Αναστασία Κουκά

Έναν ομολογουμένως ανορθόδοξο τρόπο βρήκε το Βρετανικό Μουσείο προκειμένου να απολογηθεί για το τεράστιο σκάνδαλο της κλοπής περί των 2000 πολύτιμων αντικειμένων από τις αποθήκες του. Επέλεξε 10 από τα 357 κλεμμένα κομμάτια που έχουν επιστραφεί από έξι συλλέκτες και τα παρουσιάζει στο πλαίσιο μιας έκθεσης μαζί με άλλα, παρόμοιου τύπου εκθέματά του τα περισσότερα από τα οποία είχαν μείνει για χρόνια στην αφάνεια και αποτελούσαν εύκολο στόχο καθώς δεν ήταν καταγεγραμμένα στους καταλόγους του.

 

Πολύτιμος λίθος από γυαλί στον οποίο είναι χαραγμένος ο Θεός Διόνυσος

«Ανακαλύπτοντας εκ νέου πολύτιμους λίθους» είναι ο τίτλος της έκθεσης η οποία άνοιξε προ ημερών της πύλες της φέροντας επί της ουσίας ξανά στο προσκήνιο τα μεγάλα, αδιανόητα κενά που υπήρχαν, εδώ και πολλά χρόνια στη φύλαξη του μουσείου το οποίο επαίρεται, επί δεκαετίες, πως είναι άξιος θεματοφύλακας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς ακόμα και αρχαιοτήτων που έχουν εξαχθεί παράνομα από άλλες χώρες, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Η πραγματικότητα ωστόσο διάψευσε με τον χειρότερο τρόπο τους παραπάνω ισχυρισμούς όταν τον περασμένο Αύγουστο αποκαλύφθηκε, εξαιτίας της παρατηρητικότητας και της επιμονής του Δανού εμπόρου τέχνης Ιτάι Γραντέλ, πως σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου πραγματοποιούνταν διαδοχικές κλοπές, επί είκοσι ολόκληρα χρόνια, και πολλά από αντικείμενα του, που υποτίθεται πως φυλάσσονταν στις αποθήκες του, ξεπουλιούνταν στο E- bay από έναν στενό συνεργάτη του, τον επί 30 χρόνια συντηρητή του Πίτερ Χιγκς, ο οποίος και υποδείχτηκε δημόσια ως ο βασικός ύποπτος.

 

Γυάλινη ρωμαϊκή σφραγίδα με τον φτερωτό Δία

Η νέα έκθεση με τα κλεμμένα εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της προσπάθειας της νέας, προσωρινής, διεύθυνσης του μουσείου – τα προηγούμενα διευθυντικά στελέχη απομακρύνθηκαν άμεσα- να μειώσει, όσο το δυνατόν, τις αρνητικές συνέπειες του σκανδάλου που έπληξε ανεπανόρθωτα τη διεθνή φήμη. Δεν μπορούν ωστόσο να μην παραδεχτούν ότι έγιναν κατά το παρελθόν πολλά και σημαντικά λάθη.

Η Claudia Wagner, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας για τον εντοπισμό των κλεμμένων αντικειμένων, τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από την από την αρχαιοελληνική και τη ρωμαϊκή συλλογή, παραδέχτηκε πως οι συγκεκριμένοι πολύτιμοι λίθοι είχαν υποτιμηθεί από το προσωπικό του μουσείο, κυρίως λόγω του εξαιρετικά μικρού μεγέθους του καθώς πολλοί επιμελητές των συγκεκριμένων συλλογών προτιμούσαν να χρησιμοποιούν στις εκθέσεις μεγαλύτερες αρχαιότητες όπως αγάλματα, αγγεία κ.α. Επιβεβαίωσε επίσης πως τα κλοπιμαία δεν ήταν καταγεγραμμένα στους καταλόγους γεγονός που καθιστούσε την απόσπασή τους πιο εύκολη.

Ως μια «εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία» χαρακτηρίζει την προσπάθεια για την ανάκτηση των κλεμμένων τεχνουργημάτων ο φύλακας του ελληνικού και του ρωμαϊκού τμήματος του μουσείου, Tom Harrison, καθώς, όπως εξηγεί, είναι διασκορπισμένα σε ολόκληρο τον κόσμο και θα χρειαστεί πάρα πολύς χρόνος για τον εντοπισμό τους ενώ είναι πολύ πιθανό κάποια να μην βρεθούν ποτέ. Αλλά ακόμη και αυτά που βρέθηκαν, όπως αποκαλύπτει ο ίδιος, έχουν υποστεί ζημιές, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις είναι ανεπανόρθωτες. «Η ζημιά από την κλοπή είναι τρομερή, ο αντίκτυπός της στη φήμη του μουσείου δεν είναι κάτι που επιδιορθώνεται γρήγορα» παραδέχεται ο ίδιος.

 

Πολύτιμος λίθος με Ρωμαίο άνδρα χωρίς γένια

Πολύτιμοι λίθοι που κόστιζαν όσο ένα παλάτι στη Βενετία

Τα περισσότερα από τα ανακτηθέντα αντικείμενα αποτελούν πολύτιμους λίθους από πέτρα ή γυαλί πάνω στους οποίους είναι χαραγμένες ή ανάγλυφα σκαλισμένες διάφορες μορφές ή παραστάσεις. Σε πρώτη φάση χρησιμοποιούνταν ως σφραγίδες, στηριγμένες σε χρυσή βάση, που τις βουτούσαν σε υγρό πηλό για να αφήσουν το αποτύπωμά τους. Οι σφραγίδες αυτές ανακαλύφθηκαν στην Μεσοποταμία ωστόσο οι αρχαίοι Έλληνες ήταν εκείνοι που τις οικειοποιήθηκαν ως μορφή τέχνης συνδυάζοντάς τες με την πλούσια ελληνική μυθολογία. Έτσι σε πολλές από αυτές τις συναντάμε μορφές όπως ο Δίας, ο Έρωτας, ο Διόνυσος, οι Τρεις Χάριτες κ.α

 

Πολύτιμος λίθος από γυαλί που απεικονίζει τον φτερωτό Θεό Έρωτα

Αντίστοιχης τεχνοτροπίας ήταν και πολύτιμοι λίθοι που χρησιμοποιούνταν ως κοσμήματα ή διακοσμητικά και επιλέγονταν πολύ συχνά ως δώρα με βάση τη μορφή που απεικόνιζαν και το ανάλογο μήνυμα που αυτή περνούσε.

