Ημέρα πένθους έχει κηρυχθεί η σημερινή στο Αζερμπαϊτζάν, μετά τη συντριβή επιβατικού αεροπλάνου τοπικής αεροπορικής εταιρείας στο Καζακστάν, ανοιχτά της Κασπίας Θάλασσας.

Οι αρχές στο Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και η Ρωσία διερευνούν την έκτακτη προσγείωση που σημειώθηκε το πρωί της Τετάρτης, η οποία στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 38 ανθρώπους.

Προς το παρόν τα αίτια της συντριβής του αεροπλάνου της εταιρείας Azerbaijan Airlines παραμένουν άγνωστα, με τρεις χώρες να διεξάγουν έρευνες.

Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, ο οποίος αναγνώρισε ότι υπάρχουν πολλές θεωρίες για τα αίτια της συντριβής, αλλά προειδοποίησε κατά των εικασιών.

«Υπάρχουν βίντεο της συντριβής του αεροσκάφους διαθέσιμα στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα, και όλοι μπορούν να τα δουν. Ωστόσο, τα αίτια της συντριβής δεν είναι ακόμη γνωστά σε εμάς», δήλωσε ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν. «Υπάρχουν διάφορες θεωρίες, αλλά πιστεύω ότι είναι πρόωρο να τις συζητήσουμε».

Η έρευνα για τα αίτια της συντριβής αεροπλάνου της εταιρείας Azerbaijan Airlines βρίσκεται σε εξέλιξη και είναι λάθος να γίνονται εικασίες προτού καταλήξει στο πόρισμά της, δήλωσε στο ίδιο πνεύμα σήμερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

“Καμία από αυτές τις χώρες – ούτε το Αζερμπαϊτζάν, ούτε η Ρωσία ούτε το Καζακστάν – δεν έχει συμφέρον να αποκρύψει πληροφορίες. Όλες οι πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες στον κόσμο”, δήλωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Γερουσίας του Καζακστάν, Ασιμπάγεφ Μόλεν.

Φως στα αίτια αναμένεται να ρίξουν οι έρευνες, όταν ολοκληρωθούν, ωστόσο μέχρι στιγμής έχουν γίνει γνωστά μια σειρά από στοιχεία που ενδέχεται να επηρέασαν το δυστύχημα. Ας δούμε αναλυτικά τι έχει γίνει γνωστό μέχρι τώρα καθώς και τα βασικά σενάρια που εξετάζουν οι αρχές.

Πού συνετρίβη το επιβατικό αεροπλάνο

Το αεροπλάνο συνετρίβη περίπου 3 χιλιόμετρα από την πόλη Ακτάου στο Καζακστάν, στην ανατολική ακτή της Κασπίας Θάλασσας.

Είχε απογειωθεί από την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, με προορισμό το Γκρόζνι, την πρωτεύουσα της Τσετσενίας στη νότια Ρωσία.

Ποιοι ήταν επιβαίνοντες

Το αεροσκάφος Embraer 190, με αριθμό πτήσης J2-8243, μετέφερε 62 επιβάτες και πέντε μέλη πληρώματος.

Σύμφωνα με τους Καζάκους αξιωματούχους, οι επιβαίνοντες ήταν πολίτες από τέσσερις διαφορετικές χώρες:

• 42 πολίτες του Αζερμπαϊτζάν
• 16 πολίτες της Ρωσίας
• 6 πολίτες του Καζακστάν
• 3 πολίτες του Κιργιστάν

32 άτομα επέζησαν της συντριβής

Σύμφωνα με την ενημέρωση των αρχών, υπάρχουν 32 επιζώντες, μεταξύ των οποίων δύο παιδιά, που έχουν μεταφερθεί στο νοσοκομείο, με πολλούς να βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση.

Πολλοί ανασύρθηκαν από τα συντρίμμια, είτε από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης είτε μόνοι τους, προσπαθώντας να συρθούν έξω από το κομμένο αεροσκάφος τραυματισμένοι και ματωμένοι.

Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης του Καζακστάν, Κανάτ Μποζουμπάγιεφ, ανακοίνωσε ότι 38 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax ανέφερε, επικαλούμενο διασώστες που βρίσκονταν στο σημείο, ότι και οι δύο πιλότοι, σύμφωνα με μια προκαταρκτική εκτίμηση, σκοτώθηκαν στη συντριβή.

