Εύα Καρύδη

Terra nullius από την Εύα Καρύδη

Πέμπτη, 19/09/2013 - 18:57

Η gallery genesis παρουσιάζει:

ΕΥΑ ΚΑΡΥΔΗ “Terra nullius” Γλυπτική - Εγκαίνια Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2013 / Ώρα 20:00

Διάρκεια έκθεσης 27 Σεπτεμβρίου έως 26 Οκτωβρίου 2013

Η terra nullius και το έδαφος της σημασίας

«Έχουμε μόνο έναν υλικό κόσμο για να εξηγήσουμε έναν άλλο υλικό κόσμο και το ενδιάμεσο κενό, είναι το έδαφος της σημασίας»

Juan Munoz 1

Είναι άραγε ουτοπική η αναζήτηση της οντότητας του φωτός και της πλαστικότητας της φόρμας, της ποιητικής του λευκού και της κοινής ύπαρξης κατά τον 21ο αιώνα;

Στο «Λεξικό του Λευκού» 2 όπου η ινδο-ευρωπαϊκή ρίζα blank (λαμπερός, φωτεινός, χλωμός) υπονοεί ό,τι είναι φωτεινό ή παράγει μια οπτική έκφραση διαφάνειας, η ερμηνεία του μη-χρώματος συμβολίζει το κενό, την απουσία, τη γαλήνη και τη σιωπή. Η μνεία αυτή της ωχρότητας ξαναβρίσκεται σε πρώιμες εκφράσεις όπου το λευκό αντιπαρατίθεται με άλλα χρώματα (λευκό κρέας, λευκό ψωμί και κρασί, λευκά τοπωνύμια, λευκές φιγούρες, λευκοί ιππότες και λευκοί βασιλείς με λευκούς κρίνους και λευκά άλογα) και διαχωρίζεται σε albus (λευκό ματ) και candidus (σπανιότερο, λαμπερό λευκό, συνδεδεμένο με θρησκευτικούς, κοινωνικούς ή συμβολικούς κώδικες): στην εκδοχή της φωτεινής συμβολιστικής του, και ειδικότερα στη θρησκευτική Δυτική τέχνη, το λευκό φως που έρχεται από ψηλά τεμαχίζοντας τη σκιά και τυφλώνοντας μας με τη δύναμή του, αναπαριστά την αρχή και το τέλος: το χθόνιο και το μεταφυσικό (τις φασκιές του μωρού, το γαμήλιο νυφικό, τα φαντάσματα και τα σάβανα) ή το καθαρό Θείο και τη σοφία, συμβολίζοντας εκείνο που για εμάς δεν είναι ορατό και επιδρώντας -καθώς σημειώνει ο Kandinsky- στο πνεύμα και την ψυχή μας «όπως η απόλυτη σιωπή».

Έχοντας εξαιτίας του ζωγράφου πατέρα της μεγαλώσει ανάμεσα στα πινέλα και τα χρώματα, η Εύα Καρύδη γοητεύτηκε στη συνέχεια από το οργανικό σχέδιο και την ύλη: ακολούθησε το παιχνίδι της σκιάς με το φως διατηρώντας ως βασική της επιδίωξη στη γλυπτική το αμείωτο ενδιαφέρον για τη διαδικασία και την τελική φόρμα, για τη συνύπαρξη διαφορετικών όγκων και μορφών μέσα στον χώρο, για την έκθεσή τους στο πρωτογενές βλέμμα του θεατή.

Η γλυπτική τέχνη ως δυνητική ρευστή αφετηρία συνειρμικών οργανικών σημειώσεων επάνω στη φόρμα και την ύλη, τα ίχνη και τις γραφές, το χρώμα ή το μη-χρώμα, τις τονικότητες και τις πλαστικότητες, τα φώτα και τις σκιές, την υφή και τις αποχρώσεις, τις όψεις και τις μεταμορφώσεις του λευκού, τη μοναχικότητα και τον δυισμό, αποτελεί για την Καρύδη ένα ανοιχτό πεδίο καθημερινών μαχών και ψιθύρων, εξακολουθητικής ασκητικής και χειροποίητης ποιητικής. Στο έργο της όπου η λιτή αισθητική συνομιλεί με το καθαρό συναίσθημα με ακριβή ενδελέχεια, λιγοστά σώματα φυσικών διαστάσεων εξέρχονται από το σκοτάδι διεκδικώντας τον τόπο μέσα από τη σιωπή. Λαμπερά λευκά σώματα που ενίοτε υπόκεινται σε τρυφερές κοπιώδεις πατίνες αποκτώντας το απροσδιόριστο χρώμα του ακατέργαστου λιναριού, ζευγάρια στιλπνής ωραιότητας που ανταλλάσσουν νεύματα, βλέμματα, σώματα, παρουσίες. Νεαροί άνδρες και γυναίκες που αγρυπνούν μαζί, σαρκάζοντας τα λευκά του θυμού, τα κενά της μνήμης.

