Θερμοκρασίες ρεκόρ καταγράφηκαν το φετινό καλοκαίρι στις ελληνικές θάλασσες καθιστώντας το, το πιο ζεστό σε βάθος σαρακονταετίας σύμφωνα με μελέτη ερευνητών τριών πανεπιστημίων της χώρας και συγκεκριμένα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

Οι ερευνητές μελετώντας δεδομένα από δορυφορικές παρατηρήσεις από το 1982 και έπειτα διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024 σημειώθηκαν οι θερμότερες συνθήκες τα τελευταία σαράντα χρόνια σε ολόκληρη την περιοχή του Αιγαίου, του Ιονίου και του Κρητικού Πελάγους.

Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ερευνητής του τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Βασίλης Κολοβογιάννης και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης, μεταξύ των περιοχών που επηρεάστηκαν περισσότερο είναι το Βορειοανατολικό και το Νοτιοανατολικό Αιγαίο, το Νότιο Κρητικό Πέλαγος και το Ιόνιο και τονίζει ότι αυτό το οποίο είναι ανησυχητικό και προβληματίζει τους επιστήμονες είναι ότι η αύξηση της θερμοκρασίας δεν είναι μόνο επιφανειακή αλλά εκτείνεται σε βάθος.

«Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας εκτείνεται σε βάθος, που σημαίνει ότι υπάρχει ένα συσσωρευτικό φαινόμενο» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κολοβογιάννης. Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα, οι υψηλές θερμοκρασίες επεκτάθηκαν σε βάθη 50 μέτρων σε ορισμένες περιοχές, υποδεικνύοντας μια βαθιά και εκτεταμένη θέρμανση των ανώτερων περιοχών. Παράλληλα παρατηρήθηκαν αλλαγές στους συνήθεις μηχανισμούς ψύξης του Αιγαίου, όπως η εισροή ψυχρών υδάτων από τη Μαύρη Θάλασσα, η οποία ήταν μειωμένη, και η παράκτια ανάδυση ψυχρότερων μαζών.

Ταυτόχρονα ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της μελέτης είναι η διάρκεια της έντασης των θαλάσσιων καυσώνων που εμφανίστηκαν το φετινό καλοκαίρι.

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνεται στην έρευνα, στο Βόρειο Αιγαίο καταγράφηκαν έντονοι και μεγάλης διάρκειας θαλάσσιοι καύσωνες μέχρι τον Αύγουστο του 2024.

Όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, συνεργαζόμενος ερευνητής στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ και εκ των συγγραφέων της έρευνας, Γιάννης Ανδρουλιδάκης, αυτό που καταγράφεται τόσο από τη συγκεκριμένη μελέτη όσο και από άλλες είναι μία συνεχόμενη αύξηση της θερμοκρασίας των ελληνικών θαλασσών τα καλοκαίρια. Η αύξηση αυτή, όπως εξηγεί, ξεπερνάει και τον 0,5 βαθμό ανά δεκαετία ενώ προσθέτει ότι φέτος το καλοκαίρι η θερμοκρασία έφτασε μέχρι και τους 30 βαθμούς Κελσίου σε ορισμένες περιοχές. «Η αυξητική τάση είναι πιο έντονη στο Βόρειο Αιγαίο, σε μικρότερες περιοχές του Ιονίου και σε περιοχές των Δωδεκανήσων. Κυρίως όμως Βόρειο Αιγαίο και Θερμαϊκός παρουσιάζουν τις υψηλότερες τάσεις», υπογραμμίζει ο κ. Ανδρουλιδάκης. Παράλληλα, όπως σημειώνει, εξίσου σημαντικό πέρα από την ένταση των θερμοκρασιών ήταν και η μεγάλης διάρκειας θαλάσσιοι καύσωνες. «Αυτό είναι και το χειρότερο για το οικοσύστημα, δηλαδή το να υπάρχει μια μεγάλη διάρκεια σε κάποια γεγονότα σε συνδυασμό βέβαια και με την έντασή τους», τονίζει.

Από την πλευρά του ο κ. Κολοβογιάννης επισημαίνει ότι παρότι τα επεισόδια θαλάσσιων καυσώνων δεν ήταν τα περισσότερα που έχουν υπάρξει «αυτό που ήταν πιο έντονο ήταν η ένταση τους, δηλαδή οι υψηλές θερμοκρασίες και η διάρκεια τους».

Εξετάζοντας τις επιπτώσεις που φέρει η συνεχής αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών ο κ. Ανδρουλιδάκης αναφέρει ως παράδειγμα τον Θερμαϊκό Κόλπο και την παραγωγή μυδιών η οποία λόγω του θερμικού σοκ καταστράφηκε στις παράκτιες υδατοκαλλιέργειες της περιοχής της Χαλάστρας, προκαλώντας σοβαρότατες οικονομικές απώλειες για το 2024, αλλά και πιθανές σημαντικές μειώσεις της παραγωγικής ικανότητας για το επόμενο έτος.

