Ο ανταποκριτής του BBC, Mark Lowen, απελάθηκε από την Τουρκία μετά τη σύλληψή του στην Κωνσταντινούπολη την Τετάρτη, σύμφωνα με ανακοίνωση του βρετανικού καναλιού.

Ο Lowen βρισκόταν στην Τουρκία για αρκετές ημέρες, προκειμένου να καλύψει τις διαρκείς διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τη σύλληψη του —πρώην πλέον δημάρχου Κωνσταντινούπολης—, Εκρέμ Ιμάμογλου, την περασμένη εβδομάδα.

Ο Ιμάμογλου —ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή με κατηγορίες για διαφθορά, τις οποίες αρνείται— θεωρείται ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο Ιμάμογλου έχει επιλεγεί από το κόμμα του ως υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2028 στην Τουρκία.

«Τον κράτησαν για 17 ώρες»

Σε δήλωσή του την Πέμπτη, το BBC ανέφερε: «Το πρωί της 27ης Μαρτίου, οι τουρκικές αρχές απέλασαν τον ανταποκριτή του BBC, Mark Lowen, από την Κωνσταντινούπολη, αφού τον πήραν από το ξενοδοχείο του την προηγούμενη ημέρα και τον κράτησαν για 17 ώρες».

Το πρωί της Πέμπτης, ο ανταποκριτής του BBC ενημερώθηκε μέσω εγγράφου ότι απελάθηκε για «λόγους δημόσιας τάξης», σύμφωνα με τη δήλωση.

Ο ανταποκριτής του BBC, Mark Lowen στην Κωνσταντινούπολη

«Ένα εξαιρετικά ανησυχητικό περιστατικό»

«Η σύλληψη και η απέλαση από τη χώρα στην οποία ζούσα για πέντε χρόνια και για την οποία νιώθω τόση εκτίμηση, ήταν εξαιρετικά αγχωτική. Η ελευθερία του Τύπου και η αμερόληπτη δημοσιογραφία είναι θεμελιώδη στοιχεία κάθε δημοκρατίας», δήλωσε ο Mark Lowen.

Η Διευθύντρια Ειδήσεων του BBC, Deborah Turness, πρόσθεσε: «Πρόκειται για ένα εξαιρετικά ανησυχητικό περιστατικό και θα προβούμε σε διαμαρτυρίες προς τις τουρκικές αρχές.

»Ο Mark είναι ένας πολύ έμπειρος ανταποκριτής με βαθιά γνώση της Τουρκίας και κανένας δημοσιογράφος δεν θα πρέπει να δέχεται τέτοιου είδους μεταχείριση απλώς επειδή κάνει τη δουλειά του. Θα συνεχίσουμε να καλύπτουμε τα γεγονότα στην Τουρκία με αμεροληψία και δικαιοσύνη».

BBC’s Mark Lowen deported from Turkey after covering protests https://t.co/Qek7GmEIGf

— BBC News (World) (@BBCWorld) March 27, 2025

Χιλιάδες άνθρωποι σε όλη την Τουρκία συμμετέχουν σε διαμαρτυρίες, οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν οδηγήσει στη σύλληψη περισσότερων από 1.400 ατόμων.

A sixth straight night of protests in Turkey against the jailing of @ekrem_imamoglu is, for now, passing off peacefully. President Erdogan has denounced them as “evil” and “street terrorists”. This is becoming a fight for democracy in one of the world’s most important countries pic.twitter.com/WbOh6djgBu

— Mark Lowen (@marklowen) March 24, 2025

Οι διαδηλωτές υποστηρίζουν ότι η σύλληψη του Ιμάμογλου έχει πολιτικά κίνητρα, ενώ το υπουργείο Δικαιοσύνης επιμένει στην ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος.

Το κίνημα διαμαρτυρίας απειλεί να ενισχυθεί στην Τουρκία μετά τη φυλάκιση του δημοφιλούς δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, βασικού πολιτικού αντιπάλου του Ταγίπ Ερντογάν. Παρά την απαγόρευση, νέες προσκλήσεις σε διαδηλώσεις υπάρχουν σήμερα σε ολόκληρη την χώρα, η οποία συγκλονίζεται από εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, πρωτοφανείς από το 2013 και την καταστολή του κινήματος του Πάρκου Γκεζί.

Περισσότεροι από 1.130 διαδηλωτές έχουν συλληφθεί στην Τουρκία από την Τετάρτη, ημέρα σύλληψης του Εκρέμ Ιμάμογλου, ανακοίνωσαν οι αρχές που απαγόρευσαν «προσωρινά» οποιαδήποτε συγκέντρωση στις τρεις μεγάλες πόλεις της χώρας.

«1.133 ύποπτοι έχουν συλληφθεί για παράνομες δραστηριότητες ανάμεσα στις 19 και τις 23 Μαρτίου 2025», ανακοίνωσε στο Χ ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγιά. Διαδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε 55 από τις 81 τουρκικές επαρχίες, δηλαδή στα δύο τρίτα της χώρας. Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, 123 αστυνομικοί έχουν τραυματισθεί, μαζί με αδιευκρίνιστο αριθμό διαδηλωτών.

Τουλάχιστον δέκα δημοσιογράφοι, ανάμεσά τους και ένας φωτογράφος του AFP, συνελήφθησαν τα ξημερώματα στα σπίτια τους στην Κωνσταντινούπολη και στην Σμύρνη, ανακοίνωσε η τουρκική ένωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων MLSA.

Σήμερα, πλήθη φοιτητών αψηφούν τις απαγορεύσεις και διαδηλώνουν στην Κωνσταντινούπολη και την Αγκυρα για να υποστηρίξουν τον Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος έλαβε χθες πανηγυρικά το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) ως προεδρικός υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για το 2028.

Η τουρκική κυβέρνηση απειλεί τους διαδηλωτές

Επικαλούμενος το τουρκικό σύνταγμα, ο υπουργός Εσωτερικών ισχυρίζεται ότι οι διαδηλώσεις τις τελευταίες πέντε ημέρες έχουν «καταχραστεί» το δικαίωμα διαδήλωσης, κατηγορώντας τους διαδηλωτές για «απόπειρα διατάραξης της δημόσιας τάξης, υποκίνηση εκδηλώσεων στους δρόμους και επίθεση στην αστυνομία μας».

«Τέτοιες ενέργειες αποσκοπούν στη διατάραξη της ειρήνης και της ασφάλειας του λαού μας», προσθέτει.

«Σας προειδοποιούμε ξεκάθαρα από εδώ: Μην προσπαθήσει κανείς να χρησιμοποιήσει τη νεολαία και τον λαό μας ως ασπίδα για τις δικές του πολιτικές φιλοδοξίες».

AP

Από την πλευρά της η τουρκική αντιπολίτευση, ενισχυμένη από τις μεγάλες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, προσπαθεί να διατηρήσει το μομέντουμ καλώντας σε μποϊκοτάζ των τηλεοπτικών σταθμών και των επιχειρήσεων που «αγνοούν την κατάσταση».

Ο ηγέτης του CHP Οζγκιούρ Οζέλ απευθύνθηκε χθες το βράδυ στο συγκεντρωμένο πλήθος στην Κωνσταντινούπολη ζητώντας μποϊκοτάζ των μέσων ενημέρωσης και των επιχειρήσεων που υποστηρίζουν με την στάση τους την κυβέρνηση.

Η πλειονότητα των τουρκικών μέσων ενημέρωσης είναι φιλοκυβερνητικά και τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα έχουν προβάλει ελάχιστα πλάνα από τις διαδηλώσεις.

«Σημειώνουμε κάθε τηλεοπτικό κανάλι που αγνοεί την στιγμή», δήλωσε ο Οζέλ και κατηγόρησε τους διαφημιζόμενους στις τουρκικές τηλεοράσεις που «σερβίρουν (προϊόντα) στους ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης ενώ παράλληλα υπηρετούν το παλάτι το Ερντογάν» και δεσμεύθηκε ότι σύντομα θα κατονομάσει τις επιχειρήσεις αυτές μαζί με τους ιδιοκτήτες των μέσων ενημέρωσης.

«Το θέμα δεν είναι να μην παρακολουθείτε τα κανάλια αυτά – οποιοσδήποτε αγοράζει τα προϊόντα τους είναι συνεργός», είπε.

Τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης και οι εφημερίδες στηρίζουν πλέον με θέρμη την κυβέρνηση Ερντογάν έπειτα από πολυετή κρατική νομική, οικονομική πίεση, εξαγορές εταιρειών και αυτολογοκρισία.

Τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα απέφυγαν την ευρεία κάλυψη των διαδηλώσεων στην χώρα. Αλλά τα ελάχιστα ανεξάρτητα και αντιπολιτευτικά κανάλια είχαν συνεχή μετάδοση.

Εξ άλλου, το Χ μπλόκαρε την περασμένη εβδομάδα την πρόσβαση σε εκατοντάδες λογαριασμούς έπειτα από αίτημα των τουρκικών αρχών, αλλά ανακοίνωσε ότι είναι αντίθετο με τις δικαστικές αποφάσεις.

Οι αστυνομικές δυνάμεις καταστολής χρησιμοποιούν σπρέι πιπεριού για να απομακρύνουν έναν διαδηλωτή κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας ενάντια στη σύλληψη του Δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου (AP Photo/Francisco Seco)

Με ανάρτηση στο Χ, η αρχή εποπτείας των ραδιοτηλεοπτικών μέσων RTUK απείλησε τους σταθμούς που μεταδίδουν σε ζωντανή σύνδεση με αφαίρεση των αδειών τους για «μεροληπτική» κάλυψη. Ορισμένα κανάλια διέκοψαν στην συνέχεια την κάλυψη της καταστολής των διαδηλώσεων από την αστυνομία.

