Του Αργύρη Δεμερτζή/

Στο υπουργείο Περιβάλλοντος αναζητούνται λύσεις στο πρόβλημα της εξέτασης των συνολικά 340.000 αντιρρήσεων στους Δασικούς Χάρτες. O γενικός γραμματέας Δασών προαναγγέλλει σχετικές ανακοινώσεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Κρήτη. Ενδεικτικά στο Λασίθι υποβλήθηκαν 12.239 αντιρρήσεις και έχουν εξεταστεί μόλις οι 25. Τι λένε οι φορείς των δασολόγων και των δασικών υπηρεσιών.

Συνολικά, οι 340.000 αντιρρήσεις, υπολογίζεται ότι αφορούν περί τα 2.600.000 στρέμματα, έκταση που αντιστοιχεί στο 1,9% της χώρας. Για όσο διάστημα παραμένει σε εκκρεμότητα η εξέταση των αντιρρήσεων οι ιδιοκτήτες των εκτάσεων δεν μπορούν να τις μεταβιβάσουν, να τις πουλήσουν, να εκδώσουν οικοδομικές άδειες και γενικότερα να τις εκμεταλλευθούν.

Τι λέει ο γενικός γραμματέας Δασών

-«Υπάρχει αρκετή πρόοδος σε κάποιες περιοχές όπως η Αττική και η Πελοπόννησος, σε αντίθεση με την Κρήτη, που καταγράφεται μεγάλο θέμα και θα υπάρξουν πρωτοβουλίες από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αυτή τη στιγμή αναζητούμε τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να επιλυθεί το πρόβλημα, θα γίνουν σχετικές ανακοινώσεις το επόμενο διάστημα» δήλωσε στον «Ελεύθερο Τύπο», ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ Στάθης Σταθόπουλος.

Ο γενικός γραμματέας Δασών είπε ακόμη ότι: «η διαδικασία εξέτασης των αντιρρήσεων που υποβλήθηκαν για τους δασικούς χάρτες βρίσκεται σε εξέλιξη» και ότι «από τον Ιούλιο οι Επιτροπές Αντιρρήσεων εξετάζουν με πιο γοργούς ρυθμούς τις ενστάσεις των πολιτών».

Παρατέθηκαν ενδεικτικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία: Στον Πειραιά υποβλήθηκαν 4.804 αντιρρήσεις και από αυτές έχουν εξεταστεί οι 1.929. Στην Αθήνα υποβλήθηκαν 302 και έχουν εξεταστεί οι 55. Στην Κρήτη, όπου υπάρχουν μεγάλα προβλήματα, η διαδικασία δεν εξελίσσεται καλά.  Στο Λασίθι, συγκεκριμένα, υποβλήθηκαν 12.239 αντιρρήσεις και έχουν εξεταστεί μόλις οι 25.

Πάντως από το ΥΠΕΝ αναφέρεται ότι η εξέταση των αντιρρήσεων στους δασικούς χάρτες θα ολοκληρωθεί  μέσα στο 2024, ενώ θα συγκροτηθούν και άλλες επιτροπές,  ώστε να εξεταστούν όλα τα αιτήματα.

Ανακοίνωση για 1200 προσλήψεις

Παράλληλα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης εξήγγειλε την περασμένη εβδομάδα 1.200 προσλήψεις μόνιμου και εποχικού προσωπικού με τις ισχύουσα διαδικασία, για την ενίσχυση των δασικών υπηρεσιών,  παρουσιάζοντας στο Υπουργικό Συμβούλιο το νέο διαχειριστικό μοντέλο για την προστασία και αξιοποίηση των δασών.

Ανεπίλυτα θέματα

Η θετική προοπτική που εκπέμπεται από τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ τουλάχιστον μέχρι τώρα δεν συμπίπτει με το περιεχόμενο των συνδικαλιστικών ανακοινώσεων των φορέων των δασολόγων, οι οποίοι αναφέρουν ως ανεπίλυτα θέματα την στελέχωση των δασικών υπηρεσιών και τα προβλήματα αμοιβών των δασικών υπαλλήλων μελών των επιτροπών εξέτασης αντιρρήσεων. Ειδικά για την Κρήτη, όπου εντοπίζονται και τα μεγαλύτερα προβλήματα στους δασικούς χάρτες γίνονται ανακοινώσεις ότι οι δασικές υπηρεσίες είναι στα όρια της διάλυσης.

