Βασανιστήρια, εκτελέσεις, εκφοβισμοί και ψυχολογική βία συνθέτουν τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης στα κελιά – «φέρετρα» του καθεστώτος Άσαντ, στη Συρία, εκεί όπου αθώοι άνθρωποι πλήρωναν σκληρά την αντίθεσή τους στο καθεστώς μένοντας έγκλειστοι για χρόνια μέχρι να δώσουν την παραμικρή πληροφορία.

Μετά, η τύχη τους ήταν άγνωστη. Τους κρατούσαν στη ζωή μόνο για να τους ανακρίνουν. Μόλις το καθεστώς έπαιρνε αυτό που ήθελε, τους μετέφερε σε άλλες φυλακές ή τους εκτελούσε.

Ο δημοσιογράφος Στιούαρντ Ράμσεϊ από το βρετανικό δίκτυο Sky News κατέβηκε τις απότομες σκάλες του συγκροτήματος φυλακών, στην καρδιά της Χομς, με τα μικροσκοπικά σκοτεινά κελιά μακριά από το φως του ήλιου, τρίτο υπόγειο κάτω από την επιφάνεια της γης.

Μαζί του είναι και ένας στρατιώτης των ανταρτών που υπήρξε μέλος του συριακού στρατού αλλά τον εγκατέλειψε λόγω των βασανιστηρίων στα οποία ήταν αυτόπτης μάρτυρας.

Μέσα στο σκοτάδι και διασχίζοντας τα στενά περάσματα, διακρίνονται οι ανοιχτές πόρτες των πολύ μικρών κελιών, ένα κομμάτι ψωμί, λίγη σούπα. Εκεί οι άνθρωποι παρέμεναν φυλακισμένοι για χρόνια υπομένοντας φρικτή κακοποίηση.

Στα κελιά – «φέρετρα» μπορούσε να καταλήξει ο καθένας με την κατηγορία της τρομοκρατίας απλώς επειδή δεν συμπαθούσε την κυβέρνηση

 

Ο Αμπού Φιράς λέει ότι στους κρατούμενους «δεν έδιναν φαγητό επειδή τους νοιάζονταν, το έκαναν για να προσπαθήσουν να πάρουν πληροφορίες. Μόλις τελείωναν την έρευνα, τους μετέφεραν κάπου αλλού ή τους σκότωναν εδώ».

Συρία: Γυναίκες και παιδιά στα κελιά της φρίκης

Στην πόρτα ενός κελιού είναι χαραγμένο το όνομα Φατιμά. Από το καθεστώς Άσαντ δεν γλίτωνε κανείς. Άντρες, γυναίκες, παιδιά θα μπορούσαν να καταλήξουν σε αυτή τη σκοτεινή τρύπα, έστω και από ένα τυχαίο γεγονός.

«Ήταν διαδηλωτές, ίσως περνούσαν τυχαία από έναν δρόμο και γινόταν μια διαμαρτυρία», εξηγεί ο Αμπού Φιράς. Πολλοί από αυτούς που μεταφέρθηκαν σε αυτό το μέρος, κατηγορήθηκαν για τρομοκρατία. Κάτι με το οποίο θα μπορούσε να κατηγορηθεί ο καθένας μόνο και μόνο επειδή δεν συμπαθούσε την κυβέρνηση.

 

Ένας από αυτούς ήταν και ο σύρος ακτιβιστής Μαζίν Αλ Χαμάντα, ο οποίος είχε εξαφανιστεί το 2020 και τον βρήκαν νεκρό μόλις την προηγούμενη Δευτέρα στη φυλακή Σεντνάγια. Ήταν εξέχουσα προσωπικότητα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Συρία που ξεκίνησαν το 2011.

Μέρος των βασανιστηρίων στις φυλακές με τα κελιά – «φέρετρα» ήταν η έλλειψη φωτός. Οι έγκλειστοι βρίσκονταν στο απόλυτο σκότος. «Το καθεστώς χρησιμοποιούσε αυτή τη μέθοδο, ώστε οι άνθρωποι να μην ξέρουν αν είναι μέρα ή νύχτα», λέει ο Φιράς.

Ο Φιράς ήταν και εκείνος θύμα βασανιστηρίων. «Μας βασάνιζαν με ηλεκτρισμό και διάφορα εργαλεία και πάντα είχες δεμένα τα μάτια. Βασάνιζαν τον αδελφό μου μπροστά μου και εμένα μπροστά στον αδελφό μου, για ψυχολογική πίεση».

Το μήνυμα καταστολής προς όλους

Ένας άλλος τρόπος εκφοβισμού και ψυχολογικής πίεσης ώστε να «πάρουν το μήνυμα» οι κρατούμενοι ήταν να εκτελούν όσους δεν χρειάζονταν πια και να αφήνουν τα πτώματά μας για μέρες στον στενό διάδρομο έξω από τα κελιά.

Το ίδιο μήνυμα καταστολής έπαιρνε και η κοινότητα, καθώς τα κελιά διόλου τυχαία βρίσκονταν κάτω από ένα συγκρότημα εσωτερικής ασφάλειας στην καρδιά της Χολμς με μεγάλες πολυκατοικίες γύρω.

Σε ένα δωμάτιο στις φυλακές βρέθηκαν όπλα και πυρομαχικά, πολλά εκ των οποίων από τη Ρωσία. Χιλιάδες φάκελοι με λεπτομέρειες από τη ζωή των πολιτών και τις υποτιθέμενες πολιτικές πεποιθήσεις τους είχαν αφεθεί μισοκαμμένοι.

Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος, οι αξιωματικοί φαίνεται να έφυγαν βιαστικά, αφού υπάρχουν φλιτζάνια, σβησμένα τσιγάρα, φαγητό στα πιάτα και σακάκια που κρέμονταν στις καρέκλες των γραφείων…