Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 94 χρόνων ο Γαλλο-τσέχος μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, Μίλαν Κούντερα, όπως μετέδωσε το Reuters επικαλούμενο την κρατική τσεχική τηλεόραση. 

Ενας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ύστερου 20ου αιώνα, δημιουργός, μεταξύ άλλων, των «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι», «Το Αστείο», «Η Αγνοια», «Η Γιορτή της Ασημαντότητας», διακωμώδησε τα ολοκληρωτικά καθεστώτα και με ένα μείγμα μαύρης ειρωνείας και φιλοσοφικών στοχασμών, εξερεύνησε την ανθρώπινη φύση.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο εκδοτικός του οίκος στη Γαλλία, γνωστοποιείται πως ο Γαλλο-τσέχος συγγραφέας πέθανε χθες, Τρίτη 11 Ιουλίου, στο διαμέρισμά του στο Παρίσι.

Zemřel Milan Kundera, bylo mu 94 let. Za hranicemi patřil spolu s Kafkou a Havlem k nejslavnějším českým rodákům. Jeho romány vyvolávaly pozitivní ohlas, napsal ale také řadu esejů o hudbě, literatuře či filozofii. pic.twitter.com/ZnJfY4JfVl

— ČT24 (@CT24zive) July 12, 2023

Ο Μίλαν Κούντερα γεννήθηκε στο Μπρνο της άλλοτε Τσεχοσλοβακίας (σήμερα Τσεχίας) την 1η Απριλίου 1929. Γιος γνωστού μουσικολόγου και πιανίστα, σπούδασε και ο ίδιος μουσική, καθώς και κινηματογράφο και φιλοσοφία, στην Πράγα. Οι μουσικές επιρροές είναι εμφανείς στο έργο του, σημειώνουν οι αναλυτές. 

Ενθουσιώδες μέλος του κομμουνιστικού κόμματος στα νιάτα του, εκδιώχθηκε από το κόμμα δύο φορές, την πρώτη το 1950 για «αντικομμουνιστικές δραστηριότητες» και τη δεύτερη το 1970 μετά την καταστολή που διαδέχτηκε την Άνοιξη της Πράγας – κινήματος του οποίου ήταν λάβρος θιασώτης, αξιώνοντας μαζί με χιλιάδες συμπατριώτες του ελευθερία λόγους και ίσα δικαιώματα για όλους.

Παρότι τα πρώιμα ποιητικά του έργα ήταν φιλοκομμουνιστικά, τα μυθιστορήματά του αποφεύγουν την ιδεολογική ταύτιση. Ο ίδιος επανειλημμένως είχε δηλώσει πως είναι μυθιστοριογράφος, αντί ένας πολιτικά υποκινούμενος συγγραφέας. 

Το συγγραφικό έργο

Στο πρώτο του μυθιστόρημα, «Το Αστείο» (1967), σατιρίζει τον ολοκληρωτισμό της κομμουνιστικής εποχής. Η κριτική του στην εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία για την καταστολή της «Άνοιξης της Πράγας το 1968, τον έβαλε στη μαύρη λίστα της χώρας του και οδήγησε στην απαγόρευση των βιβλίων του. Αφού απολύθηκε, ο Κούντερα άρχισε να δουλεύει ως τρομπετίστας στα τζαζ καμπαρέ μικρών πόλεων, εργασιακό πεδίο στο οποίο βρήκε την καλλιτεχνική ελευθερία που αναζητούσε. 

Ο ίδιος και η σύζυγός του, μετά από αποκλεισμούς και διώξεις, κατέφυγαν το 1975 στη Γαλλία. Ο ίδιος πήρε την γαλλική υπηκοότητα – αφού η πατρίδα του τού είχε αφαιρέσει την ιθαγένεια. Τέσσερα χρόνια μετά την εγκατάστασή του στη Γαλλία, έγραψε το μυθιστόρημα «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης» – γραμμένο σε πιο πειραματική γραφή, όπως και τα επόμενα έργα του.

