Η ανθρώπινη δραστηριότητα συνεχίζει να οδηγεί σε αυτό που η WWF αποκαλεί «ολέθρια» απώλεια ζωικών ειδών.

Από τους ελέφαντες στα τροπικά δάση μέχρι τις χελώνες καρέτα-καρέτα στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο, οι πληθυσμοί μειώνονται ραγδαία, σύμφωνα με μια απογραφή της παγκόσμιας άγριας ζωής.

Η έκθεση Ζωντανός Πλανήτης 202

Η έκθεση Ζωντανός Πλανήτης 2024 (Living Planet Report), μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος, αποκαλύπτει ότι οι παγκόσμιοι πληθυσμοί της άγριας ζωής έχουν συρρικνωθεί σε μέσο όρο κατά 73% τα τελευταία 50 χρόνια.

Η απώλεια των φυσικών χώρων «φέρνει πολλά οικοσυστήματα στο χείλος του γκρεμού», δήλωσε η επικεφαλής του WWF UK, Τάνια Στιλ, και πολλοί βιότοποι, από τον Αμαζόνιο μέχρι τους κοραλλιογενείς υφάλους, βρίσκονται «σε πολύ επικίνδυνα σημεία καμπής».

Η έκθεση βασίζεται στον δείκτη Living Planet Index που περιλαμβάνει πάνω από 5.000 μετρήσεις πληθυσμών πουλιών, θηλαστικών, αμφίβιων, ερπετών και ψαριών σε βάθος πέντε δεκαετιών.

Μεταξύ πολλών ενδεικτικών στιγμιότυπων της ανθρωπογενούς απώλειας της άγριας ζωής, αποκαλύπτει ότι το 60% των ροζ ποταμοδέλφινων του Αμαζονίου παγκοσμίως έχουν εξαφανιστεί από τη ρύπανση και άλλες απειλές, συμπεριλαμβανομένων των εξορύξεων και των εμφύλιων ταραχών.

Μεμονωμένες επιτυχίες

Καταγράφει επίσης ελπιδοφόρα σημάδια επιτυχίας της διατήρησης.

Για παράδειγμα, ένας υποπληθυσμός ορεινών γοριλών στα όρη Βιρούνγκα της Ανατολικής Αφρικής σημείωσε αύξηση κατά περίπου 3% ετησίως μεταξύ 2010 και 2016.

Αλλά η WWF δήλωσε ότι αυτές οι «μεμονωμένες επιτυχίες δεν είναι αρκετές, μέσα σε ένα σκηνικό εκτεταμένης καταστροφής των οικοτόπων».

Κατάρρευση της βιοποικιλότητας

Ο Τομ Όλιβερ, καθηγητής οικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, δήλωσε ότι όταν οι πληροφορίες αυτές συνδυάζονται με άλλα σύνολα δεδομένων, όπως για παράδειγμα η μείωση των εντόμων, «μπορούμε να συνθέσουμε μια ισχυρή -και ανησυχητική- εικόνα της παγκόσμιας κατάρρευσης της βιοποικιλότητας».

Η έκθεση διαπίστωσε ότι η υποβάθμιση και η απώλεια βιοτόπων είναι η μεγαλύτερη απειλή για την άγρια ζωή, ακολουθούμενη από την υπερεκμετάλλευση, τα εισβάλλοντα είδη, τις ασθένειες, την κλιματική αλλαγή και τη ρύπανση.

Ο κύριος συγγραφέας της έκθεσης και επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος της WWF Μάικ Μπάρετ δήλωσε ότι εξαιτίας της ανθρώπινης δράσης, «ιδίως του τρόπου με τον οποίο παράγουμε και καταναλώνουμε τα τρόφιμά μας, χάνουμε όλο και περισσότερο τους φυσικούς βιότοπους».

Η έκθεση προειδοποιεί επίσης ότι η απώλεια της φύσης και η κλιματική αλλαγή ωθούν γρήγορα τον κόσμο προς ολισθηρά μονοπάτια, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής «κατάρρευσης» του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον να δεσμεύσει τον άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη και να αμβλύνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Μην αισθάνεστε μόνο θλίψη. Να έχετε επίγνωση ότι αυτή είναι πλέον μια πραγματική απειλή για την ανθρωπότητα και ότι πρέπει να κάνουμε κάτι άμεσα.

«Σας παρακαλούμε να μην αισθάνεστε μόνο θλίψη για την απώλεια της φύσης», δήλωσε ο κ. Barrett.