Γιατί συνετρίβη το αεροπλάνο – Τα σενάρια

Το αεροπλάνο αναγκάστηκε να εκτραπεί από την αρχική του διαδρομή λόγω έντονης ομίχλης στο Γκρόζνι, τον προορισμό του, και να επιχειρήσει αναγκαστική προσγείωση.

Η συντριβή φέρεται να οφείλεται σε μια «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» στο αεροσκάφος, με τη ρωσική αρχή πολιτικής αεροπορίας να κάνει λόγο για πρόσκρουση με πουλιά στο Telegram.

Ιστοσελίδες παρακολούθησης εμπορικών πτήσεων κατέγραψαν την πτήση να ταξιδεύει βόρεια κατά μήκος της προγραμματισμένης διαδρομής της στη δυτική ακτή πριν εξαφανιστεί από τα ραντάρ. Αργότερα επανεμφανίστηκε στην ανατολική ακτή, κάνοντας κύκλους κοντά στο αεροδρόμιο Ακτάου, πριν τελικά συντριβεί.

«Σύμφωνα με προκαταρκτικές αναφορές, το αεροπλάνο ζήτησε προσγείωση σε εναλλακτικό αεροδρόμιο πριν από το ατύχημα … λόγω έντονης ομίχλης στο Γκρόζνι», ανέφερε η Γιούλια Σαποβάλοβα από τη Μόσχα για το Al Jazeera.

Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, δήλωσε ότι «σύμφωνα με τις πληροφορίες που μου παρείχαν, το αεροπλάνο της αεροπορικής εταιρείας AZAL, που πετούσε στη διαδρομή Μπακού-Γκρόζνι, άλλαξε πορεία λόγω επιδείνωσης των καιρικών συνθηκών και κατευθύνθηκε προς το αεροδρόμιο του Ακτάου, όπου συνέβη η συντριβή κατά την προσγείωση».

Παράλληλα, εξετάζεται το εάν και κατά πόσο επηρέασε το γεγονός πως το πλησιέστερο ρωσικό αεροδρόμιο, Μαχατσκαλά, είχε κλείσει νωρίτερα την ημέρα λόγω δραστηριότητας μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Εκείνη την ώρα ήταν σε εξέλιξη επιθέσεις ουκρανικών μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (drones) προς τη Ρωσία, όπως επίσης και επιχείρηση αναχαίτησής τους από τη Μόσχα.

Επιπλέον, έντονη ήταν η παρεμβολή GPS στην περιοχή, η οποία έχει συνδεθεί με παλαιότερα περιστατικά και ενδέχεται να περιέπλεξε περαιτέρω την πλοήγηση και να συνέβαλε στη συντριβή, σύμφωνα με ανάρτηση του FlightRadar24.

Ο Αλίεφ αναγνώρισε ότι υπάρχουν πολλές θεωρίες για τα αίτια της συντριβής, αλλά προειδοποίησε κατά των εικασιών.

«Υπάρχουν βίντεο της συντριβής του αεροσκάφους διαθέσιμα στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα, και όλοι μπορούν να τα δουν. Ωστόσο, τα αίτια της συντριβής δεν είναι ακόμη γνωστά σε εμάς», δήλωσε ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν. «Υπάρχουν διάφορες θεωρίες, αλλά πιστεύω ότι είναι πρόωρο να τις συζητήσουμε».

Τα τελευταία δεδομένα από το σημείο

Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης συνεχίζουν τις έρευνές τους στο σημείο.

Οι πυροσβέστες έσβησαν τη φωτιά που προκλήθηκε από τη συντριβή, ενώ 150 διασώστες και ιατρικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων ειδικευμένων γιατρών που μεταφέρθηκαν από την Αστάνα, περιθάλπουν τους τραυματίες.

Η Azerbaijan Airlines ανακοίνωσε την αναστολή όλων των πτήσεων μεταξύ Μπακού και Γκρόζνι, καθώς και Μπακού και Μαχατσκαλά, μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα.