Το 1984, το μυθιστόρημά του «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» -που εκτυλίσσεται στην Τσεχοσλοβακία του 1968, κατά τη λεγόμενη «Άνοιξη της Πράγας»- αναδείχτηκε σε συγγραφικό θρίαμβο, κάνοντάς τον διάσημο σε όλο τον κόσμο. 

Ο ίδιος παραδεχόταν πως αντλούσε έμπνευση από συγγραφείς της Αναγέννησης όπως ο Βοκάκιος, ο Ραμπελαί, ο Ντιντερό και ίσως περισσότερο ο Θερβάντες.

Αλλοι συγγραφείς που επηρέασαν το έργο του είναι, μεταξύ άλλων, οι Βιτόλντ Γκομπρόβιτς, Χέρμαν Μπροχ, Φραντς Κάφκα και Μάρτιν Χάιντεγκερ. 

Συνήθως έγραφε στα τσεχικά, ωστόσο, από το 1993 και έπειτα, τα μυθιστορήματά του γράφτηκαν στη γαλλική γλώσσα. Μεταξύ 1985 – 1987, ανέλαβε ο ίδιος τις μεταφράσεις των παλιότερων έργων του στα γαλλικά. 

Με δικά του λόγια

Ο Κούντερα σπανίως έδινε συνεντεύξεις, θεωρώντας πως οι συγγραφείς πρέπει να μιλούν μέσα από το έργο τους.

Το 1976 δήλωνε στη γαλλική εφημερίδα Le Monde ότι το να αποκαλεί κανείς τα έργα του πολιτικά, είναι υπεραπλουστευτικό και, ως εκ τούτου, αποκρύπτει την πραγματική τους σημασία.

Σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του το 1980, και μάλιστα, στον επίσης σπουδαίο Αμερικανό συνάδελφό του Φίλιπ Ροθ, ο ίδιος περιέγραφε τη σχέση του μυθιστορήματος με τις βεβαιότητες.

«Είμαι επιφυλακτικός με τις λέξεις απαισιοδοξία και αισιοδοξία. Ένα μυθιστόρημα δεν επιβάλλει τίποτα, ένα μυθιστόρημα αναζητά και θέτει ερωτήματα. Δεν ξέρω αν το έθνος μου θα χαθεί και ποιος από τους χαρακτήρες μου έχει δίκιο. Επινοώ ιστορίες, φέρνω αντιμέτωπη την μία με την άλλη και με αυτό τον τρόπο θέτω ερωτήματα. Η ανοησία των ανθρώπων προέρχεται από το ότι έχουν ερωτήσεις για τα πάντα. Όταν ο Δον Κιχώτης βγήκε στον κόσμο, αυτός ο κόσμος έγινε ένα μυστήριο στα μάτια του. Αυτή είναι η κληρονομιά του πρώτου ευρωπαϊκού μυθιστορήματος σε ολόκληρη τη μετέπειτα μυθιστορηματική ιστορία. Ο μυθιστοριογράφος διδάσκει τον αναγνώστη να κατανοεί τον κόσμο ως ερώτημα. Υπάρχει σοφία και ανοχή στη στάση αυτή. Σε έναν κόσμο χτισμένο πάνω σε απαραβίαστες βεβαιότητες, το μυθιστόρημα είναι νεκρό. Ο ολοκληρωτισμός, είτε βασίζεται στον Μαρξ, είτε στο Ισλάμ είτε σε οτιδήποτε άλλο, είναι ένας κόσμος απαντήσεων, παρά ερωτήσεων. Εκεί δεν έχει θέση το μυθιστόρημα. Σε κάθε περίπτωση μου φαίνεται πως σε όλο τον κόσμο πια οι άνθρωποι σήμερα προτιμούν να κρίνουν παρά να κατανοούν. Να απαντούν παρά να ρωτούν. Συνεπώς, η φωνή του μυθιστορήματος μετά βίας ακούγεται στη θορυβώδη ανοησία των ανθρώπινων βεβαιοτήτων». 

