Έξι στις δέκα εταιρείες, που συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα, απέλυσαν τουλάχιστον έναν νεαρό εργαζόμενο που προσλήφθηκε φέτος.
Στη σύγχρονη, διαρκώς εξελισσόμενη αγορά εργασίας, η GEN Ζ, αποτελούμενη κυρίως από νέους ανθρώπους που μόλις ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους, “εισβάλλει” στον επαγγελματικό τομέα με μεγάλες ελπίδες και φιλοδοξίες για το μέλλον.
Αυτή η γενιά έχει ανατραφεί σε μια εποχή ψηφιακής και τεχνολογικής έκρηξης, έχοντας πρόσβαση σε πληθώρα πληροφοριών και εκπαιδευτικών εργαλείων που οι προηγούμενες γενιές δεν είχαν. Ωστόσο, παρόλο που οι νέοι αυτοί διαθέτουν σημαντικές ακαδημαϊκές γνώσεις και δεξιότητες, φαίνεται πως οι εργοδότες δεν είναι πάντα πρόθυμοι να τους υποδεχτούν με ανοιχτές αγκάλες.
Τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας ρίχνουν φως σε μια ανησυχητική πραγματικότητα: η GEN Ζ αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες στην είσοδό της στην αγορά εργασίας, καθώς οι εργοδότες εμφανίζονται διστακτικοί όσον αφορά την πρόσληψή τους.
Η έρευνα αποκαλύπτει μια σειρά από προκλήσεις που χαρακτηρίζουν τη σχέση μεταξύ εργοδοτών και νέων αποφοίτων. Παρά τις υψηλές προσδοκίες των νέων επαγγελματιών, οι απαιτήσεις που θέτει η σύγχρονη αγορά εργασίας συχνά τους φαίνονται υπερβολικά δύσκολες.
Πολλοί εργοδότες υποστηρίζουν ότι η γενιά Ζ, παρόλο που έχει γνώσεις και δεξιότητες, δεν είναι πάντα προετοιμασμένη για τις συνθήκες και την πίεση που συνεπάγεται ο επαγγελματικός κόσμος. Οι νέοι συχνά αισθάνονται ότι οι εργοδότες δεν είναι διατεθειμένοι να τους προσφέρουν ευκαιρίες, και ότι οι προσδοκίες των εταιρειών υπερβαίνουν κατά πολύ τις δυνατότητές τους.
Μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις είναι η αναντιστοιχία μεταξύ των προσδοκιών των νέων εργαζομένων και των απαιτήσεων των εργοδοτών. Η γενιά Ζ έχει μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον που δίνει έμφαση στην καινοτομία και την ταχύτητα, αλλά ταυτόχρονα αναζητά ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, ευέλικτες συνθήκες εργασίας και ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη.
Νέοι εργαζόμενοι istockphoto
Αντίθετα, πολλές εταιρείες εξακολουθούν να λειτουργούν με πιο παραδοσιακά μοντέλα, με αυστηρά ωράρια και υψηλές απαιτήσεις απόδοσης, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση μεταξύ των δύο πλευρών.
Η γενιά Ζ καλείται να προσαρμοστεί και να εξελίξει τις δεξιότητές της, αλλά ταυτόχρονα και οι εργοδότες πρέπει να αναγνωρίσουν την αξία και το δυναμικό αυτής της γενιάς. Πώς, λοιπόν, μπορεί να επιτευχθεί μια καλύτερη συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών;
ΓΙΑΤΙ ΑΠΟΛΥΕΤΑΙ ΜΑΖΙΚΑ Η GEN Z
Η Intelligent, μια πλατφόρμα συμβουλευτικής για την εκπαίδευση και την επαγγελματική σταδιοδρομία, πραγματοποίησε πρόσφατα μια έρευνα με 966 ηγέτες επιχειρήσεων που εμπλέκονται στις διαδικασίες πρόσληψης στην εταιρεία που εργάζονται, με στόχο να ερευνήσει τις απόψεις σχετικά με την πρόσληψη εργαζομένων της GEN Ζ που αποφοίτησαν πρόσφατα από το πανεπιστήμιο.
