Πριν από πενήντα χρόνια, οκτώ Αμερικανοί ξεκίνησαν για την Αργεντινή για να ανέβουν στην Ακονκάγκουα, το ψηλότερο βουνό του Δυτικού Ημισφαιρίου. Όμως τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα είχαν προγραμματίσει. Και αυτό διότι δύο από τους ορειβάτες πέθαναν και οι σοροί τους έμειναν στις παγωμένες βουνοκορφές. 

Ωστόσο μισό αιώνα μετά μία κάμερα που ανήκει σε μία από τους νεκρούς ορειβάτες, την Τζάνετ Τζόνσον, αποκαλύφθηκε κάτω από έναν παγετώνα που άρχισε να υποχωρεί.  Ο φακός της μηχανής ήταν σπασμένος αλλά μία ένδειξη στην κορυφή της μηχανής έδειξε ότι είχαν τραβηχτεί 24 φωτογραφίες. Το κάτω της μέρος ήταν στηριγμένο σε μία φθαρμένη δερμάτινη θήκη με χοντρό λουρί ενώ στη θήκη ήταν γραμμένο ένα αμερικανικό όνομα και μία διεύθυνση στο Κολοράντο.
 

Η κάμερα μεταφέρθηκε από αυτούς που την βρήκαν σε έναν καταυλισμό όπου ένας βετεράνος οδηγός ονόματι Κορβαλάν μόλις άκουσε ότι στο κάτω μέρος της κάμερας υπήρχε το όνομα Τζανετ Τζόνσον  πετάχτηκε σαν να τον χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα.

Αμέσως θυμήθηκε την ιστορία της δασκάλας Τζανετ, του μηχανικού της NASA Τζον Κούπερ και της θανατηφόρου αποστολής του 1973: Μια γυναίκα από το Ντένβερ, ίσως η πιο εμπειρη ορειβάτης της ομάδας, εθεάθη για τελευταία φορά ζωντανή στον παγετώνα. Ένας άνδρας από το Τέξας, μέλος των πρόσφατων αποστολών Apollo στο φεγγάρι, βρισκόταν παγωμένος κοντά της. Ο τρόπος που πέθαναν δεν διευκρινίστηκε ποτέ. Υπήρχαν αντιφατικές δηλώσεις από τους επιζώντες. Ενας δικαστής ζήτησε έρευνα για ενδεχόμενο δόλο ή κάτι άλλο ύποπτο στις συνθήκες θανάτου τους.Χρειάστηκαν τρία χρόνια ερευνών για να βρεθούν και να ανασυρθούν τα πτώματα.

Η ανακάλυψή τους ξεσήκωσε ένα ακόμη μεγαλύτερο θρίλερ, αφήνοντας περισσότερες ερωτήσεις παρά απαντήσεις. Κάπως έτσι η Τζόνσον και ο Κούπερ έγιναν μέρος της λαογραφίας και των θρύλων του βουνού, δίχως κανείς να μπορεί να πει πώς πέθαναν, με τον καθένα να δημιουργεί το δικό του μύθο.
Και τώρα, σχεδόν πέντε δεκαετίες αργότερα, μια παλιά κάμερα είχε αναδυθεί από τον παγετώνα που υποχωρούσε και που ίσως δώσει απαντήσεις. Ο πάγος έκρυβε ακόμη ένα πακέτο από σκόρπια αντικείμενα όπως πουπουλένια γάντια, ένα κόκκινο σακάκι, ένα κουτί με χρησιμοποιημένη ταινία Kodak και ένα αποσυντεθειμένο αριστερό χέρι, που φορούσε ακόμα ένα λεπτό ασημί ρολόι.

Ποια ήταν η Τζόνσον

Γεννημένη στις 30 Νοεμβρίου 1936 δεν γνώρισε ποτέ τη γενέτειρά της καθώς υιοθετήθηκε από τον Βίκτορα και τη Μέι Τζόνσον που ζούσαν στη Μινεάπολη.

Στην πορεία αναδείχθηκε σε λάτρη των βουνών και της ορειβασίας. Ήταν ένα από τα 38 μέλη μιας αποστολής κλαμπ το 1963 στο Περού. Δεν είναι σαφές πόσες από τις κορυφές του κόσμου έφτασε. Ανέβηκε στο Κιλιμάντζαρο και ήλπιζε να ανέβει στο Ντενάλι μετά την επιστροφή της από την Ακονκάγκουα. Ήθελε να φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, στην κορυφή των ψηλότερων βουνών. Σκαρφάλωσε και τις 67 από τις κορυφές των 14.000 ποδιών στις Ηνωμένες Πολιτείες (εκτός από την Αλάσκα), το Κιλιμάντζαρο, την Οριζάμπα, το Ποποκατεπέτλ, το Φούτζι, κ.λπ.

