Η Κίνα σχεδιάζει να στείλει τρεις ακόμα ρομποτικές αποστολές σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη μετά την ανακάλυψη νέου ορυκτού που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως πηγή ενέργειας στο μέλλον.

Η νέα κούρσα προς τη Σελήνη επιταχύνεται καθώς η NASA ετοιμάζεται να εκτοξεύσει την πρώτη, δοκιμαστική αποστολή του προγράμματος Artemis και η Κίνα σχεδιάζει τη δημιουργία ερευνητικού σταθμού στο φεγγάρι, και μάλιστα στην ίδια περιοχή που ετοιμάζονται να εξερευνήσουν οι ΗΠΑ.

Το Σάββατο, η κινεζική Εθνική Υπηρεσία Διαστήματος (CNSA) έδωσε το πράσινο φως για την εκτόξευση τριών σεληνιακών δορυφόρων την επόμενη δεκαετία, αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg.

Μια μέρα νωρίτερα, η CNSA ανακοίνωνε ότι ένα νέο ορυκτό που ανακάλυψε το Chang’e 5, η κινεζική αποστολή που έφερε στη Γη τα πρώτα δείγματα σεληνιακών πετρωμάτων εδώ και μισό αιώνα, αναγνωρίστηκε ως νέο ορυκτό από την Διεθνή Ορυκτολογική Ένωση.

Πρόκειται για το ορυκτό τσανγκεσίτης-(Υ) [Changesite–(Y)] ένα φωσφορικό ορυκτό που κρυβόταν στα βασαλτικά πετρώματα του φεγγαριού.

Ο τσανγκεσίτης φέρεται να περιέχει σχετικά μεγάλες συγκεντρώσεις ήλιου-3, ενός ισοτόπου του ήλιου που σπανίζει στη Γη αλλά θα μπορούσε δυνητικά να αξιοποιηθεί για την παραγωγή ανεξάντλητης, καθαρής ενέργειας μέσω σύντηξης.

Το σπάνιο ισότοπο υπάρχει σε σχετικά μεγάλες συγκεντρώσεις στη Σελήνη καθώς παράγεται συνεχώς σε μικρές ποσότητες λόγω του βομβαρδισμού της επιφάνειας από την ηλιακή ακτινοβολία.

Η αξιοποίηση των φυσικών πόρων της Σελήνης θα μπορούσε να εντείνει τον διαστημικό ανταγωνισμό ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, καθώς οι δύο χώρες σχεδιάζουν να εδραιώσουν την παρουσία τους στον νότιο πόλο του φεγγαριού. Πολυάριθμοι κρατήρες στη νότια πολική περιοχή μένουν βυθισμένοι σε αιώνιο σκοτάδι και πιστεύεται ότι κρύβουν μεγάλες ποσότητες πάγου νερού.

Ο πάγος θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ σημαντικότερος πόρος από το ήλιο-3, δεδομένου ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή οξυγόνου και καυσίμου με τεχνολογίες που θεωρούνται ήδη ώριμες.

Η Κίνα φιλοδοξεί να στείλει ανθρώπους στη Σελήνη την επόμενη δεκαετία, ενώ η αποστολή Artemis III με την οποία οι Αμερικανοί θα επιστρέψουν στο φεγγάρι προγραμματίζεται για τα τέλη του 2025 το νωρίτερο.

Νέο είδος σαλιγκαριού εντοπίστηκε στην Κάρπαθο σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (IMBB-ΙΤΕ) της Κρήτης, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Molecular Phylogenetics and Evolution τον Ιούλιο του 2022.

Η ερευνητική εργασία είχε ως αντικείμενο την ανάλυση γενετικού υλικού που βρέθηκε σε ιστορικά κελύφη χερσαίων σαλιγκαριών του είδους Levantina rechingeri, ενός ενδημικού είδους της Καρπάθου.

 

Η διαδικασία απομόνωσης, εκχύλισης και ανάλυσης DNA πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Αρχαίου DNA (ομάδα Παλαιογονιδιωματικής και Εξελικτικής Γενετικής, ΠΕΓ) του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (IMBB-ΙΤΕ) της Κρήτης, από τον ερευνητή του εργαστηρίου Δρ. Νικόλαο Ψώνη, ο οποίος είχε και την αρχική σύλληψη της ιδέας, σε συνεργασία με τη Δρ. Κατερίνα Βαρδινογιάννη, έφορο ασπονδύλων του ΜΦΙΚ, και τον Δρ. Νίκο Πουλακάκη, διευθυντή του ΜΦΙΚ, καθηγητή στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και υπεύθυνο της ομάδας ΠΕΓ του IMBB-ITE.

Κελύφη γαστεροπόδων απαντώνται συχνά στη φύση και είναι άφθονα στις μουσειακές συλλογές. Ωστόσο, παραμένουν ως ένας ανεκμετάλλευτος τύπος βιολογικού υλικού για χρήση σε μελέτες DNA, παρά τα εμφανή πλεονεκτήματά τους, ιδιαίτερα όταν ο οργανισμός μελέτης θεωρείται απειλούμενος με εξαφάνιση. Το γενετικό υλικό που απομονώνεται από άδεια κελύφη σαλιγκαριών αναμένεται να είναι κατεστραμμένο, ιδιαίτερα αν ο θάνατος του ζώου συνέβη πολύ παλιά ή/και αν το κέλυφος βρέθηκε σε περιοχή με υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος. Η μεταθανάτια φθορά του DNA περιλαμβάνει τόσο τον κατακερματισμό του όσο και αλλαγές στην αλληλουχία του DNA (π.χ. η κυτοσίνη γίνεται ουρακίλη). Χάρη στις νέες τεχνολογίες αλληλούχησης, οι διαδικασίες φθοράς του DNA έχουν μελετηθεί εκτενώς σε θηλαστικά.

