INFOWAR

25.11.17 19:03

Άρης Χατζηστεφάνου

Εδώ και μισό αιώνα επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η χρήση του όρου «φυσική καταστροφή» έχει στόχο να αποκρύψει τις ευθύνες του ανθρώπου και το γεγονός ότι κάθε καταστροφή αποτελεί ένα πολιτικό γεγονός. Κανένας όμως δεν φαίνεται να τους ακούει.

Εάν δεν με σκοτώσει η καταιγίδα, θα το κάνει η κυβέρνηση

R.E.M. - Houston

 Tι θα συνέβαινε εάν η μεγαλύτερη καταιγίδα όλων των εποχών έπληττε μια ερημική, ακατοίκητη περιοχή του πλανήτη; Απολύτως τίποτα. Εάν όμως η ίδια καταιγίδα χτυπούσε το κέντρο του Μανχάταν αρκετοί θα μιλούσαν για «φυσική καταστροφή», ενώ εάν έπληττε μια φτωχογειτονιά στο Πουέρτο Ρίκο ή στις φαβέλες της Βραζιλίας, το ίδιο ακριβώς φυσικό φαινόμενο θα ονομαζόταν «θεομηνία».

Η φαινομενικά απλουστευτική αυτή παρατήρηση επέτρεψε σε επιστήμονες, ήδη από τη δεκαετία του ’70, να ισχυριστούν ότι δεν υπάρχει τίποτα «φυσικό» σε μια καταστροφή. Η χρήση του συγκεκριμένου όρου, εξηγούν, έχει έναν και μοναδικό στόχο: να συγκαλύψει τα πολιτικά χαρακτηριστικά των καταστροφών και τις ευθύνες του ανθρώπου γι' αυτές. Η φράση «δεν υπάρχουν φυσικές καταστροφές» αποτέλεσε το σύνθημα της λεγόμενης Κριτικής Μελέτης των Καταστροφών (Critical Disaster Studies), ενός διεπιστημονικού πεδίου ερευνών που συγκεντρώνει από ιστορικούς και κοινωνιολόγους μέχρι μετεωρολόγους και γεωλόγους.

Αν και όλα αυτά θυμίζουν ένα απλό παιχνίδι λέξεων, στην πραγματικότητα βρίσκονται στην καρδιά μιας διαμάχης από την έκβαση της οποίας θα μπορούσαν να σωθούν ή να χαθούν εκατομμύρια ζωές τα επόμενα χρόνια.

Η καταστροφή, σύμφωνα με αυτή την άποψη, επέρχεται όταν ένα φυσικό φαινόμενο συναντά έναν ανθρώπινο πληθυσμό, ενώ το μέγεθός της εξαρτάται από τρεις παράγοντες: τις υποδομές που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να αντεπεξέλθουν στο φυσικό φαινόμενο, την πρόσβαση των ασθενέστερων στους μηχανισμούς διάσωσης και την ικανότητά τους να ανοικοδομήσουν τις περιοχές που επλήγησαν.

Η περίπτωση του τυφώνα «Κατρίνα» τo 2005 έδωσε νέα πνοή σε αυτή τη θεώρηση των φυσικών φαινομένων καθώς έφερε στο προσκήνιο τα ταξικά χαρακτηριστικά καταστροφών που σημειώνονταν στην καρδιά του καπιταλιστικού κόσμου.

Τα φτωχότερα στρώματα της Νέας Ορλεάνης έχτισαν τα σπίτια τους σε ζώνες υψηλού κινδύνου, όπου τους οδήγησε η ανέχεια και το «αόρατο χέρι» του Real Estate, και τελικά πνίγηκαν όταν υποχώρησαν τα φράγματα, τα οποία δεν είχαν συντηρηθεί ακριβώς επειδή βρίσκονταν σε περιοχές όπου κατοικούσαν φτωχοί.

Ακόμη και εκεί, όμως, τα μεσαία στρώματα διέθεταν την οικονομική άνεση να εγκαταλείψουν έγκαιρα την πόλη, ενώ οι απόλυτα φτωχοί βρέθηκαν στις ταράτσες των σπιτιών τους να περιμένουν εναέρια μέσα διάσωσης – τα οποία δεν έρχονταν γιατί εκτός από φτωχοί είχαν την ατυχία να είναι και μαύροι.

Οσο για την ανοικοδόμηση, είτε καθυστέρησε για χρόνια είτε ήρθε με τη μορφή εργολάβων που ιδιωτικοποίησαν βασικές κοινωνικές υπηρεσίες (νοσοκομεία, σχολεία κτλ) και προχώρησαν σε gentrification μεγάλων περιοχών απομακρύνοντας και τους τελευταίους κατοίκους που είχαν επιβιώσει από τον τυφώνα.

Παρακολουθώντας τη συνολική εικόνα μιας τέτοιας καταστροφής συνειδητοποιούμε πόσο απλουστευτική είναι η προσέγγιση που αποδίδει όλη την ευθύνη στους «ασυνείδητους» κατοίκους που χτίζουν τα σπίτια τους σε επικίνδυνες περιοχές.

Κανένας δεν θέλει να ζει σε ένα μπαζωμένο ρέμα εάν έχει την οικονομική δυνατότητα να το αποφύγει και αν το κράτος τον έχει προειδοποιήσει για τους κινδύνους, εξασφαλίζοντάς του παράλληλα το θεμελιώδες δικαίωμα της στέγασης. «Οι φτωχοί που ζουν σε πιο επικίνδυνα σπίτια», εξηγούσε ο ιστορικός Τζέικομπ Ριμς, «θυμίζουν μια γυναίκα που αναγκάζεται, για οικονομικούς και πολιτισμικούς λόγους, να συγκατοικεί με κάποιον που την κακοποιεί».

Ενα φυσικό φαινόμενο, υποστηρίζει ο ίδιος στο βιβλίο του «Disaster Citizenship» («Πολίτης της Καταστροφής»), δεν είναι ρατσιστικό ή ταξικό, αλλά όταν συναντά μια ανθρώπινη κοινωνία και μετατρέπεται σε καταστροφή συνήθως αναπαράγει και ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες.

