Τα συγκεκριμένα μέτρα αποσκοπούν στη διατήρηση των διαθέσιμων αποθεμάτων και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκαλούνται από τον καύσωνα στην περιοχή της Αττικής.
Η ΕΥΔΑΠ παραθέτει ένα σύνολο από απλές συμβουλές για την λελογισμένη χρήση και ελάττωση της άσκοπης σπατάλης του νερού:
Ποτίστε τα φυτά και τα λουλούδια σας, κατά τις πρωινές ή βραδινές ώρες (μετά τις 22.00), όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες και το νερό δεν εξατμίζεται
Αποφύγετε το πλύσιμο μπαλκονιών και βεραντών με το λάστιχο, ειδικότερα τις απογευματινές ώρες.
Κλείστε τη βρύση κατά το λούσιμο, το βούρτσισμα των δοντιών ή το ξύρισμα.
Λειτουργήστε το πλυντήριο πιάτων ή ρούχων μόνο όταν είναι πλήρες και κατά προτίμηση τις βραδινές ώρες (μετά τις 22:00).
Επιλέξτε το χαμηλότερο επίπεδο κατανάλωσης στα καζανάκια.
Επιδιορθώστε τις βρύσες ή τα καζανάκια που στάζουν.
Χρησιμοποιήστε νερό που συλλέγετε από το κλιματιστικό ή τον αφυγραντήρα, για να ποτίσετε τα φυτά σε γλάστρες.
Υιοθετώντας αυτά τα μέτρα, είμαστε σε θέση να συνεισφέρουμε στη διατήρηση αυτού του ανεκτίμητου πόρου και στη δικαιότερη κατανομή των υδατικών πόρων, ειδικά σε περιόδους καύσωνα όπου η κατανάλωση νερού αυξάνεται σημαντικά.
Ταυτόχρονα, η ΕΥΔΑΠ προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και επενδύσεις, προκειμένου όλοι οι κάτοικοι της Αττικής να έχουν συνεχή πρόσβαση σε νερό, αλλά σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως αυτή του καύσωνα, η συμβολή των καταναλωτών είναι άκρως απαραίτητη.
«Είναι ευθύνη όλων μας να χρησιμοποιούμε το νερό με υπευθυνότητα και σεβασμό για να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον» καταλήγει η ανακοίνωση της εταιρείας.
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η επιστημονική κοινότητα σχετικά με τις συνθήκες λειψυδρίας και ξηρασίας στη Μεσόγειο. Η συνεχής αύξηση της θερμοκρασίας σε συνδυασμό με τις μειωμένες βροχοπτώσεις αποτελούν τους βασικούς λόγους ανησυχίας των επιστημόνων για τη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων.
«Στη θερμοκρασία θα προσαρμοστούμε. Εκεί που δεν θα μπορέσουμε να προσαρμοστούμε, είναι το νερό»
Ειδικότερα, στο μικροσκόπιο τίθενται οι περιοχές που κατά την τουριστική περίοδο δέχονται μεγάλο αριθμό επισκεπτών με αποτέλεσμα η ζήτηση για νερό να αυξάνεται σημαντικά. Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ οι χώρες της Νοτίου Μεσογείου και ειδικότερα η περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής (MENA) βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της κρίσης λειψυδρίας καθώς φιλοξενεί 15 από τις 20 χώρες με τη μεγαλύτερη λειψυδρία στον κόσμο.
Επιπλέον, έκθεση του JRC της Κομισιόν για την ξηρασία στη Μεσόγειο που δημοσιεύθηκε τον φετινό Φεβρουάριο σχετικά με τις συνεχιζόμενες ξηρασίες και τις επιπτώσεις τους στην ευρύτερη περιοχή, ανέφερε ότι οι μακροχρόνιες θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου, οι θερμές περίοδοι και οι ανεπαρκείς βροχοπτώσεις έχουν οδηγήσει σε σοβαρές συνθήκες ξηρασίας στην περιοχή της Μεσογείου, επηρεάζοντας πολυάριθμες περιοχές στη νότια Ιταλία, τη νότια Ισπανία, τη Μάλτα, το Μαρόκο, την Αλγερία και την Τυνησία.
Ακόμα, επεσήμανε ότι με βάση τις εποχικές προβλέψεις αναμενόταν μία θερμότερη άνοιξη στη νότια Ιταλία, την Ελλάδα, τα νησιά της Μεσογείου και τη βόρεια Αφρική και προσέθετε ότι καθώς η σοβαρότητα της ξηρασίας αναμένεται να συνεχιστεί, αυξάνονται οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις της στη γεωργία, τα οικοσυστήματα, τη διαθεσιμότητα πόσιμου νερού και την παραγωγή ενέργειας.
Η τουριστική ανάπτυξη δημιουργεί έξτρα πίεση
Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο πλαίσιο του 3ου Διεθνούς Φόρουμ για το Νερό, ο πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων, Φώτης Μάρης, σύμφωνα με τις έρευνες οι οποίες έχουν γίνει και τις μετρήσεις στο κομμάτι της Μεσογείου και στον ελλαδικό χώρο εκτιμάται μία μείωση της απορροής λόγω της μείωσης των βροχοπτώσεων σε ποσοστό 15 με 20% μεσοσταθμικά.
«Καταλαβαίνετε ότι αυτή η ποσότητα νερού είναι μία κρίσιμη ποσότητα και αυτό εκφράζεται στη δυνατότητα κάλυψης των αναγκών για τη λειτουργία της κοινωνίας. Σε άλλες περιοχές περισσότερο έντονα και σε άλλες λιγότερο. Οπότε είμαστε υποχρεωμένοι αρχικά να επαναξιολογήσουμε όλα μας τα συστήματα σε ό,τι αφορά την επάρκεια την οποία θα έχουν για την κάλυψη και των σημερινών αλλά και των μελλοντικών αναγκών. Είναι μια τεράστια δουλειά η οποία πρέπει να γίνει και ταυτόχρονα να παίρνονται αποφάσεις οι οποίες να ρυθμίζουν την κατανάλωση από όπου προηγουμένως έχουμε ενημερώσει οι επιστήμονες και το κράτος υπεύθυνα τον πολίτη για να κατανοήσει ποιες είναι οι αλλαγές οι οποίες πρέπει να γίνουν για να πετύχει η προσαρμογή», σημειώνει ο κ. Μάρης.
