Σοβαρό περιστατικό στη Μαύρη Θάλασσα στη σκιά της αιματηρής σύγκρουσης στην Ουκρανία, καθώς, σύμφωνα με το Πεντάγωνο, ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος συγκρούστηκε με drone του ΝΑΤΟ αμερικανικής προέλευσης.

Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι το ρωσικό αεροσκάφος ήταν τύπου Su-27, ενώ το αμερικανικό μη επανδρωμένο ήταν MQ-9. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ευρωπαϊκού αρχηγείου των αμερικανικών δυνάμεων το drone έπεσε σε διεθνή ύδατα.

Η αμερικανική πλευρά επιρρίπτει τις ευθύνες στους Ρώσους πιλότους, καθώς, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον το ρωσικό μαχητικό έριξε καύσιμα μπροστά από το αμερικανικό drone με αποτέλεσμα να προκαλέσει πρόβλημα στην προπέλα του και να αναγκάσει τους χειριστές του να το καταρρίψουν.

Από την πλευρά του ο διευθυντής επικοινωνίας του αμερικανικού συμβουλίου ασφαλείας, Τζακ Κίρμπι, επισήμανε ότι τέτοια περιστατικά δεν είναι ασυνήθιστα, πετώντας, όμως, το μπαλάκι των ευθυνών στη ρωσική πλευρά. Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ σημείωσε ότι το μη επανδρωμένο αεροσκάφος πραγματοποιούσε πτήση ρουτίνας σε διεθνή ύδατα. 

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει ενημερωθεί για την υπόθεση. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι τα αεροπλάνα τους θα συνεχίσουν να πετούν πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα. Ο ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχους του ΝΑΤΟ, Κρίστοφερ Καβόλι έχει ήδη ενημερώσει τα μέλη της συμμαχίας. 

Δεν έχει υπάρξει ακόμη επίσημη ενημέρωση από την Μόσχα.

Τα ισραηλινά οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) χρησιμοποιούν βόμβες βαρύτητας που δεν κάνουν θόρυβο ούτε αφήνουν καπνό καθώς πέφτουν, πράγμα που καθιστά δυσκολότερο για τον εχθρό να τις διακρίνει εγκαίρως και να τις αποφύγει, ενώ το μεγαλύτερο μοντέλο των αεροσκαφών αυτών μπορεί να φέρει μέχρι και ένα τόνο πυρομαχικών, ανακοινώθηκε από τις ένοπλες δυνάμεις.

Έπειτα από περισσότερο από δύο δεκαετίες μυστικότητας, το Ισραήλ δημοσιοποίησε τον Ιούλιο την ύπαρξη στο οπλοστάσιό του οπλισμένων UAV. Το Νοέμβριο, ένας ισραηλινός στρατηγός γνωστοποίησε πως τα συστήματα αυτά διαχειρίζονται σε συνθήκες μάχης δύο σώματα, η Πολεμική Αεροπορία και το Πυροβολικό.

Αυτά τα UAV είναι τηλεκατευθυνόμενα και ρίχνουν βόμβες ή πραγματοποιούν αναγνωρίσεις πριν επιστρέψουν στη βάση τους.

Είναι διαφορετικά από τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη – καμικάζι που το Ιράν είπε ότι χρησιμοποιήθηκαν σε επίθεση το σαββατοκύριακο σε στρατιωτικό εργοστάσιο στο Ισφαχάν – ένα επεισόδιο που το Ισραήλ αρνήθηκε να σχολιάσει.

Ανώτερος ισραηλινός αξιωματικός δήλωσε στο Reuters πως ο στόλος των οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών UAV περιλαμβάνει το Heron TP, το οποίο έχει μέγεθος ενός επιβατικού αεροπλάνου και κατασκευάζεται από την κρατική Israel Aerospace Industries Ltd, καθώς και τo μικρότερo Hermes της Elbit Systems Ltd.

Το πρώτο, δήλωσε ο αξιωματικός, «είναι το βαρύτερο μη επανδρωμένο αεροσκάφος που έχουν οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις), το οποίο μπορεί να φέρει πυρομαχικά, με ωφέλιμο φορτίο περίπου ενός τόνου».

