Αξιωματικοί του Λιμενικού επιβεβαιώνουν την πρακτική που εφαρμόζει το Λιμενικό όταν επαναπροωθεί μικρές ομάδες προσφύγων, τους οποίους ρίχνει κατευθείαν στη θάλασσα, για να κολυμπήσουν στην Τουρκία.

Πολύμηνη δημοσιογραφική έρευνα των μέσων ενημέρωσης Guardian (Bρετανία), Lighthouse Reports (Ολλανδία),  Mediapart  (Γαλλία) και Spiegel (Γερμανία) αποκαλύπτει δολοφονικές ενέργειες του Ελληνικού Λιμενικού, που, στο πλαίσιο παράνομων και βίαιων επαναπροωθήσεων, δε διστάζει να ρίχνει πρόσφυγες στη θάλασσα, είτε γνωρίζουν κολύμπι είτε όχι, χωρίς να χρησιμοποιεί τις γνωστές φουσκωτές σχεδίες τύπου liferaft.

Η έρευνα που δημοσιοποιήθηκε σήμερα, επικαλείται μεταξύ άλλων, δύο αξιωματικούς του Λιμενικού, που μιλούν ανώνυμα, οι οποίοι επιβεβαιώνουν την πρακτική που εφαρμόζει το Λιμενικό όταν επαναπροωθεί μικρές ομάδες προσφύγων, τους οποίους ρίχνει κατευθείαν στη θάλασσα, για να κολυμπήσουν στην Τουρκία, προκειμένου να αποφύγει, για λόγους οικονομίας, να χρησιμοποιήσει τις σχεδίες που κοστίζουν ακριβά, καθώς τυχόν διαγωνισμός για νέα προμήθεια από liferaft θα προκαλούσε ερωτήματα και θα έστρεφε το φως στις παράνομες επαναπροωθήσεις, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Δημήτρη Αγγελίδη για την «Εφημερίδα των Συντακτών».

Οι δημοσιογράφοι πήραν μαρτυρίες από θύματα και αυτόπτες μάρτυρες, όπως και συνεντεύξεις από αξιωματούχους του Ελληνικού και του Τουρκικού Λιμενικού, είδαν απόρρητα έγγραφα, υλικό από δορυφόρους και υλικό από επικοινωνίες σε εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης και κατάφεραν να ανασυστήσουν τις εγκληματικές ενέργειες του Λιμενικού στο πλαίσιο επιχείρησης επαναπροώθησης από τη Σάμο, στα μέσα Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με την έρευνα, δύο πρόσφυγες, ο Σίντι Κέιτα, 36 ετών, από την Ακτή του Ελεφαντοστού και ο Ντιτνιέρ Μάρσαλ Κουαμού Νάνα, ετών 33, από το Καμερούν, βρήκαν τραγικό θάνατο από πνιγμό στις 16 Σεπτεμβρίου, όταν μέλη του Λιμενικού τους μετέφεραν κρυφά από τη Σάμο στα ανοιχτά του Αιγαίου και τους πέταξαν στη θάλασσα, ενώ δεν ήξεραν κολύμπι. Ένας τρίτος, ο Ιμπραήμ, στο παρελθόν μέλος του Λιμενικού του Καμερούν, κατάφερε να βγει ζωντανός στα τουρκικά παράλια στο Αϊδίνι, έζησε και διηγήθηκε το έγκλημα των ελληνικών αρχών στους δημοσιογράφους.

Οι τρεις πρόσφυγες είχαν επιβιβαστεί τα ξημερώματα στις 15 Σεπτεμβρίου σε βάρκα με συνολικά 36 πρόσφυγες, που έφτασε στη βορειοανατολική ακτή της Σάμου, στο ακρωτήρι Πράσσο, γύρω τις 7 το πρωί. Η οργάνωση Human Rights Legal Project πήρε μήνυμα που ενημέρωνε για την άφιξη της βάρκας, και φωτογραφίες σκάφους του Λιμενικού που βρισκόταν στην περιοχή. Στις 10:25 ενημέρωσε με ηλεκτρονικό μήνυμα την τοπική αστυνομία, την Ύπατη Αρμοστία, στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχει την έδρα του στο νησί και το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Σάμου, ζητώντας να τους παρασχεθεί βοήθεια για να καταγραφεί το αίτημά τους για άσυλο. Δεν υπήρξε απάντηση.

 
Λίγο μετά την άφιξη στη στεριά, μάρτυρες λένε ότι άκουσαν θόρυβο από πυροβολισμούς. Η ομάδα των προσφύγων χωρίστηκε και κρύφτηκε στη δασώδη περιοχή. Οκτώ έφυγαν προς το νησί, οι υπόλοιποι 28 συνελήφθησαν. Το ίδιο απόγευμα, τους επιβίβασαν σε σκάφος του Λιμενικού, που τους οδήγησε στα ανοιχτά του πελάγους, τους ανέβασε σε δύο φουσκωτές σχεδίες τύπου liferaft και τους εγκατέλειψε ακυβέρνητους στη θάλασσα.

Ανάμεσά τους γυναίκες με μικρά παιδιά και μωρά, τα οποία οι λιμενικοί τα πετούσαν στα liferaft «σα να πετούσαν σκουπίδι», σύμφωνα με τις μαρτυρίες. Τουλάχιστον τρεις χτυπήθηκαν σκληρά, με γροθιές στο πρόσωπο και στο στομάχι, ενώ τουλάχιστον μία γυναίκα υποβλήθηκε σε σωματικό έλεγχο μέσα από τα ρούχα από αξιωματικούς που έψαχναν για λεφτά. Μιας ετοιμόγεννης έσπασαν τα νερά μέσα στο liferaft και γέννησε λίγο μετά τη διάσωσή τους από το τουρκικό λιμενικό.

