ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ

Μπορεί η κυβέρνηση να έχει κάνει «σημαία» τη νομοθεσία της για την προστασία των γυναικών από την έμφυλη βία στον χώρο εργασίας, αλλά, όπως αποδεικνύει η εξέλιξη της υπόθεσης με την καταγγελία της εργαζόμενης στην Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), για κακοποιητική συμπεριφορά και τραμπουκισμό, με στοιχεία έμφυλης βίας, από τον προϊστάμενό της, που πρώτο ανέδειξε το Tvxs, ακόμη και αν το θύμα ξεπεράσει τον τρόμο για τις συνέπειες, θα βρεθεί μπροστά σε ένα αδιαπέραστο, καφκικό τείχος αρμόδιων κρατικών φορέων, οι οποίοι θα «νίπτουν» τα «χέρια» της «αναρμοδιότητας», ενώ, στο τέλος, θα της επιβληθεί και πειθαρχική ποινή, με πρόστιμο, από την διοίκηση, με απειλή απόλυσης, όπως ακριβώς συνέβη στην εργαζόμενη.

Σήμερα, ανήμερα της Παγκόσμιας ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση αλληλεγγύης στην εργαζόμενη της Λυρικής, στην Επιθεώρηση Εργασίας στην Καλλιθέα, όπου έχει προσφύγει, με κεντρικό σύνθημα «Πρώτα μας λέτε σπάστε τη σιωπή και ύστερα στηρίζετε τον κακοποιητή».

Στην συγκέντρωση συμμετείχαν μεγάλα σωματεία του καλλιτεχνικού χώρου, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, το Σωματείο Εργαζομένων της Λυρικής, αλλά και συλλογικότητες όπως η Εργατική Λέσχη Καλλιθέας και η Συνέλευση 8 Μάρτη.

Η καταγγελία

Η υπόθεση έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, τόσο σε επίπεδο τυπικών διαδικασιών, όσο και σε κινηματικό, όπως δείχνει το διογκούμενο κύμα αλληλεγγύης στο πρόσωπό της, από συνδικαλιστικούς και άλλους συλλογικούς φορείς.

Υπενθυμίζεται, ότι το μέλος της χορωδίας και εκλεγμένη αντιπρόσωπος του Σωματείου Εργαζομένων ΕΛΣ στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος, Φύλλη Γεωργιάδου, είχε καταγγείλει απρόκλητη, δημόσια επίθεση, μέσα στον χώρο στάθμευσης της Λυρικής, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, από τον διευθυντή της χορωδίας, Αγαθάγγελο Γεωργακάτο, με απειλές, ύβρεις και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς, που προκάλεσαν την παρέμβαση του Σωματείου Εργαζομένων Εθνικής Λυρικής Σκηνής, την καταγγελία της ίδιας, αρμοδίως, αλλά και μια πρώτη δημοσιότητα από φεμινιστική συλλογικότητα.

Ακολούθησαν πλήθος σωματείων του καλλιτεχνικού χώρου – και όχι μόνο, αφού τέτοια περιστατικά αφορούν κάθε κλάδο – που εξέφρασαν την συμπαράστασή τους στη συνάδελφό τους, καταγγέλοντας, με την σειρά τους, πιέσεις και απόπειρα τρομοκράτησης μετά τη δημοσιοποίηση του συμβάντος.

Η τιμωρία

Η διοίκηση της ΕΛΣ αντιμετώπισε το σοβαρό αυτό ζήτημα με την αδιανόητη τακτική των «ίσων αποστάσεων», η οποία οδήγησε, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, στην πειθαρχική ποινή στην εργαζόμενη, με μισθολογικό πρόστιμο, που συνοδεύτηκε με προειδοποιήσεις περί «τελευταίας ευκαιρίας» και με απειλή απόλυσης.

«Με βάση αναφορά που έκανε ο προϊστάμενος, τιμωρήθηκα με την πιο σκληρή ποινή που υπάρχει, που είναι χρηματικό πρόστιμο», λέει στο Tvxs η Φύλλη Γεωργιάδου, μετά την ματαιωμένη – εξαιτίας απουσίας εκπροσώπου της Λυρικής – συνάντηση στην Επιθεώρηση Εργασίας και την συγκέντρωση αλληλεγγύης.

Η ποινή βασίστηκε στην «εκδικητική αναφορά για ανάρμοστη συμπεριφορά», όπως τονίζει.

Καφκικό σκηνικό

Σε αυτό το σημείο, η δικηγόρος της, Δήμητρα Κεραμυδά διευκρινίζει ότι η διοίκηση της ΕΛΣ δεν έχει ούτε εσωτερικό κανονισμό, ούτε κώδικα δεοντολογίας, όπως επιβάλλει η νομοθεσία, και καθόρισε την ποινή με βάση της συλλογική σύμβαση.

Προσθέτει, ότι ενώ σήμερα έμαθε ότι ολοκληρώθηκε η διαδικασία που αφορούσε την καταγγελία σε βάρος της εργαζόμενης από τον προϊστάμενο της χορωδίας – και μάλιστα με αφορμή συμβάν στο οποίο, όπως μας τονίζει η ίδια, δεν ήταν καν παρών ο προϊστάμενος – και παρά το γεγονός ότι η δική του αναφορά έγινε μετά από την δική της καταγγελία, ακόμη δεν ξέρουν αν και πού κατέληξε η έρευνα της διοίκησης για την εναντίον του καταγγελία.

«Το περιστατικό το οποίο καταγγέλλει η Φύλλη για τραμπουκισμό και εξύβριση στο πάρκινγκ της Λυρικής, στις 11 τη νύχτα τον προστάμενό της, συνέβη στις 26 Σεπτεμβρίου. Το κατήγγειλε γραπτώς στις 29. Την καλεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής και της λέει να το πάρει πίσω γιατί θα της κάνει και ο προϊστάμενος αναφορά».

Η Φύλλη αρνείται και όντως ο προϊστάμενος κάνει αναφορά εναντίον της, περίπου μία εβδομάδα μετά. «Μια βδομάδα μετά το συμβάν την καταγγέλλει ότι φέρθηκε ανάρμοστα στις συναδέλφους της σε περιστατικό όμως που ο ίδιος δεν ήταν μπροστά. Του μεταφέρθηκε».

Το «πειθαρχικό όργανο» και για τις δύο αναφορές, όπως μας λέει η δικηγόρος είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Λυρικής, Γιώργος Κουμεντάκης

«Στη Φύλλη αρνούνται να φέρει μάρτυρες εκτός Λυρικής, που είχε μάρτυρα στο τηλέφωνο εκείνη την ώρα.».

Στη συνέχεια και ενώ είχαν μεσολαβήσει πλήθος αντιδράσεων και ανακοινώσεις συμπαράστασης στην εργαζόμενη, η ίδια καταθέτει την καταγγελία της και στην Επιθεώρηση Εργασίας, η οποία αρχικά λέει ότι αυτό είναι βία και παρενόχληση στην εργασίας και θα την στείλουν και στο αυτοτελές τμήμα για την έμφυλη βία και την παρενόχληση και θα κληθεί και ο Συνήγορος του Πολίτη.

Ωστόσο, όπως μας λέει η δικηγόρος, «επικοινωνεί μαζί μου το αυτοτελές τμήμα βίας και παρενόχλησης και μου λέει ότι δεν είναι αρμόδιοι επειδή η Λυρική είναι Δημόσιο.

