Αναστασία Κουκά

Ενα «άρρωστο» ίδρυμα, με εκατοντάδες χιλιάδες μη καταγεγραμμένους θησαυρούς στις αποθήκες, κατέγραψε η ανεξάρτητη έκθεση της επιτροπής των ειδικών που εκλήθησαν να εξηγήσουν τις κλοπές αρχαιοτήτων που γίνονταν επί μία 20ετία στο Βρετανικό Μουσείο και αποκαλύφθηκαν μόλις τον περασμένο Αύγουστο.

Παρότι από τις συνολικά 30 σελίδες της έκθεσης, που εκπονήθηκε από το πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μουσείου σερ Νάιτζελ Μπόρντμαν, την αρχηγό της Βρετανικής Αστυνομίας Μεταφορών Λούσι Ντ’Ορσι, και τον αναπληρωτή δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ιαν Κάρετ, κοινοποιήθηκαν μόνο οι έξι για λόγους ασφαλείας -αφού η αστυνομική έρευνα είναι ακόμη σε εξέλιξη- καθίστανται ξεκάθαρα τόσο το μέγεθος των κλοπών όσο και τα πολλά και σημαντικά κενά που υπάρχουν σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, το οποίο φιλοξενεί πλήθος αρχαιοτήτων, μεταξύ των οποίων, βεβαίως, και τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Οι αποκαλύψεις για τα σχέδια Μπλερ να δώσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα και η δήλωση Μενδώνη για την προθυμία της Ελλάδας να εκθέτει αρχαιότητες στο Βρετανικό Μουσείο σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα μας, απλώς συμπληρώνουν το σκηνικό.

Οι κλοπές προκύπτει ότι διαπράχθηκαν μέσα σε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου 20 χρόνων, κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη των υπευθύνων, χωρίς κανείς να καταλάβει το παραμικρό. Η αποκάλυψη του σκανδάλου έγινε χάρη στις επίμονες προσπάθειες του Δανού εμπόρου τέχνης Ιτάι Γκραντέλ, ο οποίος επί δύο ολόκληρα χρόνια προσπαθούσε απεγνωσμένα να πείσει τον πρώην αναπληρωτή διευθυντή του μουσείου Τζόναθαν Γουίλιαμς ότι κάποιος ξεπουλά στο Διαδίκτυο πολύτιμα αντικείμενα από τους χώρους του.

Εντέλει, έπειτα από ένα γαϊτανάκι καθυστερήσεων και λανθασμένων χειρισμών, αποκαλύφθηκε πως είχε δίκιο, με τις κατηγορίες να στρέφονται εναντίον του βασικού υπόπτου, του επί 30 χρόνια εργαζόμενου συντηρητή Πίτερ Χιγκς, ο οποίος απομακρύνθηκε από τη θέση του. Αυτός, πάντως, αρνείται την εμπλοκή του και δεν συνεργάζεται για τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

O συντηρητής Πίτερ Χιγκς κατηγορείται για τις κλοπές

Aρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά

Από την έκθεση επιβεβαιώνεται η κλοπή ή καταστροφή περίπου 2.000 αντικειμένων που φυλάσσονταν στις αποθήκες του μουσείου και τα οποία δεν ήταν καταγεγραμμένα στους καταλόγους του. Πρόκειται για πολύτιμους λίθους, κοσμήματα, νομίσματα και μικρά θραύσματα γλυπτικής και κεραμικής, που χρονολογούνται στο 1500 π.Χ. έως τον 19ο αιώνα μ.Χ. και προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από την αρχαιοελληνική και τη ρωμαϊκή συλλογή.

Από τα 1.500 που εκλάπησαν τα 300 έχουν απλώς ταυτιστεί, ενώ έχουν ανακτηθεί 351 αντικείμενα χωρίς ωστόσο να αποκαλύπτονται λεπτομέρειες σχετικά με το ιστορικό της διακίνησης και της κατάσχεσής τους, γεγονός που προκαλεί, εύλογα, αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα αλλά και την κοινή γνώμη.
 

