της Άντας Ψαρρά

Με το γνωστό χιλιοφορεμένο αυστηρό ύφος και με την παρότρυνση του αρμοδίου υπουργού ο Κυριάκος Μητσοτάκης «κήρυξε»  τον πόλεμο κατά της νεανικής βίας. Τώρα για το αν ο πόλεμος αυτός είναι κατά της νεανικής βίας ή κατά της νεολαίας δεν βάζει κανένας στοίχημα. Θα ήταν χαμένος από χέρι! Δέκα μέρες τώρα οι τελάληδες της παράταξης που τόσο εκτιμάει τη Μελόνι και που σύμφωνα με τον «Νέστωρα» της δημοσιογραφίας ακόμα και στην Αυστρία θα είναι καλύτερα να σχηματιστεί κυβέρνηση με το κόμμα των φιλοναζί παρά να υπάρχει ακυβερνησία, νυχθημερόν παρουσιάζουν άγρια περιστατικά νεανικής βίας. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, αφού συσκέφτηκε προφανώς με την οικογένεια και τους επιτελείς του, αποφάσισε και πάλι να δράσει, με στόχο την ικανοποίηση του άκρατου ποινικού λαϊκισμού που έχει αποδειχτεί το μοναδικό του ιδανικό.

Τώρα λοιπόν θα έρθει πανομοιότυπος με τους προηγουμένους νόμος που θα προβλέπει εγκλεισμό για δεκατετράχρονα και παράλληλα μεγάλα πρόστιμα ή και φυλάκιση για τους γονείς τους. Ποιον ρώτησαν πριν όλο μαζί το υπουργικό συμβούλιο και τα ΜΜΕ Πέτσα αποφανθούν ότι η όποια τιμωρία περνάει από τα σίδερα της φυλακής; Κανέναν! Δεν υπάρχει ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Εσπερία επιστήμονας ή καθηγητής εγκληματολόγος, ποινικολόγος, παιδοψυχίατρος, κοινωνικός λειτουργός κ.λπ., που να θεωρεί τη φυλακή ως πρόσφορο μέσο για την πάταξη της νεανικής παραβατικότητας. Πολλοί θα θυμούνται ότι στο αμέσως προηγούμενο νομοσχέδιο Φλωρίδη–Μπούγα, που άλλαζε για ένατη φορά επί Ν.Δ. τον Ποινικό Κώδικα, υπήρχε διάταξη για μείωση του ορίου ηλικίας στους ανηλίκους που σύμφωνα με τον υπουργό δεν μπορεί να τιμωρούνται με επιείκεια για αδικήματα τα οποία επισείουν ποινές φυλάκισης για τους ενήλικες. Όπως γράφαμε:

«Μάλλον γλιτώνουν δε τα παιδιά του Δημοτικού από τις εξαγγελίες του υφυπουργού Δικαιοσύνης Ι. Μπούγα για ποινική ευθύνη ανηλίκων από τα 10 και όχι από τα 12 χρόνια, ωστόσο παραμένει η προσαύξηση κατά 2 χρόνια των ποινών για ανηλίκους. Την ίδια στιγμή προστέθηκε -καθόλου τυχαία- διάταξη που κατατάσσει τα σχολεία και τα Λύκεια στις περιπτώσεις διατάραξης δημόσιας υπηρεσίας» (Άντα Ψαρρά, «Αρον άρον στη Βουλή οι αλλαγές Φλωρίδη στους Ποινικούς Κώδικες», Εφημερίδα των Συντακτών, 12.2.2024).

Τελικά ήρθε η κατάλληλη συγκυρία και η έντρομη κοινή γνώμη που τροφοδοτείται νυχθημερόν με νεανικά αδικήματα θα καταπιεί αμάσητα τις νέες αυστηρές διατάξεις. Κι αν διαφωνούν οι επιστήμονες και γκρεμίζεται ξανά το Ποινικό Δίκαιο ποιος νοιάζεται; Ποιος τους ρωτάει;  Το Δημόσιο και τώρα, όπως και στις πυρκαγιές, θα εισπράττει πρόστιμα, ενώ οι γονείς που παραμελούν την εποπτεία των παιδιών τους θα μπαίνουν φυλακή και το παιδί θα μπορεί πλέον ανενόχλητο και απροστάτευτο να συνεχίσει την παραβατική του πορεία αν είναι κάτω από 14. Τα υπόλοιπα θα μπαίνουν φυλακή ή θα φτιαχτούν γι’ αυτά ξανά τα αλήστου μνήμης «αναμορφωτήρια» που βλέπαμε στις ελληνικές ταινίες με πρωταγωνίστρια τη Ζωή Λάσκαρη. Μπορεί δε -γιατί όχι;- να επανέλθει και ο Νόμος 4000 περί τεντιμποϊσμού.

Κι αν τα επίσημα στοιχεία νεανικής βίας, όπως τα παρουσίασε στο OPEN ο κατεξοχήν ειδικός Διευθυντής  Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας στο Ινστιτούτο του Παιδιού Γιώργος Νικολαΐδης δεν είναι καθόλου περισσότερα, είναι μάλλον στάσιμα, από όσα καταγράφονται από το 2012 και μετά, τι σημασία έχει;

«Τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης αναπαράγουν συντονισμένα το ίδιο τροπάρι: ότι δήθεν αίφνης τα παιδιά αυτής της κοινωνίας έχουν γίνει τόσο βίαια και ανάλγητα που αποτελούν κίνδυνο για το σύνολο, ότι ζούμε μια τρομακτική αύξηση κρουσμάτων βίας με δράστες ανηλίκους (παρότι αυτό δεν προκύπτει καθόλου αν κανείς δει τα πραγματικά στοιχεία που είναι διαθέσιμα), ότι τάχα οι ποινές δεν είναι αρκετά αυστηρές (παρότι οι ποινές που προβλέπονται ήδη στη χώρα μας για σχετικά αδικήματα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη) και ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα κατασταλτικά μέτρα πειθάρχησης και επιτήρησής τους (παρότι έχουν αποδειχτεί διεθνώς ως αναποτελεσματικά).
Έχει νόημα να επιμένει κανείς στο να δούμε τα πραγματικά ποσοτικά δεδομένα και όχι σε στημένες και παραπλανητικές συγκρίσεις αποσπασματικών αριθμών, να καταλάβουμε τι βοηθάει και τι όχι τα παιδιά και τους εφήβους, να αντιληφθούμε τι από τα όσα εμείς οι ενήλικες κάνουμε ή παραλείπουμε μπορεί να τα εξωθεί σε βίαιες συμπεριφορές, να παραδεχτούμε πως εν τέλει η λύση στο πρόβλημα είναι ένα δημοκρατικό, συμπεριληπτικό σχολείο σε μια πιο ευνομούμενη και δίκαιη κοινωνία και όχι η αδιέξοδη επένδυση σε τεχνολογίες καταστολής και επιτήρησης»

(Κώστας Ζαφειρόπουλος, «Αντιμετώπιση της βίας των εφήβων με γερασμένα και άστοχα μέτρα», Εφημερίδα των Συντακτών, 1.10.2024).

Πώς να χωρέσουν όμως τα λόγια των ειδικών δίπλα στους 24ωρους σοκαρισμένους τηλεπαρουσιαστές της πρωινής, μεσημεριανής, απογευματινής και βραδινής ζώνης που παίζουν και ξαναπαίζουν βίντεο με άγριες συμπλοκές ανηλίκων μέχρι και σεξουαλικές κακοποιήσεις; Ποιος άραγε δεν βουτάει λιγάκι τη γλώσσα στο μυαλό του πριν μιλήσει ξεχνώντας  ότι ειδικά στα παιδιά τα φαινόμενα μιμητισμού μπορούν να είναι μοιραία; Τόλμησε χθες η Ράνια Τζίμα να μιλήσει για το απροστάτευτο δημόσιο σχολείο και την ίδια στιγμή ο Γιάννης Πρετεντέρης την κατακεραύνωσε, λέγοντας ότι ο ίδιος πήγε σε ιδιωτικό, αλλά αν σκεφτόταν καν να κουβαλήσει μαζί του φαλτσέτα η μάνα του θα τον σκότωνε. Ίσως ο κ. Πρετεντέρης να μην θυμάται, όχι απλά ότι ήταν αρκετά μεγάλος όταν πέταγε μπουκάλια στο γήπεδο, αλλά ότι πριν από πολλά χρόνια στο Κολλέγιο Αρένων υπήρξε κακοποίηση σεξουαλική, μαχαίρια και σκληρό μπούλινγκ εντός σχολείου από συμμορία γόνων ευκατάστατων οικογενειών. Μπορεί να κουκουλώθηκαν αυτά αλλά πρόλαβαν να δούνε το φως της δημοσιότητας. Ίσως να μην θυμάται τις πιο πρόσφατες καταγγελίες γονιών στο Αρσάκειο που κι αυτές θάφτηκαν μάνι μάνι. Τα ξεχάσαμε όλα αυτά; Ξεχάσαμε ότι το κοριτσάκι αλβανικής καταγωγής που βιάστηκε στην Εύβοια αναγκάστηκε να αλλάξει αυτό σχολείο; Ξεχάσαμε τη συγκάλυψη ακόμα και από πολιτικούς περιπτώσεων άγριου μπουλινγκ και βιασμών από παιδιά γνωστών οικογενειών;

Κανείς δεν λέει ότι το πρόβλημα δεν υπάρχει. Θα ήταν παράλογο. Κανείς δεν λέει ότι οι φοβισμένοι γονείς που είδαν τα παιδιά τους κακοποιημένα δεν έχουν δίκαιη αγανάκτηση. Ποιος ασχολήθηκε όμως με το ποια ήταν αυτά τα παιδιά, τι έγινε και ποιοι ήταν οι λόγοι που κάποιοι νταήδες και “νταήδισες” τα κατέστησαν στόχους; Θυμάται άραγε κανείς τον Βαγγέλη Γιακουμάκη; Θυμάται τον Άλεξ; Θυμάται τον αχαλίνωτο αγοραίο ρατσισμό που όπλισε εκείνους που τους δολοφόνησαν;  

Μπορεί λοιπόν το πρόστιμο και η φυλάκιση να μη στοιχίζει στην κυβέρνηση και αντίθετα να αποφέρει έσοδα στο Δημόσιο και διακαναλική δημοφιλία, όπως έγινε και με την επαναφορά της χρηματικής εξαγοράς ποινής για τους έχοντες, αλλά η θλιβερή κατάσταση του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος με τις τρομακτικές ελλείψεις, όπως και η ανυπαρξία κοινωνικών δομών δίπλα στην αλόγιστη κρατική βία κάθε άλλο παρά ευνοούν την πάταξη της νεανικής παραβατικότητας.

Με τους νέους νόμους, μάλιστα, αν πάρει κανείς υπόψη του και δεν έχει απολύτως ξεχάσει τα βασικά χαρακτηριστικά της νεολαίας (μιμιτισμός, άγνοια κινδύνου, ανταγωνισμός, πάθος κ.λπ.) πολύ φοβόμαστε ότι θα γίνει ακόμα πιο προσφιλής η προσπάθεια να παραβιάζεται ο νόμος ως ένδειξη μαγκιάς.

Πηγή: x-efimerida.gr