Το τηλέφωνό μου όμως και το όνομά μου δεν το είχαν από την αναφορά που είχε κάνει η Φύλλη. Έχουμε κάνει σχετικό αίτημα αλλά ακόμη δεν έχουμε απάντηση για το πώς ξέρουν ότι εγώ εκπροσωπώ την Φύλλη.».

«Επιπλέον, δεν γίνεται να δουλεύεις με σχέση ιδιωτικού δικαίου, το σωματείο σου να υπάγεται στη ΓΣΕΕ και όχι στην ΑΔΕΔΥ και το ΣΕΠΕ να σε θεωρεί δημόσιο υπάλληλο. Και άρα, να έχει αρμοδιότητα για την απλή εργατική διαφορά, αλλά όχι για την ενισχυμένη, της βίας και της παρενόχλησης».

Ευλόγως προκύπτει το ερώτημα, πού απευθύνεται τελικά μια γυναίκα εργαζόμενη στο δημόσιο αν υποστεί τέτοιου είδους βία.

«Δεν ξέρω ακόμα», απαντά η δικηγόρος.

Και συνεχίζει: «Υπάρχει υπουργική απόφαση που εξειδικεύει πού υποδέχονται καταγγελίες για το δημόσιο: Στο Συνήγορο του Πολίτη. Ο Συνήγορος του Πολίτη μας είπε «εμείς είμαστε αρμόδιοι για το δημόσιο ναι, αλλά μόνο για το έμφυλο κομμάτι της βίας και παρενόχλησης στην εργασία. Όχι για όλα τα υπόλοιπα. Δεν ξέρω πώς μπορεί να κάνει κανείς αυτό το διαχωρισμό. Και δίνει άλλες δύο επιλογές η υπουργική απόφαση.

Η μία είναι στην εθνική αρχή διαφάνειας που όμως και πάλι δεν μπορώ να καταλάβω γιατί μια αρχή που ασχολείται με τη διαφθορά είναι υπεύθυνη για τη βία και παρενόχληση στην εργασία άμα είσαι δημόσιος υπάλληλος.

Και γενικώς: γιατί αν είσαι δημόσιο υπάλληλος, με όποιο καθεστώς, πρέπει να πας από τον Άννα στον Καϊάφα για να βρεις πού θα καταγγείλεις τελικά. Και υπάρχει και μια τρίτη υποπερίπτωση, ο ενδιάμεσος φορέας. Αν δεν υπάρχει, την υποδοχή των καταγγελιών την κάνει η μονάδα εσωτερικού ελέγχου της κάθε υπηρεσίας. Στο Υπουργείο Πολιτισμού, την υποδοχή των καταγγελιών για την βία και παρενόχληση στην εργασία την κάνει ο ειδικός γραμματέας προσωπικού».

«Η κυβέρνηση θέλει να διαλύσει όποιον αντιστέκεται»

Η Κατερίνα Γιαννούλια, μέλος της Γραμματείας Ισότητας της ΑΔΕΔΥ, αναπληρώτρια εκπρόσωπος της ΑΔΕΔΥ στην Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και στο Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, αλλά και μέλος της φεμινιστικής συλλογικότητας «Συνέλευση 8 Μάρτη» υπενθυμίζει, ότι οι σχετικές διατάξεις για τη βία και την παρενόχληση στην εργασία ήταν ενταγμένες στον νόμο της ΝΔ με τον οποίο καταργήθηκε το οκτάωρο και που το πρώτο του μέρος ήταν η κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης.

Μας λέει ότι έχουν έρθει καταγγελίες στην ΑΔΕΔΥ για πρόστιμα σε εργαζόμενες γυναίκες που καταγγείλανε σεξουαλική παρενόχληση.

«Άρα λοιπόν στην καλύτερη περίπτωση ακόμη και ο θύτης να τιμωρηθεί με κάποιο τρόπο, οπωσδήποτε πρέπει να υπάρξει η τιμωρία του θύματος με οποιοδήποτε τρόπο, έτσι ώστε να δοθεί ένα μήνυμα».

Προσθέτει, ότι εκτός από την έμφυλη διάσταση υπάρχει και το γενικότερο πλαίσιο, ότι «η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να διαλύσει τα σωματεία και οποιονδήποτε αντιστέκεται».

«Μέσα σε όλο το κλίμα των διώξεων, όπως στους εκπαιδευτικούς για μια παιδική ζωγραφιά για την ειρήνη, στις απεργίες και στάσεις εργασίας βγαίνουν παράνομες συνέχεια, ο κάθε προϊστάμενος νιώθει απελευθερωμένος να κάνει ό,τι θέλει, μόλις πεις κιχ, δίωξη».

«Δεν είναι προσωπική η μάχη μου»

«Εγώ κατάφερα να ξεπεράσω τον φόβο μου και τόλμησα να καταγγείλω και να ξεπεράσω το τοξικό κλίμα που υπάρχει εναντίον μου μέσα στη δουλειά και το αποτέλεσμα ήταν, όχι μόνο να δεχθώ, όχι μόνο την εκδικητική αναφορά και τα αντίποινα» λέει η Φύλλη.

«Και είναι πολύ συμβολικό ότι ανήμερα της παγκόσμιας ημέρας κατά της βίας των γυναικών, η καταγγέλλουσα, που ξεπέρασε όλους τους φόβους και τις πιέσεις και τόλμησε, βρέθηκε τιμωρημένη επειδή κατήγγειλε. Μετά προσπαθώ να προσφύγω σε αρχές υπεράνω της Λυρικής, για να βρω το δίκιο μου και πέφτω πάνω σε έναν τοίχο, όπου όλες οι αρμόδιες αρχές δηλώνουν αναρμοδιότητα, δεν έχουν αποφασίσει αν είμαι δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος και προσπαθούν να με αποφύγουν.

»Και τελικά, ενώ έχουν φτιαχτεί ολόκληρες νομοθεσίες για εμάς τις γυναίκες, για να αισθανόμαστε ασφαλείς μέσα στη δουλειά μας και να καταγγέλλουμε, βλέπουμε ότι όλα αυτά είναι υποκριτικά και επικοινωνιακά και όταν τολμήσεις να καταγγείλεις έρχεται όλος ο μηχανισμός εναντίον σου. Και αν εγώ είμαι μορφωμένη, μπορώ να διαβάσω τη νομοθεσία, να μάθω τα δικαιώματά μου, έχω συνδικαλιστική στήριξη και έχω και την οικονομική δυνατότητα να πληρώσω δικηγόρο – γιατί χωρίς δικηγόρο μέσα σε ένα δαιδαλώδες νομικό σύστημα δεν μπορεί να προχωρήσει καμία εργαζόμενη μόνη της – παρά το ότι έχω όλες αυτές τις προϋποθέσεις, βγαίνω και καταδικασμένη από πάνω.

»Γι’ αυτό νιώθω ότι δίνω μια μάχη όχι μόνο προσωπική, για την εργασιακή μου επιβίωση, αλλά και για όλες τις συναδέλφους μου και για όλο το θέατρο, διότι θεωρώ ότι πάνω μου θέλουν να στείλουν το μήνυμα, ότι αυτή που τολμάει να διεκδικήσει τιμωρείται σκληρά, οπότε δείτε την όλοι οι άλλοι και λουφάξτε μαζί».

