Ανεξάρτητη και διαφανή διεθνή έρευνα για πιθανές παραλείψεις και πράξεις του Λιμενικού που οδήγησαν στο πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ελληνική κυβέρνηση ο πρόεδρος της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου, της επιτροπής LIBE, Χουάν Φερνάντο Λοπέζ Αγκιλάρ.

Η επιστολή κοινοποιήθηκε στην Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αλλά και τον νέο υπουργό Ναυτιλίας, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, σύμφωνα με την efsyn.gr.

Όπως επισημαίνει η έρευνα είναι απαραίτητη «λόγω της έλλειψης σαφήνειας σχετικά με τα γεγονότα» προκειμένου «να εξεταστούν οι ενέργειες των ελληνικών αρχών και της Frontex και η συμμόρφωσή τους με το Δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές Δίκαιο, ιδίως με τη νομοθεσία για την έρευνα για τη διάσωση στη θάλασσα».

Αναλυτικά η επιστολή

«Στις 14 Ιουνίου 2023, ένα σκάφος βυθίστηκε σε διεθνή ύδατα στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας αφού φέρεται να έφυγε από τη Λιβύη στις 10 Ιουνίου, μεταφέροντας περίπου 400 έως 750 άτομα διαφορετικών εθνικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων Αιγυπτίων, Σύριων, Πακιστανών, Αφγανών και Παλαιστινίων.

O αριθμός των νεκρών αυτής της μεγάλης κλίμακας καταστροφής στη Μεσόγειο είναι ακόμη άγνωστος.

Η οδός της Κεντρικής Μεσογείου από τη Βόρεια Αφρική έχει περιγραφεί ως η πιο θανατηφόρα μεταναστευτική οδός στον κόσμο από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, ο οποίος έχει καταγράψει 21.000 θανάτους στην Κεντρική Μεσόγειο από το 2014.

Η Ευρώπη έχει δει έναν αυξανόμενο αριθμό και αναλογία θανατηφόρων περιστατικών. Σχεδόν 4000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2022 ενώ διέσχιζαν μεταναστευτικές διαδρομές από και εντός της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, η πλειονότητα των οποίων έχασαν τη ζωή τους σε θαλάσσιες διαδρομές μέσα και γύρω από την περιοχή.

Πληροφορίες των μέσων ενημέρωσης για τα αίτια του πρόσφατου περιστατικού στα ανοιχτά της Πύλου αναφέρουν ότι τόσο οι ελληνικές αρχές όσο και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) είχαν ειδοποιηθεί για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης του σκάφους λίγες ώρες πριν βυθιστεί.

Η ίδια η Frontex δήλωσε ότι ενημέρωσε τις ελληνικές αρχές για την παρουσία του «μη ασφαλούς» σκάφους νωρίς την Τρίτη 13 Ιουνίου 2023. Παρά την προειδοποίηση αυτή της Frontex, το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα δεν έλαβε καμία ενέργεια με τραγικές συνέπειες και τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές.

Υπήρξαν διαφορετικές εκδοχές στα μέσα ενημέρωσης για τα γεγονότα που συνέβησαν το βράδυ/νύχτα της 13/14 Ιουνίου.

Στο πλαίσιο αυτό, και ελλείψει σαφήνειας σχετικά με τα γεγονότα που οδήγησαν στην ανατροπή του σκάφους, η Επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλεί τις ελληνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσουν, επειγόντως, μια ανεξάρτητη και διαφανή διεθνή έρευνα για το περιστατικό, προκειμένου να εξεταστούν οι ενέργειες των ελληνικών αρχών και του Frontex και η συμμόρφωσή τους με το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, ιδίως νομοθεσία για την έρευνα και διάσωση στη θάλασσα.

Η Επιτροπή LIBE προτείνει αυτή η ανεξάρτητη και διαφανής διεθνής έρευνα να διεξάγεται από έναν καθιερωμένο και σχετικό διεθνή φορέα, όπως ο Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ή/και ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες ή από κοινού από τις αρμόδιες Ηνωμένες Πολιτείες Φορείς των Εθνών (ΟΗΕ), ιδίως ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών.