Από τους υπόλοιπους οκτώ, οι τέσσερις κατέφυγαν στο ΚΥΤ. Οι άλλοι τέσσερις συνελήφθησαν. Μία από αυτές, την έπιασαν έξω από μοναστήρι της περιοχής, της έδωσαν ένα μπουκάλι νερό και την έριξαν στη θάλασσα, όπου τη διέσωσαν στις 17 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι λιμενικοί. Άλλοι τρεις, ο Κέιτα, ο Κουαμού και ο Ιμπραήμ, κοιμήθηκαν το βράδυ στο δάσος και συνελήφθησαν την επομένη, καθώς προχωρούσαν στο δρόμο, από άντρες που τους είπαν ότι είναι αστυνομικοί. Τους πήραν κινητά και λεφτά και τους οδήγησαν σε λιμάνι, τους έβαλαν σε ταχύπλοοο Rafnar και μεσοπέλαγα τους πέταξαν στη θάλασσα, αφού τους χτύπησαν βίαια.

Ο Ιμπραήμ κατάφερε κολυμπώντας και με τη βοήθεια των κυμάτων που τον έσπρωχναν προς τα τουρκικά παράλια, να βγει ζωντανός. Οι άλλοι δύο δεν ήξεραν κολύμπι. Το πτώμα του Κέιτα ξεβράστηκε στην ακτή λίγο αργότερα και δυο μέρες μετά ξεβράστηκε και το πτώμα του Κουαμού. Η σορός του Κουαμού μεταφέρθηκε με έξοδα της οικογένειάς του στην πατρίδα του το Καμερούν και θάφτηκε εκεί. Ο Κέιτα είναι θαμμένος σε ανώνυμο τάφο στη Σμύρνη, καθώς η οικογένειά του δεν είχε τα λεφτά για να μεταφερθεί στην Ακτή του Ελεφαντοστού.

Ο δικηγόρος Δημήτρης Χούλης από το Human Rights Legal Project έχει καταθέσει μήνυση για κακουργηματικές πράξεις, εκπροσωπώντας πρόσφυγες από την ομάδα των 36 προσφύγων.

Η ΕΛ.ΑΣ. απάντησε στα ερωτήματα των δημοσιογράφων ότι, στο πλαίσιο αυστηρού πειθαρχικού ελέγχου, η αστυνομία διερευνά κάθε πληροφορία που αφορά καταγγελία κακομεταχείρισης στα σύνορα, περιλαμβανομένων των καταγγελιών για επαναπροώθηση, ώστε να επιβληθούν οι προβλεπόμενες ποινές και να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον.

Το Λιμενικό δεν έδωσε καμία απάντηση.

Guardian: ‘It’s an atrocity against humankind’: Greek pushback blamed for double drowning

Lighthouse Reports: Aegean pushbacks lead to drowning

Mediapart: Révélations sur la mort de migrants repoussés en mer par des gardes-côtes grecs

Spiegel: EU border guards are said to have thrown refugees into the sea 

Πηγή: www.rosa.gr

Συγκίνηση έχει προκαλέσει η απώλεια της Ευστρατίας Μαυραπίδου, της μίας από τις τρεις εμβληματικές γιαγιάδες της Λέσβου που έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών. 

Η κηδεία της έχει προγραμματισθεί για τις 3 το μεσημέρι στο κοιμητήριο της Συκαμινιάς, ενώ η νεκρώσιμη ακολουθία θα ψαλεί στην Παναγιά τη Γοργόνα, το πασίγνωστο εκκλησάκι, στο γραφικό λιμανάκι της Σκάλας.

Την Ευστρατία Μαυραπίδου αποχαιρέτησε με μία συγκινητική ανάρτησή της, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, γράφοντας:

«Γνώρισα την Ευστρατία Μαυραπίδη, το καλοκαίρι του 2020, στην επίσκεψή μου στη Λέσβο. Απλή, γλυκιά και βαθιά ανθρώπινη, όπως η ξαδέρφη της Μαρίτσα Μαυραπίδη και η φίλη της Αιμιλία Καμβύση, οι θρυλικές πλέον γιαγιάδες της Συκαμιάς, ήταν δεμένη με τα στοιχειώδη της ζωής, με τον πυρήνα του βίου, και γι’ αυτό ικανή να γίνει μάνα και γιαγιά για τα παιδιά όλου του κόσμου. Την αποχαιρετούμε με θλίψη και συγκίνηση, και μαζί της αποχαιρετούμε μια γενιά παράδειγμα για τις επόμενες, που πορευόταν με μέτρο τον άνθρωπο, προσφέροντας αφειδώλευτα αγάπη και βοήθεια χωρίς να επιζητεί ανταλλάγματα ή αναγνώριση, αλλά αθώα, ανυστερόβουλα, από το περίσσευμα της καρδιάς της».   

 

 

 

Τον Ιανουάριο του 2019 είχε φύγει από τη ζωή η Μαρίτσα Μαυραπίδου, ενώ εν ζωή είναι η Αιμιλία Καμβύση, που διανύει το 92ο έτος της ηλικίας της.

 

 

Οι τρεις γιαγιάδες έμειναν στην Ιστορία όταν το καλοκαίρι του 2015 –και ενώ η φιλόξενη Λέσβος βούλιαζε από τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές- εθεάθησαν να ταΐζουν στο μικρό λιμανάκι της Σκάλας, ένα προσφυγόπουλο, βρέφος μίας γυναίκας από τη Συρία που μόλις είχε αποβιβασθεί στην ακτή.

