Μήνυση σε βάρος της τεχνολογικής εταιρείας OpenAI κατέθεσαν οι μεγαλύτεροι ειδησεογραφικοί οργανισμοί του Καναδά, διεκδικώντας δισεκατομμύρια δολάρια, ισχυριζόμενοι ότι η εταιρεία «πλούτισε άδικα» χρησιμοποιώντας άρθρα ειδήσεων για να εκπαιδεύσει το δημοφιλές λογισμικό ChatGPT.
Όπως αναφέρει ο Guardian, η αγωγή, η οποία κατατέθηκε την Παρασκευή στο Ανώτατο Δικαστήριο του Οντάριο, ζητά αποζημίωση σε ποινικό επίπεδο, μερίδιο από τα κέρδη που αποκόμισε η OpenAI από τη χρήση των άρθρων των ειδησεογραφικών οργανισμών, καθώς και ασφαλιστικά μέτρα που θα απαγορεύουν στην εταιρεία με έδρα το Σαν Φρανσίσκο να χρησιμοποιεί στο μέλλον οποιοδήποτε από τα άρθρα των ειδήσεων.
Στους ενάγοντες περιλαμβάνονται η Globe and Mail, ο καναδικός Τύπος, το CBC, η Toronto Star, η Metroland Media και η Postmedia. Ζητούν αποζημίωση έως και 20.000 δολάρια Καναδά για κάθε άρθρο που χρησιμοποιεί η OpenAI, γεγονός που υποδηλώνει ότι μια νίκη στο δικαστήριο θα μπορούσε να αξίζει δισεκατομμύρια.
«Οι εναγόμενοι έχουν εμπλακεί σε συνεχή, σκόπιμη και μη εξουσιοδοτημένη υπεξαίρεση των πολύτιμων έργων των ενάγοντων στα μέσα ενημέρωσης ειδήσεων. Οι ενάγοντες ασκούν την παρούσα αγωγή για να αποτρέψουν και να ζητήσουν αποζημίωση για αυτές τις παράνομες δραστηριότητες», αναφέρεται στην αγωγή των ειδησεογραφικών οργανισμών.
«Για να αποκτήσει τις σημαντικές ποσότητες δεδομένων κειμένου που απαιτούνται για την ανάπτυξη των μοντέλων GPT τους, η OpenAI σκόπιμα αποκτά πρόσβαση και αντιγράφει περιεχόμενο από τους ιστότοπους των εταιρειών ειδησεογραφικών μέσων ενημέρωσης. Στη συνέχεια χρησιμοποιεί αυτό το ιδιοκτησιακό περιεχόμενο για την ανάπτυξη των μοντέλων GPT της, χωρίς συγκατάθεση ή άδεια» τονίζεται.
Κανένας από τους ισχυρισμούς δεν έχει ελεγχθεί στο δικαστήριο.
Η αγωγή είναι η τελευταία σε μια σειρά από μάχες των καναδικών μέσων ενημέρωσης εναντίον αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης μιας πικρής διαμάχης με τη μητρική εταιρεία του Facebook Meta. Πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των New York Times, έχουν επίσης μηνύσει την OpenAI.
Το ισραηλινό κοινοβούλιο ενέκρινε σήμερα, σε μια πρώτη ψηφοφορία, την πρόταση νόμου για την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, γεγονός που προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Το νομοσχέδιο που υπέβαλε ο υπουργός Επικοινωνιών Σλόμο Κάρχι προτείνει το κλείσιμο του τηλεοπτικού σταθμού Kan και των δημόσιων ραδιοφώνων μέσα σε δύο χρόνια. Ιδιωτικές εταιρείες θα μπορούν στη συνέχεια να αγοράσουν τα μέσα αυτά και να λάβουν άδεια μετάδοσης προγράμματος.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης και πρώην δημοσιογράφος Γιαΐρ Λαπίντ έκανε λόγο για «επίθεση κατά της δημοκρατίας και της ελευθερίας της έκφρασης». «Δεν υπάρχει δημοκρατικό κράτος χωρίς ελευθερία της έκφρασης. Θέλουν να κάνουν ό,τι κάνουν οι δικτατορίες, αρχίζοντας από την καταστροφή του ελεύθερου Τύπου», πρόσθεσε.
Ο υπουργός δικαιολόγησε την πρόταση νόμου επικαλούμενος την «ιδεολογία της φιλελεύθερης οικονομίας», ωστόσο ταυτόχρονα χαρακτήρισε το Kan μέσο ενημέρωσης που κηρύττει «το μίσος εναντίον του κράτους του Ισραήλ». Το τηλεοπτικό κανάλι κατήγγειλε την ψηφοφορία στο κοινοβούλιο, με μια ανακοίνωση που αναφέρει ότι πρόκειται για «άλλο ένα βήμα για να θέσουν υπό έλεγχο τη δημόσια ραδιοτηλεόραση, για τη ρευστοποίησή της, για την πώληση του ενεργητικού και των πόρων της (…) και τη μεταφορά τους σε ιδιωτικά κεφάλαια».
«Ως αιρετοί, έχουμε την εξουσία να αποφασίζουμε την αλλαγή του καθεστώτος εάν το θέλουμε», δήλωσε ο Κάρχι την Κυριακή. Την ημέρα εκείνη το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε να διακόψει κάθε δεσμό του κράτους με την αριστερή εφημερίδα Haaretz, ανακοινώνοντας ότι δεν θα παίρνει πλέον κρατική διαφήμιση. Σύμφωνα με τον Κάρχι, στόχος είναι να καταπολεμηθεί η «προπαγάνδα ψεύδους» της εφημερίδας.
Η Haaretz, μία από τις παλαιότερες εφημερίδες της χώρας, ασκεί έντονη κριτική στην πολιτική της κυβέρνησης. Ο διευθυντής της, Άμος Σόκεν, ζήτησε πρόσφατα να επιβληθούν «κυρώσεις» στο Ισραήλ και κατήγγειλε τη συνέχιση του πολέμου εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Η Ένωση Ξένου Τύπου στο Ισραήλ (FPA), υπενθυμίζοντας την απαγόρευση μετάδοσης του τηλεοπτικού σταθμού του Κατάρ Al Jazeera, θεωρεί ότι το Ισραήλ υιοθετεί «μέτρα που μοιάζουν εκδικητικά και υποκινούμενα από πολιτικούς λόγους».
Την προκήρυξη 24ωρης απεργίας σε όλα τα ΜΜΕ την Τρίτη (19/11), ανακοίνωσαν οι Ομοσπονδίες και οι Ενώσεις των εργαζομένων στο χώρο του Τύπου και των ΜΜΕ.
Συγκεκριμένα, η απεργία θα διαρκέσει από τις 5 το πρωί της Τρίτης 19ης Νοεμβρίου 2024 έως τις 5 το πρωί της Τετάρτης 20ης Νοεμβρίου 2024, “συμμετέχοντας με όλους τους εργαζόμενους της χώρας στην 24ωρη Πανελλαδική απεργία που έχει κηρύξει η ΓΣΕΕ“, όπως αναφέρει η ανακοίνωση.
Η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ
“Τα Διοικητικά Συμβούλια της ΠΟΕΣΥ, της ΠΟΣΠΕΡΤ, της ΠΟΕΠΤΥΜ, της ΕΤΗΠΤΑ και της ΕΦΕ, με σχετικές αποφάσεις τους, προκηρύσσουν απεργία όλων των δημοσιογράφων, τεχνικών, διοικητικών και φωτορεπόρτερ σε όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (έντυπα, ραδιοτηλεοπτικά, διαδικτυακά) στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ΕΡΤ, ΓΓΕ, ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΟΤΑ, Γραφεία Τύπου, ΕΔΟΕΑΠ και ιστοσελίδες, από τις 5 το πρωί της Τρίτης 19ης Νοεμβρίου 2024 έως τις 5 το πρωί της Τετάρτης 20ης Νοεμβρίου 2024, συμμετέχοντας με όλους τους εργαζόμενους της χώρας στην 24ωρη Πανελλαδική απεργία που έχει κηρύξει η ΓΣΕΕ.
