Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση του άρθρου 2 της ΕΣΔΑ λόγω του θανάσιμου τραυματισμού πρόσφυγα από πυροβολισμούς ανδρών του Λιμενικού το 2014 ανοιχτά της Ψερίμου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιδίκασε 80.000 ευρώ σε τρεις Σύρους πρόσφυγες για το αιματηρό περιστατικό του 2014 όταν το Λιμενικό πυροβόλησε 13 φορές κατά της βάρκας. Η καταδίκη αφορά και την απόπειρα συγκάλυψης, δεδομένου ότι η υπόθεση είχε αρχειοθετηθεί στο Ναυτοδικείο Πειραιά, με τους πρόσφυγες που πυροβολήθηκαν και εν τέλει επέζησαν να μην έχουν κληθεί ποτέ να καταθέσουν.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) καταδίκασε σήμερα, Τρίτη 16/1/2024, την Ελλάδα για παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή, λόγω του θανάσιμου πυροβολισμού ενός επιβάτη από δεκατρείς πυροβολισμούς του Λιμενικού Σώματος στη μηχανή σκάφους που μετέφερε πρόσφυγες κοντά στο νησί της Ψερίμου το 2014, κατά τη διάρκεια επιχείρησης προστασίας των θαλάσσιων συνόρων, με στόχο την ακινητοποίηση του σκάφους και τη σύλληψη του οδηγού.

 

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι οι ελληνικές αρχές δεν είχαν θεσπίσει σαφείς κανόνες για την (εν δυνάμει θανάσιμη) οπλοχρησία στις επιχειρήσεις του Λιμενικού, με τους λιμενικούς να επικαλούνται ξεπερασμένους και ανεπαρκείς ”κανόνες εμπλοκής” του 1992 για τη ρίψη πυροβολισμών κατά του σκάφους.

Στην απόφαση του Δικαστηρίου αναφέρεται επίσης ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση του Λιμενικού Σώματος δεν είχε σχεδιαστεί και προετοιμαστεί επαρκώς και ότι η ”εξαιρετικά επικίνδυνη” ρίψη δεκατριών (13) πυροβολισμών κατά της μηχανής του σκάφους ισοδυναμεί με δυσανάλογη χρήση βίας και κίνδυνο για τη ζωή των επιβατών που θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί από τους λιμενικούς.

Πλέον, η χώρα μας καλείται να πληρώσει και 80.000 ευρώ στους τρεις πρόσφυγες από την Συρία, Douaa Alkhatib, Nourredin Tello και Lana Tello, οι οποίοι προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Στο αρχείο είχε μπει η υπόθεση στην Ελλάδα – Δεν κλήθηκαν ποτέ να καταθέσουν οι πρόσφυγες που πυροβολήθηκαν

Η καταδίκη αφορά επίσης την αναποτελεσματική διερεύνηση του περιστατικού εκ μέρους των ελληνικών αρχών. Η υπόθεση είχε αρχειοθετηθεί στην Ελλάδα από τον Εισαγγελέα του Ναυτοδικείου και τον Εισαγγελέα του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου. Κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, οι δύο πρόσφυγες που τραυματίστηκαν από τους πυροβολισμούς δεν κλήθηκαν ποτέ να καταθέσουν. Οι καταθέσεις των μαρτύρων που ελήφθησαν κατά την προκαταρκτική ανάκριση φαίνεται να είναι πανομοιότυπες και προσαρμοσμένες στις καταθέσεις των λιμενικών. Ωστόσο, ο Εισαγγελέας του Ναυτοδικείου δεν ζήτησε νέα κατάθεση από τους μάρτυρες. Επίσης, δεν εξέτασε διεξοδικά σημαντικά στοιχεία, όπως την ιατροδικαστική έκθεση του θύματος και τις ελλείψεις της βαλλιστικής έκθεσης, και κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα με την Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) και την εκδοχή του Λιμενικού Σώματος για το περιστατικό.

Ο ιδρυτής του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ, αντιμετωπίζει 17 κατηγορίες για κατασκοπεία στις ΗΠΑ και μια κατηγορία για κατάχρηση υπολογιστή λόγω της δημοσίευσης χιλιάδων απόρρητων στρατιωτικών και διπλωματικών εγγράφων, τα οποία διέρρευσε η πληροφοριοδότης Τσέλσι Μάνινγκ. Οι κατηγορίες εις βάρος του προβλέπουν ως μέγιστη ποινή φυλάκισης τα 175 έτη. Ο 51 χρόνος, υπέβαλε έφεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), όπως επιβεβαίωσε το δικαστήριο την Παρασκευή.

Σύμφωνα Reuters, με το η Βρετανία έδωσε το πράσινο φως για την έκδοση του, αλλά ο ίδιος έχει ασκήσει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου, με την πρώτη ακρόαση να αναμένεται στις αρχές του επόμενου έτους. Η νομική του ομάδα έχει επίσης κινήσει διαδικασία κατά της Βρετανίας στο ΕΔΔΑ, το οποίο θα μπορούσε ενδεχομένως να διατάξει την παρεμπόδιση της έκδοσης.