Αλλά η  Ακονκάγκουα δεν ήταν από τα πιο εύκολα βουνά. Το βασικό πρόβλημα ήταν στους ανέμους.  Μέχρι το 2022, υπήρξαν 153 γνωστοί θάνατοι στο βουνό. Το 1973, η Τζόνσον και ο Κούπερ ήταν οι αριθμοί 26 και 27.  Οι ορειβάτες δεν είχαν GPS trackers, ούτε τρόπο επικοινωνίας μεταξύ του στρατοπέδου βάσης και της κορυφής. Οι Αμερικανοί έφεραν κιάλια και ένα πιστόλι φωτοβολίδων. Το βουνό ήταν σχεδόν έρημο. Αν προέκυπτε πρόβλημα, δεν υπήρχε κανείς άλλος να βοηθήσει εκτός από τα άλλα μέλη της αποστολής.

Μέχρι τώρα ουδείς μπορούσε να πει κάτι στα σίγουρα για τις συνθήκες του θανάτου τους. Τώρα, η κλιματική κρίση ίσως λύσει το μυστήριο. Ο παγετώνας αποκάλυψε την κάμερα που ίσως κρύβει τις απαντήσεις. Ίσως και όχι. 

Μεταξύ μας, καλύτερα οι μύθοι να παραμένουν μύθοι...

Σημείωση: Η φωτογραφία της κάμερας της Τζάνετ Τζόνσον δημοσιεύθηκε στους New York Times και ανήκει στον φωτογράφο Pablo Betancourt.

Βίντεο και φωτογραφίες που τράβηξε ένας Αμερικανός επιστήμονας την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου) αποτυπώνουν το μέγεθος του μεγαλύτερου παγόβουνου στον κόσμο, το οποίο πρόσφατα απελευθερώθηκε και τώρα παρασύρεται προς τον Νότιο Ωκεανό.

Με έκταση σχεδόν 4.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, το παγόβουνο της Ανταρκτικής με την ονομασία Α23α έχει περίπου τριπλάσιο μέγεθος από τη Νέα Υόρκη.

Η Lindy Elkins-Tanton, πλανητική επιστήμονας και επικεφαλής ερευνήτρια της αποστολής Psyche της NASA, δήλωσε στο Reuters ότι το παγόβουνο είναι το μεγαλύτερο επιζών κομμάτι ενός παγόβουνου που απελευθερώθηκε από την παγοκρηπίδα Filchner τον Αύγουστο του 1986. Η ίδια δήλωσε ότι το πλήρωμά της πέρασε ώρες πλέοντας δίπλα στο παγόβουνο στη Θάλασσα Weddell την Τετάρτη.

Καθώς αποκτά ταχύτητα, το κολοσσιαίο παγόβουνο θα εκτοξευθεί πιθανότατα στο Ανταρκτικό Κυκλικό Ρεύμα. Αυτό θα το διοχετεύσει προς τον Νότιο Ωκεανό σε μια διαδρομή γνωστή ως “σοκάκι παγόβουνων”, όπου άλλα του είδους του μπορούν να βρεθούν να κουνιούνται στα σκοτεινά νερά.

Πηγή: Reuters

Τεράστιο παγόβουνο, σχεδόν στο μέγεθος του Λονδίνου, αποκολλήθηκε από την Ανταρκτική, όπως ανακοίνωσαν Βρετανοί επιστήμονες.

Το φαινόμενο δεν οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, παρότι η ευρύτερη περιοχή της Ανταρκτικής απειλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Σύμφωνα με την Βρετανική Επιθεώρηση Ανταρκτικής (BAS), η συγκεκριμένη "αποκόλληση" οφείλεται σε μία φυσική διαδικασία, "calving", όπως ονομάζεται.

Το παγόβουνο, μεγέθους 1.550 τετραγωνικών χιλιομέτρων, αποκολλήθηκε όταν παλίρροια διεύρυνε μια προϋπάρχουσα ρωγμή στον πάγο, την αποκαλούμενη Chasm-1.