Η φωτογραφία (του Λευτέρη Παρτσάλη) έκανε τότε τον γύρο του κόσμου, υπήρξε δε έμπνευση και αφορμή ώστε οι τρεις γυναίκες να προταθούν για το Νόμπελ Ειρήνης του 2016.  

 

 

Οι τρεις γυναίκες συνέχισαν για μεγάλο διάστημα να κάνουν το ίδιο, προσφέροντας ό,τι μπορούσαν στους πρόσφυγες, όλον αυτόν τον καιρό που το χωριό τους κατέστη επίκεντρο της προσφυγικής-ανθρωπιστικής κρίσης.

Παιδιά προσφύγων, και οι τρεις τους, από το Μικρασιατικό Μοσχονήσι αποτέλεσαν σύμβολο της αλληλεγγύης. 

Τις «γιαγιάδες της Λέσβου» είχε επισκεφθεί τον Δεκαπενταύγουστο του 2020, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

«Ήσασταν και είσαστε οι γιαγιάδες όλων μας. Μας κάνατε περήφανους και σας ευχαριστούμε για αυτό», τους είχε πει η κ. Σακελλαροπούλου. Περιτριγυρισμένες από παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα στην αυλή του προσφυγόσπιτου της Ευστρατίας Μαυραπίδου, οι δύο γυναίκες ευχαρίστησαν την Πρόεδρο για την επίσκεψη και την τιμή, και την κέρασαν ένα παραδοσιακό γλυκό του όμορφου τόπου τους.

φωτο: ---Από ρεπορτάζ της Καθημερινής τον Ιανουάριο του 2016. Στο μέσον της φωτογραφίας η Αιμιλία (Μηλίτσα) Καμβύση, πλαισιούμενη από τις αείμνηστες Ευστρατία Μαυραπίδη (αριστερά) και Μαρίτσα Μαυραπίδη.----

Πηγή: kathimerini.gr

Ο έλληνας διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος γράφει στο facebook:

«Την πρώτη φορά που το άκουσα, δεν μπορούσα να το πιστέψω.

Μετά από συνεχιζόμενες μαρτυρίες και αναφορές όμως, φαίνεται ότι όχι μόνο είναι αλήθεια, αλλά παγιώνεται και ως μια νέα δολοφονική μέθοδος των ελληνικών αρχών.

Επιζώντας ελληνικού pushback καταγγέλει ότι οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν 3 άτομα στην Χίο και τους πέταξαν στην θάλασσα κοντά στην τουρκική ακτή, χωρίς σωσίβιο και χωρίς κανένα μέσο να ζητήσουν βοήθεια.

Ο ένας πνίγηκε κατευθείαν, οι δυο κολύμπησαν ως το γειτονικό νησί και σώθηκαν.

Είναι κοινό μυστικό ότι εδώ και 20 μήνες, οι ελληνικές αρχές απαγάγουν πρόσφυγες που φτάνουν στα ελληνικά νησιά και τους παρατάνε στην μέση του Αιγαίου μέσα σε πλωτές σκηνές (liferaft).

Σύμφωνα με μαρτυρίες, όταν έχουν να επαναπροωθήσουν μικρό αριθμό ανθρώπων, δεν ξοδεύουν ένα ολόκληρο liferaft, το οποίο κοστίζει από 5.000-25.000 ευρώ, αλλά πετάνε τους ανθρώπους κατευθείαν στην θάλασσα!

Η οργάνωση “Mare Liberum” αναφέρει ότι υπάρχουν μαρτυρίες για 20 τουλάχιστον περιπτώσεις που οι ελληνικές αρχές πέταξαν ανθρώπους στην θάλασσα με 3 νεκρούς και 1 αγνοούμενο.

Κάποια πράγματα είναι τόσο αποτρόπαια που ακόμα και η αφήγηση μειώνει το μέγεθος της φρίκης τους.

#refugees

Video from Mare Liberum»

Το χρονικό

Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα aegeanboatreport.com της οργάνωσης Aegean Boat Report, τα ξημερώματα της Κυριακής, 30 Ιανουαρίου, μια ομάδα 21 προσφύγων έφτασε με βάρκα στα Γρίδια της Χίου.

Αμέσως μετά την άφιξή τους χωρίστηκαν σε πολλές μικρότερες ομάδες, κρύβονταν στις γύρω περιοχές, φοβούμενοι να εντοπιστούν από την αστυνομία και απωθήθηκαν πίσω στην Τουρκία.

Με το πρώτο φως μια ομάδα 12 ατόμων εντοπίστηκε και συνελήφθη από την ελληνική αστυνομία.

Μια άλλη ομάδα έξι ατόμων που κρυβόταν στην ίδια περιοχή, παρατήρησε την ώρα που η αστυνομία μετέφερε τα 12 άτομα μακριά με ένα βαν.

Στις 12:15 η τουρκική ακτοφυλακή βρήκε και διέσωσε 12 άτομα από σωσίβια σχεδία που παρέσυρε έξω από το Τσεσμέ της Τουρκίας, τα ίδια 12 άτομα που είχαν συλληφθεί στη Χίο νωρίτερα σήμερα.

Η ομάδα των έξι παρέμεινε κρυμμένη στην περιοχή όλη την ημέρα, το απόγευμα κινήθηκε προς τα Νένητα. Ενώ περπατούσαν εντοπίστηκαν από την αστυνομία, μόνο δύο από αυτούς διέφυγαν.

Στις 19:30 μπήκαν στα Νένητα και στις 20:00 λάβαμε φωτογραφίες τους έξω από την εκκλησία των Αγίων Αναργύρων στα Νένητα. Από το google street view μπορούμε εύκολα να βρούμε την εκκλησία, οπότε δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βρίσκονταν στα Νένητα της Χίου.