Ακόμα και ο άνθρωπος που ξεσκέπασε τις κλοπές, ο Ιτάι Γκραντέλ, επέκρινε το Βρετανικό Μουσείο για το γεγονός ότι στις δημοσιευμένες σελίδες της έκθεσης «δεν γίνονται συγκεκριμένες αναφορές ούτε στους λάθος χειρισμούς, ούτε σε ενδεχόμενες πειθαρχικές συνέπειες των εμπλεκόμενων στην υπόθεση προσώπων της διοίκησης ή του προσωπικού».

Αλγεινή εντύπωση προκαλεί, όμως, και η βιαιότητα με την οποία αντιμετωπίστηκαν τα τεχνουργήματα από τον ή τους κλέφτες. Αρκεί να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με την έκθεση, έχουν εντοπιστεί, εντός του μουσείου, 500 κατεστραμμένα αντικείμενα. Σε 350 από αυτά έχουν αφαιρεθεί πολύτιμα τμήματά τους, όπως χρυσές βάσεις κοσμημάτων ή πολύτιμοι λίθοι, ενώ άλλα 140 έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες καταστροφές από τη χρήση εργαλείων.

Με το δεδομένο ότι μιλούμε για τουλάχιστον 2.000 αντικείμενα, ο κλέφτης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει από την πώλησή τους ένα ποσό γύρω στις 100.000 λίρες διαθέτοντας το καθένα από αυτά σε μια τιμή γύρω στις 50 λίρες!

Στην ανεξάρτητη έκθεση εντοπίζονται σοβαρότατα προβλήματα και μεγάλα κενά στους τομείς της ασφάλειας, της διοίκησης, της διαχείρισης κινδύνων, της οργάνωσης αλλά και στο ανθρώπινο δυναμικό του Βρετανικού Μουσείου το οποίο παροτρύνεται να λάβει άμεσα, επείγοντα μέτρα και να προβεί σε ριζικές αλλαγές όσον αφορά το απαρχαιωμένο, όπως χαρακτηρίζεται, διαχειριστικό μοντέλο που ακολουθεί.

Φωτογραφίες που μοιάζουν με ορισμένα από τα κλεμμένα αντικείμενα που δημοσιοποίησε το Βρετανικό Μουσείο καλώντας το κοινό να βοηθήσει για τον εντοπισμό τους

Ως πρώτη προτεραιότητα αναφέρεται η πλήρης καταγραφή όλων των αντικειμένων, απαραίτητη προϋπόθεση για όλα τα μουσεία αυτού του βεληνεκούς - να σημειωθεί ότι στο Μουσείο της Ακρόπολης όλα τα αντικείμενα είναι καταγεγραμμένα. Στις συστάσεις μάλιστα δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες για τον λεπτομερή τρόπο ο οποίος πρέπει να ακολουθείται κατά τη διαδικασία της καταγραφής ενώ κρίνεται απαραίτητο να αντικατασταθεί το σημερινό μητρώο του μουσείου με ένα νέο το οποίο να βασίζεται στις βέλτιστες τακτικές που ακολουθούν ανάλογου είδους και μεγέθους παγκόσμια ιδρύματα.

Αυτό σημαίνει ότι το σύνολο των περίπου 7.000.000 αντικειμένων που φιλοξενεί θα πρέπει να καταγραφεί από την αρχή, με πρώτα εκείνα που δεν έχουν περαστεί ποτέ στα αρχεία - γι’ αυτό και κινδυνεύουν περισσότερο. Επιπλέον, το Βρετανικό Μουσείο καλείται να επανεξετάσει και να ενδυναμώσει την πολιτική ασφαλείας του, κάνοντας συχνότερους και εκτενέστερους ελέγχους, αυξάνοντας το προσωπικό ασφαλείας και τον συνολικό προϋπολογισμό αυτού του νευραλγικού τομέα, τοποθετώντας τα κατάλληλα πρόσωπα σε καίριες θέσεις που σχετίζονται με τη φύλαξη των αρχαιοτήτων και επιβάλλοντας αυστηρές ποινές σε όσους παραβαίνουν τα καθήκοντά τους.

Συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία ενός νέου Μητρώου Κινδύνου το οποίο θα περιλαμβάνει συχνές συνεδριάσεις, παρουσία του διευθυντή του μουσείου, ο οποίος υποχρεούται να ενημερώνει το διοικητικό συμβούλιο και τους επιτρόπους του ιδρύματος για τα σημαντικότερα θέματα.

Οι επίτροποι μάλιστα καλούνται να είναι πιο ενεργοί και προνοητικοί στη λήψη αποφάσεων αλλά και στην υλοποίηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων, ενώ στο Δ.Σ. συστήνεται να έχει άμεση εμπλοκή σε θέματα που αφορούν στο προσωπικό, του οποίου τις απόψεις οφείλει να λαμβάνει υπόψη. Απαραίτητη κρίνεται, επίσης, η ενίσχυση του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού ακόμη και με εξωτερικούς συνεργάτες, ιδιαίτερα στο νομικό τμήμα, όπου παρατηρούνται ελλείψεις, αλλά και η βελτίωση της διαδικασίας χειρισμού των παραπόνων των επισκεπτών.

Τέλος, συστήνεται η μετατροπή της ήδη υπάρχουσας Επιτροπής Ελέγχου του Μουσείου σε Επιτροπή Ελέγχου, Κινδύνων και Συμμόρφωσης με διευρυμένο πεδίο υποχρεώσεων που θα παρακολουθεί στενά και θα αξιολογεί την εποπτεία κινδύνου, αλλά και τη συμμόρφωση των αρμοδίων με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί.

Yποσχέσεις της διοίκησης

Συνεχίζοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες που καταβάλλει τους τελευταίους τέσσερις μήνες προκειμένου να περιορίσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τον αρνητικό αντίκτυπο του σκανδάλου των κλοπών, που έθεσε σε πλήρη αμφισβήτηση την αξιοπιστία του, η διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου δεν διστάζει να ζητάει επανειλημμένα δημόσια συγγνώμη και να υπόσχεται πως θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να αυξήσει το επίπεδο τόσο της ασφάλειας όσο και των υπηρεσιών που παρέχει. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εκπρόσωποί του αποδέχτηκαν ομόφωνα τις 36 συνολικά συστάσεις της ανεξάρτητης έκθεσης, ισχυριζόμενοι πως το 1/3 από αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται.

Παραδέχονται, ωστόσο, πως θα χρειαστεί μια πενταετία μέχρι να ολοκληρωθεί η πλήρης καταγραφή, τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση των πολύτιμων αντικειμένων που φιλοξενεί στις συλλογές του και στις αποθήκες του! «Η έρευνα δείχνει ότι το μουσείο βάζει σε τάξη τα του οίκου του. Είμαστε αποφασισμένοι να μάθουμε από τα λάθη μας.

Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσμπορν

Το Βρετανικό Μουσείο ήταν θύμα κλοπών για μεγάλο χρονικό διάστημα και ζητάμε ξανά συγγνώμη που επιτρέψαμε να συμβεί αυτό», δήλωσε ο πρόεδρός του, Τζορτζ Οσμπορν, με αφορμή την ολοκλήρωση της ανεξάρτητης έκθεσης και πρόσθεσε: «Πάνω απ’ όλα, είμαστε αποφασισμένοι να βγούμε από αυτήν την περίοδο ως ένα πιο δυνατό, πιο ανοιχτό και πιο σίγουρο Μουσείο που θα είναι κατάλληλο για το μέλλον. Χάρη στη σκληρή δουλειά της ομάδας κριτικής, είμαστε πλέον εξοπλισμένοι για να κάνουμε ακριβώς αυτό».