Οι Ομοσπονδίες και οι Ενώσεις των εργαζομένων στο χώρο του Τύπου και των ΜΜΕκαταγγέλλουν την άρνηση εκ μέρους των οργανώσεων των εργοδοτών να προσέλθουν ακόμα και σε διάλογο για την κατάρτιση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Άρνηση η οποία έχει ως αποτέλεσμα κακοπληρωμένους εργαζομένους, καθώς οι αποδοχές τους δεν επαρκούν για να καλύψουν τις στοιχειώδεις οικογενειακές και προσωπικές τους ανάγκες, σε μια περίοδο κατά την οποία η αυξανόμενη ακρίβεια έχει εξαφανίσει τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Επίσης, δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο που να αντιμετωπίζει την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και του Συλλογικού Εργατικού Δικαίου.
Παράλληλα, όχι μόνο οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ, αλλά το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, βιώνουν μια σειρά αλλεπάλληλων εκρηκτικών αυξήσεων σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης, την ηλεκτρική ενέργεια, το πετρέλαιο θέρμανσης κ.α., αυξήσεις οι οποίες δημιουργούν μία ασφυκτική κατάσταση για μισθωτούς αλλά και μεγάλο τμήμα των ελεύθερων επαγγελματιών που βλέπουν τα εισοδήματα και τους πόρους τους ουσιαστικά να εξανεμίζονται, χωρίς να λαμβάνεται κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση του κύματος ακρίβειας.
Διατρανώνουμε τη διαμαρτυρία μας για τη συνεχιζόμενη και διαρκώς αυξανόμενη πίεση σε βάρος της δημοσιογραφίας και των δημοσιογράφων, και τελικά σε βάρος της αξιόπιστης και ελεύθερης ενημέρωσης, η οποία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατικής λειτουργίας.
Διεκδικούμε:
ΣΣΕ σε όλα τα ΜΜΕ στον ιδιωτικό τομέα και άμεσες και ουσιαστικές αυξήσεις στους ονομαστικούς μισθούς και τις συντάξεις. Επισημαίνεται ότι στην οδηγία της ΕΕ, καλούνται τα κράτη-μέλη να ενισχύσουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, ώστε να καλύπτονται από αυτές το 80% των εργαζομένων.
Αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας που εξανεμίζει τους μισθούς και οδηγεί τους εργαζόμενους στην εξαθλίωση.
Φθηνή και ποιοτική στέγη για όλους, καθώς η εκτίναξη των ενοικίων καθιστά εξαιρετικά δύσκολη τη διαβίωση των εργαζομένων.
Ουσιαστικά και αποτελεσματικά μέτρα αντιμετώπισης της ανεργίας.
Εθνικά και ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης για την προστασία των εισοδημάτων και των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Ξεπάγωμα των κλιμακίων 2016-2017 σε όλους τους συναδέλφους που εργάζονται στην ΕΡΤ, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, στη ΓΓΕ και στα γραφεία Τύπου του στενού και ευρύτερου Δημόσιου τομέα.
Αποκατάσταση του 13ου και του 14ου μισθού των συναδέλφων στα Δημόσια ΜΜΕ καθώς και 13η και 14η σύνταξη.
Ποιος μας μιλάει μέσα από τα ΜΜΕ; Αυτόν τον δύσκολο για τους πολίτες γρίφο, επιχειρεί να λύσει μια διαδραστική, ελεύθερα προσβάσιμη πλατφόρμα, που για πρώτη φορά συνδέει τα ΜΜΕ στην Ελλάδα με τις υπόλοιπες επιχειρηματικές δραστηριότητες δέκα μιντιαρχών.
Η πλατφόρμα Who owns The Media, που βρίσκεται ήδη στον διαδικτυακό αέρα, εντόπισε 800 εταιρείες γύρω τους και την παρουσίασε χθες σε έναν κατάμεστο βιομηχανικό χώρο στο Βοτανικό η ερευνητική ομάδα SOLOMON. Η έρευνα καταγράφει τις εταιρείες συμφερόντων Αλαφούζου, Μαρινάκη, Σαββίδη, Μελισσανίδη, Βαρδινογιάννη, Κυριακού, Μπάκου-Καϋμενάκη, Γιαννακόπουλου και Ρέστη.
Πως ρυθμίζει η πολιτεία το τοπίο χωρίς την ύπαρξη μητρώου;
Το πρώτο συμπέρασμα που προέκυψε από τη χθεσινή συζήτηση ήταν η δυσκολία να βρει κανείς το νήμα των συνεξαρτήσεων, σε μια χώρα που όχι απλά δεν υπάρχει σχετικό μητρώο, αλλά ακόμα και το αρχείο του ΕΣΡ, έχει να ενημερωθεί δύο χρόνια, όσα διήρκησε και η έρευνα των τεσσάρων δημοσιογράφων (Ηλεάννα Παπαγγελή, Κορίνα Πετρίδη, Δανάη Μαραγκουδάκη, Ελίζα Τριαντάφυλλου). Μια πρώτη ματιά στην πλατφόρμα δείχνει πως εκτός από τη ναυτιλία, οι μιντιάρχες συνδέονται με εταιρείες χρηματοοικονομικές, Real Estate, φαρμακευτικές, σχετικές με τον τουρισμό και άλλες.
Στην ερώτηση του tvxs ποιο είναι το ποσοστό των funds που εμπλέκονται στον κατάλογο, οι δημοσιογράφοι απάντησαν: «Είναι δύσκολο να απαντήσουμε γιατί έχουμε πάνω από 800 εταιρείες γύρω από τηλεοπτικούς σταθμούς. Τα ΜΜΕ βρίσκονται κατά κύριο λόγο στα χέρια επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και συναντάμε συχνά την τριπλέτα Ομάδα – Ναυτιλία – Κανάλι». Πέρα από αυτή τη γνωστή τριπλέτα, υπάρχουν παραδείγματα όπως αυτό του αραβικού fund που έχει επενδύσει στον ANT1 και άγνωστες συνδέσεις όπως η εταιρεία «Σουρωτή» που ανήκει στον Ιβάν Σαββίδη, όπως είπε η Ελ. Τριαντάφυλλου.
Η Ηλ. Παπαγγελή έθεσε τα ερωτήματα γύρω από τα οποία κινήθηκε η έρευνα: «Ποιοι ελέγχουν την ενημέρωση; Γιατί μια εφημερίδα κάνει διθυραμβικά σχόλια για μια εταιρεία; Γιατί ακούμε συγκεκριμένες διαφημίσεις από κάποια ΜΜΕ; Είναι αθώες οι επιλογές ή εξυπηρετούν συμφέροντα;». Ερωτήματα που αποκτούν μεγαλύτερη βαρύτητα σήμερα, σε μια περίοδο γκρίζα για τη δημοσιογραφία στη χώρα με τη δολοφονία του Καραϊβάζ, τις καταχρηστικές αγωγές κατά ανεξάρτητων ΜΜΕ- δημοσιογράφων και τις παρακολουθήσεις.
«Η έλλειψη διαφάνειας γύρω από ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν απασχολεί μόνο εμάς. Η έλλειψη ενός μητρώου σημαίνει ότι όχι μόνο εμείς ως πολίτες, αλλά ούτε το κράτος δεν έχει την πληροφορία. Άρα πως ελέγχει; Πως ρυθμίζει; Η τοξική αλληλεξάρτηση ΜΜΕ και επιχειρηματικών συμφερόντων είναι πρόβλημα. Η δημόσια εικόνα αυτών των στοιχείων είναι ζήτημα δημοκρατίας. Πρέπει να ξέρουμε ποιος μας μιλάει» κατέληξε η δημοσιογράφος.