«Να έχετε επίγνωση ότι αυτή είναι πλέον μια πραγματική απειλή για την ανθρωπότητα και ότι πρέπει οπωσδήποτε να κάνουμε κάτι άμεσα».

Η θέση των παγκόσμιων ηγετών

Η Βαλεντίνα Μαρκόνι, από το Ινστιτούτο Ζωολογίας της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου, δήλωσε στο BBC News ότι ο φυσικός κόσμος βρίσκεται σε «επισφαλή θέση», αλλά με επείγουσα, συλλογική δράση από τους παγκόσμιους ηγέτες «έχουμε ακόμη την ελπίδα να το ανατρέψουμε την κατάσταση».

Αυτή η προειδοποιητική έκκληση για την άγρια ζωή του πλανήτη έρχεται καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες ετοιμάζονται να συγκεντρωθούν για τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα, στην Κολομβία, για να συζητήσουν πώς θα αποκατασταθεί η φύση.

Σχεδόν 200 χώρες έχουν δεσμευτεί σε μια συμφωνία-ορόσημο του 2022 των Ηνωμένων Εθνών για την αντιμετώπιση της καταστροφής της φύσης, συμπεριλαμβανομένης της παραχώρησης του 30% του πλανήτη για τη φύση μέχρι το 2030.

Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει υπογράψει τη συγκεκριμένη δέσμευση, με τον υπουργό Εξωτερικών να ανακοινώνει ότι το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης της σημασίας της φύσης θα είναι «κεντρικό» στην κυβερνητική πολιτική.

Η γη στέλνει SOS

Η κ. Steele δήλωσε ότι η έκθεση ήταν ένα «απίστευτο καμπανάκι αφύπνισης».

«Τα υγιή οικοσυστήματα στηρίζουν την υγεία μας, την ευμάρεια και την ευημερία μας», δήλωσε στο BBC News.

Δεν πιστεύουμε ότι αυτό είναι ευθύνη του μέσου πολίτη αλλά των επιχειρήσεων και της κυβέρνησης

«Δεν πιστεύουμε ότι αυτό είναι ευθύνη του μέσου πολίτη αλλά των επιχειρήσεων και της κυβέρνησης».

«Πρέπει να φροντίσουμε τη γη μας και τα πιο πολύτιμα άγρια τοπία μας για τις μελλοντικές γενιές».

Σε εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση από τραύμα στο κεφάλι βρέθηκε στην παραλία Ιμέρου στη Ροδόπη θαλάσσια χελώνα.

Όπως αναφέρει ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ η χελώνα ονομάζεται «Χάριμπο» και το τραύμα στο κεφάλι που έχει είναι εξαιρετικά σοβαρό.

Για να φτάσει η θαλάσσια χελώνα «Χάριμπο» στο Κέντρο Διάσωσης στήθηκε γέφυρα σωτηρίας από τη Ροδόπη μέχρι την Αθήνα.

Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας μετέφερε την τραυματισμένη χελώνα στη Μαρώνεια κι από εκεί μέλος της Οικολογικής Ομάδας Ροδόπης τη μετέφερε στην Αλεξανδρούπολη, όπου έλαβε τις πρώτες βοήθειες από την κτηνίατρο Τζούλια Γραμμενίδου (μέλος του δικτύου ΑΡΙΩΝ και της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής). 

Στη συνέχεια με τη βοήθεια της Aegean Airlines και της Goldair Handling η χελώνα ταξίδεψε αεροπορικώς στην Αθήνα, και έφτασε στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών του ΑΡΧΕΛΩΝ στη Γλυφάδα όπου λαμβάνει εντατική θεραπεία.

ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ

Είκοσι ελληνικές περιβαλλοντικές οργανώσεις καταγγέλλουν την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υποβάθμιση του καθεστώτος προστασίας του λύκου που βάζει στο στόχαστρο ένα προστατευόμενο είδος, στέλνοντας λάθος μηνύματα.

Την περασμένη Πέμπτη (26/9) επικυρώθηκε και τυπικά από το Συμβούλιο της Ε.Ε. η απόφαση της πλειοψηφίας των κρατών μελών της Ε.Ε. να υιοθετήσει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποβάθμιση του καθεστώτος προστασίας του λύκου στη Σύμβαση της Βέρνης. Η απόφαση αυτή πέρασε, αφού οι περισσότερες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, άλλαξαν τη θέση τους και ψήφισαν υπέρ της πρότασης παρά τις επιφυλάξεις που είχαν αρχικά εκφράσει.