«Ωστόσο, για έναν συγγραφέα ερωτευμένο με το παράδοξο, ο Κούντερα έχει έντονα ρυθμιστικές τάσεις. Στο “Βιβλίο του Γέλιου και της Λήθης”, ο Κούντερα δίδαξε στους αναγνώστες του να είναι επιφυλακτικοί απέναντι στα παιδιά, τους αγγέλους, τους κυκλωτικούς χορούς, την ελπίδα, τη νοσταλγία και τον συναισθηματισμό. Αυτοί είναι οι απεσταλμένοι της απατηλής αισιοδοξίας. Το Βιβλίο του Γέλιου και της λήθης δίδαξε επίσης στους αναγνώστες ότι υπάρχει ένα καλό είδος γέλιου -το σαρδόνιο, το ασεβές και το σκωπτικό- και ένα κακό είδος, το οποίο είναι άκριτο, χαρούμενο και συγκαταβατικό. Υπάρχει πολύ από το κακό είδος στη “Γιορτή της Ασημαντότητας”» περιγράφει άρθρο του 2015 στο The Atlantic, με τίτλο «Εξακολουθεί να έχει αξία ο Μίλαν Κούντερα;» (Does Milan Kundera Still Matter?)

Ο Μίλαν Κούντερα έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων, ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ αποτελεί έναν από τους πιο πολυ-μεταφρασμένους συγγραφείς. 

Πηγή: Reuters

Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων του κορονοϊού στη Βουλγαρία ξεπέρασε σήμερα τις 10.000, καθώς η χώρα ανακοίνωσε 270 νέες μολύνσεις τις προηγούμενες 24 ώρες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Οκτώ άνθρωποι πέθαναν από την covid-19 στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας, με τον συνολικό αριθμό των νεκρών να ανέρχεται πλέον σε 337, ενώ τα κρούσματα έφτασαν τις 10.123.

Στην Τσεχία ο αριθμός των κρουσμάτων της covid-19 ξεπέρασε τις 15.000 χθες Παρασκευή, γεγονός που ώθησε τις αρχές να επαναφέρουν κάποιους περιορισμούς με στόχο την ανάσχεση της εξάπλωσης του κορονοϊού, καθώς τα κρούσματα σημείωσαν ραγδαία άνοδο την προηγούμενη εβδομάδα.

Τις τελευταίες πέντε ημέρες στην Τσεχία καταγράφηκαν περισσότερες από 150 νέες μολύνσεις, ενώ η Πράγα προσπαθεί να περιορίσει μια εστία του κορονοϊού που συνδέεται με ένα κλαμπ.

Για τον λόγο αυτό από σήμερα οι Τσέχοι θα πρέπει να φορούν μάσκα όταν συμμετέχουν σε εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται σε εσωτερικούς χώρους με περισσότερα από 100 άτομα.

 Οι ψηφοφόροι στη Δημοκρατία της Τσεχίας και στην Ιρλανδία καλούνται σήμερα στις κάλπες για να αναδείξουν νέα μέλη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς η διαδικασία των ευρωεκλογών, μια από τις μεγαλύτερες δημοκρατικές ψηφοφορίες στον πλανήτη, συνεχίζεται και κορυφώνεται μεθαύριο Κυριακή.

   Οι ευρωεκλογές σηματοδοτούν την έναρξη του νέου πολιτικού κύκλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ανανέωσης των ηγεσιών των κορυφαίων ευρωπαϊκών θεσμών. Καταγράφονται εξάλλου σε μια φάση ενδοσκόπησης, ενόψει της επικείμενης αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, αλλά κι εν μέσω της εμφάνισης νέων προκλήσεων και απειλών, εσωτερικών κι εξωτερικών.

   Οι ψηφοφόροι στη Βρετανία και στην Ολλανδία κλήθηκαν στις κάλπες χθες, πάντως στις περισσότερες από τις 28 χώρες-μέλη η ψηφοφορία διεξάγεται την Κυριακή. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν πάνω από 400 εκατομμύρια ψηφοφόροι.