Στις 21.45 χάθηκε κάθε επαφή, υποθέτουμε ότι τους βρήκε η αστυνομία, δεν έχουμε πληροφορίες τι συνέβη με αυτούς τους δύο, αλλά η αστυνομία στη Χίο ισχυρίζεται ότι δεν υπήρξαν νέες αφίξεις στην περιοχή.

Τα ξημερώματα της Δευτέρας (31/01), ενώ ήταν ακόμη σκοτάδι, τρεις άνδρες βγήκαν στη θάλασσα από την Ελληνική Ακτοφυλακή και τους πέταξαν κατευθείαν στη θάλασσα, ούτε βάρκα, ούτε σωσίβια σχεδία, ένας από αυτούς δεν μπορούσε καν να κολυμπήσει. Σύμφωνα με δήλωση που πήρε και δημοσίευσε η τουρκική ακτοφυλακή, μόνο δύο από αυτούς βγήκαν στη στεριά, ο ένας αγνοείται και πιστεύεται ότι πνίγηκε. 





Επιχείρηση διάσωσης βρίσκεται σε εξέλιξη όλη μέρα για τον εντοπισμό του αγνοούμενου, χωρίς μέχρι στιγμής αποτελέσματα.

Είναι πραγματικά δύσκολο να ξέρεις τι να πιστέψεις, γιατί είναι πολύ πιο σκληρό για να είναι αληθινό.

Δυστυχώς υπάρχουν πολλές παρόμοιες αναφορές από αυτή την περιοχή έξω από τη Χίο, όπου άνθρωποι ισχυρίζονται ότι πετάχτηκαν κατευθείαν στη θάλασσα από το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα, μερικοί μάλιστα με χειροπέδες με πλαστικές λωρίδες.

Φαίνεται να μην έχει τέλος η σκληρότητα που επιβάλλεται σε αυτές τις φτωχές ψυχές, σαν να μην σημαίνουν τίποτα για κανέναν. Ντρέπομαι, χάνω τα λόγια.

Το να πετάς ανθρώπους στο νερό, ανεξάρτητα από το αν φορούν σωσίβια ή μπορούν να κολυμπήσουν, είναι απόπειρα δολοφονίας και δείχνει με τον πιο βάναυσο τρόπο πόσο μακριά είναι διατεθειμένες να φτάσουν οι ελληνικές συνοριακές αρχές

MARE LIBERUM: «Απόπειρα δολοφονίας...»

«Απόπειρα δολοφονίας: Πως το ελληνικό λιμενικό αποδεικνύει την αδιαφορία του για τις ανθρώπινες ζωές», είναι ο τίτλος της ιστοσελίδας του mare-liberum.org, μιας διεθνούς συλλογικότητας ακτιβιστών που με το πλοίο MARE LIBERUM παρακολουθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Αιγαίο.

Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα:

Η συνοριακή βία και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας δεν αποτελούν είδηση ​​εδώ και μήνες. Πριν από περισσότερο από ένα χρόνο, ήμασταν σοκαρισμένοι όταν είδαμε πώς το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα άρχισε να χρησιμοποιεί σωσίβιες σχεδίες για τις απωθήσεις τους.

Έκτοτε, άνθρωποι, ορισμένοι από τους οποίους έχουν ήδη φτάσει στο ελληνικό έδαφος στο παρελθόν, εγκαταλείπονται τακτικά σε σωσίβιες λέμβους στην ανοιχτή θάλασσα. Αυτή η πρακτική έχει γίνει «τυπική διαδικασία» των αρχών. Κατά μέσο όρο, οι άνθρωποι εγκαταλείπονται σε σωσίβιες σχεδίες στο Αιγαίο δύο φορές την εβδομάδα από τον Μάρτιο του 2020, επηρεάζοντας πάνω από 4.700 άτομα. Η ρουτίνα δεν κάνει τη χρήση σωσίβιας σχεδίας λιγότερο συγκλονιστική.

Οι λαστιχένιες λέμβοι, οι οποίες δεν μπορούν να οδηγηθούν και είναι συχνά υπερπλήρεις, είναι πάντα απειλητικές για τη ζωή.

Τους τελευταίους μήνες υπήρξαν επίσης επανειλημμένες περιπτώσεις εγκαταλείψεων στη θάλασσα ατόμων σε κίνηση χωρίς σωσίβιες σχεδίες ή λαστιχένιες λέμβους. Τουλάχιστον τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τέτοια απώθηση φέτος.

Το να πετάς ανθρώπους στο νερό, ανεξάρτητα από το αν φορούν σωσίβια ή μπορούν να κολυμπήσουν, είναι απόπειρα δολοφονίας και δείχνει με τον πιο βάναυσο τρόπο πόσο μακριά είναι διατεθειμένες να φτάσουν οι ελληνικές συνοριακές αρχές.

Πηγή: 2020mag.gr

Όπως κατήγγειλε η ακτιβίστρια-καλλιτέχνις και αλληλέγγυα Κατίνκα Σίμονσεν, γνωστή στην Ολλανδία ως «Τίνκερμπελ», σύμφωνα με δημοσίευμα της efsyn.gr, το πρωί της περασμένης Τρίτης, μαζί με δύο συμπατριώτες της, τη Μάρσι Ιπεμα και τον Ματίας βαν ντε Πόρτερ, ανταποκρινόμενοι σε έκκληση Σομαλών προσφύγων στο facebook για βοήθεια, έσπευσαν στην περιοχή και εντόπισαν 14 πρόσφυγες, ενώ άλλοι 13 παρέμειναν κρυμμένοι.