«Δημιουργήθηκε πρόβλημα όχι μόνο στη φετινή παραγωγή αλλά και στη μελλοντική παραγωγή γιατί υπάρχει θνησιμότητα και στα νεογνά», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής και προσθέτει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας δημιουργεί και αλλαγές στο οξυγόνο της θάλασσας, κάτι το οποίο με τη σειρά του προκαλεί διάφορες άλλες καταστροφές σε βιολογικούς παράγοντες. Από την πλευρά του ο κ. Κολοβογιάννης εξηγεί ότι μία από τις επιπτώσεις της συνεχούς αύξησης της θερμοκρασίας είναι και η εισβολή θερμόφιλων ξενικών ειδών καταρχήν στο Νότιο Αιγαίο και στο Κρητικό Πέλαγος.

Ακόμη, όπως τονίζουν οι ερευνητές στο επίκεντρο τίθεται και η σύνδεση και συσχέτιση της αύξησης της θερμοκρασίας των θαλασσών με έντονα μετεωρολογικά φαινόμενα όπως π.χ. ο Ιανός. «Αυτά τα έντονα μετεωρολογικά φαινόμενα παίρνουν ενέργεια κατά την κίνηση τους πάνω από τη θάλασσα. Οπότε, σκεφτείτε ότι όταν έχουμε πιο ζεστές θάλασσες, τέτοιου είδους συστήματα που είναι όλο και πιο έντονα στην Μεσόγειο -αντίστοιχα σαν τροπικά συστήματα παρόλο που δεν έχουμε τροπικό κλίμα- θρέφονται, παίρνουν ενέργεια, τροφοδοτούνται από ζεστά νερά. Όσο πιο συχνά έχουμε και πιο έντονα, ζεστά νερά, μεγαλύτερους θαλάσσιους καύσωνες, φαινόμενα που συνδέονται με πλημμύρες, τείνουν να γίνονται εντονότερα», σημειώνει ο κ. Ανδρουλιδάκης.

Παράλληλα, λόγω της συνεχούς ανόδου της θερμοκρασίας των ελληνικών θαλασσών καθίσταται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη για την παρακολούθησή τους κάτι το οποίο, όπως επισημαίνει ο κ. Ανδρουλιδάκης, εκλείπει καθώς οι σταθμοί μέτρησης είναι πολύ λίγοι. «Το δίκτυο παρακολούθησης της ανοιχτής θάλασσας ήταν οι σταθμοί μέτρησης του Ποσειδώνα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσιών Ερευνών. Αυτή τη στιγμή, πλέον μόνο ένας λειτουργεί - στη Βόρεια Κρήτη, στο Κρητικό Πέλαγος», τονίζει και προσθέτει ότι χρειάζεται ένα επαρκές δίκτυο ώστε να υπάρχει μία συνεχόμενη καταγραφή. «Αυτό θα μπορούσε να μας βοηθήσει σε πάρα πολλούς τομείς. Υπάρχουν μόνο σποραδικές μετρήσεις από αποστολές, που μπορεί να γίνουν, από κάποιες μετρήσεις σε συγκεκριμένες περιοχές», υπογραμμίζει.

Σημειώνεται ότι την έρευνα συνυπογράφουν οι Γιάννης Ανδρουλιδάκης, Βασίλης Κολοβογιάννης, Χρήστος Μακρής, Γιάννης Κρεστενίτης.

Η μελέτη προέκυψε από τη συνεργασία ερευνητών του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Βιοεπιστημών (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών (ΑΠΘ) και του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών (ΔΠΘ).

Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να την βρείτε ΕΔΩ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Με την προκλητική ανοχή της κυβέρνησης, συνεχίζονται στο Ιόνιο και συγκεκριμένα ανοιχτά του Κυπαρισσιακού Κόλπου, μέσα σε προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή λόγω της παρουσίας σπάνιων θαλάσσιων θηλαστικών, οι σεισμικές έρευνες για πετρέλαιο.

Σύμφωνα με το apokalypseis.com, όπως αναφέρει ο Αλέξανδρος Φρατζής υπεύθυνος της Επιστημονικής Ομάδας του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος» πριν από λίγο, στον καθημερινό έλεγχο για τις κινήσεις του πλοίου SW Cook που συνεχίζει τις σεισμικές έρευνες στον Κυπαρισσιακό κόλπο, διαπιστώθηκε ότι εχθές (2 Φεβρουαρίου 2022) παραβιάστηκαν -και μάλιστα κατά πολύ- και τα όρια της Θαλάσσιας NATURA2000 της Ν Μεσσηνίας «THALASSIA PERIOCHI NOTIAS MESSINIAS (SiteCode: GR2550010)», όπως εμφανίζεται και στους χάρτες της ευρωπαϊκής ένωσης για τις περιοχές Natura2000 και στο Marine Traffic, αντίστοιχα!

