Την ταινία θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό, ενώ στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη ανάλυση.

 

Το σενάριο προέρχεται από μυθιστόρημα του Τζον Λε Καρέ, ενώ πρωταγωνιστούν οι Τζέιμς Μέισον, Σιμόν Σινιορέ, Μαξιμίλιαν Σελ. Αξίζει να σημειωθεί πως το φιλμ προτάθηκε για πέντε κορυφαία βραβεία BAFTA.

 

Τη δεκαετία του '60 ένας επιτηρητής πράκτορας, ο Τσαρλς, αναλαμβάνει να εξιχνιάσει τη δολοφονία ενός φίλου του, που δούλευε στο Υπουργείο Εξωτερικών. Παρά τα προσωπικά του προβλήματα (απιστίες της συζύγου του), ο Τσαρλς με μια ομάδα αρχίζουν την έρευνα.

Πικρό, ατμοσφαιρικό, κατασκοπικό αριστούργημα, που πολλοί το θεωρούν καλύτερο από τον Κατάσκοπο που γύρισε από το κρύο. Έξοχη βραδυφλεγής σκηνοθεσία, υψηλή αισθητική, σπουδαίοι ρόλοι, υπέροχη ατμόσφαιρα εποχής.

 

«Τι συμβαίνει όταν ένας πράκτορας επιτήρησης στο Υπουργείο Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Τσαρλς, βγαίνει παρέα με φίλο του από το Υπουργείο Εξωτερικών και εκείνος πεθαίνει; Η πληροφορία που έρχεται είναι πως ο νεκρός ήταν πράκτορας της Ρωσίας. Οι ανώτεροι της βρετανικής αντικατασκοπίας επιθυμούν να κουκουλωθεί η ιστορία και να εκληφθεί ως αυτοκτονία. Ο Τσαρλς δεν πείθεται και με μια ομάδα επιχειρούν να συναρμολογήσουν διάφορα παράδοξα στοιχεία και να ανακαλύψουν την αλήθεια. Παράλληλα, ο Τσαρλς συναντιέται μ' έναν αγαπημένο Γερμανό φίλο του, τον Ντίστερ. Κατά την προσφιλή συνήθεια του Τζον Λε Καρέ («Και ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι») ο Τσαρλς έχει φοβερή αδυναμία στη σύζυγό του, αλλά εκείνη είναι κατά συρροή άπιστη, κάτι που τον στενοχωρεί πολύ.

Μια καταπληκτική ταινία από τον Μέγα Λουμέτ, που θυμίζει πολύ τον «Κατάσκοπο που γύρισε από το κρύο», ενώ, όπως παρατηρεί ο Μπρους Έντερ, είναι πιο ψυχαγωγική από το αριστούργημα του Ριτ. Έχουμε μια βαθιά διεισδυτική σπουδή, με τη δράση να είναι «αραιωμένη», αλλά όλα να θυμίζουν παρτίδα σκάκι. Τα στοιχεία προστίθενται συνεχώς, ενώ αιωρείται μια «ταπείνωση», ένας ευνουχισμός, μια αίσθηση απώλειας. Το τι σημαίνει επιτυχία, θρίαμβος, αντιρρόπηση αποτυπώνονται στο εκπληκτικό στιλ του Τζέιμς Μέισον. Είναι ένα κόσμος κίβδηλος, προδοσίας, όπου στα ψυχροπολεμικά γεγονότα εγγράφονται και εμμονοληπτικές διαδικασίες δικαίωσης.

Επ' αυτού, με την άφιξη στο τέλος στο αεροδρόμιο καταλήγουμε σ' ένα εκπληκτικό φινάλε, ελλειπτικό, ανθρώπινο. Οι ρυθμοί, οι χρόνοι, η ατμόσφαιρα μεταφέρουν το αντιηρωικό στο υπερβολικό κλίμα της δεκαετίας του '60, που υιοθέτησαν κάποιες σκεπτόμενες κατασκοπευτικές ταινίες. Ο Λουμέτ καταφέρνει και υπερβαίνει τους κώδικες του είδους, καταλήγοντας σ' ένα συνταραχτικό ψυχογράφημα, καταγράφοντας μια ακτινογραφία του φαντασιακού. Μια από τις πιο αξέχαστες ταινίες του '60».

Α.Ν.Δ.

 

Εξάλλου, δέκα επιπρόσθετοι λόγοι για να μην χάσετε την Κατάσκοπο του Λονδίνου είναι:

1. Για τον εκπληκτικό τρόπο που ο Λουμέτ «διαβάζει» Τζον Λε Καρέ.

2. Για την εκπληκτική, πολυσύνθετη υπόδυση του Τζέιμς Μέισον, που είναι χαμηλότονη, πικρή, αξιοπρεπής.

3. Για την εκπληκτική φωτογραφία του Φρέντι Φράνσις, που αποδίδει εξαιρετικά και την ατμόσφαιρα του Λονδίνου του '60.

4. Για την αποφυγή σκηνών βίας και δράσης

5. Για το ότι η ταινία αποτελεί κλασικό δείγμα σκεπτόμενης, κατασκοπικής δημιουργίας.

6. Για τον εξαιρετικό τρόπο με τον οποίο στοιχεία της προσωπικής ζωής του βασικού ήρωα εισέρχονται στην τυπική- κεντρική ίντριγκα ως παράπλευρα δεδομένα.

7. Για την έξοχη εμφάνιση της Σιμόν Σινιορέ

8. Για τη διαδικασία της ταινίας ως μιας παρτίδας σκακιού με λεπτεπίλεπτες κινήσεις τόσο των ηρώων όσο και της κάμερα.

9. Για την καταγραφή ενός κόσμου αποκομμένου, σκοτεινού και παράδοξου.

10. Για το συνδυασμό υψηλής, ψυχαγωγικής δύναμης και κριτικής του συστήματος.

Υ.Γ. Η επόμενη ταινία της Ταινιοθήκης της ΕΡΤ-3 είναι το Έρχονται οι Ρώσοι