Η νέα αυτή έρευνα αποκαλύπτει όχι μόνο τις ανησυχίες και τις προσδοκίες των διευθυντών πρόσληψης, αλλά και την ανάγκη για μια νέα προσέγγιση στην εκπαίδευση και στην ένταξη των νέων επαγγελματιών στην αγορά εργασίας.
Σημαντικά ευρήματα που προκύπτουν:
Το 75% των εταιρειών αναφέρει ότι κάποιοι ή όλοι οι εργαζόμενοι που αποφοίτησαν πρόσφατα και προσλήφθηκαν φέτος δεν τους ικανοποίησαν τελικά με τις ικανότητές τους.
6 στις 10 εταιρείες απέλυσαν έναν νέο πτυχιούχο που προσλήφθηκε φέτος.
1 στους 6 διευθυντές πρόσληψης δηλώνουν ότι είναι επιφυλακτικοί να προσλάβουν άτομα που αποφοίτησαν πρόσφατα.
Οι διευθυντές πρόσληψης δηλώνουν ότι οι πρόσφατοι απόφοιτοι είναι απροετοίμαστοι για την αγορά εργασίας, δεν μπορούν να διαχειριστούν τον φόρτο εργασίας και είναι μη επαγγελματίες.
1 στις 7 εταιρείες μπορεί να αποφύγει την πρόσληψη ατόμων που αποφοίτησαν πρόσφατα το επόμενο έτος.
9 στους 10 διευθυντές πρόσληψης λένε ότι οι εργαζόμενοι που αποφοίτησαν πρόσφατα από το πανεπιστήμιο πρέπει να υποβληθούν σε εκπαίδευση.
3 στις 4 εταιρείες αναφέρουν προβλήματα με προσλήψεις πρόσφατων πτυχιούχων
Φέτος, το 94% των εταιρειών αναφέρει ότι προσέλαβε άτομα που αποφοίτησαν πρόσφατα από το πανεπιστήμιο. Μεταξύ αυτών των εταιρειών, μόνο το 25% δηλώνει ότι όλες οι προσλήψεις νέων αποφοίτων λειτουργούσαν καλά, ενώ το 62% αναφέρει ότι μόνο μερικές ήταν επιτυχείς. Επιπλέον, το 14% αναφέρει ότι μόνο λίγες ή καμία από τις προσλήψεις δεν ήταν επιτυχείς.
Οι πιο συχνά αναφερόμενοι λόγοι για τους οποίους οι προσλήψεις νεαρών εργαζομένων τελικά δεν λειτουργούσαν ήταν η έλλειψη κινήτρων ή πρωτοβουλίας (50%), οι κακές επικοινωνιακές ικανότητες (39%) και η έλλειψη επαγγελματισμού (46%). Άλλοι παράγοντες περιλάμβαναν δυσκολίες με την ανατροφοδότηση (38%) και ανεπαρκείς ικανότητες επίλυσης προβλημάτων (34%).
6 στις 10 εταιρείες απέλυσαν φέτος έναν εργαζόμενο που αποφοίτησε πρόσφατα
Η πλειονότητα των εταιρειών (79%) αναφέρει ότι αναγκάστηκαν να θέσουν τουλάχιστον κάποιους από αυτούς τους υπαλλήλους σε διαδικασία βελτίωσης απόδοσης, και το 60% αναφέρει ότι κάποιοι τελικά απολύθηκαν.