 

 

 

Στα χερσαία σαλιγκάρια, όμως, δεν υπάρχει προηγούμενο. Το είδος Levantina rechingeri (Fuchs & Kaufel, 1936) είναι γνωστό από λίγες μόνο τοποθεσίες στο νησί της Καρπάθου (ευρύτερη περιοχή Καλής Λίμνης) και δεν έχει βρεθεί ποτέ ζωντανό παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των ερευνητών τα τελευταία 40 έτη. Λόγω της περιορισμένης του κατανομής και επειδή μόνο κελύφη έχουν συλλεχθεί μέχρι στιγμής (τα πιο φρέσκα το 2017), το είδος θεωρείται Κρισίμως Κινδυνεύον σύμφωνα με την IUCN. Απουσία μαλακού ιστού (και άρα αναπαραγωγικού συστήματος, βάσει του οποίου γίνεται η αναγνώριση και ταξινόμηση των χερσαίων σαλιγκαριών), η ταξινόμηση του είδους σε επίπεδο γένους βάσει κελυφικών χαρακτήρων είναι ασταθής. Προηγούμενες μελέτες το έχουν εντάξει σε τέσσερα διαφορετικά γένη: Codringtonia, Isaurica, Assyriella και Levantina.

 

 

 

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι το συγκεκριμένο είδος δεν ανήκει τελικά στο γένος Levantina, αφού εντάσσεται σε διαφορετικό κλάδο, πλησιέστερα στα γένη Maltzanella και Helix, αλλά ούτε μπορεί να ενταχθεί σε κάποιο άλλο, ήδη περιγεγραμμένο, συγγενικό γένος. Κατά συνέπεια, έπρεπε να δοθεί νέο όνομα γένους για την ορθή περιγραφή της ταξινομικής του κατάστασης. Το νέο όνομα που δόθηκε ήταν το Aristena με το είδος πλέον να μετονομάζεται σε Aristena rechingeri. Αυτή η ταξινομική αλλαγή έχει ως αποτέλεσμα η Κάρπαθος να αποκτήσει ένα νέο ενδημικό γένος σαλιγκαριών.

Επιπλέον, η ανάλυση των μεταθανάτιων προτύπων κατακερματισμού και τροποποίησης του DNA που προέρχεται από τα κελύφη έδειξε ότι το δριμύ θερμοκρασιακά κλίμα της Ελλάδας μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία υποβάθμισης της ποιότητας του γενετικού υλικού που διατηρείται μετά θάνατον. Οι μετρήσεις αυτές αναμένεται να αποτελέσουν σημείο αναφοράς για αντίστοιχες μελλοντικές μελέτες. Η ανάλυση DNA από κελύφη χερσαίων σαλιγκαριών αποτελεί έναν νέο, μη επεμβατικό τρόπο αποσαφήνισης της εξελικτικής ιστορίας αυτών των οργανισμών, καθιστώντας τον ιδανικό για τη μελέτη ειδών που είναι δύσκολο να βρεθούν ζωντανά λόγω σπανιότητας, κρυπτικής οικολογίας και στενοενδημισμού, ή για κελύφη που προέρχονται από παλαιές μουσειακές συλλογές και αποτελούν δείγματα αναφοράς.

Αναμένεται οι προσπάθειες εξαγωγής γενετικού υλικού να συνεχιστούν και από άλλα αντίστοιχα είδη σαλιγκαριών της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου, σε μια προσπάθεια να καλυφθούν τα κενά γνώσης, για τα οποία οι συμβατικές προσεγγίσεις ανάλυσης DNA δεν επαρκούν.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο 14ο τεύχος του ενημερωτικού Δελτίου της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας.

Είναι πιθανότατα η πρώτη φορά που ανθρώπινο πόδι πάτησε σε αυτό το γεωλογικό θαύμα: ομάδα σπηλαιολόγων που εξερευνούν την επαρχία Λέγιε στα νότια της Κίνας ανακάλυψε μια καταβόθρα βάθους 192 μέτρων που έκρυβε ένα μικρό, απάτητο δάσος στον πυθμένα.

Δέντρα ύψους 40 μέτρων βρέθηκαν να ορθώνονται από τη βάση της γιγάντιας τρύπας με τα κλαδιά τεντωμένα προς το φως που πέφτει από το άνοιγμα στην κορυφή. Ανάμεσά τους, φυτά που φτάνουν μέχρι τον ώμο επιζούν με το λιγοστό φως.

Η υπόγεια βλάστηση σε διαφορετική δολίνη της επαρχίας Χουμπέι στην Κίνα (Song Weng/Xinhua)

Οι καταβόθρες αυτού του είδους, γνωστές ως δολίνες στην ορολογία της γεωλογίας, σχηματίζονται από νερό που διαβρώνει πετρώματα, συνήθως ασβεστολιθικής σύστασης.

Συνολικά 30 δολίνες έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα στο Λέγιε της αυτόνομης περιοχής Γκουανγκτσί, αναφέρει το κρατικό κινεζικό πρακτορείο Xinhua.

Οι σπηλαιολόγοι, με επικεφαλής τον Τσεν Λιζίν, καταρριχήθηκαν 100 μέτρα στα κατακόρυφα τοιχώματα της δολίνης και στη συνέχεια περπάτησαν για ώρες στο ανώμαλο έδαφος μέχρι να φτάσουν στον πυθμένα. Η επιχείρηση ξεκίνησε το πρωί της Παρασκευής και ολοκληρώθηκε νωρίς το βράδυ.