Ο Οζγκιούλ Οζέλ κάλεσε τους υποστηρικτές της αντιπολίτευσης να χρησιμοποιήσουν την καταναλωτική τους ισχύ «για να γονατίσουν» ορισμένες επιχειρήσεις. «Αν έχουν αλυσίδα εστιατορίων, αλλά αρνούνται να δουν αυτό το πλήθος, δεν θα πουλάνε φαγητό εδώ. Είτε θα μας αναγνωρίσουν, είτε θα βυθιστούν».

Ιμάμογλου: “Ο φόβος τους έχει μεγαλώσει – Μείνετε μακριά από συγκρούσεις”

Νέο μήνυμα μέσα από τις φυλακές της Σηλυβρίας έστειλε το μεσημέρι της Δευτέρας (24/03) ο έκπτωτος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου.

Αναφέρει, μεταξύ άλλων, πως η οικονομία της Τουρκίας είναι σε παρακμή, έχει πληγεί η φήμη της χώρας διεθνώς κι υπενθυμίζει ότι αναδείχθηκε προεδρικός υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) από τον λαό. Παράλληλα, καλεί τους νέους να μείνουν μακριά από τις συγκρούσεις.

Αναλυτικά η ανάρτηση Ιμάμογλου:

«Παρ’ όλες τις δυστυχίες που βιώσαμε, τις ανυπόληπτες αποφάσεις της Δικαιοσύνης που μας έκαναν όλους να νιώσουμε ντροπή, την κατάσταση της οικονομίας μας και την καταστροφή της διεθνούς μας φήμης, έγινε μια δημοκρατική επανάσταση και στις 23 Μαρτίου, με τις ψήφους όλων των πολιτών μας και των συντρόφων μου από το CHP. Ο λαός εξέλεξε τον υποψήφιο Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας. Αυτή είναι μια θαυμάσια εξέλιξη. Η ελπίδα είναι τεράστια.

Έχει κάνει μια χούφτα κακούς ανθρώπους δυστυχισμένους. Ο φόβος τους έχει μεγαλώσει. Θα φοβούνται. Ας φοβούνται. Γιατί εμείς, μαζί με το έθνος μας, εκπροσωπούμε τη συμμαχία της Τουρκίας. Αντιπροσωπεύουμε τις ευγενείς αξίες της Τουρκικής Δημοκρατίας, τη δημοκρατία. Εκπροσωπούμε το μέλλον, τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου, την ισότητα, την ενότητα και την αλληλεγγύη. Εκπροσωπούμε τις αξίες της παραδεισένιας πατρίδας, την ανάπτυξη, την καλή παιδεία, τη λογική, την επιστήμη, την τέχνη, τον αθλητισμό και την ποιότητα ζωής. Είμαστε η εγγύηση της μελλοντικής ευτυχισμένης ζωής και της ψυχικής ηρεμίας των οικογενειών, έστω και μιας χούφτας ανθρώπων που σήμερα φοβούνται πολύ.

Δουλεύω σκληρά, θα δουλέψω ακόμα πιο σκληρά, πραγματικά δεν έχει σημασία πού βρίσκομαι. Λαμπροί νέοι μου, νιώστε με στην καρέκλα δίπλα σας όταν εργάζεστε στο γραφείο σας. Βρίσκομαι στα εργαστήρια των εργατών, στα χωράφια των αγροτών, στα γόνατα των γιαγιάδων. Βρίσκομαι στον κύκλο παιχνιδιού των παιδιών. Θα πετύχουμε μαζί. Θα συνεχίσω να σας παρακολουθώ στο Saraçhane και σε όλες τις πλατείες στις 20.30 το βράδυ.

Αγαπητοί νέοι, μείνετε μακριά από τις συγκρούσεις. Να είστε καλοί με τις δυνάμεις ασφαλείας μας, τους αστυνομικούς μας, τους ανθρώπους μας, τους οποίους αγαπώ πολύ. Επιτρέψτε μου να σας δω όλους με χαμογελαστά πρόσωπα απόψε. Το έθνος είναι σπουδαίο».

Απόφαση να ασκήσει έφεση στην απόφαση του δικαστή με την οποία ο Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου κρίνεται προφυλακιστέος μόνο για την κατηγορία περί διαφθοράς και όχι και για την κατηγορία περί τρομοκρατίας, πήρε ο Εισαγγελέας.

Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου ο Ιμάμογλου κρίνεται προφυλακιστέος στο πλαίσιο της έρευνας για κατηγορίες που αφορούν σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, με σκοπό το οικονομικό όφελος, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων της δωροδοκίας, υπεξαίρεσης, χειραγώγησης προσφορών, διακεκριμένης απάτης και παράνομης απόκτησης προσωπικών δεδομένων.

Ωστόσο ο δικαστής έκρινε ότι αφού προφυλακίζεται για την κατηγορία της διαφθοράς δεν χρειάζεται να κριθεί προφυλακιστέος και για την κατηγορία περί τρομοκρατίας.

Της έρευνας, που συνδέει, επί της ουσίας, τον Εκρέμ Ιμάμογλου με το ΡΚΚ.

Ο δικαστής, στην υπόθεση περί συνεργασίας με την τρομοκρατία σύμφωνα με τις πληροφορίες, που μετέδωσε από την αρχή το in και επιβεβαιώθηκαν και από τις επίσημες ανακοινώσεις, αποφάσισε ότι ο Ιμάμογλου αφήνεται ελεύθερος με περιοριστικούς όρους.

Το θέμα της επιτροπείας και η κατηγορία Ιμάμογλου για τρομοκρατία

Αυτό στην πράξη θα σημαίνει ότι ο Ιμάμογλου προφυλακίζεται, ωστόσο δεν επιβάλλεται επιτροπεία στον Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης, όπως θα γινόταν εάν κρινόταν προφυλακιστέος και για αυτή την κατηγορία.

Το ερώτημα είναι αν η έφεση του Εισαγγελέα θα ανατρέψει την αρχική δικαστική απόφαση και θα ανοίξει τελικά το δρόμο για επιτροπεία στο Μητροπολιτικό Δήμο Κωνσταντινούπολης.

Έφεση και από το CHP

Τις διαδικασίες για έφεση κατά της προφυλάκισης Ιμάμογλου θα κινήσει το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), όπως ανακοίνωσε ο αρχηγός του κόμματος Οζγκούρ Οζέλ.

Σύμφωνα με τον Οζέλ δε το δημοτικό συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης θα προχωρήσει και στην εκλογή υπηρεσιακού δημάρχου έως ότου εκδοθεί η απόφαση για τον Ιμάμογλου.

Υπέγραψε την «καταδίκη» του ο Ερντογάν;

Αξίζει να σημειωθεί ότι το στοίχημα για την αντιπολίτευση και πιο συγκεκριμένα για το CHP είναι να πετύχει σήμερα μία σημαντική προσέλευση στις κάλπες που θα δώσει μήνυμα υπέρ του Ιμάμογλου και κατά των πρακτικών της κυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Δεν είναι λίγοι δε οι αναλυτές στην Τουρκία που υποστηρίζουν ότι η απόφαση για προφυλάκιση του Ιμάμογλου είναι επί της ουσίας η «πολιτική αυτοκτονία» του Ερντογάν. Αφού όπως υποστηρίζουν είτε ο ίδιος ο Ιμάμογλου, είτε όποιος αυτός υποδείξει ανεξαρτήτως πορείας και δημοφιλίας θα μπορέσει να κερδίσει τον Ερντογάν. Και αυτό γιατί η προφυλάκιση επέτρεψε να δημιουργηθεί η εικόνα του «κατατρεγμένου» που λειτουργεί με συγκεκριμένο τρόπο στην ψυχολογία των τούρκων πολιτών, αλλάζοντας τα δεδομένα.

Πηγή: in.gr

Ολοκληρώθηκε η διαδικασία κατάθεσης του Εκρέμ Ιμάμογλου για τις εις βάρος του κατηγορίες περί διαφθοράς, με τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης να τις απορρίπτει στο σύνολό τους.

Εντός της ημέρας ενδέχεται να οδηγηθεί στον εισαγγελέα και τον δικαστή, με τον τελευταίο είναι τυπικά ο αρμόδιος για την προφυλάκιση ή μη του Ιμάμογλου.

Το κλίμα στην Τουρκία παραμένει τεταμένο, καθώς συνεχίζονται ακόμη πιο μαζικά οι διαμαρτυρίες για τη σύλληψη και κράτηση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης.

Χιλιάδες διαδηλωτές πλημμύρισαν δρόμους και πλατείες σε Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη, αψηφώντας την απαγόρευση των τουρκικών αρχών. Ξέσπασαν βίαια επεισόδια, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί αντλίες νερού και δακρυγόνα κατά των συγκεντρωμένων.

«Αυτές οι μέρες θα περάσουν, η ομορφιά της αλληλεγγύης και του αγώνα θα παραμείνει»

Κάλεσμα για νέες διαδηλώσεις το βράδυ απευθύνει το κεντροαριστερό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, το μεγαλύτερο αντιπολιτευόμενο κόμμα στο κοινοβούλιο, στο οποίο και ανήκει ο Ιμάμογλου. Το νέο ραντεβού, στο δημαρχείο Κωνσταντινούπολης, έχει προγραμματιστεί για τις 20:30 το βράδυ. Ήδη έχουν συγκεντρωθεί μέλη εργατικών συνδικάτων και φωνάζουν συνθήματα.