Ο κανόνας λοιπόν «όπου φτωχός και η μοίρα του» είναι συνήθως επαρκής για να προβλέψει το μέγεθος της καταστροφής που θα επιφέρει ένα φυσικό φαινόμενο. Σε τελική ανάλυση, όμως, όλα εξαρτώνται από το οικονομικό σύστημα που κυριαρχεί σε κάθε περιοχή και πώς αυτό διανέμει στους πολίτες τους πόρους που έχει στη διάθεσή του. Πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Διεθνούς Πολιτικής (Center for International Policy) στις ΗΠΑ ανέφερε ότι ένας πολίτης έχει 15 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνει από τυφώνα ίδιου μεγέθους στις ΗΠΑ σε σχέση με την Κούβα.

Η Κούβα κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στον πλανήτη στην εκπαίδευση και προετοιμασία του πληθυσμού αλλά και στις ταχύτερες μαζικές εκκενώσεις ολόκληρων περιοχών. Οι Αρχές είναι εφοδιασμένες με ειδικούς καταλόγους πολιτών με κινητικά προβλήματα και εγκύους, τους οποίους ενημερώνουν αρκετές ημέρες πριν από την έλευση του τυφώνα.

Ακόμη και εκεί, βέβαια, η ανοικοδόμηση των πληγεισών περιοχών ξεκινά από τα θέρετρα, καθώς αποτελούν τη βασική πηγή συναλλάγματος από την οποία εξαρτάται η οικονομία της χώρας – και τελικά η ικανότητά της να επιβιώσει από το επόμενο φυσικό φαινόμενο.

Κάθε καταστροφή είναι λοιπόν ένα πολιτικό γεγονός.

 

Διαβάστε

 

Disaster Citizenship (University of Illinois Press, 2016)

Ο ιστορικός Τζέικομπ Ριμς εξηγεί τους μηχανισμούς με τους οποίους ένα φυσικό φαινόμενο αναπαράγει τα ταξικά χαρακτηριστικά μιας κοινωνίας.

Πηγή: efsyn.gr

Άρης Χατζηστεφάνου | Η Εφημερίδα των Συντακτών 20/08/2022

Η πρόσφατη απόφαση του ελληνικού υπουργείου Υγείας να μην προσφέρει δωρεάν πρόσβαση σε αναλώσιμα συσκευών για τον διαβήτη έρχεται ακριβώς έναν αιώνα από την πρώτη φαρμακευτική χρήση της ινσουλίνης ● Μια συναρπαστική ιστορία που μας θυμίζει τις λαμπρότερες ημέρες της ιατρικής, τις χειρότερες στιγμές του καπιταλισμού αλλά και μια τιτανομαχία που βρίσκεται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ και θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας.

Νέα Υόρκη

Ο Φρέντερικ Μπάντινγκ θα μπορούσε να είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της εποχής του. Όταν κατάφερε, πριν από έναν αιώνα, να χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά την ινσουλίνη για τη φαρμακευτική αγωγή ασθενών με διαβήτη γνώριζε ότι θα έσωζε εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο. Όπως εξηγούσε πρόσφατα ο συγγραφέας ιατρικών θεμάτων Λέι Φίλιπς, μέχρι τότε οι γονείς που πληροφορούνταν ότι το παιδί τους πάσχει από διαβήτη ήξεραν ότι θα πεθάνει το πολύ σε έναν χρόνο.

Όταν όμως πρότειναν στον Μπάντινγκ και τους συνεργάτες του να κατοχυρώσουν με πατέντα τη νέα ανακάλυψη αυτός χαμογέλασε. «Η ινσουλίνη», τους είπε, «ανήκει σε όλο τον κόσμο, όχι σε εμένα» και πούλησε την πατέντα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο για το συμβολικό ποσό του ενός δολαρίου.

Προφανώς το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα είναι εδώ για να καταστρέφει αυτές τις μεγάλες στιγμές της ανθρωπότητας και αυτό ακριβώς έκανε με την ινσουλίνη. Έναν αιώνα από την πρώτη φαρμακευτική χρήση της το 90% της παγκόσμιας αγοράς ινσουλίνης ελέγχεται από ένα άτυπο τραστ τριών πολυεθνικών, την Eli Lilly, τη Sanofi και τη Novo Nordisk, οι οποίες κερδοσκοπούν ασύστολα με το δράμα εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη.

Η έλλειψη ινσουλίνης είναι ένα από τα πρώτα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια χώρα σε κρίση (σήμερα το βιώνει η Ουκρανία και παλαιότερα η Βενεζουέλα η οποία λόγω του αμερικανικών κυρώσεων αναγκαζόταν να εισάγει ινσουλίνη από την Ινδία). Ακόμη όμως και υπό αυτές τις συνθήκες πολέμου και εμπορικού αποκλεισμού η κατάσταση ίσως να είναι καλύτερη από αυτή που επικρατεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εδώ η τιμή για τις δόσεις που χρειάζεται ένας ασθενής κυμαίνεται από 300 έως και 1.000 δολάρια τον μήνα, ενώ βρισκόταν κοντά στα 20 πριν από δύο δεκαετίες. Αρκετοί ασθενείς που δεν έχουν την απαιτούμενη ιατροφαρμακευτική ασφάλιση αναγκάζονται να περιορίσουν τις δόσεις τους αντιμετωπίζοντας ακόμη και τον κίνδυνο τύφλωσης, παράλυσης ή ακρωτηριασμού των άκρων. Λίγα πράγματα θα μπορούσαν να περιγράψουν καλύτερα το σημερινό πρόσωπο του καπιταλισμού από το γεγονός ότι στην πλουσιότερη χώρα του κόσμου μπορεί να σου κόψουν το πόδι γιατί δεν έχεις πρόσβαση σε ένα φάρμακο, η πατέντα του οποίου προσφέρθηκε πριν από έναν αιώνα για ένα δολάριο.