Φωτογραφία του Tvxs από την εκδήλωση
Οι πηγές
Που βρήκαν όμως τα στοιχεία και πόσο δύσκολη ήταν η διασταύρωση τους μέσα στον λαβύρινθο των offshore όπου είναι εύκολο να χαθούν τα ίχνη;
Η Κορίνα Πετρίδη απαντά πως «Τα αναζητήσαμε σε ισολογισμούς κι άλλα έγγραφα. Τα βρήκαμε σε εμπορικά μητρώα επίσης.
Ήταν δύσκολο για να φτάσουμε από ένα κανάλι σε έναν πραγματικό δικαιούχο γιατί περνούσαμε από πολλές εταιρείες και ισολογισμούς.
Είναι το «φαινόμενο μπαμπούσκα»(η ρωσική κούκλα που κρύβει μία άλλη κούκλα στο εσωτερικό της). Έτσι καταλήξαμε την άνοιξη με μια βάση δεδομένων 800 εταιρειών, με έδρα από την Ελλάδα και την Κύπρο έως τον Παναμά. Τα ευρήματα τα καταθέσαμε σε έναν ανεξάρτητο δημοσιογράφο για έναν τελευταίο έλεγχο».
Το ΕΣΡ κι άλλες κωμικοτραγικές ιστορίες
Η Δανάη Μαραγκουδάκη ανέλαβε να απαριθμήσει τις δυσκολίες της έρευνας και τα εμπόδια.
«Δουλέψαμε 2 χρόνια για να βγάλουμε στην πραγματικότητα μία φωτογραφία. Οι επιχειρήσεις αλλάζουν μετοχικές συνθέσεις. Όσο εμείς βρίσκαμε εταιρείες μπορεί στο μεταξύ να άλλαζαν χέρια. Πχ η ΑΕΚ πέρασε από τον Μελισσανίδη στον Ηλιόπουλο….Μετά στις offshore δεν φανερώνεται ο πραγματικός δικαιούχος μιας εταιρείας….
..Για την τηλεόραση και τα ραδιόφωνα, την αρμοδιότητα για τη σύνθεση τους έχει το ΕΣΡ. Συχνά ανατρέχαμε εκεί για να βρούμε τη μετοχική σύνθεση μέσων. Δυστυχώς όμως υπάρχουν δυσλειτουργίες στην ανεξάρτητη αρχή. Έχει ένα excel το οποίο δεν είναι καθόλου ενημερωμένο. Για παράδειγμα, αν μπει κανείς εκεί σήμερα, φαίνεται ότι ιδιοκτήτρια του Αlpha είναι η Μαρία Κοντομηνά, ενώ εδώ και 2.5 χρόνια το κανάλι έχει αλλάξει ιδιοκτησία. Είναι σοβαρό αυτό γιατί πρόκειται για ζήτημα διαφάνειας και δημοκρατίας».
Η δημοσιογράφος περιέγραψε και την περιπέτεια του Μητρώου Ηλεκτρονικού Τύπου.
«Έφτιαξε ένα ο Παπάς επί ΣΥΡΙΖΑ. Μετά η επόμενη κυβέρνηση έφτιαξε ένα άλλο… Θεωρητικά υπάρχει ιστοσελίδα που θα πρέπει να γράφει τα στοιχεία. Όσο κάναμε την έρευνα δεν υπήρχε μητρώο ηλεκτρονικού τύπου όμως. Επίσης, το μητρώο είναι εθελοντικό, όποιος θέλει πάει και γράφεται. Υπάρχει ένα ‘’τυράκι” για να γραφτείς, θα μπορείς να παίρνεις κρατική διαφήμιση. Όμως υπάρχουν κι εκείνοι που δεν τους ενδιαφέρει αυτό».
Tvxs
Οι νόμοι που δεν τηρούνται
Η Ελίζα Τριαντάφυλλου, η δημοσιογράφος του Inside story και μέλος της ομάδας που αποκάλυψε το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, συνεργάστηκε στην έρευνα και ξεκίνησε την εισήγηση της θυμίζοντας το άρθρο του Συντάγματος περί ελευθερίας του τύπου που γράφει ρητά πως:
«Το ιδιοκτησιακό καθεστώς, η οικονομική κατάσταση και τα μέσα χρηματοδότησης των μέσων ενημέρωσης πρέπει να γίνονται γνωστά. Απαγορεύεται η συγκέντρωση του ελέγχου περισσότερων μέσων ενημέρωσης της αυτής ή άλλης μορφής..
..Η ιδιότητα του ιδιοκτήτη, του εταίρου, του βασικού μετόχου ή του διευθυντικού στελέχους επιχείρησης μέσων ενημέρωσης είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του ιδιοκτήτη, του εταίρου, του βασικού μετόχου ή του διευθυντικού στελέχους επιχείρησης που αναλαμβάνει έναντι του Δημοσίου ή νομικού προσώπου του ευρύτερου δημόσιου τομέα την εκτέλεση έργων ή προμηθειών ή την παροχή υπηρεσιών..
..Η απαγόρευση του προηγούμενου εδαφίου καταλαμβάνει και κάθε είδους παρένθετα πρόσωπα, όπως συζύγους, συγγενείς, οικονομικά εξαρτημένα άτομα ή εταιρείες. Νόμος ορίζει τις ειδικότερες ρυθμίσεις, τις κυρώσεις που μπορεί να φθάνουν μέχρι την ανάκληση της άδειας ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού και μέχρι την απαγόρευση σύναψης ή την ακύρωση της σχετικής σύμβασης, καθώς και τους τρόπους ελέγχου και τις εγγυήσεις αποτροπής των καταστρατηγήσεων των προηγούμενων εδαφίων».
Οι «νταβαντζήδες»
Σε μια ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή, η δημοσιογράφος εξήγησε πως «…ο πρώτος νόμος για τον βασικό μέτοχο έγινε επί Σημίτη. Ο Καραμανλής το 2005 είπε θα ανοίξει μάχη με την διαπλοκή. Το ’93 θυμίζω, ο Μητσοτάκης είχε πει ότι διαπλεκόμενα συμφέροντα συνωμότησαν εναντίον του και υπέρ του Σαμαρά για να τον ανατρέψουν.
Το 2005 ο Καραμανλής αυστηροποίησe τον νόμο του Σημίτη και είχε πει σύμφωνα με πηγές του περιβάλλοντος του: δεν θα αφήσω πέντε νταβαντζήδες να μας χειραγωγούν. Φέρνει τον νόμο ο οποίος ”πέφτει’’στην ΕΕ. Πρόκειται για τον νόμο του βασικού μετόχου που φωτογράφιζε τον Μπόμπολα ο οποίος τελικά βγήκε αντισυνταγματικός και από το ΣτΕ.
Η κυβέρνηση που έλεγε ότι θέλει να πολεμήσει τη διαπλοκή, όπως φάνηκε από εσωτερική αλληλογραφία, ήθελε αναπροσαρμογή της ισορροπίας δυνάμεων, για να αποδυναμωθούν μη προσκείμενα στην τότε κυβέρνηση συμφέροντα.
Τότε εργαζόμουν στην Ελευθεροτυπία. Δεν ήταν παράδεισος, αλλά παρόλα αυτά η Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία έβγαλε ρεπορτάζ με τίτλο ”Της διαπλοκής το κάγκελο”. Είχαν επιχειρήσει οι συνάδελφοι να αποτυπώσουν εταιρείες και ΜΜΕ ίδιων συμφερόντων. Ήταν η πρώτη φορά που επιχειρήθηκε η χαρτογράφηση.
