Παγκόσμιος Μήνας Alzheimer

«Ζώντας καλά με την άνοια»

 

 

Σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της δημόσιας υγείας τα επόμενα χρόνια εξελίσσεται η άνοια.

Οι ασθενείς με άνοια ξεπερνούν τα 50 εκατομμύρια παγκοσμίως και θα υπερτριπλασιαστούν μέχρι το 2050.

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή αιτία άνοιας των ηλικιωμένων.

Το ετήσιο κόστος της άνοιας ξεπερνά σε παγκόσμιο επίπεδο το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια.

 

 Η κοινωνικοοικονομική  διάσταση της άνοιας, η ελληνική πραγματικότητα και τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα για την άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ  αναλύθηκαν σε συνέντευξη τύπου που διοργάνωσε η Εταιρεία Αlzheimer Αθηνών με την ευγενική υποστήριξη της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας ELPEN.

Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν οι κ.κ. Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος - Ψυχίατρος, Πρόεδρος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών και Πρόεδρος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια, Μάγδα Τσολάκη, Νευρολόγος – Ψυχίατρος, καθηγήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και Τάκης Βιδάλης, Νομικός, Πρόεδρος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με άνοια και των φροντιστών τους. 

Ο αριθμός των ασθενών με άνοια ανέρχεται σήμερα στα 50 εκατομμύρια παγκοσμίως και υπολογίζεται, ότι θα υπερτριπλασιαστεί μέχρι το 2050. Η άνοια πλήττει το 5,4 % των ανθρώπων άνω των 65 ετών. Η δραματική  αύξηση των ατόμων της τρίτης ηλικίας καθιστά την άνοια μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της δημόσιας υγείας τα επόμενα χρόνια.

 

Η νόσος Αλτσχάιμερ  είναι η πιο συχνή αιτία της άνοιας των ηλικιωμένων και αποτελεί μεγάλο κοινωνικοοικονομικό φορτίο σε όλες τις χώρες του κόσμου, αφού πρόκειται για μία μη αναστρέψιμη, προοδευτικά εξελισσόμενη,  νευροεκφυλιστική  νόσο που οδηγεί σε αναπηρία.

 τα τελευταία χρόνια έχουν επενδυθεί τεράστιοι πόροι, ενέργεια και προσπάθεια από τις κοινωνίες και την ερευνητική κοινότητα σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Στο πλαίσιο αυτό,

 έχει συντελεστεί μεγάλη πρόοδος σε επίπεδο κατανόησης της νόσου, ανακάλυψης νέων παθολογικών αιτιών και νέων μεθόδων ανίχνευσής τους, αλλά και σε ό,τι αφορά στα γενετικά αίτια και τη συμβολή του τρόπου ζωής στη διατήρηση των νοητικών ικανοτήτων.

Όπως τόνισε η κα Σακκά  «Τα άτομα με άνοια μπορούν και πρέπει να ζήσουν καλά σε κοινωνίες φιλικές προς την άνοια,  έχοντας  πρόσβαση σε έγκαιρη διάγνωση, θεραπεία και παρακολούθηση. Η διασφάλιση μιας προσωποκεντρικής, συντονισμένης και ποιοτικής φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια της νόσου αποτελεί αναμφίβολα ένα ζήτημα κρίσιμης σημασίας.  Σε μια κοινότητα φιλική προς την άνοια οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής και ελέγχου της καθημερινότητάς τους, αντιμετωπίζονται με σεβασμό και προσφέρουν στους συνανθρώπους τους».

 

Τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των ατόμων με άνοια έχουν ήδη γίνει στην χώρα µας, µε την εκπόνηση και ψήφιση από την Βουλή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Άνοια και την προώθηση της άνοιας ως προτεραιότητα στη Δηµόσια Υγεία. Ήδη 8 Κέντρα Ημέρας για άτομα με άνοια, 12 Ιατρεία Μνήμης και 2 Μονάδες Τελικού Σταδίου βρίσκονται στην τελική φάση υλοποίησης και θα λειτουργήσουν άμεσα στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδος.