Οι τρεις Ολλανδοί προσπάθησαν να επικοινωνήσουν με το Λιμενικό και την Αστυνομία, χωρίς ανταπόκριση. Αντίθετα, προσήχθησαν στο αστυνομικό τμήμα, όπου τους πήραν τα κινητά, τους κράτησαν μέχρι το μεσημέρι της επομένης, τους έκαναν σωματικό έλεγχο και τους ανέκριναν με τρόπο που παραπέμπει σε κρατούμενους, χωρίς ωστόσο να έχει διαταχθεί η κράτησή τους. Η μία γυναίκα εξαναγκάστηκε να γδυθεί και να υποστεί κολπική έρευνα, κάτι που οι αστυνομικοί το ζήτησαν και από τη δεύτερη γυναίκα, η οποία αρνήθηκε σθεναρά, ενώ από τον άνδρα δεν ζητήθηκε να γδυθεί· φαίνεται ότι τη γλίτωσε χάρη στον σεξισμό της Αστυνομίας. Ολοι ανακρίθηκαν για τις επαφές τους στην Ολλανδία και τις δραστηριότητές τους στη Μυτιλήνη.

Επειτα από κινητοποίηση ακόμη και βουλευτών στην Ολλανδία και την εμφάνιση δικηγόρου, η Αστυνομία άφησε ελεύθερους τους μάρτυρες στις 4 το απόγευμα της Τετάρτης χωρίς καμία κατηγορία.

Σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου, ο Πέτρος Κωνσταντίνου, συντονιστής ΚΕΕΡΦΑ, μίλησε για άθλια μεταχείριση από την Αστυνομία της Λέσβου στο πλαίσιο του εκφοβισμού του κινήματος της αλληλεγγύης, που αποτελεί βασικό εργαλείο της κυβέρνησης για να συνεχίζει ανεξέλεγκτη τις παράνομες επιχειρήσεις αποτροπής και επαναπροώθησης στο Αιγαίο. Αγνωστη παραμένει η τύχη των άλλων 13 ατόμων, οι οποίοι δεν έχουν εντοπιστεί, σύμφωνα με τις αρχές, ωστόσο όλα δείχνουν ότι έπεσαν και αυτοί θύμα επαναπροώθησης.

Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, η άφιξή τους τα ξημερώματα της Τρίτης στην παραλία στην Κλειώ έγινε αντιληπτή από την πρώτη στιγμή. Ντόπιοι υποστηρίζουν ότι στην περιοχή υπήρχε σκάφος του Λιμενικού που παρακολουθούσε την αποβίβαση, ενώ νωρίτερα είχαν ακουστεί πολλοί πυροβολισμοί, που έβγαλαν τους κατοίκους από τα σπίτια τους.

Καμπανάκι, για την Ελλάδα και άλλα κράτη μέλη, έκρουσε η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων ΕΕ Ίλβα Γιόχανσεν μετά τις καταγγελίες και τα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα για βίαιες πρακτικές απώθησης προσφύγων στα σύνορα τους. Οι αποκαλύψεις με δυνάμεις μασκοφόρων και λιμενικών που απομακρύνουν με βία και διώχνουν μακριά στη θάλασσα λέμβους με πρόσφυγες έχουν τραβήξει την προσοχή των Βρυξελλών, φέρνοντας τη δαμόκλειο σπάθη ακόμα και κυρώσεων πάνω από την Ελλάδα.

Τις αποκαλύψεις για τις πρακτικές ιδιαίτερα της Κροατίας και τη Ελλάδας έκανε το γερμανικό SPIEGEL μετά από μεγάλη έρευνα στις εν λόγω χώρες όπου συγκέντρωσε σε συνεργασία με άλλους φορείς όγκο οπτικοακουστικού υλικού. Τα δημοσιεύματα αυτά έρχονται στο φως την ίδια στιγμή που η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις 12 χώρες της ΕΕ που καλούν με επιστολή τους –όπως αποκάλυψε το POLITICO- τις Βρυξέλλες να αυστηροποιήσουν τα συνοριακά μέτρα κατά προσφύγων και μεταναστών ενόψει  της συζήτησης για τη μεταρρύθμιση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, ο οποίος διέπει τον κοινό ταξιδιωτικό χώρο της Γηραιάς Ηπείρου. Στην επιστολή των 12 κρατών μελών επί της ουσίας ζητείται η νομιμοποίηση των βίαιων επαναπροωθήσεων και η χρηματοδότηση «φυσικών εμποδίων» με ευρωπαϊκά κονδύλια. 

Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του SPIEGEL, τους τελευταίους μήνες το Αιγαίο έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης ενώ ηχογραφημένα οπτικά ντοκουμέντα που τραβήχτηκαν από πρόσφυγες και την τουρκική ακτοφυλακή δείχνουν πώς κλιμακώνεται η βία. Άνδρες που φορούν κουκούλες μαχαιρώνουν τις βάρκες των προσφύγων με άγκιστρα ρίχνοντας προειδοποιητικά πυρά. Η ακτοφυλακή ρυμουλκεί πρόσφυγες με πορτοκαλί σωσίβια προς την Τουρκία και τους αφήνει στη θάλασσα, σύμφωνα με μαρτυρίες προσφύγων. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη και παράνομη μορφή pushback.

Η έρευνα που έκανε το SPIEGEL, σε συνεργασία με άλλους φορείς και ΜΜΕ, διήρκεσε έναν χρόνο και –όπως αναφέρει- δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία ότι οι απωθήσεις γίνονται από πλοία της ελληνικής ακτοφυλακής, ακόμη και αν η κυβέρνηση ισχυρίζεται το αντίθετο.