Μελλοντικές αποστολές θα μπορούσαν να εξετάσουν την πανίδα του γεωλογικού σχηματισμού αναζητώντας είδη που ενδεχομένως ζουν σε απομόνωση εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Μία πολύ σημαντική και πρωτοπόρα ανακάλυψη, έπειτα από 100 χρόνια έρευνας στον τομέα της αστρονομίας και της αστροφυσικής, έφεραν σήμερα στο φως επιστήμονες. Πρόκειται για την καταγραφή της πρώτης μαύρης τρύπας στο γαλαξία μας, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρό του Milky Way, σύμφωνα με τους επιστήμονες και έρχεται να επιβεβαιώσει τις υποθέσεις ολόκληρων γενιών επιστημόνων για τη συσχέτιση της δημιουργίας του με αυτή.

 

Αλλά μια μειοψηφία επιστημόνων συνέχισε να εικάζει για την πιθανότητα ύπαρξης άλλων εξωτικών αντικειμένων, όπως αστέρια μποζονίων ή συστάδες σκοτεινής ύλης.

Όχι μόνο η καταγραφή αλλά και η φωτογράφιση αυτού του σημείου στο χωροχρόνο, από όπου τίποτα -ούτε καν το φως- δεν μπορεί να αποδράσει εξαιτίας των τεράστιων δυνάμεων της βαρύτητας που επικρατούν εντός και γύρω του είναι ένα συναρπαστικό επιστημονικό επίτευγμα, αλλά και μία εικόνα που προκαλεί δέος στο μάτι του παρατηρητή.

Το επίτευγμα-ορόσημο κατέστη εφικτό από το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-EHT) και η ανακοίνωση έγινε με συνεντεύξεις Τύπου ταυτόχρονα σε πολλές χώρες (ΗΠΑ, Γερμανία, Χιλή, Ιαπωνία, Μεξικό, Ν. Κορέα, Κίνα κ.α) από τις ερευνητικές ομάδες της μεγάλης κοινοπραξίας του ΕΗΤ, σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ, το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο (ESO) και άλλους επιστημονικούς φορείς.

Η μαύρη τρύπα στο κέντρο του σπειροειδούς γαλαξία μας, γνωστή με το όνομα Τοξότης Α* (Sagitarius A), απέχει περίπου 26.000 έτη φωτός από τη Γη, έχει μάζα περίπου 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο και καταβροχθίζει μια τεράστια ποσότητα υλικών (σκόνης, αερίων και ολόκληρων άστρων) που έλκονται από την πανίσχυρη βαρυτική έλξη της.

Το ΕΗΤ, που ξεκίνησε το 2012, είναι ένα «εικονικό» τηλεσκόπιο, αποτελούμενο από ένα παγκόσμιο δίκτυο οκτώ συνεργαζομένων παρατηρητηρίων που εκτείνονται σε τοποθεσίες από την Ανταρκτική έως την Ισπανία και τη Χιλή και που από κοινού έχουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες, όντας έτσι ικανό να παρατηρήσει άμεσα μια μαύρη τρύπα ή πιο σωστά το κοντινό περιβάλλον της. Το EHT συλλαμβάνει την ακτινοβολία που εκπέμπεται από σωματίδια εντός του δίσκου προσαύξησης, τα οποία θερμαίνονται σε δισεκατομμύρια βαθμούς καθώς περιστρέφονται γύρω από τη μαύρη τρύπα με ταχύτητα αντίστοιχη αυτής του φωτός, πριν εξαφανιστούν στην δίνη της. Το κηλιδωτό φωτοστέφανο στην εικόνα δείχνει το φως που έχει «λυγίσει» εξαιτίας της ισχυρής βαρύτητας της μαύρης τρύπας,

Υπενθυμίζεται ότι το 2019 οι επιστήμονες του ΕΗΤ είχαν αποκαλύψει την πρώτη «φωτογραφία» μαύρης τρύπας (ουσιαστικά ενός καυτού φωτεινού δακτυλίου πέριξ του σκοτεινού κέντρου της από όπου δεν μπορεί να «δραπετεύσει» το φως), στο κέντρο ενός άλλου γαλαξία, του Messier 87 (M87), σε απόσταση 54 εκατομμυρίων ετών φωτός. Αυτή η μαύρη τρύπα εκτιμάται ότι έχει πολύ μεγαλύτερη μάζα από τη δική μας, περίπου 6,5 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Ωστόσο, οι επιστήμονες τόνισαν ότι η φωτογράφηση του Τοξότη Α* ήταν σημαντικά πιο δύσκολη, παρόλο που βρίσκεται πολύ πιο κοντά από την μαύρη τρύπα του Μ87, καθώς η σκόνη στο κέντρο του δικού μας γαλαξία θέτει μεγαλύτερα εμπόδια για τη φωτογράφηση.

Πριν καταλήξουν στη λήψη της συγκεκριμένης φωτογραφίας, οι αστρονόμοι είχαν παρατηρήσει άστρα να κινούνται γύρω από κάτι αόρατο με μεγάλη μάζα στο κέντρο του γαλαξία μας και ονόμασαν αυτή την περιοχή Τοξότη Α* (Sagittarius A* ή εν συντομία Sgr A*), θεωρώντας ότι είναι μια μαύρη τρύπα, όπως συμβαίνει και σε άλλα κέντρα γαλαξιών. Μολονότι η ίδια η μαύρη τρύπα δεν φαίνεται, καθώς είναι τελείως σκοτεινή, γύρω της λάμπει ένα δακτύλιος αερίων και άλλων υλικών.