Αναφορικά με την Ελλάδα όπως επισημαίνει η ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και η τουριστική ανάπτυξη δημιουργούν μεγάλες πιέσεις, μία εκ των οποίων είναι η μεγάλη ανάγκη σε πόσιμο νερό. «Είναι πολύ θετικό να αυξάνεται κάθε χρόνο η επισκεψιμότητα της χώρας, πολύ καλό και για την οικονομία και για τους ανθρώπους που επισκέπτονται τη χώρα, αλλά αυτό δημιουργεί έξτρα πίεση. Έχουμε τη μείωση των βροχοπτώσεων από την άλλη όμως έχουμε αύξηση των αναγκών», τονίζει και προσθέτει ότι χρειάζεται κατά τόπους, στα μικρά, στα μεγαλύτερα νησιά, στις περιοχές που είναι με χαμηλές βροχοπτώσεις ή άνυδρες προσαρμοσμένα σχέδια για να υπάρξει η δυνατότητα κάλυψης όλων αυτών των αναγκών και ταυτόχρονα να γίνουν βελτιώσεις στην κατεύθυνση της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων.
Οι μειωμένες βροχοπτώσεις επιβαρύνουν το ζήτημα της λειψυδρίας
Οι μειωμένες βροχοπτώσεις τη χρονιά που διανύουμε αποτελούν επίσης έναν παράγοντα που επιβαρύνει το ζήτημα της λειψυδρίας κυρίως, όπως εξηγεί ο κ. Μάρης, για το Νότιο Αιγαίο, την Κρήτη και τη Νότια Πελοπόννησο, περιοχές που ήδη έχει καταγραφεί το πρόβλημα αλλά και σε μεγάλες πόλεις οι οποίες βασίζονται στην επιφανειακή απορροή.
«Αυτή τη στιγμή οι βροχοπτώσεις στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται από δύο μέγιστα. Το ένα μέγιστο είναι στα τέλη Νοεμβρίου και τον Δεκέμβριο και το δεύτερο μέγιστο είναι τέλη Μαΐου-αρχές Ιουνίου. Οπότε καταλαβαίνετε η υστέρηση που έχουμε μέχρι αυτή τη στιγμή θα κριθεί το πόσο πολύ έντονη και πόσο πολύ μεγάλο θα είναι το έλλειμμα μας από το πώς θα συμπεριφερθούν οι βροχοπτώσεις στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα μέχρι τις 15 Ιουνίου. Αν σε αυτή την περίοδο που είναι το δεύτερο μέγιστο των βροχοπτώσεων της χώρας δεν έχουμε τις αναμενόμενες βροχοπτώσεις το πρόβλημα θα παραμένει σημαντικό στις περιοχές που ήδη έχει καταγραφεί. Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Νότια Πελοπόννησος και σίγουρα στις μεγάλες πόλεις οι οποίες βασίζονται στην επιφανειακή απορροή».
Μέχρι το 2050 η ζήτηση στο νερό προβλέπεται να διπλασιαστεί ή και να τριπλασιαστεί
Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο 3ο Διεθνές Φόρουμ για το Νερό ο καθηγητής Κλιματολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Μετεωρολογικής Εταιρείας, Παναγιώτης Νάστος μέχρι το 2050 η ζήτηση στο νερό προβλέπεται να διπλασιαστεί ή και να τριπλασιαστεί.
Αναφορικά με τις βροχοπτώσεις ο κ. Νάστος επισήμανε ότι με βάση τα κλιματικά μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί στην περίπτωση που η αύξηση της θερμοκρασίας αγγίξει τους 2 βαθμούς Κελσίου αναμένεται μείωση των βροχοπτώσεων περίπου 10-15%, κάτι το οποίο θα προστεθεί στην ήδη παρατηρούμενη μείωση που έχει σημειωθεί, της τάξης του 20%, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Όταν η θερμοκρασία μας ξεπεράσει τον 1,5 Βαθμό Κελσίου βλέπετε ότι η θέρμανση θα είναι μεγαλύτερη ειδικά στις αρκτικές περιοχές πάνω από την ξηρά και στο Βόρειο Ημισφαίριο ενώ αντίστοιχα οι βροχοπτώσεις θα ελαττωθούν κυρίως στα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη. Στους τροπικούς στην περιοχή της Μεσογείου είναι μία μείωση της τάξης του 20% όπως είπα αυτό προστίθεται στην ήδη υπάρχουσα μείωση που ήδη έχουμε υποστεί. Αντίστοιχα, αποτελέσματα είναι πολύ πιο έντονα όταν η θερμοκρασία μας φτάσει στους 2 βαθμούς Κελσίου», σημείωσε και προσέθεσε ότι η ξηρασία γίνεται πλέον πιο έντονη και πιο εκτεταμένη ειδικά στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, όπως τόνισε, σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη για την Ελλάδα παρατηρούν ότι υπάρχει μία μετατόπιση της ξηρασίας από τα ανατολικά προς τα δυτικά με κύριο φραγμό στην κλιματική αλλαγή να αποτελεί η οροσειρά της Πίνδου.
«Στη θερμοκρασία θα προσαρμοστούμε. Εκεί που δεν θα μπορέσουμε να προσαρμοστούμε, είναι το νερό», υπογράμμισε ο κ. Νάστος.
Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για έναν μήνα τέθηκε από τη γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας η δημοτική κοινότητα Ζακυνθίων, του δήμου Ζακύνθου, καθώς, όπως διαπιστώθηκε, από τις βρύσες του νησιού τρέχει νερό με πετρέλαιο.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, που φέρει την υπογραφή του γενικού γραμματέας της Βασίλειου Παπαγεωργίου, «αποφασίζουμε την κήρυξη σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας της Δημοτικής Κοινότητας Ζακύνθου του δήμου Ζακύνθου, της Περιφερειακής Ενότητας Ζακύνθου, της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν λόγω επικίνδυνης ρύπανσης δικτύου ύδρευσης στην παραπάνω περιοχή, σύμφωνα με το ανωτέρω 9 σχετικό. Η εν λόγω κήρυξη θα ισχύει για έναν (1) μήνα, ήτοι έως και 12 Φεβρουαρίου 2024. Μετά το πέρας του καθορισθέντος χρόνου, θα γίνει, δίχως νέο έγγραφο, άρση της παραπάνω κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας».