Ουσιαστικά, με λίγες εξαιρέσεις, οι υπουργοί Περιβάλλοντος της Ε.Ε. αγνόησαν την έκκληση περισσότερων από 300 οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που τους παρότρυναν να ακολουθήσουν τις επιστημονικές συστάσεις και να εντείνουν τις προσπάθειες για την ενίσχυση της συνύπαρξης με μεγάλα σαρκοφάγα. Από την πλευρά της, η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρόβαλε ως λόγο της επιλογής αυτής την απόδοση μεγαλύτερης ελευθερίας κινήσεων στα κράτη-μέλη για τη λήψη μέτρων που θα αποβλέπουν στη μείωση των ζημιών που προκαλούνται στο ζωικό κεφάλαιο από άγρια ζώα, μέσω «ελέγχου του πληθυσμού τους» και υποστήριξη εκστρατειών εξόντωσης λύκων.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η εφαρμογή των μεθόδων αυτών στέλνει λάθος μηνύματα σχετικά με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των αξιών της συνύπαρξης και της ανοχής στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, υποτιμά τον οικολογικό ρόλο που καλούνται να υπηρετήσουν θηρευτές όπως ο λύκος στον έλεγχο των αυξανόμενων πληθυσμών οπληφόρων (ζαρκάδια, αγριογούρουνα κ.λ.π.) και αποπροσανατολίζει τις αρμόδιες αρχές και τους αγρότες από την αποφασιστική επένδυση σε μέτρα πρόληψης ζημιών, που είναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος άμβλυνσης των συγκρούσεων μεταξύ λύκων και κτηνοτροφίας, όπως όλες οι επιστημονικές μελέτες τεκμηριώνουν.

Επιπλέον, η εξέλιξη αυτή θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την προστασία του λύκου, αλλά και τις προσπάθειες διατήρησης της βιοποικιλότητας στην ΕΕ, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο προηγούμενο για την προστασία ειδών και οικοτόπων, τόσο εντός όσο και εκτός της Ε.Ε. Ειδικότερα στην Ελλάδα, αν και ο λύκος έχει επανακάμψει στο μεγαλύτερο μέρος της αρχικής κατανομής του, παραμένει σε «ανεπαρκή» κατάσταση διατήρησης (με τάσεις βελτίωσης), ενώ η χώρα μας αποτελεί μια από τις ελάχιστες στην Ε.Ε. που δεν έχει εκπονήσει, θεσπίσει και υλοποιήσει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το είδος.

Έτσι, δεν έχουν υποστηριχθεί με συνέπεια μέχρι τώρα και δεν έχουν εφαρμοστεί σε ικανοποιητική κλίμακα τα αποδεδειγμένα αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης των συγκρούσεων με τον πρωτογενή τομέα, είτε αυτά είναι παραδοσιακά είτε σύγχρονα. Επιπλέον, δεν έχει εκσυγχρονιστεί το σύστημα αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, παρά τις μακροχρόνιες εκκλήσεις εκ μέρους των περιβαλλοντικών οργανώσεων, ώστε να υποστηριχθεί έμπρακτα και να ενθαρρυνθεί η εφαρμογή και διάδοση των μέτρων αυτών.

Οι συνυπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν ότι η προστασία της βιοποικιλότητας δεν κρίνεται από εντυπωσιακές εξαγγελίες σε διεθνείς συναντήσεις και οργανισμούς, αλλά από την συνεπή εφαρμογή μέτρων και πολιτικών, από τη συνεχή προσπάθεια και συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Στον αντίποδα, οι μικροπολιτικές επιλογές, η ενοχοποίηση εξιλαστήριων θυμάτων και η επικοινωνιακή μόνο διαχείριση των κρίσιμων περιβαλλοντικών ζητημάτων, έχουν φέρει το φυσικό περιβάλλον στη σημερινή τραγική κατάσταση και τη βιοποικιλότητα στο χείλος της κατάρρευσης.

Πηγή: efsyn.gr

Ακόμα και στην Ελληνική Τάφρο, στο Φρέαρ των Οινουσσών που αποτελεί το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου και θαλάσσια περιοχή τεράστιας οικολογικής σημασίας, θέλει να κάνει εξορύξεις υδρογονανθράκων η κυβέρνηση Μητσοτάκη. 

