ΠΑΝΟΣ ΚΩΔΩΝΑΣ

Με ποιον τρόπο μπορούν να αφαιρεθούν τα -επικίνδυνα για την υγεία- μικροπλαστικά από το πόσιμο νερό της βρύσης.

Τα μικροπλαστικά έχουν γίνει πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας, διεισδύοντας ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα σημεία του πλανήτη – και τελικά, μέχρι το ποτήρι νερού που πίνουμε καθημερινά. Αυτά τα αόρατα σωματίδια πλαστικού έχουν εξαπλωθεί παντού, και το ανησυχητικό είναι ότι, παρόλο που δεν τα αντιλαμβανόμαστε, οι πιθανές συνέπειές τους μπορεί να είναι σοβαρές.

Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι τα μικροπλαστικά δεν περιορίζονται στο περιβάλλον. Έχουν ανιχνευθεί μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό, διεισδύοντας σε ζωτικά όργανα και εγείροντας ερωτήματα για τις επιπτώσεις τους στην υγεία μας. Πώς καταφέρνουν να εισχωρούν παντού; Και τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας και το μέλλον του πλανήτη;

Mικροπλαστικά istockphoto

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΙΚΡΟΠΛΑΣΤΙΚΑ

Τα μικροπλαστικά είναι μικρά κομμάτια πλαστικού, τα οποία είναι συνήθως μικρότερα από 5 χιλιοστά. Χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

Πρωτογενή μικροπλαστικά: Μικρά σωματίδια που απελευθερώνονται άμεσα στο περιβάλλον. Υπολογίζεται ότι αποτελούν το 15-31% των μικροπλαστικών στου ωκεανούς. Εμπεριέχονται σε συνθετικά ρούχα (35%), ελαστικά αυτοκινήτων (28%) αλλά και σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας όπως είναι οι κρέμες απολέπισης (2%)

Δευτερογενή μικροπλαστικά: Προέρχονται από μεγαλύτερα πλαστικά αντικείμενα, όπως οι πλαστικές σακούλες, τα μπουκάλια και τα δίχτυα αλιείας. Υπολογίζεται ότι αποτελούν το 69-81% των μικροπλαστικών που υπάρχουν στους ωκεανούς

Τα μικροπλαστικά έχουν διεισδύσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Έχουν βρεθεί θαμμένα στον θαλάσσιο πάγο της Ανταρκτικής, στο πεπτικό σύστημα θαλάσσιων ζώων που κατοικούν στα βαθύτερα θαλάσσια φρεάτια, και στο πόσιμο νερό σε όλο τον κόσμο. Επιπλέον, η ρύπανση από πλαστικό έχει βρεθεί σε παραλίες απομακρυσμένων, ακατοίκητων νησιών και εμφανίζεται σε δείγματα θαλάσσιου νερού σε όλο τον πλανήτη. Ακόμη, μελέτη εκτιμά ότι υπάρχουν περίπου 24,4 τρισεκατομμύρια θραύσματα μικροπλαστικών στις ανώτερες περιοχές των ωκεανών του κόσμου.

Όμως, τα μικροπλαστικά δεν είναι μόνο παρόντα στο νερό –εξαπλώνονται ευρέως και στα εδάφη της ξηράς και μπορεί ακόμα να καταλήξουν στο φαγητό που τρώμε. Ακούσια, ίσως καταναλώνουμε μικροσκοπικά θραύσματα πλαστικού μέσα από τις μπουκιές που απολαμβάνουμε.

Aυξανόμενη παρουσία μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η συγκέντρωση αυτών των σωματιδίων στον ανθρώπινο εγκέφαλο αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Τα αποτελέσματα μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature Medicine (2025), δείχνουν ανησυχητική τάση αύξησης των μικροπλαστικών στα εγκεφαλικά κύτταρα, κάτι που ενδέχεται να σχετίζεται με τη συνεχιζόμενη αύξηση της παραγωγής και χρήσης πλαστικών προϊόντων.

Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την ομάδα του καθηγητή Matthew Campen στο Πανεπιστήμιο του New Mexico, ανέλυσε δείγματα εγκεφαλικών, ηπατικών και νεφρικών ιστών από πτωματικές εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα 28 ετών (1997-2024). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η συγκέντρωση των μικροπλαστικών στους εγκεφάλους των ανθρώπων που απεβίωσαν το 2024 ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνη των ατόμων που είχαν πεθάνει το 2016. Στην ανάλυση των δειγμάτων, τα μικροπλαστικά εμφανίστηκαν ως νανοσωματίδια πλαστικού, κυρίως από πολυαιθυλένιο, το οποίο χρησιμοποιείται σε σακούλες και συσκευασίες τροφίμων. Στη μελέτη βρέθηκε ότι η παρουσία μικροπλαστικών στον εγκέφαλο ήταν κατά μέσο όρο έξι φορές υψηλότερη σε άτομα που είχαν διαγνωστεί με άνοια, αν και οι ερευνητές τόνισαν ότι δεν μπορεί να συναχθεί αιτιώδης σχέση μεταξύ των μικροπλαστικών και της άνοιας.

Mικροπλαστικά istockphoto

Αντίκτυπος των μικροπλαστικών στην ευημερία των ανθρώπων

Η μελέτη της ομάδας του Campen έδειξε ότι, εκτός από τον εγκέφαλο, τα μικροπλαστικά βρίσκονται σε υψηλότερες συγκεντρώσεις και σε άλλα όργανα όπως το ήπαρ και τα νεφρά, ενώ παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στις συγκεντρώσεις μικροπλαστικών στα δείγματα των ατόμων που πέθαναν το 2024 σε σχέση με εκείνα του 2016. Οι ερευνητές επισημαίνουν τη σημασία της κατανόησης των τρόπων έκθεσης και των διαδρομών αποβολής των μικροπλαστικών από το ανθρώπινο σώμα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον εγκέφαλο.

Η απορρόφηση μικροπλαστικών από τον ανθρώπινο οργανισμό μέσω της τροφής, του νερού ή της αναπνοής έχει γίνει κοινό φαινόμενο σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, οι επιστημονικές έρευνες για τις επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο. Η διαρκής παρουσία αυτών των σωματιδίων στο σώμα μας έχει συνδεθεί με προβλήματα στο αναπνευστικό, το καρδιοαγγειακό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να είναι φορείς τοξικών χημικών ουσιών και βαρέων μετάλλων, τα οποία μεταφέρονται σε ανώτερα τροφικά επίπεδα, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την ανθρώπινη υγεία (Nugraha et al., 2025).

Οι μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι καταναλώνουν μικροπλαστικά μέσω της τροφής, του νερού και του αέρα. Οι ρύποι μικροπλαστικών έχουν εντοπιστεί σε διάφορα είδη τροφίμων, όπως το αλάτι, το μέλι και τα θαλασσινά. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια μπορούν να περάσουν στο ανθρώπινο σώμα και να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, όπως διαταραχές στο ενδοκρινικό σύστημα, την αναπαραγωγή και την ανάπτυξη, καθώς και κινδύνους καρκινογένεσης. Οι έρευνες δείχνουν ότι η ρύπανση από μικροπλαστικά δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα της φύσης, αλλά και της ανθρώπινης υγείας. Ο συνδυασμός των αυξημένων επιπέδων μικροπλαστικών και της ανάπτυξης ασθενειών όπως η άνοια και οι καρδιοαγγειακές παθήσεις απαιτεί άμεση προσοχή και περισσότερη έρευνα για τις μακροχρόνιες συνέπειες αυτών των σωματιδίων στον ανθρώπινο οργανισμό (Kozlov, 2025).

