Πρόκειται για επιστολές που στάλθηκαν στις 7, 8 και 9 Απριλίου του 2005 από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή στον καγκελάριο της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον πρωθυπουργό της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο και τον πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου και πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Πανομοιότυπες επιστολές απέστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης προς τον Ολι Ρεν, επίτροπο της Ε.Ε. αρμόδιο για τη διεύρυνση, τον Ζαν Ασελμπορν, υπουργό Εξωτερικών του Λουξεμβούργου που είχε τότε την προεδρία της Ε.Ε., και τον Χαβιέ Σολάνα, ύπατο εκπρόσωπο για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας.

Οι αποκαλύψεις της εφημερίδας «Documento» και της «Εφημερίδας των Συντακτών» αποτελούν πλήγμα στο αφήγημα περί μακεδονικού αγώνα που έχει στήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ΝΔ, αφού αποδεικνύουν ότι η Συμφωνία των Πρεσπών  πέτυχε όλα εκείνα που δεν είχε πετύχει η διαπραγμάτευση που είχε κάνει η γαλάζια παράταξη. Έτσι εξηγείται άλλωστε και η σιωπή της ΝΔ, που επέλεξε να απαντήσει εμμέσως και μόνο μέσω κύκλων του Κώστα Καραμανλή, που επιχείρησαν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις κάνοντας λόγο για «τακτικούς» χειρισμούς.

Ολες αυτές οι επιστολές έχουν τα εξής κοινά στοιχεία με την επιστολή προς τον πρόεδρο Μπους, όπως σημειώνει ο Δημήτρης Ψαρράς στο ρεπορτάζ του:

1) Υιοθετούν την ονομασία «Makedonija-Skopje»

2) Στη συμφωνία που κατέληγε η κυβέρνηση της ΝΔ δεν προβλεπόταν να ισχύει το όνομα erga omnes, αλλά μόνο στον ΟΗΕ και οι χώρες του οργανισμού απλώς ενθαρρύνονταν να χρησιμοποιούν το νέο όνομα.

3) Στις επιστολές αναφέρεται ρητά ότι δεν ζητείται αλλαγή στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, εφόσον «το συνταγματικό όνομα Republika Makedonija θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δεν απαιτείται καμιά συνταγματική αλλαγή». Με άλλα λόγια, δεν θα άλλαζε τίποτα ως προς τον αλυτρωτισμό αλλά και την ιθαγένεια καθώς και την ονομασία της γλώσσας.

4) Στην επιστολή προς τον Μπους επισημαίνεται ότι η συμφωνία «θα άρει ένα μείζον εμπόδιο που βρίσκεται στον δρόμο της ενσωμάτωσης της ΠΓΔΜ στις ευρωατλαντικές δομές». Στις επιστολές του προς τους Σρέντερ και Γιούνκερ η φράση μεταβάλλεται ως εξής: «[Η συμφωνία] θα άρει ένα μείζον εμπόδιο για την ΠΓΔΜ στη σταδιακή ένταξή της στην Ε.Ε.» με την επισήμανση, «όπως γνωρίζετε η Εκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναμένεται το φθινόπωρο». Από τις διατυπώσεις αυτές του κ. Καραμανλή προκύπτει σαφώς ότι με μια λύση σε αυτή τη βάση (διπλή ονομασία «Μακεδονία-Σκόπια» στον ΟΗΕ και παντού αλλού «Μακεδονία») η Ελλάδα θα δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της ΠΓΔΜ στην Ε.Ε. Ακόμα πιο σαφής είναι η διατύπωση της επιστολής Καραμανλή προς τον Θαπατέρο: «Για δεκαπέντε χρόνια πολιτικοί λόγοι είχαν αποτρέψει μια λύση μεταξύ των δύο χωρών. Προσωπικά, είμαι έτοιμος να αναλάβω το πολιτικό κόστος και να επιλύσω το θέμα τώρα». Και πιο κάτω: «Είναι κρίσιμο σε αυτή τη φάση η Ισπανία να στηρίξει την πρόταση του ΟΗΕ, η οποία, πρέπει να τονίσω, αποτελεί ισορροπημένο συμβιβασμό μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών. Αυτό που χρειάζεται είναι η άλλη πλευρά να αποδεχτεί την πρόταση του ΟΗΕ. Ο Πρόεδρος Τσερβένκοφσκι είναι το πρόσωπο κλειδί για να λάβει τις απαιτούμενες τελικές αποφάσεις».