Ομολογουμένως η παρασκευή της ινσουλίνης αλλά και των υποκατάστατων φαρμάκων (που αποτελούν πρωτεΐνη και όχι μια απλή χημική ουσία) δεν είναι τόσο απλή όσο σε άλλα φάρμακα, οι πατέντες των οποίων λήγουν ύστερα από μερικές δεκαετίες. Η διατήρηση όμως της τιμής σε δυσθεώρητα ύψη είναι αποτέλεσμα της δράσης του «τραστ» των τριών εταιρειών. Με διάφορες πρακτικές εκβιασμών αλλά και με απειροελάχιστες τροποποιήσεις στη σύνθεση, που τους επιτρέπουν να ανανεώνουν τις πατέντες, καταφέρνουν να κρατούν εκτός ανταγωνισμού τους μικρότερους παίκτες. Στις ΗΠΑ, όπως εξηγούσε ο Λέι Φίλιπς σε πρόσφατη ανάλυσή του στο περιοδικό «Jacobin», η κατάσταση επιδεινώνεται από ιδιωτικές επιχειρήσεις, γνωστές ως PBM, που λειτουργούν ως μεσάζοντες ανάμεσα στις φαρμακοβιομηχανίες, τις ασφαλιστικές εταιρείες και τα φαρμακεία. Πρόκειται για ακόμη έναν ολιγοπωλιακό μηχανισμό που διαχειρίζεται μια αγορά 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων και στην περίπτωση της ινσουλίνης ευθύνεται έως και για το 75% της τελικής τιμής.

Θα περίμενε κανείς ότι αυτά τα πανίσχυρα τραστ θα ήταν ακλόνητα. Η αντίσταση όμως γεννήθηκε εκεί που κανείς δεν το περίμενε – στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσαμ, ανακοίνωσε πριν από μερικές εβδομάδες σχέδια για την παραγωγή ινσουλίνης από την Πολιτεία. «Τίποτα δεν αποδεικνύει», σημείωσε ο ίδιος, «την αποτυχία των δυνάμεων της αγοράς όσο η τιμή της ινσουλίνης».

 

Το σχέδιό του να χτυπήσει το τραστ των τριών εταιρειών είναι πολύ πιο ριζοσπαστικό από κάθε μορφή κρατικής παρέμβασης για τον έλεγχο των τιμών που υπάρχει στις αναπτυγμένες χώρες, αφού ουσιαστικά μεταφέρει την παραγωγή στον δημόσιο τομέα. Μάλιστα ο αποκαλούμενος «σοσιαλισμός της ινσουλίνης» βρίσκει ευήκοα ώτα και στην Πολιτεία του Μέιν, αλλά και στο Μίσιγκαν όπου ο κυβερνήτης είναι Ρεπουμπλικανός.

Η δημόσια εταιρεία που θα αναλάβει την παραγωγή στην Καλιφόρνια ονομάζεται CalRx και υπόσχεται να πουλά σχεδόν στην τιμή κόστους, γεγονός που αν επιτευχθεί θα αποτελέσει ένα επιτυχημένο παράδειγμα για κράτη σε όλο τον κόσμο. Τη στιγμή λοιπόν που το τραστ των φαρμακοβιομηχανιών ινσουλίνης είχε στραμμένη την προσοχή του προς χώρες όπως η Ινδία, που επιχειρούσαν να σπάσουν το ολιγοπώλιο, το χτύπημα ήρθε από το δικό τους στρατόπεδο.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι φυσικά πολλά και διάφορα. Θα διανέμει η δημόσια εταιρεία της Καλιφόρνιας δόσεις ινσουλίνης και σε άλλες Πολιτείες (και σε ποια τιμή;) ή θα δούμε το παράδοξο να πεθαίνουν άνθρωποι σε γειτονικές περιοχές γιατί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν τολμά να προχωρήσει σε ανάλογα βήματα; Θα μπορέσει η Καλιφόρνια να αντιμετωπίσει τις τρομακτικές πιέσεις από τα λόμπι των φαρμακοβιομηχανιών, τα οποία το 2021 δαπάνησαν 263 εκατομμύρια δολάρια για να κρατήσουν τις τιμές των φαρμάκων στα ύψη;

Και το βασικότερο ίσως ερώτημα: είναι τελικά οι ΗΠΑ μια ενιαία χώρα ή κάποια στιγμή θα πρέπει να διασπαστούν ανάμεσα σε Πολιτείες που ζουν στον μεσαίωνα και σε άλλες που βρίσκονται δεκαετίες μπροστά απ’ όσο θα τολμούσε να διανοηθεί η θατσερική Ευρωπαϊκή Ένωση;

Ο σύνθετος όρος «Copaganda» που περιλαμβάνει ως α’ συνθετικό την αγγλική λέξη «cop» και ως β’ συνθετικό την λέξη «propaganda», περιγράφει πώς χειρίζεται η Αστυνομία μιντιακά περιστατικά που πλήττουν την εικόνα της ως όργανο που προστατεύει τους πολίτες και εγγυάται την ασφάλειά τους.

Πολλές φορές, οι ανακοινώσεις της Αστυνομίας αν κι έχουν απόσταση από την πραγματικότητα όπως την βίωσαν άλλοι εμπλεκόμενοι σε περιστατικά, εντούτοις υιοθετούνται άκριτα (ή και σκόπιμα) από μερίδα των ΜΜΕ χωρίς να αμφισβητούνται ή να παρατίθενται .

Μάλιστα, τα δελτία τύπου που εκδίδει αξιολογούνται ως τεκμήριο αλήθειας, αφού αντικρουόμενα ρεπορτάζ μπορεί ακόμη και να απορριφθούν αν δεν συμφωνούν με το αφήγημα της Αστυνομίας.