Μικροπλαστικά istockphoto

Η ανάγκη για δράση

Η υπερβολική χρήση πλαστικών προϊόντων και η αυξανόμενη παραγωγή πλαστικών, τα τελευταία χρόνια, έχουν επιδεινώσει την κατάσταση. Η παγκόσμια κοινότητα προσπαθεί να βρει λύσεις για την καταπολέμηση αυτής της ρύπανσης. Τα Ηνωμένα Έθνη δεσμεύτηκαν να αναπτύξουν μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για την καταπολέμηση της ρύπανσης των πλαστικών, καλύπτοντας ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πλαστικών, από την παραγωγή έως τη διάθεση. Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρότεινε την απαγόρευση ορισμένων πλαστικών προϊόντων και την ενίσχυση του σχεδιασμού προϊόντων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης στη ρίζα της. Παράλληλα, καινοτόμες λύσεις αναπτύσσονται για την απομάκρυνση των μικροπλαστικών από το περιβάλλον. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Sichuan της Κίνας δημιούργησαν μικροσκοπικά ρομπότ σε σχήμα ψαριού που μπορούν να κολυμπούν και να συλλέγουν μικροπλαστικά από το νερό.

Αυτές οι πρωτοβουλίες αντικατοπτρίζουν τη διεθνή δέσμευση για τη μείωση της παραγωγής πλαστικών, την εξάλειψη των πλαστικών μίας χρήσης και την ανάπτυξη τεχνολογιών για τον καθαρισμό των υδάτινων οικοσυστημάτων από τα μικροπλαστικά. Η ανάγκη για συστηματική έρευνα και για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την απορρόφηση και απομάκρυνση των μικροπλαστικών από το περιβάλλον και το ανθρώπινο σώμα είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Οι επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη για συνεργασία μεταξύ χωρών και ερευνητικών ομάδων, ώστε να περιοριστεί η διάδοση αυτών των ρύπων και να προστατευθεί η ανθρώπινη υγεία από τις αόρατες, αλλά επικίνδυνες συνέπειες των μικροπλαστικών (Campen et al., 2025).

Η παρουσία μικροπλαστικών στον ανθρώπινο οργανισμό εγείρει ανησυχίες για πιθανές επιπτώσεις στην υγεία:

ΜΙΚΡΟΠΛΑΣΤΙΚΑ: ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ

Ανοσοποιητικό σύστημα: Η έκθεση σε μικροπλαστικά έχει συνδεθεί με μειωμένες ανοσολογικές αποκρίσεις, καθιστώντας το σώμα πιο ευαίσθητο σε λοιμώξεις και ασθένειες. Το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να δυσκολεύεται να αναγνωρίσει και να εξαλείψει τα μικροπλαστικά, οδηγώντας σε χρόνια φλεγμονή και δυνητικά αυτοάνοσες διαταραχές.

Νευρολογικές επιπτώσεις: Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, οδηγώντας σε νευροφλεγμονή και πιθανή νευρολογική βλάβη. Αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.

Καρδιαγγειακό σύστημα: Σύμφωνα με ερευνητές, η έκθεση σε μικροπλαστικά θα πρέπει να θεωρηθεί παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου. Η παρουσία τους στον οργανισμό μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων.

Αναπαραγωγική υγεία: Πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν ότι η εισπνοή μικροπλαστικών μπορεί να συνδέεται με προβλήματα γονιμότητας. Συγκεκριμένα, η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια έχει συσχετιστεί με μειωμένη ποιότητα σπέρματος και διαταραχές στην αναπαραγωγική λειτουργία.

Καρκινογένεση: Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη καρκίνων, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του πνεύμονα. Η χρόνια φλεγμονή που προκαλείται από την παρουσία τους στον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε καρκινογένεση.

Mικροπλαστικά istockphoto

Και ενώ η επιστημονική έρευνα για τις επιπτώσεις αυτών των αόρατων εχθρών στο ανθρώπινο σώμα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, η ανησυχία αυξάνεται. Οι επιστήμονες είναι ολοένα και πιο πεπεισμένοι ότι το μέγεθος αυτής της απειλής είναι μεγαλύτερο απ’ ότι φανταζόμασταν, με επιπτώσεις που μπορεί να είναι πιο επικίνδυνες από όσο νομίζαμε.

ΠΩΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΥΜΕ ΤΑ ΜΙΚΡΟΠΛΑΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΗΣ ΒΡΥΣΗΣ

Τα μικροπλαστικά έχουν κατακλύσει το περιβάλλον, εντοπίζονται στον αέρα, στο νερό και στις τροφικές αλυσίδες. Η παρουσία τους στο πόσιμο νερό προκαλεί ανησυχία, καθώς οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στην υγεία παραμένουν ασαφείς. Ωστόσο, μια πρόσφατη επιστημονική ανακάλυψη φέρνει ελπίδα, προτείνοντας έναν απλό και αποτελεσματικό τρόπο απομάκρυνσής τους από το νερό που καταναλώνουμε καθημερινά.

Επιστήμονες από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο Guangzhou και το Πανεπιστήμιο Jinan στην Κίνα διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων προκειμένου να εξετάσουν την πιθανότητα απομάκρυνσης των μικροπλαστικών μέσω της διαδικασίας του βρασμού. Χρησιμοποίησαν δείγματα νερού βρύσης με διαφορετική σκληρότητα, στα οποία πρόσθεσαν νανοπλαστικά και μικροπλαστικά (NMPs). Στη συνέχεια, έβρασαν το νερό, το άφησαν να κρυώσει και ανέλυσαν τη σύνθεσή του για να διαπιστώσουν την αποτελεσματικότητα της μεθόδου.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο βρασμός του νερού σε συνδυασμό με τη διήθηση μπορεί να αφαιρέσει έως και το 97% των νανοπλαστικών και περίπου το 90% των μικροπλαστικών, με την αποδοτικότητα να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σκληρότητα του νερού.

Το σκληρό νερό, το οποίο περιέχει υψηλότερες συγκεντρώσεις διαλυμένων μεταλλικών στοιχείων, παίζει καθοριστικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα της μεθόδου. Κατά τη διαδικασία του βρασμού, σχηματίζονται φυσικά συσσωματώματα ανθρακικού ασβεστίου, τα οποία παγιδεύουν τα μικροπλαστικά και τα νανοπλαστικά σωματίδια. Αυτά τα σωματίδια, καλυμμένα από ασβέστιο, καθιζάνουν και μπορούν εύκολα να απομακρυνθούν με ένα απλό φίλτρο, όπως ένα μεταλλικό πλέγμα για τσάι ή ένα φίλτρο από ανοξείδωτο χάλυβα.

Ακόμη και στο μαλακό νερό, όπου η συγκέντρωση ανθρακικού ασβεστίου είναι χαμηλότερη, η μέθοδος απομάκρυνε περίπου το 25% των μικροπλαστικών, γεγονός που αποδεικνύει ότι η διαδικασία έχει οφέλη για την υγεία μας, αν και η αποτελεσματικότητά της μεγιστοποιείται στο σκληρό νερό.

Η συγκεκριμένη ανακάλυψη μπορεί να αποτελέσει μια βιώσιμη και προσιτή λύση για τη μείωση της έκθεσης των ανθρώπων στα μικροπλαστικά μέσω του πόσιμου νερού. Η κατανάλωση βρασμένου νερού αποτελεί ήδη διαδεδομένη πρακτική σε πολλές ασιατικές χώρες, όπου χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση διαφόρων ρύπων, όπως πτητικές ουσίες και μεταλλικά ιόντα. Η προσθήκη της απομάκρυνσης των μικροπλαστικών στα οφέλη αυτής της διαδικασίας ενισχύει τη σημασία της.

