Νέο «σεισμό» στο χώρο της ναυτιλίας προκαλεί η είδηση ότι οι ιταλικές αρχές εντόπισαν στη Βενετία πλοίο bulker ελληνικών συμφερόντων φορτωμένο με κοκαΐνη αξίας 150 εκατ. ευρώ.

Το έγκυρο TradeWindsnews.com δημοσιεύει την είδηση λέγοντας ότι οι αρχές εντόπισαν την κοκαΐνη σε 570 δέματα, βάρους 850 κιλών, στο πλοίο Atlas το οποίο ανήκει στην εταιρεία Laskaridis Shipping που διοικεί ο Παναγιώτης Λασκαρίδης το οποίο έχει σημαία Λιβερίας.

Π. Λασκαρίδης

Τα πακέτα εντοπίστηκαν, σύμφωνα με την αστυνομία, στους αγωγούς εξαερισμού του πλοίου που έπλεε ανοικτά της πόλης της Βενετίας.

Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, κανένας από τους ναυτικούς δεν συνελήφθη αλλά γίνονταν συνεχείς έρευνες στο πλοίο, έρευνες οι οποίες είχαν ξεκινήσει από την Τρίτη.

Σύμφωνα με το νηολόγιο, το πλοίο είχε ξεκινήσει από τη Σάντος της Βραζιλίας στις 23 Μαρτίου, έφτασε στις 17 Απριλίου ανοικτά της Βενετίας και παρέμεινε αγκυροβολημένο εκεί το πρωί της Παρασκευής.

Το στίγμα του πλοίου από το Marine Traffic

Στο δημοσίευμα που συνοδεύεται και από βίντεο, τονίζεται ότι τα πλοία που μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια γίνονται συχνά στόχος λαθρεμπορίου ναρκωτικών, όμως, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από συμμορίες και χωρίς να το γνωρίζουν οι ναυτικοί και οι πλοιοκτήτες.

Τον προηγούμενο μήνα, η Europol ανακοίνωσε πως τουλάχιστον 200 τόνοι κοκαΐνης έχουν μεταφερθεί μέσω των δύο πιο πολυσύχναστων λιμανιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από εγκληματικές συμμορίες, που «εξασφάλισαν μοναδικούς κωδικούς εμπορευματοκιβωτίων από πληροφοριοδότες».

Έκθεση αποκαλύπτει ότι συγκεκριμένη τακτική ολοένα και αυξάνεται από το 2018 όταν το λιμάνι του Ρότερνταμ ανακάλυψε ότι τα εμπορευματοκιβώτια έλειπαν, βρέθηκαν σε λάθος μέρη ή είχαν πεταχτεί.

Τα καρτέλ ναρκωτικών πληρώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε διεφθαρμένα πρόσωπα προκειμένου να δώσουν τα μοναδικά στοιχεία ενός κοντέινερ που εκχωρείται μόλις γίνει η πληρωμή για τη μεταφορά. 

Η συγκεκριμένη πρακτική είναι γνωστή ως «PIN code fraud», δηλαδή η απάτη του κωδικού PIN, καταλήγει το δημοσίευμα.

Στη Σικελία

Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα, Il Fatto Quotidiano, οι ερευνητές της οικονομικής αστυνομίας δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η ανακάλυψη των 850 κιλών κοκαΐνης την Πέμπτη να συνδέεται με αυτό που συνέβη στα ανοιχτά της Σικελίας πριν από μερικές ημέρες.

Συγκεκριμένα, η ιταλική αστυνομία πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη κατάσχεση ναρκωτικών, συνολικά 2 τόνους κοκαϊνης που επέπλεαν στα ανοικτά της Κατάνιας.

Ηταν συσκευασμένα σε 1.600 μικρά πακέτα, τα οποία ήταν αδιάβροχα και δεμένα με σημαδούρες για να μπορεί να τα βρει η συμμορία. Η συνολική αξία των ναρκωτικών ξεπερνά τα τετρακόσια εκατομμύρια ευρώ.