Τα βήματα της «Copaganda»
Ο δημοσιογράφος Άρης Χατζηστεφάνου, με ανάρτησή του για τον πυροβολισμό 16χρονου στο κεφάλι από αστυνομικό έπειτα από καταδίωξη επειδή δεν πλήρωσε πρατήριο καυσίμων, παραθέτει τα βήματα της «Copaganda» που θα δούμε τα επόμενα 24ωρα από την ΕΛΑΣ κι αστυνομικούς συντάκτες:

1) “Οι αστυνομικοί δέχθηκαν επίθεση”

1α) Αν δεν πιάσει ήταν “μεμονωμένο περιστατικό”

2) ρεπορτάζ για αύξηση εγκληματικότητας των Ρομά

3) ρεπορτάζ με καλές πράξεις αστυνομικών.

Η ανακοίνωση της ΕΛΑΣ -που δεν αναφέρει πουθενά ότι ο 16χρονος τραυματίστηκε από σφαίρα-!
Την 01.00 ώρα περίπου σήμερα (05-12-2022) νεαρός ημεδαπός – οδηγός Ι.Χ.Φορτηγού, μετέβη σε πρατήριο υγρών καυσίμων στην οδό Ν. Μοναστηρίου, όπου εφοδιάστηκε με πετρέλαιο δίχως να καταβάλει αντίτιμο και αποχώρησε, σύμφωνα με σχετική καταγγελία του υπαλλήλου, ο οποίος άμεσα ενημέρωσε αστυνομικούς της Ομάδας ΔΙ.ΑΣ., οι οποίοι βρίσκονταν πλησίον του σημείου.

Οι αστυνομικοί έσπευσαν προς την κατεύθυνση διαφυγής του ανωτέρω οχήματος και ενημέρωσαν επίσης το τηλεφωνικό κέντρο της Άμεσης Δράσης.

Το όχημα ακολουθήθηκε από τους ως άνω αστυνομικούς με χρήση φωτεινών και ηχητικών σημάτων, πραγματοποιώντας συνεχείς επικίνδυνους ελιγμούς για τους υπόλοιπους χρήστες του οδικού δικτύου και μη συμμορφούμενο κατευθύνθηκε προς την περιοχή των Διαβατών.

Παραβιάζοντας αλλεπάλληλα φωτεινούς σηματοδότες και ενεργώντας συνεχώς επικίνδυνους ελιγμούς επιχείρησε να εμβολίσει μετωπικά το προπορευόμενο δίκυκλο της Ομάδας ΔΙ.ΑΣ., θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή των αστυνομικών, αγνοώντας εκ νέου τις εντολές τους.

Ενόψει του άμεσου κινδύνου, οι αστυνομικοί έκαναν χρήση όπλου (πραγματοποιώντας δύο βολές) επιχειρώντας να ακινητοποιήσουν το όχημα, με αποτέλεσμα ο οδηγός να χάσει τον έλεγχο αυτού, να προσκρούσει σε τοιχίο και να διακομισθεί σοβαρά τραυματισμένος στο εφημερεύον Νοσοκομείο με σταθμό του ΕΚΑΒ.

Για το συμβάν άμεσα ενημερώθηκε η οικεία Εισαγγελική Αρχή, η οποία εποπτεύει την διενεργούμενη προανάκριση και πραγματοποιήθηκε αυτοψία παρουσία Εισαγγελικού λειτουργού, ενώ ο αστυνομικός που έκανε χρήση όπλου συνελήφθη.

Προανάκριση διενεργείται από το Τμήμα Εγκλημάτων κατά Ζωής της Διεύθυνσης Ασφαλείας Θεσσαλονίκης.

Τι λέει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη
«Ομάδα ΔΙΑΣ κλήθηκε από κέντρο Άμεσης Δράσης Θεσσαλονίκης για να εντοπίσουν το φορτηγάκι του 16χρονου ΡΟΜΑ από τον οικισμό Αγίας Σοφίας στο Διαβατά. Όπως λένε οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ άρχισαν να καταδιώκουν το φορτηγάκι, πήγαν δίπλα του και του έκαναν χειρονομίες να σταματήσει.

Ο νεαρός προσπάθησε να ρίξει τις μηχανές 4 φορές κάνοντας απότομα δεξιά – αριστερά, και τράβηξε και χειρόφρενο. Τότε ένας της ΔΙΑΣ πυροβόλησε 2 φορές μια φορά προς το αυτοκίνητο έριξε πυροβολισμό ακινητοποίησης και μία στον αέρα. Βρέθηκαν 2 κάλυκες στην περιοχή των πυροβολισμών και μια σφαίρα στο κεφάλι του παιδιού».

Τι καταγγέλλει ο δικηγόρος της οικογένειας του 16χρονου
Για δολοφονική επίθεση έκανε λόγο ο δικηγόρος της οικογένειας του 16χρονου, Θεόφιλος Αλεξόπουλος.

«Πρόκειται για μία ευθεία βολή από πίσω, από άτομο το οποίο τον καταδιώκει. Υπάρχουν πληροφορίες για μία δεύτερη βολή η οποία είναι άγνωστο πού κατέληξε. Δεν μπορεί να ήταν προειδοποιητική, καθώς δεν βγάζει νόημα ο αστυνομικός να πυροβολεί στον αέρα για προειδοποίηση και αμέσως μετά να ρίχνει σε ευθεία βολή», ανέφερε ο κ. Αλεξόπουλος.

Ο ίδιος τόνισε ότι ο 16χρονος δεν έκανε απολύτως καμία ενέργεια κατά των αστυνομικών, παρά μόνο προσπαθούσε να διαφύγει για να μη συλληφθεί για το ότι δεν πλήρωσε καύσιμα ευτελούς αξίας.

Σύμφωνα με τον ίδιο είναι «ανυπόστατες πληροφορίες» ότι ο 16χρονος επιχείρησε να εμβολίσει με το όχημά του τους αστυνομικούς.