Πηγή: tvxs.gr

Η Εθνική Λυρική Σκηνή προσφέρει 1.500 δωρεάν θέσεις σε ανέργους στη γενική δοκιμή της αριστουργηματικής όπερας του Τζουζέππε Βέρντι Ναμπούκκο, την Τρίτη 25 Ιουλίου 2023 στις 21.00 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.

Για όγδοη χρονιά –και μετά την αναγκαστική διακοπή λόγω πανδημίας– η Εθνική Λυρική Σκηνή προσφέρει τη δυνατότητα σε άνεργους συμπολίτες μας να παρακολουθήσουν δωρεάν μια εντυπωσιακή παραγωγή όπερας στο Ηρώδειο, με στόχο να κάνει τη λυρική τέχνη προσβάσιμη σε όλους.

Ο Ναμπούκκο θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες όπερες του Τζουζέππε Βέρντι. Σε προσωπικό επίπεδο ανέδειξε τον Βέρντι ως τον σημαντικότερο Ιταλό συνθέτη του 19ου αιώνα, ενώ σε συλλογικό επίπεδο μετατράπηκε σε σύμβολο του αγώνα για την ενοποίηση της Ιταλίας. Η όπερα είναι διάσημη, μεταξύ άλλων, για το περίφημο χορωδιακό των Εβραίων σκλάβων, το οποίο επέχει θέση εθνικού ύμνου για τους Ιταλούς, καθώς εξέφρασε το συλλογικό αίσθημα ενάντια στον Αυστριακό κατακτητή. Την παραγωγή, η οποία θα παρουσιαστεί για τέσσερις παραστάσεις στις 26, 27, 29 και 30 Ιουλίου στο Ηρώδειο, διευθύνει ο διεθνώς αναγνωρισμένος Ιταλός αρχιμουσικός Πάολο Καρινιάνι, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο διακεκριμένος Ιταλός σκηνοθέτης Λέο Μουσκάτο. Πρωταγωνιστούν σπουδαίοι Έλληνες και ξένοι μονωδοί με διεθνή καταξίωση.

Η διανομή των δωρεάν εισιτηρίων για τη γενική δοκιμή του Ναμπούκκο–με την επίδειξη δελτίου/βεβαίωσης ανεργίας και δελτίου ταυτότητας– θα γίνει στα Ταμεία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (Λ. Συγγρού 364, Καλλιθέα / τηλ. κέντρο: 2130885700), την Παρασκευή 21Ιουλίου 2023, από τις 11.00 έως τις 20.00.

Σημειώνεται ότι ο κάθε κάτοχος δελτίου/βεβαίωσης ανεργίας μπορεί να πάρει έως και δύο εισιτήρια.

Καθώς το 2023 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, η Εθνική Λυρική Σκηνή προγραμματίζει μια σειρά εκδηλώσεων για να τιμήσει την κορυφαία υψίφωνο του 20ού αιώνα, σε καλλιτεχνική επιμέλεια τουΓιώργου Κουμεντάκη. Από τον Απρίλιο έως και τον Δεκέμβριο του 2023 η ΕΛΣ, στο πλαίσιο του αφιερώματος στην Κάλλας, θα παρουσιάσει τη «Μήδεια» του Κερουμπίνι, μια εικαστική εγκατάσταση στο φουαγέ, ένα Γκαλά Όπερας στο Ηρώδειο, μια έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, ένα ντοκιμαντέρ για τα άγνωστα πρώτα χρόνια της Ελληνίδας ντίβας, ένα βίντεο-ρεσιτάλ αφιερωμένο στο «πρώτο της ρεπερτόριο», ενώ επιπλέον θα πραγματοποιήσει εκπαιδευτικό εργαστήριο μαζί με το DmLab του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Γιώργος Κουμεντάκης, σημειώνει: «Η Μαρία Κάλλας είναι μια καλλιτέχνιδα που καθόρισε την ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (…). Με το πρόγραμμα που θα παρουσιάσουμε για τα 100 χρόνια της Μαρίας Κάλλας, φιλοδοξούμε αφενός να φωτίσουμε τη σχέση της με τον Οργανισμό μας και αφετέρου να κάνουμε γνωστό τον μύθο της Κάλλας στις νεότερες γενιές, σαν ένα φωτεινό παράδειγμα ταλέντου, σκληρής εργασίας, αφοσίωσης, τελειομανίας, λάμψης».

Η Μαρία Κάλλας υπέγραψε το πρώτο της συμβόλαιο με τη Λυρική Σκηνή το 1940, μερικούς μήνες μετά την ίδρυσή της το 1939 από τον φωτισμένο Κωστή Μπαστιά, ως τμήμα του Εθνικού (τότε Βασιλικού) Θεάτρου της Ελλάδας.

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει εντάξει τον εορτασμό των 100 ετών από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας στον κατάλογο συνεορτασμού επετείων της UNESCO για το 2023.

Το αφιέρωμα με μια ματιά

Κεντρική εκδήλωση της ΕΛΣ για τους εορτασμούς των 100 ετών από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας αποτελεί η «Μήδεια» του Λουίτζι Κερουμπίνι, η οποία θα παρουσιαστεί στις 25, 27, 30 Απριλίου και 2, 4, 9 Μαΐου 2023 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν και σκηνοθεσία και σκηνικά του Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ. Πρόκειται για μια μεγάλη διεθνή συμπαραγωγή της ΕΛΣ με τρεις σπουδαίες όπερες της Αμερικής -τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Καναδά και τη Λυρική Όπερα του Σικάγου.

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του αφιερώματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στη Μαρία Κάλλας θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά πολύτιμο υλικό από το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Πρόσφατα ο συλλέκτης Δημήτρης Πυρομάλλης δώρισε στο Αρχείο της ΕΛΣ την πλούσια συλλογή του για τη Μαρία Κάλλας, η οποία αποτελείται από χιλιάδες αντικείμενα και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ηχογραφήσεις, σπάνιες εκδόσεις, έγγραφα, φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα κ.ά.

Επίσης, η ΕΛΣ απέκτησε πρόσφατα το φωτογραφικό αρχείο του Κλεισθένη, το οποίο περιλαμβάνει σπάνιο φωτογραφικό υλικό από τις εμφανίσεις της Κάλλας στην Ελλάδα, καθώς και το αρχείο του αρχιμουσικού Λεωνίδα Ζώρα, ο οποίος είχε διευθύνει την Κάλλας στις πρώτες της παραστάσεις στη Λυρική, αλλά και του δημοσιογράφου και Διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών τη δεκαετία του ’50 Αχιλλέα Μαμάκη, ο οποίος προσκάλεσε την Κάλλας να δώσει το ρεσιτάλ του 1957 στο Ηρώδειο. Επιπλέον, για τις ανάγκες του αφιερώματος, το ΜΙΕΤ-ΕΛΙΑ έχει παραχωρήσει στην ΕΛΣ αρχειακό υλικό από το αρχείο Παξινού – Μινωτή.