Οι ισραηλινοί κατασκευαστές δεν δημοσιοποιούν τις δυνατότητες των UAV, στο πλαίσιο της πολιτικής απορρήτου που επιβάλλεται από το υπουργείο Άμυνας, σύμφωνα με πηγές στη βιομηχανία.

Ο αξιωματικός, ο οποίος δεν κατονομάσθηκε δεδομένου του ευαίσθητου χαρακτήρα του θέματος, δήλωσε πως οποιεσδήποτε πωλήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών που έχουν τη δυνατότητα να φέρουν βόμβες θα γίνονται από κυβέρνηση σε κυβέρνηση, έτσι δεν χρειάζονται διαφήμιση.

Όλα τα πυρομαχικά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών είναι ισραηλινής κατασκευής, δήλωσε ο αξιωματικός, και «πλήττουν με ελεύθερη πτώση και μπορούν να φθάσουν την ταχύτητα του ήχου».

Τέτοιες βόμβες δεν έχουν συστήματα προώθησης που δημιουργούν το θόρυβο που κάνει μια βόμβα, και παράγουν τον καπνό που αφήνει.

Ο αξιωματικός αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τα πυρομαχικά, λέγοντας μόνο ότι έχουν σχεδιαστεί με τρόπο ώστε, όταν επιτίθεται ένα UAV, «κανένας δεν θα το ακούσει, κανένας δεν θα το δει να έρχεται».

Αυτό σημαίνει ωστόσο πως το ύψος θα είναι αρκετό ώστε να μην ακούγονται καθαρά στο έδαφος οι κινητήρες του μη επανδρωμένου αεροσκάφους.

Σε χειμερινούς πολέμους, όπως αυτός του Ισραήλ στη Γάζα το 2008-2009, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έπρεπε να πετούν κάτω από τα σύννεφα για να λειτουργήσουν οι κάμερες σκόπευσής τους, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούσαν να ακούγονται.

«Χάνεις το στοιχείο του αιφνιδιασμού», δήλωσε ο αξιωματικός.

Πηγές: Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ

Έκπρόσωπος της ουκρανικής αεροπορικής εταιρίας Meridian Cargo δήλωσε ότι είναι νεκρά όλα τα μέλη του πληρώματος του Αντόνοφ (An-12), που συνετρίβη στην αγροτική περιοχή των Αντιφιλίππων στην Καβάλα.

«Φυσικά δεν επιβίωσαν της συντριβής», δήλωσε ο ίδιος εκπρόσωπος τηλεφωνικά στο Reuters, ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει περισσότερες λεπτομέρειες για την αεροπορική τραγωδία.

Το μεταγωγικό αεροσκάφος που συνετρίβη αργά το βράδυ του Σαββάτου, μετέφερε 11,5 τόνους στρατιωτικό υλικό και ο τελικός προορισμός του ήταν το Μπαγκλαντές, ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Άμυνας της Σερβίας Νέμποϊσα Στεφάνοβιτς. Το αεροσκάφος φόρτωσε το στρατιωτικό υλικό στο αεροδρόμιο «Μεγας Κωνσταντίνος» της πόλης Νις και απογειώθηκε στις 20:40 (21:40 ώρα Ελλάδας) για την Ντάχα του Μπαγκλαντές με ενδιάμεσους σταθμούς το Αμάν και το Ριάντ, ανέφερε ο Στεφάνοβιτς.

Ο Σέρβος υπουργός Άμυνας δήλωσε επίσης ότι το φορτίο του αεροσκάφους αποτελούνταν από εκπαιδευτικά βλήματα όλμων και φωτιστικά βλήματα που εξήγαγε σερβική ιδιωτική εταιρία και αγοραστής ήταν το υπουργείο Άμυνας του Μπαγκλαντές. Ενδεχομένως, όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής της δημόσιας τηλεόρασης στο Βελιγράδι, τα φωτιστικά βλήματα να είναι η αιτία της διαρροής της μυστηριώδους λευκής σκόνης. Ο Νέμποισα Στεφάνοβιτς διαβεβαίωσε ότι η διαδικασία εξαγωγής των πυρομαχικών ήταν νόμιμη και είχε την έγκριση του σερβικού υπουργείου. Το αεροσκάφος ανήκε στην ουκρανική εταιρία αερομεταφορών Meridian.