Η αεροπορική εταιρεία δημιούργησε επίσης μια γραμμή επικοινωνίας για τα μέλη των οικογενειών των επιβατών και ανάρτησε όλα τα ονόματά τους στις σελίδες της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ο Αλίεφ υπέγραψε διάταγμα με το οποίο ανακήρυξε την 26η Δεκεμβρίου ημέρα πένθους στη χώρα. Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, που κατευθυνόταν στη Ρωσία για μια σύνοδο κορυφής τη στιγμή της συντριβής, δήλωσε ότι ενημερώθηκε για το περιστατικό ενώ βρισκόταν στον αέρα.

«Έδωσα αμέσως οδηγίες να επιστρέψει το αεροπλάνο στο Μπακού», ανέφερε σε δήλωση που εξέδωσε το γραφείο του.

Τρεις έρευνες σε εξέλιξη

Οι αρχές του Καζακστάν, του Αζερμπαϊτζάν και της Ρωσίας δήλωσαν ότι διεξάγουν έρευνες για τη συντριβή.

«Μια ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον αναπληρωτή γενικό εισαγγελέα του Αζερμπαϊτζάν, έχει σταλεί στο Καζακστάν και εργάζεται στον τόπο της συντριβής», ανέφερε η Εισαγγελία του Αζερμπαϊτζάν σε ανακοίνωσή της.

Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων του Αζερμπαϊτζάν, Azertac, ανέφερε ότι η ομάδα που στάλθηκε στο Ακτάου για «επιτόπια έρευνα» περιλαμβάνει επίσης τον υπουργό Εκτάκτων Καταστάσεων του Αζερμπαϊτζάν και τον αντιπρόεδρο της Azerbaijan Airlines. Σύμφωνα με το Azertac, το μαύρο κουτί του αεροσκάφους – η συσκευή καταγραφής πτήσεων που χρησιμοποιούν οι ερευνητές για να καθορίσουν τα αίτια αεροπορικών ατυχημάτων – έχει βρεθεί, σημειώνει το Al Jazeera.

Ο Αλίεφ, στη δήλωσή του, ανέφερε ότι έχει ξεκινήσει «ποινική υπόθεση» και ότι το κοινό του Αζερμπαϊτζάν θα «ενημερώνεται τακτικά» για την πρόοδο της έρευνας.

Το Καζακστάν έχει συγκροτήσει κυβερνητική επιτροπή για να εξετάσει τα αίτια της καταστροφής και να διασφαλίσει ότι οι οικογένειες των νεκρών και τραυματιών λαμβάνουν την απαραίτητη βοήθεια.

Οι έρευνες εστιάζουν σε πιθανά τεχνικά προβλήματα και στο κλείσιμο του κοντινού εναέριου χώρου.

Η Embraer, η βραζιλιάνικη κατασκευάστρια εταιρεία του αεροσκάφους, εξέφρασε επίσης την προθυμία της να βοηθήσει στις έρευνες.

Οι εταιρείες που εκμεταλλεύονται τα μεγάλα οδικά έργα στο εθνικό δίκτυο μέσω των διοδίων και των παράπλευρων εμπορικών χρήσεων θα εισπράξουν τελικά με άλλο τρόπο τα επιπλέον έσοδα που ονειρεύονταν από την έκρηξη της ακρίβειας του 2022, όπως αναφέρει σε εκτενές θέμα της η Καθημερινή.

 

Η πρακτική που ακολουθείται θέλει η προσαύξηση κάθε 1η Ιανουαρίου να υπολογίζεται με βάση τον πληθωρισμό του προηγούμενου Σεπτεμβρίου και τον Σεπτέμβριο του 2022 αυτός ήταν 12%, ωστόσο τελικά δεν επιβλήθηκαν αυξήσεις την τρέχουσα χρονιά. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πέτυχε τότε να αποφύγει μία προεκλογική έκρηξη στο κόστος μετακίνησης στο εθνικό οδικό δίκτυο. Μετεκλογικά ωστόσο, όπως δείχνει το δημοσίευμα, έρχεται να αποζημιώσει τις εταιρείες για την «εξυπηρέτηση».