Για να την φωτογραφίσουν οι επιστήμονες έπρεπε να κοιτάξουν μέσα από την απέραντη έκταση του γαλαξία που σημαίνει ότι η ακτινοβολία από όλα τα ενδιάμεσα αστέρια έπρεπε να φιλτραριστεί. Κάποιος συνδυασμός αυτών των παραγόντων – και πιθανώς κάποιου ακραίου φαινομένου της μαύρης τρύπας – εξηγεί και τις φωτεινές σταγόνες στην εικόνα.

Επειδή η μαύρη τρύπα απέχει σχεδόν 26.000 έτη φωτός από τη Γη, φαίνεται να έχει περίπου το ίδιο μέγεθος στον ουρανό όσο ένα «ντόνατ» πάνω στη Σελήνη. Το ΕΗΤ, που συνδυάζει την ισχύ οκτώ ραδιοτηλεσκοπίων σε ένα ενιαίο εικονικό τηλεσκόπιο, παρατήρησε τον Τοξότη Α* στη διάρκεια πολλών νυχτών, συλλέγοντας δεδομένα πολλών ωρών.

Η τελική εικόνα της «δικής μας» μαύρης τρύπας που δόθηκε στη δημοσιότητα, προέκυψε από τον συνδυασμό των διαφορετικών εικόνων που τράβηξαν οι επιστήμονες σε διαδοχικές φάσεις. Στην όλη προσπάθεια, που κράτησε πέντε χρόνια, συμμετείχαν περισσότεροι από 300 ερευνητές 80 ερευνητικών φορέων πολλών χωρών.

Παράλληλα, η εικόνα επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά τη θεωρία Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Οι ερευνητές έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters».

Οι παρατηρήσεις υποδηλώνουν επίσης ότι ο Τοξότης Α* βρίσκεται σε αδρανή κατάσταση, σε αντίθεση με ορισμένες μαύρες τρύπες, συμπεριλαμβανομένου του M87, οι οποίες διαθέτουν τεράστιους, ισχυρούς πίδακες που εκτοξεύουν φως και ύλη από τους πόλους της μαύρης τρύπας στον διαγαλαξιακό χώρο. «Αν ένα μεγάλο αστέρι έπεφτε μέσα της, κάτι που θα συνέβαινε κάθε 10.000 χρόνια, η μαύρη τρύπα θα το ξυπνούσε για ένα μικρό χρονικό διάστημα και θα βλέπαμε αυξημένη φωτεινότητα στον ουρανό», αναφέρουν.

Τελικά, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η παρατήρηση αυτών των δυναμικών διεργασιών των μαύρων τρυπών - με την καταβρόχθιση και την ταυτόχρονη εκτόξευση κοντινής ύλης προς το διάστημα - θα μπορούσε να βοηθήσει στο να δοθούν καίριες απαντήσεις σχετικά με την εξέλιξη των γαλαξιών.
«Είναι ένα ανοιχτό ερώτημα στον σχηματισμό και την εξέλιξη των γαλαξιών. Δεν ξέρουμε ποιος ήρθε πρώτος, ο γαλαξίας ή η μαύρη τρύπα», σχολιάζει η επιστημονική ομάδα του EHT.

Μία εξαιρετικά σπάνια Βίβλος του 1631 που περιέχει ένα σκανδαλώδες τυπογραφικό λάθος ανακαλύφθηκε στη Νέα Ζηλανδία το 2018, όμως η ανακάλυψη αυτή ανακοινώθηκε μόλις πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο του Κάντερμπερι στην πόλη Κράιστσερτς, ώστε να μπορέσουν ερευνητές και συντηρητές να εξετάσουν το πολύτιμο βιβλίο.

Η λεγόμενη «Βίβλος των αμαρτωλών» τυπώθηκε το 1631 στην αγγλική γλώσσα, όμως στην έβδομη εντολή (Ου μοιχεύσεις) εκ παραδρομής είχε παραλειφθεί το «ου», με αποτέλεσμα να προτρέπει τους πιστούς να απατήσουν τους ή τις συζύγους τους.

Όπως αναφέρει ο Guardian, το λάθος ανακαλύφθηκε έναν χρόνο αργότερα και προκάλεσε μεγάλο σκάνδαλο.

Οι δύο υπεύθυνοι για την έκδοση σύρθηκαν στην αυλή του βασιλιά Καρόλου Α’, ο οποίος τους επέπληξε έντονα και τους αφαίρεσε την εκτυπωτική άδεια, τους επέβαλε βαρύ πρόστιμο και διέταξε την καταστροφή των επίμαχων αντιτύπων.

Παρ’ όλα αυτά, μέχρι σήμερα σώζονται περίπου είκοσι αντίτυπα της «αμαρτωλής» Βίβλου, ορισμένα από τα οποία κατά καιρούς έχουν διατεθεί σε δημοπρασίες σπάνιων βιβλίων. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που ένα αντίτυπο εντοπίζεται στο νότιο ημισφαίριο.

Πώς βρέθηκε η αμαρτωλή βίβλος

Σύμφωνα με τον Κρις Τζόουνς, επίκουρο καθηγητή Μεσαιωνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Κάντερμπερι, μια πρώην φοιτήτριά του ήταν αυτή που του έδωσε το αντίτυπο, το οποίο η οικογένειά της είχε αποκτήσει το 2016 και φέρεται να ανήκε στον βιβλιοδέτη Ντον Χάμπσιρ.

Ο Χάμπσιρ είχε μεταναστεύσει από το Ηνωμένο Βασίλειο στη Νέα Ζηλανδία τη δεκαετία του 1950 και πέθανε το 2009 στο Κράιστσερτς, όμως φαίνεται πως κανείς δεν ήξερε ότι είχε στην κατοχή του ένα τόσο σπάνιο βιβλίο.