Η μελέτη των ερευνητών δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Science & Technology Letters και επιβεβαιώνει ότι η απομάκρυνση των μικροπλαστικών μέσω βρασμού είναι μια απλή, αλλά ιδιαίτερα αποτελεσματική λύση. Παρόλο που δεν αποτελεί την απόλυτη απάντηση στο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη μείωση της έκθεσης των ανθρώπων σε αυτά τα σωματίδια, ενώ παράλληλα αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών φιλτραρίσματος.

Καθώς η ρύπανση από τα πλαστικά συνεχίζει να αυξάνεται παγκοσμίως, η εύρεση πρακτικών και άμεσα εφαρμόσιμων λύσεων για την προστασία της υγείας μας γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Η συνήθεια του βρασμού του νερού πριν την κατανάλωση θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρώτο, αλλά ιδιαίτερα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Πηγή: news247.gr

Επιπλέον δασμοί 10% ισχύουν από σήμερα για μεγάλο μέρος των προϊόντων που εισάγονται στις ΗΠΑ από σχεδόν όλο τον κόσμο, μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ένα πλήγμα για το παγκόσμιο εμπόριο.

Οι δασμοί αυτοί, από τους οποίους εξαιρούνται κάποια προϊόντα – όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο χρυσός, ο χαλκός, το ασήμι, το παλλάδιο, η ξυλεία για κατασκευές, οι ημιαγωγοί, τα φαρμακευτικά προϊόντα και ορυκτά που δεν υπάρχουν στις ΗΠΑ –, προστίθενται στους ήδη υπάρχοντες.

Οι νέοι δασμοί δεν αφορούν επίσης τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα εισαγόμενα αυτοκίνητα στα οποία έχουν ήδη επιβληθεί δασμοί 25%.

Ο λογαριασμός θα είναι ακόμη μεγαλύτερος από τις 9 Απριλίου για τις χώρες που εξάγουν περισσότερα προϊόντα στις ΗΠΑ από όσα εισάγουν από αυτή.

Οι δασμοί για τις εισαγωγές από την Κίνα θα φτάσουν το 54%, για αυτές από την ΕΕ το 20%, για το Βιετνάμ το 46% και για την Ιαπωνία το 24%…

Σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο που παρουσίασε χθες Παρασκευή η αμερικανική κυβέρνηση, οι νέοι δασμοί αφορούν περίπου 80 χώρες και περιοχές, περιλαμβανομένων των 27 χωρών μελών της ΕΕ.

Ωστόσο από τον επίσημο κατάλογο έχουν αφαιρεθεί τα νησιά Χερντ και ΜακΝτόναλντ στην περιοχή της Ανταρκτικής, στα οποία ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ότι θα επιβληθούν δασμοί, παρά το γεγονός ότι εκεί ζουν μόνο πιγκουίνοι.

Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) εξέφρασε χθες την ανησυχία της καθώς στον αμερικανικό κατάλογο εξακολουθούν να περιλαμβάνονται μερικές από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου.

Η UNCTAD υπογράμμισε ότι οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και τα αναπτυσσόμενα μικρά νησιωτικά κράτη ευθύνονται για το 1,6% και το 0,4% αντίστοιχα του αμερικανικού εμπορικού ελλείμματος.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δικαιολόγησε την Τετάρτη την απόφασή του για επιβολή επιπλέον δασμών στα εισαγόμενα στις ΗΠΑ προϊόντα, κάνοντας λόγο για «εθνική έκτακτη ανάγκη» να μειωθεί το αμερικανικό έλλειμμα.

Οι δασμολογικοί φραγμοί που ανακοίνωσε ο Ρεπουμπλικάνος θα είναι τόσο υψηλοί, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, όσο ήταν αυτοί που είχαν επιβάλει οι ΗΠΑ τη δεκαετία του 1930, μια εποχή που το παγκόσμιο εμπόριο δεν ήταν τόσο ανεπτυγμένο και οι χώρες εξαρτώνταν λιγότερο από την παραγωγή άλλων κρατών.

Το Πεκίνο ήδη απάντησε ανακοινώνοντας την επιβολή από τις 10 Απριλίου επιπλέον δασμών 34% για τα αμερικανικά εισαγόμενα προϊόντα, κλιμακώνοντας τον εμπορικό πόλεμο, ενώ αναμένεται η αντίδραση και άλλων χωρών.

Στο μεταξύ οι αγορές καταρρέουν. Μέσα σε δύο ημέρες χάθηκαν 6 τρισεκ. δολάρια από το αμερικανικό χρηματιστήριο, ενώ βουτιά έχουν κάνει τα ευρωπαϊκά και τα ασιατικά χρηματιστήρια.

«Οι πολιτικές μου δεν θα αλλάξουν ποτέ», απάντησε ο Τραμπ με ανάρτησή του στο Truth Social γραμμένη όλη με κεφαλαία. «Αυτή είναι μια καλή περίοδος να γίνει κανείς πλούσιος, πιο πλούσιος από ποτέ!!!», πρόσθεσε επίσης με κεφαλαία.

Εξάλλου ο Τραμπ ζήτησε από τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED) Ζερόμ Πάουελ να μειώσει τα επιτόκια, εκτιμώντας ότι αυτή είναι «η τέλεια» στιγμή χάρη στις προόδους που έχουν γίνει σε κάποιες τιμές (του πετρελαίου, των αυγών) μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο.

Λίγα λεπτά αργότερα όμως ο Πάουελ παρουσίασε με μελανά χρώματα τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας μετά τους νέους δασμούς: ενδεχομένως μεγαλύτερος πληθωρισμός, μικρότερη ανάπτυξη και μεγαλύτερη ανεργία.

ΟΗΕ: Ανησυχία για τις φτωχές χώρες

Η αύξηση των τελωνειακών δασμών σε διεθνές επίπεδο, που πυροδότησε ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, θα «πλήξει τους ευάλωτους και τους φτωχούς» πιο σκληρά, κατήγγειλε χθες Παρασκευή η Ρεμπέκα Γκρίνσπαν, η γενική γραμματέας της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (CNUCED στα γαλλικά, UNCTAD στα αγγλικά).

«Είναι ώρα για συνεργασία κι όχι για κλιμάκωση», πρόσθεσε η κυρία Γκρίνσπαν, τονίζοντας πως «οι κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου πρέπει να εξελιχτούν για να λαμβάνονται υπόψη οι σημερινές προκλήσεις, αλλά κατά τρόπο που θα βάζει την προβλεψιμότητα και την ανάπτυξη στον πυρήνα του, ώστε να προστατευτούν οι πιο ευάλωτοι».

Από τους σχεδόν 200 εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, περίπου δέκα είναι αυτοί στους οποίους αντιστοιχεί περί το 90% του εμπορικού ελλείμματός τους, σημείωσε η CNUCED σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα.

Οι λιγότερο οικονομικά ανεπτυγμένες και οι μικρές νησιωτικές χώρες, στις οποίες αναλογεί αντίστοιχα το 1,6% και το 0,4% του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών εμπορικών συναλλαγών των ΗΠΑ, είναι παρ’ όλ’ αυτά εκείνες που πλήττονται περισσότερο από τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ τη 2η Απριλίου — σε κάποιες περιπτώσεις, είναι πολύ σκληροί, θα επιβληθούν σε πολύ μεγάλο αριθμό χωρών και με βάση μέθοδο υπολογισμού που έχει αφήσει αρκετούς οικονομολόγους άναυδους.

Αυτές οι φτωχές χώρες «δεν θα συμβάλλουν ούτε να ισορροπήσει το (αμερικανικό) εμπορικό έλλειμμα, ούτε να προκύψουν μεγάλα έσοδα», υπογράμμισε η CNUCED.