Επιλέγοντας τη φυσική διάσταση που «ενθαρρύνει τη διαδραστικότητα και την ταύτιση του θεατή με το έργο», χρησιμοποιώντας μικτή τεχνική και συνθετικό γύψο για τον κόσμο των εύθραυστων φιγούρων της όπου αφουγκραζόμαστε την ανάμνηση του Bourdelle, αλλά και συμπαγές σίδερο στις εγκαταστάσεις στον χώρο που ανάγουν στον εξίσου αγαπημένο της Serra, η Εύα Καρύδη υπαινίσσεται το φθαρτό της ανθώπινης φύσης αλλά και την αέναή της εξέλιξη. Επιλέγοντας συχνά τα ίδια οικεία μοντέλα, τρέποντάς τα σε λευκά ή ωχρά πλαστικά έμβια πεδία και ορίζοντας αποσπάσματα χώρων με εκτυφλωτικά φωτεινά διάκενα και συμπληρωματικές σκιές, η Καρύδη γεννά μικρά σκοτεινά ποτάμια αποχωρισμού και φωτεινές όχθες επανεύρεσης, επαναπροσδιορίζει το «μόνοι» και το «μαζί» συμπυκνώνοντας ταυτόχρονα στο έργο της την περιγραφή του Παρεϊσόν για τη δημιουργική πλαστική πράξη: «μελετά με αγάπη το καινούριο λευκό υλικό της, το εξετάζει σε βάθος, παρακολουθεί τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις του, το ρωτά για να μπορεί να το εξουσιάσει, το ερμηνεύει για να μπορεί να το δαμάσει, το υπακούει για να μπορεί να το πλάσει. Εμβαθύνει σε αυτό ώστε και εκείνο να της αποκαλύψει τις αδιόρατες δυνατότητές του που ταιριάζουν με τις προθέσεις της. Το σκαλίζει γιατί το ίδιο το υλικό της προτείνει νέες, πρωτόφαντες δυνατότητες. Το ακολουθεί γιατί η φυσική του ανάπτυξη συμπίπτει ίσως με τις ανάγκες του έργου που θα φτιαχτεί. Ερευνά τους τρόπους με τους οποίους η παράδοση έδειξε πώς να το χειρίζεται, καταρθώνοντας να ξαναβρεί μια πνοή, που όσο πιο ανεξάρτητη είναι, τόσο πιο γόνιμη θα αποβεί». 3

Για την ίδια τη γλύπτρια, ωστόσο, η ενότητα αυτή είναι κυρίως «ένα σχόλιο επάνω στην ύπαρξη, την ευθραυστότητα του ανθρώπινου, την άρνηση της κατανόησης και την αιώνια πάλη». Ένα πλαστικό και εννοιολογικό ιδιότυπο οικοσύστημα που με ωσεί παρούσα αφετηρία την αναλυτική ψυχολογία βυθίζεται στα παγιωμένα αρχέτυπα και «στους τοίχους που χτίζουμε, στις αναίτιες πολεμικές που ορθώνονται ανάμεσά μας, την ίδια στιγμή που ξεχνάμε ότι ακόμη και στον πόλεμο υπάρχει terra nullius, ουδέτερη ζώνη». Μια ουδέτερη ζώνη εντός της οποίας η Καρύδη μεταμορφώνει δεξιοτεχνικά την έντονη αντίθεση σε ενορατικό διαλογισμό για την εσωτερική ένταση των πραγμάτων και όπου η αυτοτέλεια της φιγούρας τρέπεται σε κύριο πυρήνα της έκφρασης. Μία terra nullius όπου το «μαζί|» επανεξετάζεται και αναθεωρείται κάθε στιγμή, παραμένοντας εξίσου επείγον για το μοντέλο, το δημιουργό και το θεατή.

1. «Juan Munoz, A Retrospective», Tate Modern, Tate Publishing, London 2008

2. Anni Mollard-Desfour, «Le Blanc: Dictionnaire de la couleur, mots et expressions d'aujourd'hui (XXe-XXIe siècles)».

3. Λουίτζι Παρεϊσόν, «Αισθητική», 1954

Ίρις Κρητικού

Gallery Genesis.

35 HARITOS Street,

Kolonaki 10675

Athens, Greece.

Tel.: +30 211 7100566

www.gallerygenesisathens.com

www.facebook.com/yiorgos.tzaneris

www.facebook.com/pages/Genesis-Gallery/325268697501716