 

Οι Ρωμαίοι έμαθαν πώς να φτιάχνουν πολύτιμους λίθους από γυαλί από τον 1ο μ.Χ αιώνα κι έπειτα. Το γυαλί αποτελούσε ένα νέο και συναρπαστικό υλικό για αυτούς που τούς έδινε την δυνατότητα της μαζικής παραγωγής. Στην Αναγέννηση οι εγχάρακτοι και σκαλιστοί πολύτιμοι λίθοι ήταν εξαιρετικά δημοφιλείς, καθώς έφεραν τις υπογραφές σημαντικών καλλιτεχνών και ήταν πολύ πιο ανθεκτικοί σε σχέση με άλλα, μεγαλύτερα αντικείμενα όπως για παράδειγμα τα αγάλματα. Ανάρπαστοι όμως έγιναν οι σκαλιστοί πολύτιμοι λίθοι και κατά τον 18ο αιώνα με πολλούς ταξιδευτές να γίνονται μανιώδεις συλλέκτες παρότι οι τιμές τους άγγιζαν πολύ υψηλά επίπεδα. Λέγεται μάλιστα πως εκείνη την εποχή ένας Άγγλος Δούκας αγόρασε ένα τέτοιο πολύτιμο λίθο στην τιμή ενός μικρού βενετσιάνικου παλατιού!

 

Πολύτιμος λίθος που αναπαριστά τις μυθικές Τρεις Χάριτες

Η μεγάλη ζήτηση ωστόσο οδήγησε, σταδιακά, κατά τον 19ο αιώνα, στη μαζική παραγωγή απομιμήσεων των αυθεντικών αρχαιοελληνικών και ρωμαϊκών εγχάρακτων και σκαλιστών πολύτιμων λίθων με αποτέλεσμα οι αγοραστές να τα αποφεύγουν μιας και δεν μπορούσαν να είναι βέβαιοι για τη γνησιότητα και την αληθινή αξία τους.

Πηγή: protothema.gr

Το Βρετανικό Μουσείο είναι αντιμέτωπο με μια πληθώρα «αιτημάτων» από πολίτες της Χιλής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι έχουν κατακλύσει τις αναρτήσεις του μουσείου στο Instagram ζητώντας την επιστροφή ενός αγάλματος moai, ενός από τα πέτρινα μνημεία από το Νησί του Πάσχα.

Πέρυσι, το συμβούλιο των πρεσβυτέρων του νησιού, που θεωρείται η πολιτιστική του αρχή, έγραψε στον βασιλιά Κάρολο για να ζητήσει και πάλι την επιστροφή των moai. Δεν έλαβαν απάντηση

Το μουσείο διαθέτει δύο moai, τα οποία πάρθηκαν από το Rapa Nui (Νησί του Πάσχα) από Βρετανούς τοπογράφους το 1868, ενώ υπάρχουν μακροχρόνια αιτήματα προς τους Βρετανούς να τα επιστρέψουν στο Rapa Nui, το οποίο ανήκει στη Χιλή.

Ο Gabriel Boric εκφράζει την υποστήριξη του

Από τον Ιανουάριο, Χιλιανοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλύσει την ενότητα σχολίων του μουσείου στο Instagram, ενώ έχουν επίσης στοχεύσει τις σελίδες του στο YouTube και το Facebook.

Σε απάντηση, το μουσείο αναγκάστηκε να καταργήσει τη δυνατότητα υποβολής σχολίων σε πρόσφατες αναρτήσεις στο Instagram, αλλά έκτοτε έχει ανοίξει εκ νέου τις περισσότερες από αυτές, αν και τα σχόλια εξακολουθούν να είναι περιορισμένα σε ορισμένες αναρτήσεις.

Ο Edmunds Paoa ασκεί επίσης κριτική στην εκστρατεία του Milfort και ανησυχεί ότι τα moai έχουν υποβαθμιστεί σε ένα διαδικτυακό meme, με κίνητρο την αυτοπροβολή και όχι το γνήσιο ενδιαφέρον

Η διαδικτυακή καμπάνια ξεκίνησε αφότου ο Mike Milfort, ο influencer με έδρα το Σαντιάγο, παρότρυνε το 1 εκατομμύριο ακολούθους του να πάρουν τα πληκτρολόγια τους και να απαιτήσουν από το μουσείο να επιστρέψει τους μονόλιθους.

Το θέμα των κλεμμένων moai εμφανίζεται τακτικά στα viral βίντεο του Milfort, δημιουργώντας μια τάση με hashtag που έφτασε μέχρι τον πρόεδρο της Χιλής, Gabriel Boric, ο οποίος εξέφρασε την υποστήριξη του κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο ραδιόφωνο της Χιλής.

Ωστόσο, η εν λόγω ενέργεια έχει προκαλέσει επικρίσεις στο ίδιο το νησί. Ο Pedro Edmunds Paoa, δήμαρχος του Rapa Nui, δήλωσε ότι ο Boric «δεν θα έπρεπε να πολιτικοποιήσει κάτι που είναι τόσο ολιστικά, πνευματικά και πολιτιστικά σημαντικό για εμάς».

«Καλές σχέσεις» με τους συναδέλφους στο Rapa Nui

Το Rapa Nui, το οποίο βρίσκεται 2.300 μίλια δυτικά της ηπειρωτικής Χιλής, έχει μια ξεχωριστή πολυνησιακή ταυτότητα. Οι κάτοικοι του νησιού έχουν εκφράσει την επιθυμία για μεγαλύτερη αυτονομία από τη Χιλή, η οποία προσάρτησε το νησί το 1888.

Ο Edmunds Paoa ασκεί επίσης κριτική στην εκστρατεία του Milfort και ανησυχεί ότι τα moai έχουν υποβαθμιστεί σε ένα διαδικτυακό meme, με κίνητρο την αυτοπροβολή και όχι το γνήσιο ενδιαφέρον. «Πρόκειται για καπηλεία [της κατάστασης]», δήλωσε.