Το εξόχως ανησυχητικό είναι ότι η σχετική μελέτη έγινε εκ κρυπτώ, παρέμεινε μυστική και εξαφανίστηκε όταν εντοπίστηκε το μέγα θέμα από το WWF Ελλάς. Στη συνέχεια το ΥΠΕΝ και η  Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε. (ΕΔΕΥΕΠ), αρνούνται αν και υποχρεώνονται από τη νομοθεσία να δώσουν απαντήσεις στο WWF Ελλάς για τη μελέτη και για λογαριασμό ποιου εκπονήθηκε.

Όπως αναφέρει η διεθνής περιβαλλοντικής οργάνωση «τυχαία μέσα στο καλοκαίρι βρήκαμε αναρτημένη στο site της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε. (ΕΔΕΥΕΠ) μελέτη για νέα θαλάσσια περιοχή εξορύξεων, στο Φρέαρ των Οινουσσών που αποτελεί το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου!».

Η μελέτη όπως ορίζει η υποχρεωτική νομοθεσία της ΕΕ θα έπρεπε να ανακοινωθεί επίσημα και να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Η κυβέρνηση, όμως, αγνόησε πλήρως τη νομοθεσία. 

Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση υπέβαλε αμέσως αίτημα πληροφοριών, τόσο στο αρμόδιο υπουργείο (ΥΠΕΝ) όσο και στην ΕΔΕΥΕΠ, αίτημα το οποίο μέχρι σήμερα παραμένει αναπάντητο. «Έτσι, δυο μέρες μετά την υποβολή του αιτήματός μας, η μελέτη εξαφανίστηκε από το site της ΕΔΕΥΕΠ, με το link να οδηγεί πλέον σε μια κενή σελίδα!», σημειώνει το WWF Ελλάς.

Το WWF Ελλάς επισημαίνει ότι «όπως φάνηκε, καμία από τις αρμόδιες υπηρεσίες δεν ήταν διατεθειμένη να απαντήσει για τη μελέτη. Έτσι, δυο μέρες μετά την υποβολή του αιτήματός μας, η μελέτη εξαφανίστηκε από το site της ΕΔΕΥΕΠ, με το link να οδηγεί πλέον σε μια κενή σελίδα!». 

Ελληνική Τάφρος: Η θαυμαστή άβυσσος

Η Ελληνική Τάφρος, είναι περιοχή τεράστιας οικολογικής σημασίας. Στα υποβρύχια φαράγγια της και τους γκρεμούς της, βρίσκεται το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου -το φρέαρ των Οινουσσών σε βάθος 5.121 μέτρων - και είναι το καταφύγιο για πάνω από 200 φυσητήρες.

Τα μεγάλα βάθη της είναι ιδανικά για τις βουτιές του ζώου, που μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και 90 λεπτά για να βρει τροφή. Η Ελληνική Τάφρος είναι ταυτόχρονα από τα μοναδικά μέρη της Μεσογείου, όπου οι θηλυκές γεννούν και μεγαλώνουν τα μικρά τους αλλά και όπου κοινωνικές ομάδες και μοναχικοί αρσενικοί συνυπάρχουν όλο τον χρόνο. 

Πηγή: avgi.gr

Οι εικόνες που ακολουθούν από ζώα τα οποία δεν κατάφεραν να σωθούν από τον πύρινο εφιάλτη είναι «γροθιά στο στομάχι».

Αποκαρδιωτικές είναι η εικόνες που άφησε πίσω της η εφιαλτική φωτιά που ξέσπασε στον Βαρνάβα και επεκτάθηκε σε μεγάλο μέρος της Αττικής, «καταπίνοντας» σπίτια, περιουσίες, δέντρα και αθώες ψυχές ζώων.

Τα ζώα -δεσποζόμενα, αδέσποτα, συντροφιάς και άγρια ζωή-  είναι σε κάθε καταστροφή τα πρώτα αφανή θύματα.

Σε κάθε περίπτωση εθελοντές και οργανώσεις κάνουν τα αδύνατα δυνατά υπερβαίνοντας όλα τα πιθανά εμπόδια να σώσουν, να γιατροπορέψουν, να δώσουν ανάσα στη ζωή που πλήττεται.

Οι εικόνες που ακολουθούν από ζώα τα οποία δεν κατάφεραν να σωθούν από τον πύρινο εφιάλτη είναι «γροθιά στο στομάχι»:  

«Άκουγα τα ζώα μου να βελάζουν και να πεθαίνουν»

Τον εφιάλτη που έζησε εξαιτίας της φωτιάς στην Αττική, περιέγραψε στην κάμερα ο Δημήτρης Μεγαγιάννης, κτηνοτρόφος από το Νταού Πεντέλης, που μέσα σε ελάχιστα λεπτά είδε τα ζώα του και τους κόπους του να γίνονται στάχτη.