Και εκείνο το παράνομο φορτίο είχε μεταφερθεί μέχρι την συγκεκριμένη περιοχή από εμπορικό πλοίο και στην συνέχεια θα έπρεπε να φτάσει μέχρι την ξηρά με μικρά ταχύπλοα των διακινητών.

Στην περίπτωση της Βενετίας ο μηχανισμός των ιταλικών δυνάμεων της Πολεμικής Αεροπορίας και του Ναυτικού έδειξε ότι διαθέτει πολύ πιο γρήγορα αντανακλαστικά και ανακάλυψε τα ναρκωτικά μέσα στο πλοίο.

Κατασχέθηκαν χιλιάδες όπλα και τόνοι κοκαΐνης και άλλων ναρκωτικών ουσιών, η αξία των οποίων υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 5,7 δισ. δολάρια. 

Για περίπου είκοσι ημέρες η Interpol σε συνεργασία με τοπικές Αρχές κρατών της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής πραγματοποίησε μια επιχείρηση μαμούθ κατά των καρτέλ ναρκωτικών με την ονομασία Trigger IX.

Τα νούμερα που δόθηκαν στη δημοσιότητα είναι αν μη τι άλλο εντυπωσιακά, καθώς γίνεται λόγος για περισσότερες από 14.000 συλλήψεις και κατασχέσεις χιλιάδων όπλων, αλλά και πάνω από 200 τόνων ναρκωτικών. 

Όπως ανακοίνωσε ο διεθνής οργανισμός που εδρεύει στη Λιόν, η επιχείρηση  διεξήχθη από τις 12 Μαρτίου μέχρι τις 2 Απριλίου. Κατασχέθηκαν 203 τόνοι κοκαΐνης και άλλων ναρκωτικών ουσιών, η αξία των οποίων υπολογίζεται ότι φτάνει τα 5,7 δισ. δολάρια. Επίσης, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 372 τόνοι χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή ναρκωτικών (ηρωίνης, κοκαΐνης, αμφεταμινών και άλλων).

Συνολικά, οι αρχές χωρών της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής προχώρησαν σε 14.260 συλλήψεις. Κατασχέθηκαν 8.263 παράνομα όπλα και 305.000 γεμιστήρες «στη μεγαλύτερη επιχείρηση για την αντιμετώπιση της παράνομης οπλοφορίας που έχει συντονίσει ποτέ η Ιντερπόλ».

Περίπου 100.000 πυρομαχικά βρέθηκαν στην Ουρουγουάη, η μεγαλύτερη ποσότητα που έχει εντοπιστεί ποτέ στη χώρα αυτή. Τα διακινούσαν δύο Ευρωπαίοι πολίτες, σύμφωνα πάντα με τη διεθνή αστυνομία.

«Το γεγονός ότι μια επιχείρηση κατά των παράνομων όπλων κατέληξε σε κατασχέσεις τεράστιων ποσοτήτων ναρκωτικών είναι άλλη μια απόδειξη ότι αυτά τα αδικήματα συνδέονται μεταξύ τους», σχολίασε ο γενικός γραμματέας της Ιντερπόλ, Γιούργκεν Στοκ.

Η Trigger ΙΧ οδήγησε εξάλλου στην αποκάλυψη μιας σειράς άλλων εγκλημάτων – από υποθέσεις διαφθοράς μέχρι τρομοκρατικές ενέργειας. Εξαρθρώθηκαν συνολικά 20 εγκληματικά δίκτυα που δρούσαν σε διάφορες χώρες.

Μεταξύ άλλων, συνελήφθησαν μέλη του Καρτέλ των Βαλκανίων, της πανίσχυρης βραζιλιάνικης εγκληματικής οργάνωσης Πριμέιρο Κομάντο ντα Καπιτάλ και της Μάρα Σαλβατρούτσα, της μαφίας του Σαλβαδόρ. Όλες αυτές οι οργανώσεις δρουν στην Κεντρική Αμερική και τις ΗΠΑ και εμπλέκονται στο λαθρεμπόριο όπλων.

Έντεκα θύματα διακίνησης ανθρώπων απελευθερώθηκαν στην Παραγουάη, χάρη σε αυτήν την επιχείρηση.