«Συνεχίζουμε κάθε προσπάθεια με κάθε τρόπο και μέσο με μοναδικό σκοπό την ασφάλεια των πολιτών»
Ο δήμαρχος Ζακύνθου Γιώργος Στασινόπουλος σε δήλωσή του τονίζει πως με τη συγκεκριμένη απόφαση δίνεται η δυνατότητα να αξιοποιηθεί «κάθε δυνατό μέσο προς την κατεύθυνση όχι απλά και μόνο της αποκατάστασης του συγκεκριμένου προβλήματος αλλά και συνολικά κάθε παθογένειας που όλα τα προηγούμενα χρόνια ουδείς μπήκε σε διαδικασία να ασχοληθεί».
«Από την πρώτη στιγμή που προέκυψε το πρόβλημα της ρύπανσης του δικτύου ύδρευσης της Δημοτικής Κοινότητας Ζακύνθου κινήσαμε κάθε απαιτούμενη διαδικασία διαχείρισης του προβλήματος και προστασίας των πολιτών. Ευχαριστώ τον γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου για την αμεσότητα και υπευθυνότητα που αντιμετώπισε το αίτημα που υποβλήθηκε από τη δημοτική αρχή. Με αυτή του την απόφαση μας δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε κάθε δυνατό μέσο προς την κατεύθυνση όχι απλά και μόνο της αποκατάστασης του συγκεκριμένου προβλήματος αλλά και συνολικά κάθε παθογένειας που όλα τα προηγούμενα χρόνια ουδείς μπήκε σε διαδικασία να ασχοληθεί. Κάτι που συνέβη και με τα υποστηρικτικά μέσα (μηχανήματα έργου κλπ) τα οποία είχαν εγκαταλειφτεί στην τύχη τους. Συνεχίζουμε κάθε προσπάθεια με κάθε τρόπο και μέσο με μοναδικό σκοπό την ασφάλεια των πολιτών και την ομαλότητα της καθημερινότητάς τους», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η απόφαση της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας:
Το νερό χρησιμοποιείται ως όπλο από τα αρχαία χρόνια. Στον αντίποδα και σε εποχές που μια ξηρασία για 1 ή 2 χρόνια σήμαινε το τέλος πολιτισμών, τα υδραγωγεία και η τεχνολογία διαχείρισης του νερού ήταν ζωτικής σημασίας. Η στέρηση νερού ως μέσο πίεσης ήταν κάτι το σύνηθες πριν αποφασίσει η παγκόσμια κοινότητα να το κατατάξει στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Ένα διαφορετικό «βασανιστήριο της σταγόνας»
Στην περίπτωση της Παλαιστίνης έχουμε κατοχή σε πολλά επίπεδα: Την κατοχή του εδάφους, των σημείων ανεφοδιασμού, του ηλεκτρικού και του νερού. Στατιστικά ένα μέσο σπίτι του Ισραήλ έχει πρόσβαση στο τριπλάσιο ως πενταπλάσιο νερό σε σχέση με ένα σπιτικό στην Παλαιστίνη.
Στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη το Ισραήλ διατηρεί τον έλεγχο του νερού από την έναρξη της κατοχής το 1967. Πιο συγκεκριμένα με την Ισραηλινή κατοχή του 1967 και την Στρατιωτική εντολή Νο.92 του 1967, ο Ιορδάνης ποταμός, ο παραλιακός και ο ορεινός υδροφόρος ορίζοντας τέθηκε υπό στρατιωτικό έλεγχο. Με τον ίδιο νόμο απαιτείται άδεια του ισραηλινού στρατού για κάθε έργο που σχετίζεται με το νερό.
Το νερό, πέρα από την χρήση του ως μέσο διατήρησης στην ζωή, όπως είναι φυσικό επηρεάζει την αγροτική παραγωγή, με αποτέλεσμα στην Παλαιστίνη να μην υπάρχει αυτάρκεια τροφής, πέρα από νερού. Το Ισραήλ απολαμβάνει αθρόα χρήση νερού, ανεξαρτήτως της κλιματικής αλλαγής ή των βροχοπτώσεων σε αντίθεση με την Παλαιστίνη, όπου η κλιματική αλλαγή έχει μειώσει ακόμα περισσότερο τα αποθέματα. Πρόκειται δηλαδή για ένα χρόνιο πρόβλημα που αυτές τις μέρες έχει φτάσει στην κορύφωση του με την διακοπή της παροχής.
Η στέρηση από εκατομμύρια Παλαιστίνιους του νερού, ουσιαστικά επιτυγχάνεται με την στέρηση της ανθρώπινης ιδιότητας, πρωτίστως στην κοινή γνώμη του Ισραήλ που μεγαλώνει μαθαίνοντας να μισεί τους Παλαιστίνιους.
Η στέρηση του νερού όχι μόνο εξαθλιώνει τον πληθυσμό, όχι μόνο δεν προσφέρει κάτι επιπλέον στο Ισραήλ την δεδομένη στιγμή από στρατιωτικής άποψης, αλλά θα προκαλέσει ακόμα περισσότερα θύματα μεταξύ των αμάχων, θα προκαλέσει θανάτους από μολύνσεις ή έλλειψη υγιεινής και θα αυξήσει τις μεταναστευτικές ροές. Κάτι που είναι ζητούμενο από το Ισραήλ που διατηρεί μια διαρκώς επεκτεινόμενη πολιτική, με συνεχή εγκαθίδρυση νέων οικισμών. Φυσικά με ένα στρατόπεδο δίπλα.
Η καταστροφή των παλαιστινιακών υποδομών ύδρευσης ως κεντρική πολιτική επιλογή
Στην Λωρίδα της Γάζας οι κάτοικοι βιώνουν όχι μόνο την αποστέρηση του νερού, αλλά την συστηματική καταστροφή των δικτύων. Από το 2008-2009, το 2012, το 2014, το 2021 και τον Αύγουστο του 2022, ο Ισραηλινός στρατός, ως κεντρική πολιτική επιλογή καταστρέφει τις υποδομές νερού της Παλαιστίνης.
Μόνο την διετία 2008-2009 το Ισραήλ κατέστρεψε 11 πηγάδια, 4 δεξαμενές, σταθμούς άντλησης, το εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων, 20 περίπου χιλιόμετρα αγωγών νερού και 2.445 μέτρα αγωγών αποχέτευσης. Σαν να μην έφταναν αυτά κατέστρεψαν μέρη του αγωγού ηλεκτρισμού κρίσιμα για την επεξεργασία του νερού. Τα ίδια συνέβησαν σε όλες τις επιθέσεις του Ισραήλ ανά τα χρόνια, όπως το 2021 όπου με αεροπορικά πλήγματα χτύπησαν 3 εργοστάσια αφαλάτωσης θαλασσινού νερού, ακόμα και τον κεντρικό αγωγό παροχής νερού.