Ακόμη, στο πλαίσιο των εορτασμών, η ΕΛΣ παρουσιάζει το «UNBOXING CALLAS». Πρόκειται για ένα εικαστικό πρόγραμμα το οποίο αντλεί έμπνευση από το unboxing, όπως αυτό έγινε δημοφιλές μέσα από ψηφιακές κοινότητες, δηλαδή μια τελετουργική διαδικασία καταγραφής της πρώτης επαφής με ένα αντικείμενο. Με αφορμή τη νέα παραγωγή της «Μήδειας», στο πρώτο μέρος του προγράμματος ο Βασίλης Ζηδιανάκης προσκαλεί τον εικαστικό Πάνο Προφήτη για τη δημιουργία ενός πολυμορφικού εικαστικού πειράματος με τίτλο «Από την Κάλλας στη Μήδεια», εγκατάσταση σε τρεις πράξεις, το οποίο καταλαμβάνει για πρώτη φορά τους χώρους του φουαγέ της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ. Στο δεύτερο μέρος του προγράμματος, η έκθεση «UNBOXING CALLAS: Μια αρχειακή εξερεύνηση στη συλλογή Δημήτρη Πυρομάλλη και το αρχείο της ΕΛΣ», εμπνέεται από προσωπικές ιστορίες, μνήμες και αρχειακά αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας δημιουργώντας έναν συλλογικό καλλιτεχνικό απολογισμό της πορείας της.

Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο η ΕΛΣ παρουσιάζει το επετειακό Γκαλά του 2023 με τίτλο «Η Κάλλας στο Ηρώδειο». Τέσσερις διεθνώς αναγνωρισμένες πρωταγωνίστριες της όπερας θα τιμήσουν τη Μαρία Κάλλας ερμηνεύοντας άριες από όπερες των Καλομοίρη, Μπετόβεν, Βάγκνερ, Βέρντι, Ντονιτσέττι, Τομά που η ίδια ερμήνευσε στο ρωμαϊκό ωδείο με τη σπάνια φωνητική της γκάμα και τις ασυνήθιστες δεξιοτεχνικές της ικανότητες, αφήνοντας αξεπέραστο στίγμα.

Στις 2 Δεκεμβρίου 2023, ημέρα που συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, θα κάνει πρεμιέρα στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος το ντοκιμαντέρ του Βασίλη Λούρα (μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με την εταιρεία παραγωγής ESCAPE), το οποίο εστιάζει στα χρόνια κατά τα οποία έλαβε την καλλιτεχνική της μόρφωση και ερμήνευσε τους πρώτους της ρόλους στη Λυρική Σκηνή (1937-1945), καθώς επίσης και στις τρεις μεταγενέστερες εμφανίσεις της στο Ηρώδειο (1957) και στην Επίδαυρο (1960 και 1961).

Επιπλέον, στο πλαίσιο του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της ΕΛΣ και του Πολυτεχνείου Κρήτης, διοργανώνεται καινοτόμο εκπαιδευτικό εργαστήριο με τίτλο «Visualising the voice of Maria Callas» το οποίο θα στοχεύσει στην πειραματική οπτικοποίηση του ήχου της Μαρίας Κάλλας. Τέλος, από τον Δεκέμβριο του 2023 η ΕΛΣ παρουσιάζει ένα βίντεο-ρεσιτάλ με το ρεπερτόριο που ερμήνευσε η Κάλλας από το 1937 έως το 1945 στην Αθήνα, είτε στο πλαίσιο των ωδειακών εξετάσεών της είτε σε παραστάσεις, ακροάσεις, γιορτές και ρεσιτάλ, το οποίο θα προβληθεί δωρεάν στην GNO TV.

Χορηγός του προγράμματος της ΕΛΣ για την Μαρία Κάλλας είναι η ΔΕΗ. Το πρόγραμμα υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ, Εθνική Λυρική Σκηνή

Το Μπαλέτο της ΕΛΣ επαναλαμβάνει την παραγωγή ”3 ROOMS”, με την οποία ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος επιχειρεί έναν δημιουργικό διάλογο πάνω στη σύγχρονη γλώσσα του χορού με δύο από τις σημαντικότερες μορφές του χορού παγκοσμίως, τον κορυφαίο Τσέχο χορογράφο Γίρζι Κύλιαν και τον διεθνώς αναγνωρισμένο Ισραηλινό χορογράφο Οχάντ Ναχαρίν.

Για τέσσερις παραστάσεις, στις 15, 16, 18 και 19 Φεβρουαρίου 2023, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Η χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου «To ισοκράτημα ενός παιδιού», σε μουσική του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργου Κουμεντάκη, συνομιλεί με την εμβληματική χορογραφία του Γίρζι Κύλιαν ”Petite mort” και τη διάσημη χορογραφία ”Minus 16” του Οχάντ Ναχαρίν, πάνω στις ιδιαίτερες ερμηνευτικές απαιτήσεις των οποίων θα δοκιμαστούν οι χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ. Στο «Ισοκράτημα ενός παιδιού» συμμετέχουν και σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού ΕΛΣ.

To ισοκράτημα ενός παιδιού / The Pedal Tone for a Child

Συμμετέχουν η Ορχήστρα της ΕΛΣ και σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού ΕΛΣ. Ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος χορογραφεί το έργο του Γιώργου Κουμεντάκη «Το ισοκράτημα ενός παιδιού». Το έργο έχει ως αφετηρία τη βυζαντινή μουσική και πραγματεύεται την ανακάλυψη του κόσμου της φύσης και της παράδοσης.

H χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου μας μεταφέρει σε έναν ασπρόμαυρο, εγκαταλειμμένο κόσμο, όπου η πινακίδα μιας ξεχασμένης διαφήμισης στέκεται σαν σκιάχτρο στον μακρινό ορίζοντα. Το έδαφος είναι χορταριασμένο, ενώ κάποια καδρόνια μοιάζουν με όπλα μιας ξεχασμένης συμπλοκής. Εφηβεία, όνειρα, ρομαντισμός. Η αγωνία για το αύριο ή αγωνία για το τίποτα. Τα όρια του κόσμου αλλάζουν, όλος ο κόσμος στα πόδια μας, όλος ο κόσμος πάνω από το κεφάλι μας.

«Άραγε οι επιλογές μας είναι πραγματικά δικές μας ή προκαθορισμένες; Η εμπειρία και η γνώση απέναντι στην τραχύτητα και την ευαισθησία δημιουργούν ένα κινησιολογικό ρίσκο», σημειώνει ο Ρήγος.

Ο Γιώργος Κουμεντάκης αναφέρει για το έργο: «Στο πρώτο μέρος του έργου μια μελωδία, καβάλα σ’ έναν αυτοσχέδιο χορό, έρχεται από την Ανατολή ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο. Τα όργανα στροβιλίζονται σε απίθανους συνδυασμούς ηχοχρωμάτων και σε ατελείωτους ρυθμικούς καλπασμούς. Οι νότες μεταμορφώνονται σ’ ένα τρυφερό κύμα νοσταλγίας. Στο δεύτερο μέρος οι μουσικοί της ορχήστρας παίζουν με το φωνήεν όμικρον και διάφορους συνδυασμούς συμφώνων, κάνοντας το ισοκράτημα να φαίνεται σαν ένα κομμάτι βγαλμένο από τους ήχους της φύσης. Γύρω του τυλίγονται μελωδίες που περιστρέφονται σε αέναους κύκλους και ταξιδεύουν από όργανο σε όργανο με συνεπιβάτη την παιδική φαντασία. Ένας πολεμικός χορός από τον Πόντο είναι το θέμα του τρίτου μέρους. Οι μουσικοί γίνονται πολεμιστές. Φτάνουν σε ακραίες καταστάσεις και ξεπερνούν τα προσωπικά τους όρια σε μια μάχη με τον χρόνο, προσβλέποντας σ’ ένα καλύτερο μέλλον».