«Πολλές οικονομίες με χαμηλά έσοδα είναι πλέον αντιμέτωπες με ‘τέλεια καταιγίδα’ επιδεινούμενων εξωτερικών συνθηκών, μη βιώσιμων χρεών και επιβράδυνσης της ανάπτυξης», συνέχισε η υπηρεσία του ΟΗΕ για το εμπόριο και την ανάπτυξη.

Γενικότερα, προειδοποίησε εναντίον των αρνητικών συνέπειών για την παγκόσμια οικονομία.

Σε μια παγκόσμια οικονομία με χαμηλή ανάπτυξη και μεγάλα χρέη, η άνοδος των τελωνειακών δασμών εγείρει κίνδυνο μείωσης των επενδύσεων και των εμπορικών ροών, προσθέτοντας αβεβαιότητα στο ήδη εύθραυστο περιβάλλον», αναφέρει η ανακοίνωση.

«Αυτό μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη, να επιβραδύνει τις επενδύσεις και να απειλήσει κεκτημένα ως προς την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες χώρες».

Χθες Παρασκευή η Κίνα επέλεξε να ανταποδώσει την επίθεση του αμερικανού προέδρου Τραμπ, αναγγέλλοντας επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς 34% σε αμερικανικά προϊόντα από τη 10η Απριλίου, «επιπλέον των τελωνειακών δασμών που είναι εφαρμοστέοι επί του παρόντος».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τα μέτρα αντιποίνων στους τελωνειακούς δασμούς 20% που επέσεισε ο Ντόναλντ Τραμπ, όμως αυτό αναμένεται σύντομα. Ταυτόχρονα, επαναλαμβάνει τη βούλησή της να διεξαγάγει «σοβαρές διαπραγματεύσεις» με την Ουάσιγκτον.

Εξάλλου ο πυρετός στις αγορές συνεχίστηκε χθες, με πολλά χρηματιστήρια να συνεχίζουν τη βουτιά σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το Περιφερειακό Γραφείο του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης (WFP) του ΟΗΕ για τη νότια περιοχή της Αφρικής, έβαλε «λουκέτο» όπως μετέδωσε σήμερα (03/03) το Bloomberg News.

Η απόφαση αυτή, κοινοποιήθηκε στο προσωπικό του WFP σε ολόκληρο τον κόσμο, με την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων την περασμένη Παρασκευή (28/02), από την παγκόσμια εκτελεστική διευθύντρια Σίντι Μακέιν, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.

«Λάβαμε τη δύσκολη απόφαση να κλείσουμε το περιφερειακό γραφείο του WFP για τη νότια περιοχή της Αφρικής στο Γιοχάνεσμπουρκ», ανέφερε η Μακέιν στο ηλεκτρονικό μήνυμά της.

Η απόφαση αυτή έρχεται κατόπιν της διακοπής της χρηματοδότησης από την USAID, εφόσον οι πόροι του για την λειτουργία του προέρχονταν σε συντριπτικό ποσοστό από την συγκεκριμένη αμερικανική υπηρεσία.

Σκηνές απόλυτου και αιματοβαμμένου χάους στην Αϊτή περιγράφουν ο ΟΗΕ, μη κυβερνητικές οργανώσεις και ιδιώτες δωρητές, σε κοινή ανακοίνωσή τους, όπου κάνουν λόγο για «κύμα ακραίας βαρβαρότητας» που σαρώνει από τα τέλη Ιανουαρίου την χώρα.

«Οικογένειες ολόκληρες αφανίζονται μέσα στα ίδια τους τα σπίτια, ενώ άλλες, συμπεριλαμβανομένων παιδιών και βρεφών, δολοφονούνται ενώ προσπαθούν να ξεφύγουν», αναφέρει στην κοινή ανακοίνωση.

«Είμαστε βαθιά ανήσυχοι και ανάστατοι για την απαράδεκτη και απάνθρωπη εντατικοποίηση της βίας που πλήττει την Αϊτή, ένα κύμα ακραίας βαρβαρότητας που, από τα τέλη Ιανουαρίου, είχε αποτέλεσμα πολλές απώλειες ανθρωπίνων ζωών» και τον εκτοπισμό 10.000 και πλέον πολιτών, τονίζεται στο κείμενο.

Απευθύνεται έκκληση σε «όλα τα μέρη που εμπλέκονται στις βιαιότητες να σπάσουν τον κύκλο του τρόμου και να τερματίσουν αυτή την ανεξέλεγκτη κλιμάκωση».

Όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, τη νύχτα της Δευτέρας προς Τρίτη, δυο συνοικίες της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς έγιναν στόχος επιθέσεων, σύμφωνα με κατοίκους.

«Πυρπόλησαν το σπίτι μας με τον πατέρα μου μέσα. Είναι απάνθρωπο», είπε, συγκλονισμένος, ένας κάτοικος σε δημοσιογράφος. Μπόρεσε να ξεφύγει και κατέφυγε σε άλλη περιοχή της πόλης.

«Κακοποιοί μας επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά. Μέλη της ομάδας περιφρούρησης είχαν πάει να ξεκουραστούν περί τις 04:00 όταν έγινε η επίθεση», είπε άλλη κάτοικος, εξηγώντας πως αναγκάστηκε να τραπεί σε φυγή μαζί με τα παιδιά της.

Η Αϊτή, η πιο φτωχή χώρα του δυτικού ημισφαιρίου, παραμένει βυθισμένη εδώ και πολύ καιρό σε κρίση εξαιτίας της βίας συμμοριών, που κατηγορούνται για φόνους, βιασμούς, λεηλασίες, απαγωγές για λύτρα.

Την κατάσταση χειροτερεύει η επίσης χρόνια πολιτική αστάθεια.

Η βία έχει κλιμακωθεί ακόμη περισσότερο εδώ κι έναν χρόνο, αφότου συμμορίες άρχισαν να εξαπολύουν συντονισμένες επιθέσεις τον Φεβρουάριο του 2024 στην Πορτ-ο-Πρενς, για να αναγκάσουν τον τότε ακόμη de facto πρωθυπουργό Αριέλ Ανρί να παραιτηθεί. Ο ίδιος παραιτήθηκε τον Μάρτιο του 2024, αφήνοντας στη θέση του μεταβατικές αρχές, οι οποίες υποσχέθηκαν να φέρουν ασφάλεια και να οργανώσουν εκλογές.

Παρά την άφιξη στην Αϊτή περίπου 1.000 αστυνομικών και στρατιωτικών από έξι χώρες, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου, στο πλαίσιο της Πολυεθνικής Αποστολής Υποστήριξης Ασφαλείας (ΠΑΥΑ), οι επιθέσεις των συμμοριών δεν παρουσιάζουν καμιά μείωση. Εγκληματικές οργανώσεις ελέγχουν περί το 85% της πρωτεύουσας, κατά υπολογισμούς του ΟΗΕ.

Κενυάτης αστυνομικός, που είχε τραυματιστεί από σφαίρες κατά τη διάρκεια επίθεσης την Κυριακή από «φερόμενα μέλη συμμοριών», υπέκυψε στα τραύματά του, ανακοίνωσε η κενυατική αστυνομία.

Την Δευτέρα ο μεταβατικός πρωθυπουργός Αλίξ Ντιντιέ Φιλς-Εμέ δήλωσε πως οι αρχές βρίσκονται σε «πόλεμο» με τις συμμορίες.

«Θα εργαστούμε χωρίς ανάπαυλα για να επιτρέψουμε στην αστυνομία, στον στρατό και στην ΠΑΥΑ να εγγυηθούν πως οι συμμορίες δεν θα μπορούν να βλάψουν», υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια ομιλίας του για τις πρώτες 100 ημέρες στην ηγεσία της κυβέρνησης.

Τουλάχιστον 5.601 άνθρωποι σκοτώθηκαν εξαιτίας της βίας στην Αϊτή την περασμένη χρονιά, αριθμός αυξημένος κατά 1.000 ανθρώπους ή κατά 20%, σύμφωνα με δεδομένα του ΟΗΕ.

Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί, αριθμός τριπλάσιος σε σχέση με το προηγούμενο χρόνο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), μέρος του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών.

Την απομάκρυνση 2.500 παιδιών από τη Γάζα για ιατρική περίθαλψη ζήτησε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, μετά από συνάντηση με Αμερικανούς γιατρούς που προειδοποίησαν ότι τα παιδιά αυτά βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο θανάτου μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Οι τέσσερις γιατροί, οι οποίοι προσέφεραν εθελοντικά ιατρικές υπηρεσίες στη Γάζα κατά τη διάρκεια του 15μηνου πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, περιέγραψαν την καταστροφή του συστήματος υγείας στον παλαιστινιακό θύλακα και την αδυναμία περίθαλψης των τραυματισμένων παιδιών.

Ο Γκουτέρες δήλωσε ότι ήταν «βαθιά συγκλονισμένος» από τη συνάντηση με τους γιατρούς και τόνισε μέσω ανάρτησής του ότι «2.500 παιδιά πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα, με την εγγύηση ότι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στις οικογένειες και τις κοινότητές τους».

Λίγες ημέρες πριν από την κατάπαυση του πυρός στις 19 Ιανουαρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε προειδοποιήσει ότι πάνω από 12.000 ασθενείς περίμεναν να διακομιστούν εκτός Γάζας για επείγουσα ιατρική φροντίδα.

«Κάποια από αυτά τα παιδιά πεθαίνουν τώρα. Κάποια θα πεθάνουν αύριο. Κάποια θα πεθάνουν τις επόμενες ημέρες», δήλωσε ο Φερόζ Σίντγουα, τραυματιολόγος από την Καλιφόρνια, ο οποίος εργάστηκε στη Γάζα από τις 25 Μαρτίου έως τις 8 Απριλίου του περασμένου έτους.

Ο Σίντγουα ανέφερε ως παράδειγμα ένα αγόρι 3 ετών με εγκαύματα στο χέρι, το οποίο κινδυνεύει να υποστεί ακρωτηριασμό, καθώς οι ουλές έχουν προκαλέσει σταδιακή διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος. «Η πλειονότητα αυτών των παιδιών χρειάζεται πολύ απλές ιατρικές παρεμβάσεις», τόνισε.

Χιλιάδες ακρωτηριασμένα παιδιά χωρίς πρόσβαση σε περίθαλψη – Δραματικές μαρτυρίες γιατρών

Η Ayesha Khan, γιατρός επειγόντων περιστατικών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Στάνφορντ, εργάστηκε στη Γάζα από τα τέλη Νοεμβρίου έως την 1η Ιανουαρίου. Όπως περιγράφει, πολλά παιδιά με ακρωτηριασμούς δεν έχουν πρόσβαση σε προσθετικά μέλη ή αποκατάσταση, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη ζωή και το μέλλον τους.

Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης, παρουσίασε μια φωτογραφία δύο μικρών αδελφών, οι οποίες έχουν υποστεί ακρωτηριασμό και αναγκάζονται να μοιράζονται ένα αναπηρικό αμαξίδιο. Τα δύο κορίτσια έμειναν ορφανά από την επίθεση που τις τραυμάτισε και, σύμφωνα με την Khan, «η μοναδική τους ευκαιρία να επιβιώσουν είναι να απομακρυνθούν για ιατρική περίθαλψη».

Ωστόσο, τα περιοριστικά μέτρα ασφαλείας δεν επιτρέπουν στα παιδιά να ταξιδεύουν με περισσότερα από ένα συνοδό πρόσωπο. Στην περίπτωσή τους, η θεία τους έχει αναλάβει τη φροντίδα τους, όμως θηλάζει ένα βρέφος, με αποτέλεσμα να βρίσκεται μπροστά σε ένα τραγικό δίλημμα.

«Παρότι με μεγάλη δυσκολία εξασφαλίσαμε τη μεταφορά τους, οι αρχές δεν επιτρέπουν στη θεία να πάρει μαζί της το βρέφος. Έτσι, πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο μωρό που θηλάζει και στη ζωή των δύο ανιψιών της», δήλωσε η Khan.

Χωρίς απάντηση το αίτημα για την απομάκρυνση των 2.500 παιδιών

Η Cogat, η ισραηλινή στρατιωτική υπηρεσία που συντονίζει τις επαφές με τους Παλαιστινίους, δεν απάντησε στο αίτημα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και των γιατρών για την άμεση ιατρική απομάκρυνση 2.500 παιδιών από τη Γάζα. Το ίδιο ισχύει και για την ισραηλινή αποστολή στον ΟΗΕ, η οποία επίσης δεν τοποθετήθηκε επί του ζητήματος.

Οι γιατροί ζητούν τη δημιουργία ενός κεντρικού μηχανισμού για τις ιατρικές εκκενώσεις με σαφείς διαδικασίες και πρωτόκολλα.

«Στο πλαίσιο της κατάπαυσης του πυρός, θα έπρεπε να έχει δημιουργηθεί ένας μηχανισμός για την απομάκρυνση των ασθενών. Μέχρι στιγμής, όμως, δεν έχουμε δει κάποια διαδικασία να εφαρμόζεται», δήλωσε ο Thaer Ahmad, γιατρός επειγόντων περιστατικών από το Σικάγο, που εργάστηκε στη Γάζα τον Ιανουάριο του 2024.

Η Khan τόνισε πως «δεν υπάρχει καμία διαδικασία σε εφαρμογή για την απομάκρυνση των παιδιών», ενώ εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με το αν θα τους επιτραπεί να επιστρέψουν: «Υπάρχουν συζητήσεις για το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα μόνο για έξοδο, αλλά χωρίς δικαίωμα επιστροφής».

Πριν από την εκεχειρία, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε ότι 5.383 ασθενείς είχαν απομακρυνθεί από τη Γάζα με τη στήριξή του από την έναρξη του πολέμου τον Οκτώβριο του 2023, με την πλειονότητα των εκκενώσεων να γίνονται τους πρώτους επτά μήνες, πριν κλείσει το πέρασμα της Ράφα μεταξύ Αιγύπτου και Γάζας.

Το Ισραήλ διακόπτει από αύριο, Πέμπτη 30 Ιανουαρίου, κάθε επαφή με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) και με «οιονδήποτε ενεργεί για λογαριασμό της», σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε σήμερα ο Ισραηλινός πρέσβης στον ΟΗΕ, απαιτώντας από τα μέλη της υπηρεσίας να φύγουν από τη χώρα μέχρι τότε.

«Αυτή η απόφαση δεν πάρθηκε επιπόλαια, ούτε γρήγορα. Αυτή δεν είναι μια πολιτική απόφαση. Είναι μια αναγκαία απόφαση», δήλωσε ο Ισραηλινός πρέσβης Ντάνι Ντάνον σε εκπροσώπους του Τύπου. Συγκεκριμένα, το Ισραήλ πρόκειται να θέσει σε ισχύ νόμο που ψηφίστηκε από την Κνεσέτ τον περασμένο Οκτώβριο, ο οποίος απαγορεύει τη δραστηριότητα της υπηρεσίας του ΟΗΕ, καθώς και τη συνεργασία Ισραηλινών αξιωματούχων με αυτή.

Ο επικεφαλής της υπηρεσίας Φιλίπ Λαζαρινί έκανε λόγο για «καταστροφική» απόφαση, που θέτει σε κίνδυνο «τις ζωές και το μέλλον των Παλαιστινίων», καταγγέλλοντας το Ισραήλ πως «εμπαίζει το διεθνές δίκαιο». Τόνισε ότι τα μέλη της UNRWA είναι αποφασισμένα να «παραμείνουν στις θέσεις τους και να φέρουν εις πέρας το έργο τους μέχρι το σημείο που δεν θα είναι πλέον εφικτό».