Η συλλογική τιμωρία για το έγκλημα της επιδίωξης της ελευθερίας
Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού έχει καταφερθεί ενάντια σε αυτή την πρακτική ως ισοδύναμο συλλογικής τιμωρίας και ως παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ειδικά όταν η πρόσβαση στο νερό είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα όπως έχει αναγνωριστεί από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2010 (A/RES/64/292).
Στην περίπτωση του Ισραήλ τα συνήθως εύκολα διαμαρτυρόμενα κράτη σε περιπτώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η ΕΕ και οι ΗΠΑ, δεν κάνουν το παραμικρό για να πιέσουν το Ισραήλ να εφαρμόσει το ανθρωπιστικό δίκαιο. Όπως δεν πιέζουν για την απελευθέρωση της Γάζας και το τέλος του αποκλεισμού από ξηρά και θάλασσα. Αυτός είναι και ο λόγος που η Λωρίδα της Γάζας αποκαλείται «Η μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή του κόσμου».
Οι τακτικές που ωθούν τους Παλαιστίνιους στην εξαθλίωση και την προσφυγιά
Είναι χαρακτηριστικό πως ο μέσος Παλαιστίνιος καταναλώνει 30% έως 80% λιγότερο νερό από αυτό που προτείνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό.
Το 2020 από τις 849 εγκαταστάσεις που βομβαρδίστηκαν στην Δυτική Όχθη οι 84 ήταν τύπου WASH (Water and Sanitation), δηλαδή εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης. Άλλες 40 στοχοποιήθηκαν και καταστράφηκαν το 2021 πάλι από το Ισραήλ. Την ώρα που ο ΠΟΥ προτείνει κατά κεφαλήν μίνιμουμ κατανάλωση 100 λίτρων την ημέρα για όλες τις χρήσεις, 420.000 χιλιάδες Παλαιστίνιοι στην Δυτική όχθη έχουν πρόσβαση από 20 έως 50 λίτρα ημερησίως. Κατά παράβαση κάθε συμφωνίας. Περίπου το 33% του νερού από τους αγωγούς που βρίσκονται στις παλαιστινιακές περιοχές χάνεται εξαιτίας των σωληνώσεων.
Το Ισραήλ δεν επιτρέπει την συντήρηση, την λειτουργία εγκαταστάσεων καθαρισμού του νερού, αρδευτικά δίκτυα, γεωτρήσεις μεγάλου βάθους ή συστήματα ανακύκλωσης του νερού. Αντίθετα η κρατική εταιρεία υδροδότησης Mekorot, παρότι πουλά νερό σε αναγνωρισμένες παλαιστινιακές οντότητες, η ποσότητα που μπορεί να πουλήσει ορίζεται από τις Ισραηλινές Αρχές.
Σαν να μην έφτανε η κεντρική πολιτική, οι έποικοι με την βοήθεια του στρατού,κλέβουν, καταστρέφουν ή μπαζώνουν με τσιμέντο τα πηγάδια που χρησιμοποιούνται από τους Παλαιστίνιους εδώ και γενιές. Κάτι εξοντωτικό ιδιαίτερα για τις περιοχές που δεν είχαν σύνδεση με το κεντρικό δίκτυο υδροδότησης. Κάτι που έχει αντίκτυπο στην χρήση τρεχούμενου νερού για πόση, για την αγροτική παραγωγή και την κτηνοτροφία.
Την ίδια στιγμή οι Ισραηλινοί έποικοι στον οικισμό Ma’ale Adunim έχουν τέσσερις φορές περισσότερο τρεχούμενο νερό από τους Παλαιστίνιους, αρδευτικό για τις φάρμες τους, ακόμα και πισίνες! Αντίθετα σε κάποιες περιοχές η πρόσβαση στο νερό κοστίζει στο παλαιστινιακό νοικοκυριό από το 15% έως το 50% του ετήσιου εισοδήματός του (4 έως 10 δολάρια το κυβικό μέτρο). Περισσότερα μπορείτε να βρείτε στην σχετική εξειδικευμένη έκθεση του ΟΗΕ για την κατεχόμενη Δυτική Όχθη και στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας του 2017.
Στην περίπτωση της Λωρίδας της Γάζας τα πράγματα είναι απείρως χειρότερα όπου ανάλογα την χρονική περίοδο και τους βομβαρδισμούς το νερό είναι κατάλληλο προς χρήση κατά 90-97% και ένα πολύ μικρό ποσοστό έχει πρόσβαση σε 100% ασφαλές νερό. Μάλιστα το Ισραήλ απαγορεύει την μεταφορά νερού από την Δυτική Όχθη στην Λωρίδα της Γάζας.
Τι πάθανε ξαφνικά αυτοί οι Παλαιστίνιοι;
Ως επίλογο, μπορούμε να πούμε πως οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται κάτω υπό μια γενοκτονία διαρκείας, έκφραση που βρίσκει βάση ακριβώς στην χρήση του νερού ως όπλου. Συγκεκριμένες πολιτικές οδηγούν σε συγκεκριμένες πράξεις με στόχο την εκδίωξη ή τον θάνατο. Ουσιαστικά το δίλημμα είναι νεκρός ή πρόσφυγας, κάτι που αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Βέβαια το Ισραήλ δεν αναγνωρίζει την δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, κάτι που αποτελεί συγκεκριμένη επιλογή, κυρίως ώστε να μπορεί να παραβιάζει κάθε ανθρώπινο δικαίωμα, ειδικά των Παλαιστινίων.
Πέρα από όλες τις πηγές μας για σύγκριση και έλεγχο σας αφήνουμε και το ντοκιμαντέρ του Al Jazeera που τιτλοφορείται: Οπλοποιεί το Ισραήλ το νερό στην Παλαιστίνη;
Μία μόλις ημέρα μετά τις δηλώσεις της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, Ειρήνης Αγαπηδάκη ότι οι κάτοικοι στις περιοχές που δεν είναι πόσιμο το νερό μπορούν να το βράζουν για τρία λεπτά μέχρι να φτάσει στους 100 βαθμούς για να το χρησιμοποιήσουν, ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής μίλησε για τους κινδύνους αυτής της επιλογής.
