Εντολή αυτεπάγγελτης έρευνας έδωσε ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης, με αφορμή σειρά δημοσιευμάτων για την παρουσία 90 αλόγων που δεν έχουν κηδεμόνα στον Υμηττό και συγκεκριμένα στον Δήμο Κρωπίας και βρίσκονται σε τραγική κατάσταση.
Λόγω της σοβαρότητας του θέματος που αφορά στην προστασία των ζώων, του αυξημένου ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης και των συνεχών εκκλήσεων των εθελοντών προς κάθε αρμόδια Υπηρεσία για την αντιμετώπιση του προβλήματος σε συνδυασμό και με τη σχετική αρμοδιότητα της Ανεξάρτητης Αρχής σε θέματα προστασίας των ζώων, ο Συνήγορος του Πολίτη αποφάσισε να διενεργήσει αυτεπάγγελτη έρευνα:
•για το συντονισμό των φορέων, την παρέμβαση προς αυτούς και την πραγματοποίηση των απαραίτητων ενεργειών προκειμένου να διασφαλισθεί η επιβίωση και η ευζωία των ιπποειδών,
•για την εξακρίβωση των μέτρων που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν από τη διοίκηση για την ολοκληρωμένη, οριστική και ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος,
•για τη διαπίστωση της επάρκειας του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και αν απαιτείται η βελτιστοποίησή του.
Το 2022 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες στήριξαν με την υπογραφή τους αιτήματα για την κατοχύρωση δικαιωμάτων και για την προστασία ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση και κακοποιούνται βάναυσα από το ανθρώπινο είδος. Εκατομμύρια άνθρωποι έγιναν η φωνή για τα πλάσματα που δεν έχουν φωνή. Έγιναν η φωνή τους. Οι τέσσερις σημαντικές καμπάνιες για το 2022 αφορούν στην κατάργηση των πειραμάτων στα ζώα, στην κατάργηση της γουνοποιίας, στο σταμάτημα της σφαγής και στο αίτημα να σταματήσει το εμπόριο των φτερών των καρχαριών.
Ο δημοσιογράφος Πέτρος Κατσάκος, με τη στήλη του «Ιστορίες Χωρίς Φωνή», στην εφημερίδα ΑΥΓΗ, ασχολείται με θέματα που αφορούν την καταπάτηση των δικαιωμάτων των ζώων. «Άλλη μια στερεοτυπική αρθρογραφία για τα δικαιώματα των ζώων;». Όχι, οι «Ιστορίες Χωρίς Φωνή» δεν μοιάζουν με τίποτα απ’ όσα έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε σχετικά.
Το 1985 ο νεογέννητος Κάαβαν υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τα δάση της Σρι Λάνκα και την οικογένειά του γιατί κάποιος σκέφτηκε ότι ένας μικρός ασιατικός ελέφαντας θα ήταν ένα πολύ ωραίο δώρο για την κόρη τού τότε Προέδρου του Πακιστάν.
Γρήγορα ο μικρός Κάαβαν έπαψε να είναι δώρο και έγινε πρόβλημα για τους ιδιοκτήτες τους, που, για να τον ξεφορτωθούν, τον δώρισαν στον ζωολογικό κήπο του Ισλαμαμπάντ αδιαφορώντας για το μέλλον του.
Ένα μέλλον που αποδείχθηκε εφιαλτικό, αφού ο ελέφαντας πέρασε 35 χρόνια καταδικασμένος στη μοναξιά, αφού όλο αυτό το διάστημα έζησε ολομόναχος, χωρίς τη συντροφιά άλλων ζώων και η μοναδική επαφή που είχε ήταν κάποιος φύλακας που περνούσε κάποιες φορές από το κλουβί του για να του δώσει τόση τροφή όση χρειαζόταν για να κρατιέται στη ζωή και να μην πεθάνει.
Για 35 ολόκληρα χρόνια ο Κάαβαν βίωσε την απόλυτη μοναξιά της φυλακής.
Όπως πολλοί αιχμάλωτοι ελέφαντες, ο Κάαβαν υπέφερε σε βαθμό που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί. Έγινε παχύσαρκος και ανέπτυξε παθολογικές, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές - στην περίπτωσή του, ένα αδιάκοπο λίκνισμα με το σώμα του να πηγαίνει προς μία κατεύθυνση και το κεφάλι του προς την άλλη, δείχνοντας ότι ο ελέφαντας βυθιζόταν χρόνο με τον χρόνο σε μια βαθιά ψυχολογική απόγνωση που κάποια στιγμή εκδηλώθηκε και ως επιθετικότητα προς τους φύλακες που τον πλησίαζαν για να του δώσουν τροφή.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Κάαβαν να αλυσοδεθεί από τους υπεύθυνους της φυλακής του, ενώ κάποιοι τότε πρότειναν τη θανάτωσή του.
