Σημαντικά εργαλεία στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών

είναι η ιαματική λουτροθεραπεία και η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence)

«Έχεις πόνους στις αρθρώσεις, δυσκαμψία και νιώθεις εξαντλημένος; Μην αργείς! Επικοινώνησε τώρα» ήταν και φέτος το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αρθρίτιδας

Η καμπάνια όπως αναφέρει η κα Αθανασία Παππά, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα,  που συνεχίζεται για 2^ο χρόνο, είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα, , υποστηριζόμενη από όλα τα μέλη του δικτύου της EULAR, συμπεριλαμβανομένων των Οργανισμών Ασθενών, των επιστημονικών εταιριών και των εταιρειών επαγγελματιών υγείας, με κοινό στόχο να τονιστεί η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και της πρόσβασης στην φροντίδα και τη θεραπεία.

Η έναρξη της θεραπείας, σύμφωνα με τον κο Βασίλειο Χατζηλουλούδη, Ρευματολόγο, αναπλ. Γεν. Γραμματέα του Ελληνικού Ιδρύματος Ρευματολογίας,  12 εβδομάδες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων, μπορεί να ελαχιστοποιήσει περαιτέρω βλάβες  στις αρθρώσεις και να αυξήσει την πιθανότητα ύφεσης.  Δυστυχώς, όμως, τα Ρευματικά Νοσήματα διαγιγνώσκονται καθυστερημένα ή δεν διαγιγνώσκονται καθόλου. Εάν δεν ληφθεί η κατάλληλη θεραπεία, οι καθημερινές δραστηριότητες θα επηρεαστούν – μειώνοντας την ποιότητα ζωής και  αυτό θα έχει αντίκτυπο στις σωματικές ικανότητες.

Μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα επιπλέον εκατομμύριο εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εργάζονται κάθε μέρα εάν η διάγνωση και η λήψη θεραπείας ήταν ευρύτερα προσπελάσιμες για τα άτομα με Ρευματικά Νοσήματα.

Οι ρευματικές παθήσεις αποτελούν το σημαντικότερο πρόβλημα υγείας στον εργαζόμενο πληθυσμό (δηλαδή στα άτομα 19-65 ετών) διότι είναι το συχνότερο αίτιο χρόνιου προβλήματος υγείας, μακροχρόνιας σωματικής ανικανότητας, απουσίας από την εργασία και ιατρικών επισκέψεων. Το μέγεθος του προβλήματος των ρευματικών παθήσεων καθορίζεται από την συχνότητα στον γενικό πληθυσμό και τις επιπτώσεις στους ίδιους τους ασθενείς, στο κοινωνικό σύνολο, στο σύστημα υγείας και στην εθνική οικονομία. Τα ανωτέρω στοιχεία προέρχονται από την πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα του ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ, που αναδεικνύει την αναγκαιότητα της σωστής πληροφόρησης και της έγκαιρης διάγνωσης των ρευματικών παθήσεων.    

Μία ακόμα σημαντική τροχοπέδη στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των Ρευματικών Νοσημάτων  , είναι μέχρι και σήμερα,  η περιστασιακή ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του γενικού κοινού και των ασθενών για τα φάρμακα, τα δικαιώματα των ασθενών και τη σχέση του πολίτη με τον ιατρό και το σύστημα υγείας.

Για το λόγο αυτό, η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα ξεκίνησε το 2017 και συνεχίζει   τη δράση «ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ» σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, με τη συνεργασία του Εργαστηρίου Κλινικής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι  σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ατόμων που  παρακολούθησαν το «ΣΧΟΛΕΙΟ» στην ερώτηση «Τι γνωρίζετε για τις τρείς βαθμίδες φροντίδας υγείας», το 40%  απήντησε ότι έχει ελάχιστη γνώση το 29% «λίγη γνώση»  και μόνο το 2%  ότι γνωρίζει πολύ καλά  για τις βαθμίδες φροντίδας υγείας ενώ  ποσοστό 8%  απάντησε πως δεν έχει καμία γνώση.

Σε άλλη ερώτηση  σχετικά με το κατά πόσο αυτά που περιγράφηκαν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έχουν σχέση με την μέχρι τώρα εμπειρία τους με το γιατρό ή τις εργαστηριακές και απεικονιστικές  εξετάσεις, 8 στους 10 απήντησαν ότι δεν έχει καμία σχέση με την εμπειρία που έχουν οι ίδιοι βιώσει με τον γιατρό και τις εξετάσεις που έχουν υποβληθεί.

Η  Λουτροθεραπεία, συμφωνα με τον  κ. Μάρκο Δανά, Γεν. Γραμματέα Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας & Μέλος της Επιτροπής  Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων Υπουργείου Τουρισμού, όπως τεκμηριώνεται από τις υγειονομικές εκθέσεις που έγιναν στα πλαίσια της διαδικασίας αναγνώρισης των φυσικών πόρων ως ιαματικών, προσφέρει σημαντικά στην αντιμετώπιση των ρευματικών νοσημάτων. Σήμερα έχουμε πλέον, επίσημα αναγνωρισμένες από το ελληνικό κράτος, για κάθε μια από τις ιαματικές πηγές της χώρας μας, θεραπευτικές ενδείξεις και αντενδείξεις, χημισμό, τρόπο χρήσης (Λουτροθεραπεία, Ποσιθεραπεία, Εισπνοθεραπεία, Πηλοθεραπεία), πράγμα το οποίο διευκολύνει τον κάθε ασθενή στην επιλογή της ιαματικής πηγής που θέλει να επισκεφθεί. Η διαδικασία αναγνώρισης αφορά 124 φυσικούς πόρους και από αυτούς έχουν εκδοθεί 54 ΦΕΚ αναγνώρισης φυσικών πόρων ως ιαματικών.