Η πρώην μαθήτρια του Τζόουνς τον ενημέρωσε για την εκτίμησή της πως επρόκειτο για την ελαττωματική έκδοση, ωστόσο ο ιδιος «ήταν πολύ δύσπιστος καθώς αυτά δεν είναι κοινά αντικείμενα».

«Δεν είναι αντικείμενα που απλώς βρίσκεις μπαίνοντας σε ένα γκαράζ στο Κράιστερτς. Όμως, το μελέτησα και κατέληξα, ουάου, είναι ακριβώς αυτό που η πρώην φοιτήτριά μου θεωρεί πως είναι – είναι η σατανική βίβλος. Πραγματικά συγκλονίστηκα» περιγράφει ο Τζόουνς, ο οποίος προσθέτει πως υπάρχει ένα αντίγραφο στον Καναδά, κάποια σε ΗΠΑ, άλλα σε Βρετανία και «ένα πολύ όμορφο αντίτυπο στο Δουβλίνο».

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν μια αρχαία μολύβδινη σαρκοφάγο κάτω από τον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων μαζί με θραύσματα ενός παραπετάσματος, προσφέροντας μια νέα εικόνα για την ιστορία του κτιρίου, το οποίο βρίσκεται υπό ανοικοδόμηση μετά την καταστροφική φωτιά του 2019.

Η Παναγία των Παρισίων, χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Οι ανασκαφικές εργασίες στο εσωτερικό του καθεδρικού ναού πραγματοποιούνται ως προληπτικό μέτρο πριν από την τοποθέτηση των σκαλωσιών που απαιτούνται για την αποκατάσταση μιας ξύλινης κορυφογραμμής ύψους 100 μέτρων.

«Το δάπεδο της διάβασης του εγκάρσιου κλίτους αποκάλυψε λείψανα αξιοσημείωτης επιστημονικής ποιότητας», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας Ροζελίν Μπατσελό, προσθέτοντας ότι οι ανασκαφικές εργασίες παρατάθηκαν έως τις 25 Μαρτίου.

 

 

Ο χώρος της ανασκαφής βρίσκεται κάτω από ένα πετρώδες στρώμα που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, αλλά ορισμένα χαμηλότερα επίπεδα ανάγονται μέχρι τον 14ο και κάποια ακόμη και στις αρχές του 13ου αιώνα, δήλωσε το Υπουργείο Πολιτισμού.

Ο Christophe Besnier από το Εθνικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Γαλλίας δήλωσε: «Καταφέραμε να στείλουμε μια μικρή κάμερα στο εσωτερικό της, η οποία έδειξε υπολείμματα υφασμάτων, οργανική ύλη όπως τρίχες και φυτικά υπολείμματα». «Το γεγονός ότι αυτά τα φυτά είναι ακόμη εκεί δείχνει ότι το περιεχόμενο έχει διατηρηθεί πολύ καλά».

Οι αρχαιολόγοι δήλωσαν ότι η μολύβδινη σαρκοφάγος ανήκε πιθανότατα σε έναν υψηλό αξιωματούχο και είπαν ότι θα μπορούσε να χρονολογείται από τον 14ο αιώνα, γεγονός που -αν επιβεβαιωθεί- θα την καθιστούσε ένα θεαματικό εύρημα.

Η ανασκαφή αποκάλυψε επίσης έναν λάκκο ακριβώς κάτω από το δάπεδο του καθεδρικού ναού, ο οποίος πιθανότατα δημιουργήθηκε γύρω στο 1230, όταν η Παναγία των Παρισίων, ένα από τα παλαιότερα δείγματα γαλλικού γοτθικού ρυθμού, βρισκόταν υπό κατασκευή.

Η πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων συγκλόνισε τη Γαλλία, με τους δακρυσμένους Παριζιάνους και τους έκπληκτους τουρίστες να παρακολουθούν με δυσπιστία την πυρκαγιά που έστειλε την κορυφή του καθεδρικού ναού να καταρρέει.

 

Κινέζοι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν στην περιοχή της κινεζικής Εσωτερικής Μογγολίας ένα απολίθωμα φυτού ηλικίας 164 εκατομμυρίων ετών, το οποίο περιλαμβάνει το αρχαιότερο στον κόσμο μπουμπούκι λουλουδιού.

Η ανακάλυψη ρίχνει νέο φως στην εξέλιξη των ανθοφόρων φυτών, σπρώχνοντας αρκετά πιο πίσω στο παρελθόν την πρώτη εμφάνισή τους, κάποια στιγμή στην Ιουρασική περίοδο, πριν 145 έως 201 εκατομμύρια χρόνια. Έως τώρα, με βάση τα υπάρχοντα απολιθώματα, η κυρίαρχη αντίληψη στην παλαιοβοτανική ήταν ότι τα φυτά με άνθη δεν εμφανίστηκαν νωρίτερα από την Κρητιδική περίοδο, πριν 66 έως 145 εκατομμύρια χρόνια.

Τι περιέχει το απολίθωμα

Το απολίθωμα έχει μήκος 4,2 και πλάτος 2 εκατοστών. Περιέχει ένα κοτσάνι, ένα κλαδί με φύλλα, ένα βολβοειδές φρούτο και ένα μικροσκοπικό μπουμπούκι μεγέθους περίπου τριών τετραγωνικών χιλιοστών. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας Ναντζίνγκ της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Γεωλογικής Εταιρείας του Λονδίνου, βάφτισαν το φυτό Florigerminis jurassica.