Στην Trigger IX συμμετείχαν 15 χώρες της περιοχής και περίπου 100 οργανισμοί επιβολής του νόμου, όπως η Υπηρεσία Αλκοόλ, Όπλων και Εκρηκτικών των ΗΠΑ.

Στον νέο παγκόσμιο χάρτη μεταφοράς και διακίνησης κοκαΐνης, η Ελλάδα αποτελεί κομβικό σημείο για τις big business των λατινοαμερικάνικων καρτέλ με την αλβανική μαφία. Ο διπλασιασμός των ποσοτήτων που φτάνουν στη χώρα μας, συγκριτικά με την προ κορωνοϊού εποχή και μάλιστα οι ανοδικές τάσεις που καταγράφονται διαρκώς, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι ναρκέμποροι θέλουν να στήσουν stockhouse κόκας στην Ευρώπη, έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον ελληνικών και ξένων διωκτικών αρχών.

Δεν είναι τυχαίο ότι έχει διευρυνθεί πολύ -και σε αριθμό και σε ποιότητα- το κλιμάκιο της αμερικανικής Δίωξης Ναρκωτικών (DEA) στην Ελλάδα, ενώ το νέο κόλπο που κέντρισε το ενδιαφέρον των πρακτόρων είναι ότι οι βαρόνοι της κόκας στην Κολομβία μπαίνουν συνέταιροι με τα ελληνικά δίκτυα του οργανωμένου εγκλήματος, μοιράζοντας τα κέρδη από τη διάθεση της «λευκής κυρίας» σε ποσοστό 60%-40%. Επίσης, η πληρωμή γίνεται με τέτοιον τρόπο ώστε ταυτόχρονα να ξεπλένεται το βρώμικο χρήμα μέσω εταιρειών εμπορίας αγαθών που εξάγονται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

«Το γεγονός ότι τα καρτέλ σημάδεψαν τη χώρα μας για να στέλνουν τα φορτία τους οφείλεται σε δύο λόγους. Ο ένας είναι η ύπαρξη των δύο μεγάλων λιμανιών του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης με τα χιλιάδες κοντέινερ που φτάνουν καθημερινά και ο δεύτερος γιατί έχει σφίξει ο κλοιός κυρίως στην Ολλανδία, στην Ιταλία και την Ισπανία, που αποτελούσαν κέντρα μεταφοράς ναρκωτικών» λέει στο «ΘΕΜΑ» αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. και προσθέτει: «Τα χτυπήματα που έχουμε επιφέρει το τελευταίο διάστημα στα κυκλώματα είναι ενδεικτικά του τρόπου που λειτουργούν τα παγκόσμια εγκληματικά δίκτυα».

Απευθείας δρομολόγια

Στις απόρρητες εκθέσεις και αναφορές της ελληνικής Δίωξης Ναρκωτικών αλλά και της αμερικανικής DEA περιγράφεται λεπτομερώς η νέα παγκόσμια κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Η κοκαΐνη, ναρκωτικό με τζίρο δισεκατομμυρίων ετησίως, αποτελεί βασική πηγή εσόδων για αρκετές πλέον χώρες της Λατινικής Αμερικής, εκτός από την Κολομβία. Στο παιχνίδι έχουν μπει πλέον το Εκουαδόρ, η Βολιβία, ακόμη και η Χιλή, με την ετήσια παραγωγή να έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Η Γηραιά Ηπειρος αποτελεί μία από τις βασικότερες επιλογές των καρτέλ, με τόνους της «λευκής κυρίας» να ταξιδεύουν και να πιάνουν πλέον ελληνικά λιμάνια προτού φτάσουν στα σαλόνια της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.