Ο πικραμένος κτηνοτρόφος με δάκρυα στα μάτια αποκάλυψε πως στην κτηνοτροφική του μονάδα είχε 100 αιγοπρόβατα και 5 τσοπανόσκυλα, τα οποία δεν κατάφερε να σώσει.

Παρά την προσπάθειά του να σβήσει τις φλόγες με κουβάδες, από εκείνο το σημείο δεν πέρασε ούτε πυροσβεστικό όχημα ούτε κάποιο εναέριο μέσο με αποτέλεσμα να χάσει τα πάντα.

Ο άτυχος κτηνοτρόφος αποκάλυψε πως λιποθύμησε και όταν συνήλθε άκουσε τα ζωάκια του να βελάζουν και να πεθαίνουν.

«Δεν έμεινε τίποτα στη στάνη μου. Έχουν περάσει (πολλές) φωτιές εδώ από το 1995 μέχρι σήμερα, όλες τις αναχαιτίσαμε με ένα πυροσβεστικό που ήταν πάντα εδώ. Σήμερα είμαστε στο έλεος του Θεού. Ούτε εναέριο, ούτε πυροσβεστικό.

Μόνος μου με τον γιο μου και δυο κουβάδες νερό συνέχεια. Μέχρι που δεν άντεξα άλλο, κάποια στιγμή λιποθύμησα και δεν ξέρω τι έγινε μετά. Όταν συνήλθα μόνος μου, μετά από 10-15 λεπτά, άκουγα τα ζώα μου να βελάζουν και να πεθαίνουν.

Πέρα από τα ζώα, είχα κάνει τα κουμάντα μου για τον χειμώνα, με 15.000 ζωοτροφές, τριφύλλια και καλαμπόκια. Πήγαν όλα στράφι. Αυτό που θέλω να τονίσω και να το ακούσουν όσοι μας κυβερνούν. Είναι ανεπίτρεπτο και αδιανόητο να καίγονται οικισμοί και να μην υπάρχει ένα πυροσβεστικό. Δεν έχω τίποτα άλλο να πω. Ντρέπομαι που είμαι Έλληνας», ξέσπασε ο κτηνοτρόφος.

Κατάφεραν να σωθούν πάνω από 120 ζωάκια

Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές με την πυρκαγιά να μαίνεται δεν είναι μόνο οι άνθρωποι και οι περιουσίες τους που πρέπει να σωθούν αλλά και τα ζωάκια.

Η Ειδική Γραμματεία για την προστασία των ζώων συντροφιάς έκανε έναν απολογισμό για τα ζώα που διασώθηκαν από τις πυρόπληκτες περιοχές.

Πάνω από 120 ζώα έχουν σωθεί, δύο από αυτά έχουν καταλήξει ενώ έξι νοσηλεύονται με σοβαρά εγκαύματα.

Νεκρά εξαιτίας της λειψυδρίας που πλήττει το Δέλτα του ποταμού Εβρου έχουν βρεθεί άγρια άλογα τις τελευταίες ημέρες. Μέχρι τώρα έχουν βρεθεί σε νησίδα του Δέλτα δυο νεκρά άλογα και πολλά άλλα εμφανίζουν συμπτώματα αφυδάτωσης. Τα άλογα παραμένουν εγκλωβισμένα μέσα στο Αινήσιο, με τον αριθμό τους να υπολογίζεται σε πάνω από 300.

Πολίτες της περιοχής έχουν απευθύνει δραματικές εκκλήσεις στο κράτος προκειμένου να παρέμβει, αλλιώς, όπως σημειώνουν, υπάρχει κίνδυνος το Δέλτα στον Έβρο να γίνει «νεκροταφείο αλόγων».

Από την πλευρά του ο σύλλογος Αινήσιο Δέλτα πραγματοποίησε το Σάββατο δράση με σκοπό την «διάσωση των άγριων αλόγων που διαβιούν στην περιοχή Αινήσιο Δέλτα, τα οποία τις τελευταίες 20 μέρες λόγο της έλλειψης γλυκού νερού και της εισχώρησης θαλασσινού λιμοκτονούν και αφυδατώνονται με αποτέλεσμα τον θάνατο αρκετών εξ αυτών».

