Στη φωτογραφία μας είναι ο πίνακας «Ιστορία» του Νικολάου Γύζη με εμφανή την τεχνοτροπία της Σχολής του Μονάχου.
Τι σχέση έχει η Βαυαρία με την Ελλάδα, εκτός από τη Βαυαροκρατία τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας και το γεγονός ότι οι κορυφαίοι Έλληνες εικαστικοί του 19ου και του 20ου αιώνα είχαν σπουδάσει στο Μόναχο;
Τι σχέση έχει η σημερινή Βαυαρία με την αριστερά, όταν στις εκλογές της το αριστερό κόμμα Die Linke κινήθηκε 3%;
Κι όμως οι εκλογές στη Βαυαρία (με πληθυσμό μεγαλύτερο της χώρας μας) έχουν ένα χαρακτηριστικό που είναι πολύ σημαντικό για μας. Επιβεβαιώνουν μια τάση, ήδη πολύ ισχυρή σε όλο σχεδόν τον ευρωπαϊκό χώρο: τον εκτοπισμό ή την εντυπωσιακή αποδυνάμωση του δικομματισμού και μια εκ βάθρων αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού. Είναι η πρώτη φορά εδώ και έξι περίπου δεκαετίες που η Χριστιανική Κοινωνική Ένωση δεν μπορεί να σχηματίσει μονοκομματική κυβέρνηση στο Μόναχο και το Σοσιαλδημακρατικό Κόμμα πέφτει σε μονοψήφια ποσοστά.
Την τάση αυτή την είδαμε πριν λίγες βδομάδες στη Σουηδία και στη μετεκλογική δυσκολία της να σχηματίσει κυβέρνηση. Την είδαμε πριν μερικούς μήνες στην Ιταλία, με τον εκτοπισμό και της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς από την ακροδεξιά Λίγκα του Βορρά και τα ιδιόρρυθμα Πέντε Αστέρια. Την είδαμε προηγουμένως στη Γαλλία με την αποτυχία των υποψηφίων προέδρων και των συντηρητικών και των σοσιαλιστών και την εκλογή του Μακρόν. Την είδαμε μέσα από ένα εντυπωσιακό θέαμα στη Μ. Βρετανία, όταν στο δημοψήφισμα οι πολίτες ψηφίζουν Brexit ενάντια στην επίσημη θέση τόσο του Συντηρητικού όσο και του Εργατικού Κόμματος. Την έχουμε δει στην Αυστρία, στη Φιλανδία, στην Ολλανδία, σε πολλές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, σχεδόν παντού στην ήπειρό μας.
Η τάση αυτή γίνεται κάτι σα νόμος της μεταβατικής εποχής μας. Τροφοδοτείται κυρίως από δύο πηγές. Από την τεράστια διαφορά μεταξύ πλουσίων και φτωχών, μεταξύ συστημικών και περιθωριακών που έχει επιβάλλει η αδυσώπητη εξουσία του χρηματιστικού κεφαλαίου. Και από το μεγάλο ρεύμα των μεταναστών, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχεται από πόλεμο, που έχουν υποκινήσει ή εκμεταλλεύονται ή συντηρούν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.
Η εξέλιξη αυτή ξεκίνησε κυρίως από τη Γαλλία με την άνοδο του Εθνικού Μετώπου του Λεπέν. Στις περισσότερες χώρες το αντισυστημικό «νέο» έπαιρνε ακροδεξιά και ρατσιστική μορφή. Στην Ελλάδα και στην Ισπανία όμως η ζυγαριά έγειρε προς τα αριστερά – μη ξεχνάμε ότι ο Συριζα τότε κατατάσσονταν στα «αριστερά» κόμματα. Σήμερα υπάρχει ένας ανταγωνισμός αν θα πάρει ακροδεξιά κλίση, όπως με το AfDστη Γερμανία, ή αριστερή, όπως με τους Podemosστην Ισπανία, ή «ψευδοαντισυστημική» όπως με τον Μακρόν στη Γαλλία.
Αυτές λοιπόν τις διεργασίες επιβεβαιώνουν οι βαυαρικές εκλογές. Και έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, γιατί σε μας είναι πιο έντονη από κάθε άλλη χώρα η απουσία της εναλλακτική λύσης. Πρόκειται για ένα ευρύτατο κενό. Και κάθε πολιτικό κενό από κάτι θα καλυφθεί. Και αξίζει σε αυτό το «κάτι» να συμμετέχει η αριστερά.
Αυτό τον καιρό γίνονται διεργασίες στον μικροχώρο της. Κάθε τόσο ανακοινώνονται διάφορες ενωτικές κινήσεις. Γίνονται συζητήσεις για συνεργασίες. Πολύ χρήσιμες. Ποιο είναι το πιο αισιόδοξο σενάριο; Να υπάρξει μετά τις εκλογές μια αριστερή κοινοβουλευτική παρουσία. Πολύ σημαντικό. Γιατί; Γιατί θα υπάρξει επιτέλους μια αυστηρή καταδίκη των πολιτικών της τρόικα και των εγχώριων παραρτημάτων της. Πολύ ενδιαφέρον – αν και αυτό ειδικά το κάνει κι σήμερα μέσα στο Κοινοβούλιο με πολύ καλές επιδόσεις το ΚΚΕ.
Πολύ σημαντική μια κοινοβουλευτική παρουσία για τον μικρό πια χώρο της απομένουσας αριστεράς και των πολυάριθμων σχημάτων της. Δύσκολα όμως μπορεί να απαντήσει στο πιο σημαντικό για τις πολιτικές εξελίξεις στον τόπο μας ερώτημα: Ποιος θα καλύψει το μεγάλο κενό που σχετίζεται με την τύχη ενός ολόκληρου λαού;
Αυτό στην πράξη απαντιέται με μια ευρύτερη από την αριστερά συμπαράταξη δυνάμεων. Αυτή η ευρύτητα δεν αφορά σε σχήματα και πρόσωπα που είναι ή συμβολίζουν άλλους πολιτικούς χώρους. Αφορά στην ικανότητα να συμμαχήσουν πολλαπλές δυνάμεις από τον κοινωνικό, τον πνευματικό, τον πολιτιστικό, τον οικολογικό και πολλούς άλλους χώρους. Από τις διάφορες ηλικίες, γιατί σε μια εποχή τόσο ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, η κάθε ηλικία έχει τη δική της κοσμοθεωρία, τις δικές της απόψεις, τη δική της γλώσσα και τιε δικές της αξίες. Και το σημείο συνάντησης να είναι όχι τόσο η κριτική στους νυν και πρώην κυβερνώντες, όσο η προβολή ενός αδιάλλακτου απέναντι στους δανειστές, στηρικτικού για την κοινωνία, οραματικού και ταυτόχρονα ρεαλιστικού προγράμματος για την αναγέννηση της Ελλάδας. Ενός προγράμματος που μιλάει στην ψυχή του κόσμου.
Ας καταλάβουμε λοιπόν επιτέλους το μήνυμα των βαυαρικών αλλά και τόσων άλλων ευρωπαϊκών εκλογών για την ύπαρξη αυτού του κενού. Το οποίο μπορεί να το καλύψει είτε το όραμα είτε η καταστροφή.
