Βασιλική Τζεβελέκου

Το όνομα της διαπρεπούς διανοούμενης και πολιτικού, που δίνεται στον φορέα ως ύψιστη αναγνώριση του πολυσχιδούς έργου της, θα συνυπάρχει εσαεί με το όνομα του Ιταλού νεοελληνιστή Μάριο Βίττι, που έχει δοθεί στο Νεοελληνικό Παρατηρητήριο.

Εργαστήριο Νεοελληνικών Σπουδών «Μυρσίνη Ζορμπά» είναι η νέα ονομασία του Εργαστηρίου του Τμήματος Ευρωπαϊκών, Αμερικανικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ρώμης Sapienza. «Laboratorio Studi Neogreci Myrsini Zorba» γράφει το ολοκαίνουργιο λογότυπο που φέρει το όνομα της διαπρεπούς Ελληνίδας διανοούμενης και πολιτικού.

Τα εγκαίνια γίνονται αύριο (15 Δεκεμβρίου) στη Ρώμη, στην πανεπιστημιακή αίθουσα τελετών, όπου θα παρουσιαστεί επίσημα η μετονομασία. Και θα παραμείνει εσαεί μαζί με το όνομα του Ιταλού ερευνητή, νεοελληνιστή Μάριο Βίττι, που έχει δοθεί στο Νεοελληνικό Παρατηρητήριο, ένα από τα σημαντικότερα σημεία του Εργαστηρίου Νεοελληνικών Σπουδών (ΕΝΣ). Ακρως τιμητικό και συγκινητικό αν αναλογιστούμε ότι πριν από μερικές δεκαετίες η νεαρή, τότε, Ελληνίδα γνώρισε τον Μάριο Βίττι, ο οποίος της εμπιστεύτηκε τη μετάφραση της «Ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» του, που εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1978 από τον «Οδυσσέα» και θεωρείται σημείο αναφοράς για πολλές γενιές Ελλήνων φιλολόγων και αναγνωστών.

Το Πανεπιστήμιο Sapienza με τη μακραίωνη ιστορία αναγνωρίζει την προσωπικότητα της Μυρσίνης Ζορμπά και το πολυσχιδές έργο της, την ξεχωριστή και διακεκριμένη πορεία της στην επιστήμη, την πολιτική, τον πολιτισμό και την καθοριστική συμβολή της στην ανάπτυξη των ιταλο-ελληνικών πολιτισμικών σχέσεων, καθώς θεωρείται μία από τους σημαντικότερους μελετητές της ιταλικής διανόησης και λογοτεχνίας. Το διδακτορικό της «Κρατική πολιτική βιβλίου» βασίστηκε, όπως η ίδια έχει γράψει, «στην γκραμσιανή θεωρία της εννοιολόγησης και της οργάνωσης της κουλτούρας».

Οταν η πρώην υπουργός Πολιτισμού πληροφορήθηκε την πρόταση να δοθεί το όνομά της στο ΕΝΣ, είχε απαντήσει «...όχι μόνο με τιμά εξαιρετικά, αλλά μου προκαλεί επίσης ιδιαίτερο δέος και αίσθημα ευθύνης, όταν αναλογίζομαι τη σημασία και το βάρος της ως ενός θεσμού που θα λειτουργήσει στο πλαίσιο ενός πανεπιστημιακού τμήματος και προγράμματος με ακαδημαϊκούς και πολιτισμικούς στόχους. Επιπλέον των παραπάνω, σας εξομολογούμαι ότι η πρότασή σας μου προκαλεί επίσης μεγάλη συγκίνηση, δεδομένου ότι ανακινεί μέσα μου την πορεία πέντε ολόκληρων δεκαετιών, που είχαν ως αφετηρία τη νεανική μου απόφαση να φοιτήσω σε ένα Corso di lingua Italiana στην Casa d’ Italia της Αθήνας. [...] Η μαθητεία στη γλώσσα ήταν η πρώτη μου επαφή με την ιταλική κουλτούρα, η οποία τροφοδότησε την εποχή εκείνη πολύ γρήγορα το ευρύτερο ενδιαφέρον μου για τη λογοτεχνία και τους συγγραφείς της, την ιστορία, τον κόσμο των εκδόσεων, την κίνηση των ιδεών και τη συνολικότερη ατμόσφαιρα δημιουργικότητας της χώρας. Μέσα από όλα αυτά, ενισχύθηκε επίσης σε μένα το μήνυμα δημοκρατίας και ελευθερίας, που γενναιόδωρα εξέπεμπε η χώρα σε μας τους νέους φοιτητές, οι οποίοι τις στερούμασταν ζώντας κάτω από το δικτατορικό καθεστώς των Ελλήνων συνταγματαρχών».

Προηγήθηκε τον Μάιο του 2022 η τελετή βράβευσης της Μυρσίνης Ζορμπά από το Πανεπιστήμιο που αναγνώρισε στην πρώην φοιτήτρια και απόφοιτη του Sapienza (έκανε μεταπτυχιακές σπουδές με υποτροφία του ιταλικού κράτους) τη διακεκριμένη καριέρα της στους τομείς της επιστήμης, της πολιτικής, των εκδόσεων, της μετάφρασης και του πολιτισμού. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ιδρύματος, το όνομα μιας Ελληνίδας προστέθηκε στον κατάλογο των αποφοίτων του Πανεπιστημίου της Ρώμης οι οποίοι διακρίθηκαν στην καριέρα τους, ανάμεσα σε άλλες σπουδαίες σύγχρονες προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων και δέκα που έχουν τιμηθεί με βραβεία Νόμπελ.

Σχετικά με τη διαμόρφωση και προετοιμασία του προγράμματος του ΕΝΣ, ο Χρήστος Μπιντούδης, καθηγητής στην έδρα Νεοελληνικής Γλώσσας, είχε δηλώσει στην «Εφ.Συν.»: «...η πορεία της Μυρσίνης Ζορμπά υπήρξε για εμάς πηγή έμπνευσης, μια πραγματική πυξίδα. Αν κοιτάξετε στο σύνολό του το έργο της, εύκολα θα διαπιστώσετε έναν ξεκάθαρο διαπολιτισμικό χαρακτήρα που τη δεκαετία του ’70, του ’80 ή και του ’90 υποψιάζομαι πως θα μπορούσε ακόμη και να ξενίζει. Και σε όλα αυτά χρειάζεται να προστεθεί η μελέτη της για την πολιτική του πολιτισμού, που πραγματεύεται ζητήματα πολιτισμικής πολιτικής άμεσα συνυφασμένα με την Ελλάδα αλλά και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα μέσα στην παγκοσμιοποιημένη εποχή που ζούμε. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που η Sapienza αναγνώρισε στο πρόσωπό της μια γυναίκα για την οποία το Πανεπιστήμιό μας μπορεί να είναι υπερήφανο».

Πηγή: efsyn.gr