Ο συνηθισμένος τρόπος μεταφοράς είναι με κοντέινερ. Τα καρτέλ χρησιμοποιούν εμπορικές εταιρείες και δρομολόγια και μέσα σε 25 ημέρες τα ναρκωτικά βρίσκονται στον τελικό τους προορισμό. Οπως έχουν καταγράψει οι έμπειροι αξιωματικοί της Δίωξης Ναρκωτικών της Ασφάλειας Αττικής, τους τελευταίους μήνες λειτουργεί μια εμπορική εταιρεία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων απευθείας από το Εκουαδόρ στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Μέσα σε κάθε κιβώτιο κρύβουν περίπου 300 κιλά κόκας, που στη χονδρική αγορά η τιμή της αγγίζει τα 10 εκατ. ευρώ. Από αυτή την ποσότητα, περισσότερο από 80% σπρώχνεται σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.

Ωστόσο, εκτός από την απευθείας σύνδεση, υπάρχουν τουλάχιστον πέντε ακόμη εταιρείες που στέλνουν κοντέινερ στην Ελλάδα με ενδιάμεσο σταθμό. Με απλά λόγια, τα κοντέινερ με μπανάνες ή άλλα φρούτα που έχουν στα διπλά τοιχώματα ή στα ψυκτικά συστήματα καταχωνιασμένη την κοκαΐνη φορτώνονται σε ένα πλοίο, φτάνουν μέχρι τα λιμάνια της νότιας Ισπανίας, της νότιας Ιταλίας ή της Μάλτας και στη συνέχεια με άλλα μικρότερα εμπορικά πλοία καταλήγουν στη χώρα μας. Τους τελευταίους μήνες έχει ενεργοποιηθεί και άλλη μία γραμμή μέσω Αιγύπτου, η οποία όμως είναι -όπως λένε- ακόμα σε «νηπιακό» στάδιο. Εντούτοις, δείχνει την τάση που ενδέχεται στα επόμενα χρόνια να επικρατήσει.

Οταν τα λαγωνικά της Δίωξης Ναρκωτικών της Ασφάλειας Αττικής προσπάθησαν να κάνουν μια κίνηση σαρώνοντας όλα τα εμπορευματοκιβώτια που φτάνουν από τη Λατινική Αμερική στη χώρα μας, απευθείας ή μέσω άλλων σταθμών, διαπίστωσαν ότι μόνο από ένα πλοίο μπορεί να ξεφορτωθούν περισσότερα από 1.000 κοντέινερ. Συνεπώς, ο αριθμός είναι τεράστιος, ο έλεγχος σε όλα αδύνατος, γεγονός που ερμηνεύεται από τους αναλυτές ως η βασική αιτία που τα καρτέλ επέλεξαν να μεταφέρουν τα ναρκωτικά με αυτόν τον τρόπο. Οι εποχές όπου οι καραβιές με τόνους κόκας μπλοκάρονταν εν πλω από τα κινηματογραφικά ρεσάλτο των διωκτικών αρχών ή τα ιστιοφόρα που διέσχιζαν δύο φορές τον Ατλαντικό και «βούλιαζαν» από τα πακέτα με την κοκαΐνη που έκρυβαν στα σωθικά τους, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.

Αλλωστε, το κόστος αυτού του τρόπου μεταφοράς ήταν μεγάλο και ο κίνδυνος να πέσουν στα δίχτυα των διωκτών τους υψηλός. Το ανθρώπινο δυναμικό που απαιτούνταν ήταν πολυάριθμο και εξειδικευμένο, με ορατό πάντα το ενδεχόμενο να υπάρχει ένα «βαθύ λαρύγγι» που κάτω από προϋποθέσεις θα ανοίξει το στόμα του και θα δώσει στο πιάτο των Αρχών τους βαρόνους.

Μέσα σε κάθε εμπορευματοκιβώτιο με μπανάνες ή άλλα εξωτικά φρούτα -συνήθως στα διπλά τοιχώματα ή στα ψυκτικά συστήματα (δεξιά)- κρύβουν περίπου 300 κιλά κόκας, της οποίας η τιμή στη χονδρική αγορά αγγίζει τα 10 εκατ. ευρώ. Από αυτή την ποσότητα, περισσότερο από 80% προορίζεται για την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη

Ευρωπαϊκή αποθήκη

Με δεδομένο ότι από το 2020 και μετά η παραγωγή της κοκαΐνης στη Λατινική Αμερική έχει τριπλασιαστεί, οι αναλυτές της Ασφάλειας σε συνεργασία με τους Αμερικανούς συναδέλφους τους παρατήρησαν πως τα καρτέλ μεταφέρουν στην Ευρώπη τόνους ναρκωτικών τα οποία είναι αδύνατον να πουληθούν, καθώς οι χρήστες παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Αναζητώντας τις αιτίες αυτής της μεταφοράς, κυρίως μέσω κοντέινερ φρούτων, διαπίστωσαν πως στόχος των βαρόνων είναι να μετατρέψουν την Ευρώπη σε αποθήκη κοκαΐνης. Ενα τεράστιο stockhouse γεμάτο με τη «λευκή κυρία» με στόχο να τα διαθέσουν όποτε χρειαστεί, σε υψηλότερη τιμή.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κοντέινερ που φτάνουν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ρότερνταμ, Μάλτα, Σικελία και Ανδαλουσία μεταφέρουν τόνους ναρκωτικώ. Για παράδειγμα, πριν από λίγες εβδομάδες εντοπίστηκε ένα κοντέινερ στην Ολλανδία με 5 τόνους, ενώ πριν καιρό είχε εντοπιστεί φορτίο με 13 τόνους. Οι ναρκέμποροι είχαν βάλει στην αρχή του εμπορευματοκιβωτίου ένα μικρό φορτίο με μπανάνες και στη συνέχεια έναν καθρέπτη που δημιουργούσε την ψευδαίσθηση ότι όλος ο χώρος είναι γεμάτος με το συγκεκριμένο φρούτο.

Πληρωμή και ξέπλυμα

Στον νέο παγκόσμιο χάρτη της κοκαΐνης, μια σημαντική αλλαγή έχει να κάνει με τον τρόπο που πληρώνουν οι ευρωπαϊκές μαφίες τα λατινοαμερικανικά καρτέλ ναρκωτικών. Μέχρι πριν από λίγο καιρό, οι μαφιόζοι που ήθελαν να αγοράσουν ναρκωτικά πλήρωναν πάντα με μετρητά που μετέφεραν με βαλίτσες και στη συνέχεια παραλάμβαναν το φορτίο. Αν, για παράδειγμα, ένα κύκλωμα ναρκωτικών ήθελε να πάρει 300 κιλά καθαρή κοκαΐνη έπρεπε να καταβάλει ευρώ ή δολάρια στους Λατινοαμερικανούς βαρόνους.

Τα πράγματα, όμως, έχουν αλλάξει. Τα καρτέλ της κόκας δεν θέλουν χρήματα για να πουλήσουν τα ναρκωτικά, αλλά αναλαμβάνουν να τα μεταφέρουν στην Ευρώπη και στη συνέχεια από την πώληση να λάβουν το 60%. Με απλά λόγια, αν η κοκαΐνη που στη χονδρική αξίζει 10 εκατ. ευρώ, στη λιανική «σπάσει», νοθευτεί και διατεθεί στην πελατεία, το καρτέλ θα διπλασιάσει το κέρδος του.
Στην Ελλάδα, το γενικό κουμάντο στην εισαγωγή και διακίνηση της κοκαΐνης έχει αναλάβει η αλβανική μαφία. Αυτή κινεί τα νήματα και όσοι Ελληνες εμπλέκονται είναι σε δεύτερους και τρίτους ρόλους.

Οι Αλβανοί μαφιόζοι έρχονται σε επαφή με τα καρτέλ της Λατινικής Αμερικής και κάνουν συμφωνία αναλαμβάνοντας εμμέσως και να ξεπλύνουν τα ναρκοδολάρια, προτού τα στείλουν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Πλέον, σε μεγάλο βαθμό, οι πληρωμές γίνονται με πώληση και μεταφορά προϊόντων μέσω εταιρειών. Ετσι, στην Κολομβία, στο Εκουαδόρ ή στη Βολιβία τα καρτέλ πληρώνονται σε είδος καθώς η αλβανική μαφία τούς στέλνει κοντέινερ με τιμολόγια, προϊόντα και όλα τα συνοδευτικά έγγραφα. Με τον τρόπο αυτό, η συνεργασία απλώνεται και σε νόμιμες επιχειρήσεις που έχουν να κάνουν με το εμπόριο δίνοντας τη δυνατότητα στα καρτέλ να νομιμοποιούν τα παράνομα έσοδά τους.

