Η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην ΕΕ είναι αυτή του Αυγούστου του 2023 στον Έβρο

Για την ετήσια έκθεση του Copernicus, που δόθηκε σήμερα Δευτέρα στη δημοσιότητα, έκανε ανάρτηση στο Facebook ο καθηγητής μετεωρολογίας και διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Κώστας Λαγουβάρδος, επισημαίνοντας ότι για πρώτη φορά στη σύνταξη της έκθεσης συμμετέχει και ελληνικός φορέας, συγκεκριμένα η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με παροχή μετεωρολογικών δεδομένων για την κακοκαιρία Daniel.

Στα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης:

• τους 11 από τους 12 μήνες του 2023, η μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη ήταν υψηλότερη από τις κανονικές τιμές
• οι βροχοπτώσεις στην Ευρώπη το 2023 ήταν σχετικά αυξημένες κατά περίπου 7% σχετικά με τις κανονικές τιμές.  Αντίθετα, ο αριθμός των ημερών με χιόνι ήταν συνολικά στην Ευρώπη μικρότερος από τις κανονικές τιμές
• οι παγετώνες στις Άλπεις έχουν χάσει το 10% του όγκου τους τα τελευταία δύο έτη
• η μέση ετήσια θερμοκρασία θάλασσας ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ
• πολλές ήταν οι πλημμύρες, με περίπου 1,6 εκατομμύριο ανθρώπους να επηρεάζονται από πλημμυρικά επεισόδια το 2023
• 63 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από θύελλες,  44 από πλημμύρες και 44 από δασικές πυρκαγιές

Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ημερών με ακραία θερμική επιβάρυνση έφτασε τις 40 στην Κεντρική Μακεδονία και στη Θεσσαλία. Οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές ήταν πολλές και το 2023, κυρίως στην Ιβηρική, στη Σικελία και στην Ελλάδα. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, τον Αύγουστο του 2023 στον Έβρο, είχαμε την μεγαλύτερη σε έκταση δασική πυρκαγιά που έχει ποτέ καταγραφεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

•  

Ο κόσμος μόλις έζησε τον πιο ζεστό Ιανουάριο που έχει καταγραφεί ποτέ, καθώς συνεχίζεται μια σειρά από εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή, που πυροδοτούνται από την κλιματική αλλαγή, ανακοίνωσε σήμερα η υπηρεσία κλιματικής αλλαγής Copernicus (C3S) της ΕΕ.

Ο περασμένος μήνας ξεπέρασε σε ζέστη τον προηγούμενο πιο θερμό Ιανουάριο που είχε καταγραφεί, αυτόν του 2020, σύμφωνα με τα αρχεία της C3S, τα οποία χρονολογούνται από το 1950.

Το ρεκόρ ζέστης του φετινού Ιανουαρίου έρχεται μετά την κατάταξη του 2023 ως της πιο ζεστής χρονιάς που έχει ζήσει ο πλανήτης, βάσει των παγκόσμιων αρχείων που χρονολογούνται από το 1850, καθώς η προκαλούμενη από τον άνθρωπο κλιματική αλλαγή και το καιρικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο θερμαίνει την επιφάνεια των υδάτων στον ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, ώθησαν τις θερμοκρασίες προς τα πάνω.

Kάθε μήνας της περσινής χρονιάς από τον Ιούνιο και μετά ήταν ο πιο ζεστός που έχει καταγραφεί ποτέ, σε σύγκριση με τους ίδιους μήνες τα προηγούμενα χρόνια. «Όχι μόνον ήταν ο πιο ζεστός Ιανουάριος στα χρονικά, αλλά μόλις ζήσαμε μια 12μηνη περίοδο με περισσότερο από 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική περίοδο αναφοράς», σημείωσε η υποδιευθύντρια του C3S Σαμάνθα Μπέρτζες. «Η ταχεία μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών», σημείωσε.

Σύμφωνα με επιστήμονες στις ΗΠΑ, το 2024 έχει μια στις τρεις πιθανότητες να είναι ακόμη πιο ζεστή χρονιά από την περσινή, και 99% πιθανότητες να καταταχθεί στις πέντε πρώτες θερμότερες χρονιές. Το φαινόμενο Ελ Νίνιο άρχισε να εξασθενεί τον περασμένο μήνα και επιστήμονες επισήμαναν ότι μπορεί να αλλάξει στο ψυχρότερο αντίστοιχο φαινόμενο, το Λα Νίνια, αργότερα φέτος.

Ωστόσο οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας τον περασμένο μήνα ήταν οι υψηλότερες οποιουδήποτε Ιανουαρίου μέχρι σήμερα για τον οποίο υπάρχουν στοιχεία.

Στην Συμφωνία του Παρισιού του 2015, οι χώρες συναίνεσαν να καταβάλουν προσπάθειες για να αποτραπεί η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη να ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό Κελσίου, ώστε να αποφευχθεί η πρόκληση πιο σοβαρών και μη αναστρέψιμων συνεπειών. Μολονότι το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου ξεπεράστηκε για περίοδο 12 μηνών, ο κόσμος δεν έχει ακόμη υπερβεί τον στόχο που θέτει η Συμφωνία του Παρισιού, η οποία αναφέρεται σε μέση παγκόσμια θερμοκρασία για δεκαετίες.