Ο Μαρινάκης πήρε τον τίτλο και εφόσον εξοφλήσει το τίμημα θα μπορέσει να την ξαναβγάλει. Το ερώτημα είναι αν στη νέα Ελευθεροτυπία θα μπορούσε να δημοσιευθεί μια έρευνα για τη διαπλοκή συμφερόντων. Σηκώστε χέρια όσοι το πιστεύετε» κατέληξε η Ελ. Τριαντάφυλλου και κανένα χέρι δεν υψώθηκε στον χώρο.
Η έρευνα στηρίχθηκε οικονομικά από το ίδρυμα Ρόζας Λούξεμπουργκ και ιδρύματα του εξωτερικού και έχει την στήριξη ξένων οργανισμών και ενώσεων τύπου. Η Ηλέκτρα Αλεξανδροπούλου, από το ελληνικό γραφείο του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, ήταν μία από τις εμπνεύστριες της ιδέας όπως είπε στην αρχή της εκδήλωσης.
«Δεν μπορούμε να πληρώνουμε ενοίκιο χωρίς τη δική σας στήριξη» διευκρίνισαν όλοι οι δημοσιογράφοι. «Μας στήριξαν ξένοι οργανισμοί, αύριο θα ξέρουμε αν θα μας στηρίξουν κι οι δικές μας ενώσεις». Η σπόντα αφορούσε το ΔΣ της ΕΣΗΕΑ που συνεδριάζει σήμερα για να αποφασίσει αν θα στηρίξει την έρευνα που σχετίζεται με την τήρηση του Συντάγματος.
Επιχείρηση σε δωμάτιο ξενοδοχείου στην Ιερουσαλήμ, το οποίο χρησιμοποιείται από το Al Jazeera, πραγματοποίησε την Κυριακή η ισραηλινή αστυνομία, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να διακόψει τη λειτουργία του καταριανού τηλεοπτικού σταθμού στη χώρα.
Βίντεο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο απεικονίζει Ισραηλινούς αστυνομικούς με πολιτικά να αποσυναρμολογούν εξοπλισμό κάμερας, σε δωμάτιο ξενοδοχείου. Πηγή του Al Jazeera δήλωσε στο Reuters ότι το ξενοδοχείο βρίσκεται στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Λίγο νωρίτερα, η τηλεοπτική μετάδοση του Al Jazeera στο Ισραήλ διακόπηκε. Το Al Jazeera στα αραβικά και το Al Jazeera στα αγγλικά δείχνουν ένα μήνυμα σε μαύρο φόντο που λέει: «Σύμφωνα με την απόφαση της κυβέρνησης, η μετάδοση του δικτύου Al Jazeera ανεστάλη στο Ισραήλ».
Οι διαδικτυακοί ιστότοποι του δικτύου παραμένουν προσβάσιμοι μέσω του ισραηλινού δικτύου κινητής τηλεφωνίας.
«Εγκληματική ενέργεια»
Νωρίτερα, το Al Jazeera καταδίκασε την απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης να κλείσει το γραφείο του στο Ισραήλ, αποκαλώντας την «εγκληματική ενέργεια».
«Καταδικάζουμε αυτή την εγκληματική ενέργεια του Ισραήλ που παραβιάζει το ανθρώπινο δικαίωμα στην πρόσβαση στην πληροφορία», ανέφερε το Al Jazeera στα αραβικά σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X.
Το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ υπό τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου αποφάσισε σήμερα τη διακοπή της λειτουργίας του Al Jazeera στο Ισραήλ όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στη Γάζα, με το επιχείρημα ότι το τηλεοπτικό δίκτυο του Κατάρ συνιστά απειλή για την εθνική ασφάλεια.
«Χειρόφρενο» τραβούν την Πρωτομαγιά -την Μεγάλη Τετάρτη- το μετρό, το τρένο, το τραμ και ο ηλεκτρικός, καθώς οι εργαζόμενοι οδηγοί ανακοίνωσαν πως θα συμμετέχουν στις απεργιακές κινητοποιήσεις της ΓΣΕΕ.
Στην ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών και Μέσων Σταθερής Τροχιάς αποδίδει τιμή στους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στο Σικάγο, διεκδικώντας ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και αναφέρονται στα αιτήματα του κλάδου.
Μεταξύ άλλων, ζητούν άμεσες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, επαναλειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου σε όλη την Ελλάδα και αναβάθμιση του τροχαίου υλικού, αλλά και απόδοση δικαιοσύνης για το δυστύχημα στα Τέμπη.
Η ανακοίνωση:
H Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών και Μέσων Σταθερής Τροχιάς, αποφάσισε ομόφωνα τη συμμετοχή της στην 24ωρη πανελλαδική απεργία που εξήγγειλε η Γ.Σ.Ε.Ε. για την Μ. Τετάρτη 1 Μάη 2024.
Τιμούμε την Εργατική Πρωτομαγιά, αποδίδοντας φόρο τιμής στους νεκρούς εργάτες του ΣΙΚΑΓΟΥ που διεκδίκησαν εργατικά δικαιώματα θυσιάζοντας τη ζωή τους για τη βελτίωση της ζωής των επόμενων γενεών, διαχρονικά.
Η φετινή Πρωτομαγιά βρίσκει εργαζόμενους και συνταξιούχους αντιμέτωπους με μια πρωτοφανή κρίση διαβίωσης, να παλεύουν για μια αξιοπρεπή ζωή, να παλεύουν για τα αυτονόητα καθώς θίγονται κατακτήσεις χρόνων, σχεδόν σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας. Γι’ αυτό όλοι μας καλούμαστε να συνεχίσουμε πιο δυναμικά την πάλη μας για αξιοπρέπεια, ισότητα, για μια ζωή χωρίς εργασιακή ανασφάλεια, χωρίς ακρίβεια, με σεβασμό στην υγεία, στην παιδεία, στα κοινωνικο-ασφαλιστικά μας δικαιώματα, στο εισόδημά μας, στις κατακτήσεις μας. Να σταματήσει πια η φτωχοποίηση των εργαζομένων. Ως εργαζόμενοι θ’ αγωνιστούμε για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας ενάντια στις εφαρμοζόμενες επιδοματικές πολιτικές.
Ως Σιδηροδρομικοί συνεχίζουμε να απαιτούμε και να ζητάμε:
Άμεσες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού με σταθερή εργασία.
Επαναφορά των ελεύθερων διαπραγματεύσεων των Συλλογικών μας Συμβάσεων Εργασίας.
Αυξήσεις στους μισθούς για την αντιμετώπιση της κρίσης και του κόστους ζωής.
Επαναλειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου σε όλη την Ελλάδα.
Αναβάθμιση του τροχαίου υλικού.
Πλήρη αποκατάσταση των υποδομών – εγκαταστάσεων που επλήγησαν από τις θεομηνίες (π.χ. Εργοστάσιο Βόλου κ.λ.π.).
Καλύτερες συνθήκες εργασίας παντού.
Πλήρη διαλεύκανση και απόδοση δικαιοσύνης για το τραγικό δυστύχημα στα ΤΕΜΠΗ.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών και Μέσων Σταθερής Τροχιάς και όλοι οι Σιδηροδρομικοί, δε θα πάψουν να απαιτούν και να ζητούν Δημόσιο, Ασφαλή, Ποιοτικό Σιδηρόδρομο για εργαζόμενους και επιβάτες.