Η διοίκηση της Πανελλήνιας Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ) ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε τον κύκλο των συναντήσεων της με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ και ανάμεσα στον μακρύ κατάλογο ανεπίλυτων θεμάτων που παρουσιάζει για τη δασική πολιτική υπογραμμίζει:

-«Τα προβλήματα με την αμοιβή των μελών των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (Ε.Π.Ε.Α) που εμποδίζουν την ολοκλήρωση του έργου της εξέτασης αιτημάτων πολιτών και την απρόσκοπτη λειτουργία των Ε.Π.Ε.Α».

17 δασολόγοι για την Κρήτη

Ειδικά για την Κρήτη σε ανακοινώσεις της ΠΕΔΔΥ και του τοπικού παραρτήματος ΓΕΩΤΕΕ επισημάνθηκε ότι:

-«Στην Κρήτη και σε κάθε περίπτωση δεν μπορούν οι δασικές υπηρεσίες να ανταπεξέλθουν στο έργο τους στην περιοχή αυτή, με δεδομένο το ότι μέχρι τέλος το έτους θα υπηρετούν συνολικά 17 δασολόγοι, συμπεριλαμβανομένων των προϊσταμένων των Διευθύνσεων Δασών και του Επιθεωρητή Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής. Ο αριθμός του προσωπικού (δασικού και διοικητικού) που υπηρετούν στις δασικές υπηρεσίες της Κρήτης (όπως αντίστοιχα συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της χώρας) μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στην πραγματικότητα κανείς θεσμικά αρμόδιος δεν ενδιαφέρεται για τη λειτουργία των Δασικών Υπηρεσιών», σημειώνοντας παράλληλα ότι: «τελευταία ουσιαστική προκήρυξη για πρόσληψη δασολόγων σε όλες τις Υπηρεσίες της Κρήτης έγινε το 2001».

Οι εξαγγελίες του υπουργείου και τα εμπόδια 

Το ΥΠΕΝ έχει αναλάβει δεσμεύσεις να αυξηθεί ο αριθμός των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων από περίπου 100 σε περισσότερες από 200 επιτροπές. Ταυτοχρόνως το υπουργείο προχώρησε σε αύξηση των αμοιβών των μελών τους, εφόσον τηρείται κάθε μήνα ο ελάχιστος υποχρεωτικός αριθμός συμμετοχής  τους σε τέσσερις συνεδριάσεις ανά μέλος και εξετάζονται πάνω 100 υποθέσεις, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο.

Τα μέτρα αυτά δεν φαίνεται να απέδωσαν ιδιαίτερα αποτελέσματα, όπως επισημαίνουν οι φορείς των δασολόγων, για δύο λόγους: 

-Πρώτον, διότι λόγω της υποστελέχωσης  στις δασικές υπηρεσίες δεν αυξάνεται ο αριθμός των ΕΠΕΑ και παράλληλα τα τμήματα δασικών χαρτογραφήσεων των δασικών υπηρεσιών αδυνατούν να προετοιμάσουν τους φακέλους για να εξεταστούν από τις ΕΠΕΑ. Και

-Δεύτερον, υπάρχει ανοιχτό θέμα από τον περασμένο Μάιο με τις αμοιβές των δασολόγων δημοσίων υπαλλήλων μελών των επιτροπών εξέτασης αντιρρήσεων, καθώς ναι μεν αυξήθηκαν οι αμοιβές αλλά στην πράξη οι δασολόγοι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν να τις εισπράξουν.

Περικόπτονται και φορολογούνται οι αμοιβές 

Συγκριμένα, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του υπουργείου Οικονομικών και του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους έχει εκδοθεί έγγραφο (ΥΠΕΝ/ΔΟΙΚΔ/52846/4020/12-05-2023) της  Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης του ΥΠΕΝ προς τις  Επιθεωρήσεις Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής, σύμφωνα με το οποίο:

• «Δεν υπάρχει διάταξη νόμου για το ακατάσχετο και αφορολόγητο για τη συγκεκριμένη δαπάνη (αποζημίωση μελών ΕΠΕΑ).
• Το σύνολο των αποζημιώσεων των μελών δεν πρέπει να υπερβαίνει το 25% των μηνιαίων αποδοχών τους.
• Οι συνεδριάσεις των ΕΠΕΑ πραγματοποιούνται εκτός υποχρεωτικού ωραρίου και σε χρόνο που δεν καλύπτεται από υπερωριακή απασχόληση (στην απαγόρευση αυτή δεν εμπίπτουν οι δικαστικοί λειτουργοί, οι νομικοί σύμβουλοι και οι ιδιώτες).
• Οι κρατήσεις που εφαρμόζονται αυτόματα με τον υπολογισμό των πρόσθετων αποδοχών είναι:

-ΜΤΠΥ 2% (σε όσους έχουν ΜΤΠΥ στις αποδοχές τους).