Επρόκειτο για αγγειόσπερμο

Στη Γη υπάρχουν δύο βασικά είδη φυτών: αυτά με άνθη (αγγειόσπερμα) και εκείνα χωρίς άνθη (γυμνόσπερμα). Η ύπαρξη μπουμπουκιού και φρούτου στο νέο απολίθωμα αποτελεί σαφή ένδειξη ότι επρόκειτο για αγγειόσπερμο.

Το νέο απολίθωμα δεν είναι πάντως το αρχαιότερο δείγμα απολιθωμένου λουλουδιού, καθώς το 2018 είχαν ανακαλυφθεί επίσης στην Κίνα απολιθώματα λουλουδιών ενός φυτού του γένους Nanjinganthus, όμως άλλοι επιστήμονες είχαν τότε εκφράσει αμφιβολίες κατά πόσο όντως επρόκειτο για κανονικά πλήρως εξελιγμένα άνθη. Τα λουλούδια είναι άκρως ευαίσθητα και συνεπώς δύσκολο να απολιθωθούν, πράγμα που καθιστά δύσκολο να διακριθούν με βεβαιότητα από άλλα σημεία ενός αρχαίου φυτού.

Όμως το νέο απολίθωμα, χωρίς αμφιβολία, περιέχει ένα μπουμπούκι λουλουδιού και ανήκει σε αγγειόσπερμο φυτό. Είναι πιθανό, σύμφωνα με τους Κινέζους επιστήμονες, ότι πολλά άλλα φυτά ήταν αγγειόσπερμα και ανθοφόρα κατά την Ιουρασική περίοδο, αλλά προς το παρόν δεν έχουν βρεθεί απολιθώματά τους. Πάντως τα αγγειόσπερμα με τα άνθη τους θα ήταν πολύ ασυνήθιστα στην Ιουρασική περίοδο και γεωγραφικά απομονωμένα, συγκριτικά με τα πολύ πιο εξαπλωμένα γυμνόσπερμα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σπουδαία ανακάλυψη για την Παλαιοντολογία. Οι επιστήμονες «βάφτισαν» ένα νέο ανθρώπινο είδος, τον Homo bodoensis, που πιθανώς είναι άμεσος πρόγονος του σύγχρονου ανθρώπου και ζούσε πριν 500.000 έως 600.000 χρόνια στην Αφρική, αλλά αργότερα μετακινήθηκε στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ονοματοδοσία δεν έγινε μετά την ανακάλυψη νέων απολιθωμάτων, αλλά μετά την επαναξιολόγηση παλαιότερων απολιθωμάτων.

Σήμερα το μοναδικό είδος του γένους Homo που έχει επιβιώσει, είναι ο Homo sapiens, αλλά κάποτε στη Γη ζούσαν και μπορεί να συνυπήρχαν διαφορετικά ανθρώπινα είδη. Η πιο πρόσφατη σημαντική ανακάλυψη υπήρξε ο μικρόσωμος Homo Floresiensis (γνωστός και ως «Χόμπιτ») που ανακαλύφθηκε στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας. Το νέο είδος Homo bodoensis έρχεται να προστεθεί σε ένα ολοένα πιο πολύπλοκο εξελικτικό «παζλ».

Η ανάλυση των παλιότερων απολιθωμάτων

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Παλαιοανθρωπολογίας Μιριάνα Ρόξαντιτς του καναδικού Πανεπιστημίου του Γουίνιπεγκ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό εξελικτικής ανθρωπολογίας «Evolutionary Anthropology», ανέλυσαν ανθρώπινα απολιθώματα χρονολογούμενα προ 129.000 έως 774.000 ετών (Μέση Πλειστόκαινος ή περίοδος Chibanian). Για τα συγκεκριμένα απολιθώματα υπάρχει μια σχετική σύγχυση, γι’ αυτό η εν λόγω περίοδος αποκαλείται από τους επιστήμονες ήδη από τη δεκαετία του 1960 «το μπέρδεμα στη μέση», δηλαδή μεταξύ του Homo erectus (Όρθιου Ανθρώπου) και του Homo sapiens (Έμφρονος Ανθρώπου).

Τα απολιθώματα αυτής της εποχής από την Αφρική και την Ευρασία συνήθως αποδίδονται στον Homo heidelbergensis (Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης) ή στον Homo rhodesiensis (Άνθρωπο της Ροδεσίας). Όμως πιο πρόσφατα έγινε αντιληπτό μέσω γενετικών αναλύσεων ότι στην πραγματικότητα σε ορισμένες περιπτώσεις επρόκειτο για απολιθώματα πρώιμων Νεάνταρταλ.

Πώς πήρε το όνομά του

Οι επιστήμονες προτείνουν πλέον την ύπαρξη ενός νέου είδους, του Homo bodoensis, που παίρνει το όνομά του από ένα κρανίο ηλικίας 600.000 ετών που είχε βρεθεί στην περιοχή Bodo D’ar της Αιθιοπίας το 1976. Στο νέο αυτό είδος θα αποδοθούν πια πολλά απολιθώματα που έως τώρα είχαν ταυτοποιηθεί ως Homo heidelbergensis ή Homo rhodesiensis. Ως Homo bodoensis θα περιγράφεται πλέον η πλειονότητα των απολιθωμάτων της Μέσης Πλειστοκαίνου από την Αφρική, καθώς και μερικά από τη ΝΑ Ευρώπη, ενώ αρκετά άλλα απολιθώματα στην Ευρώπη θα θεωρούνται ότι ανήκουν στους Νεάντερταλ, πράγμα που ουσιαστικά θα «εξαφανίσει» τον Homo heidelbergensis (ο οποίος είχε ονομαστεί έτσι από ένα κρανίο ηλικίας 609.000 ετών που είχε βρεθεί στη Γερμανία).