Το Βρετανικό Μουσείο απενεργοποίησε επ’ αόριστον τα σχόλια σε μια ανάρτηση που έγινε σε συνεργασία με τη φιλανθρωπική οργάνωση the Youth Project. Ένας εκπρόσωπος δήλωσε ότι η απόφαση ελήφθη για την «ηρεμία και την ασφάλεια» του Youth Project.

Φωτογραφία: Βρετανικό Μουσείο

Το μουσείο δήλωσε ότι έχει «καλές σχέσεις» με τους συναδέλφους του στο Rapa Nui, έχοντας προσκαλέσει πρόσφατα συνεργάτες του Rapa Nui στο Λονδίνο για «διάφορες πρωτοβουλίες» τα τελευταία δύο χρόνια.

Το Hoa Hakananai’a θεωρείται ένα βαθύ σύμβολο ειρήνης

Το Rapa Nui φιλοξενεί περισσότερα από 1.000 αγάλματα moai, τα οποία γίνονται αντικείμενο θαυμασμού σε όλο τον κόσμο για το μέγεθός τους και για τον μυστηριώδη τρόπο με τον οποίο κατασκευάστηκαν και μεταφέρθηκαν. Δημιουργήθηκαν για να κρατούν τα πνεύματα των προγόνων, εκατοντάδες χρόνια πριν από τον ευρωπαϊκό αποικισμό.

Ένα από τα moai του Βρετανικού Μουσείου – το Hoa Hakananai’a – έχει ιδιαίτερη σημασία για το Rapa Nui. Το όνομά του μεταφράζεται ως «ο κλεμμένος φίλος».

 

Μοναδικά σκαλισμένο από βασάλτη και με πετρογλυφικά στην πίσω πλευρά του, το Hoa Hakananai’a βρέθηκε σε ένα ιερό σπίτι στο χώρο μιας προγονικής παράδοσης που ονομάζεται Tangata manu(άνθρωπος πουλί).

Κατά τη διάρκεια του Tangata manu, άνδρες από διαφορετικές φυλές των Rapa Nui ανταγωνίζονταν για τη διακυβέρνηση του νησιού. Ο νικητής ήταν ο πρώτος που θα κολυμπούσε στην ανοιχτή θάλασσα μέχρι ένα κοντινό νησί, θα έπαιρνε ένα αβγό από ένα πουλί που φωλιάζει, και θα επέστρεφε στην ακτή με το αβγό άθικτο.

Το Tangata manu γινόταν κάθε χρόνο για να αποτραπεί το ξέσπασμα πολέμου μεταξύ των φυλών, γι’ αυτό και το Hoa Hakananai’a θεωρείται ένα βαθύ σύμβολο ειρήνης.

Το 2018, το Rapa Nui απέστειλε γραπτό αίτημα για την επιστροφή των δύο moai. Σε απάντηση, πραγματοποιήθηκε μια επίσκεψη μεταξύ εκπροσώπων του νησιού και του μουσείου.

Πέρυσι, το συμβούλιο των πρεσβυτέρων του νησιού, που θεωρείται η πολιτιστική του αρχή, έγραψε στον βασιλιά Κάρολο για να ζητήσει και πάλι την επιστροφή των moai. Δεν έλαβαν απάντηση.

*Mε πληροφορίες από Guardian | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Βρετανικό Μουσείο

Αναστασία Κουκά

Ενα «άρρωστο» ίδρυμα, με εκατοντάδες χιλιάδες μη καταγεγραμμένους θησαυρούς στις αποθήκες, κατέγραψε η ανεξάρτητη έκθεση της επιτροπής των ειδικών που εκλήθησαν να εξηγήσουν τις κλοπές αρχαιοτήτων που γίνονταν επί μία 20ετία στο Βρετανικό Μουσείο και αποκαλύφθηκαν μόλις τον περασμένο Αύγουστο.

Παρότι από τις συνολικά 30 σελίδες της έκθεσης, που εκπονήθηκε από το πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μουσείου σερ Νάιτζελ Μπόρντμαν, την αρχηγό της Βρετανικής Αστυνομίας Μεταφορών Λούσι Ντ’Ορσι, και τον αναπληρωτή δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ιαν Κάρετ, κοινοποιήθηκαν μόνο οι έξι για λόγους ασφαλείας -αφού η αστυνομική έρευνα είναι ακόμη σε εξέλιξη- καθίστανται ξεκάθαρα τόσο το μέγεθος των κλοπών όσο και τα πολλά και σημαντικά κενά που υπάρχουν σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, το οποίο φιλοξενεί πλήθος αρχαιοτήτων, μεταξύ των οποίων, βεβαίως, και τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Οι αποκαλύψεις για τα σχέδια Μπλερ να δώσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα και η δήλωση Μενδώνη για την προθυμία της Ελλάδας να εκθέτει αρχαιότητες στο Βρετανικό Μουσείο σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα μας, απλώς συμπληρώνουν το σκηνικό.

Οι κλοπές προκύπτει ότι διαπράχθηκαν μέσα σε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου 20 χρόνων, κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη των υπευθύνων, χωρίς κανείς να καταλάβει το παραμικρό. Η αποκάλυψη του σκανδάλου έγινε χάρη στις επίμονες προσπάθειες του Δανού εμπόρου τέχνης Ιτάι Γκραντέλ, ο οποίος επί δύο ολόκληρα χρόνια προσπαθούσε απεγνωσμένα να πείσει τον πρώην αναπληρωτή διευθυντή του μουσείου Τζόναθαν Γουίλιαμς ότι κάποιος ξεπουλά στο Διαδίκτυο πολύτιμα αντικείμενα από τους χώρους του.