Petite mort

Ο Γίρζι Κύλιαν, καλλιτεχνικός διευθυντής του Nederlands Dans Theater (1975-1999), πρωτοπαρουσίασε τη χορογραφία Petite mort στο Ζάλτσμπουργκ για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του Μότσαρτ. Για το έργο αυτό χορογράφησε τα αργά μέρη από τα δημοφιλή κοντσέρτα για πιάνο αρ. 21 και 23 του Μότσαρτ. Η επιθετικότητα, η σεξουαλικότητα, η ενέργεια, η σιωπή παίζουν σημαντικό ρόλο στη χορογραφία, άλλωστε το ”Petite mort” (Μικρός θάνατος) χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον οργασμό στα γαλλικά και στα αραβικά.

Ο χορογράφος εξηγεί: «Το έργο ”Petite mort” είναι ένας ποιητικός και παράξενα σημαντικός τρόπος να περιγράψει κανείς την έκσταση της ερωτικής πράξης. Στα γαλλικά, και σε κάποιες άλλες γλώσσες, η αίσθηση αυτή περιγράφεται ως “μικρός θάνατος”. Και ίσως πράγματι να ισχύει το ότι η στιγμή της απόλαυσης (ή η στιγμή όπου είναι δυνατόν να δημιουργηθεί μια νέα ζωή) μας υπενθυμίζει το γεγονός ότι οι ζωές μας έχουν σχετικά σύντομη διάρκεια και ότι ο θάνατος δεν βρίσκεται ποτέ πολύ μακριά μας. Στο έργο μου αυτό έχω βασίσει τη χορογραφία σε δύο αργά μέρη από τα δύο πιο διάσημα κοντσέρτα για πιάνο του Μότσαρτ. Τα έκοψα από τα γρήγορα μέρη, αφήνοντάς τα ως ακρωτηριασμένους κορμούς, να κείτονται αβοήθητα μπροστά στον ακροατή και τον θεατή. Κείτονται εκεί, σαν κάτι αρχαίοι κορμοί, χωρίς χέρια και πόδια, ανίκανοι να περπατήσουν ή να αγκαλιάσουν. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια τέτοια πράξη είναι διαστροφική. Ωστόσο την κάνουμε. Κι εγώ δεν αποτελώ εξαίρεση. Ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου τίποτα δεν είναι ιερό».

Τα σκηνικά της παραγωγής ”Petite mort” κατασκευάστηκαν τμηματικά στα εργαστήρια του Κρατικού Θεάτρου Σαξονίας – Κρατικής Όπερας Δρέσδης.

Minus 16

Με μουσικές από τον Ντην Μάρτιν έως το μάμπο, την τέκνο και την παραδοσιακή ισραηλινή μουσική, ο κορυφαίος χορογράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής της περίφημης Ομάδας Χορού Μπατσέβα (1990-2019), δημιούργησε το ”Minus 16”, μια χορογραφία που καταργεί τα όρια μεταξύ κοινού και χορευτών με έναν μοναδικό, απρόβλεπτο τρόπο.

Το ”Minus 16” παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1999 στη Χάγη από το χοροθέατρο Nederlands Dans Theater ΙΙ. Βασίζεται σε αποσπάσματα από προηγούμενα έργα του Ναχαρίν, όπως τα Mabul (1992), Anaphaza (1993) και Zachacha (1998). Η μουσική φέρνει σε διάλογο κομμάτια από τον κόσμο της κλασικής, της παραδοσιακής και της ποπ κουλτούρας. Εκτός από το σκηνικό του έργο, ο Ναχαρίν ανέπτυξε επίσης την Γκάγκα, μια καινοτόμο κινησιολογική γλώσσα βασισμένη στην έρευνα πάνω στην όξυνση των αισθήσεων και της φαντασίας, τη συνειδητοποίηση της φόρμας, την ανεύρεση νέων κινησιολογικών συνηθειών και την υπέρβαση των οικείων ορίων. Η Γκάγκα αποτελεί τη βάση της καθημερινής εκπαίδευσης των χορευτών της Μπατσέβα και έχει διαδοθεί παγκοσμίως μεταξύ χορευτών, αλλά και μη χορευτών.

Συντελεστές

To ισοκράτημα ενός παιδιού / The Pedal Tone for a Child

Χορογραφία, σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος
Μουσική: Γιώργος Κουμεντάκης
Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Ζιάβρας
Κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης / Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Συνεργάτιδα σκηνογράφος: Μαίρη Τσαγκάρη
Mε τον χορευτή του Μπαλέτου της ΕΛΣ: Ντανίλο Ζέκα

Petite mort

Χορογραφία, σκηνικό, φωτισμοί: Γίρζι Κύλιαν
Μουσική: Β. Α. Μότσαρτ
Κοστούμια: Γιόκε Φίσσερ
Συμμετέχουν οι χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ: Αρετή Νότη, Μάγδα Κούκου-Φέρρα, Ντανιέλε Πεκοράρι, Άνχελ Μαρτίνεθ Σάντσεθ, Αλίσια Τάουνσεντ, Ζωή Σχοινοπλοκάκη, Γιώργος Χατζόπουλος, Τζάουμα Ντεουλοφέου-Σεγκί, Ελευθερία Στάμου, Μάνες Αλμπέρντι, Έλενα Κέκκου, Βαγγέλης Μπίκος, Ντανίλο Ζέκα, Μαρίτα Νικολίτσα, Γιάννης Γκάντσιος, Μαργαρίτα Κώστογλου, Αριάδνη Φιλιππάκη, Στέλιος Κατωπόδης, Γιάννης Μητράκης.

Minus 16

Χορογραφία, κοστούμια: Οχάντ Ναχαρίν
Μουσική: Ντην Μάρτιν, Ντικ Ντέιλ, Tractor’s Revenge & Οχάντ Ναχαρίν, Αντόνιο Βιβάλντι, Χάρολντ Άρλεν / Μαρούσα, Asia 2001, Φρεντερίκ Σοπέν
Φωτισμοί: Αβί Γιόνα Μπουένο (Μπάμπι)
Χορεύουν οι χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ: Έλενα Κέκκου, Μάγδα Κούκου-Φέρρα, Μαργαρίτα Κώστογλου, Μαρίτα Νικολίτσα, Αρετή Νότη, Μάρτα Ριβέρα ντε Μιράντα, Ελευθερία Στάμου, Ζωή Σχοινοπλοκάκη, Αλίσια Τάουνσεντ, Αριάδνη Φιλιππάκη, Βαγγέλης Μπίκος, Μάνες Αλμπέρντι, Γιάννης Γκάντσιος, Άνχελ Μαρτίνεθ Σάντσεθ, Γιάννης Μητράκης, Τζάουμα Ντεουλοφέου-Σεγκί, Έλτον Ντιμρότσι, Ντανιέλε Πεκοράρι, Γιώργος Χατζόπουλος.