Το μέλος του νέου ΔΣ του ΕΟΔΥ τόνισε ότι: «Δεν σκοτώνονται όλα τα μικρόβια με το βράσιμο του νερού». Ωστόσο, υπογράμμισε ότι το βρασμένο νερό σε κάθε περίπτωση ενδείκνυται αν δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα.
Ο κίνδυνος μεγαλώνει ειδικά για γαστρεντερίτιδες, λοιμώξεις του γαστρεντερικού, λοιμώξεις του αναπνευστικού, δερματικά νοσήματα
Υπενθυμίζεται ότι σε 11 περιοχές οι κάτοικοι δεν μπορούν να πιουν το νερό, αλλά ούτε και το χρησιμοποιούν για πλύσιμο δοντιών, ντους, πλύσιμο πιάτων κ.ά.
Αυτές οι περιοχές είναι οι εξής:
Βόλος, Νότιο Πήλιο, Δήμος Αλμυρού, Δήμος Παλαμά, Δήμος Σοφάδων
Δήμος Αργιθέας, Δήμος Λίμνης Πλαστήρα,
Δήμος Φαρσάλων, Δήμος Κιλελέρ,
Δήμος Πύλης, Δήμος Φαρκαδόνας
Η προειδοποίηση Παρασκευή
«Θα πρέπει να αποφεύγουμε να καταναλώνουμε το νερό του δικτύου αν δεν γνωρίζουμε από επίσημο φορέα ότι είναι κατάλληλο και για την υγιεινή του σώματός μας και για το μαγείρεμα», δήλωσε στην ΕΡΤ ο Δημήτρης Παρασκευής. Ο ίδιος τόνισε ότι είναι σημαντικό ότι από την Τετάρτη 13/9 ανακοινώνεται επισήμως ανά κοινότητα ή ανά δήμο η ποιότητα του νερού.
«Αυτό βοηθάει πάρα πολύ την κοινότητα έτσι ώστε να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα. Επειδή οι συνθήκες είναι ακόμα δύσκολες για την υγιεινή, αν το νερό δεν είναι κατάλληλο, μια εναλλακτική είναι να βράσουμε το νερό προκειμένου να αποφύγουμε τον κίνδυνο έκθεσης σε ρυπογόνους παράγοντες» συμβούλευσε ο κ. Παρασκευής.
Μιλώντας για τους πλημμυροπαθείς που διαμένουν σε περιοχές όπου τα νερά από την κακοκαιρία Daniel λιμνάζουν ακόμη, ο καθηγητής εξήγησε ότι μπορεί να κινδυνεύουν από δερματικές παθήσεις και δερματικά νοσήματα λόγω της έκθεσης σε δυνητικά μολυσμένα ύδατα ή άλλα πιθανά λοιμώδη νοσήματα.
Ο κάμπος της Θεσσαλίας είναι ακόμη γεμάτος από κουφάρια ζώων
Κίνδυνος για μολυσματικές ασθένειες
«Δεν χρειάζεται ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας, αλλά αν τυχόν εμφανίσει οποιαδήποτε συμπτώματα να απευθυνθεί στους επαγγελματίες υγείας,να αναζητήσει ιατρική συμβουλή», πρόσθεσε ο κ. Παρασκευής.
Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι λόγω των επιβαρυμένων για τη δημόσια υγεία συνθηκών από τα λασπόνερα και τα κουφάρια ζώων που κείτονται ακόμη σε αυτά, ο κίνδυνος μεγαλώνει ειδικά για γαστρεντερίτιδες, λοιμώξεις του γαστρεντερικού, λοιμώξεις του αναπνευστικού, δερματικά νοσήματα.
«Στο Συντονιστικό Κέντρο στη Θεσσαλία επιτηρούνται πολύ στενά σε καθημερινή βάση τα νοσήματα αυτά. Υπάρχουν συστάσεις για τον πληθυσμό καθώς και οι υπόλοιπες ενέργειες για να μειωθεί ο κίνδυνος για την κοινότητα», πρόσθεσε ο ίδιος.
Για το βράσιμο του νερού
Σε ερώτηση για το εάν το βράσιμο του νερού διασφαλίζει την εξάλειψη των βακτηρίων, ο κ. Παρασκευής τόνισε ότι αν και «δυστυχώς δεν σκοτώνονται όλα τα μικρόβια με το βράσιμο, αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι αν είναι οικογένεια, αν κάποιος συνάνθρωπός μας δεν έχει δυνατότητα να καταναλώσει εμφιαλωμένο νερό για να μαγειρέψει, είναι μια εναλλακτική λύση η οποία δεν είναι ιδανική».
«Η σύσταση είναι για κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού και για το μαγείρεμα, αλλά αν τυχόν αυτό δεν είναι εφικτό, το βράσιμο του νερού είναι μία λύση» είπε, επισημαίνοντας ότι η καταλληλότητα του νερού πιστοποιείται από επίσημο φορέα.
Αναφορικά με τον κίνδυνο να περάσουν διάφορες μολυσματικές ασθένειες στη διατροφική αλυσίδα παραδέχτηκε ότι ο κίνδυνος είναι υπαρκτός αλλά καθησύχασε τον κόσμο, λέγοντας ότι γίνονται έλεγχοι στην περιοχή.
«Οι έλεγχοι θα ενταθούν έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να φτάσει μολυσμένο κρέας στο πιάτο μας», τόνισε ο καθηγητής.
Ανυπολόγιστες είναι οι καταστροφές στον Βόλο ο οποίος υπέστη σοβαρές ζημιές από την κακοκαιρίαDaniel.
Για λίγες μόνο ώρες την ημέρα και για συγκεκριμένα τμήματα της πόλης ξεκίνησε από χθες το απόγευμα σταδιακή υδροδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε Βόλο και Ν. Ιωνία.
Το δίκτυο υδροδότησης στον Δήμο Βόλου έχει υποστεί ολική καταστροφή και δεν αποκλείεται να χρειαστεί ακόμη και μήνα να αποκατασταθεί.
«Βιώνουμε κατάσταση βιβλικής καταστροφής», ανέφερε ο δήμαρχος Βόλου, Αχιλλέας Μπέος, σε δηλώσεις του χθες το πρωί έξω από το δημαρχείο Βόλου, όπου κάλεσε τα ΜΜΕ για να ενημερώσει για τη μερική υδροδότηση τμήματος της πόλης.