Τα συμπεράσματα μιας τέτοιας ανεξάρτητης διεθνούς έρευνας θα πρέπει να συμβάλουν στη διαπίστωση λογοδοσίας, στην πρόληψη της επανάληψης τέτοιων περιστατικών και, τελικά, να θέσουν τέλος σε περαιτέρω απώλειες ζωών.

Είμαστε βέβαιοι για τη δέσμευσή σας να αποκαλύψετε τις βαθύτερες αιτίες και όλες τις περιστάσεις και τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτήν την καταστροφή και αναμένουμε την άμεση ανταπόκρισή σας σχετικά με το αίτημά μας».

Παρά το σαμποτάζ που επιχείρησε στο έργο της επιτροπής LIBE του Ευρωκοινοβουλίου η ελληνική κυβέρνηση, διεξήχθη κανονικά η συνέντευξη Τύπου για την επίσημη επίσκεψη και σειρά επαφών στην Ελλάδα.

Η Σοφί Ιν'τ Φελντ, αφού εξέφρασε τα συλλυπητήρια της επιτροπής για τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, ξεκίνησε την τοποθέτησή της σημειώνοντας ότι η επιτροπή της LIBE ήρθε στην Αθήνα συνεχίζοντας την πανευρωπαϊκή προσπάθειά της να θωρακίσει την ελευθερία του Τύπου και των ΜΜΕ, να εξετάσει τις πολιτικές μετανάστευσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα θέματα ίσης μεταχείρισης, αλλά και για την χρήση κακόβουλων λογισμικών και κράτος Δικαίου και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

"Οι λέξεις “πάρε με όταν φτάσεις”, έχουν γίνει πλέον σύμβολο άκρατου πόνου και πένθους, καθώς αδυνατούμε να πιστέψουμε ότι τόσοι νέοι άνθρωποι χάθηκαν άδικα. Γνωρίζουμε ότι αυτή η τραγωδία έχει σημαδέψει το πανελλήνιο και ως Ευρωπαίοι συμπαραστεκόμαστε στους Έλληνες και στις Ελληνίδες", συμπλήρωσε αμέσως, συνεχίζοντας να μιλά στα ελληνικά, η Ολλανδή ευρωβουλευτής της πολιτικής ομάδας Renew Europe.

"Ευχαριστούμε όλους όσοι συνεργάστηκαν με την επιτροπή. Λυπούμαστε που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, υπουργοί, εκπρόσωποι της Αστυνομίας, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος και άλλοι αξιωματούχοι δεν ήταν διαθέσιμοι" υποστήριξε.

Σημείωσε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν "πολύ σοβαροί κίνδυνοι για το κράτος Δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα", αναφέροντας: "Η διαδικασία λογοδοσίας, απαραίτητη για μια υγιή Δημοκρατία, βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση. Περιορίζεται η δυνατότητα κινήσεων ανεξάρτητων Αρχών και ελεύθερων ΜΜΕ, η Δικαιοσύνη είναι εξαιρετικά αργή και αναποτελεσματική, προκαλώντας την κουλτούρα της ατιμωρησίας. Η διαφθορά διαβρώνει τις δημόσιες υπηρεσίες και το κοινό καλό".

 

Εκτεθειμένοι σε σειρά απειλών οι δημοσιογράφοι

Η επιτροπή επισήμανε ότι έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από την δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ χωρίς ορατή πρόοδο των ερευνών. Αυτό στέλνει το μήνυμα ότι η ασφάλεια των δημοσιογράφων δεν αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Η υπόθεση πρέπει να ερευνηθεί χωρίς άλλη καθυστέρηση και η επιτροπή συστήνει η Ελλάδα να απευθυνθεί στην Europol για βοήθεια.

"Οι δημοσιογράφοι είναι εκτεθειμένοι σε σειρά απειλών, τόσο λεκτικών όσο και για την σωματική τους ακεραιότητας, αλλά και σε παρακολουθήσεις με κακόβουλα λογισμικά και αγωγές SLAPP με υπέρογκες χρηματικές απαιτήσεις. Λίγοι ολιγάρχες κατέχουν την ιδιοκτησία των περισσότερων μεγάλων ομίλων ΜΜΕ, περιορίζοντας την ελευθερία και την πολυφωνία τους. Σε συγκεκριμένα θέματα, καταγράφεται δραματική μείωση της δημοσιοποίησης συγκεκριμένων θεμάτων της επικαιρότητας. Μάλιστα, η κα Ιν'τ Φελντ υπογράμμισε ότι για την τραγωδία στα Τέμπη υπήρξε ανακοίνωση και από τα ίδια τα ΜΜΕ και τους εργαζόμενούς τους.