   Οι Τσέχοι μπορούν να ψηφίσουν σήμερα αλλά και αύριο Σάββατο. Στην Ιρλανδία, τα εκλογικά τμήματα θα κλείσουν το βράδυ.

   Για τους περισσότερους αναλυτές, το μεγάλο ερώτημα είναι το εάν και κατά πόσον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου κυριαρχούν επί δεκαετίες οι μεγάλες πολιτικές ομάδες της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς, θα παραλύσει σε περίπτωση υψηλών επιδόσεων ευρωσκεπτικιστικών και εθνικιστικών κομμάτων, που ως πρότινος παρέμεναν στο περιθώριο.

   Το νέο ΕΚ θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στον διορισμό των μελών της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ θα κληθεί επίσης να επικυρώσει τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ.

   Λαϊκιστικά και εθνικιστικά κόμματα, που θέλουν η ΕΕ να αναμορφωθεί και οι εθνικές κυβερνήσεις να ανακτήσουν εξουσίες, αναμένεται να δουν τις τάξεις τους να μεγεθύνονται, κατά τις δημοσκοπήσεις.

   Ακόμη ένα ερώτημα που μένει να απαντηθεί αφορά τη συμμετοχή. Οι αριθμοί των ψηφοφόρων που συμμετέχουν στις ευρωεκλογές είναι συνήθως χαμηλότεροι, πράγμα που ίσως ενισχύσει ακόμη περισσότερο την επιρροή των ευρωσκεπτικιστών, που αποπειρώνται να προσελκύσουν την ψήφο διαμαρτυρίας.

   Στην περίπτωση της Τσεχίας, η συμμετοχή στις ευρωεκλογές μόλις ξεπέρασε το 18% το 2014. Στην Ιρλανδία, ανήλθε σε πάνω από 52%. Η συμμετοχή των Ιρλανδών ίσως είναι υψηλότερη φέτος, καθως ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές διεξάγεται δημοψήφισμα για τη χαλάρωση της νομοθεσίας για τα διαζύγια.

   Στην Τσεχία, δεν αποκλείεται να αποδειχθεί μπαλαντέρ το αντισυστημικό Κόμμα των Πειρατών, που εμφανίζεται να πηγαίνει απρόσμενα καλά στις δημοσκοπήσεις.



ΑΠΕ

Στους 13 αυξήθηκε ο απολογισμός των νεκρών της έκρηξης μεθανίου το απόγευμα της Πέμπτης σε στοά ορυχείου γαιάνθρακα σε μεγάλο βάθος στην ανατολική Τσεχία, ανακοίνωσε εκπρόσωπος της κρατικής επιχείρησης που το διαχειρίζεται και μετέδωσε το δημόσιο τσεχικό πρακτορείο ειδήσεων.

   Η κρατική εταιρεία OKD ανέφερε ότι η έκρηξη μεθανίου, που σημειώθηκε σε βάθος περίπου 800 μέτρων από την επιφάνεια στις 17:16 (18:16 ώρα Ελλάδας) της Πέμπτης, προκάλεσε καταστροφή σε τμήμα του ορυχείου, όχι μακριά από την πόλη Κάρβινα, στα σύνορα με την Πολωνία.

   Ο προηγούμενος απολογισμός που είχε δώσει ο εκπρόσωπος της εταιρείας, ο Ίβο Τσελεχόφσκι, έκανε λόγο για πέντε νεκρούς και οκτώ αγνοούμενους.

   Ο Τσελεχόφσκι διευκρίνισε πως οι περισσότεροι από τους ανθρακωρύχους που έχασαν τη ζωή τους ήταν Πολωνοί, αποσπασμένοι στο ορυχείο  από την πολωνική εταιρεία Alpex.






ΑΠΕ

Στις κάλπες για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών προσέρχονται και το Σάββατο, 27 Ιανουαρίου οι Τσέχοι ψηφοφόροι
που καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο πολύ διαφορετικούς υποψηφίους, τον απερχόμενο Μίλος Ζέμαν, φιλικά προσκείμενο στη Ρωσία και την Κίνα και τον κεντρώο φιλοευρωπαίο ακαδημαϊκό Γίρι Ντράχος.