Για κατάσταση «βιβλικής καταστροφής» έκανε λόγο ο δήμαρχος Βόλου ενώ άγνωστο παραμένει πότε θα αποκατασταθούν οι ζημιές
Εκτός από την Πορταριά και το Κατηχώρι που υδροδοτούνται κανονικά, όλος ο υπόλοιπος Δήμος Βόλου, αντιμετωπίζει πρόβλημα. Σύμφωνα με τον δήμαρχο Βόλου, Αχιλλέα Μπέο, χθες μετά τις έξι το απόγευμα και έως τις δέκα το βράδυ, για λίγες ώρες δόθηκε νερό στην περιοχή που περικλείεται από τις οδούς κάτω από τη Γιάννη Δήμου και μέχρι την Αργοναυτών και από το ύψος του Αναύρου έως τον Κραυσίδωνα, καθώς και σε τμήμα της Ν. Ιωνίας, κάτω από τη Μαιάνδρου.
Καθημερινά, όπως ενημέρωσε, θα υπάρχει υδροδότηση για λίγες ώρες ανά περιοχές, με το πρόγραμμα να ανακοινώνεται από το γραφείο Τύπου του Δήμου Βόλου και της ΔΕΥΑΜΒ σε ημερήσια βάση.
«Ζητώ κατανόηση»
Ο ίδιος τόνισε ότι στις περιοχές της Αγίας Παρασκευής και της Αλλης Μεριάς, η καταστροφή είναι ολοκληρωτική και θα χρειαστούν μέρες μέχρι να μπορέσει να δοθεί νερό έστω και για λίγες ώρες. «Ζητώ κατανόηση. Χρειάζονται μέρες για να αποκατασταθεί η ζημιά», είπε χαρακτηριστικά
«Η πόλη μου, οι συμπολίτες μου επί τέσσερις ημέρες βιώνουν μία κατάσταση βιβλικής καταστροφής. Αν κάποιος αναζητά υπαίτιους, δεν έχω πρόβλημα. Εγώ φταίω που έχει γίνει κατακλυσμός, που βρέχει επί τέσσερις ημέρες», επεσήμανε.
Οπως εξήγησε τα προβλήματα συνεχίζονται και είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθούν. «Μέσα στον Βόλο σταμάτησε να βρέχει τόσο έντονα. Όχι όμως και στη Πήλιο. Το νερό κατεβαίνει με εκδικητική ορμή από το Πήλιο, με αποτέλεσμα να έχουν σπάσει τα τοιχία και των τριών χειμάρρων, που υπερχειλίζουν και τόνοι λάσπης σκεπάζουν την πόλη», ενημέρωσε για τη συνεχιζόμενη καταστροφή.
Μεγάλο πρόβλημα με το νερό
Όπως είπε αυτή τη στιγμή το μεγάλο πρόβλημα είναι το νερό. Σύμφωνα με τον κ. Μπέο, οι πηγές του Πηλίου που υδροδοτούν το 60% και πλέον της πόλης, σε Πορταριά, Μακρινίτσα, Κατηχώρι και Άλλη Μεριά, έχουν εξαφανιστεί. Το δίκτυο υδροδότησης έχει καταστραφεί. «Εχει υποχωρήσει το έδαφος και έχει παρασύρει αντλιοστάσια. Δεν υπάρχει καν πρόσβαση προκειμένου να εκτιμήσουμε το μέγεθος της καταστροφής. Τα συνεργεία προσπαθούν να προσεγγίσουν με τα πόδια τα σημεία», ανέφερε.
Ο κ. Μπέος ευχαρίστησε τα συνεργεία της ΔΕΥΑΜΒ αλλά και εργολάβων που έχουν επιστρατευτεί για να μπορέσουν να προσεγγίσουν στα σημεία των βλαβών, να εκτιμήσουν την κατάσταση και να μπορέσουν να δώσουν λύσεις για την υδροδότηση της πόλης.
Μάλιστα υπογράμμισε ότι η σταδιακή από χθες υδροδότηση τμήματος της πόλης, θα γίνει μέσα από εργασίες bypass που έγιναν στο δίκτυο και με την ενεργοποίηση τεσσάρων- πέντε γεωτρήσεων.
«Το νερό δεν φθάνει. Θα δίνεται με μέρος για τρεις με τέσσερις ώρες για να καλυφθούν λίγες βασικές ανάγκες και θα κόβεται. Η διακοπή επιβάλλεται για να γεμίσουν οι δεξαμενές και να μπαίνει πάλι νερό στο δίκτυο», εξήγησε ο κ. Μπέος.
Ακατάλληλο προς κατανάλωση κρίθηκε και επίσημα το νερό σε δέκα χωριά της Πρέβεζας, σύμφωνα με ανακοίνωση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης στην ιστοσελίδα της.
Μαζί με την ανακοίνωση, η ΔΕΥΑΠ ανάρτησε και τα αποτελέσματα των αναλύσεων που έκανε πρόσφατα η Δημοτική Επιχείρηση της Πρέβεζας σε συνεργασία με το Παν/μιο Ιωαννίνων, θέλοντας να ελέγξει την ποιότητα του νερού σε περιοχές που ανέλαβε πρόσφατα.
Η ΔΕΥΑΠ συνιστά στους κατοίκους να μην χρησιμοποιούν το νερό για πόση, ενώ μπορούν να το χρησιμοποιούν σε οικιακές εργασίες. Ήδη άρχισε η χλωρίωση των δεξαμενών και σε δέκα ημέρες όλοι θα πίνουν ασφαλές νερό, ο δήλωσε στην ΕΡΤ3 ο Φώτης Ζέρβας πρόεδρος της ΔΕΥΑΠ.
Στο έγγραφο του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας που έκανε τις αναλύσεις τονίζεται ότι «το πρωτόκολλο της διαδικασίας είναι αυστηρό και θα πρέπει να πραγματοποιηθούν δειγματοληψίες σε περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος (δεξαμενή, αρχή, μέση και τέλος δικτύου) καθώς και επαναληπτικοί έλεγχοι, ενώ εκκρεμούν ακόμη τα αποτελέσματα των φυσικοχημικών παραμέτρων που χαρακτηρίζουν την ποιότητα των συγκεκριμένων υδάτων για τη διεξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων».