Με τα νέα δεδομένα που έχουν πλέον δημιουργηθεί, η Δίωξη Ναρκωτικών της Ασφάλειας Αττικής και το διευρυμένο κλιμάκιο της DEA στην Αθήνα έχουν εκπονήσει ένα σχέδιο δράσης με σκοπό να εμποδίσουν τα σχέδια των καρτέλ να κάνουν την Ελλάδα το βασικό κέντρο διακίνησης κοκαΐνης στην Ευρώπη. Στο επιχειρησιακό πλάνο υπάρχουν undercover αστυνομικοί που τρυπώνουν στα κυκλώματα και συγκεντρώνουν πληροφορίες, δορυφορικές παρακολουθήσεις πλοίων, συνακροάσεις, φυσικές παρακολουθήσεις, ενώ πλέον στο μικροσκόπιο έχουν μπει και συγκεκριμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην εξαγωγή προϊόντων στη Λατινική Αμερική.

Πηγή: protothema.gr

Στην Ευρώπη η κατανάλωση κοκαΐνης έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, το ίδιο και η καλλιέργεια κόκας στην Κολομβία. Οι αγρότες όμως συχνά δεν βλέπουν να έχουν άλλη επιλογή.

Το 2017 ο Κολομβιανός αγρότης Ουάιλντερ Φράνκο εντάχθηκε σε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα για να σταματήσει την παραγωγή κοκαΐνης. «Αποσύραμε όλα τα φυτά και πήραμε οικονομική βοήθεια όταν το πρόγραμμα ήταν ενεργό (..) Πέντε χρόνια μετά μην την είδατε την κυβέρνηση» εξομολογείται ο ίδιος μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Μάλιστα αντί για μπανανοφυτείες καλλιεργεί ξανά κοκαΐνη.

Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Για μένα το φυτό κόκας σημαίνει ψωμί, οδοντόκρεμα, εισιτήριο λεωφορείου». Με αυτόν τον τρόπο βγάζει τα προς το ζην εδώ και δώδεκα χρόνια. Ο ίδιος έχει στο Τιμπού, στη βορειοανατολική Κολομβία περίπου 20.000 φυτά με τα οποία προμηθεύει έξι άτομα. «Θέλουμε να είμαστε νόμιμοι αλλά η πείνα μιλάει πιο δυνατά» δήλωσε ο ίδιος. Πολλοί γείτονές του είναι σαν αυτόν ενώ η περιοχή Τιμπού αποτελεί την μεγαλύτερη κοινότητα καλλιέργειας κόκας. Η Κολομβία κατέχει την πρώτη θέση στη παραγωγή κοκαΐνης στον κόσμο.

Τα τελευταία χρόνια επικρατούσε ησυχία γύρω από τα καρτέλ ναρκωτικών όπως το περίφημο Μεντεγίν, όπου κάποτε έδρευε ο βαρόνος των ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ. Αυτή τη στιγμή μια νέα γενιά βαρόνων ναρκωτικών είναι ενεργή, όπως ο αρχηγός του καρτέλ «Clan del Golfo» Οτόνιελ που συνελήφθη το 2021, αλλά αυτή προτιμά να είναι διακριτική. Μετά την ειρηνευτική συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της κυβέρνησης και των ανταρτών FARC το 2016, αποστάτες πρώην μαχητές των FARC ή άλλες εγκληματικές οργανώσεις έχουν αναλάβει τον έλεγχο του εμπορίου κοκαΐνης.