Συμμετέχουμε στην 24ωρη γενική απεργία τη Μ.ΤΕΤΑΡΤΗ 1Η ΜΑΗ 2024, και ΚΑΛΟΥΜΕ τα Σωματεία Μέλη μας, τους Σιδηροδρομικούς, να δώσουν δυναμικό παρόν στη συγκέντρωση της ΓΣΕΕ στην Πλατεία Κλαυθμώνος (Αθήνα), στις 11.00’ αλλά και στις συγκεντρώσεις που θα πραγματοποιήσουν τα κατά τόπους Εργατικά Κέντρα και Ομοσπονδίας της χώρας.
ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ καλούν σε κινητοποιήσεις
«Για τα συνδικάτα, η Πρωτομαγιά είναι ημέρα απεργίας και όχι μεταφερόμενης αργίας. Η ΓΣΕΕ δεν ”διεκδικεί” από τις εκάστοτε κυβερνήσεις να κηρύσσουν ως αργία την 1η Μάη και μάλιστα μεταφερόμενη και περιφερόμενη» αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους.
Καλούν όλους τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους ανέργους, στην 24ωρη Γενική Απεργία για την Εργατική Πρωτομαγιά, την Τετάρτη 1η Μαΐου, και στο συλλαλητήριο των συνδικάτων, στις 11.00 το πρωί, στην Πλατεία Κλαυθμώνος και στα συλλαλητήρια των εργατικών κέντρων.
Η ΑΔΕΔΥ «καλεί τους εργαζόμενους στο Δημόσιο να δώσουν δυναμικά το ”παρών” στην απεργία και στις απεργιακές συγκεντρώσεις που θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 1η του Μάη σε ολόκληρη τη χώρα. Η απεργιακή συγκέντρωση της Α.Δ.Ε.Δ.Υ. στην Αθήνα θα γίνει στις 11:00 π.μ. στην Πλατεία Κοραή».
Δεμένα θα είναι και τα πλοία στα λιμάνια
Προβλήματα αναμένεται να δημιουργηθούν και στην έξοδο των εκδρομέων του Πάσχα που έχουν επιλέξει να επισκεφθούν κάποιο νησί, καθώς δεμένα θα παραμείνουν στα λιμάνια της χώρα τα πλοία τη Μεγάλη Τετάρτη 1 Μαΐου, καθώς η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία αποφάσισε τη συμμετοχή της στην πανελλαδική-πανεργατική 24ωρη απεργία που προκήρυξε η ΓΣΕΕ.
Η απεργία, που αφορά όλες τις κατηγορίες πλοίων πανελλαδικά, θα αρχίσει στις 00:01 ώρα τα ξημερώματα της Μεγάλης Τετάρτης 1/5 και θα λήξει στις 24:00 της ίδιας ημέρας.
Απεργούν Μ. Τρίτη και Μ. Τετάρτη οι δημοσιογράφοι
Με την συμμετοχή και των δημοσιογράφων όλων των μέσων, θα πραγματοποιηθεί η απεργία της Πρωτομαγιάς την Μεγάλη Τετάρτη.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωσης της ΕΣΗΕΑ, την Μεγάλη Τρίτη, 30 Απριλίου 2024, από τις 05.00 π.μ. έως τις 05.00 π.μ. της Μ. Τετάρτης, 1 Μαΐου 2024, απεργούν οι δημοσιογράφοι, τεχνικοί, διοικητικοί και φωτορεπόρτερ που εργάζονται στις εφημερίδες και τα περιοδικά ενώ την Μεγάλη Τετάρτη, 1 Μαΐου 2024, από τις 05.00 π.μ. έως τις 05.00 π.μ. της Μ. Πέμπτης, 2 Μαΐου 2024 απεργούν όλοι οι δημοσιογράφοι, τεχνικοί, διοικητικοί που εργάζονται σε όλα τα ραδιοτηλεοπτικά και διαδικτυακά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, στην ΕΡΤ, στην ΓΓΕΕ, στα Δημοτικά Ραδιόφωνα και στα Γραφεία Τύπου, όλων των δημοσιογράφων της χώρας.
Εικοσιτετράωρη απεργία από τις 5 το πρωί της 16ης Απριλίου 2024 έως τις 5 το πρωί της 17ης Απριλίου 2024 προκήρυξε η ΠΟΕΣΥ, η ΠΟΣΠΕΡΤ, η ΠΟΕΠΤΥΜ και η ΕΤΗΠΤΑ σε όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (έντυπα, ραδιοτηλεοπτικά, διαδικτυακά) στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ΕΡΤ, ΓΓΕ, ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΟΤΑ, Γραφεία Τύπου και site, συμμετέχοντας στην απεργία που έχει κηρύξει η ΓΣΕΕ, για τις17/4.
«Οι Ομοσπονδίες διαπιστώνουν για πολλοστή φορά, την άρνηση εκ μέρους των εργοδοτών να προβούν σε κατάρτιση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, η οποία έχει οδηγήσει τους εργαζόμενους να αμείβονται με πενιχρές αποδοχές, που δεν επαρκούν να καλύψουν τις στοιχειώδεις οικογενειακές και προσωπικές τους ανάγκες, την αυξανόμενη ακρίβεια, η οποία εξαφανίζει τα εισοδήματα των οικογενειών» αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους.
Και προσθέτουν ότι «παράλληλα, όχι μόνο οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ, αλλά το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, βιώνουμε μια σειρά αλλεπάλληλων εκρηκτικών αυξήσεων, οι οποίες δημιουργούν μία ασφυκτική κατάσταση για τις οικογένειες που βλέπουν τα εισοδήματα και τους πόρους τους ουσιαστικά να εκμηδενίζονται».
«Διατρανώνουμε τη διαμαρτυρία μας για τη συνεχιζόμενη και διαρκώς αυξανόμενη πίεση εις βάρος της δημοσιογραφίας και των δημοσιογράφων, και τελικά εις βάρος της αξιόπιστης και ελεύθερης ενημέρωσης, η οποία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατικής λειτουργίας».
Οι εργαζόμενοι διεκδικούμε:
ΣΣΕ σε όλα τα ΜΜΕ τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Οι δημοσιογράφοι και οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ πρέπει να πάψουν επιτέλους να είναι όμηροι άναρχων εργασιακών συνθηκών και πολύ χαμηλών αμοιβών. Επισημαίνεται ότι στην πρόσφατη οδηγία της ΕΕ για «επαρκείς κατώτατους μισθούς», καλούνται τα κράτη-μέλη να ενισχύσουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, ώστε να καλύπτονται από αυτές το 80% των εργαζομένων. Η ενημέρωση είναι αγαθό και δημοκρατική εγγύηση και οι υπηρέτες της διεκδικούν την επαγγελματική και εργασιακή τους αξιοπρέπεια.
Μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας που εξανεμίζει τους μισθούς και οδηγεί τους εργαζόμενους στην εξαθλίωση
Ουσιαστικά και αποτελεσματικά μέτρα αντιμετώπισης της ανεργίας
Εθνικά και ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης για την προστασία των εισοδημάτων και των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα
Ενημέρωση με αξιοπιστία και πλουραλισμό.
Ασφάλεια στις μετακινήσεις των πολιτών και στους εργασιακούς χώρους.
«Η υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων και η επαναφορά του συλλογικού εργασιακού δικαίου είναι υπεράσπιση των αρχών της Δημοκρατίας, της Ισότητας, της Δικαιοσύνης, με απώτερο σκοπό την Ελευθεροτυπία, την αξιόπιστη κι ελεύθερη Ενημέρωση, με κανόνες δεοντολογίας, αξιοπιστίας και πλουραλισμού» σημειώνουν.
«Οι Ομοσπονδίες καλούν τα μέλη τους να συμμετέχουν μαζικά στην απεργία, τα αιτήματα της οποίας αφορούν όλους τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα» καταλήγουν τα δημοσιογραφικά σωματεία στην ανακοίνωσή τους.