* Βίντεο με σκάφος του ελληνικού λιμενικού να ρυμουλκεί μακριά λέμβος με μετανάστες (καταγραφή από Τουρκική Ακτοφυλακή)

Ενδεικτικό παράδειγμα θυμάτων προσφύγων είναι η περίπτωση του Κονγκολέζου Junior Amba και της εγκύου συζύγου του που έμειναν σε μια πορτοκαλί σωσίβια λέμβο όλο το βράδυ, στα νερά του Αιγαίου ενώ τους είχα απωθήσει μασκοφόροι του ελληνικού λιμενικού, όπως ανέφερε το γερμανικό μέσο.

Ήταν 21/4 όταν ο ίδιος με τη σύζυγό του είχαν φτάσει στη Σάμο, περνώντας από τις τουρκικές ακτές με μια φουσκωτή λέμβο. Όταν έφτασαν, στην αρχή, κρύφτηκαν από την αστυνομία στους λόφους, αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας τους εντόπισαν και τους έστειλαν πίσω στη θάλασσα μαζί με άλλους 26 αιτούντες άσυλο. Όπως αναφέρει ο Άμπα, φοβόταν για τη ζωή του μέσα στη φουσκωτή σχεδία που δεν διέθετε μηχανή, προσθέτοντας ότι οι Έλληνες λιμανικοί δεν τους είχαν δώσει ούτε σωσίβια. Τον ίδιο και τη γυναίκα τους διέσωσαν λίγες ώρες αργότερα Τούρκοι συνοριοφύλακες.

Έπρεπε να ξαναπροσπαθήσουν ο ίδιος και η σύζυγός του για να καταφέρουν να φτάσουν στη Σάμο και να εγγραφούν σε στρατόπεδο προσφύγων. Ωστόσο ο ίδιος είναι αποφασισμένος να μηνύσει τους άνδρες που όπως καταγγέλλει βασάνισαν τον ίδιο και τη σύζυγό με τη βοήθεια Έλληνα δικηγόρου.

Οι Κροάτες μασκοφόροι που ποζάρουν στο Facebook

Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, οι δημοσιογράφοι μεταμφιέστηκαν σε ψαράδες για να πλησιάσουν, πέταξαν drones πάνω από την παραμεθόρια περιοχή, εξέτασαν δορυφορικές εικόνες και ανέλυσαν εκατοντάδες βίντεο που τους στάλθηκαν.

Στην Κροατία, ειδικές μονάδες της αστυνομίας και βετεράνοι του πολέμου εναντίον της Σερβίας τη δεκαετία του 1990, οι οποίες είναι εκπαιδευμένες για να αντιμετωπίζουν χούλιγκαν και εμπόρους ναρκωτικών, έχουν επιστρατευθεί για να αναγκάζουν τους αιτούντες άσυλο να φύγουν από τα σύνορα. Οι μονάδες αυτές δουλεύουν στο «σκοτάδι», ωστόσο πληρώνονται από τις χρηματοδοτήσεις της ΕΕ. Έτσι, λόγω του απορρήτου που περιβάλλει αυτές τις μονάδες, δεν υπήρξε σχεδόν καμία δημόσια συζήτηση για τις δραστηριότητές τους, ούτε παρουσιάστηκε καμία πολιτική αιτιολόγηση.

Οι δημοσιογράφοι του SPIEGEL μίλησαν με περισσότερες από δώδεκα πηγές σε διάφορες υπηρεσίες ασφαλείας σε Κροατία και Ελλάδα ενώ ακολούθησαν τα ψηφιακά ίχνη που άφησαν ειδικά οι Κροάτες, οι οποίοι πόζαραν με τα κράνη και τα γκλομπ τους στο Instagram και το Facebook.

Οι κυβερνήσεις Κροατίας και Ελλάδας, στην πρώτη τους αντίδραση, ισχυρίζονται ότι όλα αυτά είναι αποκύημα της φαντασίας των δημοσιογράφων και ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη κρατικής εμπλοκής. Όμως φαίνεται ότι αποδείξεις είναι ισχυρές και αυτό επισημαίνει πλέον και η Κομισιόν. 

* Άνδρες της κροατικής αστυνομίας χτυπάνε Αφγανούς και Πακιστανούς που προσπαθούν να εισέλθουν στη χώρα

Ο μηχανισμός Γιόχανσον

Οι συστηματικές επαναπροωθήσεις δεν θέτουν μόνο σε κίνδυνο τη Σύμβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, θέτουν επίσης υπό αμφισβήτηση το κοινοτικό δίκαιο. Για το λόγο αυτό, η Γιόχανσον πιέζει εδώ και μήνες για έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης, κατά τον οποίο, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών θα παρακολουθούν τους αξιωματούχους των κρατών μελών στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Ένας τέτοιος μηχανισμός παρακολούθησης υπάρχει ήδη στην Κροατία. Η ομάδα της Γιόχανσον διαπραγματεύτηκε για αρκετούς μήνες πριν εφαρμοστεί ο μηχανισμός αυτός, αλλά όπως φαίνεται δεν είναι στην πραγματικότητα ανεξάρτητος. Για να συμμετέχουν οι κροατικές οργανώσεις -που είναι υπεύθυνες για την παρακολούθηση- πρέπει συνήθως να ενημερώνουν προηγουμένως τις αρχές ενώ δύο από τους πέντε εξουσιοδοτημένους οργανισμούς χρηματοδοτούνται από την κροατική κυβέρνηση.