Τα επεισόδια, τα οποία έλαβαν χώρα χθες το βράδυ, μεταξύ φοιτητών και αστυνομίας σε Άγκυρα και Σμύρνη, καθώς και η ένταση που πήγε να δημιουργηθεί προσώρας στην Κωνσταντινούπολη, προκαλούν κάποια νευρικότητα όσον αφορά στο πώς θα εξελιχθούν οι μαζικές συγκεντρώσεις.

Σήμερα επιβλήθηκε νέα πενθήμερη απαγόρευση συγκεντρώσεων στην Άγκυρα και τη Σμύρνη, ενώ εξακολουθεί να ισχύει στην Κωνσταντινούπολη.

Προειδοποιεί ο Ερντογάν

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διεμήνυσε σήμερα ότι η Τουρκία δεν θα ανεχθεί καμία απειλή κατά της δημόσιας τάξης, με τον Τούρκο πρόεδρο να δεσμεύεται ότι θα είναι ανυποχώρητος ενάντια σε βανδαλισμούς και σε βία στους δρόμους, εν μέσω αυξανόμενων διαδηλώσεων κατά της σύλληψης του Ιμάμογλου.

«Δεν θα επιτρέψουμε διατάραξη της δημόσιας τάξης. Δεν θα ενδώσουμε σε βανδαλισμούς ή στην τρομοκρατία του δρόμου», είπε ο Ερντογάν σε ομιλία του.

Νέο μήνυμα Ιμάμογλου

Εν τω μεταξύ, μέσω νέας ανάρτησής του μέσα από τα κρατητήρια, ο Ιμάμογλου απηύθυνε προς τους υποστηρικτές του το εξής μήνυμα: «Σας εμπιστεύομαι. Αυτές οι μέρες θα περάσουν, η ομορφιά της αλληλεγγύης και του αγώνα θα παραμείνει. Είστε πολύ δυνατοί μαζί».

Συγκλονίζεται για δεύτερη ημέρα η Τουρκία μετά τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.

Πλήθος κόσμου έχει κατακλύσει την πλατεία μπροστά στο δημαρχείο, παρά την απαγόρευση των διαδηλώσεων και τον μεγάλο αριθμό των αστυνομικών που παρακολουθούν από κοντά. Στη συγκέντρωση κάλεσε ο λογαριασμός του Ιμάμογλου στο Χ, ο οποίος έχει ανεβάσει και live μετάδοση. Μεγάλες διαδηλώσεις γίνονται και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας υπέρ του μεγαλύτερου  αντιπάλου του Ταγίπ Ερντογάν.

«Δεν μπορείτε και δεν πρέπει να μείνετε σιωπηλοί», έγραψε νωρίτερα στο Χ ο Ιμάμογλου σε ανάρτηση στην οποία φαίνεται ότι κατηγορεί τον Ταγίπ Ερντογάν για διαφθορά και καλεί τα μέλη του κυβερνώντος κόμματος και την τουρκική δικαιοσύνη να αντιταχθούν στην αδικία. Την ίδια στιγμή οι διαδηλωτές κινητοποιούνται για δεύτερη μέρα σήμερα για να καταγγείλουν «πραξικόπημα», μετά την σύλληψη του ηγέτη της τουρκικής αντιπολίτευσης για «διαφθορά» και «τρομοκρατία».

«Τα γεγονότα αυτά έχουν ξεπεράσει τα κόμματά μας και τα πολιτικά ιδεώδη μας. Η διαδικασία αφορά τώρα την χώρα μας, κυρίως τις οικογένειές σας. Ηρθε η μέρα για να μιλήσετε», έγραψε ο Εκρέμ Ιμάμογλου.

Διαδηλώσεις φοιτητών πολλών πανεπιστημίων της Κωνσταντινούπολης άρχισαν από το μεσημέρι σε πολλά σημεία της πόλης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου και την ακύρωση του πανεπιστημιακού του πτυχίου, που θα του κλείσει τον δρόμο προς την προεδρία.

Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης επρόκειτο να ορισθεί την Κυριακή υποψήφιος του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) για τις προεδρικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για το 2028. Συνελήφθη χθες τα ξημερώματα και πέρασε την νύκτα κρατούμενος μαζί με τα περισσότερα των 80 πρόσωπα που συνελήφθησαν μαζί του.

Η Πλατεία Ταξίμ και το γειτονικό Πάρκο Γκεζί, οι κεντρικοί χώροι όπου πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας στην Κωνσταντινούπολη, παραμένουν αποκλεισμένοι από τις δυνάμεις της αστυνομίας με οδοφράγματα, ενώ σχετική απαγόρευση πρόσβασης στα σημεία αυτά εξέδωσε και ο κυβερνήτης της πόλης.

Η πρόσβαση σε κοινωνικά δίκτυα όπως το Χ και το WhatsApp είναι και σήμερα μπλοκαρισμένη στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με την πλατφόρμα εποπτείας του Ιντερνετ Free Web Turkey. Και ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγιά ανακοίνωσε στο Χ την σύλληψη 37 χρηστών του Ιντερνετ για «προκλητικά μηνύματα» στα κοινωνικά δίκτυα.

Ο Ερντογάν κατηγορεί την αντιπολίτευση για “θεατρινισμούς”

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σήμερα ότι το αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα προσπαθεί να καλύψει τα δικά του λάθη και να εξαπατήσει τους πολίτες με «θεατρινισμούς».

Αυτό ήταν το πρώτο σχόλιο του Ερντογάν για τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.

«Δεν έχουμε ούτε χρόνο για να σπαταλήσουμε σε μάταιες συζητήσεις, ούτε σωρούς χρημάτων για να τα πετάμε απερίσκεπτα», είπε στην ομιλία του στην Άγκυρα.

Τα προβλήματα του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος «δεν είναι θέματα της χώρας, αλλά μιας χούφτας καιροσκόπων», συνέχισε. «Δεν έχουμε χρόνο να σπαταλήσουμε στους θεατρινισμούς της αντιπολίτευσης», πρόσθεσε.

Οι τουρκικές τραπεζικές μετοχές συνεχίζουν να πέφτουν

Ο τραπεζικός δείκτης στο τουρκικό χρηματιστήριο επέκτεινε σήμερα τις απώλειές του, υποχωρώντας πάνω από 4,5%, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών ότι η κεντρική τράπεζα ίσως καθυστερήσει, ή ακόμα και να μην προχωρήσει σε μελλοντικές μειώσεις των επιτοκίων μετά τη χθεσινή απότομη βουτιά της λίρας.

Οι τουρκικές μετοχές ενισχύθηκαν κατά 1% μετά τη βουτιά που κατέγραψαν χθες ύστερα από τη σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου, του βασικού πολιτικού αντιπάλου του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ενώ η λίρα ήταν αμετάβλητη.

ΤΖΟΥΛΗ ΚΑΛΗΜΕΡΗ

Βουτιά που έφθασε το 12,7% κατέγραψε η τουρκική λίρα «αγγίζοντας» νέο ιστορικό χαμηλό στις 42 για ένα δολάριο , ενώ ισχυρές απώλειες σημειώνουν μετοχές και ομόλογα. Το sell off  στα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία τροφοδότησε η σύλληψη από τις αρχές του κύριου πολιτικού αντιπάλου του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, Εκρέμ Ιμάμογλου.

Οι τράπεζες της χώρας παρενέβησαν στην αγορά, πουλώντας 8-9 δισ. δολάρια, ανέφερε στο Bloomberg αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας που ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Παρέμβαση κεντρικής τράπεζας

Η τράπεζα «παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στις αγορές συναλλάγματος και παρεμβαίνει κατά της μεταβλητότητας όταν το κρίνει απαραίτητο» πρόσθεσε.

Τραπεζίτες που μίλησαν στο Reuters υπολογίζουν ότι η τουρκική κεντρική τράπεζα πούλησε τουλάχιστον 5 δισ. δολάρια σε συνάλλαγμα μετά την κατάρρευση της λίρας, ενώ ορισμένοι λένε ότι μπορεί να έχει ήδη φτάσει τα 10 δισ. δολάρια για την ημέρα,

Η λίρα διαπραγματευόταν στα 38,90 ανά δολάριο στις 1016 GMT, από 36,67 που έκλεισε την Τρίτη, έχοντας ανακτήσει μέρος των απωλειών από το ιστορικό χαμηλό που σημείωσε νωρίτερα. Ωστόσο εξακολουθεί να καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση από τον Ιούλιο του 2023. Η υποχώρηση στο 42 καταγράφεται ως μία από τις μεγαλύτερες απόλυτες ενδοημερήσιες κινήσεις της λίρας.

Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ δήλωσε ότι κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να διασφαλίσουν την υγιή λειτουργία των αγορών, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Αναλυτές και επενδυτές ανησυχούν επίσης για τις επιπτώσεις στη νομισματική πολιτική, ανησυχώντας ότι η απότομη πτώση της λίρας θα μπορούσε να καθυστερήσει ή να σταματήσει τον κύκλο μείωσης των επιτοκίων, δεδομένου ότι η κεντρική τράπεζα έχει εξασφαλίσει πραγματική ανατίμηση του νομίσματος εδώ και μήνες.

«Η λίρα της Τουρκίας είναι η πιο βαριά τοποθετημένη carry-trade στον χώρο των αναδυόμενων αγορών αυτή τη στιγμή κατά την άποψή μας και μια απότομη κίνηση θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε περαιτέρω εκροές. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να δούμε τις τοπικές τράπεζες να παρέχουν κάποια στήριξη σε συνάλλαγμα» εξηγεί ο Frantisek Taborsky, στρατηγικός αναλυτής σταθερού εισοδήματος της ING για την περιοχή EMEA FX &amp.