Επιχειρηματίες που χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ ιδιοκτησίας τους για να πλήξουν αντίπαλα συμφέροντα, και αξιοποίηση της κρατικής ή εμπορικής διαφήμισης ως «όπλο» επηρεασμού, καταγράφονται στην έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου για τον έλεγχο των ΜΜΕ στην Ελλάδα.
Ο έλεγχος των Μέσων στην Ευρώπη λαμβάνει διάφορες μορφές, με το πιο «προηγμένο» μοντέλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει αναπτυχθεί στην Ουγγαρία. Τι συμβαίνει εκεί;
Το «φαινόμενο του ελέγχου» στα Μέσα Ενημέρωσης περιλαμβάνει τον έλεγχό τους από πολιτικά ή επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία συνεργάζονται προκειμένου να ασκήσουν επιρροή, να ελέγξουν το αφήγημα και να εξυπηρετήσουν τους δικούς τους πολιτικούς και οικονομικούς σκοπούς. Οι κυβερνήσεις επωφελούνται από τη θετική κάλυψη με αντάλλαγμα τη χρηματοδότηση με τη μορφή κρατικών επιχορηγήσεων ή και επικερδών συμβάσεων σε άλλους τομείς της οικονομίας.
«Ο έλεγχος των Μέσων Ενημέρωσης για την εξυπηρέτηση συμφερόντων, είτε πολιτικών είτε επιχειρηματικών, είναι θέμα βαθιάς ανησυχίας για όλους όσοι πιστεύουν στην ισχυρή, ανεξάρτητη δημοσιογραφία», σχολίασε στο Solomon ο Oliver Money-Kyrle, υπεύθυνος Συνηγορίας του IPI για την Ευρώπη, με αφορμή τη δημοσίευση της έκθεσης. «Η δημοσιογραφία πρέπει να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, όλα τα άλλα είναι δημόσιες σχέσεις ή προπαγάνδα».
Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης για την Ελλάδα είναι τα εξής:
Η «τοξική» αλληλεξάρτηση των Μέσων, του κράτους, και των τραπεζών είναι ανεξέλεγκτη παρά τις μέτριες προσπάθειες βελτίωσης της κατάστασης τα τελευταία χρόνια.
Η αδύναμη ή ανύπαρκτη ρύθμιση του μιντιακού τοπίου τις προηγούμενες δεκαετίες, σε συνδυασμό με τη μερική έλλειψη διαφάνειας ως προς την πραγματική ιδιοκτησία τους, συνέβαλε επίσης στον έλεγχο τους.
Η κρατική χρηματοδότηση χρησιμοποιείται παραδοσιακά από τις κυβερνήσεις ως όπλοεπηρεασμού των Μέσων. Ο αντίκτυπος των πρόσφατων κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων δεν έχει φανεί ακόμα.
Η ιδιωτική διαφήμιση και τα τραπεζικά δάνεια δημιουργούν ένα τοπίο όπου η οικονομική εξάρτηση από τις τράπεζες και τις εταιρείες θέτει τη δημοσιογραφική ανεξαρτησία σε υψηλό κίνδυνο.
Από το 2010, παρατηρείται σταθερά η εμφάνιση ανεξάρτητων Μέσων δίχως δεσμούς με κυβερνήσεις ή επιχειρηματικά συμφέροντα. Προσπαθούν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού μέσω του ερευνητικού ρεπορτάζ, παρά τις έντονες πολιτικές και οικονομικές πιέσεις, αλλά δεν έχουν ορατότητα και επιρροή.
Μια μικρή μερίδα δημοσιογράφων που εργάζονται σε μεγαλύτερα Μέσα προσπαθούν να γράψουν για υποθέσεις διαφάνειας και διαφθοράς. Την ίδια στιγμή, η αυτολογοκρισία είναι σε υψηλά επίπεδα.
Παρότι η ΕΡΤ έχει σταθεροποιηθεί μετά από χρόνια κρίσης και αποκτήσει έναν λιγότερο κομματικό χαρακτήρα, τόσο αυτή όσο και το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων εξακολουθούν να υπόκεινται σε πολιτικό έλεγχο και επιρροή.
Μεταξύ άλλων, οι προτάσεις της έκθεσης του IPI εστιάζουν στην ανάγκη να υπάρξει διαφάνεια γύρω από: την πραγματική ιδιοκτησία των Μέσων και τον βαθμό συγκέντρωσής τους, τη διανομή της κρατικής διαφήμισης, καθώς και τον διορισμό των διοικητικών συμβουλίων σε ΕΡΤ και Αθηναϊκο-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ).
Παράλληλα, η έκθεση καλεί για τη δημιουργία ενός -ανεξάρτητου από παρεμβάσεις- ισχυρού ταμείου για την υποστήριξη της περιφερειακής, της κοινοτικής και της ερευνητικής δημοσιογραφίας δημοσίου συμφέροντος στην Ελλάδα.
Όσον αφορά την εξάρτηση των ΜΜΕ η έκθεση τονίζει πως κεντρικό στοιχείο στη διαδικασία ελέγχου των Μέσων αποτελεί η οικονομική εξάρτησή τους από την κρατική στήριξη και τη διαφήμιση, η οποία τα καθιστά ευάλωτα σε παρεμβάσεις ή και σε αυτολογοκρισία.
Η σχέση μεταξύ των τραπεζών και των Μέσων είναι επίσης συνυφασμένη με πολιτικά συμφέροντα. Επί δεκαετίες, οι ελληνικές τράπεζες έδιναν δάνεια που τα μεγάλα Μέσα αδυνατούσαν να αποπληρώσουν. Όταν ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική κρίση το 2009, η φούσκα έσκασε, προκαλώντας την κατάρρευσή τους.
Όσον αφορά στη χαμηλή η εμπιστοσύνη των πολιτών στα ΜΜΕ, η έκθεση επισημαίνει πως, ο έλεγχος στα Μέσα μεταξύ άλλων επηρεάζει αρνητικά την εμπιστοσύνη του κοινού. Στην ετήσια παγκόσμια μελέτη που διεξάγει το Ινστιτούτο Reuters, τα ελληνικά Μέσα κατατάσσονται σταθερά στις χαμηλότερες θέσεις.
Το 2016, σε σύνολο 26 χωρών, η Ελλάδα κατέλαβε την τελευταία θέση, με μόνο το 20% των ερωτηθέντων να επιβεβαιώνει ότι μπορεί να εμπιστεύεται τα Μέσα τις περισσότερες φορές.
Στην έκθεση του Reuters Institute Digital News Report για το 2023 η Ελλάδα ήταν και πάλι ανάμεσα στις χώρες με το χαμηλότερο ποσοστό εμπιστοσύνης, με 19%.
[Το πλήρες κείμενο της έκθεσης, που επιμελήθηκε η δημοσιογράφος του Solomon Δανάη Μαραγκουδάκη, και στο οποίο περιλαμβάνονται βελτιωτικές συστάσεις, είναι διαθέσιμο εδώ]
«Μια δολοφονία, ένα σκάνδαλο υποκλοπών, αγωγές κατά αντιλαϊκών ρεπορτάζ: η Ελλάδα κατατάσσεται στις χαμηλότερες θέσεις από όλες τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου. Πώς οι Έλληνες δημοσιογράφοι ζουν – και εργάζονται – με αυτό.»
Αυτή είναι η εισαγωγή ενός σημαντικού ρεπορτάζ-καταπέλτη του Γερμανικού Δικτύου ARD για την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος του σχετικού άρθρου: «Όπου η ελευθερία του Τύπου χρειάζεται θάρρος». Εννοείται πως αναφέρεται στο τεράστιας σημασίας σκάνδαλο παρακολουθήσεων. «Υπεύθυνη η μυστική υπηρεσία της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη», σημειώνει συγκεκριμένα.