H συμφωνία μεταξύ υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και παραχωρησιούχων που διαχειρίζονται τμήματα του εθνικού οδικού δικτύου, σύμφωνα με το δημοσίευμα περιλαμβάνει την «μεταφορά» της αύξησης των διοδίων κατά 12% που δεν εφαρμόστηκε φέτος, σε τμηματική επιπλέον αύξηση την επόμενη τριετία.

Η πάγια πρακτική θα συνεχιστεί, προσθέτοντας επιπλέον αύξηση το 2024 κατά 6%, ενώ το 2025 και το 2026 κατά 2%. Έτσι, με δεδομένο ότι τον Σεπτέμβριο η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε πληθωρισμό 1,6%, η αύξηση στα διόδια από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους θα είναι 7,6%.

Αυτό που ωστόσο προκαλεί περισσότερο, είναι η πληροφορία ότι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών τελικά συμφώνησε να καταβληθούν αποζημιώσεις στις εταιρείες για «διαφυγόντα έσοδα» του 2023, έσοδα που κανένα σενάριο δεν προέβλεπε, καθώς το 12% του πληθωρισμού τον Σεπτέμβριο του 2022 ήταν εκτός κάθε δυνατότητας πρόβλεψης την ώρα της υπογραφής των συμφωνιών.

Όπως τονίζει η εφημερίδα, θα καλυφθούν από το υπουργείο Υποδομών, με τους παραχωρησιούχους ήδη να έχουν υποβάλει τα σχετικά αιτήματα για το α΄ εξάμηνο φέτος και να έπεται αντίστοιχη κίνηση στις αρχές του 2024 για το τρέχον, β΄ εξάμηνο.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσπαθεί να αποκρύψει τα παραπάνω από την κοινή γνώμη, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, υπογραμμίζοντας ότι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αρνήθηκε να δώσει στοιχεία για το ακριβές ύψος των αιτημάτων αποζημίωσης ανά παραχωρησιούχο.

Εκρηκτική είναι η κατάσταση στον κλάδο των μεταφορών επιβατικών και εμπορευματικών, κάτι το οποίο αναμένεται να αποτυπωθεί τόσο στην απεργία της Τετάρτης 6 Απριλίου όσο και στις κινητοποιήσεις που έχουν ήδη αποφασιστεί από διάφορους κλάδους και τις επόμενες ημέρες.

Η αρχή γίνεται από την Τετάρτη, ημέρα κατά την οποία αναμένεται κυκλοφοριακό μπλακ άουτ στην πρωτεύουσα καθώς στο πλαίσιο της 24ωρης, την οποία έχουν προκηρύξει η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ, δε θα κυκλοφορήσουν καθόλου τα μέσα σταθερής τροχιάς, ενώ δύο στάσεις εργασίας θα πραγματοποιήσουν οι εργαζόμενοι στα οδικά μέσα.

Αναλυτικά, οι εργαζόμενοι σε μετρό, ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και τραμ θα συμμετάσχουν στην κινητοποίηση πραγματοποιώντας 24ωρη απεργία.

Με την ανακοίνωσή τους τα Σωματεία Εργαζομένων της ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), καλούν σε προσυγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος στις 11 το πρωί της Τετάρτης ζητώντας υπογραφή αξιοπρεπούς Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, προσλήψεις προσωπικού, «μισθολογικό εξορθολογισμό και κατάργηση των ταχυτήτων, με ουσιαστικές αυξήσεις και όχι ντροπιαστικά φιλοδωρήματα», πλήρη αναγνώριση των Βαρέων ενσήμων, άμεση αποκατάσταση των εγγυήσεων της συλλογικής εργατικής προστασίας στις ΣΣΕ, άμεση αποκατάσταση των θεμελιωδών εργατικών δικαιωμάτων και της εργατικής προστασίας, προστασία της υγείας και της ασφάλειας των Εργαζομένων.

Τα λεωφορεία

Τα οδικά μέσα, λεωφορεία και τρόλεϊ θα κυκλοφορήσουν από τις 9 το πρωί έως τις 9 το βράδυ καθώς για την έναρξη και τη λήξη της βάρδιας οι εργαζόμενοι σε αυτά έχουν εξαγγείλει στάσεις εργασίας.

Η αποκατάσταση της κυκλοφορίας των λεωφορείων αναμένεται περίπου από τις 9:30 έως 10:00 π.μ., ενώ τα τελευταία δρομολόγια θα πραγματοποιούνται περίπου έως τις 20:00.