«Τα σημάδια στο όχημα δείχνουν πώς πυροβολήθηκε από πίσω με τη βολίδα να διαπερνά το πίσω παρμπρίζ του αυτοκινήτου και να καταλήγει στο κεφάλι του 16χρονου», κατέληξε ο κ. Αλεξόπουλος. Πηγή: www.rosa.gr

Ο δημοσιογράφος Αρης Χατζηστεφάνου συναντά τον Γιάννη Αγγελάκα και την Όλια Λαζαρίδου στο νέο του ντοκιμαντέρ Τελευταίο Ταξίδι που κυκλοφορεί στις 24 Μαρτίου στους κινηματογράφους. Μαζί ακολουθούν τα βήματα του Νίκου Καζαντζάκη σε δυο ταξίδια, που πραγματοποίησε στην Ιαπωνία πριν και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τα οποία καθόρισαν τη σκέψη του και τελικά στοίχισαν τη ζωή του. To ντοκιμαντέρ θα κάνει την πρεμιέρα του στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα Film Forward του φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Εξήντα πέντε χρόνια μετά το θάνατο του μεγάλου συγγραφέα, ο Γ.Αγγελάκας και η Ό.Λαζαρίδου διαβάζουν αποσπάσματα από τις σημειώσεις του Νίκου Καζαντζάκη ενώ η κάμερα «σχολιάζει» με πολιτική ματιά τον κόσμο που θα συναντούσε σήμερα στα ταξίδια του. Οι εικόνες από τη σύγχρονη και την παλιά Ιαπωνία εμπλουτίζονται με anime, video games και ιαπωνικά manga.  Οι παλιοί αχθοφόροι αφήνουν τις χειράμαξες και γίνονται ντελιβεράδες της διαμοιραστικής οικονομίας ενώ ιερόδουλες στέκονται στα ίδια πεζοδρόμια του Τόκιο που κάποτε ενέπνευσαν τον σκηνοθέτη Φριτς Λανγκ στην ταινία Metropolis. Η ιστορία εκτυλίσσεται με φόντο τη σύγκρουση υπερδυνάμεων για την κυριαρχία στην Ασία αλλά και μια πανδημία που – τότε όπως και τώρα – ανατρέπει τις βεβαιότητες για τον κόσμο γύρω μας. Το μοντάζ υπογράφει ο Άρης Τριανταφύλλου, ενώ ο μουσικός παραγωγός Rsn δημιουργεί την πρωτότυπη μουσική με Jazz, Trip Hop και Electronica ήχους. To Post Production επιμελήθηκε ο Θάνος Τσάντας. Σχεδιασμός αφίσας Λουίζα Καραγεωργίου Πρόγραμμα προβολών – 17/3, Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Παύλος Ζάνας, (παρουσία των συντελεστών) – Από 24/3 Μαρτίου, Αθήνα, Τριανόν, (παρουσία των συντελεστών) – Από 24/3 Μαρτίου, Θεσσαλονίκη, αίθουσα «Τζον Κασσαβέτης» – 30 Μαρτίου Πάτρα, ΓΙΑΠΙ, Πάροδος Δρακοπούλου 8  (παρουσία συντελεστών)

Τέσσερις έλληνες δημοσιογράφοι έχουν κάνει προσφυγή στην δικαιοσύνη κατά του Facebook και η δίκη για ασφαλιστικά μέτρα κατά της πλατφόρμας αναμένεται να εκδικαστεί την Τετάρτη 3 Νοεμβρίου.

Οι δημοσιογράφοι που προσέφυγαν στην δικαιοσύνη είναι οι Ευγενία Λουπάκη, Άρης Χατζηστεφάνου, Λεωνίδας Βατικιώτης και Γιάννης Ανδρουλιδάκης, μετά από αρκετά περιστατικά λογοκρισίας απέναντι τους από την εταιρεία.

Αναλυτικά σχετική ανάρτηση της κ. Λουπάκη:

«Αύριο, για πρώτη φορά στην Ελλάδα εκδικάζεται προσφυγή δημοσιογράφων κατά του Facebook. Τέσσερις συνάδελφοι μέλη της ΕΣΗΕΑ καταθέσαμε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων εναντίον της πανίσχυρης εταιρείας που λειτουργεί με αδιαφάνεια και λογοκρίνει απολύτως αυθαίρετα αναρτήσεις λειτουργών του Τύπου. Οι προσφεύγοντες είμαστε οι εξής: Ευγενία Λουπάκη, Αρης Χατζηστεφάνου, Γιάννης Ανδρουλιδάκης, Λεωνίδας Βατικιώτης. Η πρωτοβουλία ανήκει στον Γιώργο Κατρούγκαλο που μας εκπροσωπεί και τον ευχαριστούμε. Χωρίς αυτόν, εγώ τουλάχιστον, δεν θα γνώριζα ότι υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

Είμαι πολύ χαρούμενη γιατί όλες οι πιθανότητες είναι ανοιχτές και μπορεί να ρίξουμε τη σωστή πέτρα στον Γολιάθ.

Άρης Χατζηστεφάνου


Η αποκάλυψη ότι έξι από τους φερόμενους ως πρωτεργάτες του πραξικοπήματος στη Βολιβία εκπαιδεύτηκαν στις ΗΠΑ ξυπνά ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής, τη δράση της διαβόητης Σχολής της Νότιας Αμερικής

"Η Σχολή της Αμερικής έχει εκπαιδεύσει τους περισσότερους δικτάτορες στην ανθρώπινη ιστορία"

Γερουσιαστής Τζόζεφ Κένεντι

Oι περισσότεροι στη Βολιβία θυμούνται τον Μάνφρεντ Ρέγιες Βίγια ως τον δήμαρχο της πόλης Κοτσαμπάμπα, ο οποίος πυροδότησε τον «πόλεμο του νερού» -την εξέγερση που ακολούθησε την ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης από την αμερικανική εταιρεία Bechtel. Πολύ λιγότεροι γνώριζαν ότι ήταν και ένας από τους απόφοιτους του διαβόητου School of the Americas (SOA), της αμερικανικής στρατιωτικής σχολής από την οποία αποφοίτησαν ορισμένοι από τους πιο αιμοσταγείς δικτάτορες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Το όνομα του Βίγια περιλαμβάνεται τώρα σε ηχογραφημένες συνομιλίες πρώην και νυν αξιωματούχων του στρατού και της αστυνομίας της Βολιβίας, οι οποίοι φέρονται να προετοίμαζαν την ανατροπή του προέδρου Εβο Μοράλες, σε συνεργασία με πολιτικούς της αντιπολίτευσης και τη στήριξη των ΗΠΑ.