«Σας παρακαλούμε να το διαδώσετε άμεσα παντού. Πρόκειται πλέον για παρανομία και όσοι έχουν την κατάλληλη νομική υποστήριξη, πρέπει να κινηθούν για να μηνύσουμε ομαδικά τους υπεύθυνους Υπουργούς ή όποιους άλλους ευθύνονται. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος πια για να προστατεύσουμε το θαλάσσιο περιβάλλον από τις καταστροφικές ενέργειες, που συνεχίζονται.» – καταγγέλλει ο κ . Φρατζής και προσθέτει:

«Μπορεί κάποιοι να ισχυριστούν ότι έκαναν «αβλαβή διέλευση», ωστόσο πρέπει να απαντήσουμε ότι για να μπορούσαν να γίνουν πιστευτoί θα έπρεπε όλες οι κινήσεις να παρακολουθούνται από ανεξάρτητη επιστημονική ομάδα. Τέλος θα έπρεπε όπως γίνεται στην γειτονική Ιταλία με βάση τη νομοθεσία της, να γίνει μελέτη σχετικά με την παρουσία κητωδών πριν, στην διάρκεια και στο τέλος των ερευνών, επίσης από ανεξάρτητη επιστημονική ομάδα. Διαφορετικά όλα είναι ανεξέλεγκτα και οι πολίτες δεν μπορούν να έχουν γνώση και πρόσβαση στο τι πραγματικά γίνεται.»

Ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε έξι λεπτά πριν από τις 2 τα ξημερώματα της Παρασκευής με επίκεντρο θαλάσσια περιοχή 44 χιλιόμετρα νότια-νοτιοδυτικά της Ζακύνθου στο Ιόνιο πέλαγος.

«Στο νησί επικρατεί πια ηρεμία. Ο κόσμος είχε βγει φυσικά στους δρόμους αλλά τώρα ήδη αρχίζουν να επιστρέφουν. Η Ζάκυνθος έχει αντισεισμική προστασία γιαυτό και σε κάθε μεγάλο σεισμό αντέχει» είπε πριν από λίγο ο Δήμαρχος του νησιού Παύλος Κολοκοτσάς σε νέο έκτακτο δελτίο Ειδήσεων της ΕΡΤ1. Σύμφωνα με την εικόνα που μετέφερε οι ζημιές εντοπίζονται σε πτώσεις τοίχων και ρωγμές, ενώ και τα προβλήματα ηλεκτροδότησης έχουν αποκατασταθεί.

Όπως είχε πει και νωρίτερα ο ανταποκριτής της ΕΡΤ στο νησί Διονύσης Νέγκας δεν υπάρχουν αναφορές για σοβαρές ζημίες ή θύματα. Σύμφωνα με την Πυροσβεστική υπάρχουν μικροζημιές όπως ρωγμές στον προβλήτα του λιμανιού, και η πτώση ενός μικρού βράχου στο Κρυονέρι.

«Η ενέργεια του σεισμού κινήθηκε προς την Ιταλία» δήλωσε στην ΕΡΤ1 ο καθηγητής Ευθύμης Λέκκας, ο οποίος σημείωσε πως ο κύριος σεισμός εκτιμάται τελικά στα 6,4 Ρίχτερ παρά τις αρχικές αναφορές για αρκετά μεγαλύτερο μέγεθος, ενώ ο Αντιπεριφερειάρχης επιβεβαίωσε τόσο την πλήρη αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης όσο και την απόφαση να μη λειτουργήσουν σήμερα Παρασκευή τα σχολεία. Στην περιοχή Τσιλιβή σημειώθηκε κατολίσθηση όμως ο δρόμος άνοιξε και πάλι λίγη ώρα αργότερα από συνεργείο της πολιτικής Προστασίας που βρέθηκαν επί τόπου.

«Ο κόσμος έχει βγει αναστατωμένος στους δρόμους, όπως είναι φυσικό. Σοβαρές υλικές ζημιές δεν έχουν αναφερθεί. Έχει σημειωθεί κατάρρευση στα Στροφάδια χωρίς να σημειωθεί τραυματισμός, ενώ δεν υπάρχει καμία αναφορά για τραυματισμό σε όλο το νησί. Υπάρχει διακοπή ρεύματος στην πόλη και Νότιες περιοχές του νησιού αλλά συνεργεία ήδη επιχειρούν εργασίες αποκατάστασης της ηλεκτροδότησης.» είχει πει νωρίτερα μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας ο Δήμαρχος του Νησιού Παύλος Κολοκοτσάς που σημείωσε πως με απόφασή του προληπτικά δεν θα λειτουργήσουν στη Ζάκυνθο τα σχολεία σήμερα Παρασκευή.