Η Κομισιόν, πάντως, που έχει επισημάνει την κατηγορηματική αντίθεσή της στις επαναπροωθήσεις, δήλωσε ότι η Κροατία είναι υπεύθυνη για την επιλογή των οργανισμών που επιτηρούν, των οποίων το έργο είναι εξαιρετικά σημαντικό για να πετύχει το εγχείρημα. Ωστόσο, η Κομισιόν ανησυχεί ιδιαίτερα για τις συνεχώς αυξανόμενες αναφορές για επαναπροωθήσεις ζητώντας να διερευνηθούν όλοι οι ισχυρισμοί.

* Κλούβες της κροατικής αστυνομίας οδηγούν μετανάστες στα σύνορα

Εξοργισμένη η Γιόχανσον με Μηταράκη

Μπροστά στα νέα ντοκουμέντα που παρουσίασε το γερμανικό Μέσο, η Ίλβα Γιόχανσον χαρακτήρισε την έρευνα «συγκλονιστική» εκφράζοντας έντονες ανησυχίες ενώ απαίτησε να διερευνηθούν οι καταγγελίες. Υπενθύμισε ότι ναι μεν τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να προστατεύουν τα σύνορά τους, αλλά ότι είναι υποχρεωμένα να τηρούν το κοινοτικό δίκαιο. Όπως είπε χαρακτηριστικά, απαντώντας σε ερώτηση κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε από τις Βρυξέλλες με αφορμή το φόρουμ υψηλού επιπέδου για το Αφγανιστάν, «φαίνεται ότι υπάρχει κάποιου είδους ενορχήστρωση βίας στα εξωτερικά μας σύνορα και φαίνεται να υπάρχουν πειστικές αποδείξεις κακής χρήσης των πόρων της ΕΕ».

* Ελληνικό Λιμενικό δίπλα σε λέμβους με πρόσφυγες

Η είχε επαφές με Έλληνες και Κροάτες αξιωματούχους για να συζητήσει απευθείας μαζί τους για τα ντοκουμέντα και τις καταγγελίες ενώ έχει επισημάνει ότι είναι πολύ σημαντικό το θέμα της συνεργασίας με την Ελλάδα για τη συγκρότηση ενός ανεξάρτητου μηχανισμού παρακολούθησης στα σύνορα, ένα ζήτημα στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση είχε δεσμευθεί, όπως είπε.

Ωστόσο, μετά τη συνάντηση που είχε με τους δύο αξιωματούχους της Ελλάδας και της Κροατίας, η κ. Γιόχανσον εμφανίστηκε εξοργισμένη με τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Προσερχόμενη στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων, στο Λουξεμβούργο, δήλωσε πως σε συζήτησή της με τον Νότη Μηταράκη έκανε σαφές πως δεν θα δεχτεί να μην προχωρήσει η Ελλάδα σε έρευνα για το ζήτημα, αποδοκιμάζοντας την χώρα μας, σε αντίθεση με την Κροατία, της οποίας, όπως είπε η στάση ήταν θετική.

Πάντως, όπως σημειώνει το SPIEGEL, γενικά οι εκκλήσεις της Γιόχανσον έως σήμερα έχουν αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό, τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Κροατία, ενώ την ίδια στάση τηρούν Ρουμανία, Ιταλία και Αυστρία οι οποίες επίσης χρησιμοποιούν την τακτική των επαναπροωθήσεων. Η Λιθουανία, πιέζει να νομιμοποιήσει την πρακτική των pushbacks ενώ η Πολωνία προτίμησε να αφήσει τους αιτούντες άσυλο που έχουν εγκλωβιστεί στη συνοριακή περιοχή της Λευκορωσίας να πεινάσουν παρά να τους επιτρέψει να εισέλθουν.

Μη συνεργάσιμη η Αθήνα - Κίνδυνος για κυρώσεις

Σχετικά με την Ελλάδα, η Κομισιόν βλέπει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τη διεξαγωγή σοβαρής έρευνας πόσο μάλλον για τον μηχανισμό παρακολούθησης που προτείνει η Γιόχανσον. Όπως αναφέρει το SPIEGEL, για τον αρμόδιο υπουργό Νότη Μηταράκη δεν υπάρχει λόγος για έναν τέτοιο μηχανισμό ενώ όσον αφορά για την προστασία των συνόρων, λέει, δεν υπάρχει ανάγκη για συμβουλές από ΜΚΟ.

Σημειώνεται ότι η Κομισιόν, παρ’ όλα αυτά, μέχρι σήμερα αποφεύγει παρά τις απειλές και τις προειδοποιήσεις να σταματήσει να χρηματοδοτεί χώρες όπως η Ελλάδα και η Κροατία για την προστασία των συνόρων. Τα τελευταία χρόνια, οι Βρυξέλλες έχουν στείλει περισσότερα από 422 εκατ. ευρώ στην Αθήνα και περισσότερα από 110 εκατ. ευρώ στη Κροατία για το σκοπό αυτό. Η γερμανική κυβέρνηση παρείχε κάμερες υπέρυθρης ακτινοβολίας και οχήματα παντός εδάφους στην Κροατία. Ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ σημείωσε ότι «δεν έχει απολύτως τίποτα κρίσιμο να πει» για το έργο που έχει κάνει η Κροατία.

* Τραυματισμένοι πρόσφυγες που αναζητούσαν άσυλο

Σύμφωνα με έγγραφα, που επικαλείται το SPIEGEL, η ΕΕ πληρώνει για τη διαμονή των αξιωματικών που συμμετέχουν στην επιχείρηση Koridor που κρατάει μακριά τους πρόσφυγες στην Κροατία. Οι Βρυξέλλες καλύπτουν επίσης τις υπερωρίες για τους συνοριακούς υπαλλήλους μαζί με τα μεροκάματα τους. Ακόμα και τα καπιτονέ μπουφάν της κροατικής αστυνομίας έχουν αγοραστεί με χρήματα της ΕΕ. Οι Βρυξέλλες πλήρωσαν 380.000 ευρώ μόνο γι΄αυτά τα μπουφάν.