Εισιτήρια

Τιμές εισιτηρίων:

15€, 18€, 20€, 25€, 30€, 35€, 50€
Φοιτητικό, παιδικό: 12€
Περιορισμένης ορατότητας: 10€
Προπώληση: Ταμεία της ΕΛΣ (2130885700, καθημερινά 9.00-21.00) & ticketservices.gr

Ακύρωση των αποψινών παραστάσεων Φάλσταφ και Στρέλλας λόγω συμμετοχής εργαζομένων της ΕΛΣ στη 48ωρη απεργία, ανακοίνωσε η Λυρική.

Η ανακοίνωση της Λυρικής
Ανακοινώνεται ότι, λόγω της συμμετοχής εργαζομένων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στη 48ωρη απεργία, ακυρώνονται οι προγραμματισμένες για απόψε –Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου– παραστάσεις του Φάλσταφ στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και της Στρέλλας στην Εναλλακτική Σκηνή.

Τα Ταμεία της ΕΛΣ θα ενημερώσουν τηλεφωνικά τους κατόχους των εισιτηρίων για τις δυνατότητες επιστροφής των χρημάτων τους ή της μεταφοράς των εισιτηρίων τους σε άλλες παραστάσεις.

Να σημειώσουμε ότι κλειστά θα παραμείνουν απόψε και αύριο και τα θέατρα.

Με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη και του Υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη, ανανεώνεται η θητεία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργου Κουμεντάκη. Η διάρκεια της θητείας είναι τριετής. 

Ο Γιώργος Κουμεντάκης ανέλαβε την Καλλιτεχνική Διεύθυνση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής τον Φεβρουάριο του 2017 και πλέον είναι ο πρώτος Καλλιτεχνικός Διευθυντής στην ιστορία του Οργανισμού στον οποίο ανατίθεται και τρίτη συνεχόμενη θητεία. 

Ο ίδιος σημειώνει: «Είναι μεγάλη χαρά και ιδιαίτερη τιμή η ανανέωση της θητείας μου στην Εθνική Λυρική Σκηνή για τρία ακόμη χρόνια. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη για την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό μου, καθώς και για την αμέριστη στήριξή της προς την Εθνική Λυρική Σκηνή.  

Αν στην πρώτη μου θητεία (2017-2020) ο στόχος ήταν να μπουν τα θεμέλια της νέας καλλιτεχνικής ταυτότητας του Οργανισμού μας που μόλις είχε μεταστεγαστεί στο νέο του σπίτι στο ΚΠΙΣΝ – το οποίο κατασκευάστηκε και εξοπλίστηκε με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος– και η δεύτερη τριετία (2020-2023) είχε ως βασική διάσταση τον επαναπροσδιορισμό της λειτουργίας και τη δημιουργική επανεκκίνηση του Οργανισμού μέσα στο περιβάλλον της πανδημίας, πλέον στην τρίτη θητεία (2023-2026) ο βασικός μας άξονας θα είναι η εξέλιξη, η ανάπτυξη και η περαιτέρω εξωστρέφεια, με στόχο την εκπλήρωση του οράματος για την Όπερα του 21ου αιώνα.  

Σε μια τόσο σημαντική στιγμή για μένα προσωπικά, αλλά και για την πορεία του Οργανισμού, θα ήθελα να ευχαριστήσω το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΛΣ, τους συνεργάτες μου, το καλλιτεχνικό, το τεχνικό, το διοικητικό και το λοιπό προσωπικό του Οργανισμού». 

Πρόσκληση συμμετοχής στο βιωματικό διαγενεακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για ενήλικες 65+ καθώς και για παιδιά από 5 έως 7 ετών με τίτλο «Κοπερτί το κοπερτί» . Οι Εκπαιδευτικές & Κοινωνικές Δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής προσκαλούν ενήλικες από 65 ετών και άνω και παιδιά από 5 έως 7 ετών να δηλώσουν συμμετοχή στο νέο βιωματικό διαγενεακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο Κοπερτί το κοπερτί. Με την καθοδήγηση της θεατροπαιδαγωγού Ελένης Ζαχοπούλου και της μουσικοπαιδαγωγού Φανής Μώραλη, οι συμμετέχοντες από διαφορετικές γενιές –με όχημα το τραγούδι, το παιχνίδι και την αφήγηση– θα περιπλανηθούν σε μια συλλογική δημιουργική διαδικασία για να ανταμώσουν εκεί που το σήμερα συναντά το χθες.

Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί σε εβδομαδιαίες συναντήσεις κατά τις οποίες οι μεγάλες και οι μικρές γραμμές ζωής των συμμετεχόντων θα διασταυρωθούν με στόχο τη δημιουργία μιας κοινής αφήγησης μέσα από λέξεις, ανάσες και νότες, καθώς και τον εμπλουτισμό της καλλιτεχνικής και κοινωνικής εμπειρίας τους. Το εργαστήριο θα ολοκληρωθεί με την παρουσίαση από τους συμμετέχοντες της χαρτογραφημένης συναρπαστικής διαδρομής τους στον χρόνο.Σχεδιασμός / Υλοποίηση: Ελένη Ζαχοπούλου (θεατροπαιδαγωγός, ηθοποιός), Φανή Μόραλη (μουσικοπαιδαγωγός)

Έναρξη εργαστηρίου: 16 Ιανουαρίου 2023

Ημέρα & ώρα: κάθε Δευτέρα, 17.00-19.00

Περισσότερες πληροφορίες: www.nationalopera.gr

«Τα παραμύθια του Χόφμαν» παρουσιάζονται σε σκηνοθεσία Κρύστοφ Βαρλικόφσκι στην Εθνική Λυρική Σκηνή από τις 18 Δεκεμβρίου έως τις 8 Ιανουαρίου.

Πρόκειται για τη νέα συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Όπερα Λα Μονναί των Βρυξελλών. Ο Κρύστοφ Βαρλικόφσκι αναλαμβάνει να αποκαλύψει την ουσία ενός έργου όπου τόπος και χρόνος είναι τα κατάλοιπα ενός κατεστραμμένου ψηφιδωτού.

«Τα παραμύθια του Χόφμαν» θα παρουσιαστούν για οκτώ παραστάσεις σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.

«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» του Ζακ Όφενμπαχ είναι μια από τις δημοφιλέστερες γαλλικές όπερες, πλάι στην Κάρμεν, τον Φάουστ και τη Μανόν. Πρόκειται για μια δραματική όπερα γεμάτη μελωδίες, ανάμεσα στις οποίες και η διάσημη «βαρκαρόλα». Στα Παραμύθια, ο Όφενμπαχ δεν ξεχνά ούτε την πνευματώδη ούτε την περιπαικτική πλευρά του, ενώ, όπως και στα άλλα έργα του, είναι μελωδικός και γεμάτος αστείρευτη έμπνευση.

Στο έργο αυτό, ο συνθέτης βάζει δίπλα δίπλα τη χαρούμενη διάθεση του ποιητή Χόφμαν με τη ρωγμή εκείνη που αφήνει να φανεί ότι ο χαρακτήρας του ποιητή δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Και παρά το γεγονός ότι ο συνθέτης δίνει πάντα προτεραιότητα στη μελωδία, εντούτοις η αρμονική του γραφή μοιάζει να σκιαγραφεί με ακρίβεια τους χαρακτήρες και τις καταστάσεις.