Όπως σημειώνει ο σύλλογος, «παρά τις εκκλήσεις μας στους αρμόδιους φορείς, φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Έτσι ο σύλλογος με σύσσωμα τα μέλη του ανέλαβε την πρωτοβουλία και μετέφερε με ιδία μέσα αυτοσχέδιες ποτίστρες και 300 μπιτόνια νερό τα οποία τοποθετήθηκαν σε σημεία μέσα στο Αινήσιο με σκοπό την διάσωση τους. Ευελπιστούμε, επαναλαμβάνοντας αυτήν την δραστηριότητα όσες φορές χρειαστεί να καταφέρουμε την διάσωση του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού των άγριων αλόγων».

Όταν ο βιολόγος Κρίστιαν Νάροθ, ένας επιστήμονας που ερευνά τη γνωστική λειτουργία σε ανθρώπους και πρωτεύοντα θηλαστικά, έριξε στο τραπέζι ενός συνεδρίου τον προβληματισμό για το αν οι επιστήμονες πρέπει να ασχοληθούν με τις γνωστικές λειτουργίες των αγελάδων και των γουρουνιών, η απάντηση που πήρε από τους συναδέλφους του ήταν αποστομωτική.

Όπως σημειώνει ο Πέτρος Κατσάκος, στην Αυγή, «γιατί να σπαταλάμε τον χρόνο μας, αν αυτό δεν πρόκειται να αυξήσει την παραγωγή του γάλακτος ή του κρέατος;» του είπαν, καθώς δεν έβρισκαν κανέναν απολύτως λόγο να ασχοληθούν με ζώα τα οποία ο άνθρωπος αποκαλεί «παραγωγικά» ή απλώς «ζωικό κεφάλαιο» και κανείς δεν ενδιαφέρεται για αυτά πέραν της αναπαραγωγής και της εκμετάλλευσής τους.

Σε μια εποχή που στον πλανήτη ζουν περίπου 80 δισεκατομμύρια «παραγωγικά ζώα» και η επιστήμη έχει με κάθε λεπτομέρεια αποκωδικοποιήσει τον εγκέφαλο του αρουραίου, ελάχιστα γνωρίζουμε για τα γουρούνια, τις αγελάδες, τα πρόβατα και τις κατσίκες, καθώς το ενδιαφέρον του ανθρώπου περιορίζεται στο πώς θα φάει το κρέας και τα παράγωγά του.

Αυτά τα κενά επιχειρεί να καλύψει την τελευταία δεκαετία το Ινστιτούτο Έρευνας και Βιολογίας των Παραγωγικών Ζώων [Research Institute for Farm Animal Biology (FBN)], το μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο του κόσμου, εκεί όπου οι επιστήμονες προσπαθούν να ανακαλύψουν αυτά που συμβαίνουν μέσα στο μυαλό αιγοπροβάτων, γουρουνιών και αγελάδων.

Το FBN είναι ένα ερευνητικό κέντρο με έδρα τη Γερμανία, εκεί όπου οι επιστήμονες έχουν τα τελευταία χρόνια αποδείξει ότι τα γουρούνια εμφανίζουν δείγματα ενσυναίσθησης, οι κατσίκες ανταγωνίζονται τους σκύλους σε δοκιμασίες κοινωνικής νοημοσύνης και ότι ακόμα και οι αγελάδες, πίσω από το κενό βλέμμα του μηρυκαστικού, είναι σε αρκετά μεγάλο βαθμό εκπαιδεύσιμες και διαθέτουν αυτεπίγνωση.

Τα 10 μικρά γουρουνάκια
Σε ένα δωμάτιο-αχυρώνα του FBN ο Νάροθ και οι συνεργάτες του μελετούν την ενσυναίσθηση των γουρουνιών. Δέκα γουρουνάκια 6 μηνών κάθονται μαζεμένα σε μια γωνιά του δωματίου μέχρις ότου οι ερευνητές τοποθετούν στην άλλη άκρη ένα μεγάλο ξύλινο κουτί με ένα δικτυωτό παράθυρο και μια πόρτα.

Μετά από λίγα λεπτά τα γουρουνάκια αρχίζουν να συγκεντρώνονται γύρω από το άνοιγμα της πόρτας για να εξερευνήσουν το καινούργιο αντικείμενο. Κανένα δεν έχει διδαχθεί πώς να ανοίγει ένα τέτοιο κουτί, σύντομα όμως αρχίζουν να μυρίζουν και να δαγκώνουν τον μοχλό, μέχρις ότου δύο από αυτά αντιλαμβάνονται ότι, σπρώχνοντας τον μοχλό με το ρύγχος τους, η πόρτα ανοίγει. Ύστερα μερικά μπαίνουν μέσα στο κουτί και αρχίζουν να το εξερευνούν. Στο επόμενο πείραμα το κουτί μετατρέπεται σε παγίδα και μόλις ένα γουρουνάκι μπει μέσα σε αυτό, η πόρτα κλείνει. Το τι ακολούθησε είναι πράγματι εντυπωσιακό.