Στο «κόκκινο» μετοχές και ομόλογα

Τα διεθνή κρατικά ομόλογα της Τουρκίας δέχθηκαν πιέσεις, με τις μεγαλύτερες λήξεις να υφίστανται τις πιο έντονες πτώσεις. Η λήξη του 2045 υποχώρησε κατά 1,6 σεντς για να προσφερθεί στα 85,117 σεντς, το χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα Φεβρουαρίου.

Οι μετοχές κατέρρευσαν επίσης, αντανακλώντας τις ανησυχίες των επενδυτών για το κράτος δικαίου. Οι τουρκικές μετοχές των blue-chip υποχώρησαν κατά σχεδόν 6%, ορίζοντας τη χειρότερη ημερήσια επίδοσή τους από τα τέλη του 2023. Ο τραπεζικός υποδείκτης  υποχώρησε κατά 9,67%. Οι μειώσεις ήταν οι χειρότερες στον κόσμο μεταξύ των αντίστοιχων κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων. Το Borsa Istanbul ανακοίνωσε ότι οι συναλλαγές διακόπηκαν προσωρινά μετά την πτώση του κύριου δείκτη BIST 100 κατά 6,87% στις πρώτες συναλλαγές και την ενεργοποίηση του διακόπτη κυκλώματος σε όλη την αγορά.

H ύφεση της αγοράς μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από ό,τι πολλοί προβλέπουν

«Ένα κύμα πωλήσεων προκλήθηκε μετά την ακύρωση του διπλώματος του Ιμάμογλου και την κράτησή του. Υπήρξαν εισροές ξένων επενδυτών τις τελευταίες ημέρες … αλλά επί του παρόντος επικρατεί πολιτική αβεβαιότητα και οι ανησυχίες για την αποχώρηση των ξένων επενδυτών από τη χώρα έχουν αυξηθεί» εξηγεί ο Serhat Baskurt, διευθυντής αλγοριθμικών λειτουργιών στην ALB Yatırım.  Αναμένει  ότι η πτώση στο χρηματιστήριο θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες.

To  Borsa Istanbul ανακοίνωσε ότι ο κανόνας uptick για τις συναλλαγές ανοικτής πώλησης για τον δείκτη BIST 50 θα χρησιμοποιηθεί την Τετάρτη. Ο κανόνας απαιτεί οι ανοικτές πωλήσεις να πραγματοποιούνται σε υψηλότερη τιμή από την προηγούμενη συναλλαγή.

Η σοβαρότητα της τελευταίας πολιτικής κρίσης σημαίνει ότι η ύφεση της αγοράς μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από ό,τι πολλοί προβλέπουν, σύμφωνα με τον Bernd Berg, στρατηγικό αναλυτή της In Touch Capital με έδρα το Λονδίνο.

«Νομίζω ότι τα νέα από την Τουρκία είναι σοκαριστικά και θα θέσουν τα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία υπό ισχυρή πίεση πωλήσεων για τους επόμενους μήνες, εκτός εάν ο πρόεδρος Ερντογάν αλλάξει πορεία», δήλωσε ο Berg. «Για μένα είναι ένα deja-vu, μου θυμίζει παρόμοιες περιόδους κατά την τελευταία δεκαετία, όταν οι αρνητικές εγχώριες ειδήσεις αποτελούσαν το έναυσμα για ένα διαρκές και μεγαλύτερης διάρκειας selloff».

Ουρές στα ανταλλακτήρια

Στη διάσημη οδό Ιστικλάλ, όπως αναφέρει το ΑΠΕ- ΜΠΕ, εκατοντάδες άνθρωποι στέκονται στην ουρά σε ανταλλακτήρια συναλλάγματος. Η σύλληψη του δημάρχου της πόλης έπληξε την ήδη ασταθή τουρκική λίρα, που κατέγραψε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου και του ευρώ το πρωί.

Μπροστά σε ένα από τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος, ο 63χρονος Χασάν Γιλντίζ κατήγγειλε ένα «πραξικόπημα» κατά του δημάρχου. «Στο παρελθόν ήταν στρατιώτες που πρωτοστατούσαν στα πραξικοπήματα, αλλά σήμερα οι πολιτικοί είναι αυτοί που στρέφουν τον έναν εναντίον του άλλου», είπε με ήρεμη φωνή, παρά το περιπολικό που ήταν σταθμευμένο δέκα μέτρα μακριά.

«Οι ξένοι επενδυτές δεν θα επενδύουν πλέον στην Τουρκία. Ποιος θα ήθελε να επενδύσει σε μια χώρα χωρίς δικαιοσύνη ή κράτος δικαίου;» τόνισε.

H  σύλληψη Ιμάμογλου

Η κίνηση κατά του Εκρέμ Ιμάμογλου, του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, χαρακτηρίστηκε «απόπειρα πραξικοπήματος» από την αντιπολίτευση και φαίνεται να επισφραγίζει μια επιθετική πολύμηνη νομική καταστολή των αντιπολιτευόμενων σε όλη τη χώρα, η οποία έχει καταδικαστεί ως πολιτικοποιημένη προσπάθεια φίμωσης των διαφωνούντων.

Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, συνελήφθη το πρωί της Τετάρτης, στο πλαίσιο έρευνας «για φερόμενη διαφθορά και διασυνδέσεις με την τρομοκρατία», ανέφεραν δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης. Η επιχείρηση έρχεται λίγες ημέρες πριν από την προγραμματισμένη διεξαγωγή των προκριματικών εκλογών του κύριου αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), όπου ο 53χρονος Ιμάμογλου αναμένεται να επιλεγεί ως υποψήφιος πρόεδρός του.

Υπενθυμίζεται ότι την Τρίτη έγινε γνωστό ότι το Πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης ακύρωσε το πτυχίο του δημάρχου, ο οποίος ήταν έτοιμος να λάβει το χρίσμα του υποψηφίου για τις μελλοντικές προεδρικές εκλογές, απέναντι στον Ερντογάν, από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Το πανεπιστημιακό πτυχίο είναι αναγκαία προϋπόθεση για να εκλεγεί και να αναλάβει οποιοσδήποτε το αξίωμα του προέδρου της Τουρκίας.

Μεταξύ των πιο δημοφιλών πολιτικών της Τουρκίας, ο 54χρονος θεωρείται ως ο κορυφαίος υποψήφιος για την προεδρία. Κέρδισε τον εκλεκτό υποψήφιο του Ερντογάν στην περσινή κούρσα για τον δήμο της Κωνσταντινούπολης .

Πηγή ΟΤΤΟΥ

Η τουρκική δικαιοσύνη διέταξε να συλληφθούν ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και άλλα 105 πρόσωπα, ανάμεσά τους γνωστοί δημοσιογράφοι και επιχειρηματίες, στο πλαίσιο έρευνας που διενεργούν για υπόθεση διαφθοράς, ανέφερε σήμερα στην ψηφιακή έκδοσή της η εφημερίδα Sabah. Εκτός από τον επικεφαλής του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης Ιμάμογλου, συνελήφθησαν επίσης οι δήμαρχοι δύο μεγάλων περιφερειακών δήμων της Κωνσταντινούπολης (Σισλί, Μεϊλικντουζού).

Τις πρώτες πρωινές ώρες, σύμβουλος του κ. Ιμάμογλου για θέματα μέσων ενημέρωσης, ο Μουράτ Ονγκούν έκανε γνωστό μέσω X ότι τέθηκε υπό κράτηση χωρίς να του εξηγηθούν οι λόγοι. 

Μια μέρα νωρίτερα, πανεπιστήμιο ακύρωσε το δίπλωμα του Ιμάμογλου, αποκλείοντας ουσιαστικά τον κορυφαίο αντίπαλο του Ερντογάν από το να είναι υποψήφιος στην επόμενη προεδρική κούρσα. Η κατοχή πανεπιστημιακού πτυχίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να κατέβει κανείς στις εκλογές σύμφωνα με την τουρκική νομοθεσία. Ακυρώνοντας το δίπλωμα του Ιμάμογλου, το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης επικαλέστηκε υποτιθέμενες παρατυπίες κατά τη μεταφορά του το 1990 από ιδιωτικό πανεπιστήμιο στη βόρεια Κύπρο στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων. Ο Ιμάμογλου δήλωσε ότι θα προσβάλει την απόφαση.

Ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Ιμάμογλου ανέφερε από την πλευρά του μέσω X ότι είχαν συγκεντρωθεί μπροστά στο σπίτι του εκατοντάδες αστυνομικοί, τονίζοντας πως δεν θα κάνει πίσω παρά τις πιέσεις. «Αντιμετωπίζουμε μεγάλη τυραννία, αλλά θέλω να ξέρετε ότι δεν θα αποθαρρυνθώ», δήλωσε ο Ιμάμογλου νωρίτερα την Τετάρτη σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «σφετερίζεται τη βούληση» του λαού.

Δεκάδες αστυνομικοί βρίσκονταν γύρω από το σπίτι του δημάρχου, ηγετικής μορφής της αντιπολίτευσης, επιβεβαίωσαν πλάνα που μετέδωσε το CNN Türk. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, αστυνομικοί έκαναν έρευνα στην κατοικία του κ. Ιμάμογλου και ο ίδιος τέθηκε κατόπιν υπό κράτηση.

Οι αρχές της Κωνσταντινούπολης έκλεισαν δρόμους στην πόλη και απαγόρευσαν τις διαδηλώσεις για τέσσερις ημέρες, ενώ μετά δυσκολίας εξασφαλίζεται πρόσβαση σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης σήμερα το πρωί.