Το λιμπρέτο του Ζυλ Μπαρμπιέ βασίζεται σε ιστορίες του Γερμανού συγγραφέα και συνθέτη Ε.Τ.Α. Χόφμαν. Τρεις γυναικείες μορφές, η άψυχη κούκλα Ολυμπία, η σοβαρά ασθενής τραγουδίστρια Αντωνία και η εταίρα Τζουλιέττα, διαθέτουν η καθεμιά ορισμένα από τα στοιχεία που συνθέτουν την πριμαντόνα Στέλλα, τη γυναίκα με την οποία είναι ερωτευμένος ο Χόφμαν.

Τον έρωτα που αισθάνεται για καθεμιά δυναμιτίζει κάθε φορά ένας ώριμος άνδρας, τρεις διαφορετικές προσωπικότητες, ο Κοππελιύς, ο Δρ Μιράκλ και ο Νταπερτούττο, τα χαρακτηριστικά των οποίων συγκεντρώνει ο εύπορος Λιντόρφ, πλάι στον οποίο φεύγει στο τέλος της όπερας η Στέλλα, αφήνοντας τον Χόφμαν σε απόγνωση.

«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» είναι η τελευταία όπερα του Ζακ Όφενμπαχ, την οποία ο συνθέτης δεν κατάφερε να ολοκληρώσει πριν τον θάνατό του, το 1880. Το έργο, που συμπλήρωσε ο συνθέτης Ερνέστ Γκιρώ, γνώρισε τεράστια επιτυχία στην παγκόσμια πρεμιέρα του τον Φεβρουάριο του 1881 στην Οπερά Κομίκ του Παρισιού.

Από την πρώτη παρουσίαση του έργου στα τέλη του 19ου αιώνα έως και το 2010 που ανακαλύφθηκε στα αρχεία της Οπερά Κομίκ υλικό που θεωρούνταν κατεστραμμένο, πραγματοποιήθηκαν επίπονες και μακρόχρονες εργασίες αποκατάστασης της παρτιτούρας, άλλοτε για να μελοποιηθούν επιπλέον διάλογοι, άλλοτε για να προστεθούν νέα μέρη στο έργο, ακόμα και για την αλλαγή της σειράς των πράξεων του έργου.

Σε ό,τι αφορά τον επίλογο του έργου, καθώς από τον Όφενμπαχ σώζονται μόνο προσχέδια και σκέψεις, στην ουσία κάθε λυρικό θέατρο αποφασίζει το φινάλε του έργου, βασιζόμενο σε μια από τις πολλές διαφορετικές εκδοχές.

Η ΕΛΣ παρουσιάζει την όπερα στην πιο πρόσφατη κριτική της έκδοση από τους Μάικλ Κέυ και Ζαν-Κριστόφ Κεκ, όπου ο Πρόλογος και ο Επίλογος εμφανίζονται ως πράξεις και ως εκ τούτου το έργο έχει πεντάπρακτη μορφή. H τελική μορφή του έργου διαμορφώθηκε κατά την προετοιμασία της παραγωγής το 2019 στις Βρυξέλλες από τον Κρύστοφ Βαρλικόφσκι και τον μαέστρο της παρουσίασης στο Λα Μονναί Αλαίν Αλτινογκλού.

Παράλληλα με τη σταδιοδρομία του στο θέατρο, όπου έχει υπογράψει παραστάσεις πάνω σε έργα Σαίξπηρ, αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, αλλά και σύγχρονους συγγραφείς όπως η Σάρα Κέιν, ο Βαρλικόφσκι έχει αναγνωριστεί και ως ένας από τους ανανεωτές της σκηνοθεσίας της όπερας.

Οι παραγωγές που έχει υπογράψει σε λυρικά θέατρα της Ευρώπης –Εθνική Όπερα Παρισιού, Λα Μονναί Βρυξελλών, Ρεάλ Μαδρίτης, Βαυαρική Όπερα Μονάχου, Βασιλική Όπερα Λονδίνου, αλλά και στα κορυφαία φεστιβάλ της Αιξ-αν-Προβάνς και του Ζάλτσμπουργκ– αναγνωρίζονται από κοινό και κριτικούς ως καλλιτεχνικά γεγονότα, λόγω της συστηματικής έρευνάς του πάνω στην ιδέα της επαναθεατρικοποίησης της όπερας.

Στα «Παραμύθια του Χόφμαν» η σκηνοθεσία του Βαρλικόφσκι ελκύεται από το γεγονός ότι το έργο του Όφενμπαχ έχει μια ιδιαίτερα πολύπλοκη αφήγηση, καθώς και από τη διαπίστωση ότι παρτιτούρα και λιμπρέτο δεν έχουν σταθερή δομή. Τα στοιχεία αυτά δίνουν στον σκηνοθέτη αλλά και στον θεατή την αίσθηση ότι το έργο είναι ανοιχτό σε νέες ερμηνείες και επαναπροσδιορισμό.

Ο Βαρλικόφσκι, εξελίσσοντας την προσωπική του σκηνοθετική ταυτότητα, βλέπει την ιστορία της όπερας μέσα από το πρίσμα της έβδομης τέχνης, με επιρροές από κινηματογραφικά έργα όπως τα A Star Is Born, The Shining και Inland Empire. Η χειραφέτηση μιας αινιγματικής και πολύπλοκης γυναίκας, οι απογοητεύσεις ενός σκηνοθέτη σε κρίση, οι εξαρτήσεις του, τα υποκειμενικά του παραληρήματα, τα πάντα προσφέρονται για μια μετακειμενική εξερεύνηση του μυστηριώδους διαλόγου μεταξύ της ιστορίας και του αφηγητή, του καλλιτέχνη και του έργου του.

Τα σκηνικά και τα κοστούμια της παραγωγής υπογράφει η μόνιμη συνεργάτιδα του Βαρλικόφσκι Μαλγκορζάτα Στσέσνιακ. Η χορογραφία είναι του Κλωντ Μπαρντούιγ, οι φωτισμοί της Φελίς Ρος και το βίντεο του Ντενί Γκεγκέν. Ο Κριστιάν Λονσάν υπογράφει τη δραματουργία.

Διευθύνει ο αρχιμουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών Λουκάς Καρυτινός. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Στη νέα παραγωγή των Παραμυθιών, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει και να ακούσει τραγουδιστές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο Άνταμ Σμιθ θα ερμηνεύσει τον ρόλο του τίτλου στην πρώτη διανομή. Έκανε το ντεμπούτο του στον ρόλο του Χόφμαν στην Όπερα του Μπορντώ, ενώ έχει εμφανιστεί στην Εθνική Όπερα της Αγγλίας, στο Φεστιβάλ του Γκλάιντμπορν, στα BBC Proms, στις όπερες των Βρυξελλών, της Αμβέρσας, του Σιάτλ κ.α. Στη δεύτερη διανομή τον ρόλο του τίτλου θα ερμηνεύσει ο τενόρος της ΕΛΣ Γιάννης Χριστόπουλος.

Η  σοπράνο Νικόλ Σεβαλιέ, που θα ερμηνεύσει Στέλλα, Ολυμπία, Αντωνία και Τζουλιέττα στην πρώτη διανομή, έχει βραβευτεί για την ερμηνεία της στους τέσσερις γυναικείους ρόλους του Χόφμαν με το γερμανικό βραβείο Der Faust το 2016, για την παραγωγή της Κόμισε Όπερας του Βερολίνου, της οποίας υπήρξε μέλος για πέντε χρόνια.