Πριν από δύο χρόνια, τον Φεβρουάριο του 2021, ένα παγόβουνο περίπου ίδιου μεγέθους, είχε αποκολληθεί στην ίδια ζώνη, την αποκαλούμενη Τράπεζα Πάγου Μπραντ, όπου βρίσκεται ο βρετανικός ερευνητικός σταθμός Χάλι Στ’.

Ένα γιγάντιο παγόβουνο, το οποίο είχε πρόσφατα αποκολληθεί από την Ανταρκτική, άρχισε σιγά-σιγά να κινείται προς την ανοικτή θάλασσα.
Τις τελευταίες εβδομάδες, το παγόβουνο Α-68, ένα από τα μεγαλύτερα που έχουν υπάρξει στο νότιο ημισφαίριο, κινείτο πέρα- δώθε κοντά στην παγοκρηπίδα Λάρσεν, από όπου είχε αποκοπεί. Αλλά, όπως δείχνουν οι τελευταίες εικόνες από δορυφόρους, το παγόβουνο, που έχει έκταση σχεδόν 6.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, κινείται πλέον βόρεια προς τη θάλασσα Γουέντελ.

Οι ειδικοί, σύμφωνα με το BBC, εκτιμούν ότι το παγόβουνο, που ζυγίζει πάνω από ένα τρισεκατομμύριο τόνους, είναι θέμα χρόνου, ωθούμενο από τα ρεύματα, να βγει στον Νότιο Ατλαντικό. Από εκεί και πέρα, το πόσο μακριά μπορεί να φθάσει, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Πάντως ήδη το παγόβουνο δείχνει σημάδια απώλειας πάγων στην περιφέρειά του. Τα κομμάτια αυτά, που φέρουν τις ονομασίες Α-68a, A-68b, A-68c κ.ο.κ., προς το παρόν όλα πλέουν κοντά στο μητρικό παγόβουνο. Όμως κάποια στιγμή αναμένεται να τραβήξουν τον δικό τους δρόμο και είναι πιθανό μερικά από αυτά να «ρίξουν άγκυρα» σε ρηχά νερά και να μετατραπούν σε ημιμόνιμα νησιά πάγου.

Μετά την αποκοπή του παγόβουνου, οι επιστήμονες παρακολουθούν και κατά πόσον έχει αλλάξει η συμπεριφορά της μητρικής του παγοκρηπίδας Λάρσεν. Η τελευταία αποτελεί μια επιπλέουσα προέκταση των παγετώνων της ηπειρωτικής Ανταρκτικής και η αποκοπή από αυτήν ενός τόσο μεγάλου παγόβουνου θα μπορούσε να την καταστήσει ασταθή και επιρρεπή στη «γέννηση» και άλλων παγόβουνων.








ΑΠΕ

Ένα παγόβουνο που καλύπτει μια επιφάνεια 5.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ήτοι μεγέθους σχεδόν όσο η νήσος του Μπαλί στην Ινδονησία, ενδέχεται σύντομα να αποκολληθεί από την κρηπίδα πάγου της δυτικής Ανταρκτικής, προειδοποίησαν σήμερα ερευνητές του Πανεπιστημίου Σουόνσι (Βρετανία).

«Ένα παγόβουνο, που ενδεχομένως είναι ένα από τα 10 μεγαλύτερα που έχουν ποτέ εντοπιστεί, ετοιμάζεται να αποσπασθεί από την Ανταρκτική» επισημαίνουν οι επιστήμονες σε ένα δελτίο τύπου.

Η επιφάνειά του είναι 85 φορές μεγαλύτερη από το Μανχάταν.

Ενώ βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της ηπείρου, αυτή η κρηπίδα πάγου ονομάζεται "Larsen C" και το πάχος της φθάνει τα 350 μέτρα.

Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες παρατηρούν τη ρωγμή που έχει σχηματιστεί σε αυτήν την περιοχή και που πλέον υπερβαίνει σε μήκος τα 150 χιλιόμετρα.

Όμως «τον Δεκέμβριο αυτή η ρωγμή επεκτάθηκε κατά 18 χιλιόμετρα και δεν απομένουν παρά περίπου 20 χλμ προτού να μην αποτελεί πλέον τμήμα της κρηπίδας πάγου».

«Θα ένιωθα έκπληξη στην περίπτωση που αυτό δεν αποκολληθεί τους επόμενους μήνες» είπε ο Άντριαν Λάκμαν, ένας από τους ερευνητές, σε ένα δελτίο τύπου, κάνοντας λόγο για «ένα τεράστιο γεωγραφικό συμβάν που θα αλλάξει το τοπίο» αυτής της περιοχής.





ΑΠΕ