Ο σερ Μαρκ Τζόουνς, προσωρινός διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, χαρακτήρισε τις συστάσεις «χρήσιμες» για να παραδεχτεί αμέσως μετά: «Κανείς δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι ήταν μια εύκολη περίοδος για το Μουσείο, αλλά τρέφω τον απόλυτο θαυμασμό για τη δέσμευση του προσωπικού για την οικοδόμηση ενός ισχυρότερου μέλλοντος για το Μουσείο για το οποίο όλοι νοιαζόμαστε τόσο βαθιά».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: AFP / Visual Hellas

Πηγή: protothema.gr

Βασιλική Τζεβελέκου

Η σημαντική έκθεση με έργα-σταθμούς, «ΝοΗΜΑΤΑ. Προσωποποιήσεις και αλληγορίες από την αρχαιότητα στο σήμερα», θα φιλοξενηθεί στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου από την 1η Δεκεμβρίου 2023 έως 14 Απριλίου 2024.

Το λεπτόλιγνο χάλκινο αγαλματίδιο του «Φθόνου» (323-186 π.Χ.), ο Ερυθρόμορφος καλυκωτός κρατήρας «Ερωτοστασία: μια νέα γυναίκα ζυγίζει τον Αντέρωτα» (340-330 π.Χ.) από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, τμήματα ψηφιδωτών δαπέδων με προσωποποιήσεις της Θάλασσας, του Ωκεανού, του Θέρους από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης όπως και το πήλινο σύμπλεγμα «Ερωτα και Ψυχής», «Η Υδρία του Μειδία. Πανδαισία, Ευδαιμονία Υγεία» και ο «Κύαθος με παράσταση Εριδος» (500 π.Χ.) από το Βρετανικό Μουσείο, το ψηφιδωτό «Αλληγορία του Θανάτου, του Πλούτου και της Φτώχειας» (1ος αι. π.Χ.-1ος αι. μ.Χ.) από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης, ο «Κρόνος που τρώει το Παιδί του» (1683) του Ρούμπενς από το Μουσείο του Prado, «Η Συκοφαντία του Απελλή» του Σάντρο Μποτιτσέλι και του εργαστηρίου του από το Μουσείο Ουφίτσι στη Φλωρεντία, το έργο του Θεόδωρου Βρυζάκη «Υπέρ Πατρίδος το παν» (1858) από την Εθνική Πινακοθήκη, οι «Τέσσερις Εποχές» του Γιάννη Τσαρούχη από ιδιωτική συλλογή, βρίσκονται ανάμεσα στα εκατόν εξήντα έργα γλυπτικής, κεραμικής, ζωγραφικής, μεταλλοτεχνίας που θα παρουσιαστούν στην περιοδική έκθεση «ΝοΗΜΑΤΑ. Προσωποποιήσεις και αλληγορίες από την αρχαιότητα στο σήμερα». Η ιδέα και η επιμέλεια είναι του καθηγητή και διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης, Νικόλαου Σταμπολίδη, και θα φιλοξενηθεί στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του μουσείου από την 1η Δεκεμβρίου 2023 έως 14 Απριλίου 2024.

Μοναδικά έργα από την Αρχαιότητα, την εποχή του Βυζαντίου, της Αναγέννησης και μοντέρνας τέχνης θα συνεκτεθούν στην έκθεση που χθες πήρε το πράσινο φως μαζί με τα εύσημα των μελών του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Τα μέλη έκαναν λόγο για μια «εντυπωσιακή έκθεση ως αναφορά τη σύλληψη και το θέμα της», συνεχάρησαν τον Νικόλαο Σταμπολίδη και γνωμοδότησαν θετικά για τον προσωρινό δανεισμό σαράντα τεσσάρων (44) έργων από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και τις Εφορείες Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Δωδεκανήσου, Χαλκιδικής και Αγίου Ορους, κ.ά., και τον δανεισμό εβδομήντα εννέα (79) έργων από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές του εξωτερικού.