Εντέλει, έπειτα από ένα γαϊτανάκι καθυστερήσεων και λανθασμένων χειρισμών, αποκαλύφθηκε πως είχε δίκιο, με τις κατηγορίες να στρέφονται εναντίον του βασικού υπόπτου, του επί 30 χρόνια εργαζόμενου συντηρητή Πίτερ Χιγκς, ο οποίος απομακρύνθηκε από τη θέση του. Αυτός, πάντως, αρνείται την εμπλοκή του και δεν συνεργάζεται για τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

 

O συντηρητής Πίτερ Χιγκς κατηγορείται για τις κλοπές

Aρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά

Από την έκθεση επιβεβαιώνεται η κλοπή ή καταστροφή περίπου 2.000 αντικειμένων που φυλάσσονταν στις αποθήκες του μουσείου και τα οποία δεν ήταν καταγεγραμμένα στους καταλόγους του. Πρόκειται για πολύτιμους λίθους, κοσμήματα, νομίσματα και μικρά θραύσματα γλυπτικής και κεραμικής, που χρονολογούνται στο 1500 π.Χ. έως τον 19ο αιώνα μ.Χ. και προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από την αρχαιοελληνική και τη ρωμαϊκή συλλογή.

Από τα 1.500 που εκλάπησαν τα 300 έχουν απλώς ταυτιστεί, ενώ έχουν ανακτηθεί 351 αντικείμενα χωρίς ωστόσο να αποκαλύπτονται λεπτομέρειες σχετικά με το ιστορικό της διακίνησης και της κατάσχεσής τους, γεγονός που προκαλεί, εύλογα, αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα αλλά και την κοινή γνώμη.
 

Ακόμα και ο άνθρωπος που ξεσκέπασε τις κλοπές, ο Ιτάι Γκραντέλ, επέκρινε το Βρετανικό Μουσείο για το γεγονός ότι στις δημοσιευμένες σελίδες της έκθεσης «δεν γίνονται συγκεκριμένες αναφορές ούτε στους λάθος χειρισμούς, ούτε σε ενδεχόμενες πειθαρχικές συνέπειες των εμπλεκόμενων στην υπόθεση προσώπων της διοίκησης ή του προσωπικού».

Αλγεινή εντύπωση προκαλεί, όμως, και η βιαιότητα με την οποία αντιμετωπίστηκαν τα τεχνουργήματα από τον ή τους κλέφτες. Αρκεί να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με την έκθεση, έχουν εντοπιστεί, εντός του μουσείου, 500 κατεστραμμένα αντικείμενα. Σε 350 από αυτά έχουν αφαιρεθεί πολύτιμα τμήματά τους, όπως χρυσές βάσεις κοσμημάτων ή πολύτιμοι λίθοι, ενώ άλλα 140 έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες καταστροφές από τη χρήση εργαλείων.

Με το δεδομένο ότι μιλούμε για τουλάχιστον 2.000 αντικείμενα, ο κλέφτης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει από την πώλησή τους ένα ποσό γύρω στις 100.000 λίρες διαθέτοντας το καθένα από αυτά σε μια τιμή γύρω στις 50 λίρες!

Στην ανεξάρτητη έκθεση εντοπίζονται σοβαρότατα προβλήματα και μεγάλα κενά στους τομείς της ασφάλειας, της διοίκησης, της διαχείρισης κινδύνων, της οργάνωσης αλλά και στο ανθρώπινο δυναμικό του Βρετανικού Μουσείου το οποίο παροτρύνεται να λάβει άμεσα, επείγοντα μέτρα και να προβεί σε ριζικές αλλαγές όσον αφορά το απαρχαιωμένο, όπως χαρακτηρίζεται, διαχειριστικό μοντέλο που ακολουθεί.

 

Φωτογραφίες που μοιάζουν με ορισμένα από τα κλεμμένα αντικείμενα που δημοσιοποίησε το Βρετανικό Μουσείο καλώντας το κοινό να βοηθήσει για τον εντοπισμό τους

Ως πρώτη προτεραιότητα αναφέρεται η πλήρης καταγραφή όλων των αντικειμένων, απαραίτητη προϋπόθεση για όλα τα μουσεία αυτού του βεληνεκούς - να σημειωθεί ότι στο Μουσείο της Ακρόπολης όλα τα αντικείμενα είναι καταγεγραμμένα. Στις συστάσεις μάλιστα δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες για τον λεπτομερή τρόπο ο οποίος πρέπει να ακολουθείται κατά τη διαδικασία της καταγραφής ενώ κρίνεται απαραίτητο να αντικατασταθεί το σημερινό μητρώο του μουσείου με ένα νέο το οποίο να βασίζεται στις βέλτιστες τακτικές που ακολουθούν ανάλογου είδους και μεγέθους παγκόσμια ιδρύματα.

Αυτό σημαίνει ότι το σύνολο των περίπου 7.000.000 αντικειμένων που φιλοξενεί θα πρέπει να καταγραφεί από την αρχή, με πρώτα εκείνα που δεν έχουν περαστεί ποτέ στα αρχεία - γι’ αυτό και κινδυνεύουν περισσότερο. Επιπλέον, το Βρετανικό Μουσείο καλείται να επανεξετάσει και να ενδυναμώσει την πολιτική ασφαλείας του, κάνοντας συχνότερους και εκτενέστερους ελέγχους, αυξάνοντας το προσωπικό ασφαλείας και τον συνολικό προϋπολογισμό αυτού του νευραλγικού τομέα, τοποθετώντας τα κατάλληλα πρόσωπα σε καίριες θέσεις που σχετίζονται με τη φύλαξη των αρχαιοτήτων και επιβάλλοντας αυστηρές ποινές σε όσους παραβαίνουν τα καθήκοντά τους.

Συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία ενός νέου Μητρώου Κινδύνου το οποίο θα περιλαμβάνει συχνές συνεδριάσεις, παρουσία του διευθυντή του μουσείου, ο οποίος υποχρεούται να ενημερώνει το διοικητικό συμβούλιο και τους επιτρόπους του ιδρύματος για τα σημαντικότερα θέματα.

Οι επίτροποι μάλιστα καλούνται να είναι πιο ενεργοί και προνοητικοί στη λήψη αποφάσεων αλλά και στην υλοποίηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων, ενώ στο Δ.Σ. συστήνεται να έχει άμεση εμπλοκή σε θέματα που αφορούν στο προσωπικό, του οποίου τις απόψεις οφείλει να λαμβάνει υπόψη. Απαραίτητη κρίνεται, επίσης, η ενίσχυση του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού ακόμη και με εξωτερικούς συνεργάτες, ιδιαίτερα στο νομικό τμήμα, όπου παρατηρούνται ελλείψεις, αλλά και η βελτίωση της διαδικασίας χειρισμού των παραπόνων των επισκεπτών.