Απελευθέρωση
Το 2015, ο Σαμάρ Χαν, ένας πακιστανικής καταγωγής κτηνίατρος από τις ΗΠΑ που είχε βρεθεί στο Ισλαμαμπάντ για να επισκεφθεί συγγενείς του, πέρασε μια βόλτα από τον ζωολογικό κήπο της πόλης και εκεί αντίκρισε τον Κάαβαν.
Η εικόνα του ελέφαντα σόκαρε τον κτηνίατρο, που, όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ, ξεκίνησε μια καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να απελευθερώσει τον φυλακισμένο γίγαντα. Η καμπάνια του Σαμάρ Χαν συγκέντρωσε σε μόλις λίγες ημέρες πάνω από 400.000 υπογραφές και ο Κάαβαν έγινε αμέσως διάσημος.
Ανάμεσα στις υπογραφές ήταν και αυτή της διάσημης τραγουδίστριας και ηθοποιού Σερ, η οποία ανέλαβε με τη βοήθεια φίλων της να συγκεντρώσει τα απαραίτητα χρήματα για την απελευθέρωση και τη μεταφορά τού πέντε τόνων Κάαβαν από το Ισλαμαμπάντ σε ένα καταφύγιο ελεφάντων στην Καμπότζη.
Παρά τις προσπάθειες, τις υποσχέσεις αλλά και τις επισκέψεις της διάσημης φίλης του Κάαβαν, χρειάστηκαν τελικά 5 ολόκληρα χρόνια ώστε ο ζωολογικός κήπος να απελευθερώσει τον ελέφαντα και να δώσει το πράσινο φως για την αερομεταφορά του στην Καμπότζη. Κάτι που έγινε τελικά πραγματικότητα τον Νοέμβριο του 2020 και κόστισε 400.000 δολάρια.
Ψυχοθεραπεία
Σήμερα ο Κάαβαν ζει ανάμεσα σε άλλους ελέφαντες και απολαμβάνει την ελευθερία του έπειτα από 35 χρόνια μοναξιάς. Με τη βοήθεια επιστημόνων προσπαθεί να ξεπεράσει το τραυματικό παρελθόν από το οποίο δυσκολεύεται να απαλλαγεί, ενώ η ιστορία του μεταφέρθηκε πριν μερικούς μήνες στις κινηματογραφικές οθόνες των ΗΠΑ και του Καναδά προκαλώντας ένα τεράστιο κύμα συγκίνησης αλλά και ευαισθητοποίησης απέναντι σε ένα είδος που έχει βιώσει με κάθε μορφή την ανθρώπινη αγριότητα.
Σήμερα στο Πακιστάν εξακολουθούν να ζουν τέσσερις αφρικανικοί ελέφαντες αλυσοδεμένοι σε έναν ζωολογικό κήπο στο Καράτσι χωρίς κανείς να ενδιαφέρεται για τις συνθήκες κράτησής τους. Αυτή είναι μια ιστορία που οι πρωταγωνιστές της δεν μπορούν να μας την πουν γιατί δεν έχουν φωνή να την πουν. Ας γίνουμε η φωνή τους.
Έχουν ανάγκη από κοινωνική ζωή και κίνηση
Υπολογίζεται πως περίπου 16.000 ασιατικοί ελέφαντες ζουν σήμερα σε αιχμαλωσία σε διάφορες χώρες του κόσμου.
Όσον αφορά την Ασία, οι ελέφαντες χρησιμοποιούνται για εργασία και μεταφορές, ενώ στις υπόλοιπες χώρες του πλανήτη ζουν φυλακισμένοι σε ζωολογικούς κήπους ή κακοποιούνται για την ανθρώπινη ψυχαγωγία σε διάφορα τσίρκο.
Οι ασιατικοί ελέφαντες που προορίζονται για τσίρκο και ζωολογικούς κήπους συνήθως απάγονται σε πολύ μικρή ηλικία, καταδικασμένοι να ζουν στερούμενοι τη φυσική τους ανάγκη για μετακίνηση και κοινωνικότητα, που είναι απαραίτητα για το είδος.
Με την συμμετοχή δεκάδων φιλόζωων πραγματοποιήθηκε και φέτος στο κέντρο της Αθήνας στην πλατεία Μοναστηρακίου η 2η Πανελλαδική Διαμαρτυρία για τα Δικαιώματα Όλων των Ζώων.