Στη νομιμοποίηση του σφαγιασμού ζώων χωρίς αναισθησία είναι έτοιμη να περάσει η κυβέρνηση, η οποία με άρθρο σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών γυρνά την κοινωνία δεκαετίες πίσω επιχειρώντας να καταργήσει για πρώτη φορά την ευνοϊκότερη νομοθεσία προς τα ζώα που όριζε ο ισχύων και ψηφισμένος ήδη από το 1981 νόμος.

Περισσότερα από σαράντα χρόνια μετά ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, ο οποίος είχε διακηρύξει την ευαισθησία του στα ζώα μετατρέποντας σε κακούργημα την κακοποίηση και τον βασανισμό τους, επιχειρεί να ανάψει το πράσινο φως για βασανιστικούς σφαγιασμούς ζώων χωρίς προηγούμενη αναισθητοποίηση εφόσον πρόκειται για «ιδιαίτερες μεθόδους σφαγής που προβλέπονται από λατρευτικούς τύπους, οι οποίοι δεν επιτρέπουν την αναισθητοποίηση πριν τη σφαγή».

Στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο – σκούπα, στο οποίο έχουν συμπεριληφθεί διατάξεις και άλλων υπουργείων, τροποποιεί το άρθρο 2 του νόμου 1198/1981 επαναλαμβάνοντας την πρόβλεψη περί απαγόρευσης της θανάτωσης χερσαίων ζώων στα σφαγεία εφόσον δεν προηγηθεί αναισθητοποίηση σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 του Κανονισμού (ΕΚ) 1099/2009, αλλά εισάγοντας μία βασική εξαίρεση που αφορά τα ζώα που θανατώνονται στο πλαίσιο λατρευτικών τελετών. Η συγκεκριμένη διάταξη αναφέρει: «Για τα χερσαία ζώα που υποβάλλονται σε ιδιαίτερες μεθόδους σφαγής που προβλέπονται από λατρευτικούς τύπους, οι οποίοι δεν επιτρέπουν την αναισθητοποίηση πριν τη σφαγή, δεν εφαρμόζονται οι απαιτήσεις της παρ. 2 (δηλαδή περί προηγούμενης αναισθητοποίησης), υπό την προϋπόθεση ότι η σφαγή διενεργείται σε σφαγείο».

Ορίζεται επίσης ότι με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η οποία θα ακολουθήσει, θα θεσπιστούν οι αρμόδιες αρχές, οι διαδικασίες, οι λοιποί όροι και προϋποθέσεις, η διενέργεια ελέγχων και η επιβολή κυρώσεων, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικά με τη σφαγή ζώων με μεθόδους που προβλέπονται από λατρευτικούς τύπους.

Η διάταξη αφορά κατά βάση τα προιόντα κρέατος με την πιστοποίηση «χαλάλ» και «κοσέρ», τα οποία απευθύνονται κυρίως σε πολίτες που έχουν ασπαστεί το ισλαμικό ή ιουδαικό θρήσκευμα και προκειμένου να πιστοποιηθούν ως τέτοια θα πρέπει να προέρχονται από ζώα που σφαγιάστηκαν χωρίς προηγούμενη αναισθητοποίηση.

Η διάταξη έχει ήδη προκαλέσει την οργή ζωόφιλων και κτηνιάτρων συγκεντρώνοντας ήδη 179 σχόλια από την περασμένη Πέμπτη που το νομοσχέδιο αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως σήμερα, με τα οποία ζητείται η απόσυρση του εν λόγω άρθρου.

Το υπουργείο προκειμένου να δικαιολογήσει την πρότασή του σημειώνει στο έγγραφο ανάλυσης των συνεπειών της ρύθμισης ότι λαμβάνει πλήρως υπόψη τις απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων ως ευαίσθητων όντων αποδίδοντας την τροποποίηση στην ανάγκη τήρησης θρησκευτικών και πολιτιστικών παραδόσεων και προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας της μουσουλμανικής και ιουδαικής κοινότητας. Σημειώνει χαρακτηριστικά ότι κινείται «τηρώντας ταυτοχρόνως τις νομοθετικές ή διοικητικές διατάξεις και τα έθιμα των κρατών μελών που αφορούν ιδίως τα θρησκευτικά τυπικά, τις πολιτιστικές παραδόσεις και την κατά τόπους πολιτιστική κληρονομιά» όσο και του άρθρου 10 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο «κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας». Το δικαίωμα αυτό συνεπάγεται την ελευθερία μεταβολής θρησκεύματος ή πεποιθήσεων, καθώς και την ελευθερία εκδήλωσης του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεών του, ατομικά ή συλλογικά, δημοσία ή κατ' ιδίαν, με τη λατρεία, την εκπαίδευση, την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων και τις τελετές, καθώς και της υποχρέωσης που απορρέει από το άρθρο 13 του Συντάγματος για σεβασμό της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης, η οποία είναι απαραβίαστη και του γεγονότος ότι κάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία των νόμων, ενώ ταυτόχρονα η άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη».

Το ΣτΕ έχει απαγορεύσει τον σφαγιασμό χωρίς αναισθητοποίηση

Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχη ρύθμιση είχε επιχειρηθεί να εφαρμοστεί και το 2017. Τότε όμως για το ζήτημα είχε εκδοθεί Κοινη Υπουργική Απόφαση από τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Ανάπτυξης, η οποία ομως δεν μπορούσε επ ουδενί να καταργήσει νόμο. Κατά συνέπεια όταν κατά της απόφασης ασκήθηκαν αιτήσεις ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) από την Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (ΠΦΠΟ), αυτές οι έγιναν αποδεκτές με αποτέλεσμα να ακυρωθούν οι εν λόγω υπουργικές αποφάσεις με την απόφαση ΣτΕ 1751/2021 (Δ’ Τμήμα).