Τέλος, συστήνεται η μετατροπή της ήδη υπάρχουσας Επιτροπής Ελέγχου του Μουσείου σε Επιτροπή Ελέγχου, Κινδύνων και Συμμόρφωσης με διευρυμένο πεδίο υποχρεώσεων που θα παρακολουθεί στενά και θα αξιολογεί την εποπτεία κινδύνου, αλλά και τη συμμόρφωση των αρμοδίων με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί.

Yποσχέσεις της διοίκησης

Συνεχίζοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες που καταβάλλει τους τελευταίους τέσσερις μήνες προκειμένου να περιορίσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τον αρνητικό αντίκτυπο του σκανδάλου των κλοπών, που έθεσε σε πλήρη αμφισβήτηση την αξιοπιστία του, η διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου δεν διστάζει να ζητάει επανειλημμένα δημόσια συγγνώμη και να υπόσχεται πως θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να αυξήσει το επίπεδο τόσο της ασφάλειας όσο και των υπηρεσιών που παρέχει. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εκπρόσωποί του αποδέχτηκαν ομόφωνα τις 36 συνολικά συστάσεις της ανεξάρτητης έκθεσης, ισχυριζόμενοι πως το 1/3 από αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται.

Παραδέχονται, ωστόσο, πως θα χρειαστεί μια πενταετία μέχρι να ολοκληρωθεί η πλήρης καταγραφή, τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση των πολύτιμων αντικειμένων που φιλοξενεί στις συλλογές του και στις αποθήκες του! «Η έρευνα δείχνει ότι το μουσείο βάζει σε τάξη τα του οίκου του. Είμαστε αποφασισμένοι να μάθουμε από τα λάθη μας.

 

Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσμπορν

Το Βρετανικό Μουσείο ήταν θύμα κλοπών για μεγάλο χρονικό διάστημα και ζητάμε ξανά συγγνώμη που επιτρέψαμε να συμβεί αυτό», δήλωσε ο πρόεδρός του, Τζορτζ Οσμπορν, με αφορμή την ολοκλήρωση της ανεξάρτητης έκθεσης και πρόσθεσε: «Πάνω απ’ όλα, είμαστε αποφασισμένοι να βγούμε από αυτήν την περίοδο ως ένα πιο δυνατό, πιο ανοιχτό και πιο σίγουρο Μουσείο που θα είναι κατάλληλο για το μέλλον. Χάρη στη σκληρή δουλειά της ομάδας κριτικής, είμαστε πλέον εξοπλισμένοι για να κάνουμε ακριβώς αυτό».

Ο σερ Μαρκ Τζόουνς, προσωρινός διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, χαρακτήρισε τις συστάσεις «χρήσιμες» για να παραδεχτεί αμέσως μετά: «Κανείς δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι ήταν μια εύκολη περίοδος για το Μουσείο, αλλά τρέφω τον απόλυτο θαυμασμό για τη δέσμευση του προσωπικού για την οικοδόμηση ενός ισχυρότερου μέλλοντος για το Μουσείο για το οποίο όλοι νοιαζόμαστε τόσο βαθιά».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: AFP / Visual Hellas

Πηγή: protothema.gr

Ο σερ Μαρκ Τζόουνς ανακοινώθηκε σήμερα ότι αναλαμβάνει την θέση τoυ Hartwig Fischer μετά την παραίτησή του, στον απόηχο της κλοπής χιλιάδων αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο.

Την ανακοίνωση του ονόματος του νέου διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου έκανε ο Τζορτζ Όσμπορν, ο οποίος είπε ότι ο διορισμός του ιστορικού τέχνης έχει στην έγκριση του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ.

Ο Τζόουνς, πρώην διευθυντής του Μουσείου Victoria & Albert έχει υποστηρίξει την κοινή χρήση των Γλυπτών του Παρθενώνα με την Ελλάδα.

Το σκάνδαλο και η παραίτηση

Υπενθυμίζεται ότι ο Hartwig Fischer παραιτήθηκε από τη θέση του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου στις 25 Αυγούστου μετά από την αποκάλυψη του σκανδάλου ότι 2.000 τεχνουργήματα εξαφανίστηκαν από το ίδρυμα. Αργότερα διευκρίνισε ότι θα παραιτηθεί μόλις τεθεί σε εφαρμογή μια προσωρινή ηγετική ρύθμιση.

Ο Τζορτζ Όσμπορν δήλωσε πως «είμαι στην ευχάριστη θέση να επιβεβαιώσω ότι ο σερ Μαρκ Τζόουνς έλαβε την ομόφωνη έγκριση του διοικητικού συμβουλίου για να γίνει προσωρινός διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου».

Υπενθυμίζεται ότι υποδιευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Jonathan Williams λίγες μόνο ώρες μετά την παραίτηση του διευθυντή του μουσείου, Hartwig Fischer, υπέβαλε και αυτός την παραίτησή του στις 25 Αυγούστου.

Ο επικεφαλής του Βρετανικού Μουσείου και ο υποδιευθυντής παραιτήθηκαν και οι δύο μετά το σκάνδαλο για κλεμμένα ή «εξαφανισμένα» πολύτιμα αντικείμενα που οδήγησε σε αστυνομική έρευνα.

 

Ο πρόεδρος των επιτρόπων διοίκησης του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν επιβεβαίωσε πως περίπου 2.000 αντικείμενα πιστεύεται ότι έχουν κλαπεί από το ίδρυμα

Λονδίνο: Θανάσης Γκαβός

Ελληνικά χρυσά κοσμήματα συγκαταλέγονται μεταξύ των αρχαιοτήτων που λείπουν από το Βρετανικό Μουσείο, υποστήριξε ο έμπορος τέχνης Ιτάι Γκρέιντελ, που πρώτος διαπίστωσε τις κλοπές στο λονδρέζικο ίδρυμα και ενημέρωσε τη διεύθυνσή του.

Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος των επιτρόπων διοίκησης του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν επιβεβαίωσε πως περίπου 2.000 αντικείμενα πιστεύεται ότι έχουν κλαπεί από το ίδρυμα, αν και κάποια έχουν αρχίσει να ανακτώνται.