«Πολλοί από όσους αποφοίτησαν πρόσφατα μπορεί να δυσκολεύονται να εισέλθουν στην αγορά εργασίας για πρώτη φορά, καθώς μπορεί να υπάρχει μια τεράστια αντίθεση με ό,τι έχουν συνηθίσει κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής τους πορείας. Συχνά είναι απροετοίμαστοι για ένα λιγότερο δομημένο περιβάλλον, τις πολιτισμικές δυναμικές του χώρου εργασίας και τις προσδοκίες για αυτονομία στη δουλειά. Αν και μπορεί να έχουν κάποια θεωρητική γνώση από το πανεπιστήμιο, συχνά λείπει η πρακτική, εμπειρική γνώση και οι «μαλακές» δεξιότητες που απαιτούνται για να πετύχουν στο εργασιακό περιβάλλον. Αυτοί οι παράγοντες, σε συνδυασμό με τις προσδοκίες των πιο έμπειρων εργαζομένων, μπορεί να δημιουργήσουν προκλήσεις τόσο για τους πρόσφατους αποφοίτους όσο και για τις εταιρείες στις οποίες εργάζονται», δηλώνει ο Διευθυντής Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Καριέρας της Intelligent, Huy Nguyen.
«Είναι εύκολο για τους διευθυντές να υιοθετούν τυπικά στερεότυπα για τη GEN Ζ και να τους απορρίπτουν εντελώς. Ωστόσο, οι εταιρείες έχουν την ίδια ευθύνη να τους προετοιμάσουν για την συγκεκριμένη θέση και να τους δώσουν την καλύτερη ευκαιρία να πετύχουν. Κατανοώντας τις προκλήσεις των εργαζομένων της GEN Ζ, οι εταιρείες μπορούν να υιοθετήσουν μια πιο προληπτική προσέγγιση, εφαρμόζοντας επίσημα προγράμματα εκπαίδευσης υπαλλήλων που περιγράφουν σαφώς την εταιρική κουλτούρα και τις προσδοκίες. Η σύνδεση πρόσφατων αποφοίτων με μέντορες στην εταιρεία μπορεί επίσης να αποδώσει σημαντικά, καθώς μπορεί να παρέχει στους εργαζομένους της GEN Ζ καθοδήγηση, ανατροφοδότηση και υποστήριξη για να πετύχουν.»
“Είναι απροετοίμαστοι για την αγορά εργασίας”
Σύμφωνα με την έρευνα, οι διευθυντές πρόσληψης έχουν αρκετούς προβληματισμούς σχετικά με τους νέους αποφοίτους στην εργασία.
Σχεδόν τα δύο τρίτα (65%) των διευθυντών πρόσληψης που συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύουν ότι οι νέοι απόφοιτοι πανεπιστημίου είναι απαιτητικοί, και το 63% θεωρεί ότι προσβάλλονται πολύ εύκολα. Επιπλέον, περισσότεροι από τους μισούς (55%) πιστεύουν ότι τους λείπει η εργασιακή ηθική, και το 54% λέει ότι δεν ανταποκρίνονται καλά στην ανατροφοδότηση. Ομοίως, το 53% αισθάνεται ότι οι νέοι απόφοιτοι πανεπιστημίου είναι απροετοίμαστοι για την αγορά εργασίας και πιστεύουν ότι έχουν κακές επικοινωνιακές ικανότητες.
“Θα πρέπει να εκπαιδευτούν”
Περισσότεροι από το 1/5 (21%) των διευθυντών πρόσληψης αναφέρουν ότι οι νέοι απόφοιτοι συχνά δεν μπορούν να διαχειριστούν τον φόρτο εργασίας. Περίπου το 20% λέει ότι συχνά αργούν να ξεκινήσουν τη δουλειά και το 19% παρατηρεί ότι συχνά δεν ντύνονται επαγγελματικά. Επιπλέον, το 19% διαπιστώνει ότι συχνά δεν χρησιμοποιούν κατάλληλη γλώσσα για την εργασία, ενώ το 18% παρατηρεί ότι συχνά αργούν σε συναντήσεις. Περίπου το 17% πιστεύει ότι είναι συχνά πολύ δύσκολοι στη διαχείριση, και το 15% αναφέρει ότι συχνά παραδίδουν τις εργασίες αργά.
Σχεδόν οι μισοί διευθυντές πρόσληψης (46%) πιστεύουν ότι οι απόφοιτοι πανεπιστημίου θα πρέπει σίγουρα να κάνουν εκπαίδευση σχετικά με τη συμπεριφορά στο γραφείο, ενώ το 42% πιστεύει ότι μάλλον θα πρέπει να κάνουν.