Σύμφωνα με την πρότασή τους, ο Homo bodoensis υπήρξε άμεσος πρόγονος του homo sapiens. Αφού έζησε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια στην Αφρική, στη συνέχεια είχε πιθανότατα επεκταθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι ερευνητές θα επιχειρήσουν να βρουν απολιθώματα του Homo bodoensis στην Ευρώπη, κάτι που αφορά και την Ελλάδα.

Το ερώτημα είναι αν όντως θα επικρατήσει η ονομασία Homo bodoensis, καθώς δεν φαίνεται να έχουν πειστεί όλοι οι επιστήμονες (μεταξύ άλλων παραμένει σκεπτικιστής ο διακεκριμένος Βρετανός παλαιοανθρωπολόγος Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου), πολύ περισσότερο που δεν υπάρχουν – ακόμη τουλάχιστον – αρκετά απολιθώματα αυτού του νέου είδους.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Επιστήμονες από την Κίνα, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν στην περιοχή Κουεσάνγκ του Οροπεδίου του Θιβέτ, σε υψόμετρο περίπου 4.200 μέτρων, μία σειρά από πέντε αποτυπώματα χεριών και άλλων τόσων πατημασιών πάνω σε πετρώματα, τα οποία χρονολογούνται προ 169.000 έως 226.000 ετών, δηλαδή από τη Μέση Πλειστόκαινο Περίοδο.

Αν αυτά τα αποτυπώματα δημιουργήθηκαν από πρόθεση και όχι τυχαία, τότε θα μπορούσε να θεωρηθούν το αρχαιότερο γνωστό παράδειγμα «ακίνητης» τέχνης, τουλάχιστον τρεις έως τέσσερις φορές παλαιότερο από αντίστοιχες περιπτώσεις στη Γαλλία (σπήλαιο Σοβέ), στην Ισπανία (σπήλαιο Ελ Καστίγιο) και στην Ινδονησία (νήσο Σουλαβέζι), που χρονολογούνται πριν από 30.000 έως 45.000 χρόνια.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ντέηβιντ Ζανγκ του Πανεπιστημίου της Γκουανγκτσού, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Bulletin», σύμφωνα με τη βρετανική «Daily Mail», ανέφεραν ότι οι παλάμες και οι πατημασιές αποτυπώθηκαν πάνω στην επιφάνεια μαλακού και γλιστερού πετρώματος τραβερτίνη, το οποίο στη συνέχεια απολιθώθηκε και έτσι διατήρησε τα ίχνη. Με βάση τα σχήματα και τα μεγέθη, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι επρόκειτο για δύο «δημιουργούς», πιθανότατα παιδιά ηλικίας επτά έως δώδεκα ετών. Αν αυτό, όντως, ισχύει, ενισχύει προηγούμενες ενδείξεις από άλλα μέρη ότι τα παιδιά ήταν ανάμεσα στους πρώτους «καλλιτέχνες» του γένους Homo.

Απολιθωμένες πατημασιές και πιο σπάνια αποτυπώματα παλάμης έχουν κατά καιρούς βρεθεί σε διάφορα μέρη του κόσμου και τα περισσότερα έγιναν μάλλον χωρίς πρόθεση, αλλά μέσα από κάποια γεωλογική διαδικασία στην πορεία απολιθώθηκαν. Παραμένει έτσι το ερώτημα τι ακριβώς μπορεί να θεωρηθεί προϊστορική τέχνη. Αν π.χ. τα παιδιά, παίζοντας στη λάσπη, άφησαν τα αποτυπώματά τους πάνω σε ένα μαλακό πέτρωμα -κάτι που αποτελεί μία από τις εικασίες των ερευνητών για την περίπτωση του Θιβέτ- τότε αυτό πόσο θεωρείται όντως τέχνη;

Πάντως, δεν είναι σαφές ποιo είδος έφτιαξε τα αποτυπώματα στους θιβετιανούς βράχους (όχι μέσα σε σπήλαιο), αν και σε εκείνη την περιοχή εκτιμάται ότι τότε υπήρχαν οι μυστηριώδεις Ντενίσοβαν, αρχαίοι συγγενείς των Νεάντερταλ.

Βαρυτικά κύματα που εμφανίστηκαν αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang), το γενεσιουργό γεγονός του Σύμπαντός μας, υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν αμερικάνοι επιστήμονες που παρακολουθούν τις παρατηρήσεις του εξειδικευμένου τηλεσκοπίου BICEP στην Ανταρκτική.

Θεωρείται ότι η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων, τα οποία χαρακτηρίζονται ως ρυτιδώσεις στον χωροχρόνο, δικαιώνει την «θεωρία του πληθωρισμού» του Άλμπερτ Αϊνστάιν, σύμφωνα με την οποία το νεογέννητο Σύμπαν πέρασε από μια φάση απότομης διόγκωσης. Πρόκειται για μια θεωρία που επιχειρεί να εξηγήσει την παρατηρούμενη ομοιογένεια του Σύμπαντος και η οποία είναι σήμερα αποδεκτή από τους περισσότερους κοσμολόγους και θεωρητικούς φυσικούς, χωρίς όμως να έχει αποδειχτεί.

Οι παρατηρήσεις του BICEP δεν έχουν υποβληθεί ακόμα για έλεγχο και δημοσίευση στον επιστημονικό Τύπο, έχουν όμως αναρτηθεί στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv. Ωστόσο, οι ερευνητές αξιολογούν την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων με περισσότερο από πέντε σίγμα, το οποίο μεταφράζεται σε πιθανότητα αυτά να οφείλονται σε καθαρή τύχη σε μία στα 3,5 εκατομμύρια.

