πολλαπλά στην ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.

Ζητάμε το άμεσο σταμάτημα του έργου της ΕΥΔΑΠ μέσα στο Παράκτιο Έλος Μαρίκες και την επανεξέταση των θέσεων των αντλιοστασίων της ΕΥΔΑΠ, με γνώμονα τη διατήρηση των υγροτόπων της περιοχής μέχρι την οριστική τους οριοθέτηση.

Περιμένουμε από τις αρμόδιες υπηρεσίες, αρχίζοντας από τις Υπηρεσίες που έχουν αντικείμενό τους την τήρηση των Ευρωπαϊκών Οδηγιών 2000/60/ΕΚ και 92/43/ΕΟΚ να πραγματοποιήσουν άμεσα αυτοψία ώστε να διαπιστωθεί το μέγεθος της πραγματοποιημένης και επικείμενης βλάβης στον υγρότοπο και στα είδη κοινοτικής σημασίας.

Τέλος, ζητάμε να αναλάβουν οι αρμόδιοι φορείς τις ευθύνες τους ώστε να προστατευτούν ουσιαστικά, με το πνεύμα και το γράμμα του Νόμου, οι Μαρίκες Ραφήνας και οι υγρότοποι και ακτές της Ανατολικής Αττικής, και να εγκαταλειφθεί η προσπάθεια εξεύρεσης νομικών “παραθύρων” που να νομιμοποιούν παρεμβάσεις μέσα σε προστατευόμενες περιοχές.

Τάσος Σαραντής

•  

Σήμα κινδύνου για τους υγροτόπους του πλανήτη, που φιλοξενούν το 40% όλων των ειδών ζώων και φυτών και αποθηκεύουν διπλάσιο διοξείδιο του άνθρακα από τα δάση. ● Απειλή και για 10 μεγάλες υγροτοπικές περιοχές στην Ελλάδα.

Μπορεί η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων που γιορταζόταν στις 2 Φεβρουαρίου να πέρασε σχεδόν απαρατήρητη -ίσως επειδή οι Παγκόσμιες Ημέρες έχουν αποκτήσει εθιμοτυπικό χαρακτήρα–, εντούτοις οι υγρότοποι έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς αποτελούν πολύτιμο καταφύγιο για χιλιάδες οργανισμούς με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι υγρότοποι θεωρούνται ως μια φυσική λύση για την παγκόσμια απειλή της κλιματικής αλλαγής.

Απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα, βοηθούν στην επιβράδυνση της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας και στη μείωση της ρύπανσης και, ως εκ τούτου, αναφέρονται συχνά ως «νεφρά της Γης».

Συγκεκριμένα, οι τυρφώνες από μόνοι τους αποθηκεύουν διπλάσιο διοξείδιο του άνθρακα από όλα τα δάση του πλανήτη μαζί. Ωστόσο, όταν αποστραγγίζονται και καταστρέφονται, εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες άνθρακα, αναφέρει το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών.

Επιπλέον, παρέχουν ένα προστατευτικό μέσο έναντι των επιπτώσεων των πλημμυρών, της ξηρασίας, των τυφώνων και των τσουνάμι. Και παρόλο που καλύπτουν μόνο το 6%, περίπου, της επιφάνειας της Γης, το 40% όλων των ειδών φυτών και ζώων ζουν ή αναπαράγονται σε υγροτόπους. Από την άλλη, το ρύζι που καλλιεργείται στους ορυζώνες αποτελεί βασική διατροφή 3,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων.

Οι υγρότοποι είναι οικοσυστήματα όπου το νερό είναι ο πρωταρχικός παράγοντας που ελέγχει το περιβάλλον και τη σχετική φυτική και ζωική ζωή. Ενας ευρύς ορισμός περιλαμβάνει τόσο τα γλυκά ύδατα όσο και θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα, όπως λίμνες και ποτάμια, υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, βάλτους και έλη, υγρά λιβάδια, τυρφώνες, οάσεις, εκβολές ποταμών, δέλτα και παλιρροϊκά οικοσυστήματα, μαγκρόβια και άλλες παράκτιες περιοχές και ανθρωπογενείς τοποθεσίες, όπως λιμνούλες, ορυζώνες, δεξαμενές και αλυκές. «Αν και υπάρχουν σε όλες τις περιοχές του πλανήτη, περίπου το 30% των υγροτόπων βρίσκονται στη Βόρεια Αμερική. Η Ασία και η Βόρεια Αμερική μαζί έχουν πάνω από το 60% της επιφάνειας των υγροτόπων του πλανήτη.

Κρίσιμα οικοσυστήματα

Οι υγρότοποι είναι κρίσιμοι για τους ανθρώπους και τη φύση, δεδομένης της εγγενούς αξίας αυτών των οικοσυστημάτων και των πλεονεκτημάτων και των υπηρεσιών τους, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών, κλιματικών, οικολογικών, κοινωνικών, οικονομικών, επιστημονικών, εκπαιδευτικών, πολιτιστικών, ψυχαγωγικών και αισθητικών, ενώ συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ανθρώπινη ευημερία.

Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξαρτώνται από αυτούς για τα προς το ζην, αριθμός που ισοδυναμεί με περίπου έναν στους οκτώ ανθρώπους στη Γη.

Ωστόσο, οι υγρότοποι είναι από τα οικοσυστήματα με τα υψηλότερα ποσοστά παρακμής, απώλειας και υποβάθμισης. Εξαφανίζονται τρεις φορές πιο γρήγορα από τα δάση και είναι το «πιο απειλούμενο οικοσύστημα της Γης». Σε μόλις 50 χρόνια -από το 1970- το 35% των υγροτόπων του κόσμου έχει χαθεί.

Οι απειλές που οδηγούν σε απώλεια υγροτόπων περιλαμβάνουν την αποστράγγιση για τη γεωργία και τις κατασκευές, τη ρύπανση, την υπεραλίευση και την υπερεκμετάλλευση των πόρων, τα χωροκατακτητικά είδη και την κλιματική αλλαγή. Η Μεσόγειος έχει χάσει το 50% των φυσικών υγροτόπων της από το 1970.

Στην Ελλάδα δέκα μεγάλες υγροτοπικές περιοχές της χώρας περιλαμβάνονται στον Κατάλογο των Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας (υγρότοποι Συνθήκης Ραμσάρ), με τη συντριπτική πλειονότητα αυτών να βρίσκεται στον Βορρά. Κι όμως, παρά τη μεγάλη τους αξία, απειλούνται και εξακολουθούν να υποφέρουν από πλήθος σοβαρών προβλημάτων.

Και, δυστυχώς, από αυτή τη «μοίρα» δεν εξαιρείται σχεδόν κανείς: ακόμα και σε μεγάλους υγρότοπους διεθνούς σημασίας, που είναι ενταγμένοι στον κατάλογο της Συνθήκης Ραμσάρ, καθώς και στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000, έχουν διαπιστωθεί πολλά και σοβαρά περιστατικά λαθροθηρίας, όπως στο Κοτύχι και στη Στροφυλιά -όπου η «εμπόλεμη» κατάσταση που επικρατεί από τους κυνηγούς κάθε άλλο παρά προστατευόμενη περιοχή θυμίζει- αλλά και στον Αμβρακικό και στις εκβολές του Αξιού, επισημαίνει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, που συμπλήρωσε 40 χρόνια αδιάλειπτης δράσης για την προστασία και ανάδειξη των ελληνικών υγροτόπων.

Περιστατικά λαθροθηρίας όμως αποτελούν «καθημερινότητα» και για πολλούς άλλους, μικρότερους υγρότοπους, όπως η λιμνοθάλασσα Κορισσίων στην Κέρκυρα, όπου πριν από λίγες μέρες είχαμε ένα περιστατικό θανάτωσης φλαμίνγκο. Ωστόσο, η σοβαρότερη και μη αναστρέψιμη απειλή για τα υγροτοπικά οικοσυστήματα είναι η υποβάθμιση και καταστροφή των ενδιαιτημάτων, ιδίως στους μικρούς υγροτόπους.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των υγροτόπων της Περαίας, κοντά στη Θεσσαλονίκη, όπου σχεδιάζεται η δημιουργία «Βιομηχανικού - Τεχνολογικού Πάρκου» εντός της υγροτοπικής περιοχής, γεγονός που θα σημάνει την ολοκληρωτική της εξαφάνιση. Ανάλογο κίνδυνο αντιμετωπίζει και ο Natura 2000 υγρότοπος της Βραυρώνας στην Αττική, στις εκβολές του ποταμού Ερασίνου, λόγω των σχεδιαζόμενων αντιπλημμυρικών έργων που αγνοούν πλήρως την οικολογική αξία της περιοχής.

«Η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων δεν αποτελεί μια ημέρα γιορτής αλλά μία ακόμα ημέρα ανησυχίας και επαγρύπνησης, όπως κάθε χρόνο, όπως όλον τον χρόνο. Και είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι κάθε υγρότοπος μετράει! Οι μικροί υγρότοποι είναι εξίσου σημαντικοί με έναν υγρότοπο διεθνούς προστασίας, γιατί είναι πολύτιμοι σταθμοί ξεκούρασης και ανεφοδιασμού για χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά αλλά και δεκάδες άλλα είδη οργανισμών που βρίσκουν σε αυτούς το μοναδικό τους καταφύγιο. Ακόμα και το πιο μικρό υγροτοπάκι μπορεί να αποβεί σωτήριο για έναν κουρασμένο φτερωτό μετανάστη, αλλά και μια “όαση” φύσης για εμάς τους ίδιους», αναφέρει η Ορνιθολογική Εταιρεία.

Πηγή: efsyn.gr