Προς το παρόν, το 54% των εταιρειών προσφέρει εκπαίδευση, το 48% την καθιστά υποχρεωτική για όλους τους νέους υπαλλήλους, το 24% την απαιτεί συγκεκριμένα για όλους τους υπαλλήλους της GEN Ζ, και το 16% την επιβάλλει σε όλους τους εργαζομένους στην εταιρεία.
1 στις 7 εταιρείες ενδέχεται να μην προσλάβουν νέους απόφοιτους πανεπιστημίου το 2025
Η πλειονότητα (84%) των εταιρειών σκοπεύει να προσλάβει νέους απόφοιτους πανεπιστημίου το 2025, ενώ περίπου το 5% δεν σκοπεύει να το κάνει, και το 10% δεν είναι σίγουρο. Για τις εταιρείες που δεν σκοπεύουν να προσλάβουν πρόσφατους αποφοίτους, οι κύριοι λόγοι περιλαμβάνουν την απουσία θέσεων εργασίας (51%), ανησυχίες για την προετοιμασία της GEN Ζ για την αγορά εργασίας (31%), και τα υψηλά ποσοστά αποχώρησης μεταξύ των νέων αποφοίτων (31%).
1 στους 6 διευθυντές πρόσληψης είναι επιφυλακτικοί να προσλάβουν νέους απόφοιτους πανεπιστημίου
Το ένα τέταρτο των διευθυντών πρόσληψης δηλώνει στην εταιρεία ότι θα ένιωθαν εξαιρετικά ενθουσιασμένοι να προσλάβουν έναν νέο απόφοιτο, και το 34% θα ένιωθαν κάπως ενθουσιασμένοι. Τέλος, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, περίπου το 25% αισθάνεται ουδέτερα, ενώ το 13% είναι κάπως επιφυλακτικοί και το 4% είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί.
Αυτά υποστηρίζουν οι εργοδότες. Θα είχε σίγουρα μεγάλο ενδιαφέρον να υπήρχε στην έρευνα και η θέση της άλλης πλευράς.
Κανείς δεν οργανώνει κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις όπως οι Γάλλοι. Η τελευταία, μεγάλη κινητοποίηση πραγματοποίηθηκε πριν 11 μέρες απέναντι στην αλματώδη αύξηση του κόστους ζωής, στην ακρίβεια και την ενεργειακή κρίση, με την Ανί Ερνό, που πρόσφατα έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, και τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, επικεφαλής του ενιαίου αριστερού μετώπου στη γαλλική Εθνοσυνέλευση, να βρίσκονται στην κεφαλή της πορείας.
Εν τω μεταξύ στη χώρα μας, με πάνω από τον διπλάσιο πληθωρισμό από εκείνο της Γαλλίας, με τα σκάνδαλο να διαδέχονται το ένα το άλλο, δεν κουνιέται φύλλο. Σίγουρα είναι θέμα κουλτούρας, σίγουρα είναι και πολλά άλλα που δεν μπορούμε να «διαβάσουμε» με γυμνό μάτι, σε κάθε περίπτωση ωστόσο οι Γάλλοι κάπως καλύτερα οργανώνονται και διεκδικούν από εμάς. Υπάρχει μία «παράδοση» στην κινητοποίηση κοιτάζοντας την ιστορία της Γαλλίας, που ξεκινά από τη Γαλλική Επανάσταση και την κομμούνα του Παρισιού το 1871 και συνεχίζει μέχρι τις μέρες μας, με τη διαμαρτυρία και τη διεκδίκηση να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της γαλλικής δημόσιας ζωής.
Οι συντηρητικοί πολιτικοί και τα συστημικά ΜΜΕ τονίζουν ότι τα κοινωνικά κινήματα και οι διαμαρτυρίες διχάζουν τους πολίτες, ωστόσο η αλήθεια είναι ότι η γαλλική δημοκρατία οικοδομήθηκε πάνω σε αυτό τον κοινωνικό δεσμό μεταξύ των ανθρώπων, πάνω σε ένα μοντέλο στο οποίο η ψηφοφορία και οι εκλογές δεν αποτελούν το μόνο μέσο λαϊκής έκφρασης.