Ο Βρετανοδανός κ. Γκρέιντελ, που ειδικεύεται σε ρωμαϊκά κοσμήματα και εντόπισε κλοπιμαία από το Βρετανικό Μουσείο να πωλούνται στο eBay, δήλωσε στον Guardian: «Ανακάλυψαν επίσης (στο Βρετανικό Μουσείο) ελληνικά χρυσά κοσμήματα που έλειπαν ή είχαν καταστραφεί, είχαν κοπεί σε κομμάτια με ψαλίδι ή πένσα ή είχαν διαλυθεί με σφυρί ή είχε αφαιρεθεί ο χρυσός. Αυτά χάθηκαν για πάντα».

Είπε επίσης πως έχει ενημερωθεί ότι το προσωπικό του μουσείου ανακάλυψε πως σχεδόν μια ολόκληρη συλλογή 942 πετραδιών που δεν είχε καταγραφεί με λεπτομέρεια έχει χαθεί. «Αν δεν μπορούν να τα ταυτοποιήσουν, τότε πώς μπορούν να επιστραφούν στο μουσείο;» διερωτήθηκε ο Δανός ειδικός σε ρωμαϊκές αρχαιότητες.

Ο Έλληνας ειδικός στην αναγνώριση κλεμμένων αρχαιοτήτων Χρήστος Τσιρογιάννης, κάτοχος σχετικής έδρας της UNESCO στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, είπε ότι υποπτεύεται πως το Βρετανικό Μουσείο δεν έχει προσδιορίσει την ποσότητα των κλεμμένων αντικειμένων και ποια είναι αυτά είτε διότι έχει ελλιπή στοιχεία είτε διότι ορισμένα δεν τα είχε καταγράψει ποτέ.

«Αυτό εξαλείφει την πιθανότητα να αναγνωριστούν και να διεκδικηθεί η επιστροφή τους», πρόσθεσε ο κ. Τσιρογιάννης.

Όπως επισημαίνει ο Guardian, στον οποίο μίλησαν οι ειδικοί, στη δημόσια βάση δεδομένων του Βρετανικού Μουσείο είναι καταγεγραμμένα 4,5 από τα τουλάχιστον 8 εκατομμύρια αντικείμενα που διαθέτει σε αίθουσες και αποθήκες.

Σε συνέντευξη τις πρωί του Σαββάτου στο ραδιόφωνο του BBC, εξάλλου, ο Τζορτζ Όσμπορν απολογήθηκε για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.

Είπε ότι πιστεύεται πως οι κλοπές γίνονταν επί μεγάλο χρονικό διάστημα και ότι περισσότερα θα μπορούσαν να γίνουν για την αποτροπή τους.

Παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχει πλήρης καταγραφή των αντικειμένων που έχει στη διάθεσή του το Βρετανικό Μουσείο, σημειώνοντας ότι σχεδιάζεται ένας νέος χωρίς αποθήκευσης. Μέχρι τότε, όμως, αναγνώρισε πως «κάποιος με γνώση έχει ένα πλεονέκτημα αν θέλει να πάρει ορισμένα από αυτά τα αντικείμενα».

Απέρριψε τις κατηγορίες περί συγκάλυψης από τη διεύθυνση του μουσείου, αποδίδοντας την ανεπαρκή έρευνα των καταγγελιών του Ιτάι Γκρέιντελ σε πιθανή ομαδική άρνηση της ηγεσίας του ιδρύματος να πιστέψει ότι κάποιος εκ των έσω θα μπορούσε όντως να κλέβει αντικείμενα.

Σε ό,τι αφορά τις ανακτήσεις αντικειμένων, είπε ότι υπάρχει ενεργή συνεργασία ατόμων του χώρου των αρχαιοτήτων με το μουσείο. Σημείωσε ότι γίνεται ενδελεχής δουλειά σε συνεργασία με την αστυνομία για να ταυτοποιηθούν τα κλεμμένα αντικείμενα.

Η Μητροπολιτική Αστυνομία έχει ανακρίνει έναν ύποπτο, που πιθανολογείται ότι είναι ο μέχρι πρότινος επιμελητής των ελληνικών συλλογών του Βρετανικού Μουσείου Πίτερ Χιγκς, ο οποίος απολύθηκε.

Ο κ. Γκρέιντελ, εξάλλου, αποδέχθηκε τη συγνώμη του παραιτηθέντος διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου Χάρτβιχ Φίσερ. Στη δήλωση παραίτησης την Παρασκευή ο κ. Φίσερ παραδέχθηκε πως ήταν εσφαλμένη κρίση η κριτική που είχε ασκήσει στον κ. Γκρέιντελ διότι όταν είχε ενημερώσει το μουσείο για τις κλοπές δεν είχε παρουσιάσει το πλήρες μέγεθός τους. Η δήλωσή του είχε επικριθεί ως απόπειρα αποποίησης ευθύνης.

Όπως έγινε γνωστό αργά την Παρασκευή, και ο αναπληρωτής διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Τζόναθαν Γουίλιαμς συμφώνησε οικειοθελώς να αποσυρθεί από τα συνήθη καθήκοντά του μέχρι να ολοκληρωθεί η ανεξάρτητη έρευνα για τις κλοπές.

Ο κ. Γκρέιντελ είπε ότι η ευθύνη βαραίνει περισσότερο τον κ. Γουίλιαμς παρά τον κ. Φίσερ, καθώς ο πρώτος ήταν ο αρχικός δέκτης των πληροφοριών περί των κλοπών, αλλά αντέδρασε με «ανικανότητα απίστευτης κλίμακας».

Πηγή: skai.gr

Ο Χάρτγουιγκ Φίσερ ανακοίνωσε ότι παραιτείται από τη θέση του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, με την παραίτησή του να έχει άμεση ισχύ, μετά τις ύποπτες κλοπές αρχαιοτήτων και άλλων πολύτιμων αντικειμένων.

«Τις τελευταίες ημέρες εξέτασα λεπτομερώς τα γεγονότα γύρω από τις κλοπές από το Βρετανικό Μουσείο και τη σχετική έρευνα. Είναι προφανές ότι το Βρετανικό Μουσείο δεν ανταποκρίθηκε όσο ολοκληρωμένα θα έπρεπε στις προειδοποιήσεις του 2021 και στο πρόβλημα που έχει πλέον αναδειχθεί πλήρως», δήλωσε ο ίδιος, όπως μεταδίδει ο βρετανικός The Guardian.