«Είναι μια δύσκολη έκθεση που ανοίγει όχι έναν διάλογο ανάμεσα στην αρχαιότητα και το σήμερα, αλλά συνδυάζει τη διαχρονία από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Το θέμα της είναι οι προσωποποιήσεις και οι αλληγορίες. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι ανθρωποκεντρικός. Οι άνθρωποι φαντάστηκαν τους Θεούς τους κατ’ εικόνα και ομοίωση των ιδίων. Προσωποποιούν έννοιες και πολλές φορές πλάθουν μια ιστορία μεταφορική που ουσιαστικά είναι μια αλληγορία», εξήγησε ο κ. Σταμπολίδης και σημείωσε ότι η έκθεση ανοίγει μια τετραλογία και αντιμετωπίζει ολιστικά τις έννοιες τις οποίες διαπραγματεύεται. Ο τίτλος δε, ΝοΗΜΑΤΑ γράφει το γράμμα «ο» μικρό, ώστε το νόημα να παραπέμπει και στο νήμα.

Με έργα «πρώτης γραμμής» από μεγάλα μουσεία, σκοπός της έκθεσης είναι και να ελκύσει ένα διεθνές κοινό (όπως συμβαίνει με αντίστοιχες διοργανώσεις στο Λούβρο, στο Βρετανικό Μουσείο, το Prado, κ.α.) για ένα τριήμερο στην Αθήνα «που έχει τουρισμό όλο τον χρόνο και δεν λειτουργεί ως stop over για τα νησιά. Παράλληλα είναι πιο εύκολο μεγάλα μουσεία να δανείσουν σημαντικά έργα τους τη χειμερινή περίοδο», ειπώθηκε χαρακτηριστικά.

Η έκθεση, που έχει απαιτητική αρχιτεκτονική και σκηνογραφική σύλληψη για την παρουσίαση του θέματος και των έργων, θα διαρθρώνεται στις ενότητες: 1. Χρόνος, 2. Φύση (γεωγραφικοί όροι, ουράνια σώματα), 3. Θεός (θεοποιημένες έννοιες φυσικών και ανθρώπινων στοιχείων), 4. Ανθρωπος (ψυχικές, πνευματικές και σωματικές καταστάσεις - συναισθήματα - πνευματικά έργα), 5. Θεσμός (Πόλεις, Δήμος, Δημοκρατία, Βία, Κράτος, Δικαιοσύνη, τελετές), 6. Αλληγορίες. Τα έργα έρχονται από Μουσεία της Ιταλίας, το Μουσείο Prado της Ισπανίας, το Kunsthistorisches Museum της Βιέννης, τη Βίλα Μποργκέζε, ενώ οκτώ έργα δανειζόμαστε από το Βρετανικό Μουσείο. Μέλη του ΚΑΣ, ο Νικόλαος Σταμπολίδης αλλά και ο γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟΑ Γιώργος Διδασκάλου συμφώνησαν ότι τέτοιες επιστημονικές συνεργασίες ευνοούν τη σχέση των δύο Μουσείων, Ακρόπολης και Βρετανικού, και δεν αφορούν το αίτημα της χώρας μας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο διακρατικός και διακυβερνητικός χαρακτήρας του οποίου έχει αναγνωριστεί και με απόφαση της UNESCΟ (29/9/2021).

Ολα τα αιτήματα για τον δανεισμό των έργων έχουν απαντηθεί θετικά. Εκκρεμεί μόνον η απάντηση για τη δημοφιλή «Κραυγή» του Εντβαρτ Μουνκ (μία από τις τέσσερις-πέντε εκδοχές) που βρίσκεται στο Οσλο. Μακάρι καθώς θα είναι μια τεράστια επιτυχία να το δούμε στην Αθήνα. Τα έξοδα της έκθεσης θα καλύψει το Μουσείο Ακρόπολης.

Πηγή: efsyn.gr

Περιγράφονται οι δύο συναντήσεις «υπό τον όρο της απόλυτης μυστικότητας» με τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου σε πολυτελή σουίτα ξενοδοχείου Τζορτζ Όσμπορν

ΟΚυριάκος Μητσοτάκης παζάρευε χωρίς καμία ενημέρωση της Βουλής την τύχη όχι μόνο των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, αλλά και σημαντικότατων εκθεμάτων ελληνικών μουσείων, σε πολυτελείς σουίτες ξενοδοχείων στο Νάιτμπριτζ του Λονδίνου, δίπλα στο Μπάκιγχαμ και το Χάιντ Παρκ, όπως περιγράφουν με λεπτομερέστατο ρεπορτάζ τους οι Financial Times.