Η αλήθεια είναι αυτή η παράδοση, αυτό το μοντέλο λειτουργεί. Τον Μάιο του 1968, μία βίαιη αστυνομική καταστολή φοιτητών διαδηλωτών προκάλεσε γενική απεργία και μαζική εξέγερση που οδήγησε τον πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ να εγκαταλείψει τη χώρα. Το 1995 υπήρξε ένα κύμα μαζικών γενικών απεργιών, που οδήγησε σε αύξηση του κατώτατου μισθού, ενώ τα τελευταία χρόνια τα «Κίτρινα Γιλέκα», παρά τις προσπάθειες της ακροδεξιάς να το καπηλευτεί, σταμάτησαν την νομοθετική πρωτοβουλία του Εμανουέλ Μακρόν να εισάγει φόρο άνθρακα κι άλλες «μεταρρυθμίσεις», όπως τις ονόμαζε, που θα επιβάρυναν δυσανάλογα τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα. Οι Γάλλοι δεν φορούν τα βάσανά τους σαν παράσημο τιμής, όπως συνηθίζεται σε άλλες χώρες και κοινωνίες. Εκεί, ίσως πρέπει και εμείς να κοιταχτούμε στον καθρέφτη και να δούμε γιατί ακριβώς η κινηματική παρακαταθήκη των μνημονιακών χρόνων έχει σιγήσει, ιδιαίτερα τα δύο τελευταία χρόνια. Τι φταίει γι’αυτό, γιατί δεν διεκδικούμε ως κοινωνία αυτά τα οποία η σημερινή κυβέρνηση μας στερεί; Γιατί υπομένουμε στωικά αντικοινωνικές, ελιτίστικες πολιτικές;
«Δυστυχώς, η καταστολή λειτουργεί», έγραψε η Zeynep Tufekci στο The Atlantic το 2020, απηχώντας τα κοινωνικά κινήματα στις ΗΠΑ και το Black Lives Matter. «Όσο γενναίοι κι αν είναι οι διαδηλωτές, ένα κράτος έχει συχνά πολύ περισσότερες δυνατότητες να προκαλέσει κόστος το οποίο οι απλοί διαδηλωτές είναι εξαιρετικά δύσκολο να το αντέξουν», γράφει η Tufekci. Η «εξουσία», όμως, δεν έχει να κάνει μόνο με μία κυβέρνηση που μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. «Η νομιμότητα, όχι η καταστολή, είναι το θεμέλιο μίας ανθεκτικής εξουσίας. Η απώλεια της νομιμότητας είναι η σημαντικότερη απειλή για ένα δημοκρατικό πολιτικό σύστημα», συνεχίζει η Tufekci.
Το «ρεύμα», η κοινωνική δυναμική αν θέλετε, μπορεί να αλλάξει, ειδικά όσο η νεολαία ασχολείται με την πολιτική δράση και τον ακτιβισμό. Παγκοσμίως, η Gen Z διαμορφώνει σταδιακά τις συνθήκες για μία νέα, μαζική πολιτική απάντηση σε πολιτικές ηγεσίες που δεν στηρίζουν τα αιτήματά της και πετσοκόβουν τα όνειρά της. Εκεί υπάρχει προοπτική για το παρόν και για το μέλλον. Γιατί καλό είναι να βγάζουμε το καπέλο στους Γάλλους, αλλά ας δοκιμάσουμε κι εμείς να μάθουμε κάτι και να πάρουμε τη σκυτάλη των διεκδικήσεων.
Η Generation Z αντεπιτίθεται και παραιτείται. Βάζουν τέλος σε αυταρχικές στάσεις των εργοδοτών τους και δεν κάθονται να υπομένουν άθλιες συνθήκες εργασίας και όλα αυτά τα μοιράζονται με τους υπόλοιπους συμπάσχοντες.