Στη μελέτη που δημοσίευσαν οι ερευνητές του FBN το 2022 περιγράφουν ότι τα γουρουνάκια κατάφεραν να απεγκλωβίσουν τον σύντροφό τους μέσα σε 20 λεπτά. Τα γουρουνάκια-διασώστες έτρεχαν να ανοίξουν το κουτί όταν ένας σύντροφός τους βρισκόταν παγιδευμένος μέσα σε αυτό. Και το έκαναν για να τον σώσουν και όχι από απλή περιέργεια όπως συνέβαινε όταν το κουτί ήταν άδειο.

Και έσπευδαν περισσότερο όσο το παγιδευμένο γουρουνάκι ξεφώνιζε από δυσφορία. Αυτό σημαίνει ότι οι «διασώστες» είχαν ευαισθητοποιηθεί από τη συναισθηματική κατάσταση του εγκλωβισμένου γουρουνιού. Φανταστείτε, λοιπόν, τη συναισθηματική κατάσταση ενός ζώου με τόσο υψηλή αντιληπτική ικανότητα στον δρόμο προς τη σφαγή, όταν ακούει, βλέπει, αισθάνεται και συναισθάνεται το μαρτυρικό τέλος των συντρόφων του, που και το ίδιο θα έχει σε λίγο από το χέρι του σφαγέα.

Δεν θέλουμε να ξέρουμε ποιους τρώμε
Αλλες έρευνες έχουν δείξει ότι σημεία αισιοδοξίας και απαισιοδοξίας εμφανίζουν επίσης στον χαρακτήρα τους και οι αγελάδες. Και αυτές, όπως και τα γουρούνια, έχουν νοητικές και συναισθηματικές δυνατότητες πολύ περισσότερες από όσες (θα θέλαμε να) γνωρίζουμε, μιας και ο άνθρωπος προτιμά την άγνοια όσον αφορά τα συναισθήματα των ζώων τα οποία η βιομηχανική κτηνοτροφία κακοποιεί σε ασύλληπτο βαθμό προκειμένου να καλύπτονται οι διατροφικές του προτιμήσεις.

Σύμφωνα με τους ερευνητές του FBN, είναι βολικό για τη συνείδηση του ανθρώπου να πιστεύει πως τα γουρούνια είναι απλώς κάποια όντα που αρέσκονται να ζουν στη λάσπη και οι αγελάδες κάποια ανόητα και αναίσθητα πλάσματα που υπάρχουν στον πλανήτη μόνο για να του δίνουν το γάλα και το κρέας των μοσχαριών τους.

Είναι βολικό για την ανθρώπινη συνείδηση να θαυμάζει τη νοημοσύνη των δελφινιών και ηθελημένα να αγνοεί τις ικανότητες των ζώων που έχει κατατάξει αξιακά στα είδη που του είναι χρήσιμα μόνο για να τα τρώει. «Είναι βολικό για τους ανθρώπους να μην γνωρίζουν αν τα ζώα που προορίζονται για το πιάτο τους έχουν έναν πλούσιο σε συναισθήματα εσωτερικό κόσμο» λέει η Ρεμπέκα Νόρκβιστ, βιολογική ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, η οποία είναι από τους λίγους επιστήμονες που ειδικεύονται στη μελέτη κοτόπουλων και γουρουνιών, σε αντίθεση με τις εκατοντάδες μελέτες που κάθε χρόνο δημοσιεύονται μόνο για τους σκύλους. Πηγή: www.rosa.gr

Αποτροπιασμό προκαλεί η είδηση που έρχεται από την Σαμαρίνα Γρεβενών, όπου τέσσερα άλογα έπεσαν θύματα άγριας βίας.

Τέσσερα άλογα βρέθηκαν νεκρά το απόγευμα από τον ιδιοκτήτη τους, με τον ίδιο να δηλώνει σε τοπικά μέσα ότι έχει εξαφανιστεί ένα πέμπτο.

Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι άγνωστοι πυροβόλησαν, σκότωσαν και τεμάχισαν τα άτυχα ζώα.