Οι ανεξάρτητες Αρχές υποφέρουν από υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση, παρεμπόδιση στις αρμοδιότητες και δυνατότητές τους, όπως η ΑΔΑΕ, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων κ.ά. Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας που θα έπρεπε να παίξει ζωτικό ρόλο δεν δείχνει αποτελεσματική.

Συνεχίζεται επίσης η παρενόχληση της εισαγγελέα κατά της Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη, κάτι που προκαλεί πολύ σοβαρές ανησυχίες.

Η μεγάλη χρονική διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών και η αμφισβητήσιμη ακεραιότητα τμήματος του προσωπικού της Αστυνομίας οδηγεί στην κουλτούρα της ατιμωρησίας όπου ανθεί η διαφθορά. Αυτά είναι προβλήματα που πρέπει να θεραπευτούν κατά προτεραιότητα".

Pushbacks, βία και παράνομες κρατήσεις

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η αντιμετώπιση των προσφύγων τόσο στα εξωτερικά σύνορα όσο και εντός της Ελλάδας, μεταξύ άλλων και με pushback, βία, παράνομες κρατήσεις και κλοπές υπαρχόντων όπως έχει καταγγελθεί, "προκαλεί πολύ μεγάλη ανησυχία. Ταυτόχρονα, έχουν επιβληθεί περιορισμοί στις αναφορές δεδομένων και γεγονότων για τα θέματα αυτά από δημοσιογράφους, ΜΜΕ και ΜΚΟ, οι οποίοι θα πρέπει να αρθούν άμεσα".

"Παρά το ισχυρό θεσμικό πλαίσιο της Ελλάδας για την ίση μεταχείριση, με την συγκρότηση νέας επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων να είναι προς την σωστή κατεύθυνση, οι πρακτικές είναι πολύ διαφορετικές για περιπτώσεις όπως η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, οι Ρομά ή οι γυναίκες".

"Όλες οι πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στην ενίσχυση της διαφάνειας, όπως ο μηχανισμός υποβολής καταγγελιών για επαναπροωθήσεις της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρέπει να αξιοποιηθούν και να ενισχυθούν", είπε.

Τέλος, όσον αφορά την ίση μεταχείριση, η Ελλάδα έχει "ένα στέρεο νομικό πλαίσιο και έχουν γίνει βήματα στη σωστή κατεύθυνση, όπως η δημιουργία της νέας Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων", ωστόσο "η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική για τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ, τους Ρομά και άλλες εθνοτικές μειονότητες και γυναίκες".

Η επιτροπή καλεί όλα τα κόμματα να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την κοινωνική αλλαγή. Ειδικό βάρος, δε, πρέπει να δοθεί στην οικογενειακή βία, την αστυνομική βία, την ισότητα στο γάμο.

Όπως αναφέρεται και στην επίσημη ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, "η νομοθετική διαδικασία πρέπει να βελτιωθεί με τη χρήση πραγματικών και ουσιαστικών διαβουλεύσεων και με την κατάργηση της αμφιλεγόμενης πρακτικής των πολυνομοσχεδίων".

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η κ. Ιν'τ Φελντ απέφυγε να πει ευθέως αν θεωρεί ότι υπήρξε συμφωνημένος συντονισμός μεταξύ κυβέρνησης και εισαγγελέα Αρείου Πάγου στην άρνηση συνεργασίας με την επιτροπή LIBE, ενώ ειδικά για το πότε ο Ισίδωρος Ντογιάκος ενημέρωσε ότι δεν θα συνεργαστεί με τους ευρωβουλευτές, είπε ότι αυτό έγινε "την τελευταία στιγμή".

Για τις επόμενες κινήσεις της LIBE σε σχέση με την κατάσταση στην Ελλάδα, η κ. Ιν'τ Φελντ είπε ότι θα ενημερωθεί για τα ευρήματα της αποστολής στην Αθήνα το Ευρωκοινοβούλιο και η LIBE, ενώ θα εξεταστεί η πιθανότητα νέας συζήτησης ή ψηφίσματος.

Πηγή: news247.gr