Αναφέρει συγκεκριμένα:
Η χήρα Στάθα Καραϊβάζ δεν πηγαίνει σχεδόν ποτέ στον τόπο όπου πυροβολήθηκε ο σύζυγός της. Ανατριχιάζει ακόμα και σήμερα. Τώρα υπάρχει εδώ μια μαύρη πέτρινη αναμνηστική πλάκα. Ήταν Παρασκευή απόγευμα, 9 Απριλίου 2021, όταν ένας γείτονας τηλεφώνησε: Υπήρξαν πυροβολισμοί στη γειτονιά. Ο Γιώργος Καραϊβάζ ήταν πάντα πολύ προσεκτικός και στάθμευε το αυτοκίνητό του στο γκαράζ. Όχι εκείνη τη μέρα. Οι κάμερες παρακολούθησης κατέγραψαν δύο άνδρες πάνω σε μοτοσικλέτα, ο ένας κατέβηκε και πυροβόλησε τον δημοσιογράφο από κοντινή απόσταση. “Ήταν δολοφονία”, λέει ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα. Ο Γιώργος Καραϊβάζ, ένας σεβαστός αστυνομικός ρεπόρτερ, εμφανίστηκε σε πολλές εκπομπές – τα πιο σημαντικά του θέματα: Η διαφθορά στην ελληνική αστυνομία και οι σχέσεις μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων, της πολιτικής και του οργανωμένου εγκλήματος.” Για τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, η δολοφονία του δημοσιογράφου, η οποία δεν έχει ακόμη εξιχνιαστεί, αποτελεί ξεκάθαρη επίθεση στην ελευθερία του Τύπου. Στην κατάταξή τους για την ελευθερία του Τύπου παγκοσμίως, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 107η θέση, τη χαμηλότερη από όλες τις χώρες της ΕΕ. “Δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ, δεν έχουμε δει καμία σημαντική πρόοδο. Δεν έχουμε λάβει ικανοποιητικές απαντήσεις σχετικά με την πορεία της εισαγγελικής έρευνας – και αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για την κακή κατάταξη”, λέει ο Παναγιωτόπουλος.
Κατασκοπεία μέσω του λογισμικού “Predator “
Υπάρχουν και άλλοι λόγοι. Ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης ερευνά και δημοσιεύει κυρίως υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος. Αναφέρει ότι οι μυστικές υπηρεσίες στην Ελλάδα φέρονται επίσης να έχουν παραβιάσει την ελευθερία του Τύπου. Ο Κουκάκης έγραψε αρκετά άρθρα για τους “Financial Times” στα οποία επέκρινε την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία: ευνοεί το ξέπλυμα χρήματος και τη φοροδιαφυγή, υποστηρίζει, και η κυβέρνηση προσπάθησε αρχικά να ασκήσει πίεση στην εφημερίδα και να εμποδίσει την ενημέρωση, λέει. Παράλληλα, ο ίδιος μπήκε στο στόχαστρο των μυστικών υπηρεσιών: “Από εκείνη τη στιγμή και μετά, η ελληνική εθνική υπηρεσία πληροφοριών άρχισε να με παρακολουθεί. Πρώτα με συμβατική τεχνολογία, στη συνέχεια με το λογισμικό ‘Predator’.” Σύμφωνα με την έρευνα του Κουκάκη και αρκετών άλλων συναδέλφων του, δημοσιογράφοι, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ακόμη και υπουργοί της κυβέρνησης φέρονται να έχουν υποκλαπεί μέσω του λογισμικού κατασκοπείας που έχει εγκατασταθεί κρυφά στο smartphone.
Αγωγή εκατομμυρίων ευρώ από τον επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας
Ένα σκάνδαλο πανελλαδικής εμβέλειας, για το οποίο κατηγορήθηκε ως υπεύθυνη η μυστική υπηρεσία της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο επικεφαλής της υπεύθυνης υπηρεσίας, Γρηγόρης Δημητριάδης, ανιψιός του Μητσοτάκη, απολύθηκε. Αλλά μέχρι σήμερα, οι ευθύνες δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως – και υπήρξε μικρή κάλυψη από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης.” Ο Θοδωρής Χονδρογιάννος εργάζεται για τους “Reporters United”, μια ερευνητική ομάδα με έδρα την Αθήνα. Οι δημοσιογράφοι ήταν μεταξύ εκείνων που αποκάλυψαν το σκάνδαλο. Ο αποπεμφθείς επικεφαλής του γραφείου Δημητριάδη τους μήνυσε στη συνέχεια για τεράστια χρηματικά ποσά. “Κατέθεσε αγωγή εναντίον μας την ίδια μέρα που παραιτήθηκε. Ο Δημητριάδης απαίτησε ένα ποσό άνω του μισού εκατομμυρίου ευρώ από όλους τους εναγόμενους”, λέει ο Χονδρογιάννος. “Το ποσό αυτό είναι πολύ υψηλό για τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα.” Η χρήση ακριβών αγωγών για να γονατίσουν ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι είναι μια συνήθης πρακτική στην Ελλάδα, λέει. Προσπαθούν συνεχώς να εκφοβίσουν τους “Reporters United” με αυτόν τον τρόπο.
“Αυτολογοκρισία από τους δημοσιογράφους”
Ωστόσο, συχνά είναι οι μόνοι που αναφέρουν τις καταχρήσεις. Πολλοί μεγάλοι όμιλοι μέσων ενημέρωσης ανήκουν σε ισχυρούς επιχειρηματίες, κυρίως εφοπλιστές με μεγάλη οικονομική και πολιτική επιρροή. Ένα παράδειγμα: ο Βαγγέλης Μαρινάκης, εφοπλιστής, ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ολυμπιακού Πειραιώς και επίσης ιδιοκτήτης μιας αυτοκρατορίας μέσων ενημέρωσης. Ο Χονδρογιάννος εξηγεί ότι αν μια εταιρεία μέσων ενημέρωσης ανήκει σε έναν εφοπλιστή, δεν κάνει ρεπορτάζ για αυτόν ή για άλλους εφοπλιστές: “Αυτό οδηγεί σε αυτολογοκρισία από τους δημοσιογράφους που εργάζονται εκεί.” Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα βλέπουν τα διαρθρωτικά προβλήματα στην Ελλάδα ως απειλή για την ελευθερία του Τύπου. “Είναι αυτό το τρίγωνο εξουσίας: έχουμε τα μέσα ενημέρωσης, τους επιχειρηματίες και την πολιτική. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Αλλά ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων είναι μοναδικός: έχουμε ένα σκάνδαλο παρακολούθησης, τη δολοφονία ενός δημοσιογράφου, τις αγωγές και επίσης το πρόβλημα της ιδιοκτησίας”, λέει ο Παναγιωτόπουλος. Χρειάζεται πολύ θάρρος στην Ελλάδα για να αγωνιστείς για την ελευθερία του Τύπου και μπορείτε να δείτε αυτό και άλλα ρεπορτάζ την Κυριακή στις 18:30 στο “Weltspiegel”.
Σε συμφωνία για την «Πράξη για την Ελευθερία των ευρωπαϊκών ΜΜΕ» κατέληξαν σήμερα Παρασκευή (15/12), μετά από μήνες διαπραγματεύσεων, οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου.
Οι διαπραγματευτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία την Παρασκευή σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράξη για την Ελευθερία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, το νέο σύνολο κανόνων του μπλοκ που αποσκοπεί στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των εφημερίδων και την προώθηση του πλουραλισμού των μέσων ενημέρωσης.