Το κόμμα του δημάρχου - το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα ή CHP - επρόκειτο να διοργανώσει προκριματικές εκλογές την Κυριακή, όπου ο Ιμάμογλου αναμενόταν να επιλεγεί ως υποψήφιος του στις μελλοντικές προεδρικές εκλογές. Οι επόμενες προεδρικές εκλογές στην Τουρκία είναι προγραμματισμένες για το 2028, αλλά είναι πιθανό να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές.

Σε βάρος του αιρετού, «μαύρου προβάτου» της προεδρίας, αναμένεται να ασκηθούν βαριές κατηγορίες, πάντα κατά το CNN Türk: του προσάπτεται πως είναι επικεφαλής εγκληματικής οργάνωσης, ενέχεται σε δωροληψία, ότι έστησε μειοδοτικούς διαγωνισμούς και πως παρείχε υποστήριξη σε «τρομοκρατική» οργάνωση.

Ο Ιμάμογλου ασκεί επίσης έφεση σε καταδίκη του 2022 για προσβολή μελών του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου της Τουρκίας, υπόθεση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολιτική απαγόρευση.

Ο πρόεδρος του CHP, Ozgur Ozel, κατήγγειλε την κράτηση του Ιμάμογλου ως «πραξικόπημα». «Επί του παρόντος, υπάρχει μια εξουσία που εμποδίζει το έθνος να καθορίσει τον επόμενο πρόεδρο», δήλωσε. «Αντιμετωπίζουμε μια απόπειρα πραξικοπήματος κατά του επόμενου προέδρου μας».

Ο Ιμάμογλου εξελέγη δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας τον Μάρτιο του 2019, σε ένα ιστορικό πλήγμα για τον Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του προέδρου, το οποίο ήλεγχε την Κωνσταντινούπολη επί ένα τέταρτο του αιώνα. Το κόμμα πίεσε να ακυρωθούν τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών στην πόλη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων, υποστηρίζοντας παρατυπίες.

Η αμφισβήτηση οδήγησε σε επανάληψη των εκλογών λίγους μήνες αργότερα, τις οποίες κέρδισε επίσης ο Ιμάμογλου. Ο δήμαρχος διατήρησε τη θέση του μετά τις τοπικές εκλογές του περασμένου έτους, κατά τις οποίες το κόμμα του σημείωσε σημαντικά κέρδη έναντι του κυβερνώντος κόμματος του Ερντογάν.

Το Ρεπουμπλικανιό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αντιπολίτευσης στην Τουρκία φαίνεται πως διατηρεί τον έλεγχό του σε πόλεις-κλειδιά στις δημοτικές εκλογές, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην επιτυγχάνει τον στόχο νίκης των μεγάλων αστικών κέντρων που είχε θέσει προεκλογικά και να καταγράφει ιστορική εκλογική «πανωλεθρία».

Με καταμετρημένο το 78% των ψήφων, ο νυν δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρεμ Ιμάμογλου (CHP) καταγράφει μία συντριπτική νίκη με ποσοστό 50,49% και αναδεικνύεται ως η ηγετική μορφή της αντιπολίτευσης που αδυνατεί να νικήσει ο Τούρκος πρόεδρος. Ο υποψήφιος του κυβερνητικού AKP Μουράτ Κουρούμ, πρώην υπουργός αστικοποίησης και περιβάλλοντος λαμβάνει περίπου 41%. 

Ο Μανσούρ Γιαβάς (CHP), ο δήμαρχος της πρωτεύουσας Άγκυρας, καταγράφει σημαντική νίκη με 58,96%, στο καταμετρημένο 56%, έναντι 33,5% του αντιπάλου του. «Οι εκλογές έληξαν, θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε την Άγκυρα και τους έξι εκατομμύρια κατοίκους χωρίς διακρίσεις», υποσχέθηκε ο εκλεγμένος δήμαρχος του CHP.

Η νίκη του CHP στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη το 2019 είχε προκαλέσει ρωγμές στο προφίλ του αήττητου Ερντογάν. Πλέον, οι νέες ήττες φαίνεται πως απειλούν με ανατροπή το πολιτικό σκηνικό της γειτονικής χώρας. Ο Ερντογάν είχε αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο το τελευταίο 48ωρο πριν από τις εκλογές οργάνωσε έξι προεκλογικές συγκεντρώσεις, όλες στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο έπραξαν και οι υπουργοί του που «όργωσαν» την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές την Κωνσταντινούπολη.

Στη Σμύρνη με καταμετρημένο το 74,92%, ο Τζεμίλ Τουντσάι του CHP συγκεντρώνει 48,35%, έναντι 37,04% που συγκεντρώνει ο Χαμζά Μουντέν του κυβερνώντος ΑΚΡ.

Επίσης, στην πόλη Άδανα, ο υποψήφιος του CHP Ζεϊντάν Καραλαρ -στο 52,36% της καταμέτρησης- συγκεντρώνει 47,04% έναντι του υποψηφίου του Ερντογάν που λαμβάνει 37,58% 

Παρόμοια εικόνα και στην Αττάλεια, με τον υποψήφιο του αντιπολιτευόμενου CHP να έχει 48,48% έναντι 40,01% του υποψηφίου του κυβερνώντος κόμματος, στο 63,48% της καταμέτρησης. 

Ακόμα, στην Προύσα, με καταμετρημένο το 69,57%, ο Μουσταφά Μποσμπέι του CHP δείχνει να κερδίζει με 47,54% έναντι του Ακτάς από το ΑΚΡ που τερματίζει δεύτερος με 38,62%.

Το CHP φαίνεται πως προηγείται σε 36 από τις 81 επαρχίες της Τουρκίας, σύμφωνα με τα εν εξελίξει αποτελέσματα. Για την κατακερματισμένη αντιπολίτευση -διχασμένη και απογοητευμένη μετά την ήττα στις προεδρικές εκλογές του περασμένου έτους- η νίκη σε μεγάλα αστικά κέντρα είναι μια σημαντική ώθηση και κινητοποίηση για «σφυροκόπημα» του κυβερνώντος AKP και αμφισβήτηση της «παντοδυναμίας» Ερντογάν. 

«Οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αλλάξουν το πρόσωπο της Τουρκίας» μετά από 22 χρόνια κυριαρχίας του AKP, δήλωσε σήμερα το βράδυ ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του κύριου σχηματισμού της αντιπολίτευσης. «Ήθελαν να ανοίξουν την πόρτα σε ένα νέο πολιτικό κλίμα στη χώρα μας», πρόσθεσε ο Οζγκού Οζέλ.

Περίπου 61 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν δικαίωμα ψήφου σε όλους τους μητροπολιτικούς δήμους και περιφέρειες της χώρας. Η συμμετοχή ήταν περίπου 76%, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο Anadolu.

Στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας που κατοικείται κυρίως από Κούρδους, το Κόμμα DEM επρόκειτο να κερδίσει πολλούς από τους δήμους, αλλά δεν είναι σαφές εάν θα του επιτραπεί να τους διοικήσει. Τα προηγούμενα χρόνια, η κυβέρνηση του Ερντογάν απομάκρυνε εκλεγμένους φιλοκούρδους δημάρχους από τα καθήκοντά τους με κατηγορίες για φερόμενους δεσμούς με Κούρδους μαχητές και τους αντικατέστησε με εντολοδόχους διορισμένους από το κράτος.

Οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης ανακοίνωσαν σήμερα πως όλα τα αμερικανικά και τα βρετανικά συμφέροντα αποτελούν πλέον «θεμιτούς στόχους» για τους μαχητές τους αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες και σύμμαχοί τους εξαπέλυσαν μαζικά πλήγματα εναντίον τους, ανάβοντας επικίνδυνο φιτίλι για περαιτέρω εξάπλωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή ενώ μαίνεται ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς.

«Όλα τα αμερικανικά και τα βρετανικά συμφέροντα έχουν γίνει θεμιτοί στόχοι για τις Υεμενικές Ένοπλες Δυνάμεις σε απάντηση για την (...) επίθεσή τους στη δημοκρατία της Υεμένης», ανακοινώθηκε από το κυβερνών Ανώτερο Πολιτικό Συμβούλιο των ανταρτών, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων SABA που ελέγχεται από τους Χούθι. Το Συμβούλιο ανακοίνωσε στη διάρκεια της νύκτας πως η αμερικανοβρετανική επίθεση δεν θα μείνει ατιμώρητη. 

«Οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί δεν θα πρέπει να πιστέψουν πως θα ξεφύγουν από την τιμωρία των γενναίων ενόπλων δυνάμεών μας. Η χαρά του επιτιθέμενου δεν θα κρατήσει για πολύ», πρόσθεσε το Πολιτικό Συμβούλιο στη δήλωση που εξέδωσε.

Αλλά και η ιρακινή παραστρατιωτική οργάνωση Χάρακατ αλ Νουτζάμπα, σύμμαχος επίσης του Ιράν, προειδοποίησε πως τα αμερικανικά συμφέροντα και οι χώρες που στηρίζουν τις ΗΠΑ δεν θα είναι ασφαλείς από εδώ και στο εξής.

Απ΄την πλευρά τους οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι δεν «επιδιώκουν σύγκρουση με το Ιράν». «Δεν επιδιώκουμε σύγκρουση με το Ιράν. Δεν επιζητούμε κλιμάκωση και δεν υπάρχει λόγος να υπάρξει κλιμάκωση πέρα από όσα συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες», είπε ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας στο MSNBC .