-ΤΠΔΥ 1%(σε όσους έχουν ΤΠΔΥ στις αποδοχές τους) καταργήθηκε από 1-1-2023.

-ΟΑΕΔ 1%(σε όσους έχουν ΟΑΕΔ στις αποδοχές τους) καταργήθηκε από 1-1- 2023.

-Ειδική εισφορά 2% Ν. 3986/2011 (σε όσους έχουν την αντίστοιχη εισφορά στην τακτική μισθοδοσία).

-20% φόρος σε όλους».

Και θέμα αναξιοπιστίας των δασικών χαρτών 

Παράλληλα συνδικαλιστικοί φορείς των δασολόγων θέτουν θέματα αναξιοπιστίας των δασικών χαρτών, που δεν μπορούν να ξεπεραστούν από τις ακολουθούμενες διαδικασίες. Είναι χαρακτηριστική η ανακοίνωση της «Δημοσιοϋπαλληλικής Ενότητα Δασολόγων», που αναφερόμενη στην κύρωση των δασικών χαρτών για το 95% της επικράτειας επισήμανε μεταξύ άλλων ότι:

«Η αξιοπιστία τους σίγουρα αμφισβητείται! Γιατί το έργο των δασικών χαρτών ανατέθηκε σε ιδιωτικές εταιρείες, που προσέλαβαν για ένα κομμάτι ψωμί άπειρους συναδέλφους δασολόγους, με σκοπό να τελειώσουν τεράστιο όγκο δουλειάς σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και με τεράστιο κέρδος. Άλλωστε, είναι σε όλους γνωστό, ότι τα αρμοδία τμήματα, έκαναν στη πλειοψηφία των χαρτών που παραδόθηκαν, δουλειά από την αρχή, λόγω των τραγικών λαθών που υπήρχαν αφού διαμορφώθηκαν κατά κανόνα, μόνο και μόνο από τις αεροφωτογραφίες και όχι συνδυασμένα με αυτοψίες που θα ανέβαζαν τα έξοδα των εταιρειών και θα αποδείχνονταν ότι αν υπήρχαν δασολόγοι στη δασική υπηρεσία, θα μπορούσε να υλοποιήσει τους δασικούς χάρτες με λιγότερο κόστος για το κράτος.

Επίσης ας αναρωτηθεί η κυβέρνηση πόσο αξιόπιστοι είναι άραγε οι δασικοί χάρτες, όταν ενσωματώθηκαν αρχεία, (βλέπε Αγρογή), με εγγενή προβλήματα;

Άλλα και στο «εντυπωσιακό» μόλις 5% που δεν έχει ολοκληρωθεί τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο πάει η κυβέρνηση να τα παρουσιάσει. Σε αυτό το 5 % περιλαμβάνονται οι πιο δύσκολες, σύνθετες και αξίας υποθέσεις, πολλές από τις οποίες βρίσκονται ακόμη και σε γραφεία των εισαγγελέων προς διερεύνηση».

Πηγή: ecopress.gr

Σοβαρό ιδιοκτησιακό ζήτημα στη χώρα έχει δημιουργήσει η δασική νομοθεσία, εξαιτίας του οποίου δημεύονται περιουσίες Ελλήνων. Περιουσίες που αποτελούνται είτε από αμιγώς χορτολιβαδικά εδάφη -που δεν υπάρχουν στην Ελλάδα μεμονωμένα αλλά μόνο ως μέρος των βοσκοτόπων- είτε οι ίδιοι οι βοσκότοποί τους.

Δηλαδή δημεύονται όλοι οι βοσκότοποι στην Ελλάδα, επειδή τους ονόμασαν δασικές εκτάσεις, αλλά όπως έχει αναδειχθεί και κάθε έκταση στην οποία υπάρχουν φρύγανα ή φτέρη κ.λπ.. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα το 95% σε αρκετά νησιά των Κυκλάδων, για παράδειγμα, να χαρακτηρίζεται δάσος.

Πράξη που ξεσήκωσε από το 2019 τους βουλευτές όλων των κομμάτων στις Κυκλάδες και ανάγκασε τον τότε αν. υπουργό κ. Φάμελλο να προβεί σε τροποποίηση του νόμου με υπουργική απόφαση, ύστερα από εισήγηση του Συμβουλίου Δασών, παρέχοντας το δικαίωμα σε επιτροπή από τρεις δασάρχες, να προβαίνει σε αποχαρακτηρισμό των φρυγανότοπων στα νησιά των Κυκλάδων, χαρακτηρίζοντάς τους χορτολιβαδικές εκτάσεις.

