Μια χαμένη πόλη των Μάγια η οποία βρισκόταν κρυμμένη στη ζούγκλα του Μεξικού, ανακαλύφθηκε τυχαία από έναν μεταπτυχιακό φοιτητή.

Η ανακάλυψη της πόλης – η οποία πήρε το όνομα Βαλεριάνα από τους επιστήμονες– έγινε τυχαία τυχαία χάρη στην τεχνολογία Lidar, η οποία χρησιμοποιεί λέιζερ για την χαρτογράφηση και την ανάλυση αρχαιολογικών τοπίων.

Ο υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Tulane, Λουκ Όλντ-Τόμας, εντόπισε δεδομένα LiDar που είχε συλλέξει το 2013 μια μεξικανική οργάνωση στο πλαίσιο ενός έργου παρακολούθησης δασών που ονομάζεται Alianza και το οποίο στοχεύει στη μείωση των εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών.

Πυραμίδες, γήπεδα, μονοπάτια που δυνέδεαν γειτονιές και αμφιθέατρα, αποτελούν τα ευρήματα της αρχαιολογικής ομάδας, σε κοντινή απόσταση από τη σύγχρονη πολιτεία Καμπέτσε. Η χαμένη πόλη, σύμφωνα με το CNN, εκτιμάται ότι φιλοξενούσε περίπου 30.000 έως 50.000 ανθρώπους. Όπως και άλλες μεγάλες πρωτεύουσες των Μάγια, η Βαλεριάνα διέθετε μια δεξαμενή, ένα γήπεδο, πυραμίδες, έναν φαρδύ δρόμο και πλατείες. Συνολικά, οι ερευνητές εντόπισαν 6.764 δομές στη Βαλεριάνα και σε άλλους κοντινούς αγροτικούς και αστικούς οικισμούς διαφόρων μεγεθών.

«Από τη μια σε εκπλήσσει. Το βλέπεις και εντυπωσιάζεσαι. Από την άλλη, επιβεβαιώνει αυτό που πίστευα», ανέφερε ο Λιουκ Ολντ-Τόμας, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και διδακτορικός φοιτητής στο τμήμα ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Tulane.

Το Καμπέτσε βρίσκεται ανάμεσα σε δύο σχετικά καλά εξερευνημένες περιοχές – το βόρειο Γιουκατάν και τις νότιες πεδιάδες των Μάγια – αλλά οι αρχαιολόγοι το είχαν αγνοήσει, είπε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Μαρτσέλο Κανούτο, καθηγητής στο τμήμα ανθρωπολογίας του Tulane.

Στο βορρά, οι τοποθεσίες των Μάγια όπως το Chichén Itzá είναι ιδιαίτερα ορατές. «Είναι εύκολα αναγνωρίσιμες και προσβάσιμες», είπε ο Κανούτο. Για δεκαετίες, το Καμπέτσε δεν ήταν εύκολα προσβάσιμο. Ωστόσο, η νέα μελέτη και άλλες έρευνες που χρησιμοποιούν την τεχνολογία LiDAR έχουν αλλάξει τα δεδομένα.

«Αυτή είναι μια νέα εποχή για όλους μας, γιατί τώρα μπορούμε να δούμε εκεί που δεν μπορούσαμε να δούμε πριν», πρόσθεσε ο Κανούτο.

Οι νέες σαρώσεις LiDAR αναδεικνύουν επίσης τη σύνδεση μεταξύ των οικισμών των Μάγια και υποδηλώνουν την πολυπλοκότητα των πόλεών τους ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, εξήγησε ο Κάρλος Μοράλες-Αγκιλάρ, αρχαιολόγος και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Η έρευνά του για τους οικισμούς των Μάγια στη Γουατεμάλα συμφωνεί με τα νέα ευρήματα.

«Τα μοτίβα πυκνής εγκατάστασης δείχνουν ότι οι Μάγια ήταν ιδιαίτερα οργανωμένοι, με εκτεταμένα δίκτυα δρόμων ή πεζοδρομίων, κατοικημένες περιοχές και αμυντικές κατασκευές», είπε ο αρχαιολόγος. Η μελέτη δείχνει περαιτέρω ότι οι Μάγια προσάρμοσαν τις υποδομές τους ώστε να ταιριάζουν με το φυσικό τοπίο.

«Αυτά τα ευρήματα αμφισβητούν την παραδοσιακή άποψη ότι οι πόλεις των Μάγια – συμπεριλαμβανομένης της ενδοχώρας τους – ήταν απομονωμένες πόλεις-κράτη ή περιφερειακά βασίλεια», είπε ο Μοράλες. Αντίθετα, αποκαλύπτουν «ένα τεράστιο, διασυνδεδεμένο δίκτυο αστικών και αγροτικών περιοχών που εκτείνεται σε όλη την επικράτειά τους σε όλη την ιστορία τους».

Η επανάσταση με την τεχνολογία LiDAR
Καθώς οι σαρώσεις του LiDAR αποκαλύπτουν περισσότερες από αυτές τις κρυμμένες πόλεις, τα δεδομένα θα αναδιαμορφώσουν τις προηγούμενες ερμηνείες της κλίμακας και της ποικιλομορφίας των οικισμών των Μάγια, σύμφωνα με τους ερευνητές.

«Η ανάλυση LiDAR έχει ωθήσει τις μελέτες αστικοποίησης και προτύπων οικισμών προς τα εμπρός με άνευ προηγουμένου τρόπους. Κάποιοι το αποκαλούν ακόμη και την επανάσταση του LiDAR», είπε ο Τομάς Γκαλαρέτα Σερβέρα, επίκουρος καθηγητής ανθρωπολογίας και λατινοαμερικανικών σπουδών στο Kenyon College στο Οχάιο, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

«Οι αρχαιολόγοι έχουν τώρα ένα νέο πλαίσιο για να ερευνήσουν πώς αυτοί οι αρχαίοι άνθρωποι προσαρμόστηκαν και ευδοκίμησαν στο περιβάλλον τους για χιλιάδες χρόνια. Και αυτό είναι πολύ συναρπαστικό!» είπε.