Συναυλία διοργανώνει την Κυριακή 2 Απριλίου στις 18:00 στην Πλατεία Αριστοτέλους το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ, με την υποστήριξη του Συλλόγου Μουσικών Βορείου Ελλάδος, στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση των πολιτών απέναντι στην επερχόμενη ιδιωτικοποίηση του νερού.
Στη συναυλία θα συμμετάσχουν ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, η Φωτεινή Βελεσιώτου, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Δημήτρης Μυστακίδης και οι Χειμερινοί Κολυμβητές.
Η ανακοίνωση των εργαζομένων της ΕΥΑΘ:
Δεν είναι η πρώτη φορά που το νερό κινδυνεύει. Σε μία κρίσιμη στιγμή, τον Μάιο του 2014, πάνω από 200.000 πολίτες της Θεσσαλονίκης συμμετείχαν σε δημοψήφισμα, με το συντριπτικό ποσοστό (98%) να τάσσεται ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, ακυρώνοντας την πώλησή της.
Στη συνέχεια ακολούθησε ένας μεγάλος δικαστικός αγώνας που κορυφώθηκε με τις ιστορικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (2022), με τις οποίες κρίθηκε αντισυνταγματική η ένταξη των ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ στο Υπερταμείο.
Ο κίνδυνος όμως της ιδιωτικοποίησης επανέρχεται.
Αρχικά, η κυβέρνηση το περασμένο καλοκαίρι ακύρωσε με τροπολογία τις αποφάσεις του ΣτΕ, μια άνευ προηγουμένου δημοκρατική εκτροπή που παραβιάζει κάθε έννοια διάκρισης των εξουσιών. Επιπλέον, τη μέρα που όλη η χώρα παρακολουθούσε με θλίψη και οργή όσα συνέβησαν στα Τέμπη, εισήχθη για συζήτηση στη Βουλή νομοσχέδιο που προωθεί την υπαγωγή των δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Είναι πλέον φανερό ότι το μέλλον που επιφυλάσσεται για το νερό είναι αντίστοιχο με αυτό που ζούμε τα τελευταία δύο χρόνια με το ρεύμα.
Η επερχόμενη ιδιωτικοποίηση, όπως έχει αποδείξει και η παγκόσμια εμπειρία, θα οδηγήσει σε αυξήσεις στους λογαριασμούς, σε υποβάθμιση της ποιότητας του παρεχόμενου νερού και των υπηρεσιών ύδρευσης.
Υπερασπιζόμαστε τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού χωρίς αυξήσεις στα τιμολόγια, διεκδικώντας την έξοδο των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο, την άμεση εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ και την απόσυρση του νομοσχεδίου για τη δημιουργία της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.
Το νερό πρέπει να μείνει δημόσιο αγαθό. Είναι θέμα δημοκρατίας.
Οι δυο αποφάσεις που δίνουν προθεσμία 6 μηνών στο υπουργείο Οικονομικών να συμμορφωθεί με τις προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει αποφανθεί ρητά ότι το νερό δεν είναι εμπόρευμα.
Στο φως της δημοσιότητας έρχονται οι δυο αποφάσεις του ΣτΕ που δίνουν προθεσμία 6 μηνών στο υπουργείο Οικονομικών να συμμορφωθεί με τις προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου και να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες, για να επιστραφούν οι μετοχές των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο που τώρα βρίσκονται στο Υπερταμείο.
Πρόκειται για τις αποφάσεις 7/2023 και 8/2023 του Τριμελούς Συμβουλίου του ΣτΕ για τη μη συμμόρφωση της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας στις αποφάσεις της Ολομελείας ΣτΕ 190 & 191/2022, που έκριναν αντισυνταγματική την υπαγωγή των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο.
Στον νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή (μόνο από τους βουλευτές της Νέα Δημοκρατίας), οι πάροχοι ύδατος, μεταξύ των οποίων και οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης - Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) υπήχθησαν στον έλεγχο, τη ρύθμιση και την εποπτεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία μετονομάζεται σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΕΑΥ) και διευρύνει το αντικείμενό της στα ύδατα και τα απόβλητα.
«Είναι χαρακτηριστικό ότι, προς αποφυγή οποιασδήποτε νέας ''παρανόησης'' περί τί σημαίνει συμμόρφωση προς τις εν λόγω δικαστικές αποφάσεις, οι ανώτατοι δικαστές εξηγούν αναλυτικά και με ''σχολικό'' τρόπο», σημειώνουν χαρακτηριστικά οι δύο δικηγόροι, παραθέτοντας μέρος των αποφάσεων.
Η προσπάθεια της ιδιωτικοποίησης του νερού έρχεται από τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 και ήταν ένα διεθνώς αποτυχημένο παράδειγμα που κατά τον 21ο αιώνα θεωρήθηκε ήδη παρωχημένο.
Η ιδιωτικοποίηση του νερού, πιο συγκεκριμένα των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, ήταν «έμπνευση» του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Τα πρώτα παραδείγματα της εμπλοκής του ΔΝΤ έρχονται από την Λατινική Αμερική. Το 1993 ιδιωτικοποιείται το νερό της Αργεντινής και το 1998 εγκρίνεται δάνειο προς την Βολιβία με προϋπόθεση την ιδιωτικοποίηση του δικού της δικτύου ύδρευσης (και όλων των υπόλοιπων δημοσίων υπηρεσιών της χώρας).
Ωστόσο, το πείραμα εφαρμόστηκε πρώτα στην Ευρώπη.
Ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ευρώπη
Το 1985 η διαχείριση της ύδρευσης του Παρισιού περνά σε δύο εταιρείες: τις Veolia και Suez. Οι συγκεκριμένες είναι και οι δύο από τις παγκοσμίως κυρίαρχες εταιρείες στον τομέα της ιδιωτικοποίησης του νερού.
Τα αποτελέσματα υπήρξαν τραγικά κι έτσι το 2010 το νερό περνά ξανά στο δημόσιο. Μέχρι τότε, η αύξηση της τιμής του αγαθού άγγιξε το 260% και αφορούσε το πόσιμο νερό. Με την επαναφορά του δικτύου στο δημόσιο, η πρώτη κίνηση ήταν το πάγωμα των τιμών και μέχρι το 2011 ξεκίνησε η σταδιακή μείωση των λογαριασμών, με πρώτη κίνηση τη μείωση κατά 8%.