Συνεδριάζει εκτάκτως το Σ.Α. του ΟΗΕ

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνεδριάσει κατεπειγόντως σήμερα το απόγευμα (τοπική ώρα δυτικών ΗΠΑ) μετά τα πλήγματα που εξαπέλυσαν αμερικανικές και βρετανικές στρατιωτικές δυνάμεις κατά των Χούθι στην Υεμένη, ανακοίνωσε η Γαλλία, η οποία ασκεί την προεδρία του ΣΑ για τον μήνα Ιανουάριο.

Η έκτακτη συνεδρίαση πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος της Ρωσίας, ανέφερε η γαλλική προεδρία του ΣΑ. 

Το οπλοστάσιο των Χούθι

Οι αντάρτες, που στηρίζονται από το Ιράν, έχουν ενισχύσει τις στρατιωτικές τους ικανότητες από το 2014, όταν άρχισαν να καταλαμβάνουν μεγάλες περιοχές της Υεμένης, και πλέον διαθέτουν πυραύλους και drones που εν μέρει είναι κατασκευασμένα από ιρανικά υλικά ή εξαρτήματα.

Βαλλιστικοί πύραυλοι

Στο οπλοστάσιο των Χούθι περιλαμβάνονται πύραυλοι Typhoon, μια τροποποιημένη εκδοχή των ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων Qadr, με βεληνεκές 1.600 με 1.900 χιλιόμετρα, εξηγεί ο Φαμπιάν Χινζ ειδικός εξοπλισμών στο International Institute for Strategic Studies. “Δεν είναι καθόλου ακριβείας, τουλάχιστον οι εκδοχές που έχουν παρουσιάσει, αλλά μπορούν να πλήξουν το Ιράν”, προσθέτει.

Σε δοκιμές που πραγματοποίησε το 2016 το Ιράν οι πύραυλοι αυτοί έπληξαν στόχους σε απόσταση 1.400 χιλιομέτρων.

Ο Μοχάμεντ Αλμπάσα, ειδικός στον όμιλο Navanti με έδρα κοντά στην Ουάσινγκτον, διευκρίνισε ότι οι αντάρτες παρουσίασαν τους Typhonn λίγες μόνο εβδομάδες πριν την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου.

Πύραυλοι κρουζ

Οι αντάρτες στην Υεμένη, που ελέγχουν μεγάλο μέρος στο βόρειο τμήμα της χώρας, διαθέτουν επίσης τροποποιημένες εκδοχές των ιρανικών πυραύλων κρουζ Qods, σύμφωνα με τον Χινζ. Αυτοί έχουν βεληνεκές περίπου 1.650 χιλιόμετρα.

Το 2022 οι Χούθι ανακοίνωσαν ότι οι Qods τους έπληξαν πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Αμπού Ντάμπι, πρωτεύουσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, 1.126 χιλιόμετρα βόρεια της Υεμένης. Οι πύραυλοι αυτοί είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί από τους Χούθι σε πλήγματα εναντίον εγκαταστάσεων στη Σαουδική Αραβία.

Drones

Η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ κατηγορούν τακτικά το Ιράν ότι προσφέρει στρατιωτικό εξοπλισμό στους Χούθι, κάτι που η Τεχεράνη διαψεύδει. Οι αντάρτες δηλώνουν ότι κατασκευάζουν μόνοι τους drones, για τα οποία, σύμφωνα με ειδικούς, χρησιμοποιούν ιρανικά εξαρτήματα τα οποία εισάγουν παρανόμως.

Εξάλλου οι Χούθι διαθέτουν επιθετικά drones Shahid -136 βεληνεκούς 2.000 χιλιομέτρων, τα οποία χρησιμοποιεί και η Ρωσία στον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας, υπογραμμίζει ο Φαμπιάν Χινζ.

Το οπλοστάσιό τους περιλαμβάνει τα Samad-3, τα οποία μπορούν να μεταφέρουν εκρηκτικά βάρους 18 κιλών και έχουν βεληνεκές περίπου 1.600 χιλιόμετρα. Με αυτά τα drones έχουν ήδη στοχοθετήσει τα Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με ειδικούς.

Τα drones αυτά, τα οποία οδηγούνται από GPS, “πετούν αυτόνομα ακολουθώντας τη διαδρομή που τους έχει οριστεί” προς τον στόχο τους, είχε αναφέρει το 2020 το Center for Strategic and International Studies.

Για αναλογικά πλήγματα μιλούν ΗΠΑ-Βρετανία

Ο Αμερικανός πρόεδρος ισχυρίστηκε νωρίτερα ότι τα «επιτυχή» πυραυλικά πλήγματα των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών εναντίον θέσεων και υποδομών των ανταρτών έγιναν στο πλαίσιο «αμυντικής» επιχείρησης, που είχε την «υποστήριξη» της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά και της Ολλανδίας.

Ενώ η Ουάσινγκτον υποστήριζε εδώ και μήνες ότι προσπαθεί να αποφύγει μια επέκταση του πολέμου στη Μέση Ανατολή, ο Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε πως «δεν θα διστάσει» να «διατάξει κι άλλα μέτρα» αν κρίνει πως είναι απαραίτητο.

Απ' την πλευρά του ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ δήλωσε πως πιστεύει ότι τα χτυπήματα κατά στρατιωτικών στόχων των Χούθι θα υποβαθμίσουν τις δυνατότητες της υποστηριζόμενης από το Ιράν οργάνωσης. «Πραγματοποιήσαμε σειρά πληγμάτων μαζί με συμμάχους, που, όπως πιστεύουμε, θα υποβαθμίσουν και θα πλήξουν τις ικανότητες --το είδος αυτών που εμείς στοχοποιήσαμε είναι σημεία εκτόξευσης για πυραύλους και drones», δήλωσε ο Σούνακ σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Ουκρανία.

«Οι αρχικές ενδείξεις είναι ότι εκείνα τα πλήγματα ήταν επιτυχημένα…Ο στόχος μας είναι πολύ ξεκάθαρος, είναι η αποκλιμάκωση της έντασης και η αποκατάσταση της σταθερότητας στην περιοχή», πρόσθεσε ο ίδιος.

Επίσης δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να στείλει ένα «ισχυρό μήνυμα» ότι οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα είναι λανθασμένες και δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν «ατιμωρήτως». Ακόμα είπε ότι οι σύμμαχοι δεν θα διστάσουν να διασφαλίσουν την ασφάλεια της εμπορικής ναυτιλίας, αναφέρει η PA Media.

Η επίθεση υποστηρίχθηκε από την Ολλανδία, τον Καναδά, το Μπαχρέιν και την Αυστραλία.

Ο Ρίσι Σούνακ θα κάνει δήλωση στο κοινοβούλιο τη Δευτέρα για τα πλήγματα κατά των Χούθι στην Υεμένη αλλά δεν υπάρχουν σχέδια να διεξαχθεί ψηφοφορία για τη στήριξη αναφορικά με τη λήψη στρατιωτικής δράσης, δήλωσε ο εκπρόσωπός του. «Δεν υπάρχουν σχέδια για κάτι τέτοιο. Όπως έχουμε δηλώσει η ανάπτυξη των ενόπλων δυνάμεων είναι προνόμιο εξουσίας και η κυβέρνηση δεν υπόκειται σε καμία νομική υποχρέωση να ζητήσει την επίσημη έγκριση του κοινοβουλίου».

Το ΝΑΤΟ εκτίμησε πως τα αεροπορικά πλήγματα που εξαπέλυσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία εναντίον των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη ήταν «αμυντικά» και κάλεσε τους τελευταίους να θέσουν τέλος στις επιθέσεις τους.

Από την πλευρά του, το Βέλγιο δήλωσε πως εργάζεται με τους εταίρους του στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες για την αποκατάσταση της ασφάλειας στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και την αποφυγή οποιασδήποτε διάχυσης, όπως ανέφερε σήμερα στο X η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Χάτζα Λαμπίμπ.

Σφοδρές αντιδράσεις από Ερντογάν και Πούτιν

Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την έξοδό του από την προσευχή της Παρασκευής στην Κωνσταντινούπολη,  κατηγόρησε τις ΗΠΑ και τη Βρετανία για δυσανάλογη χρήση βίας, υποστηρίζοντας ότι επιδιώκουν να προκαλέσουν λουτρό αίματος στην Ερυθρά Θάλασσα.

Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι «όλες αυτές οι ενέργειες αποτελούν δυσανάλογη χρήση βίας» που πραγματοποιούνται αυτή τη στιγμή από τις ΗΠΑ, όπως και από το Ισραήλ στην Παλαιστίνη, ενώ κατηγόρησε και το Ηνωμένο Βασίλειο ότι κάνει βήματα σε αυτή τη διαδικασία στο πλευρό των Ηνωμένων Πολιτειών. «Αυτοί επιδιώκουν να προκαλέσουν λουτρό αίματος στην Ερυθρά Θάλασσα» τόνισε σε δηκτικό ύφος.

Ο ίδιος είπε επίσης ότι το Ιράν εξετάζει πώς να προστατευτεί από όλα αυτά, ενώ παρατήρησε ότι η Υεμένη με τους Χούθι λέει ότι θα δώσει την απαραίτητη απάντηση σε όλες τις δυνάμεις στην περιοχή, είτε στην Αμερική είτε στη Βρετανία, χρησιμοποιώντας όλες τις δυνάμεις της. Δηλώνουν επίσης ότι δεν υπάρχει χώρος για την παραμικρή χαλάρωση ως προς αυτό».