Με βάση το σκεπτικο του ΣτΕ, η ισχύουσα εθνική διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 1197/2081 επέχει θέση μέτρων ευρύτερης προστασίας των ζώων. Στην περίληψη της απόφασης επισημαίνεται: «Παράλειψη του κανονιστικού νομοθέτη, κατά τη ρύθμιση της θρησκευτικής σφαγής ζώων, να προβεί σε στάθμιση μεταξύ της υποχρέωσής του να προστατεύσει τα ζώα και της υποχρέωσής του να σεβασθεί τη θρησκευτική ελευθερία μουσουλμάνων και εβραίων που ζουν στην Ελλάδα. Με την προαναφερθείσα απόφαση κρίθηκε μη νόμιμη η 951/44337/21.4.2017 κοινή απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης, με την οποία καθορίσθηκαν αναγκαία συμπληρωματικά μέτρα για την εφαρμογή του Κανονισμού (EK) 1099/2009, σε σχέση με τη σφαγή ζώων σε σφαγεία στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων».

Οργή στους ζωόφιλους

Για επιστροφή του βασανισμού των ζώων κατά τη σφαγή, κάνει λόγο η ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας σημειώνοντας πως «ο νόμος 1197/1981 αποτελεί το βασικό νομοθετικό κείμενο που απηχεί τις σύγχρονες αντιλήψεις για την προστασία των ζώων και ουδεμία κυβέρνηση μέχρι και σήμερα επιχείρησε και τόλμησε να τροποποιήσει τις διατάξεις του προς ευνοϊκότερο καθεστώς ώστε να έρχεται σε αντίθεση με την προστασία των ζώων».

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η σφαγή του ζώου ενόσω έχει τις αισθήσεις του έχει τα χαρακτηριστικά του βασανισμού, αφού σφαγιάζεται και αφαιμασσεται διατηρώντας τις αισθήσεις μέχρι και το θάνατο του. Η αυτονόητη αντίθεση με κάθε είδους βασανισμό πλάσματος, καταδεικνύει και τον βαθμό πολιτισμού μιας χώρας», υπογραμμίζει στο «ethnos.gr» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Βαγγέλης Παλαιοδήμος.

Ο ίδιος όπως και το σύνολο των εκπροσώπων των ζωοφιλικών σωματείων ζητούν την απόσυρση του άρθρου 50, το οποίο και δεν προφυλάσσει τα ζώα από πόνο, αγωνία και ταλαιπωρία προσθέτοντας πως «ο φορέας μας θα σταθεί με σθένος και με συνέπεια απέναντι σε όλους εκείνους που επιχειρούν να οδηγήσουν την χώρα μας πριν το 1981 όπου δεν απαιτείτο αναισθητοποίηση των ζώων πριν την σφαγή τους για να μην υποφέρουν».

Για «ένα τεράστιο βήμα προς τα πίσω» μιλά και η ΠΦΠΟ σε δική της ανακοίνωση, στην οποία επισημαίνει: «Η κυβέρνηση δεν θα σεβαστεί την απόφαση του ΣΤΕ (του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου της χώρας), αλλά και την φιλοσοφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωση και την εφαρμογή της πριν τη σφαγή αναισθητοποίησης. H Κυβέρνησή στα κρυφά, οπως το συνηθίζει, καταργεί το άρθρο 2 του νομου 1197/81 με ένθετη διάταξη σε άσχετο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών που είναι τώρα σε διαβούλευση. Αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα πίσω όσον αφορά την ευζωία των ζώων αλλά και αντίθετο με την ηθική και την κοινή γνώμη στη χώρα μας και προϋποθέτει τον επιπλέον βασανισμό των ζώων τις ύστατες ώρες αφαίρεσης της ζωής τους».

Ερώτηση και στη Βουλή

Ερώτηση, με την οποία ζητεί να μάθε εάν η κυβέρνηση θα σεβαστεί την απόφαση του ΣτΕ που απαγορεύει τις σφαγές των ζώων χωρίς αναισθησία, υπέβαλε προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης ο βουλευτής του ΜέΡΑ25, Κρίτων Αρσένης.

Ο κ. Αρσένης σημειώνει ότι η νομοθεσία της Ε.Ε. απαιτεί την αναισθητοποίηση των ζώων πριν τη σφαγή κατά την άσκηση θρησκευτικών πρακτικών προκειμένου να καταστεί κατά το δυνατό λιγότερο επώδυνη η όλη διαδικασία όπως περιγράφεται στην Κοινοτική Νομοθεσία (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1099/2009).

Στο κείμενο της ερώτησης ο βουλευτής σημειώνει ότι «προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των μουσουλμανικών και εβραϊκών κοινοτήτων ή/και για λόγους εξαγωγών - βάσει του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης - οι χώρες χορηγούν παρεκκλίσεις από την υποχρέωση αναισθητοποίησης», ενώ προσθέτει ότι σύμφωνα με πρόσφατη Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το κρέας από σφαγή χωρίς αναισθησία δεν μπορεί να πάρει την βιολογική πιστοποίηση δηλ. ποιοτικό για την ανθρώπινη υγεία διότι “Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι μόνο η αναισθητοποίηση μπορεί να διασφαλίσει τον μικρότερο δυνατό βασανισμό των ζώων κατά τη σφαγή”.