Ο εν λόγω νόμος αποσκοπεί στην διασφάλιση της ελευθερίας, του πλουραλισμού και της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο μόλις οριστικοποιηθεί το κείμενο σε τεχνικό επίπεδο. Στη συνέχεια, θα εγκριθεί επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα την άνοιξη του 2024.
Ο νόμος για τα μέσα ενημέρωσης περιλαμβάνει μέτρα που αποσκοπούν στην αποτροπή της παρακολούθησης δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένων των ελεύθερων επαγγελματιών, μόνο και μόνο επειδή κάνουν τη δουλειά τους και την προστασία της ταυτότητας των πηγών τους, μεταξύ άλλων με την χρήση παράνομων λογισμικών. Οι μόνες εξαιρέσεις που διατηρούνται στη συμφωνία σχετίζονται με τις έρευνες των αρχών για έναν προκαθορισμένο κατάλογο σοβαρών εγκλημάτων όπως η τρομοκρατία και ο φόνος και η προηγούμενη έγκριση από δικαστή ή ανεξάρτητη αρχή. Οι δημοσιογράφοι που επηρεάζονται θα ενημερώνονται εκ των υστέρων και θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την παρακολούθηση στο δικαστήριο.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό συμβούλιο η προσωρινή συμφωνία:
– διευκρινίζει την ευθύνη των κρατών μελών να εγγυώνται την πολυφωνία, την ανεξαρτησία και την ορθή λειτουργία των παρόχων δημοσίων μέσων ενημέρωσης που λειτουργούν εντός των συνόρων τους.
– καθορίζει την υποχρέωση των κρατών μελών να εγγυώνται την αποτελεσματική προστασία των δημοσιογράφων και των παρόχων μέσων ενημέρωσης κατά την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
– απαγορεύει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν καταναγκαστικά μέτρα για τη λήψη πληροφοριών σχετικά με δημοσιογραφικές πηγές ή εμπιστευτικές επικοινωνίες εκτός από συγκεκριμένες περιπτώσεις.
– διευρύνει το πεδίο εφαρμογής των απαιτήσεων σχετικά με τη διαφάνεια, τόσο για τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας που προτείνεται να ισχύει για όλους τους παρόχους υπηρεσιών πολυμέσων όσο και για τη διαφάνεια της κρατικής διαφήμισης όπου υπάρχει δυνατότητα εθνικής μειώνονται σημαντικά οι εξαιρέσεις για μικρές οντότητες.
– παρέχει σαφέστερους κανόνες σχετικά με τη σχέση μεταξύ πολύ μεγάλων παρόχων διαδικτυακών πλατφορμών (VLOP) και παρόχων υπηρεσιών πολυμέσων που συμμορφώνονται με ρυθμιστικούς ή αυτορρυθμιστικούς καθεστώτα συντακτικού ελέγχου και δημοσιογραφικών προτύπων στα κράτη μέλη, με στόχο να διασφαλιστεί ότι το περιεχόμενο που παρέχεται από παρόχους υπηρεσιών πολυμέσων αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη προσοχή.
– επιτρέπει στους παρόχους υπηρεσιών πολυμέσων να ανταποκριθούν εντός 24 ωρών ή νωρίτερα σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, εάν ένα VLOP αποφασίσει να καταργήσει το περιεχόμενό λόγω ασυμβατότητας με τους όρους και τις προϋποθέσεις του.
Κούλογλου: Ιστορική μέρα για την ελευθερία των ΜΜΕ
Την πολιτική ομάδα της Αριστεράς (LEFT) στο Ευρωκοινοβούλιο εκπροσώπησε ως σκιώδης εισηγητής ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου.
Αμέσως μετά την επίτευξη της συμφωνίας στη διοργανική διαπραγμάτευση, δήλωσε:
«Σήμερα είναι μια ιστορική μέρα για την ελευθερία των ΜΜΕ, τη δημοσιογραφία και τη Δημοκρατία στην Ευρώπη καθώς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιτύχαμε μια εξαιρετική συμφωνία με την Κομισιόν και το Συμβούλιο για την εφαρμογή του Κανονισμού για την Ελευθερία των ΜΜΕ στην Ευρώπη.
Μετά από δύσκολη και μακρά διαπραγμάτευση, μπορούμε να πούμε ότι έχουμε επιτύχει να διαμορφώσουμε ικανό καθεστώς προστασίας για τους δημοσιογράφους, τον πλουραλισμό και τη διαφάνεια στην ψηφιακή εποχή. Παρά τις προσπάθειες αρκετών κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων και η ελληνική, να υπονομεύσουν το νέο Κανονισμό.
Η τελευταία μάχη που δόθηκε την Παρασκευή, εξασφαλίζει την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών, παρέχει τις αναγκαίες εξασφαλίσεις για την αποτροπή χρήσης κατασκοπευτικών λογισμικών σε βάρος δημοσιογράφων. Κυβερνήσεις και κακόβουλες εξουσίες δεν μπορούν πλέον να επικαλούνται την “εθνική ασφάλειας” η οποία πλήγωσε τη δημοκρατία και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως γνωρίζουμε καλά στην Ελλάδα.
Το Εuropean Media Freedom Act δημιουργεί ένα καθεστώς ελευθερίας, διαφάνειας και πλουραλισμού για τα ΜΜΕ ενώ, μεταξύ άλλων, καταργεί την ασυδοσία των μεγάλων πλατφορμών και τη δυνατότητά τους να λογοκρίνουν το δημοσιογραφικό περιεχόμενο κατά το δοκούν. Παρά τις αντιστάσεις τους, πετύχαμε πάρα πολύ σημαντικές νίκες.
Ως σκιώδης εισηγητής της LEFT θα ήθελα να ευχαριστήσω την ομάδα μας που δούλεψε εξαντλητικά σε τεχνικό επίπεδο καθώς επίσης και τους συναδέλφους που χειριστήκαμε τη διαπραγματευτική θέση του Κοινοβουλίου, αλλά επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ισπανική Προεδρία για την πολύ δημιουργική και εποικοδομητική συνεργασία που μας κάνει όλους περήφανους. Φυσικά, κάποιοι θα δυσαρεστηθούν αλλά μπήκαμε σε αυτή τη μάχη για να ικανοποιήσουμε τις θεμελιώδεις αξίες μας και τους πολίτες».
Η ακριβής και τελική μορφή της Πράξης θα γίνει γνωστή με όλες τις λεπτομέρειες μετά την τεχνική επεξεργασία και αφού το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης εγκριθεί από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ) χαιρέτησε την προσωρινή συμφωνία – που όπως επισημαίνει – δεν επιτρέπει τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων με την πρόφαση της «εθνικής ασφάλειας».
Υπενθυμίζεται ότι δημοσιογραφική έρευνα αποκάλυψε ότι μια ομάδα χωρών επιχειρεί να περάσει μια σειρά από εξαιρέσεις στο νέο νόμο σε μια προσπάθεια να νομιμοποιήσουν τις παρακολουθήσεις , με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να είναι μεταξύ εκείνων που πρωτοστατούν να ανοίξει η «βεντάλια» των εξαιρέσεων πολύ πέρα από την «εθνική ασφάλεια».
«Άκουσα από πολλές πλευρές ότι δεν μπορεί να υπάρξει κοινός νόμος για τα μέσα ενημέρωσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επειδή δεν υπάρχει ενιαία αγορά μέσων ενημέρωσης. Έχουμε 27 ξεχωριστές αγορές. Αλλά η αλήθεια είναι ότι εάν τα ΜΜΕ αποτύχουν ως προστάτες της δημοκρατίας σε μία, δύο, τρεις χώρες, θα έχουμε φρικτά προβλήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δήλωσε η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βέρα Γιούροβα στη συνέντευξη Τύπου μετά την πολιτική συμφωνία, σύμφωνα με το Euractiv.