Το πολύ ενδιαφέρον στην περίπτωση της Γαλλίας είναι πως η επιστροφή της ύδρευσης στο δημόσιο, ήταν πρωτοβουλία του Δήμου. Με τη λήξη της σύμβασης με τους ιδιώτες ο Δήμος εξοικονόμησε 35 εκατομμύρια ευρώ και η ίδια η ποιότητα του νερού βελτιώθηκε σχεδόν αμέσως.
Στη Βρετανία η ιδιωτικοποίηση του νερού ξεκίνησε με την κυβέρνηση της Μάργκαρετ Θάτσερ και ολοκληρώθηκε κατά το διάστημα 1989 – 1993. Ως το 2006 το νερό είχε αυξηθεί κατά 245%. Το κύριο πρόβλημα είναι η υποβάθμιση της ποιότητας του πόσιμου νερού. Οι ιδιωτικές εταιρείες δεν επένδυσαν σε έργα υποδομής, με αποτέλεσμα το νερό να παρουσιάζει προβλήματα και στην παροχή και στην ποιότητά του. Έτσι, για να μπορέσει η Βρετανία να έχει πλέον νερό, την προηγούμενη δεκαετία αναγκάστηκε να παρέχει κρατικά κονδύλια προς τις ιδιωτικές εταιρείες.
ο μεγαλύτερο σκάνδαλο της μόλυνσης του νερού στην Βρετανία είναι αυτό του Κάμελφορντ, το 1988. Πολίτες πέθαναν από μολυσμένα ύδατα, ένα σκάνδαλο που αποσιωπήθηκε και τελικά τεκμηριώθηκε το 2012. Το 2017 δημοσκοπήσεις έδειχναν το 85% των βρετανών πολιτών να επιθυμούν την επιστροφή του νερού στο δημόσιο.
Αντίστοιχα, το 95% των Ιταλών διάλεξε να μην ιδιωτικοποιηθεί το νερό τους, ενώ στην Γερμανία η πλειοψηφία των υπηρεσιών παροχής ύδρευσης είναι πλήρως δημόσια, ενώ ακόμη και σε περιοχές που υπάρχει ιδιωτικό συμφέρον, η επίβλεψη ανήκει στο κράτος.
Στην Ελλάδα η πρώτη προσπάθεια της ιδιωτικοποίησης του νερού έγινε κατ’ εντολή του ΔΝΤ. Το διάστημα 2012-2013 το ΔΝΤ στόχευε στις φτωχότερες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Η Ελλάδα, Η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ήταν υποψίες για την ιδιωτικοποίηση των δικτύων τους. Μάλιστα, αυτή η μνημονιακή επιταγή ήρθε την περίοδο που παγκοσμίως ήταν σε εξέλιξη η επιστροφή του νερού στο δημ, αφού η τεράστιες αυξήσεις στις τιμές και οι συνεχείς μολύνσεις αποδείχθηκαν έως και μοιραίες.
Με επιταγή της τρόικας, λοιπόν, ζητήθηκε από την Ελλάδα να πουλήσει το 40% της ΕΥΔΑΠ (από το 74% που κατείχε το δημόσιο) και το 27% της ΕΥΔΑΠ (από το 60% που ανήκε στο δημόσιο). Όμως, η ελληνική κοινωνία ήταν κάθετα αντίθετη στην ιδιωτικοποίηση.
Στην Πορτογαλία 27 περιφέρειες δέχθηκαν τις «συμβουλές» της τρόικας και ιδιωτικοποίησαν το δίκτυό τους μέχρι το 2014. Το 2019, ο δήμος της Μάφρα (40χλμ από την πρωτεύουσα της χώρας) έκανε ξανά δημόσιο του νερό του, μετά από τεράστιες κοινωνικές αντιδράσεις. Την αμέσως επόμενη χρονιά, το νερό ήταν έως και 30% φθηνότερο.
Η Λατινική Αμερική
Η Λατινική Αμερική είναι το πρώτο «πειραματόζωο» των προσπαθειών ιδιωτικοποίησης. Εξαιτίας της κλιματικής κρίσης που αυξάνει τις απαιτήσεις από τα δίκτυα ύδρευσης, περί τα 150 εκατ. του πληθυσμού ζούνε σε άνυδρες περιοχές, ενώ περί τα 400 εκατ. ζούνε σε περιοχές όπου το νερό είναι μολυσμένο -δηλαδή δεν έχει φιλτραριστεί επαρκώς. Η Λατινική Αμερική, επίσης, είναι το κομμάτι του πλανήτη με μερικά από τα μεγαλύτερα ποτάμια παγκοσμίως…
Οι ιδιωτικοποιήσεις του νερού αποδείχθηκαν -κυριολεκτικά μοιραίες. Στην Αργεντινή το νερό ιδιωτικοποιήθηκε το 1993. Τα επόμενα χρόνια, φάνηκε πως η πολυεθνική εταιρεία τηρούσε μόνο το 45% των υποχρεώσεών της σε ό,τι αφορά στις συνδέσεις, ενώ δέκα χρόνια αργότερα, μόνο το 12% των λυμάτων περνούσαν από επεξεργασία. Μετά από μια σειρά κοινωνικών αναταραχών, το δίκτυο επέστρεψε στο δημόσιο το 2006.
Στην Βολιβία οι κοινωνικές εξεγέρσεις μέτρησαν νεκρούς. Οι λογαριασμοί, όμως, ήταν τόσο μεγάλοι και η κοινωνική οργή ακόμη ισχυρότερη, που μοιραία το νερό επέστρεψε στο δημόσιο. Η αμερικανική εταιρεία που το είχε εξαγοράσει, ζήτησε αποζημίωση ύψους 25 εκατ. δολαρίων!
Το αποτέλεσμα για το σύνολο της Λατινικής Αμερικής, όπως και τόσων ακόμα περιοχών του χάρτη, είναι τραγικό. Το κυριότερο πρόβλημα είναι η δυσκολία πρόσβασης σε νερό γενικώς κι έπειτα, η έλλειψη καθαρού νερού.
Ο 21ος αιώνας έχει απορρίψει την έννοια της ιδιωτικοποίησης του νερού, πλην των περιπτώσεων που εξανάγκασε τις χώρες η οικονομική κρίση (μέσω του ΔΝΤ). Μαζί με την κλιματική κρίση το παγκόσμιο παράδειγμα αποδεικνύει -θλιβερά- ότι οι πιθανές ιδιωτικοποιήσεις θα αποβούν μοιραίες, φέρνοντας ένα μέλλον χωρίς καθαρό -ή ακόμη και.. βρώμικο- νερό.