Νωρίτερα, ο γενικός πρόξενος της Ουκρανίας στη Θεσσαλονίκη, Βαντίμ Σαμπλούκ, επισκέφθηκε το σημείο του αεροπορικού δυστυχήματος και ενημερώθηκε από τις τοπικές αρχές για τις εν εξελίξει έρευνες που γίνονται στην περιοχή. Ο κ. Σαμπλούκ παρακολούθησε τα πρώτα πλάνα από το drone, με τις εικόνες να δείχνουν τα συντρίμμια του αεροσκάφους και τη σορό ενός από τα μέλη του πληρώματος. Ο Ουκρανός διπλωμάτης, σύμφωνα με το ΑΠΕ, ενημέρωσε τις αρχές για την ταυτότητα και των οκτώ μελών, όλα ουκρανικής καταγωγής. 

Με εντολή του Υπουργού Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, μεταβαίνει εντός της ημέρας κλιμάκιο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στην περιοχή όπου κατέπεσε το μεταγωγικό αεροσκάφος.

Σε δηλώσεις του ο αντιδήμαρχος Παγγαίου Κώστας Τσάκαλος, τόνισε ότι οι έρευνες συνεχίζονται και δεν θα ολοκληρωθούν αν πρωτίστως δε διαπιστωθεί ότι υπάρχει απόλυτη ασφάλεια για τα συνεργεία που θα επιχειρήσουν εντός της περιοχής.

Τμήμα του Ειδικού Διακλαδικού Λόχου Πυρηνικής - Βιολογικής - Χημικής Άμυνας του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) με 14 άτομα θα συμμετέχει στην έρευνα. Η μετακίνηση του τμήματος θα γίνει με αεροπλάνο CH-47D από τα Μέγαρα και αναμένεται να φτάσει στο σημείο περίπου στη μία το μεσημέρι.

Ήδη στην περιοχή έχουν μεταβεί και περιμένουν οδηγίες δύο Τάγματα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς.

►Ο δήμαρχος Παγγαίου Φίλιππος Αναστασιάδης με ανακοίνωση του απαγόρευσε την κυκλοφορία όλων των αγροτικών οχημάτων και των πεζών στις αγροτικές περιοχές των τοπικών κοινοτήτων Αντιφιλίππων και Παλαιοχωρίου, προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα από τα συντρίμμια του αεροσκάφους που έχουν εκτοξευθεί σε ακτίνα πολλών μέτρων.

Ο δήμαρχος υπογράμμισε ότι κρίνεται απαραίτητο να υπάρξει αυτή η απαγόρευση, καθώς ακόμα δεν είναι γνωστός ούτε ο ακριβής αριθμός των μερών του αεροσκάφους που βρίσκονται διάσπαρτα στις αγροτικές εκτάσεις ούτε, όμως, και η επικινδυνότητα του φορτίου που μετέφερε.

►Σύμφωνα με τη ΓΓΠΠ, στο σημείο μετέβησαν άμεσα 15 Πυροσβέστες με επτά οχήματα, ενώ ακολούθησαν επιπλέον πυροσβεστικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών ομάδων από 2η και 4η ΕΜΑΚ, με δύο ειδικά οχήματα περισυλλογής επικίνδυνων υλικών, το κινητό επιχειρησιακό κέντρο «Όλυμπος», καθώς και ομάδα Σμη.ΕΑ (drones). Η περιοχή αποκλείστηκε άμεσα και δημιουργήθηκε περίμετρος ασφαλείας.

Επιτόπου βρίσκονται αυτή τη στιγμή 30 Πυροσβέστες και δυνάμεις των δύο ΕΜΑΚ, δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του ΕΚΑΒ. Συνδρομή παρέχουν, επίσης, ελικόπτερα του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Έρευνας και Διάσωσης (ΕΣΚΕΔ).