Στην τοποθέτησή της η κα Τσολάκη αναφέρθηκε στη σημασία της προστασίας των ηλικιωμένων από την άνοια, εστιάζοντας σε τρεις στόχους. Ειδικότερα, τόνισε πως «Ο πρώτος στόχος σχετίζεται με την επίτευξη της προφύλαξης και αφορά σε 9 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι εάν αξιολογηθούν έγκαιρα, μπορούν να ελαττώσουν τον αριθμό των ασθενών με άνοια σε ποσοστό που φτάνει το 30%. Ο δεύτερος στόχος έχει να κάνει με την αξιόπιστη και έγκαιρη διάγνωση, που αφήνει σημαντικά περιθώρια για άμεσες παρεμβάσεις, όπως είναι η διοργάνωση εξατομικευμένων και συντονισμένων σχεδίων φροντίδας, ο έλεγχος των συμπτωμάτων, η ελάττωση του κόστους, η συμμετοχή σε κλινικές μελέτες που τροποποιούν την πορεία της νόσου, αλλά και η καθυστέρηση στην ιδρυματοποίηση. Ο τρίτος στόχος αφορά στη ανεύρεση ριζικής θεραπείας των πρώιμων σταδίων της νόσου Αλτσχάιμερ, η οποία να μπορεί να σταματήσει ή ακόμη και να αναστρέψει την  νευροεκφύλιση που σχετίζεται με τη συγκεκριμένη νόσο, αναχαιτίζοντας σημαντικά τη νοητική έκπτωση».

 

                                  ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

 

Αναφερόμενος στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την άνοια, ο κ. Βιδάλης ανέφερε ότι «Μια από τις βασικές προτεραιότητές του είναι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών και των φροντιστών τους. Η προετοιμασία για τη δράση αυτή ξεκίνησε ήδη από την ίδρυση του Παρατηρητηρίου το 2014, με κατάληξη τη σύσταση ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής στο Υπουργείο Υγείας για την εκπόνηση ιδιαίτερου σχεδίου νόμου. Η επιτροπή ήδη βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης του έργου της, που πρόκειται να κατατεθεί στον Υπουργό έως τα Χριστούγεννα. Πρόκειται για νομοθετική εργασία – τομή, καθώς για πρώτη φορά έχουμε ένα λεπτομερές νομοθέτημα με επίκεντρο τα θεμελιώδη δικαιώματα των ασθενών και μάλιστα σε ένα πεδίο όπου την αυτονομία των ασθενών υπονομεύει η έκπτωση των νοητικών λειτουργιών τους. Το σχέδιο νόμου τονίζει, ιδίως, τον σεβασμό της αξιοπρέπειας του ασθενούς, ακόμη και υπό συνθήκες όπου η νόσος εμποδίζει κρίσιμες εκδηλώσεις της προσωπικότητάς του».

Η Ψυχογηριατρική Eταιρεία «Ο Νέστωρ»στο πλαίσιο του προγράμματος Ολοκληρωμένης Κατ’ οίκον Φροντίδας για την Άνοια «160 plus» προχώρησε στη παραγωγή ενός τηλεοπτικού σποτ με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη νόσο και να καλέσει όσους το επιθυμούν να στηρίξουν το πρόγραμμα.

Κάθε τρία δευτερόλεπτα ένα άτομο διαγιγνώσκεται με άνοια. Στη χώρα μας πάνω από το 90% των ασθενών διαμένουν στο σπίτι, με τη φροντίδα της οικογένειάς τους με το οικονομικό και ψυχολογικό κόστος να είναι τεράστιο.

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα 160 plus εδώ.

Η νόσος Alzheimer πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, και παρά τις συνεχείς έρευνες οι επιστήμονες δυσκολεύονται να την κατανοήσουν πλήρως. Και όμως, υπάρχουν αποδείξεις πως οι παρακάτω καλές συνήθειες μπορούν να μας βοηθήσουν να περιορίσουμε τον κίνδυνο ανάπτυξής της. Ποιες είναι αυτές;

Η γυμναστική

Ίσως το καλύτερο φάρμακο για τα εγκεφαλικά μας κύτταρα δεν χρειάζεται καν… συνταγή! Η γυμναστική είναι η νούμερο ένα προστασία από την άνοια και το Alzheimer, σύμφωνα με πολλές μελέτες. Οι άνθρωποι που γυμνάζονται τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για μισή ώρα έχουν μικρότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο, ακόμα και αν υπάρχει ο παράγοντας της κληρονομικότητας.