Επιπλέον προειδοποίησε πως η απαγόρευση της UNRWA θα «αυξήσει την αστάθεια και θα μεγαλώσει την απόγνωση στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη σε μια κρίσιμη στιγμή», γεγονός που θα υπονομεύσει την κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και θα υπομονεύσει την ανάκαμψη του θύλακα και την πολιτική μετάβαση».

Εντωμεταξύ, παρά τη διεθνή κατακραυγή, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν την απόφαση του Ισραήλ, με την απεσταλμένη των ΗΠΑ στον ΟΗΕ να δηλώνει ότι ότι υποστηρίζει την «κυρίαρχη απόφαση» του Ισραήλ να κλείσει την UNRWA στην Ιερουσαλήμ και ότι ο οργανισμός «υπερβάλλει» ως προς τις επιπτώσεις της απαγόρευσης. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν αυτή την απόφαση», δήλωσε η απεσταλμένη Ντόροθι Σάε.

Ο πόλεμος στη Γάζα ήταν καταστροφικός για τα παιδιά: Σύμφωνα με τις υπηρεσίες του ΟΗΕ, περισσότερα από 13.000 έχουν σκοτωθεί, περίπου 25.000 έχουν τραυματιστεί και τουλάχιστον 25.000 έχουν νοσηλευτεί για υποσιτισμό.

Όπως δήλωσε πρόσφατα στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο αναπληρωτής πρεσβευτής της Βρετανίας στον ΟΗΕ, Τζέιμς Καριούκι, «η Γάζα έχει γίνει το πιο θανατηφόρο μέρος στον κόσμο για να είσαι παιδί». «Τα παιδιά της Γάζας δεν επέλεξαν αυτόν τον πόλεμο», αλλά έχουν πληρώσει το υπέρτατο τίμημα” τόνισε.

Το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ ανέφερε ότι από τις 40.717 παλαιστινιακές σορούς που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής στη Γάζα, το ένα τρίτο – 13.319 – ήταν παιδιά. Το Γραφείο σημείωσε ότι τα στοιχεία προέρχονται από το Υπουργείο Υγείας της Γάζας.

Ο ΟΗΕ αναφέρει επίσης ότι χιλιάδες παιδιά έχουν μείνει ορφανά ή χωρισμένα από τους γονείς τους κατά τη διάρκεια του 15μηνου πολέμου. Ο αριθμός αυτός προήλθε και από τη UNICEF, η οποία δήλωσε ότι προέρχεται από στοιχεία που συνέλεξε το προσωπικό του ΟΗΕ στη Γάζα με επίκεντρο τη διατροφή, σε συντονισμό με όλες τις σχετικές υπηρεσίες του ΟΗΕ.

Η αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ Αμίνα Μοχάμεντ δήλωσε ότι σχεδόν 19.000 παιδιά είχαν νοσηλευτεί για οξύ υποσιτισμό τους τέσσερις μήνες πριν από τον Δεκέμβριο.

Η Γιασμίν Σερίφ, εκτελεστική διευθύντρια του παγκόσμιου ταμείου του ΟΗΕ “Education Cannot Wait”, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι 650.000 παιδιά σχολικής ηλικίας δεν έχουν παρακολουθήσει μαθήματα και ότι ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να ανοικοδομηθεί εκ νέου λόγω της εκτεταμένης καταστροφής στη Γάζα.

Διπλωμάτες από τη Βρετανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες αναφέρθηκαν επίσης στον απολογισμό των ισραηλινών παιδιών που σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν και απήχθησαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 – με ορισμένα να εξακολουθούν να κρατούνται όμηροι.

Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Έθνη Ντάνι Ντάνον ρώτησε το Συμβούλιο Ασφαλείας εάν είχε ποτέ εξετάσει την κατάσταση των ισραηλινών παιδιών που «ακρωτηριάστηκαν, βασανίστηκαν και σκοτώθηκαν» στις 7 Οκτωβρίου, των 30 που απήχθησαν και των δεκάδων χιλιάδων που εκτοπίστηκαν.

«Το τραύμα που έχουν υποστεί είναι πέρα από κάθε φαντασία» και χαρακτήρισε τη συνεδρίαση του Συμβουλίου της Πέμπτης για τα παιδιά στη Γάζα «προσβολή της κοινής λογικής», κατηγορώντας τη Χαμάς ότι έχει μετατρέψει τη Γάζα «σε μεγαλύτερη βάση τρομοκρατίας στον κόσμο» και ότι χρησιμοποιεί τα παιδιά ως ανθρώπινες ασπίδες.

«Τα παιδιά της Γάζας θα μπορούσαν να έχουν ένα μέλλον γεμάτο ευκαιρίες», είπε o Ντάνον και τονισε: «Αντ’ αυτού, είναι παγιδευμένα σε έναν κύκλο βίας και απελπισίας, και όλα αυτά εξαιτίας της Χαμάς, όχι εξαιτίας του Ισραήλ».

Πηγή: ATSH

Tο Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ καταδίκασε τον υψηλό αριθμό αμάχων που σκοτώθηκαν στον πόλεμο στη Γάζα, λέγοντας ότι η ανάλυσή του δείχνει ότι σχεδόν το 70% των εξακριβωμένων θυμάτων σε διάστημα έξι μηνών ήταν γυναίκες και παιδιά.

Το πρακτορείο ανέφερε ότι ο υψηλός αριθμός οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη χρήση όπλων από το Ισραήλ με επιπτώσεις ευρείας περιοχής σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, αν και ορισμένοι θάνατοι μπορεί να ήταν το αποτέλεσμα εσφαλμένων βλημάτων από παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες.

Η έκθεση ανέφερε ότι εντόπισε «άνευ προηγουμένου» επίπεδα παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου, εγείροντας ανησυχίες για «εγκλήματα πολέμου και άλλα πιθανά εγκλήματα θηριωδίας».

Το Ισραήλ έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι στοχεύει τη Χαμάς και λαμβάνει μέτρα για να μετριάσει τον κίνδυνο για τους αμάχους χρησιμοποιώντας πυρομαχικά ακριβείας.

Το BBC επικοινώνησε με τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) για σχολιασμό ως απάντηση στην αναφορά της Παρασκευής.

Η υπηρεσία του ΟΗΕ είπε ότι επαλήθευσε τα στοιχεία 8.119 ανθρώπων που σκοτώθηκαν στη Γάζα από τον Νοέμβριο του 2023 έως τον Απρίλιο του 2024. Η ανάλυσή του διαπίστωσε ότι περίπου το 44% των επαληθευμένων θυμάτων ήταν παιδιά και το 26% γυναίκες.

Οι ηλικίες που αντιπροσωπεύονται περισσότερο μεταξύ των νεκρών ήταν πέντε έως εννέα ετών.

Περίπου το 80% των θυμάτων σκοτώθηκαν σε κτίρια κατοικιών ή παρόμοιες κατοικίες, πρόσθεσε το πρακτορείο.

Η έκθεση ανέφερε ότι τα δεδομένα δείχνουν «μια φαινομενική αδιαφορία για τον θάνατο αμάχων και τον αντίκτυπο των μέσων και των μεθόδων πολέμου».

Το υπουργείο Υγείας της Γάζας που διοικείται από τη Χαμάς, του οποίου τα στοιχεία θεωρεί αξιόπιστα τα Ηνωμένα Έθνη, ανέφερε έναν αριθμό νεκρών σε περισσότερους από 43.300 ανθρώπους τους τελευταίους 13 μήνες.

Πολλά ακόμη πτώματα πιστεύεται ότι παραμένουν κάτω από τα ερείπια βομβαρδισμένων κτιρίων.

