ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΤΑΣΕΝ

«Η ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ Η ΠΟΛΗ»


Τα στατιστικά που ανακοίνωσε η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 με 280 πλέον θεατές κατά μέσο όρο και με υψηλά ποσοστά παραγωγικής ηλικίας αλλά και ατόμων διαφορετικών τάξεων και ασχολιών αποδεικνύουν όχι μόνο την υψηλή δυναμική και αποδοχή της από το κοινό αλλά και την ανάγκη ύπαρξης ενός θεσμού με χαρακτήρα λαϊκού πανεπιστημίου για το σινεμά.

Και τώρα η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 (ραδιόφωνα 102FM, 9,58, βραχέα) στο μεγάλο αφιέρωμα Μαύρα μαργαριτάρια προβάλλει το μέγα στιλιστικό αριστούργημα του Ζιλ Ντασέν Η νύχτα και η πόλη (Night and the city, 1950) αφιερωμένο στον αείμνηστο Παύλο Ζάννα, που στην ιστορική κινηματογραφική λέσχη της Τέχνης το είχε προλογίσει πριν από 60 χρόνια.

Η προβολή γίνεται τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου στις 21:00 στον Αλέξανδρο (Εθνικής Αμύνης 1) με δωρεάν πάντα είσοδο, την ενεργό συμπαράσταση του ΚΕΜΕΣ, τη χορηγία της ταινίας από τη SEVENFILMS και την ευγενική παραχώρηση της αίθουσας από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας- Κέντρο Πολιτισμού.

Την ταινία θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, στους θεατές θα διανεμηθεί η μνημειώδης  έντυπη ανάλυση του κορυφαίου Έλληνα κριτικού  κ. Γιάννη Μπακογιαννόπουλου, ενώ μετά το τέλος της προβολής θα οργανωθεί μακρά συζήτηση με το κοινό.

Στο φιλμ πρωταγωνιστούν οι Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ, Τζιν Τίρνεϊ, Χέρμπερτ Λομ. Είναι η ιστορία του  υπερφιλόδοξου μικροαπατεώνα Φάμπιαν, που ονειρεύεται να πιάσει την καλή, αλλά συντρίβεται ως άσημος. Επίδειξη στιλ από τον Ντασέν, έξοχη μουσική, συγκλονιστική, πολιτική αλληγορία.

Η ταινία έγινε μετριότατο έγχρωμο ριμέικ με τους Ρόμπερτ Ντε Νίρο και Τζέσικα Λανγκ.

Η κριτική ανάλυση του κ. Γιάννη Μπακογιαννόπουλου που θα διανεμηθεί στο κοινό είναι η ακόλουθη:

«Η νύχτα και η πόλη ,το αριστούργημα του Ντασέν, είναι ένα έργο καθαρά εξπρεσιονιστικό και μεταφυσικό, όπου λάμπει και η κοινωνική άποψη του δημιουργού. Η ταινία γυρίστηκε στην Αγγλία. Ο σκηνοθέτης δεν διέθετε εκεί τα στηρίγματα της συγκεκριμένης πραγματικότητας της πατρίδας του. Η ψυχή του πολλαπλασίασε το εσωτερικό τοπίο με ένταση μοναδική. Η πόλη δεν έχει πια δρόμους, φως, δουλειές. Ο καρκίνος της σπιουνιάς του Μακκάρθι απλώθηκε τόσο, που διέβρωσε τα πάντα, έδιωξε τον δημιουργό, αντέστρεψε το αμερικανικό όνειρο σε εφιάλτη. Νύχτα χωρίς ξημέρωμα, σε μια πόλη όπου οι όγκοι, τα περιγράμματά τους σβήνουν, μια πόλη αφηρημένη και μοιραία.

Οι πλάγιοι, απειλητικοί φωτισμοί, οι διαγώνιοι, οι εγκάρσιες λήψεις, παραμορφώνουν τα πάντα, μακραίνουν ατελείωτα τις σκιές. Η ταινία ψάλλει τη νύχτα και την πόλη, όπου ενσαρκώνεται εωσφορικά το Κακό. Τρεις άξονες, τρία πρόσωπα έλξης – σύγκρουσης : ο μικροαπατεώνας, επιδέξιος και αδύναμος, «φτερό στον άνεμο» του υποκόσμου, παιδί της νέας εποχής, προσπαθεί «να πιάσει την καλή»- απέναντί του, βράχος στο σώμα και στην ψυχή, ο «Γρηγόριος, ο Αθηναίος», ο αδιάφθορος γέρος πρωταθλητής της ελληνορωμαϊκής, της ευγενικής πάλης, η τίμια παράδοση που χάνεται- κι ανάμεσα, ο παντοδύναμος γκάνγκστερ και ανάξιος γιος του Γρηγόριου, που δεν μπορεί να συντρίψει τον απατεώνα, από ενοχή και αγάπη. (Μέσα στην ίδια σύγκρουση εμπεριέχεται και η κοινωνική διάσταση. Το μεγάλο ψάρι θα φάει το μικρό. Ο μεγάλος γκάνγκστερ παραμένει τελικά αλώβητος. Στην κοινωνία επικρατεί ο τρόμος.)

Όμως το φιλμ απογειώνεται-με τα μαύρα κρέπια της νύχτας του φιλμ νουάρ, σε σύγκριση με τα αντιφατικά «λερωμένα» ρεύματα αγάπης- πάνω απ’ όλα, της αγάπης του Ντασέν. Η τραγωδία γεννιέται την ώρα που ο γέρος δίνει τον τελευταίο απρόβλεπτο αγώνα της ζωής και της τιμής με τον χυδαίο «κατσέρ» που τον πρόσβαλε. Ανήμπορος και ήδη συντριμμένος ο απατεωνίσκος, παρακολουθεί. Όπως και εμείς, κάτω από αφόρητη πίεση-μάρτυρες αγωνιακοί του μάταιου αγώνα του Καλού που «αποχαιρετάει πια την Αλεξάνδρεια». Ο Γρηγόριος νικάει, ο Γρηγόριος πεθαίνει-εν ειρήνη, όπως όλοι οι δίκαιοι. Και ο άλλος πεθαίνει απελπισμένα, μετά την καταδίωξη. Ο χρόνος εκκρεμεί την ώρα του πεπρωμένου. Ο Ντασέν εκτείνει και σ’ αυτόν το έλεος. Αλλά η τιμή του κυνηγημένου δημιουργού λάμπει στο στερέωμα, μαζί με την καθαρή ψυχή του Γρηγορίου, μέσα στον νοητό ήλιο της δικαιοσύνης».