Άμεσα συνεδρίασε το Συντονιστικό Τοπικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας, με συμμετοχή όλων των τοπικών δυνάμεων Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Παγγαίου και στις 02.45, με μήνυμα μέσω του 112, ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι των οικισμών Αντιφίλιπποι και Παλαιοχώρι να κλείσουν τα παράθυρα και τις πόρτες, εξαιτίας των καπνών που προκλήθηκαν από την πτώση του αεροσκάφους και της πυρκαγιάς που ακολούθησε την πρόσκρουση. Παρακαλούνται οι κάτοικοι να μην προσεγγίζουν την περιοχή του ατυχήματος και να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών Αρχών.

Όλες οι έρευνες πραγματοποιούνται σε συνεργασία με δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού και την Επιτροπή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΔΕΔΔΗΕ, η ηλεκτροδότηση στην περιοχή έχει αποκατασταθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος, ενώ παραμένουν εκτός τάσης επτά υποσταθμοί που επηρεάζουν 10 επιχειρήσεις και 20 κατοικίες σε περιοχή πλησίον του τόπου του ατυχήματος.

Επίσης, κατόπιν ενεργειών του Δήμου, σε συνεργασία και με τον ΔΕΔΔΗΕ, αποκαταστάθηκε και μικρό πρόβλημα υδροδότησης κατόπιν τοποθέτησης ηλεκτρογεννήτριας σε αντλιοστάσιο της περιοχής. 

►Με παραγγελία του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισιδώρου Ντογιάκου, ο εισαγγελέας εφετών Θράκης θα έχει την εποπτεία όλων των ερευνών και των ανακρίσεων που θα διεξαχθούν σχετικά με τα αίτια πτώσης του εμπορικού αεροσκάφους.

Μαρτυρίες κατοίκων

«Ακούσαμε έναν εκκωφαντικό ήχο, μια πύρινη μπάλα πλησίαζε τη γη. Είδαμε την έκρηξη, αλλά επειδή ταυτόχρονα εκδηλώθηκε μπλακ - άουτ δεν μπορέσαμε να διακρίνουμε τίποτα άλλο…», περιέγραψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μητέρα τριών ανήλικων παιδιών από τους Αντιφιλίπππους Καβάλας, τις πρώτες στιγμές του δυστυχήματος. «Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα. Πανικοβληθήκαμε… Είναι πρωτόγνωρο για εμάς», πρόσθεσε.

Ο 80χρονος Μιχάλης Εμμανουηλίδης καθόταν στη βεράντα όταν, όπως λέει, «είδα μια λάμψη, άκουσα πολύ θόρυβο και σταδιακά μπαμ- μπαμ- μπαμ…Λίγο πιο κοντά να έπεφτε, θα είχε βρεθεί πάνω στο σπίτι μας. Δεν κοιμηθήκαμε καθόλου όλη τη νύχτα από το σοκ», τονίζει.

Ο Σταμάτης Κουρτέσης, που διατηρεί περίπτερο στους Αντιφιλίππους, ήταν από τους πρώτους που έφτασε μαζί με κάποιους άλλους κατοίκους της περιοχής στο σημείο της συντριβής, σχεδόν ταυτόχρονα με τα πρώτα πυροσβεστικά, όπως λέει, αλλά αποχώρησαν μόλις τους ζητήθηκε από τις αρμόδιες αρχές. «Καιγόταν ο λαιμός μου… Από τον θόρυβο νομίσαμε ότι επρόκειτο για ελικόπτερο. Γυρίζουμε τα κεφάλια και βλέπουμε ένα φως, ήταν το φλεγόμενο αεροσκάφος», αναφέρει χαρακτηριστικά και περιγράφει την πρώτη έκρηξη σαν «μανιτάρι καπνού».

Στο διπλανό χωριό, το Παλαιοχώρι, ο Χρήστος Τσολακίδης έτρωγε έξω με παρέα φίλων, όταν άκουσε έναν έντονο θόρυβο. «Είδαμε μια φλόγα στον ουρανό, να χάνει ύψος και να συντρίβεται…», λέει και εξιστορεί πως επί δύο ώρες άκουγαν συνεχόμενες εκρήξεις, ενώ μια απροσδιόριστη έντονη οσμή σκέπαζε την ατμόσφαιρα.

Το σημείο όπου συνετρίβη το αεροσκάφος είναι μια κατ' εξοχήν αγροτική περιοχή, όπου καλλιεργείται καλαμπόκι και ηλιόσπορος και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Κεραμικλιά.