Η διαδικασία του δεύτερου γύρου ξεκίνησε το μεσημέρι της Παρασκευής και διεκόπη για τη νύχτα. Οι ψηφοφόροι θα μπορούν να ψηφίζουν σήμερα από τις 09.00 μέχρι τις 15.00 ώρα Ελλάδος. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένεται να έχουν γίνει γνωστά μέχρι τις 18.00 ώρα Ελλάδος, σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών.

Οι δύο υποψήφιοι κάλεσαν τους ψηφοφόρους να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες. Κατά τον πρώτο γύρο, πριν από δύο εβδομάδες, το ποσοστό συμμετοχής έφτασε το 61,9%. Σύμφωνα με το Πρακτορείο Ειδήσεων της Τσεχίας, σχεδόν μισοί από τους ψηφοφόρους ψήφισαν την Παρασκευή.

«Ο καθένας είναι ο δημιουργός της ευτυχίας του και η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι μια ευτυχία», δήλωσε ο 73χρονος Μίλος Ζέμαν. Από την πλευρά του ο 68χρονος Γίρι Ντράχος, πρώην επικεφαλής της Ακαδημίας των Επιστημών, κάλεσε όλους όσοι «σκέφτονται το μέλλον των παιδιών και των εγγονιών τους» να προσέλθουν στις κάλπες.

Η εκλογική διαδικασία διεξάγεται στη σκιά των πολιτικών αναταράξεων στην κυβέρνηση μειψηφίας του λαϊκιστή πολυεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος κατηγορείται για απάτη σε σχέση με ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την ψήφο εμπιστοσύνης του κοινοβουλίου και αναγκάστηκε σε παραίτηση δύο μέρες πριν από το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.

Επιπλέον, οι εκλογές έφεραν στο φως ρήγματα στην κοινωνία της Τσεχίας, κυρίως γύρω από τα ζητήματα της μετανάστευσης και του προσανατολισμού της εξωτερικής πολιτικής της χώρας.

Σε μια χώρα που είναι σε μεγάλο βαθμό κατά της άφιξης μεταναστών στη χώρα, ο κ. Ζέμαν δεν έχασε καμία ευκαιρία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας να επιτεθεί στον αντίπαλό του για το συγκεκριμένο ζήτημα. Οι προεκλογικές του αφίσες έλεγαν: «Στοπ στους μετανάστες και στον Ντράχος. Αυτή η χώρα είναι δική μας. Ψηφίστε Ζέμαν».

Οι σχέσεις της χώρας, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ από το 1999 και της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2004 με τη Ρωσία απασχόλησαν μεγάλο μέρος της τελευταίας τηλεμαχίας μεταξύ των δύο υποψηφίων που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη το βράδυ και την οποία παρακολούθησαν 2,6 εκατ. τηλεθεατές, δηλαδή ένας στους τέσσερις Τσέχους.

«Η Ρωσία δεν αποτελεί κίνδυνο ασφαλείας για την Δημοκρατία της Τσεχίας», υποστήριξε ο απερχόμενος πρόεδρος Ζέμαν. «Φυσικά και αποτελεί», του απάντησε ο Γίρι Ντράχος, προσθέτοντας ότι «σύμφωνα με το ρωσικό στρατιωτικό δόγμα το ΝΑΤΟ είναι ο βασικός εχθρός κι εμείς είμαστε μέλη του ΝΑΤΟ».



Πηγή: ΑΜΠΕ, AFP, naftemporiki

Αντιμέτωπος  με κατηγορίες για διαφθορά βρίσκεται ο πρώην πρωθυπουργός της Τσεχίας, ο Πετρ Νέτσας. Όπως ανακοίνωσε ο δικηγόρος του οι κατηγορίες σχετίζονται με την υπόθεση που τον ώθησε να παραιτηθεί αυτός και η κυβέρνηση του τον Ιούνιο προκαλώντας πολιτική κρίση στη χώρα.