Μετά και τις νέες αποκαλύψεις, η Κομισιόν δήλωσε ότι αγνοεί εάν οι επαναπροωθήσεις έγιναν με τη χρήση εξοπλισμού που πλήρωσε η ΕΕ, ενώ στην περίπτωση που αυτό έχει γίνει, τότε ενδέχεται να ανασταλούν οι πληρωμές προς τα κράτη, αλλά και να επιβληθούν κυρώσεις.

Αν συμβεί αυτό, θα μπορούσε να επηρεαστεί και η Ελλάδα, όπως αναφέρει το SPIEGEL καθώς πολλές από τις πορτοκαλί σωσίβιες σχεδίες που χρησιμοποίησαν οι ελληνικές ειδικές δυνάμεις για να ωθήσουν τους πρόσφυγες πίσω στη θάλασσα, πληρώθηκαν από την ΕΕ μετά από διαγωνισμό που κέρδισε η ελληνική εταιρεία Lalizas το 2016. Το σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα είναι εδώ και καιρό στο μικροσκόπιο των Βρυξελλών για τη διαχείριση και την αντιμετώπιση των προσφύγων. 

Ρεπορτάζ κόλαφος του γερμανικού Spiegel για την Ελλάδα - Παραδίδονται στη θάλασσα άνθρωποι που αναζητούν προστασία - «Αναμφίβολα ειδικές δυνάμεις στα βίντεο»

Βασανιστήρια, βιασμοί, αυθαίρετες συλλήψεις: δεκάδες σύριοι πρόσφυγες που επέστρεψαν στη χώρα τους μετατράπηκαν σε θύματα φρικαλεοτήτων που διαπράχθηκαν από τις υπηρεσίες ασφαλείας του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ, καταγγέλλει σε έκθεσή της που δημοσιοποιείται σήμερα Τρίτη, η Διεθνής Αμνηστία.

Ακτιβιστές απ' όλη την Ευρώπη φοβούνται ότι ενδέχεται να δημιουργηθεί ''νομικό προηγούμενο'' και για άλλες χώρες καθώς η Κοπενχάγη χρησιμοποιεί μια ''έκθεση'' που θεωρεί ασφαλή την Δαμασκό ώστε να αμφισβητηήσει το καθεστώς διαμονής. Οι δικηγόροι  ετοιμάζονται να οδηγήσουν την κυβέρνηση της Δανίας στο Ευρωπαικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αν και συμπληρώνουν ότι γνωρίζουν τις αργές διαδικασίες που αυτό επιλέγει.

Οι αρχές στη Δανία άρχισαν να απορρίπτουν τις αιτήσεις Σύρων προσφύγων για ανανέωση του καθεστώτος προσωρινής διαμονής το καλοκαίρι του 2020 επειδή μια ''έκθεση'' διαπιστώνει ότι η κατάσταση ασφάλειας σε ορισμένες περιοχές της Συρίας έχει ''βελτιωθεί σημαντικά''. Αυτό αφορά σχεδόν 1200 άτομα από την Δαμασκό που ζουν σήμερα στην Δανία.

Οργανώσεις από την Ευρώπη επισημαίνουν βέβαια στην Δανία ότι ούτε ο ΟΗΕ ούτε άλλες χώρες θεωρούν την Δαμασκό ασφαλή περιοχή.

Μέλη της λονδρέζικης οργάνωσης Guernica 37 τονίζουν ότι η κατάσταση στη Δανία είναι βαθιά ανησυχητική. Αν και ο κίνδυνος άμεσης βίας όσον αφορά στις πολεμικές συγκρούσεις ενδέχεται να έχει μειωθεί σε ορισμένα μέρη της Συρίας, ο κίνδυνος πολιτικής βίας παραμένει μεγαλύτερος από ποτέ και όσοι πρόσφυγες επιστρέφουν από την Ευρώπη γίνονται στόχος από δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος.

Η Δανία, με πληθυσμό 5.8 εκατ έχει περίπου 500χλδ πρόσφυγες ή γεννημένους στο εξωτερικό από τους οποίους 30000 είναι Σύριοι. Τα τελευταία χρόνια όμως η φήμη αυτής της χώρας για την ανοχή και την ανοιχτότητα έχει πληγεί από την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος.  Δεδομένου ότι η Δανία δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με το καθεστώς του Μπασάρ - Αλ - Άσαντ, οι Σύροι πρόσφυγες των οποίων η άδεια παραμονής δεν ανανεώνεται κινδυνεύουν να κρατηθούν επ αόριστον στα κέντρα κράτησης, ενώ ολόκληρες οικογένειες διαχωρίζονται βίαια.

Η Guernica 37 και μια κοινοπραξία 150 δικηγορικών γραφείων από την Δανία που εργάζονται στο 'Ασυλο είναι αισιόδοξες ότι δε θα καταστεί απαραίτητο τελικά να οδηγηθεί η Δανική κυβέρνηση στα δικαστήρια.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι ανάλογη πρωτοβουλία ανέπτυξε η τοπική κυβέρνηση το 2018 με εκατοντάδες Σομαλούς πολλοί από τους οποίους τελικά εγκτέλειψαν την χώρα για άλλες πιό φιλόξενες.

Πηγή: GUARDIAN