Το Κρεμλίνο επίσης καταδίκασε τα αμερικανοβρετανικά πλήγματα εναντίον των Χούθι χαρακτηρίζοντάς τα «παράνομα» με βάση το διεθνές δίκαιο.

«Τα καταδικάζουμε. Γνωρίζετε ότι υιοθετήθηκε ένα ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών, εμείς απείχαμε, και οι χώρες που πραγματοποίησαν το πλήγμα επιχείρησαν να παράσχουν μια διεθνή νομική βάση για τις ενέργειές τους. Η απόπειρα αυτή ήταν αποτυχής γιατί το ψήφισμα που υιοθετήθηκε δεν παρέχει κάποια δικαίωμα για την πραγματοποίηση επιθέσεων και επομένως, από την πλευρά του διεθνούς δικαίου είναι παράνομα», είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στους δημοσιογράφους.

Το κείμενο, το οποίο καταρτίστηκε από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, υιοθετήθηκε με 11 ψήφους υπέρ και 4 αποχές (Ρωσία, Κίνα, Αλγερία, Μοζαμβίκη).

Η Ιταλία αρνήθηκε να λάβει μέρος στα πλήγματα, όπως δήλωσε σήμερα κυβερνητική πηγή, η οποία εξήγησε πως η Ρώμη προτίμησε να ακολουθήσει μια «κατευναστική» πολιτική στην Ερυθρά Θάλασσα.

Το Ιράν καταδίκασε την επίθεση καταγγέλλοντας παραβίαση της κυριαρχίας της Υεμένης και των διεθνών νόμων και κανόνων «ζητώντας από τη διεθνή κοινότητα να αντιδράσει υπεύθυνα», σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης. 

Και η σιιτική ένοπλη οργάνωση Χεζμπολά του Λιβάνου καταδίκασε τα πλήγματα τονίζοντας πως επιβεβαιώνουν «για ακόμη μια φορά ότι οι ΗΠΑ είναι πλήρως συνένοχες για τις τραγωδίες και τις σφαγές που διαπράττονται από τον σιωνιστή εχθρό στη Λωρίδα της Γάζας και στην περιοχή».

Σύμβουλος του πρωθυπουργού του Ιράκ, ο Φάντι Αλ-Σαμάρι, προειδοποίησε πως η Δύση επεκτείνει τη σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς και αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή, όπως μετέδωσε το κρατικό ιρακινό πρακτορείο ειδήσεων INA.

Μαζικές διαδηλώσεις 

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σε πόλεις της Υεμένης σήμερα για να ακούσουν τους ηγέτες τους να καταδικάζουν τα αμερικανοβρετανικά πλήγματα στη χώρα τους.

«Τα πλήγματά σας εναντίον της Υεμένης είναι τρομοκρατικά», δήλωσε ο Μοχάμεντ Άλι Αλ- Χούθι, ένα μέλος του Ανώτατου Πολιτικού Συμβουλίου των Χούθι, απευθυνόμενος στις ΗΠΑ. «Οι ΗΠΑ είναι ο διάβολος». «Δεν επιτεθήκαμε στις ακτές της Αμερικής ούτε επεμβήκαμε σε αμερικανικά νησιά ούτε επιτεθήκαμε εναντίον τους. Οι επιθέσεις σας στη χώρα μας συνιστούν τρομοκρατία», είπε ο Αλ- Χούθι.

«Είναι τρομοκράτες και είναι απίστευτο το πώς λένε ψέματα στους πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο, όμως η αντίληψη του λαού της Υεμένης είναι μια διαφορετική αντίληψη. Πιστεύετε, εσείς πολίτες της Υεμένης, ότι η Αμερική υπερασπίζεται τον εαυτό της ή ασκεί τρομοκρατία;».

Στη Σαναά οι διαδηλωτές ποδοπάτησαν σημαίες του Ισραήλ και των ΗΠΑ.

Αντιπολεμικοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην Times Square της Νέα Υόρκης και έξω από τον Λευκό Οίκο χθες βράδυ για να διαμαρτυρηθούν εναντίον των επιθέσεων στην Υεμένη.

Σε άνοδο η τιμή του πετρελαίου

Η τιμή του πετρελαίου εκτινάχθηκε σήμερα, καθώς η κλιμακούμενη σύγκρουση στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας απείλησε να διαταράξει περαιτέρω το παγκόσμιο εμπόριο, ενώ οι μετοχές ανέβηκαν υπό το φως των στοιχείων για τον πληθωρισμό των ΗΠΑ που ενίσχυσαν την άποψη των επενδυτών ότι τα επιτόκια θα μπορούσαν σύντομα να πέσουν.

Η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε κατά 4% αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία δήλωσαν ότι εξαπέλυσαν επιδρομές από αέρος και θάλασσα εναντίον στρατιωτικών στόχων των Χούθι στην Υεμένη.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης Brent σημείωσαν άνοδο 4% στα 80,52 δολάρια το βαρέλι, ενώ το αμερικανικό αργό πετρέλαιο West Texas Intermediate (WTI) αυξήθηκε 4,1% στα 74,99 δολάρια.

«Οι τιμές του πετρελαίου έχουν ανέβει απότομα μετά τις επιθέσεις, με το αργό Brent να είναι τώρα περίπου 7% υψηλότερα από τις αρχές Δεκεμβρίου, προτού οι αντάρτες Χούθι αρχίσουν να στοχεύουν πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα», δήλωσε η Susannah Streeter, επικεφαλής του τμήματος χρήματος και αγορών στην Hargreaves Lansdown.

«Οι αναφορές που συμπίπτουν με τη στρατιωτική δράση ΗΒ/ΗΠΑ υποδηλώνουν ότι η βρετανική κυβέρνηση διαμορφώνει σενάρια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις τιμές να αυξάνονται κατά 10 δολάρια το βαρέλι, εάν συνεχιστεί η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, με τις τιμές του φυσικού αερίου να κινδυνεύουν να αυξηθούν κατά 25%», πρόσθεσε.

Ερντογάν ή Κιλιτσντάρογλου; Τι δήλωσαν αφού ψήφισαν σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα, καθώς οι Τούρκοι προσέρχονται στις κάλπες για την κρισιμότερη εκλογική αναμέτρηση εδώ και δεκαετίες

Μια διχασμένη Τουρκία καθορίζει τη μοίρα της στις πιο κομβικές εκλογές στη σύγχρονη ιστορία της, για να αποφασίσει εάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα παραμείνει πρόεδρος μετά από 20 χρόνια στην εξουσία. Οι κάλπες θα αναδείξουν με αναλογικό σύστημα και τα 600 μέλη του τουρκικού κοινοβουλίου, ο ρόλος του οποίου υποβαθμίστηκε μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2017 και τη θέσπιση προεδρικού συστήματος.

Ο απερχόμενος πρόεδρος ψήφισε το πρωί σε εκλογικό τμήμα του Ουσκουντάρ της Κωνσταντινούπολης, όπου είχε συγκεντρωθεί πλήθος υποστηρικτών του, που τον επευφημούσε, όπως και τη σύζυγό του, Εμινέ. Ο ίδιος ευχήθηκε «ένα επικερδές μέλλον» για την χώρα τονίζοντας ότι «είναι σημαντικό όλοι οι ψηφοφόροι να ψηφίσουν απρόσκοπτα μέχρι στις 17.00 για να δείξουν την δύναμη της τουρκικής δημοκρατίας».

«Η δημοκρατία έλειψε σε όλους μας», δήλωσε ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης και ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που ψήφισε νωρίτερα στην Άγκυρα. «Μας έλειψε να είμαστε μαζί, να αγκαλιαζόμαστε. Θα δείτε, η άνοιξη θα επιστρέψει σε αυτή τη χώρα, αν το θέλει ο Θεός, και θα διαρκέσει για πάντα» υποστήριξε.

Η κυβερνώσα συμμαχία του ισλαμοσυντηρητικού AKP και του ακροδεξιού συμμάχου του MHP έχει την πλειοψηφία, αλλά η Εθνική Συμμαχία, που σχηματίστηκε από έξι αντιπολιτευόμενες παρατάξεις, φιλοδοξεί όχι μόνο να ανατρέψει την ισορροπία ισχύος αλλά να εξασφαλίσει πλειοψηφία δύο τρίτων, ώστε να μπορεί να προχωρήσει σε νέα αναθεώρηση του Συντάγματος.

Οι πολίτες της γείτονος προσέρχονται στην ψηφοφορία μετά από μια εκστρατεία σε κλίμα ακραίας πόλωσης με βία, απειλές και προβοκάτσιες με αποτέλεσμα να εκφράζονται ανησυχίες πως μπορεί σήμερα να ξεσπάσουν βίαια επεισόδια.

Η απόφαση του εκλογικού συμβουλίου αλλάζει τα δεδομένα, αφού έκρινε πως η απόσυρση του Μουχαρέμ Ιντζέ από την κούρσα δεν μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή στον πρώτο γύρο και ως εκ τούτου μπορεί να χρειαστεί δεύτερος, που θα θα διεξαχθεί στις 28 Μαΐου, εάν κανείς από τους δύο πρώτους υποψήφιους δεν συγκεντρώσει ποσοστό υψηλότερο του 50%.

Αν και κανείς δεν γνωρίζει τι θα κάνουν οι ψηφοφόροι του, όλα έδειχναν ότι θα ενισχυόταν σημαντικά ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, χωρίς να αποκλείεται νίκη του ακόμη και από τον πρώτο γύρο. Ωστόσο, τα ανοιχτά ζητήματα να είναι τόσα, που δεν επιτρέπουν καμία ασφαλή πρόβλεψη. 