Οπως αποκάλυψε μάλιστα στην ηλεκτρονική έκδοση Grayzone ο πανεπιστημιακός και ερευνητής Τζεμπ Σπραγκ, συνολικά έξι από τους φερόμενους ως πρωτεργάτες του πρόσφατου πραξικοπήματος στη Βολιβία είχαν θητεύσει στη SOA.

Η σχολή, η οποία ύστερα από πολλές μετονομασίες κατέληξε με το πολιτικά ορθό όνομα Ινστιτούτο για τη Συνεργασία και την Ασφάλεια του Δυτικού Ημισφαιρίου (WHINSEC) λειτούργησε για πρώτη φορά το 1946 στον Παναμά. Από το 1963, όταν ο πρόεδρος Κένεντι τη μετέτρεψε σε ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία του Ψυχρού Πολέμου για την κυριαρχία στη Λατινική Αμερική, η σχολή άρχισε να εκπαιδεύει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και αξιωματικούς σε τεχνικές βασανιστηρίων και ανατροπής δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν όλα τα υψηλόβαθμα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων της Αργεντινής, που θήτευσαν στη σχολή, αργότερα καταδικάστηκαν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία. Οσο για τα εγχειρίδια βασανιστηρίων που εξέδιδε η σχολή, θεωρούνται ακόμη και σήμερα «ιερά κείμενα» για κάθε επίδοξο πραξικοπηματία.

Από το 2004, όμως, όταν οι κυβερνήσεις της Βενεζουέλας (του Τσάβες), της Αργεντινής (του Κίρχνερ), της Βολιβίας (του Μοράλες) και του Ισημερινού (του Κορέα) σταμάτησαν σταδιακά να στέλνουν στρατιώτες στο WHINSEC αρκετοί πίστεψαν ότι η σχολή θα περνούσε σε αχρησία. Πολύ περισσότερο αφού η Ουάσινγκτον απομάκρυνε τη CIA από την πρώτη γραμμή της ανατροπής κυβερνήσεων και έδινε περισσότερο βάρος στις «πολύχρωμες επαναστάσεις», τις οποίες χρηματοδοτούσαν υπηρεσίες όπως η USAID (Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ) και το NED (Εθνικό Ταμείο για τη Δημοκρατία).

Οσοι όμως έσπευσαν να πανηγυρίσουν, σύντομα απογοητεύτηκαν. Το 2013, έγινε γνωστό ότι η σχολή εξακολουθούσε να απασχολεί σαν «διδακτικό προσωπικό» καταδικασθέντες βασανιστές από τη Χιλή, οι οποίοι μετέδιδαν τις γνώσεις τους στις νέες γενιές στρατιωτικών από κάθε γωνιά της Λατινικής Αμερικής. Μόλις πριν από μερικούς μήνες ιταλικό δικαστήριο καταδίκασε 24 πρώην αξιωματούχους από τη Βολιβία, τη Χιλή, το Περού και την Ουρουγουάη σε ισόβια κάθειρξη για τη συμμετοχή τους στην επιχείρηση Condor, με την οποία οι ΗΠΑ και κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής συντόνιζαν αιμοσταγείς επιθέσεις εναντίον συνδικαλιστών και κινημάτων της Αριστεράς.

Η περίπτωση της Βολιβίας ήρθε απλώς να μας θυμίσει ότι κάποιες συνήθειες της αμερικανικής αυτοκρατορίας δύσκολα ξεχνιούνται και πως η σπορά βασανιστών και πραξικοπηματιών προηγούμενων δεκαετιών βρίσκεται ακόμη στα πράγματα.

 

Εργαζόμαστε όταν κάνουμε ένα tweet ή όταν ανεβάζουμε φωτογραφίες με γατάκια στο Facebook; Η απάντηση στο ερώτημα, υποστηρίζουν αρκετοί οικονομολόγοι, ίσως μας επιτρέψει να διαπιστώσουμε ποιοι θα είναι οι κυρίαρχοι της οικονομίας του κυβερνοχώρου στον 21ο αιώνα.



Eάν ένα σχόλιο που κάνουμε στο Facebook βοηθά την εταιρεία να συγκεντρώσει πληροφορίες για εμάς, τις οποίες στη συνέχεια πουλά σε διαφημιστικές εταιρείες για να μας στέλνουν στοχευμένα διαφημιστικά μηνύματα, είναι προφανές ότι κάποιοι κερδίζουν χρήματα από μια δική μας δραστηριότητα.

Η παρατήρηση αυτή οδήγησε ορισμένους στο συμπέρασμα ότι το Facebook και άλλες πλατφόρμες, που καταγράφουν και επεξεργάζονται κάθε μας κίνηση… μας χρωστάνε πολλά μηνιάτικα από την «εργασία» που τους προσφέραμε.

Αυτό ήταν παραδείγματος χάριν το συμπέρασμα μια καλλιτεχνικής καμπάνιας με τίτλο «Wages for Facebook» («Μισθοί για το Facebook») που μας καλούσε να αντιμετωπίσουμε κάθε δραστηριότητά μας στο διαδίκτυο ως απλήρωτη εργασία. Στο «μανιφέστο» τους, το οποίο παρουσίαζαν σε εκθέσεις με τη μορφή ενός κειμένου που εμφανιζόταν σε ένα iPad, σημείωναν μεταξύ άλλων: «Το αποκαλούν φιλία. Εμείς το αποκαλούμε απλήρωτη εργασία. Με κάθε μας like και chat η υποκειμενικότητά μας δημιουργεί κέρδη τα οποία καρπώνονται αυτοί. Το αποκαλούν διαμοιρασμό, εμείς το αποκαλούμε κλοπή».