Συνομιλητής του Έλληνα πρωθυπουργού ήταν σύμφωνα με την εφημερίδα ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν, πρώην κορυφαίο στέλεχος κυβερνήσεων των Συντηρητικών, σε δύο διαφορετικές συναντήσεις, τον Νοέμβριο του 2021 και στα τέλη του 2022.

Στο τραπέζι βρίσκεται η ιδέα περί «ανταλλαγής» εκθεμάτων, «δανεισμού», ακόμη και «ενεχυρίασης» άλλων σημαντικών εκθεμάτων ελληνικών μουσείων, που πρακτικά θα χρησιμοποιηθούν ως... όμηροι που θα παραδοθούν στο Βρετανικό Μουσείο όσο κλεμένα γλυπτά του Παρθενώνα θα βρίσκονται στην Ελλάδα. 

Μάλιστα, στις ιδέες που φέρονται να συζήτησαν διεξοδικά Μητσοτάκης και Όσμπορν τα μοναδικά έργα τόσο του Παρθενώνα όπως άλλα (π.χ. τοιχογραφίες της Σαντορίνης, η Μάσκα του Αγαμέμνονα, κτλ.) θα καταλήξουν να είναι μόνιμα σε διαδικασία... περιοδείας μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας. Η προσβολή στον ελληνικό και παγκόσμιο Πολιτισμό δεν θα μπορούσε να περιγραφεί σαφέστερα από τον χαρακτηρισμό που περιλαμβάνει η ίδια η δήλωση του Βρετανικού Μουσείου, που μιλάει για «συζητήσεις με την Ελλάδα για μια εταιρική σχέση σχετικά με τα Γλυπτά του Παρθενώνα».

Με αιχμές για καθυστερήσεις και έλλειμα ενημέρωσης και επικοινωνίας, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ανακοίνωσε ότι ανακαλεί την δωρεά των 4 και πλεόν εκατομμυρίων προς το ΥΠΠΟ για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν στο ΚΠΙΣΝ.

Ηταν τα ευρήματα που εντοπίστηκαν κατά τις εργασίες ανέγερσης του ΚΠΙΣΝ και που πάγωσαν το παγκόσμιο κοινό. ΟΙ Δεσμώτες του Φαλήρου. Μια νεκρόπολη, με ταφές που μαρτυρούν βασανισμούς νέων ανδρών. Αποφασίστηκε να συντηρηθούν και φυσικά να αναδειχθούν και τον Μάρτιο του 2021 με τις υπογραφές του υπουργού Οικονομικών κυρίου Σταϊκούρα, του υφυπουργού κυρίου Βεσυρόπουλου και της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη εγκρίθηκε η δωρεά ύψους 4.050.000 ευρώ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για τη δημιουργία ενός εκθεσιακού χώρου, δηλαδή ένα μικρού μουσείου για τους Δεσμώτες με την υπογραφή του Ρέντσο Πιάνο.

Το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος το απόγευμα της Παρασκευής ανακοίνωσε ότι παγώνει τη δωρεά εξαιτίας καθυστερήσεων και ελλειπούς ενημέρωσης. Υπενθυμίζουμε ότι είχε πράξει το ίδιο, και πάλι με μια ανακοίνωση που έπεσε σαν κεραυνός, και στην περίπτωση του ΕΜΣΤ όταν είχε ανακαλέσει την δωρεά προς το μουσείο τον Νοέμβριο του 2015.

H σημερινή ανακοίνωση έχει ως εξής: «Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ύστερα από πέντε χρόνια συνεχών καθυστερήσεων και αδράνειας από πλευράς των αρμόδιων φορέων αναγκάστηκε να προχωρήσει σε ανάκληση της δωρεάς του, με αντικείμενο τη χρηματοδότηση εκπόνησης μελέτης, κατασκευής και προμήθειας εξοπλισμού του «Εκθεσιακού Κτιρίου - Κέλυφος Πολυανδρίου». Η δωρεά εστίαζε στην ανάδειξη και προστασία των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής του Φαληρικού Όρμου, τα οποία ήρθαν στο φως από τις ανασκαφικές έρευνες κατά τη διάρκεια κατασκευής του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), και τα οποία περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το διεθνούς βεληνεκούς εύρημα των Δεσμωτών του Φαλήρου.