Ορισμένοι επιστήμονες έχουν δηλώσει ότι ο στόχος αυτός δεν είναι πλέον δυνατό ρεαλιστικά να επιτευχθεί, αλλά έχουν καλέσει τις κυβερνήσεις να δράσουν ταχύτερα για τη μείωση των εκπομπών CO2 ώστε να περιοριστεί η υπέρβασή του –και η θανατηφόρα ζέστη, ξηρασία και άνοδος της στάθμης της θάλασσας που θα προκαλέσει αυτή για τους ανθρώπους και τα οικοσυστήματα— όσο το δυνατόν περισσότερο. 

Ο προηγούμενος μήνας ήταν ο πιο θερμός Σεπτέμβριος που έχει καταγραφεί ποτέ σε παγκόσμια κλίμακα, ανακοίνωσε σήμερα το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.

Μάλιστα, σύμφωνα με το Copernicus, η θερμοκρασία των 16,38°C έσπασε όλα τα ρεκόρ για μήνα Σεπτέμβριο, ξεπερνώντας κατά μισό βαθμό Κελσίου, την προηγούμενη υψηλότερη τιμή που είχε καταγραφεί τον Σεπτέμβριο του 2020.

Έτσι, συνεχίζεται ένα σερί παγκόσμιων μηνιαίων ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας, το οποίο έχει ξεκινήσει από τον Ιούνιο.

Σύμφωνα με την υπηρεσία κλιματικής αλλαγής Copernicus, ο φετινός Σεπτέμβριος είναι θερμότερος κατά 1,75°C από τον μέσο όρο του Σεπτεμβρίου την περίοδο 1850-1900, την προβιομηχανική περίοδο αναφοράς, προτού αρχίσει να καταγράφεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Παράλληλα, ο Σεπτέμβριος του 2023 ήταν κατά έναν ολόκληρο βαθμό Κελσίου θερμότερος από ό,τι την περίοδο 1991-2020.

Copernicus: Το 2023 φαίνεται πως θα είναι το θερμότερο έτος στην ιστορία

Την ίδια ώρα, το 2023 φαίνεται πως θα είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ στα χρονικά, με τη θερμοκρασία φέτος να οδεύει να είναι 1,4°C πάνω από τον μέσο όρο κατά την προβιομηχανική εποχή.

Με άλλα λόγια, θα είναι μόλις 0,1 βαθμό Κελσίου κάτω από τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, που είχε σκοπό η αύξηση της θερμοκρασίας να περιοριστεί στον 1,5°C μέχρι το τέλος του αιώνα.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η υποδιευθύντρια του Copernicus, Σαμάνθα Μπέρτζες, δύο μήνες πριν την παγκόσμια σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα «COP28», «η αίσθηση του επείγοντος για την ανάληψη φιλόδοξης δράσης για το κλίμα δεν ήταν ποτέ πιο κρίσιμη».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, dpa

Τεράστια είναι η καταστροφή που έχει προκαλέσει η πυρκαγιά στην Αλεξανδρούπολη, η οποία καίει εδώ και 6 ολόκληρες μέρες.

Αυτό αποτυπώνεται άλλωστε και από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις δασικές πυρκαγιές Copernicus, το οποίο μετά τη σάρωση των καμένων περιοχών αναφέρει πως η έκταση που είχε καεί μέχρι χθες Πέμπτη στην Αλεξανδρούπολη (πάνω από 720.000 στρέμματα) είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί σε ευρωπαϊκό έδαφος εδώ και χρόνια.

Το φετινό καλοκαίρι ήταν το πιο ζεστό που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus για την κλιματική αλλαγή (C3S), η οποία υπογραμμίζει τις θερμοκρασίες ρεκόρ που παρατηρήθηκαν τον Αύγουστο στις μεσογειακές χώρες, οι οποίες επλήγησαν σκληρά από τις πυρκαγιές.

Η μέση θερμοκρασία Ιουνίου-Ιουλίου-Αυγούστου στην Ευρώπη ήταν υψηλότερη κατά σχεδόν 1 βαθμό Κελσίου από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, αναφέρει η Copernicus σε ανακοίνωση που εξέδωσε. «Αυτό το καθιστά το πιο ζεστό καλοκαίρι», με μικρή διαφορά (0,1 βαθμό Κελσίου) από τα καλοκαίρια του 2010 και του 2018.

Έτσι οι θερμοκρασίες ήταν χαμηλότερες από τον μέσο όρο στη βόρεια Ευρώπη, αλλά πιο υψηλές στην ανατολική, ενώ θερμοκρασίες ρεκόρ καταγράφηκαν στις μεσογειακές χώρες.

«Στη διάρκεια του καύσωνα στη νότια Ευρώπη, θερμοκρασία 48,8 βαθμών Κελσίου καταγράφηκε στις 11 Αυγούστου στη Σικελία. Η θερμοκρασία αυτή, αν επιβεβαιωθεί από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, θα είναι η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη» υπογραμμίζει η C3S.

Το κύμα καύσωνα, το οποίο έπληξε επίσης την Ισπανία και νωρίτερα μέσα στον μήνα την Ελλάδα και την Τουρκία, συνέβαλε στη δημιουργία «ευνοϊκών συνθηκών» για τις καταστροφικές πυρκαγιές στην περιοχή, σχολίασε η ευρωπαϊκή υπηρεσία.