Δεν συνέβη όμως το ίδιο σε άλλες περιοχές, στις οποίες το πρόβλημα παραμένει και οι άνθρωποι χάνουν τις περιουσίες τους, ενώ «αφαιρούνται» από το σύστημα της κτηνοτροφίας κρίσιμες εκτάσεις για την τροφή και ανάπτυξη των κοπαδιών.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος συνεχίζει και εντείνει την ίδια πολιτική με αποτέλεσμα να χάνονται περιουσίες.

Πανελλαδικά έχουν υποβληθεί συνολικά 428.612 αιτήματα, αριθμός που δείχνει το μέγεθος του προβλήματος πανελλαδικά και ιδιαίτερα στις ορεινές και μειονεκτικές περιοχές

Με τη μερική κύρωση του δασικού χάρτη σε μια περιοχή και τη δημοσίευση των αποφάσεων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αρχίζει αντίστροφη μέτρηση 60 ημερών για τυχόν προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας από τους θιγόμενους. Εκτός του ΣτΕ, όσοι παραγωγοί θεωρούν ότι θίγονται, μπορούν να κάνουν και μια αίτηση πρόδηλου σφάλματος κατά του κυρωμένου δασικού χάρτη, η οποία όμως έχει αμφίβολο αποτέλεσμα. Σημειωτέον ότι προσφυγή στο ΣτΕ κατά των κυρωμένων χαρτών μπορεί να κάνουν, μόνοι όσοι παραγωγοί έχουν κάνει αντίρρηση, ένσταση ή πρόδηλο σφάλμα.

Για όσους παραγωγούς έχει κυρωθεί ο χάρτης και βλέπουν την περιουσία τους να φαίνεται δασική, με τα σημερινά δεδομένα, είναι λίγες οι δυνατότητες που έχουν, ώστε να γλιτώσουν τις περιουσίες τους.

Πανελλαδικά έχουν υποβληθεί συνολικά 340.018 αντιρρήσεις και 88.594 αιτήματα διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων, δηλαδή συνολικά 428.612 αιτήματα. Μέχρι το 2020 είχαν εξεταστεί από τις παλιές Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων, 24.905 αιτήματα (για τις προγενέστερες αναρτήσεις), μέχρι τις 30.07.2022 έχουν εκδοθεί συνολικά 19.800 αποφάσεις από τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων.

Μεγάλη έκταση έχει πάρει το θέμα στην Κρήτη, μετά τη μερική κύρωση του αναρτημένου δασικού χάρτη. Όπως ανακοίνωσε η Διεύθυνση Δασών Χανίων, η απόφαση δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 28 Νοεμβρίου και αναρτήθηκε την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου στον ιστότοπο της Περιφέρειας Κρήτης στην ενότητα «Δασικοί χάρτες».

Ο δασικός χάρτης κυρώθηκε με βάση τις εκτάσεις για τις οποίες δεν υποβλήθηκαν αντιρρήσεις. Συνεπώς, όσοι ιδιοκτήτες δουν τα χωράφια τους να έχουν χαρακτηριστεί δασικά, επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση να απευθυνθούν στην αρμόδια δασική Αρχή.

Κι άλλος ένας παραλογισμός στον ίδιο νόμο. Εφόσον οι εκτάσεις τους έχουν μέγιστο υψόμετρο 100 μ. και μέγιστη κλίση 12%, το Δημόσιο αναγνωρίζει ότι είναι ιδιοκτήτες, εφόσον έχουν συμβόλαιο μετεγγραμμένο πριν από τις 23/2 του 1946. Έτσι, όσες οικογένειες δεν πούλησαν από την απελευθέρωση και μετά, είναι προφανές ότι δεν έχουν συμβόλαια. Δημιουργήθηκαν έτσι οι συνθήκες για συναλλαγές κάτω από το τραπέζι, γιατί όλοι γνωρίζουν πόσο αξίζουν όλα τα παραλιακά βοσκοτόπια των Κυκλάδων… Την ίδια στιγμή, ωστόσο, δημεύει τους βοσκότοπους στην ηπειρωτική χώρα, που δεν αξίζουν ούτε 300 ευρώ το στρέμμα!

Το θλιβερό αποτέλεσμα που προκύπτει από όλα αυτά είναι η ολική καταστροφή ενός μεγάλου κομματιού της μετακινούμενης κτηνοτροφίας, αναγκάζοντας και αυτήν που έχει απομείνει σε εξαφάνιση, με την καταφυγή της στις ακριβές ζωοτροφές, αντί της φτηνής τροφής που προσφέρουν οι βοσκότοποι, όπως άλλωστε υποδεικνύουν και όλες οι σχετικές μελέτες, προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες ανταγωνιστικότητας της ελληνικής κτηνοτροφίας έναντι και της κτηνοτροφίας των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης με τα πλούσια βοσκοτόπια και τις φτηνές ζωοτροφές.