Η πρωτοβουλία αντέγραφε ουσιαστικά ορισμένες από τις βασικές αρχές του προγράμματος «Wages for Housework» («Μισθός για την οικιακή εργασία») που αναπτύχθηκε από το ριζοσπαστικό φεμινιστικό κίνημα της Ιταλίας τη δεκαετία του 1970 και απαιτούσε από το κράτος να πληρώνει την εργασία που πραγματοποιούν οι γυναίκες για τη συντήρηση των νοικοκυριών τους. Ενώ, όμως, το «Wages for Housework» πατούσε σε στιβαρές οικονομικές αναλύσεις ακαδημαϊκών όπως η Σίλβια Φεντερίτσι, που άσκησαν εποικοδομητική κριτική στον μαρξισμό και αντιμετώπισαν τα οικιακά σαν μια μορφή εργασίας για την αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης (reproductive labor), τα επιχειρήματα του «Wages for Facebook» φάνταζαν ελαφρώς έωλα.

Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί ακαδημαϊκοί, όπως ο Κρίστιαν Φουτς, από το Πανεπιστήμιο του Westminster, έδωσαν νέο νόημα στη σχετική συζήτηση, υποστηρίζοντας ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «αποτελούν χώρους για την εκμετάλλευση πλεονάζουσας εργατικής δύναμης σε καπιταλιστικές συνθήκες». Στα βιβλία του ο Φουτς αναφέρεται σε διαφορετικές μορφές απλήρωτης εργασίας (από τους σκλάβους και τις νοικοκυρές μέχρι… τους χρήστες του Facebook) και αναλύει τους μηχανισμούς με τους οποίους εξαναγκάζονται να προσφέρουν δωρεάν εργασία (οι σκλάβοι με την απειλή του θανάτου, οι γυναίκες της πατριαρχικής κοινωνίας άλλοτε με τη φυσική βία και άλλοτε με συναισθηματικές πιέσεις και οι «εργάτες» του Facebοok με την απειλή να αποκλειστούν από κοινωνικές δραστηριότητες).

Οπως εξηγεί ο καθηγητής του Kings College, Νικ Σρνίτσεκ, στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του «Platform Capitalism», «η απάντηση στο ερώτημα εάν οι online δραστηριότητές μας αποτελούν εργασία, στο πλαίσιο της καπιταλιστικής παραγωγής, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μια σχολαστική αντιπαράθεση μεταξύ ακαδημαϊκών». Εάν πρόκειται για δωρεάν εργασία, σημειώνει ο Σρνίτσεκ, οι εταιρείες που την καρπώνονται αποτελούν ένα θείο δώρο για το σύνολο του καπιταλιστικού συστήματος – καθώς ανοίγουν νέους δρόμους για την εκμετάλλευση της εργασίας. Εάν όμως οι online δραστηριότητές μας δεν αποτελούν εργασία, αυτές οι εταιρείες-πρότυπα απλώς παρασιτούν σε βάρος άλλων βιομηχανιών που παράγουν αξία. Συνεπώς ο καπιταλισμός βρίσκεται σε ακόμη πιο δεινή θέση απ’ ό,τι πιστεύαμε.

Η απάντηση, λοιπόν, στο ερώτημα εάν ένα like αποτελεί εργασία θα μας αποκαλύψει εάν το Facebook θα αποτελέσει την General Motors του 21ου αιώνα ή εάν πρόκειται για ένα ακόμη παράσιτο (όρο τον οποίο έχει χρησιμοποιήσει ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ για να περιγράψει και πλατφόρμες όπως η Google). Οπως συμβαίνει πολύ συχνά, ο Σρνίτσεκ διαπίστωσε ότι οι απαντήσεις στα ερωτήματα που δημιουργεί η νέα οικονομία του διαδικτύου βρίσκονταν μπροστά στα μάτια μας και μάλιστα στις πρώτες σελίδες ενός βιβλίου που κυκλοφόρησε πριν από περίπου 150 χρόνια: τον πρώτο τόμο από το «Κεφάλαιο» του Μαρξ.

Στο «Κεφάλαιο» η παραγωγική εργασία συνδέεται άμεσα με την παραγωγή αντικειμένων τα οποία είναι χρήσιμα για άλλους. «Εάν ένα πράγμα είναι άχρηστο», εξηγούσε ο Μαρξ, «τότε είναι άχρηστη και η εργασία που περιέχει, δεν λογαριάζεται σαν εργασία και συνεπώς δεν αποτελεί αξία». Ο Σρνίτσεκ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι πλατφόρμες όπως το Facebook δεν εκμεταλλεύονται δωρεάν εργασία, αλλά μετατρέπουν τις online δραστηριότητές μας σε «πρώτη ύλη», την οποία επεξεργάζονται με αλγόριθμους και πουλάνε στους διαφημιστές προκειμένου αυτοί να στέλνουν στοχευμένα διαφημιστικά μηνύματα. Και αυτό το συμπέρασμα όμως τροφοδοτεί έναν νέο γύρο αντιπαράθεσης: αποτελεί η διαφήμιση μια παραγωγική διαδικασία;

Πριν από μερικές δεκαετίες, ο μεγάλος μαρξιστής οικονομολόγος Πολ Σουίζι είχε απαντήσει αρνητικά, περιγράφοντας τις διαφημίσεις ως μια μη παραγωγική ιδιότητα του μονοπωλιακού καπιταλισμού. Πιθανότατα, δηλαδή, θα κατέτασσε και αυτός ορισμένες πλατφόρμες, όπως το Facebook, στα παράσιτα της σημερινής οικονομίας.