Το υπουργείο Υγείας είπε ότι έλαβε πλήρη δημογραφικά στοιχεία για την πλειονότητα των νεκρών και ανέφερε ότι τα παιδιά αντιπροσωπεύουν ένα στα τρία από αυτόν τον αριθμό.

Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Βόλκερ Τουρκ, ανέφερε σε δήλωση ότι «αυτό το άνευ προηγουμένου επίπεδο δολοφονιών και τραυματισμών αμάχων είναι άμεση συνέπεια της μη συμμόρφωσης με τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».

Υπογράμμισε τους νόμους διάκρισης, οι οποίοι απαιτούν από τα εμπόλεμα μέρη να διακρίνουν μεταξύ μαχητών και αμάχων, την αναλογικότητα, η οποία απαγορεύει τις επιθέσεις όπου η ζημιά στους πολίτες υπερτερεί του στρατιωτικού πλεονεκτήματος και τις προφυλάξεις στις επιθέσεις.

Ο Τουρκ ζήτησε "δεόντως απολογισμό σε σχέση με τους ισχυρισμούς για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου". Ο Ισραηλινός Στρατός έχει δηλώσει προηγουμένως στο BBC ως απάντηση στις επικρίσεις ότι «θα συνεχίσει να ενεργεί, όπως έκανε πάντα, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Η έκθεση ανέφερε επίσης ότι ο τρόπος με τον οποίο τα αντιμαχόμενα μέρη διεξήγαγαν τη σύγκρουση στη Γάζα «προκάλεσε φρικτό ανθρώπινο πόνο».

Ο ΟΗΕ ανέφερε ότι οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες έχουν διεξάγει πόλεμο από πυκνοκατοικημένες περιοχές και έχουν χρησιμοποιήσει αδιάκριτα βλήματα, που πιθανότατα έχουν συμβάλλει στον αριθμό των νεκρών, ενώ ο Ισραηλινός Στρατός κατέστρεψε υποδομές πολιτών και «άφησε πολλούς από αυτούς ζωντανούς, τραυματισμένους, εκτοπισμένους και πεινασμένους, χωρίς πρόσβαση σε επαρκές νερό, φαγητό ή υγειονομική περίθαλψη».

Η κατάσταση είναι χειρότερη στη βόρεια Γάζα, η οποία σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις βρίσκεται υπό πολιορκία από τις αρχές Οκτωβρίου, όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε νέα χερσαία επίθεση κατά της Χαμάς.

Ο ΟΗΕ ανέφερε ότι καμία επισιτιστική βοήθεια δεν εισήλθε στο βορρά κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες του Οκτωβρίου. Αυτό ώθησε τις ΗΠΑ να εκδώσουν τελεσίγραφο στο Ισραήλ να αυξήσει τη βοήθεια έως τις 12 Νοεμβρίου, διαφορετικά θα κινδυνεύσει να χάσει κάποια στρατιωτική υποστήριξη.

Ο Γιαν Έγκελαντ, επικεφαλής της οργάνωσης βοήθειας Νορβηγικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, δήλωσε στο BBC την Παρασκευή ότι είδε «καταστροφή, απόγνωση, πέρα ​​από κάθε όριο» σε μια πρόσφατη επίσκεψη στη Γάζα.

"Δεν υπάρχει σχεδόν ένα κτίριο που να μην έχει υποστεί ζημιά. Και μεγάλες περιοχές έμοιαζαν με το Στάλινγκραντ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Δεν μπορείτε να καταλάβετε πόσο έντονοι ήταν αυτός ο αδιάκριτος βομβαρδισμός σε αυτόν τον παγιδευμένο πληθυσμό", είπε.

«Είναι προφανές ότι πρώτα και κύρια είναι τα παιδιά και οι γυναίκες που πληρώνουν το τίμημα για αυτόν τον παράλογο πόλεμο», πρόσθεσε. Το Ισραήλ ξεκίνησε την τρέχουσα στρατιωτική του επίθεση στη Γάζα μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 που σκότωσε 1.200 ανθρώπους στο Ισραήλ και πήρε 251 ομήρους πίσω στη Γάζα.

Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Κνεσέτ (Ισραηλινή Βουλή) ενέκρινε χθες δύο νομοσχέδια που σταματούν τις δραστηριότητες της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστινίους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) στο Ισραήλ.

Σύμφωνα με την Jerusalem Post, το πρώτο νομοσχέδιο προβλέπει ότι η UNRWA δεν θα επιτρέπεται πλέον να «λειτουργεί οποιοδήποτε ίδρυμα, να παρέχει οποιαδήποτε υπηρεσία ή να διεξάγει οποιαδήποτε δραστηριότητα, είτε άμεσα είτε έμμεσα» στο Ισραήλ. Το δεύτερο νομοσχέδιο δηλώνει ότι η συνθήκη μεταξύ του Ισραήλ και της UNRWA, που είχε αρχικά υπογραφεί μετά τον πόλεμο των έξι ημερών το 1967 λήγει μετά την τελική έγκριση του νομοσχεδίου από την Κνεσέτ, ενώ ανακαλεί επίσης την ασυλία και τα ειδικά δικαιώματα που είχαν χορηγηθεί προηγουμένως στο προσωπικό της UNRWA.

Τα νομοσχέδια θα επιστρέψουν στην Κνεσέτ για τελική έγκριση μετά την έναρξη της χειμερινής της περιόδου στις 28 Οκτωβρίου, ανέφερε η Jerusalem Post.

Το Παλαιστινιακό Υπουργείο Εξωτερικών και Αποδήμων καταδίκασε την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της ισραηλινής Κνεσέτ για την έγκριση νομοθεσίας που αποσκοπεί στη διακοπή του έργου της UNRWA, η οποία παρέχει ζωτικής σημασίας υπηρεσίες στους Παλαιστίνιους πρόσφυγες βάσει δεσμευτικής απόφασης του ΟΗΕ.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες το βράδυ, το υπουργείο χαρακτήρισε την κίνηση αυτή κατάφωρη επίθεση κατά των Ηνωμένων Εθνών και των οργανισμών τους, θεωρώντας την ως μέρος του ευρύτερου πολέμου του Ισραήλ κατά του παλαιστινιακού λαού και των δικαιωμάτων του, ιδιαίτερα του δικαιώματος επιστροφής, όπως περιγράφεται στο ψήφισμα 194 του ΟΗΕ. Το υπουργείο χαρακτήρισε επίσης το νομοσχέδιο ως επέκταση των συνεχιζόμενων παραβιάσεων και επιθέσεων του Ισραήλ κατά της UNRWA, των ιδρυμάτων, του προσωπικού και των σχολείων της.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, έστειλε επιστολή στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, με την οποία τον καλεί να εμποδίσει τα προτεινόμενα νομοσχέδια που βάζουν στο στόχαστρο την UNRWA και προειδοποίησε ότι η νομοθεσία θα σταματήσει τις επιχειρήσεις της UNRWA στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, διακόπτοντας τη βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες.