Η πρόθεση του ΙΣΝ να χρηματοδοτήσει το έργο είχε εκφραστεί ήδη από τον Φεβρουάριο του 2017 μέσω επιστολής του ΙΣΝ προς το ΥΠΠΟΑ. Η δωρεά του ΙΣΝ, ύψους έως €4.050.000,  μεταξύ άλλων, περιλάμβανε τη δημιουργία μουσειακής κτιριακής υποδομής, η οποία θα υλοποιείτο σε σχεδιασμό του διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα Renzo Piano και των συνεργατών του. 

Από την αρχή των συζητήσεων του ΙΣΝ με το ΥΠΠΟΑ, η πορεία του έργου χαρακτηρίσθηκε από διαρκείς και συστηματικές καθυστερήσεις, ενώ στο διάστημα αυτό, αναγνωρίζοντας το ειδικό βάρος που φέρει η πραγματοποίηση του έργου, το ΙΣΝ προχώρησε, ύστερα από αιτήματα του ΥΠΠΟΑ, τόσο σε τροποποίηση της αρχικής σύμβασης δωρεάς, όσο και σε πολλαπλές παραχωρήσεις χρονικών παρατάσεων για την υλοποίησή του. Το τελευταίο διάστημα δε, και παρά την τακτική επικοινωνία του ΙΣΝ προς το ΥΠΠΟΑ, δεν έχουμε λάβει καμία ουσιαστική ενημέρωση αναφορικά με τον τρόπο και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της δωρεάς.  Οι παραπάνω λόγοι οδήγησαν στην απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΙΣΝ για την επί του παρόντος άμεση ανάκληση της δωρεάς.

Ως διεθνής κοινωφελής οργανισμός, παραμένουμε πάντοτε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, δίπλα σε κάθε προσπάθεια που συνεισφέρει στην ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας μας, όσο και σε κάθε προσπάθεια που έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία εν γένει. Στην περίπτωση ωρίμανσης της πορείας του έργου, θα είμαστε στη διάθεση του ΥΠΠΟΑ να αξιολογήσουμε με καλή πρόθεση ένα εκ νέου αίτημα».

Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, το Πολυάνδριο με τους 80 Δεσμώτες θα καλυφθεί με κέλυφος και προδιαγραφές που έχουν καθοριστεί ήδη από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Θα δημιουργηθεί χώρος πληροφόρησης του κοινού πριν οι επισκέπτες κατέβουν έναν όροφο κάτω, στο υπόγειο εμβαδού 1.000 τ.μ. όπου θα βρίσκονται τα συγκλονιστικά ευρήματα. Όπως έχει επανειλημμένως δηλώνε η Στέλλα Χρυσουλάκη, Διευθύντρια Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων και υπεύθυνη της ανασκαφής «δεν θα δημιουργηθεί κάτι μακάβριο ως εικόνα και εμπειρία».

Πηγή: iefimerida.gr

Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΕΠΠ) ενώνει τη φωνή της με τις κραυγές αγωνίας για το μέλλον και την τύχη των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ανοίγει τον δρόμο για την καταστροφική αποξήλωσή τους.

Σε ανακοίνωσή της η ΕΕΠΠ επισημαίνει το οριακό της σχετικής πλειοψηφίας στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας και απευθύνει έκκληση στον πρωθυπουργό και την υπουργό Πολιτισμού - έστω και τώρα - να παρέμβουν, καθιστώντας τους συνυπεύθυνους με τη διοίκηση της «Αττικό Μετρό», «για τη μεγαλύτερη πολιτισμική καταστροφή που θα έχει συντελεστεί στη χώρα μας τα τελευταία πενήντα χρόνια... και διεθνή διασυρμό για την Ελλάδα».