Εν μέσω πανδημίας αύξηση της χρήσης κοκαΐνης

Στην Κολομβία ο στρατός κάνει καθημερινά επιχειρήσεις προκειμένου να εντοπίσει ναρκωτικά

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ, η καλλιέργεια κόκας στην Κολομβία έχει σημειώσει αύξηση 43% συγκριτικά με πέρυσ,ι ένα ιστορικά υψηλό ποσοστό. Στη συνέχεια ένα μεγάλο ποσοστό της παραγωγής διακινείται λαθραία στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Στη Γερμανία και την Ολλανδία για παράδειγμα κατασχέθηκαν τεράστιες ποσότητες και πολλά δίκτυα διακινητών έχουν καταρρεύσει. «Η άνοδος του δολαρίου εν μέσω της πανδημίας και η απελπισία των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο τους ωθεί να καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ και ναρκωτικά αυξάνοντας την προσφορά» αναφέρει ο Ντανιέλ Μεχία, καθηγητής Οικονομικών στην πρωτεύουσα της χώρας, την Μπογκοτά.

Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Εγκληματολογική Υπηρεσία η κατανάλωση κοκαΐνης στη Γερμανία σημείωσε επίσης αύξηση ρεκόρ, και ταυτόχρονα οι αγρότες και οι έμποροι ναρκωτικών στην Κολομβία αύξησαν την παραγωγή. «Πολλές αγροτικές περιοχές είναι φτωχές ούτως ή άλλως και το κράτος απουσιάζει. Οι αγρότες βλέπουν την κόκα ως τη μόνη επιλογή», ​​λέει η Κολομβιανή δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ρόσα Μαρία Πάρρα. Τα μέτρα κατά του κορωνοϊού πρόσθεσαν προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Ένα μέρος της καλλιεργούμενης γης θα έπρεπε εδώ και καιρό να έχει αποψιλωθεί και ένα άλλο να αξιοποιηθεί με στροφή των αγροτών σε άλλες καλλιέργειες. Η συμφωνία του 2016 περιλάμβανε μια στρατηγική για την απελευθέρωση των αγροτών από τη φτώχεια με επιδοτήσεις για εναλλακτικές καλλιέργειες, όπως ο καφές, το ζαχαροκάλαμο και οι μπανάνες, και σχέδια για την αγροτική ανάπτυξη. Ωστόσο ένα μεγάλο ποσοστό της συμφωνίας πέφτει στο κενό για διάφορους λόγους, μεταξύ των οποίων, σύμφωνα με τη δικηγόρο Πάρρα, επειδή οι ένοπλες ομάδες αναγκάζουν τους αγρότες, τον πιο αδύναμο κρίκο της αλυσίδας, να φυτέψουν κόκα.

Από την κοκαΐνη στην… κτηνοτροφία

Φυτά κόκας στην Κολομβία

Ο αγρότης Φράνκο τονίζει την οικονομική ανάγκη που έχει και το μεγαλύτερο όφελος που του επιφέρει η κόκα συγκριτικά με τις μπανανοφυτείες. Από την άλλη πλευρά ο Φρανσίσκο Γκονζάλεζ αποφάσισε να εγκαταλείψει την παραγωγή κοκαΐνης μετά από 35 χρόνα και να στραφεί προς την κτηνοτροφία και την καλλιέργεια ρυζιού και κακάο. Ο αριστερός πρόεδρος της Κολομβίας Γκουστάβο Πέτρο, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από τον Αύγουστο, θέλει επίσης να ακολουθήσει διαφορετική προσέγγιση. «Ο παράλογος ‘πόλεμος κατά των ναρκωτικών’ δείχνει την αποτυχία της ανθρωπότητας», είπε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Μέχρι στιγμής, η Κολομβία υπήρξε στενός σύμμαχος των ΗΠΑ λαμβάνοντας εκατομμύρια δολάρια για την αστυνομία και τον στρατό. Ο πρόεδρος σταμάτησε να καταστρέφει χωράφια κόκας και θέλει να βοηθήσει τους αγρότες να κάνουν τη μεταπήδηση σε άλλες καλλιέργειες. Ο αγρότης Φράνκο όμως έχει τις επιφυλάξεις του θεωρώντας πως είναι δύσκολο να βρεθεί λύση δίχως τη νομιμοποίηση της κοκαΐνης ενώ η δικηγόρος Πάρρα προχωράει τη συζήτηση ένα βήμα παραπέρα δηλώνοντας πως το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο σε εθνικό αλλά σε διεθνές επίπεδο. «Είναι ζήτημα δημόσιας υγείας».