Τα συμπεράσματα των ερευνητών θα πρέπει να επιβεβαιωθούν, ωστόσο «η ομάδα [των ερευνητών] φαίνεται πολύ αξιόπιστη και αυτό που είδαν φαίνεται σαφές» σχολίασε στο New Scientist ο κορυφαίος φυσικός Άλαν Γκουθ του MIT, του οποίου η ομάδα πρότεινε τη θεωρία του πληθωρισμού τη δεκαετία του 1980.

Τι είναι τα βαρυτικά κύματα

Τα βαρυτικά κύματα είναι θεωρητικές ρυτιδώσεις στο χωροχρόνο οι οποίες λαμβάνουν κυματοειδή μορφή με την ταχύτητα του φωτός. Η ύπαρξή τους προβλέφθηκε τo 1916 από τον Άλμπερτ Άινσταϊν ως συνέπεια της Γενικής Σχετικότητας, μέχρι σήμερα όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Βαρυτικά κύματα παράγονται θεωρητικά από επιταχυνόμενα αντικείμενα μεγάλης μάζας. Μπορούν για παράδειγμα να παραχθούν μαύρες τρύπες και άστρα νετρονίων που κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο.

Η κίνησή τους προκαλεί παραμορφώσεις στην καμπυλότητα του χωροχρόνου, η οποία μπορεί θεωρητικά να γίνει αντιληπτή  στη Γη ως αμυδρή μεταβολή στις διαστάσεις μεγάλων αντικειμένων.

Όμως αυτό που φέρεται να ανίχνευσαν οι ερευνητές του BICEP αφορά τα πρώτα βαρυτικά κύματα που εμφανίστηκαν στο Σύμπαν, γνωστά ως «αρχέγονα» βαρυτικά κύματα.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες τα κύματα αυτά εμφανίστηκαν αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη και αρχικά πρέπει να είχαν πολύ μικρό μήκος κύματος. Οι κοσμολόγοι όμως έχουν προβλέψει ότι ο πληθωρισμός, δηλαδή η απότομη διόγκωση του χωροχρόνου που ξεκίνησε ξεκίνησε 10-34 δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, ουσιαστικά τέντωσε τα βαρυτικά κύματα και αύξησε το μήκος κύματος σε μετρήσιμα μεγέθη.

Το BICEP, το οποίο παρατηρεί τον ουρανό στο φάσμα των μικροκυμάτων, φέρεται να είδε τα ίχνη αυτών των «τεντωμένων» βαρυτικών κυμάτων στη λεγόμενη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου (CBM): το αρχαίο υπόλειμμα μιας λάμψης που γέμισε τα πάντα όταν το νεαρό Σύμπαν έγινε ξαφνικά διαφανές περίπου 380.000 χρόνια μετά τη γέννησή του (σήμερα έχει ηλικία περίπου 13,8 δισ. ετών).

Συγκεκριμένα, το τηλεσκόπιο που βρίσκεται δίπλα στον αμερικανικό Σταθμό Άμουδσεν-Σκοτ στο Νότιο Πόλο, φέρεται να ανίχνευσε ίχνη των βαρυτικών κυμάτων από την πόλωση που προκαλούν στην ακτινοβολία CBM, δηλαδή τη μεταβολή στον προσανατολισμό των κυμάτων της ακτινοβολίας.

Όπως η ηλιακή ακτινοβολία πολώνεται καθώς σκεδάζεται (εκτρέπεται) από τα άτομα της ατμόσφαιρας, έτσι και η CBM πολώνεται καθώς σκεδάζεται από ηλεκτρόνια που συναντά στο δρόμο της εδώ και 13,8 δισ. χρόνια. Τα βαρυτικά κύματα θα άλλαζαν το μοτίβο της πόλωσης και θα εμφανίζονταν ως «δίνες» που ονομάζονται B-modes.

Πρακτικά, όμως, η ανίχνευση αυτών των δινών είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, αφού οι ερευνητές θα έπρεπε να αποκλείσουν τις παραμορφώσεις που προκαλεί η σκόνη στο γαλαξία μας, η βαρύτητα άλλων γαλαξιών, ή τυχόν λαθών που εισάγει το ίδιο το τηλεσκόπιο.

Οι ερευνητές, όμως, λένε ότι πέρασαν τρία χρόνια αποκλείοντας αυτές τις εναλλακτικές εξηγήσεις.

Μάλιστα το σήμα που φέρεται να κατέγραψε το BICEP είναι ισχυρότερο από αυτό που προβλέπουν πολλά θεωρητικά μοντέλα, ένα χαρακτηριστικό που ίσως βοηθήσει τους θεωρητικούς φυσικούς να αποκλείσουν ορισμένα μοντέλα του πληθωρισμού.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα δείχνουν να βρίσκονται σε συμφωνία με τις προβλέψεις της θεωρίας της ενοποίησης των δυνάμεων, σύμφωνα με την οποία όλες οι φυσικές δυνάμεις (βαρύτητα, ηλεκτρομαγνητισμός, ασθενής και ισχυρή πυρηνική δύναμη) είναι εκφάνσεις μιας ενιαίας δύναμης που κυριαρχούσε τις πρώτες στιγμές ζωής του Σύμπαντος.

Θα περάσει όμως καιρός μέχρι να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα του BICEP. Περισσότερα στοιχεία ίσως προκύψουν από νέο χάρτη της ακτινοβολίας CBM από το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Planck και το πείραμα Polarbear στη Χιλή.

Πηγή econews.gr