Στοιχεία για υπέρβαση των επισφαλών δανείων πάνω από το 30% του συνόλου έδωσε ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Προβόπουλος παρουσιάζοντας την ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη νομισματική πολιτική του 2013. Όπως ανέφερε κατά τις εκτιμήσεις της Blackrock, είναι βέβαιο πως το τραπεζικό σύστημα θα χρειαστεί νέα ανακεφαλαιοποίηση μέχρι το 2016. Μερικές τράπεζες πιθανόν να χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια μετά τα stress test παραδέχθηκε ανοιχτά.
Κατά τον Γ. Προβόπουλο τα επισφαλή δάνεια έοφείλονται κατά βάση στην πρωτοφανή ύφεση και στο PSI, «που τους έφαγε τα 41-42 δισ. και τους σκούπισε όλα τα κεφάλαια» - και όχι στις στρατηγικές των τραπεζών.
Σχολιάζοντας την πιστωτική επέκταση της δεκαετίας του 2000-2010, ο κ. Προβόπουλος παρατήρησε πως «δεν θα πρέπει να τη στιγματίσουμε, επειδή έδωσε τη δυνατότητα σε νοικοκυριά που δεν είχαν στο παρελθόν καμία δυνατότητα να πάρουν στεγαστικό δάνειο, να πάρουν με λογικούς, φθηνούς όρους και να βάλουν το κεφάλι τους κάτω από μια στέγη. Κάποιοι εξ ημών παρασύρθηκαν, ενδεχομένως και τράπεζες να χρησιμοποίησαν λίγο πιο ελαστικά κριτήρια. Αλλά από την άλλη πλευρά, να σας θυμίσω ότι αυτό ήταν το πνεύμα μιας εποχής, και όχι μόνον στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως».
Σήμερα, οι τράπεζες έχουν επιφορτιστεί από την ΤτΕ να κάνουν τριετή σχεδιασμό στο εσωτερικό τους για την αντιμετώπιση του προβλήματος των "κόκκινων" δανείων και να διαχωρίσουν τα εισπρακτικά από τα εγκριτικά τμήματα. Και στην περίπτωση αυτήν ωστόσο, ο διοικητής της ΤτΕ άφησε αιχμές κατά της αντιπολίτευσης:«Πολλές φορές το πολιτικό σύστημα και άλλοι, μπαίνουν μπροστά και λένε, "μην διεκδικείτε τα δάνεια που δώσατε στους μικρομεσαίους, στους δανειολήπτες, στους καταναλωτές". Οι ίδιοι που ρωτάνε "γιατί βάζετε τους ανθρώπους να πληρώνουν;", οι ίδιοι λένε "έκαναν κόκκινα δάνεια". Ποιο είναι σωστό; Το ένα ή το άλλο; Να αποφασίσουμε- ειδάλλως είναι σκέτη υποκρισία!».
Από την άλλη, είπε ο κ. Προβόπουλος, «όταν κάποιοι πλειοδοτούν εδώ και παροτρύνουν τις τράπεζες να παίρνουν πίσω τα λεφτά των όποιων δανειοληπτών, είναι υποκριτικό να εγκαλούν τις τράπεζες γιατί δεν δίνουν χρήματα. Πώς να δώσουν δάνεια, όταν δεν γίνεται η ανακύκλωση;. Στο πλαίσιο αυτό, είναι βέβαιο πως το τραπεζικό σύστημα θα χρειαστεί νέα ανακεφαλαιοποίηση μέχρι το 2016, κατά τις εκτιμήσεις της Blackrock. Αυτή μπορεί και πρέπει να γίνει από το απόθεμα των 8 έως 9 δισ. που περίσσεψε από την προηγούμενη, κατόπιν «πολύ προσεκτικής διαχείρισης των πόρων των 50 δισ.» ανέφερε ο διοικητής της ΤτΕ.
Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
Ο Γ. Προβόπουλος δέχθηκε τα πυρά της αντιπολίτευσης για το θέμα του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου
«Γιατί επιτρέψατε στη διοίκηση Φιλιππίδη να δώσει επιχειρηματικά δάνεια το 2007, ενώ ξέρατε ότι δεν υπάρχει τμήμα ανάλυσης ρίσκου, μηχανογραφικό σύστημα και εμπειρία;» ρώτησε τον κ. Προβόπουλο η Νάντια Βαλαβάνη (ΣΥΡΙΖΑ). Η κ. Βαλαβάνη έψεξε επίσης την ΤτΕ για την άδεια που έδωσε στον Λ. Λαυρεντιάδη να αγοράσει την Proton Bank αν και ήταν υπερχρεωμένος.
Απαντώντας ο κ. Προβόπουλος, επισήμανε πως οι έλεγχοι της ΤτΕ στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ξεκίνησαν ήδη από το 2006, με αποτέλεσμα να οριστεί και δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 10%, υψηλότερος έναντι των άλλων τραπεζών. Ακολούθησαν επιτόπιοι έλεγχοι το 2007 και το 2008, και με την ανάληψη της Διοίκησης της ΤτΕ από τον ίδιο, «υποχρεώσαμε το Τ.Τ. να σταθμίζει τις επενδύσεις του σε σύνθετα προϊόντα με υψηλότερο δείκτη κινδύνου και ζητήσαμε και την αύξηση του μετοχικού του κεφαλαίου».