Ο σιδηρόδρομος

Με 24ωρη απεργία συμμετέχει στην κινητοποίηση που προκήρυξαν από κοινού η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών διεκδικώντας υπογραφή Σ.Σ.Ε, αυξήσεις μισθών, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού έως την συμπλήρωση του αριθμού του οργανογράμματος και ασφαλή εργασία. Από την κινητοποίηση αναμένεται να επηρεαστεί η κίνηση και τα δρομολόγια τόσο του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου όσο και του Προαστιακού Σιδηροδρόμου, κάτι το οποίο θα αποσαφηνίσει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ με δικές της ανακοινώσεις.

Αεροπλάνα

Μπλακ άουτ και στον εναέριο χώρο αναμένεται την Τετάρτη καθώς στην 24ωρη απεργία της ΑΔΕΔΥ συμμετέχουν και οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας. Εφόσον η απεργία πραγματοποιηθεί, δε θα εκτελεστεί καμία πτήση από και προς τα ελληνικά αεροδρόμια, ενώ κανονικά θα γίνονται μόνο οι υπερπτήσεις. Ωστόσο, το ζήτημα της απεργίας των ελεγκτών έχει ήδη οδηγηθεί στα δικαστήρια με την απόφαση ως προς το εάν η κινητοποίηση (την οποία, πάντως, έχει εξαγγείλει η ΑΔΕΔΥ και όχι η Ενωση Ελεγκτών) κριθεί τελικώς παράνομη να αναμένεται αύριο Τρίτη.

Εμπορευματικές Μεταφορές

Με καζάνι που βράζει μοιάζει και ο κλάδος των οδικών εμπορευματικών μεταφορών. Τον χορό των κινητοποιήσεων, βάσει των έως σήμερα αποφάσεων του κλάδου, θα σύρουν οι ιδιοκτήτες Δ.Χ. βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων και θερμής ασφάλτου, οι οποίοι έχουν εξαγγείλει 24ωρη πανελλαδική απεργία για την Παρασκευή 8 Απριλίου.

Σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικών Μεταφορικών Επιχειρήσεων Προιόντων Πετρελαιοειδών κάνει λόγο για «συνθήκες εξαθλίωσης στις οποίες έχουν οδηγηθεί οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που πλέον αδυνατούν να καλύψουν ακόμη και τα πάγια έξοδα και τις ανελαστικές δαπάνες της κίνησης των βυτιοφόρων αυτοκινήτων τους. Δυστυχώς, αυτή η αντίδραση είναι ο μόνος τρόπος που διαθέτουμε για να γίνει κατανοητό από την Πολιτεία, ότι οι μεταφορείς καυσίμων αδυνατούν να καλύψουν το αυξημένο κόστος κίνησης λόγω των ανατιμήσεων στο πετρέλαιο. Προσπαθήσαμε με επαναλαμβανόμενες οχλήσεις μας να κλείσουμε κάποια συνάντηση με τους αρμόδους φορείς ώστε να αναδείξουμε το πρόβλημα, αλλά δεν κατέστη δυνατό μέχρι σήμερα».

Με επαναλαμβανόμενες κινητοποιήσεις αρχής γενομένης από τις 13 Απριλίου 2022 έχουν ήδη απειλήσει και οι ιδιοκτήτες φορτηγών εμπορευματικών μεταφορών σε περίπτωση που έως τότε δεν έχει ανοίξει διάλογος για τη λήψη εκτάκτων μέτρων ενίσχυσης του κλάδου. Εφόσον η απεργία πραγματοποιηθεί, θα είναι ορατά τα προβλήματα στην τροφοδοσία της αγοράς ενόψει της εορταστικής περιόδου του Πάσχα.

Οι αυτοκινητιστές οδηγήθηκαν ομόφωνα σε αυτή την απόφαση στην πανελλαδική διάσκεψή τους επισημαίνοντας πως εφόσον η Πολιτεία δεν ενισχύσει οι ελληνικές μεταφορικές επιχειρήσεις, οι οποίες είναι μικρές με 1 ή 2 φορτηγά, θα οδηγηθούν σε λουκέτο.