“Επιβεβαιώνουμε ότι έχει παραληφθεί αίτηση”, ανέφερε ανακοίνωση του δικαστηρίου.

Η Στέλλα Ασάνζ, η σύζυγός του, δήλωσε ότι ελπίζει ότι δεν θα χρειαστεί το ΕΔΑΔ να εξετάσει την υπόθεση και ότι θα μπορούσε να επιλυθεί στη Βρετανία. Αν η υπόθεση οδηγηθεί στο ΕΔΑΔ, είπε ότι “θα ήταν μια θλιβερή μέρα και μια μεγάλη απογοήτευση”. Ο αδελφός του Ασάνζ, Γκάμπριελ Σίπτον, δήλωσε στο Reuters νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι πιστεύει πως οι αμερικανικές αρχές θα ήθελαν να αποφύγουν την παραπομπή της υπόθεσης στο ΕΔΑΔ, καθώς τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης και το κοινό είναι πιο συμπαθή στην υπόθεσή του από ό,τι στη Βρετανία ή τις Ηνωμένες Πολιτείες. “Φαντάζομαι ότι οι ΗΠΑ θέλουν να το αποφύγουν αυτό… να προσπαθήσουν να εκδώσουν έναν εκδότη από την Ευρώπη για τη δημοσίευση αμερικανικών πολεμικών αποκαλύψεων, όταν οι ΗΠΑ ζητούν από την Ευρώπη να κάνει κάθε είδους θυσίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία”, δήλωσε ο Σίπτον.

Τον Ιανουάριο του 2021, ένας Βρετανός δικαστής έκρινε ότι ο γεννημένος στην Αυστραλία Ασάνζ δεν πρέπει να εκδοθεί, λέγοντας ότι η ψυχική του υγεία σήμαινε ότι θα κινδύνευε να αυτοκτονήσει αν καταδικαζόταν και κρατούνταν σε φυλακή υψίστης ασφαλείας. Η απόφαση αυτή ανατράπηκε μετά από έφεση των αμερικανικών αρχών, οι οποίες έδωσαν ένα πακέτο διαβεβαιώσεων, συμπεριλαμβανομένης της υπόσχεσης ότι θα μπορούσε να μεταφερθεί στην Αυστραλία για να εκτίσει οποιαδήποτε ποινή.

Η έκδοση επικυρώθηκε στη συνέχεια τον Ιούνιο από τον τότε Βρετανό υπουργό Εσωτερικών, αφού η κυβέρνηση δήλωσε ότι τα δικαστήρια είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν θα ήταν άδικη ή κατάχρηση διαδικασίας και ότι θα του επιφυλάσσονταν η κατάλληλη μεταχείριση.

Το WikiLeaks έγινε για πρώτη φορά γνωστό το 2010, όταν έδωσε στη δημοσιότητα εκατοντάδες χιλιάδες απόρρητα διαβαθμισμένα αρχεία και διπλωματικά τηλεγραφήματα, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης παραβίασης ασφαλείας του είδους της στην ιστορία του αμερικανικού στρατού.

Αμερικανοί εισαγγελείς και δυτικοί αξιωματούχοι ασφαλείας θεωρούν τον Ασάνζ απερίσκεπτο εχθρό του κράτους, οι ενέργειες του οποίου έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή πρακτόρων που κατονομάζονται στο υλικό που διέρρευσε.

Οι υποστηρικτές του Ασάνζ λένε ότι είναι ένας ήρωας κατά του κατεστημένου που έχει πέσει θύμα επειδή αποκάλυψε τα αμερικανικά αδικήματα στις συγκρούσεις στο Αφγανιστάν και το Ιράκ και ότι η δίωξή του αποτελεί μια πολιτικά υποκινούμενη επίθεση κατά της δημοσιογραφίας και της ελευθερίας του λόγου.

Πέρασε επτά χρόνια κρυμμένος στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο για να αποφύγει την έκδοση του στη Σουηδία, όπου καταζητείτο για ανάκριση σχετικά με μια έρευνα για σεξουαλική επίθεση, η οποία αργότερα αποσύρθηκε.

Ωστόσο, σύρθηκε έξω και φυλακίστηκε το 2019 για παραβίαση των όρων εγγύησης και έκτοτε κρατείται στη φυλακή του Λονδίνου, ενώ η υπόθεση έκδοσής του εκδικάζεται.

Η υπόθεση κέρδισε δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα, καθώς μεγάλα μέσα ενημέρωσης που είχαν αρχικά συνεργαστεί με τον Ασάνζ για το υλικό που διέρρευσε, έγραψαν ανοιχτή επιστολή στην οποία αναφέρουν ότι η δίωξή του πρέπει να τερματιστεί.

Εν τω μεταξύ, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Άντονι Αλμπάνες δήλωσε ότι έθεσε το θέμα της απελευθέρωσης του Ασάνζ σε αξιωματούχους των ΗΠΑ, λέγοντας ότι το θέμα πρέπει να κλείσει.