Αναστάτωση και υλικές ζημίες

Στους δρόμους θα περάσουν τη νύχτα – όπως φαίνεται – οι κάτοικοι της Ζακύνθου. Από την ώρα που σημειώθηκε η κύρια σεισμική δόνηση (01:54), έχουν γίνει αισθητοί δεκάδες μετασεισμοί, αρκετά μεγάλης έντασης.

Σύμφωνα με πληροφορίες και από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί πολιτών από το χτύπημα του Εγκέλαδου. Υλικές ζημιές έχουν υποστεί κτίρια σε όλο το νησί ενώ η ηλεκτροδότηση έχει αποκατασταθεί σχεδόν σε όλη τη Ζάκυνθο.

Στο λιμάνι της Ζακύνθου έχουν απομακρυνθεί όλα τα οχήματα, καθώς ο ισχυρός σεισμός προκάλεσε σημαντική καθίζηση στον τραπεζοειδή του λιμανιού. Παράλληλα, στο λιμάνι του Αγίου Σώστη, που βρίσκεται πιο κοντά στο επίκεντρο του σεισμού, διαπιστώθηκαν ζημιές στην προβλήτα. Ακόμη, έχουν αναφερθεί σημαντικές ζημιές σε αποθήκη στην περιοχή των Λαγκαδακιών, ένα ευτυχώς ακατοίκητο σπίτι στο χωριό Αγ. Κύρηκας έχει σχεδόν καταστραφεί, ενώ υπάρχουν πολλές σπασμένες τζαμαρίες και μικροζημιές σε δεκάδες καταστήματα και σπίτια σε ολόκληρο το νησί.

Θλίψη προκάλεσε στην τοπική κοινωνία η είδηση της κατάρρευσης του καστρομονάστηρου του Αγίου Διονυσίου, στο νησί των Στροφάδων, το οποίο απέχει 27 ναυτικά μίλια νότια της Ζακύνθου.

Μικρές υλικές ζημιές καταγράφηκαν και στην Ηλεία. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, κατέρρευσε μια μάντρα στην οδό Δραγατσανίου στον Πύργο, με αποτέλεσμα να καταπλακωθεί σταθμευμένο αυτοκίνητο, ενώ στη κοινότητα Καβάσιλα προκλήθηκαν ρωγμές στο υδραγωγείο.

Οχήματα της Πυροσβεστικής πραγματοποιούν συνεχείς περιπολίες, προκειμένου να εντοπίσουν τυχόν ζημιές από τον σεισμό, που έχει γίνει αισθητός και σε Αχαΐα. Αιτωλοακαρνανία, ακόμη και σε περιοχές της Αττικής, αλλά και στις γειτονικές χώρες Ιταλία και Αλβανία.

Σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο σεισμός σημειώθηκε στη 01:54 και είχε μέγεθος 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ το επίκεντρό του βρισκόταν στον θαλάσσιο χώρο 44 χιλιόμετρα νότια-νοτιοδυτικά της Ζακύνθου και 280 χλμ. δυτικά-νοτιοδυτικά της Αθήνας.

Η σεισμική ακολουθία

Σε επικοινωνία της ΕΡΤ με τον κ.Ευθύμιο Λέκκα ο Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών σημείωσε πως η σεισμική ακολουθία άρχισε στη 01:34 με μια δόνηση 5,1 Ρίχτερ. Ακολούθησαν τα 6,4 R λίγο πριν από τις δύο ενώ στις δύο και πέντε σημειώθηκε η τρίτη μεγάλη δόνηση με μέγεθος 5,4 R.

Οι αρχικές εκτιμήσεις για 6,8 Ρίχτερ

Σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο, ο σεισμός είχε μέγεθος 6,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και το επίκεντρό του εντοπίστηκε σε θαλάσσιο χώρο 38 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Ζακύνθου.

Σύμφωνα με την αναθεωρημένη ελαφρά προς κάτω (σε σχέση με την αρχική που έκανε λόγο για μέγεθος 6,9) εκτίμηση του αμερικανικού γεωλογικού ινστιτούτου  (USGS) που επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε περίπου 124 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πάτρας.

πηγή: ΕΡΤ1 – Δημήτρης Καραστεφανής, Διονύσης Νέγκας, Γιώργος Μαρινόπουλος, ΑΠΕ