«Τον Απρίλιο του 2009 απαγορεύσαμε στο Τ.Τ. να χορηγεί περαιτέρω επιχειρηματικά δάνεια, εάν δεν υιοθετούσε τα κατάλληλα συστήματα διαχείρισης κινδύνου» σημείωσε ο Γ. Προβόπουλος. Όταν δε τον Ιούλιο του 2009 το Ταμιευτήριο εξέφρασε την πρόθεσή του να επεκταθεί στον τομέα των επιχειρηματικών δανείων, κατόπιν ελέγχου που διενήργησε η ΤτΕ «επιβάλαμε τον περιορισμό, τα επιχειρηματικά δάνεια να δίνονται μόνον σε εταιρείες με υψηλή πιστωτική διαβάθμιση, ή στο πλαίσιο κοινοπρακτικών δανείων όπου συμμετέχουν και άλλες μεγάλες τράπεζες». Στο τέλος του 2012, νέος έλεγχος στο Τ.Τ. ανέδειξε σκιές και για άλλες χρηματοδοτήσεις, οπότε με βάση αναφορά της ίδιας της ΤτΕ, η Αρχή ενάντια στο ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος, διαβίβασε τα σχετικά πορίσματά της στον εισαγγελέα.
«Η Τράπεζα της Ελλάδος συνεπώς, έπραξε αυτό που έπρεπε να πράξει» τόνισε ο κ. Προβόπουλος. «Συνεργάστηκε και υποβοήθησε το έργο των δικαστικών Αρχών παντοιοτρόπως- και μας εκφράστηκε ευαρέσκεια. Βεβαίως, η ΤτΕ δεν πρέπει και δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις δικαστικές Αρχές, γιατί αυτές θα κρίνουν για τις σκιές και τα ερωτηματικά που υπάρχουν»" συμπλήρωσε.
- «Ο εποπτικός ρόλος της ΤτΕ είναι τόσο σημαντικός, ώστε να της παρέχεται ακόμα και η δυνατότητα να κλείνει και τράπεζες» αντείπε η Μ. Χρυσοβελώνη (ΑΝ.ΕΛ.). «Έχετε κάποια πιο πειστική εξήγηση ότι η ΤτΕ επενέβη στο Τ.Τ. το 2009, και όχι το 2008, οπότε η χορήγηση επιχειρηματικών δανείων είχε ενταθεί;» συμπλήρωσε. Αντίστοιχες παρατηρήσεις επιφύλαξε και η Α. Ξηροτύρη (ΔΗΜΑΡ), η οποία τόνισε πως «η Τράπεζα της Ελλάδος είχε όλα τα στοιχεία ακόμα και πριν από έξι μήνες».
Ο κ. Προβόπουλος άφησε αιχμές για την αντιπολίτευση, υπενθυμίζοντας πως «στο παρελθόν είχαν υποβληθεί ισχυρισμοί πως το Τ.Τ. ήταν υποδειγματική τράπεζα που άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα μετά το PSI». Στην πραγματικότητα, στα επιχειρηματικά δάνεια, ο δείκτης εκτιμούμενων ζημιών στον έλεγχο της Blackrock έφτανε το 32,3%. «Μετά απ' όσα ανέφερα, δεν θα πρέπει να υπάρχουν απορίες γιατί κρίθηκε ως μη βιώσμο μεταγενέστερα από 'μάς το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο» ανέφερε ο Γ. Προβόπουλος.
- «Το Τ.Τ. μετατράπηκε σε μια νύχτα σε εμπορική τράπεζα για να εξυπηρετηθούν οι περίφημοι εκσυγχρονιστικοί στόχοι, χωρίς υποδομή, παράδοση, ουσιαστικό εποπτικό έλεγχο» επέμεινε ο Π. Λαφαζάνης. «Εμφανιζόμαστε εκ των υστέρων να βγάζουμε το Ταμιευτήριο ως μαύρο πρόβατο, όταν βλέπουμε να μένει ανέγγιχτη, βροχή δανείων από τις άλλες τράπεζες σε προβληματικότατες και ζημιογόνες επιχειρήσεις.
- «Απ' το 2009 και μετά, έχουν γίνει 160 επιτόπιοι έλεγχοι στις άλλες τράπεζες- και τα στοιχεία τους έχουν αποσταλεί στις εισαγγελικές Αρχές για να κρίνουν. Δεν μπορούμε εμείς να παριστάνουμε τον εισαγγελέα και τον δικαστή» απάντησε ο Γ. Προβόπουλος. Σε κάθε περίπτωση, «μεμονωμένες περιπτώσεις πιστοδοτήσεων δεν πρέπει να αποτελούν αφορμή για σχόλια γενίκευσης, που δίνουν την εσφαλμένη εντύπωση ενός σαθρού τραπεζικού συστήματος. Τέτοια σχόλια δεν είναι μόνον αβάσιμα αλλά και άκρως επικίνδυνα, γιατί υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των καταθετών και ακυρώνουν τις δυνατότητες χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας» υπογράμμισε ο διοικητής της ΤτΕ. «Ιδιαίτερα σήμερα που οδηγούμαστε σε εκατοντάδες ρυθμίσεις δανείων, ενδεχόμενη επικράτηση κλίματος φοβίας μεταξύ των τραπεζικών στελεχών, θα οδηγούσε σε πραγματικά επιζήμια αποτελέσματα».