Το καλοκαίρι του 2019 συμμετείχε στον Ιδομενέα του Μότσαρτ στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ σε σκηνοθεσία Πήτερ Σέλλαρς και διεύθυνση Θεόδωρου Κουρεντζή Έκτοτε, τραγουδά στα κορυφαία ευρωπαϊκά θέατρα, όπως Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, Λα Μονναί Βρυξελλών –όπου ερμήνευσε τους τέσσερις ρόλους στον Χόφμαν στην πρεμιέρα της παραγωγής Βαρλικόφσκι το 2019–, Βιέννη, Αμβούργο κ.α.

Τους τέσσερις γυναικείους ρόλους του έργου θα ερμηνεύσει στη δεύτερη διανομή η υψίφωνος της ΕΛΣ Βασιλική Καραγιάννη. Οι μεσόφωνοι Μαίρη-Έλεν Νέζη και Μαρισία Παπαλεξίου θα ερμηνεύσουν τους ρόλους της Μούσας και του Νικλάους. Οι βαθύφωνοι Τάσος Αποστόλου και Πέτρος Μαγουλάς θα ερμηνεύσουν τους Λιντόρφ, Κοππελιύς, Μιράκλ και Νταπερτούττο. Ο βαθύφωνος Χριστόφορος Σταμπόγλης και ο μπασοβαρύτονος Γιάννης Γιαννίσης θα ερμηνεύσουν τους ρόλους των Κρεσπέλ και Λούθηρου.

Μαζί τους οι μονωδοί της ΕΛΣ Μαργαρίτα Συγγενιώτου, Άννα Τσελίκα, Διονύσης Μελογιαννίδης, Ανδρέας Καραούλης, Γιώργος Ματθαιακάκης, Γιώργος Παπαδημητρίου, Χρήστος Κεχρής, Γιάννης Καλύβας, Παναγιώτης Πρίφτης, Νίκος Κατσιγιάννης, Μαρίνος Ταρνανάς και Χρήστος Ραμμόπουλος.

Cover photo ©Bernd Uhlig

Μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση του κύκλου των ακροάσεων, ανακοινώνεται η διανομή των ρόλων της όπερας δωματίου Στρέλλα, σε μουσική Μιχάλη Παρασκάκη και λιμπρέτο Αλεξάνδρας Κ*, βασισμένο στην κινηματογραφική ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα.

Mετα το σάλο που είχε δημιουργηθεί τελικά επιλέγησαν διεφυλικές γυναίκες για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Η παραγωγή θα κάνει πρεμιέρα στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος το Σάββατο 28 Ιανουαρίου και θα παρουσιαστεί για 12 συνολικά παραστάσεις έως τις 12 Φεβρουαρίου 2023, σε μουσική διεύθυνση Κωνσταντίνου Τερζάκη και σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή.

Η προγραμματισμένη για τις 18 Ιανουαρίου πρεμιέρα του έργου Στρέλλα μεταφέρεται και θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2023 στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ. Οι υπόλοιπες ημερομηνίες των παραστάσεων διαμορφώνονται ως εξής: 29, 31 Ιανουαρίου και 1, 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 12 Φεβρουαρίου 2023.

Η νέα όπερα δωματίου Στρέλλα του Μιχάλη Παρασκάκη –ανάθεση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής– είναι γραμμένη πάνω σε λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ*, το οποίο βασίζεται στην πολυβραβευμένη ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα από το 2009, μια ταινία σταθμό στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο, εμβληματική για την ορατότητα των τρανς και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Γιώργος Κουτλής, περιζήτητος και πολυσυζητημένος θεατρικός σκηνοθέτης με δεδηλωμένη έφεση στον ποιητικό, παράδοξο ρεαλισμό και το ύφος του γκροτέσκου. Το δεκαμελές μουσικό σύνολο διευθύνει ο Κωνσταντίνος Τερζάκης.

Ο Γιώργος, ένας σαρανταοκτάχρονος άνδρας που μόλις αποφυλακίστηκε, συναντά τη Στρέλλα, μια νεαρή τρανς πόρνη που λατρεύει τη Μαρία Κάλλας, σε ένα κακόφημο ξενοδοχείο της Ομόνοιας. Το μέλλον φαντάζει ανοιχτό και για τους δυο τους για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. Καθώς, όμως, οι λογαριασμοί του Γιώργου με το παρελθόν είναι ακόμα ανοιχτοί, η ιστορία του επανέρχεται για να τον στοιχειώσει. Μαζί με τη Στρέλλα, θα πρέπει να βρουν ένα δρόμο προς τη λύτρωση.

Ο Μιχάλης Παρασκάκης, συνθέτης στην παράδοση της λεγόμενης «νέας» μουσικής, αναλαμβάνει το στοίχημα να γράψει μια μουσική φρέσκια και αιχμηρή, διατηρώντας τον ρεαλισμό και τη δραματικότητα του κινηματογραφικού έργου. Στην οπερατική της μορφή, η Στρέλλα προχωρεί ακόμη περισσότερο στην κατεύθυνση του μαγικού ρεαλισμού χάρη στο λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ*, που διατηρεί τη βασική δομή και την ουσία της κινηματογραφικής ταινίας.

Δεκατρία χρόνια μετά, η θεματική της ταινίας παραμένει εξίσου επίκαιρη με την εποχή της δημιουργίας της. Στη σύγχρονη πραγματικότητα, όπου η τόλμη και η αλήθεια είναι απολύτως αναγκαίες, τα πρόσωπα της ταινίας και συνακόλουθα της όπερας αντιμετωπίζονται όχι ως καρικατούρες αλλά ως άνθρωποι που ερωτεύονται, αγαπούν και πονούν.

Για την ερμηνεία των ρόλων της Στρέλλας, της Μαίρης και της Βίλμας επελέγησαν διεμφυλικές γυναίκες από τις ακροάσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 2022, ενώ την επιμέλεια κίνησης και χορογραφία της παραγωγής υπογράφει η διεμφυλική καλλιτέχνις Φένια Αποστόλου. Τον ρόλο της Στρέλλας θα ερμηνεύσει η Λέττα Κάππα, τον ρόλο της Μαίρης η Ιωάννα Ζαμ-Πέτρου και τον ρόλο της Βίλμας η Βικτωρία Τσιτουρίδου-Μάγια.

Στη διανομή συμμετέχουν επίσης: Αναστασία Κότσαλη (Κάλλας), Διονύσης Τσαντίνης (Γιώργος), Νίκος Σπανάτης (Άλεξ), Γιάννης Φίλιας (Αντώνης, Γιούρι), Νικόλας Μαραζιώτης (Νίκος, Αστυνομικός), Νίνα Νάη (ντραγκ περφόρμερ), Γιώργος Ρούπας (Κουλουκούσης), Αλέξανδρος Σταυρόπουλος (Σκίουρος).

Το σκηνικό υπογράφει η Εύα Μανιδάκη, τα κοστούμια η Ιωάννα Τσάμη και τους φωτισμούς ο Νίκος Βλασόπουλος.

Η προπώληση των εισιτηρίων για τη Στρέλλα θα ξεκινήσει τη Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022, στις 9.00. Εισιτήρια από 15 ευρώ θα διατίθενται από τα Ταμεία της ΕΛΣ (2130885700, καθημερινά 9.00-21.00 / Ομαδικές πωλήσεις: 2130885742) και την ticketservices.gr.