Πώς μπορούμε να το κάνουμε εύκολα; Προσπαθούμε να περπατάμε ενάμισι χιλιόμετρο καθημερινά. Μέσα από έρευνες, ανακαλύφθηκε πως οι άνθρωποι που περπατούσαν συνολικά εννέα με δεκατέσσερα χιλιόμετρα εβδομαδιαίως είχαν μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας στον εγκέφαλό τους. Εναλλακτικά (και ίσως πολύ πιο διασκεδαστικά) ρίξτε το στον χορό. Ο χορός με παρτενέρ ή με ομάδες, όχι μόνο είναι μια κοινωνική δραστηριότητα, αλλά κρατάει το μυαλό σε εγρήγορση.

Οι σωστές τροφές

Αν θέλετε η διατροφή σας να προστατεύει τον εγκέφαλό σας, αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να τρώτε περισσότερα λαχανικά, να περιορίσετε τις επεξεργασμένες τροφές και να λαμβάνετε πολλά αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη συστατικά. Ένα συγκεκριμένο πλάνο διατροφής που δημιουργήθηκε στο ιατρικό κέντρο του Πανεπιστημίου Rush του Σικάγο, χαμηλώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης Alzheimer μέχρι και κατά 53% μέσα σε πέντε χρόνια. Η βάση του είναι τα λαχανικά, και ειδικά τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα μούρα, τα φασόλια, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα ψάρια, τα πουλερικά, το ελαιόλαδο και το κρασί. Περιορίζονται δραματικά το κόκκινο κρέας, το βούτυρο και η μαργαρίνη, το τυρί, τα γλυκά και τα τηγανιτά.

Πώς μπορούμε να το κάνουμε εύκολα; Ξεκινούμε προσθέτοντας περισσότερα λαχανικά στην καθημερινή μας διατροφή. Επιπλέον, αντικαθιστούμε το βούτυρο και το αλάτι, δίνοντας γεύση στο φαγητό μας με μπαχαρικά, τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά που προφυλάσσουν την υγεία μας.

Ο χρόνος με τους φίλους

Οι άνθρωποι που έχουν παρέα είναι και άνθρωποι με δυνατότερο εγκέφαλο! Οι ηλικιωμένοι που περνούσαν αρκετό χρόνο με άλλους ανθρώπους (όπως το να βρίσκονται με φίλους για φαγητό, χαρτιά ή να επισκέπτονται την οικογένειά τους) είχαν σχεδόν 70% λιγότερη επιδείνωση των γνωστικών τους δεξιοτήτων μέσα σε διάστημα 12 χρόνων.
Πώς μπορούμε να το κάνουμε εύκολα; Καλέστε τους φίλους σας για φαγητό. Ολόκληρη η διαδικασία, από το να αποφασίσετε ποιους θα καλέσετε, τι φαγητό θα φτιάξετε, μέχρι το να προλάβετε να τα έχετε όλα έτοιμα προτού φτάσουν, είναι ένας πολύ καλός τρόπος να παραμείνετε δραστήριοι.

Η άσκηση για τον… εγκέφαλο

Αν δεν δίνουμε στον εγκέφαλό μας κίνητρο να μαθαίνει καινούρια πράγματα, όπως και οι υπόλοιποι μύες του σώματος, χαλαρώνει. Οι ηλικιωμένοι που εξακολουθούν να ασχολούνται με δραστηριότητες που κρατούν τον εγκέφαλο σε εγρήγορση, έχουν μικρότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια. Το διάβασμα, τα επιτραπέζια παιχνίδια, η ενασχόληση με τη μουσική—όλα αυτά μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά, και μάλιστα να προωθήσουν την ανάπτυξη νέων εγκεφαλικών κυττάρων.

Πώς μπορούμε να το κάνουμε εύκολα; Διαβάζοντας! Γεμίζοντας τον εγκέφαλό μας με νέες γνώσεις, δημιουργείται – κατά κάποιο τρόπο – ένα απόθεμα αναμνήσεων. Καθώς η νόσος αρχίζει να μας στερεί κάποιες αναμνήσεις, όσο μεγαλύτερο απόθεμα έχουμε, τόσο περισσότερο χρόνο χρειάζεται αυτή μέχρι να αρχίσει να επιδρά σοβαρά στην καθημερινή μας ζωή. Επιπλέον, ποτέ δεν είναι αργά για καινούρια χόμπι. Ζωγραφίστε, κάντε σκίτσα ή ασχοληθείτε με τη γλυπτική. Οι ηλικιωμένοι που ξεκίνησαν να ασχολούνται με αυτές τις δραστηριότητες μπορούν να μειώσουν δραματικά τις πιθανότητες ανάπτυξης άνοιας.

Επιμέλεια: Θοδωρής Διάκος




πηγή iatronet.gr