Και προσέθεσε πως «η ευθύνη για την αποτυχία αυτή πρέπει τελικά να βαρύνει τον διευθυντή».

«Η παρουσία μου αποδεικνύεται αποπροσανατολιστική»

«Έθεσα την παραίτησή μου στη διάθεση του πρόεδρο του ιδρύματος και θα αποχωρήσω μόλις το διοικητικό συμβούλιο δημιουργήσει μια προσωρινή διευθέτηση της ηγεσίας. Αυτό θα παραμείνει σε ισχύ έως ότου επιλεγεί νέος διευθυντής» του Βρετανικού Μουσείου ανέφερε ο Φίσερ.

«Η κατάσταση που αντιμετωπίζει το μουσείο είναι εξαιρετικά σοβαρή», τόνισε ο απερχόμενος διευθυντής του, σημειώνοντας την πεποίθησή του «ότι θα ξεπεράσει αυτή τη στιγμή και θα βγει ισχυρότερο».

Ωστόσο, όπως δήλωσε, «δυστυχώς, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η παρουσία μου αποδεικνύεται αποπροσανατολιστική. Αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελα. Τα τελευταία επτά χρόνια, είχα το προνόμιο να συνεργαστώ με μερικούς από τους πιο ταλαντούχους και αφοσιωμένους δημόσιους υπαλλήλους. Το Βρετανικό Μουσείο είναι ένα καταπληκτικό ίδρυμα και ήταν η τιμή της ζωής μου να το διευθύνω».

Το Βρετανικό Μουσείο αποκάλυψε την «εξαιρετικά ασυνήθιστη» κλοπή αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων κοσμημάτων και ημιπολύτιμων λίθων που χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα π.Χ., υπογραμμίζοντας πως απέλυσε έναν υπάλληλο που θεωρείται υπεύθυνος.

Σύμφωνα με το μουσείο, διαπιστώθηκε πως αντικείμενα συλλογής είχαν «εξαφανιστεί, κλαπεί ή υποστεί φθορές».

«Πρόκειται για ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο περιστατικό. Ξέρω ότι εκφράζω όλους τους συναδέλφους μου, λέγοντας ότι θεωρούμε πολύ σοβαρή υπόθεση τη διαφύλαξη όλων των αντικειμένων που φροντίζουμε», δήλωσε ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Χάρτβιχ Φίσερ.

«Το Μουσείο ζητά συγγνώμη για αυτό που συνέβη», τόνισε και συμπλήρωσε πως έχει κινηθεί νομικά εναντίον του υπαλλήλου που απολύθηκε.

Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου και πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Τζορτζ Όσμπορν δεν έκρυψε την ανησυχία των εφόρων για την κλοπή των αντικειμένων «νωρίτερα φέτος».

Διαβεβαίωσε πως προτεραιότητα είναι η ανάκτηση των κλοπιμαίων και η διασφάλιση πως δεν θα επαναληφθεί ανάλογο περιστατικό στο μέλλον. Συμπλήρωσε πως συνεργάζεται με την αστυνομία για την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης.

Το Βρετανικό Μουσείο, που ιδρύθηκε το 1753, είναι ένα από τα πλέον επισκέψιμα σε όλον τον κόσμο. Σε αυτό φυλάσσονται μεταξύ άλλων τα περίφημα Γλυπτά του Παρθενώνα, παρά το διαχρονικό αίτημα της Αθήνας για την επιστροφή τους στην Ελλάδα.

Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου έκανε προ ημερών μια δήλωση – βόμβα αναφορικά με την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, λέγοντας πως θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία για μοίρασμα.

Πώς θα μπορούσε όμως να γίνει κάτι τέτοιο ώστε να είναι ευχαριστημένες και οι δύο πλευρές; Ο Guardian – και συγκεκριμένα ο αρθρογράφος Σάιμον Τζένκινς, προσφέρει μια πρόταση: Να επιστρέψουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα – όπως τους αξίζει – και τη θέση τους στο Βρετανικό Μουσείο να πάρουν αντίγραφα 3D!

Σε σημερινό του δημοσίευμα, λοιπόν στον Guardian, τονίζει για άλλη μία φορά πως τα Γλυπτά του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα – δεν μοιράζεται ένα έργο τέχνης, όπως αναφέρει. Από την άλλη όμως δεν πρέπει να χάσει και το Βρετανικό Μουσείο την περηφάνια του. Η πρότασή του λοιπόν, είναι η δημιουργία αντιγράφων, μια λύση που θα σώσει τα προσχήματα, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά.

«Δε γίνεται να έχουμε τα μισά Γλυπτά του Παρθενώνα σε μια ψυχρή αίθουσα στο Λονδίνο»

Στο δημοσίευμα του λοιπόν, παρουσιάζοντας την πρότασή του, αναφέρει:

«Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν συζήτησε την πρόσφατη επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Αυτό είναι μια απολύτως καλή είδηση. Δεν είναι ο πρώτος που προτείνει μια «συμφωνία για τα μάρμαρα», αλλά είναι ο πρώτος που προτείνει ότι «το να τα δούμε στην Αθήνα στη μεγαλοπρέπειά τους» είναι μια αρετή που πρέπει να επιδιωχθεί. Το πιο σημαντικό είναι ότι φαίνεται να αποδέχεται ότι αυτό έχει περάσει από την παρελθούσα ιστορία της απόκτησής τους και το στεγνό νομικό ζήτημα της ιδιοκτησίας. Αντίθετα, αφορά το πλαίσιο μέσα στο οποίο προβάλλουμε καλύτερα αυτές τις δόξες του ευρωπαϊκού πολιτισμού».

Ένα πράγμα είναι σαφές, συνεχίζει ο Σάιμον Τζένκινς: «Το να έχουμε τα μισά μάρμαρα κάτω από την σκιά της Ακρόπολης στην Αθήνα και τα άλλα μισά σε μια ψυχρή αίθουσα στο Μπλούμσμπερι είναι λάθος. Δεν μοιράζεται ένα έργο τέχνης – είναι η διάσπαση ενός έργου τέχνης. Αυτή η καβαλαρία των αριστουργημάτων πρέπει να παρουσιαστεί σωστά μαζί και αυτό σημαίνει στον τόπο της δημιουργίας τους, στην Αθήνα. Με δανεισμό, ανταλλαγή, πώληση ή οτιδήποτε άλλο, θα πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Είναι κατανοητό πως οι Έλληνες δεν έπαψαν ποτέ να εκλιπαρούν για την επιστροφή τους».