Επιγραμματικά, ρευματικές παθήσεις στην αντιμετώπιση των οποίων συντελεί η λουτροθεραπεία είναι η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα, η Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα, η Ψωριασική Αρθρίτιδα, ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, τα περιοχικά και γενικευμένα επώδυνα σύνδρομα του μυοσκελετικού συστήματος (οσφυαλγία, αυχεναλγία, ινομυαλγία κα), μεταβολικές οστικές παθήσεις (οστεοπόρωση) κ.α.

Το επίδομα λουτροθεραπείας που χορηγείται από τον ΕΟΠΥΥ  δυστυχώς ενώ  καλύπτει  τις ρευματικές παθήσεις, δεν καλύπτει   την Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα, και τη Ψωριασική Αρθρίτιδα.

Η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα και ο  Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, (Σ.Δ.Ι.Π.Ε) το ΝΠΔΔ της τοπικής αυτοδιοίκησης που ασχολείται αποκλειστικά μα τις ιαματικές πηγές της χώρας, προχωρούν στην διεκδίκηση της επέκτασης της χορήγησης του επιδόματος λουτροθεραπείας από τον ΕΟΠΥΥ για να συμπεριλάβει και τις δύο αυτές παθήσεις.

Με δεδομένο δε,   ό,τι οι λουτροπηγές λειτουργούν τόσο κατά την εαρινή-θερινή για την οποία χορηγείται το ισχύον επίδομα,  όσο και κατά την φθινοπωρινή χειμερινή περίοδο, θα κρινόταν απαραίτητο για την πληρέστερη αντιμετώπιση και την οικονομική ανακούφιση των χρονίως πασχόντων ρευματοπαθών, η χορήγηση επιδόματος και για τη χειμερινή περίοδο. Η οικονομική ανακούφιση κρίνεται ιδιαίτερα αναγκαία λόγω του περιορισμένου εισοδήματος των ασθενών,  λόγω της ηλικίας (σημαντικό ποσοστό συνταξιούχων), της συνοσηρότητας με ποικίλες χρόνιες παθήσεις (όπως του καρδιαγγειακού, του αναπνευστικού κ.α.), των εξόδων διαβίωσης και της σημαντικής δαπάνης, όταν απαιτείται η παρουσία συνοδού τόσο στους ηλικιωμένους όσο και στους ασθενείς παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Και οι δύο φορείς θεωρούν ότι οι διεκδικήσεις αυτές, εκτός του ότι είναι δίκαιες και επιστημονικά κατοχυρωμένες θα οδηγήσουν σε σημαντική μείωση του κόστους με το οποίο επιβαρύνεται ο ΕΟΠΥΥ για την περίθαλψη των ασθενών με ρευματοπάθειες. 

Ένα ακόμα πολύ σημαντικό εργαλείο στη φαρέτρα του ιατρού για την βελτίωση της κλινικής εκτίμησης και παρακολούθησης των ασθενών είναι η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence),  σύμφωνα με τον  κ Αθανάσιο Κλέωντα, Επιστημονικό Διευθυντή της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Φαρμάκων «Γαληνός», αφού μπορεί να λειτουργήσει ως σύμβουλος του επαγγελματία υγείας, δίνοντας λύση σε ανθρώπινες «αδυναμίες», όπως το πεπερασμένο της μνήμης, με στόχο τον εξορθολογισμό και τη βελτιστοποίηση της φαρμακοθεραπείας.

Η δημοφιλής πλατφόρμα ιατροφαρμακευτικής πληροφόρησης «Γαληνός» προσφέρει λύσεις τεχνητής νοημοσύνης οι οποίες εντοπίζουν αντενδείξεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ συγχορηγούμενων φαρμάκων αλλά και τις αντενδείξεις χορηγούμενων φαρμάκων και συνοδών νοσημάτων στον ίδιο ασθενή (συνοσηρότητα). Η αξιοποίηση ανάλογων υπηρεσιών σε πολυσυστηματικές και πολυπαραγοντικές παθήσεις, όπως τα ρευματικά νοσήματα, είναι επιτακτική προκειμένου να διαφυλαχθεί η ασφάλεια των ασθενών και να βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Τέλος, η κα Μέμη Τσεκούρα, Πρόεδρος του Συλλόγου Σκελετικής Υγείας «Πεταλούδα» επισημαίνει ότι σύμφωνα με την μεγαλύτερη πανελλαδική έρευνα για την οστεοπόρωση και τη σκελετική υγεία,  το 23%  των Ελλήνων έχει οστεοπόρωση, το 53% των πασχόντων από  οστεοπόρωση ή οστεοπενία δεν λαμβάνει φάρμακα, 7 στις 10 γυναίκες δεν προσλαμβάνουν το ασβέστιο που χρειάζονται, ενώ όσο αυξάνεται η ηλικία, μειώνεται η πρόσληψη ασβεστίου. 

Η έρευνα επίσης έδειξε ότι στην Αττική το 60% δεν  έχει κάνει ποτέ εξέταση οστικής πυκνότητας,  το 46% όσων έχουν ηλικία άνω των 55% δεν έχει κάνει ποτέ  μέτρηση οστικής πυκνότητας,  το 26%  παρουσιάζει αστάθεια κατά τη βάδιση ενώ το 66% δεν ασκείται ποτέ.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τον Σύλλογο Σκελετικής Υγείας «Πεταλούδα»  σε 11.268 άτομα και είναι η μεγαλύτερη έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα για τη σκελετική υγεία και την οστεοπόρωση.