INFO

Διαβάστε:
«Platform Capitalism»
O Νικ Σρνίτσεκ, ρίχνοντας κλεφτές ματιές στο «Κεφάλαιο» του Μαρξ, αποδομεί αρκετές από τις «εταιρείες-θαύματα» της σύγχρονης διαδικτυακής οικονομίας.

Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών – 28/4/2018

MAKE THE ECONOMY SCREAM: ΠΑΡΤΥ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Οι δημιουργοί των ντοκιμαντέρ Χρεοκρατία, Catastroika, Fascism Inc και This is not a coup, σας προσκαλούν σε ένα πάρτυ για την οικονομική ενίσχυση της νέας τους παραγωγής με τίτλο Make the Economy Scream – την Πέμπτη 26 Απριλίου από τις 21:00 στο μπαρ Ρινόκερως (Ασκληπιού 22, Νεάπολη Εξαρχείων). Το Make the economy scream αποτελεί μια προσπάθεια ανεξάρτητης δημοσιογραφίας η οποία χρηματοδοτείται από τους ίδιους τους θεατές, τους αναγνώστες και τους ακροατές. Η προσπάθεια, που ξεκίνησε με αφορμή μια αποστολή του δημοσιογράφου Αρη Χατζηστεφάνου στη Βενεζουέλα, θα ολοκληρωθεί με την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ μέχρι το τέλος του 2018.

Ήδη με τη βοήθεια εκατοντάδων «συμπαραγωγών», που ενίσχυσαν οικονομικά το νέο πρότζεκτ, οι δημιουργοί του Make the Economy Scream έχουν ταξιδέψει στη Βενεζουέλα, την Καταλονία, τη Γαλλία και άλλες χώρες, συνομιλώντας με πολιτικούς, δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς και πολίτες.

«Γιατί το χαρτί υγείας μιας χώρας που απέχει  9.415 χιλιόμετρα, προκαλεί θυελλώδεις αντιδράσεις στο ελληνικό κοινοβούλιο» αναρωτιέται ο Αρης Χατζηστεφάνου στο εισαγωγικό σημείωμά του. Ένα ντοκιμαντέρ για τη Βενεζουέλα, εξηγούν οι δημιουργοί, δεν αφορά μόνο την Βενεζουέλα. Ίσως και να μην αφορά καθόλου τη Βενεζουέλα. Αποτελεί μια μελέτη στις σύγχρονες (και λιγότερο σύγχρονες) μορφές προπαγάνδας και ανατροπής καθεστώτων, από τη Λατινική Αμερική μέχρι την καρδιά της Ευρώπης. Επιχειρεί να κατανοήσει γιατί η Ισπανία έχει και πάλι πολιτικούς κρατούμενους και γιατί η Γαλλία ζει σε μια διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Τα κείμενα, οι ραδιοφωνικές εκπομπές και τα video που προκύπτουν από τις αποστολές δημοσιεύονται στο info-war.gr.

Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να γίνουν συμπαραγωγοί καταθέτοντας οποιοδήποτε ποσό επιθυμούν μέσω paypal ή τραπεζικού λογαριασμού που θα βρουν στη διεύθυνση maketheeconomyscream.com


Facebook event: facebook.com/events/164436597720105/
Trailer: https://youtu.be/Zz9M7oOrwc0
Page: Make the economy scream
Mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Ένα νέο project ανεξάρτητης δημοσιογραφίας, το οποίο θα χρηματοδοτείται απευθείας από το κοινό, παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Αρης Χατζηστεφάνου και οι δημιουργοί των ντοκιμαντέρ Χρεοκρατία, Catastroika, Φασισμός Α.Ε και This is not a coup.
 
Το project, που θα περιλαμβάνει άρθρα, ραδιοφωνικές εκπομπές και φωτογραφικά αφιερώματα, θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2018 με την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ για τη Βενεζουέλα με τίτλο Make the economy scream.
 
Ήδη έχουν παρουσιαστεί τα πρώτα ρεπορτάζ και συνεντεύξεις από τις αποστολές στη Βενεζουέλα, την Καταλονία, τη Γαλλία και την Ελβετία.  
 
«Γιατί το χαρτί υγείας μιας χώρας που απέχει  9.415 χιλιόμετρα, προκαλεί θυελλώδεις αντιδράσεις στο ελληνικό κοινοβούλιο» αναρωτιέται ο Αρης Χατζηστεφάνου στο εισαγωγικό σημείωμά του. Ένα ντοκιμαντέρ για τη Βενεζουέλα, εξηγούν οι δημιουργοί, δεν αφορά μόνο την Βενεζουέλα. Ίσως και να μην αφορά καθόλου τη Βενεζουέλα. Αποτελεί μια μελέτη στις σύγχρονες (και λιγότερο σύγχρονες) μορφές προπαγάνδας και ανατροπής καθεστώτων, από τη Λατινική Αμερική μέχρι την καρδιά της Ευρώπης. Επιχειρεί να κατανοήσει γιατί η Ισπανία έχει και πάλι πολιτικούς κρατούμενους και γιατί η Γαλλία ζει σε μια διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
 
Οι «συμπαραγωγοί» του project, που θα ενισχύσουν οικονομικά την παραγωγή, θα λάβουν κωδικούς για να παρακολουθήσουν δωρεάν το ντοκιμαντέρ και θα ενημερώνονται για την πορεία των γυρισμάτων αλλά και τα άρθρα, τα φωτογραφικά αφιερώματα και τις ραδιοφωνικές εκπομπές που παράγονται.
Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να γίνουν συμπαραγωγοί καταθέτοντας οποιοδήποτε ποσό επιθυμούν μέσω paypal ή τραπεζικού λογαριασμού που θα βρουν στη διεύθυνση maketheeconomyscream.com
 
Η ομάδα των συντελεστών αποτελείται από τον Αρη χατζηστεφάνου, τον Θάνο Τσάντα, τον Λεωνίδα Βατικιώτη, τον Ερμή Γεωργιάδη και την Μυρτώ Συμεωνίδου.


Trailer: https://youtu.be/Zz9M7oOrwc0
Page: Make the economy scream