Η πρόταση για αντίγραφα 3D- Φτιαγμένα με πεντελικό μάρμαρο

«Το μόνο ζήτημα είναι αν μπορεί να γίνει κάτι για να κατευναστεί η υπέρμετρη υπερηφάνεια και το ένστικτο της αποθησαύρισης του προσωπικού του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο έχει φτάσει να θεωρεί τα μάρμαρα ως προσωπική του ιδιοκτησία. Υπάρχει πλέον μια σαφής απάντησε σε αυτό: Τρισδιάστατοι εκτυπωτές υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Ψηφιακής Αρχαιολογίας αναπαράγουν επί του παρόντος αρκετά από τα γλυπτά του Βρετανικού Μουσείου, χρησιμοποιώντας σύμφωνα με πληροφορίες, πέτρα από τα αρχικά λατομεία της Πεντέλης στην Ελλάδα. Αυτό συμβαίνει παρά την επίσημη καταγγελία του μουσείου. Φημολογείται ότι θα είναι δυσδιάκριτα από τα πρωτότυπα, με ελαττώματα και όλα τα υπόλοιπα».

Αυτό, σημειώνει ο Guardian, σίγουρα ανταποκρίνεται στην αισθητική απαίτηση του μουσείου να βλέπουμε τα μάρμαρα «ανάμεσα στα μεγαλεία άλλων πολιτισμών» στο Λονδίνο. Τα μουσεία της Ευρώπης είναι γεμάτα με αντίγραφα, καλά και κακά, και το Βρετανικό Μουσείο έχει πολλά. Το ζήτημα παύει έτσι να είναι αισθητικό.

«Οι Έλληνες είναι παθιασμένοι με αυτά τα γλυπτά - Οι Βρετανοί όχι»

Το θέμα περιορίζεται επομένως στην πολιτική. Η Ελλάδα θέλει απεγνωσμένα τα αυθεντικά «κοσμήματα του στέμματός» της να ενταχθούν στα υπόλοιπα. Αυτό δεν θα «άνοιγε» απαραίτητα την πόρτα για την επιστροφή κάθε αγγείου και κάθε πίνακα στην Ευρώπη στους τόπους προέλευσής τους, αν και το ζήτημα της επιστροφής παίζεται σήμερα παντού. Οι Έλληνες είναι παθιασμένοι με αυτά τα αγάλματα – και ειλικρινά, οι Βρετανοί δεν είναι. Τα αντίγραφα μπορούν να βρίσκονται στο Λονδίνο, όχι στην Αθήνα.

Και κλείνοντας, αναφέρει ο Guardian: Η Ελλάδα μπορεί να πληρώσει. Μπορεί να προσφέρει αγάλματα σε αντάλλαγμα ή να διαμορφώσει κάποια έξυπνη συμφωνία συνιδιοκτησίας. Αυτό θα επιτρέψει στο μουσείο να σώσει τα προσχήματα και θα πρέπει να το κάνει. Αν μπορέσει να επιλυθεί – και είναι παράλογο να κρατάει τόσο καιρό – τότε η Ελλάδα θα απονείμει σίγουρα στον Όσμπορν το βραβείο Βύρωνα για τον φιλελληνισμό του. Θα το άξιζε.

Πηγή: iefimerida.gr

Η Μελίνα Μερκούρη (Μαρία Αμαλία Μερκούρη) γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 1920. Ήταν εγγονή του δημάρχου Αθηναίων Σπύρου Μερκούρη και κόρη του βουλευτή της ΕΔΑ και υπουργού Σταμάτη Μερκούρη.


Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού (1943-46) και έκανε το θεατρικό ντεμπούτο της το 1944. 

Ως πρωταγωνίστρια καθιερώθηκε το 1949 στο ρόλο της Μπλανς από το έργο του Τένεσι Ουίλιαμς «Λεωφορείον ο Πόθος». 



Η πρώτη δουλειά της δουλειά στη μεγάλη οθόνη ήταν η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Στέλλα» (1955). 

Η διεθνής καταξίωση δεν άργησε να έρθει, ως Ίλια στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» (1960), με τη θεατρική μεταφορά του έργου στη Νέα Υόρκη.

Το 1965 παντρεύτηκε τον αμερικανό σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν.

Πολιτικά, υπήρξε σφοδρή πολέμιος της χούντας των Συνταγματαρχών, ενώ στη Μεταπολίτευση γύρισε στην Ελλάδα και πολιτεύτηκε. 

Εκλέχθηκε με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. το 1981 και ανέλαβε καθήκοντα υπουργού Πολιτισμού, αξίωμα που διατήρησε ως το τέλος της πρώτης οκταετίας των κυβερνήσεων Παπανδρέου, κάνοντάς τη τη μακροβιότερη υπουργό Πολιτισμού στην πολιτική ιστοία της Ελλάδας.

Όραμά της ήταν μέχρι το θάνατό της η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο.

Παράλληλα, δημιούργησε τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα "για να έρθει το θέατρο στην επαρχία", ενώ δική της έμπνευση ήταν και η δημιουργία του θεσμού της "Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης".



Είχε καρκίνο του πνεύμονα, ενώ υπήρξε μανιώδης καπνίστρια.

Λέγεται ότι λίγο πριν φύγει για το εξωτερικό για επέμβαση βρέθηκε στο Υπουργείο και έγραψε σε ένα πακέτο τσιγάρα, «θα ξαναγυρίσω». Δεν επέστρεψε.



πηγή alfavita

Την αισιοδοξία του ότι στο τέλος τα γλυπτά του Παρθενώνα θα επιστρέψουν στη γενέθλια γη τους, εξέφρασε ο πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, Ντέιβιντ Χιλ, μιλώντας στο ελληνικό πρόγραμμα της κρατικής ραδιοφωνίας της Αυστραλίας SBS.