Είναι αυτή η κτηνοτροφία που παρέχει το γίδινο γάλα, λόγω του οποίου η ελληνική φέτα είναι το πιο δυναμικό εξαγωγικό προϊόν της Ελλάδας.

Συμβούλια Δασών

Βεβαίως η τροποποίηση του νόμου δίνει την δυνατότητα προσφυγής των πολιτών στα Συμβούλια Δασών, τα οποία μπορούν να αποφασίσουν και να αποδώσουν την ιδιοκτησία στους πολίτες, για τις δασικές πλέον εκτάσεις -και όχι για τους βοσκότοπους- που ισχυρίζονται οι ιδιοκτήτες ότι τους ανήκουν. Για τις οποίες, ακόμη και αν αναγνωριστεί η ιδιοκτησία τους, απαγορεύεται η οποιαδήποτε αξιοποίησή τους, ακόμη και η δεντροφύτευση!

Τα συμβούλια αυτά δεν παρέχουν καμία αντικειμενικότητα για τους εξής λόγους:

α. Την πλειοψηφία κατέχουν οι δασάρχες και όχι μόνον αλλά προεδρεύουν και σε αυτά σε περίπτωση κωλύματος του δικαστή που προΐσταται, αφού είναι φυσικό λόγω φόρτου εργασίας του, δεν θα μπορεί να παρευρίσκεται σε αυτά. Πλειοψηφία η οποία διαμορφώνεται μέσα από τη συμμετοχή ατόμων οι επιχειρήσεις των οποίων εξαρτώνται από τις αποφάσεις των δασαρχών (π.χ. βιομήχανοι ξύλου) και όχι μόνον αλλά και από μέλη του δημοσιοϋπαλληλικού ιερατείου, το οποίο είναι προφανές ότι δεν μπορεί να στραφεί κατά του συναδελφικού κλάδου της δασικής υπηρεσίας.

β. Ο εισηγητής σε αυτά τα συμβούλια είναι δασάρχης, που ούτε αντικειμενικότητα μπορεί να έχει, εν όψει όλων των ανωτέρω, ούτε νομικές γνώσεις κατέχει για να είναι εισηγητής για την ισχύ των συμβολαίων και λοιπών εγγράφων για τα οποία καλείται το συμβούλιο να αποφασίσει.

γ. Προϋπόθεση για να κατατεθεί η αίτηση σε αυτά τα συμβούλια είναι ο ιδιώτης να αποδεχθεί τον χαρακτηρισμό στον οποίο θα έχουν προβεί ο δασάρχης ή οι δασικοί χάρτες περί της χλωρίδας στην ιδιοκτησία του. Αν δηλαδή ο δασάρχης ή οι δασικοί χάρτες έχουν χαρακτηρίσει την έκταση χορτολιβαδική ή δασική, άλλος χαρακτηρισμός δεν υπάρχει και το συμβούλιο αποφασίσει ότι ο ιδιώτης δεν έχει περιουσία, δεν μπορεί ο ιδιώτης να αμφισβητήσει τον χαρακτηρισμό και χάνει εκ του ασφαλούς την περιουσία του.

Παράλληλα, δεν υπάρχει καμιά απόφαση του Ευρωδικαστηρίου που να μην αναγνώρισε τους περιουσιακούς τίτλους των μοναστηριών (τα χρυσόβουλα, τα πατριαρχικά σιγίλια, τα σουλτανικά βεράτια και τα σουλτανικά φιρμάνια) και ακόμη, γνωρίζει ότι η Τουρκία και πολλά άλλα κράτη αναγνωρίζουν τους τίτλους των μοναστηριών, που είναι ταυτόσημοι με τους τίτλους που το ανωτέρω δικαστήριο έκρινε άκυρους, στηριζόμενο στην ελληνική δασική νομοθεσία.

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει και η απόφαση του Ευρωδικαστηρίου που καταδίκασε την Ελλάδα να πληρώσει 5 δισεκατομμύρια δραχμές στους ιδιοκτήτες της έκτασης στην Αγία Μαρίνα Αττικής, την οποία η χούντα, χαρακτηρίζοντας δασική και συνεπώς κρατική, την κατέλαβε και έφτιαξε παραθεριστικές κατοικίες για τους αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού.

Πηγή: zougla.gr