Οι έρευνες είναι σε πλήρη εξέλιξη, ενώ στο σημείο έχουν βρεθεί κάλυκες και σημάδια από ρόδες οχημάτων.

ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ

Σε 24ωρη απεργία προχωρούν οι κτηνίατροι της χώρας αύριο (17/1) διαμαρτυρόμενοι για τον νέο νόμο για τα ζώα συντροφιάς που, όπως καταγγέλλουν, περιέχει πλήθος αντιεπιστημονικών άρθρων και ανεφάρμοστων… εφαρμοστικών διατάξεων που μόνο αναστάτωση έχουν φέρει στον κτηνιατρικό κόσμο. Ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος (ΠΚΣ) χαρακτηρίζει τον νόμο «ανόητο», που συντάχθηκε από τους πλέον αναρμόδιους τεχνοκράτες (στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών).

Ατομα άσχετα με την κτηνιατρική επιστήμη, τα οποία αγνόησαν τις περισσότερες προτάσεις του Συλλόγου τόσο στον προσχηματικό δημόσιο διάλογο όσο και στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις που επιδιώχθηκαν με τα στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών. «Η κυβέρνηση, αγνοώντας την αντίθεση των κτηνιάτρων στον νόμο 4830/2021, επιχειρεί να προχωρήσει στην πλήρη εφαρμογή του και να περιορίσει τον όποιο διάλογο μαζί μας σε ζητήματα αποκλειστικά τεχνικού χαρακτήρα», αναφέρει. Σύμφωνα με τον ΠΚΣ, ο νόμος αυτός κινείται συνολικά σε λάθος κατεύθυνση διότι:

● Δεν πρόκειται να συμβάλει στη μείωση των αδέσποτων ζώων, ενώ η καθολική στείρωση είναι ένα μέτρο που αντιτίθεται στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και μπορεί σαν πρακτική να είναι έως και επικίνδυνη για κάποιον αριθμό ζώων και να προκαλέσει την υποβάθμιση της ευζωίας τους.

● Η γκρίζα ζώνη που προκύπτει με τις ευθύνες της περίθαλψης των μη σημασμένων ζώων από κτηνιάτρους είναι απαράδεκτη τόσο για την υγεία και ευζωία των ζώων όσο και για τις συνθήκες εργασίας στα κτηνιατρεία, με τον «μπαμπούλα» της ερμηνείας του νόμου κατά το δοκούν και της επιβολής προστίμων.

● Ο κατακερματισμός της εποπτείας ζητημάτων που σχετίζονται με ζωοανθρωπονόσους και ο αποκλεισμός των συναδέλφων του δημόσιου τομέα από αυτήν είναι επικίνδυνος για τη δημόσια υγεία.

● Η βάση τήρησης γενετικού υλικού είναι μέτρο πρακτικά ανεφάρμοστο και χωρίς καμία ουσιαστική χρησιμότητα στη λύση του προβλήματος των αδέσποτων ζώων.

● Το νέο μητρώο ζώων συντροφιάς με το ηλεκτρονικό βιβλιάριο προσθέτει ανούσια γραφειοκρατία και ξοδεύει τον χρόνο εξέτασης, καθιστώντας τον κτηνίατρο γραμματέα του κράτους.

Οι κτηνίατροι διεκδικούν διαχρονικά την ίδρυση, στελέχωση και χρηματοδότηση δημοτικών κτηνιατρείων και καταφυγίων ως το μόνο αποτελεσματικό μέτρο για τη συστηματική φροντίδα των αδέσποτων ζώων. Οι δε αρμοδιότητες για τη Δημόσια Υγεία και τις ζωοανθρωπονόσους να βρίσκονται σε καλά στελεχωμένες δημόσιες και όχι σε κατακερματισμένες κτηνιατρικές υπηρεσίες.

Κι ακόμη, καμία επιβολή προστίμων σε κτηνιάτρους στην άσκηση του επαγγέλματός τους κατά την εξέταση, εμβολιασμό και περίθαλψη μη σημασμένων ζώων, να μην ισχύσει το ηλεκτρονικό βιβλιάριο, αλλά μόνο η ηλεκτρονική καταγραφή των ζώων και των νοσημάτων υποχρεωτικής δήλωσης, να αποσυρθεί άμεσα το μέτρο της αποστολής και τήρησης γενετικού υλικού και οποιουδήποτε άλλου φοροεισπρακτικού μέτρου και να αναιρεθεί η υποχρεωτικότητα της στείρωσης για όλα τα δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς.

Πηγή: efsyn.gr