Φάμπιαν Γιανιέζ / Μαρτίνα Φαρμπάουερ, DPA

Δραματική αύξηση έως και 60% στη χρήση αντικαταθλιπτικών και αντιψυχωσικών από το Μάρτιο του 2019 έως το Νοέμβριο του 2021 διαπιστώνει μελέτη του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, καθηγητής αναλυτικής Χημείας Νικόλαος Θωμαίδης. Όσον αφορά στην κοκαΐνη, η χρήση της παραμένει από το καλοκαίρι του 2020 σε υψηλό δεκαετίας, σημειώνοντας αύξηση γύρω στο 60% από το 2019 και αφορά περίπου στο 2% του πληθυσμού της Αττικής, προσθέτει ο κ. Θωμαΐδης.

«Οι αναλύσεις που κάνουμε στο κέντρο επεξεργασίας Λυμάτων στην Ψυττάλεια έδειξαν ότι από τον Νοέμβριο του ‘20 μέχρι το Νοέμβριο του ‘21, παρατηρήθηκε επιπλέον αύξηση στη χρήση των αγχολυτικών (κυρίως των βενζοδιαζεπινών, με την οξαζεπάμη να είναι η πρωταθλήτρια) της τάξης του 36%, σε σχέση με τον Μάρτιο του ‘20. Αυτά τα επίπεδα μειώθηκαν στο επόμενο διάστημα, το καλοκαίρι του ‘21, και εμφανίστηκε ξανά η ίδια περίπου χρήση το Νοέμβριο του ‘21. Δηλαδή, από τη συνεχή ανάλυση των λυμάτων που κάνουμε από το Μάρτιο του 2020 φαίνεται ότι η χρήση των αγχολυτικών έχει μια περιοδικότητα. Αυξάνει από τον Νοέμβριο έως τον Μάρτιο και στη συνέχεια μειώνεται».

Σε πολύ υψηλά επίπεδα η χρήση παρακεταμόλης

Η ίδια περιοδικότητα εμφανίζεται σε μικρότερο ποσοστό και στα αντικαταθλιπτικά, σύμφωνα με τον καθηγητή. «Ωστόσο τα επίπεδα αυτών είναι αντίστοιχα της πρώτης καταγραφής (που σε σχέση με το ‘19 είχε σημειωθεί αύξηση για κάποιες δραστικές γύρω στο 60%) και κορυφώθηκαν πάλι τον Μάρτιο του ‘21, στο παρατεταμένο λοκ ντάουν που είχαμε από το Νοέμβριο του ‘20».

Όσον αφορά στα αντιψυχωσικά, παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση στο διάστημα της μεγάλης οικονομικής κρίσης το ‘14 και το ‘15, αλλά έπειτα από αυτήν τη δύσκολη περίοδο υπήρξε μικρή ύφεση στη χρήση τους, αναφέρει ο κ. Θωμαΐδης, για να συμπληρώσει ότι «το Μάρτιο του '21 παρατηρήθηκε αύξηση της τάξης του 58% σε σχέση με τον Μάρτιο του ‘19».

Την πρώτη περίοδο της πανδημίας, το 2020, από τις αναλύσεις στα λύματα η ομάδα του καθηγητή Θωμαΐδη παρατήρησε μεγάλη αύξηση σε αντιβιοτικά και αντιικά. Μετά την πρώτη περίοδο, αυτά παρουσίασαν σχετική μείωση, διότι όπως εξηγεί ο ίδιος, άλλαξε το κοκτέιλ φαρμάκων που χορηγούν οι γιατροί στα νοσοκομεία. Ωστόσο, επισημαίνει ότι παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα η χρήση παρακεταμόλης. «Και μάλιστα έχει ενδιαφέρον το εύρημα ότι και αυτή έχει την κορύφωσή της τον Ιανουάριο με Μάρτιο του ‘21, το καλοκαίρι υπάρχει πτώση και μετά πάλι άνοδος».