Μάλιστα, τόνισε ότι η UNRWA λειτουργεί σχεδόν 400 σχολεία και 65 ιατρικά κέντρα στις περιοχές αυτές, παρέχοντας υπηρεσίες σε πάνω από 350.000 παιδιά και υποστηρίζοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Γάζας. Ο Γκουτέρες εξέφρασε ανησυχία για οποιαδήποτε νομοθεσία που διακόπτει τους δεσμούς μεταξύ ενός κράτους-μέλους του ΟΗΕ και μιας υπηρεσίας του ΟΗΕ, χαρακτηρίζοντάς την «πολύ ανησυχητική εξέλιξη». Πρόσθεσε ότι αν τα νομοσχέδια περάσουν, θα θέσει το θέμα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

Υπενθυμίζεται πως ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραήλ Κατς ανακοίνωσε ότι κήρυξε τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, «persona non grata» στο Ισραήλ, επικρίνοντάς τον ότι δεν καταδίκασε τη μαζική επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, προειδοποίησε το Ισραήλ, κατά της ψήφισης νομοσχεδίου. Στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Αμερικανίδα πρεσβεύτρια Λίντα Τόμας Γκρίνφιλντ, σε μια σπάνια κίνηση για τις ΗΠΑ, που συνήθως υπερασπίζονται τις ενέργειες του Ισραήλ, δήλωσε ότι «παρακολουθώ με μεγάλη ανησυχία το ισραηλινό νομοσχέδιο το οποίο ενδέχεται να αλλάξει το νομικό καθεστώς της UNRWA. Μάλιστα, εκτίμησε ότι, αν συμβεί κάτι τέτοιο, η UNRWA ενδέχεται να δυσκολεύεται «να επικοινωνεί με Ισραηλινούς αξιωματούχους», ενώ είναι πιθανό «να καταργηθούν τα προνόμια και η διπλωματική ασυλία που χαίρουν οι οργανώσεις και οι εργαζόμενοι στον ΟΗΕ σε όλο τον πλανήτη».

Η UNRWA ιδρύθηκε το 1949 και παρέχει ανακούφιση στους Παλαιστίνιους πρόσφυγες σε όλη τη Μέση Ανατολή, μεταξύ άλλων στο Λίβανο, τη Συρία και την Ιορδανία. Στις αρχές του 2024, το Ισραήλ έκανε μια σειρά από ισχυρισμούς κατά της UNRWA, συμπεριλαμβανομένου του ισχυρισμού ότι ένας αριθμός του προσωπικού της στη Λωρίδα της Γάζας είχε συμμετάσχει στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Οι παραπάνω ισχυρισμοί οδήγησαν σε περικοπές της χρηματοδότησης του οργανισμού, η οποία στη συνέχεια αποκαταστάθηκε, καθώς το Ισραήλ δεν κατάφερε να αποδείξει πως «η Χαμάς έχει διεισδύσει πλήρως» στην UNRWA.

Η επιτροπή του ΟΗΕ για την πρόληψη των βασανιστηρίων και κάθε βάναυσης συμπεριφοράς έρχεται στην Ελλάδα, σήμερα Δευτέρα 7/10, ώστε να πραγματοποιήσει επισκέψεις σε Κέντρα Κράτησης Αλλοδαπών, Τμήματα Συνοριακής Φύλαξης, αλλά και αστυνομικά τμήματα.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Βασίλη Λαμπρόπουλου στο MEGA, τα μέλη του κλιμακίου θα μείνουν στη χώρα για 12 μέρες. Η επίσκεψη θα αρχίσει από σήμερα και θα διαρκέσει μέχρι τις 17 Οκτωβρίου, σύμφωνα με την ανακοίνωση της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, ενώ αναμένεται να  αξιολογήσει τα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση για να προστατεύσει από τα βασανιστήρια και τις ασθένειες τους κρατούμενους στις αστυνομικές υπηρεσίες και τις φυλακές.

Συγκεκριμένα, η αντιπροσωπεία του ΟΗΕ θα επισκεφτεί φυλακές, αστυνομικά τμήματα, κέντρα κράτησης μεταναστών, ενώ θα υπάρξουν επαφές με κυβερνητικούς αξιωματούχους, τον Συνήγορο του Πολίτη και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Η Υποεπιτροπή επισκέπτεται όλα τα κράτη μέλη που έχουν επικυρώσει το σχετικό πλαίσιο της Συνήθηκης για την πρόληψη των βασανιστηρίων, το οποίο η χώρα μας επικύρωσε το 2014.

Υπενθυμίζεται πως η επίσκεψη πραγματοποιείται λίγες μόλις μέρες μετά τον θάνατο του μετανάστη Μοχάμεντ Καμράν Ασίκ, που βρέθηκε νεκρός και άγρια ξυλοκοπημένος στην αίθουσα προσωρινής κράτησης του Α.Τ. Αγίου Παντελεήμονα, αφού, όπως καταγγέλεται, είχε προηγηθεί ήδη μία εβδομάδα κράτησής του και ένα ντόμινο μεταγωγών σε πέντε αστυνομικά τμήματα. Μάλιστα, λίγες μέρες μετά ακολούθησε ο θάνατος και δεύτερου μετανάστη σε αστυνομικό τμήμα, που βρέθηκε απαγχονισμένος στο Α.Τ. Ομόνοιας.

Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), λίγες ημέρες μετά τα δύο περιστατικά θανάτου κρατουμένων στα αστυνομικά τμήματα του Αγίου Παντελεήμονα και της Ομόνοιας, θύμισε σε ανακοίνωσή της τις εκθέσεις του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, οι οποίες συμπέραναν ότι στα περιστατικά εμπλέκονται ένστολοι και δημόσιοι λειτουργοί, το 3% των περιστατικών εμφανίζεται σε αστυνομικά τμήματα και σε 89 περιστατικά στοχοποιήθηκαν μετανάστες, πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο.

Ακόμη, τόνισε ότι η Επιτροπή κατά των βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης ανέδειξε σοβαρά ζητήματα σε όλη την Ελλάδα σε σχέση με την κράτηση σε αστυνομικά τμήματα και ειδικότερα την αναφορά ότι «για άλλη μια φορά, τα δύο αστυνομικά τμήματα στην περιφέρεια Αττικής που επισκέφθηκε η αντιπροσωπεία παρείχαν συνθήκες κράτησης που ήταν ακατάλληλες για παραμονή άνω των 24 ωρών». Μεταξύ των τμημάτων αυτών ήταν και το αστυνομικό τμήμα Ομονοίας.

Σε ανακοίνωσή του το αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας υποστηρίζει πως η επίσκεψη είναι «προγραμματισμένη και όχι έκτακτη», και άρα δεν σχετίζεται με τα τελευταία περιστατικά.

«Σύμφωνα με τον Ύπατο Εκπρόσωπο του Ο.Η.Ε για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον Νοέμβριο του 2023 αποφασίστηκε η Ελλάδα να ενταχθεί στο πρόγραμμα επισκέψεων της Υποεπιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων για το 2024» αναφέρει, συγκεκριμένα.

«Τον Ιούλιο η χώρα ενημερώθηκε για την επικείμενη επίσκεψη και στις 7 Αυγούστου με επίσημη επιστολή ο Ο.Η.Ε ενημερώνει για τα μέλη της επιτροπής και τις ημερομηνίες της επίσκεψης. Πρόκειται για ξεκάθαρα τακτική και προγραμματισμένη ένα χρόνο επίσκεψη και σε καμία περίπτωση έκτακτη. Επίσης, η Υποεπιτροπή αξιολογεί όχι μόνο Αστυνομία, κρατητήρια και ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α, αλλά και δομές φιλοξενίας μεταναστών, δομές ψυχικής υγείας, καταστήματα κράτησης, δομές ασυνόδευτων ανηλίκων, δομές κοινωνικής αλληλεγγύης κτλ» προσθέτει η ΕΛΑΣ και καταλήγει:

«Τέλος, στην ανακοίνωση του ο Ο.Η.Ε τονίζει πως η Υποεπιτροπή επισκέπτεται όλα τα κράτη μέλη που έχουν επικυρώσει το σχετικό πλαίσιο για την πρόληψη των βασανιστηρίων, τονίζεται δε πως έχει ήδη κάνει αντίστοιχες επισκέψεις σε αλλά κράτη- μέλη της Ε.Ε. και σκοπός της να φέρει σε επαφή τις σχετικές αρχές της χώρας με το παγκόσμιο πλαίσιο για τα ζητήματα».