Η Generation Z αντεπιτίθεται και παραιτείται. Βάζουν τέλος σε αυταρχικές στάσεις των εργοδοτών τους και δεν κάθονται να υπομένουν άθλιες συνθήκες εργασίας και όλα αυτά τα μοιράζονται με τους υπόλοιπους συμπάσχοντες.
Τα «άπλυτα» των εργοδοτών τους βγαίνουν στη φόρα και τα δημοσιεύουν στο Reddit στην ομάδα «anti-work».
Όπως αναφέρεται και στην περιγραφή, το «anti-work» είναι μια ομάδα θέλουν ή σκέφτονται να σταματήσουν τη δουλειά τους, θέλουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο μια ζωή χωρίς εργασία, θέλουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις anti-work ιδέες και αναζητούν λύσεις στα προβλήματα που σχετίζονται με τη δουλειά τους.
Το anti-work κίνημα αποτελεί μια τάση που κερδίζει έδαφος ανάμεσα στους νέους εργαζόμενους, καθώς η Generation Z αφήνει το σημάδι της στην αγορά εργασίας. Και δεν είναι μία τάση που αφορά μόνο τις ΗΠΑ. Στην Κίνα, μία ολόκληρη γενιά αρνείται να ακολουθήσει τις επιταγές της εποχής για όλο και μεγαλύτερη παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα στη δουλειά και αντ΄ αυτού βρίσκει την ευτυχία στην απλή ζωή και την χαλάρωση.
Στις ΗΠΑ, οι εργαζόμενοι παραιτούνται από τις δουλειές τους μαζικά εδώ και έξι μήνες τουλάχιστον, καθώς μόνο τον Σεπτέμβριο, 4,4 εκατ. άνθρωποι δήλωσαν παραίτηση -περισσότεροι από οποιονδήποτε άλλο μήνα στην ιστορία- ενώ πολλοί δεν επιστρέφουν ποτέ στην αγορά εργασίας.
Για κάποιους από αυτούς, η δουλειά δεν αξίζει πια. Οι μισθοί βρίσκονται σε πτώση εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ, ενώ τα φοιτητικά δάνεια αυξάνονταν.
Πολύ απλά, οι εργαζόμενοι «απεργούν» και αρνούνται να επιστρέψουν στη δουλειά, εκτός και εάν οι συνθήκες βελτιωθούν.
Οι μισοί από τους νέους followers μπήκαν στο γκρουπ τον Οκτώβριο. Πρακτικά, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι μπαίνουν στη σελίδα αυτή καθημερινά.
Το antiwork κίνημα μιλά για ένα lifestyle χωρίς δουλειά και στοχεύει να φτιάξει μία κοινότητα ανθρώπων που ενώνουν τις δυνάμεις τους απέναντι στην εκμετάλλευση των εργαζομένων.
Κεντρικό ρόλο στην απαίτηση των εργαζομένων για καλύτερες συνθήκες δουλειάς παίζει η είσοδος της Generation Z στην αγορά εργασίας.
Το σίγουρο είναι ότι οι εργοδότες αναγκάζονται πλέον να ακούσουν τους εργαζόμενους. Στις ΗΠΑ, το φαινόμενο των εστιατορίων που καταλήγουν να κατεβάσουν ρολά γιατί αδυνατούν να βρουν προσωπικό είναι πλέον μία καθημερινότητα.
Επιχειρήσεις καταφεύγουν σε μπόνους προσλήψεων για να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας, όμως πλέον δέχονται ελάχιστα βιογραφικά για τις αγγελίες που δημοσιεύουν. Και στο φαινόμενο του «ghosting», οι ρόλοι έχουν πια αντιστραφεί: Ενώ παλιά οι υποψήφιοι εργαζόμενοι παραπονιούνταν ότι οι επιχειρήσεις εξαφανίζονταν (ghosting) μετά τις συνεντεύξεις για δουλειά, τώρα οι συνεντευξιαζόμενοι είναι εκείνοι που δεν απαντούν και εξαφανίζονται όταν οι επιχειρήσεις θέλουν να τους προσλάβουν.