Ο Ερντογάν υστερεί οριακά στις δημοσκοπήσεις και γι' αυτό κατέφυγε σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια, προκειμένου να κερδίσει την επανεκλογή του. Ισχυριζόμενος ότι η Τουρκία έχει χτυπήσει πετρέλαιο μοίρασε δώρα, μοίρασε δώρα, ήτοι αυξήσεις στους μισθούς του Δημοσίου κατά 45% και δωρεάν φυσικό αέριο, αλλά και κινδυνολογία, καθώς σε προεκλογική του συγκέντρωση το περασμένο Σαββατοκύριακο έδειξε ένα δήθεν deepfake βίντεο, που δείχνει μια ομάδα Κούρδων μαχητών να εκφράζουν την υποστήριξή τους στον αντίπαλό του.

Στην τελευταία του ομιλία επέλεξε να κατηγορήσει την αντιπολίτευση ότι συνεργάζεται με τον Αμερικανό πρόεδρο για να τον ανατρέψουν, αναπαράγοντας αυτό που λέει εδώ και καιρό, ότι οι αντίπαλοί του δέχονται εντολές από τη και ότι θα υποταχθεί στις επιθυμίες της εάν εκλεγεί.

Συγκεκριμένα, υπενθύμισε μια δήλωση του Τζο Μπάιντεν από την δική του εκστρατεία για την αμερικανική προεδρία, που είχε δημοσιευτεί στους New York Times τον Ιανουάριο του 2020, όταν είχε πει ότι η Ουάσινγκτον πρέπει να ενθαρρύνει τους αντιπάλους του Ερντογάν να τον νικήσουν μέσω εκλογών, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρέπει να εκδιωχθεί από την εξουσία με πραξικόπημα. «Ο Μπάιντεν έδωσε εντολή να ανατραπεί ο Ερντογάν, το γνωρίζω αυτό. Ο λαός μου όλος το γνωρίζει», ανέφερε ο Τούρκος ηγέτης. «Σε μια τέτοια περίπτωση, τότε οι εκλογές θα δώσουν μια απάντηση και στον Μπάιντεν», πρόσθεσε.

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε ότι η Τουρκία είναι ένας μακροχρόνιος σύμμαχος των ΗΠΑ, σημειώνοντας πως παρακολουθούν στενά τις εκλογές αλλά δεν παίρνουν θέση σε αυτές. «Το μοναδικό μας ενδιαφέρον είναι η δημοκρατική διαδικασία, η οποία θα πρέπει να είναι και ελεύθερη και δίκαιη. Εμπιστευόμαστε τις τουρκικές αρχές ότι θα διεξαγάγουν τις εκλογές τηρώντας τη μακρά, περήφανη δημοκρατική παράδοση και τους νόμους της», ανέφερε.

Η σύνθεση του αυριανού τουρκικού κοινοβουλίου έχει επίσης κρίσιμη σημασία. Οι δημοσκοπήσεις προοιωνίζονται και σε αυτή την αναμέτρηση σκληρή μάχη ανάμεσα στο AKP και το MHP από τη μια και, και την Εθνική Συμμαχία από την άλλη. Οι σημερινές βουλευτικές και προεδρικές εκλογές κρίνουν όχι μόνο ποιος θα κυβερνήσει την Τουρκία, κράτος μέλος του NATO, αλλά και το πώς θα την κυβερνήσει, την εξέλιξη της οικονομίας, εν μέσω κρίσης που αύξησε κατακόρυφα το κόστος ζωής, καθώς και την εξωτερική πολιτική της, που σημαδεύτηκε από αρκετές μάλλον απρόβλεπτες στροφές.

Tι υποσχέθηκαν οι δύο αντίπαλοι

Η προεκλογική εκστρατεία Ερντογάν επικεντρώθηκε στη διαφήμιση της διακυβέρνησής του στους τομείς της αμυντικής βιομηχανίας και σε έργα υποδομής, με τον ίδιο να υποστηρίζει ότι η αντιπολίτευση θα ανατρέψει αυτά τα έργα προόδου.

 Για πολλούς οι υποσχέσεις του για ταχεία ανοικοδόμηση, που αναδιαμόρφωνε σημαντικό μέρος του νότου της χώρας που καταστράφηκε από τους σεισμούς, αποτελούν τον πυρήνα των προσπαθειών για την απομάκρυνση της προσοχής από τους τις συνέπειές τους και τις 50.000 ανθρώπινες απώλειες μόλις πριν από τρεις μήνες, ενώ  παραμένουν τα μεγάλα ερωτήματα για τις αιτίες και οι σφοδρές αντιδράσεις για τη διαχείριση της κρίσης από την κυβέρνησή του.

«Στόχος μας είναι να ανυψώσουμε τη ζώνη του σεισμού», είπε ο Ερντογάν έναν μήνα μετά τους σεισμούς, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση θα κατασκευάσει 319.000 σπίτια μέσα στον πρώτο χρόνο και 650.000 συνολικά. Οπότε για αρκετούς από τους επιζώντες δεν σημαίνουν λίγα αυτές οι δεσμεύσεις. 
 
Η αντιπολίτευση της Τουρκίας έκανε εκστρατεία με την υπόσχεση ότι «η άνοιξη θα ξανάρθει», δεσμευόμενη να αναθεωρήσει τις πολιτικές του «σουλτάνου», που αναμόρφωσαν τη χώρα είκοσι χρόνια τώρα, ώστε να επιστρέψει η κοινοβουλευτική δημοκρατία. Ειδικά τα τελευταία χρόνια της θητείας του σημαδεύτηκαν ξεκάθαρα από ολοένα μεγαλύτερη αυταρχική στάση κατά των αντιπάλων του και όχι μόνο.

Ο Κιλιτσντάρογλου, υποψήφιος του συνασπισμού κομμάτων που κινούνται στο φάσμα από την εθνικιστική δεξιά ως τη φιλελεύθερη κεντροαριστερά περνώντας από το πολιτικό ισλάμ, υπόσχεται επίσης την επαναφορά της Τουρκίας σε πιο ορθόδοξη οικονομική πολιτική, αποκατάσταση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και κατάργηση του προεδρικού συστήματος.

Η ψήφος των Κούρδων, που αντιπροσωπεύουν το 15-20% του εκλογικού σώματος, θα κρίνει πολλά. Το Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP) δεν εντάχθηκε στον συνασπισμό, μολονότι εναντιώνεται σθεναρά στον Ερντογάν, ειδικά μετά τη φυλάκιση ηγετών του και τον διωγμό του τα τελευταία χρόνια, αλλά τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Κιλιτσντάρογλου.

Το HDP συμμετέχει στις βουλευτικές εκλογές υπό τα λάβαρα του μικρού Κόμματος Πράσινης Αριστεράς, καθώς εκκρεμεί στη δικαιοσύνη δίωξη που ίσως οδηγήσει στην απαγόρευσή του, για δεσμούς με την «τρομοκρατία» –με το ένοπλο κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα PKK–, που διαψεύδει κατηγορηματικά.

Ο Σινάν Ογάν, πρώην βουλευτής της άκρας δεξιάς, είναι επίσης υποψήφιος, όμως οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δεν του πιστώνουν παρά το 5% των προθέσεων ψήφου.

Η εκλογική διαδικασία σε αριθμούς

Στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι περίπου 64 εκατομμύρια ψηφοφόροι (επί συνόλου 85 εκατ. κατοίκων). Από αυτούς, 3,4 εκατ. έχουν ήδη ψηφίσει στο εξωτερικό. Άλλοι 5,2 εκατομμύρια είναι νέοι, που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά.  

Εκατοντάδες παρατηρητές βρίσκονται στα 50.000 εκλογικά κέντρα που άνοιξαν στις 08:00 και θα κλείσουν στις 17:00. Το Συμβούλιο της Ευρώπης αναμενόταν να αναπτύξει 350 παρατηρητές, πέραν των εκλογικών αντιπροσώπων που έχουν οριστεί από τα κόμματα, συμπεριλαμβανομένων 300.000 από την αντιπολίτευση.

Πρόεδρος ως το 2028; Ο πρόεδρος θεωρητικά δεν μπορεί να αναδειχθεί παρά για δυο πενταετείς θητείες. 
Όμως ο Ερντογάν διεκδικεί τρίτη διότι δεν λαμβάνεται υπόψη η νίκη του στις προεδρικές εκλογές του 2014, που έγινε όταν ακόμα το σύστημα ήταν κοινοβουλευτικό, έπειτα από τα 12 χρόνια που παρέμεινε στο αξίωμα του πρωθυπουργού 

Ο Κιλιτσντάρογλου, που θέλει να αλλάξει ξανά το σύστημα από προεδρικό σε κοινοβουλευτικό και να θεσπιστεί μια μόνο επταετής θητεία στην προεδρία, έχει υπονοήσει πως θα παραμείνει αρχηγός του κράτους μόνο για μια θητεία.

Βάσει της τουρκικής νομοθεσίας, απαγορεύεται αυστηρά η μετάδοση των αποτελεσμάτων πριν από τις 21:00. Αργά το βράδυ πάντως αναμένεται να έχει ξεκαθαρίσει το εάν θα χρειαστεί να διεξαχθεί δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλυση της τουρκικής υπηρεσίας παρακολούθησης ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών διαπίστωσε ότι ο πρόεδρος είχε περισσότερες από 32 ώρες κάλυψης σε ένα κρατικό κανάλι, ενώ ο αντίπαλός του μόλις 32 λεπτά.

Στις εκλογές του 2018, το ποσοστό συμμετοχής ξεπέρασε το 86%.

Πηγή: efsyn.gr