«Η ύπαρξη όλων αυτών των επιστολών προς Ευρωπαίους ηγέτες αποδεικνύει ότι είναι προφάσεις εν αμαρτίαις οι όψιμοι ισχυρισμοί των κύκλων Καραμανλή, καθώς και ορισμένων στελεχών της ΝΔ, που χαρακτηρίζουν τακτικό ελιγμό την υιοθέτηση αυτής της δυσμενούς θέσης για την ονομασία της ΠΓΔΜ», σημειώνει η «Εφημερίδα των Συντακτών».

Το επιχείρημα περι ελιγμών καταρρέει άλλωστε από την αποκάλυψη επίσημων αμερικανικών εγγράφων που αποδεικνύουν ότι η συγκεκριμένη γραμμή αποτελούσε και την επίσημη της ΝΔ. Λίγο πριν από τη σύνοδο του Βουκουρεστίου έχει καταγραφεί από τον πρέσβη Ντάνιελ Σπέκχαρντ η επίσημη αποδοχή της διπλής ονομασίας: «Μετά από τις προτάσεις του Νίμιτς η κυβέρνηση Καραμανλή αποφάσισε το “τολμηρό βήμα” της αποδοχής τους ως βάσης διαπραγμάτευσης. [...] Ή Ελλάδα είναι ανοιχτή σε ένα σύνθετο όνομα, “Νέα, Βόρεια, Ανω, οποιαδήποτε Μακεδονία”, υποστήριξε ο Καραμανλής. [...] Ως προς την πρόταση του
Νίμιτς για μια λύση διπλής ονομασίας (Δημοκρατία της Μακεδονίας για εσωτερική χρήση και ένα σύνθετο όνομα για τον ΟΉΕ, το ΝΑΤΟ και διεθνή χρήση), ο Καραμανλής είπε ότι θα μπορούσε να το
αποδεχτεί, αλλά το σύνθετο όνομα θα έπρεπε να χρησιμοποιείται σε όλα τα διεθνή φόρα και η Ελλάδα περιμένει να χρησιμοποιούν και οι ΉΠΑ το σύνθετο όνομα»

Σάλο και πολλά ερωτήματα έχει προκαλέσει η αποκάλυψη της επιστολής του Κώστα Καραμανλή το 2005 προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, στην οποία ο τότε πρωθυπουργός της κυβέρνησης ΝΔ, δέχεται να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με το όνομα «Μακεδονία-Σκόπια» για το εξωτερικό και διατήρηση του όρου «Δημοκρατία της Μακεδονίας» για το εσωτερικό της χώρας, με την αναγνώριση «μακεδονικής» γλώσσας, χωρίς μάλιστα να προτείνει συνταγματική αναθεώρηση για τη γείτονα χώρα και χωρίς απαλοιφή των αλυτρωτικών βλέψεων.

Το 2005 υπήρξαν διαρροές στα μέσα ενημέρωσης που μιλούσαν για την επιστολή Καραμανλή στον Τζορτζ Μπους, χωρίς ωστόσο να σχολιαστούν επισήμως. Ολόκληρη την επιστολή έφερε στη δημοσιότητα το Documento, αποκαλύπτοντας το παρασκήνιο εκείνης της εποχής και την στάση Καραμανλή, αλλά και την υποκρισία της σημερινής ηγεσίας της ΝΔ στο Μακεδονικό και τη Συμφωνία των Πρεσπών. 

«Ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος προφανώς τα γνώριζε όλα αυτά, οφείλει σήμερα μια συγγνώμη στον ελληνικό λαό... Στήσανε πάνω σε ένα μεγάλο εθνικό ψεύδος μια σκευωρία εις βάρος της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ που οδήγησε τους Έλληνες και τις Ελληνίδες σε ένα μεγάλο διχασμό με μοναδικό σκοπό να δημιουργήσει φθορά στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και σ’ εμένα προσωπικά» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του στα περιφερειακά κανάλια. 

Η επιστολή του Κώστα Καραμανλή στάλθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο προς «την Αυτού Εξοχότητα Τζορτζ Γ. Μπους» στις 8 Απριλίου 2005. Η ελληνική πλευρά έχει ενημερωθεί για όσα προβλέπει το σχέδιο του διαπραγματευτή Μάθιου Νίμιτς το οποίο έχει κατατεθεί ως προσχέδιο απόφασης. Ο Κ. Καραμανλής τοποθετείται ο ίδιος επί του προσχεδίου και εκ των πραγμάτων εκφράζει την άποψη της ελληνικής πλευράς.

Ακολουθεί το μεταφρασμένο κείμενο της επιστολής Καραμανλή

ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ Αθήνα, 8 Απριλίου 2005

Αγαπητέ Τζορτζ,

Σε ευχαριστώ για το μήνυμά σου και τα ευγενικά σου λόγια, τα οποία μου μετέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, [Πέτρος] Μολυβιάτης.

Στην επιστολή σου με ημερομηνία 16 Νοεμβρίου 2004 επιβεβαίωσες τη στήριξή σου στις συνεχιζόμενες προσπάθειες του ΟΗΕ να βρει λύση στο ζήτημα της ονομασίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, καθώς και την ετοιμότητά σου να ενστερνιστείς οποιαδήποτε λύση προκύψει από αυτές τις διαπραγματεύσεις. Θα ήθελα, λοιπόν, να σε ενημερώσω για τις πρόσφατες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (FYROM). Για πρώτη φορά από την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη στις 13 Σεπτεμβρίου 1995, ο ειδικός απεσταλμένος του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κ. Μάθιου Νίμιτς, προχώρησε στην υποβολή πρότασης, υπό τη μορφή ενός πλήρους προσχεδίου απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίον αφορά την τελική διευθέτηση του εκκρεμούς αυτού ζητήματος.

Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη ονομασία από τον ειδικό διαμεσολαβητή είναι «Republika Makedonija-Skopje» με σκοπό να χρησιμοποιείται αμετάφραστη. Αυτή η ονομασία θα χρησιμοποιείται για κάθε επίσημη χρήση εντός του συστήματος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Επιπλέον, η πρόταση ενθαρρύνει και άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και κράτη, να επιλέγουν το προαναφερθέν όνομα για κάθε διεθνή επίσημη χρήση.

Το συνταγματικό όνομα «Republika Makedonija» θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται για εσωτερική χρήση εντός της FYROM, κάτι που σημαίνει ότι δεν απαιτείται καμία συνταγματική αλλαγή η οποία θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στη Συμφωνία της Οχρίδας του 2001.

Αυτή η πρόταση απέχει από τις θέσεις μας, αλλά θα ήμασταν έτοιμοι να την αποδεχθούμε ως βάση για την επίτευξη λύσης. Οπως είχα την ευκαιρία να σε ενημερώσω στην επιστολή μου με ημερομηνία 29 Νοεμβρίου 2004, η Ελλάδα είναι έτοιμη να ολοκληρώσει γρήγορα τις συνομιλίες της Νέας Υόρκης. Επί 15 χρόνια διάφοροι παράγοντες εμπόδιζαν την επίτευξη λύσης μεταξύ των δύο κρατών. Προσωπικά, είμαι έτοιμος να στηρίξω μια συμφωνία τώρα.

Η Ελλάδα είναι, επομένως, διατεθειμένη να εισέλθει σε αυτό το τελευταίο στάδιο των διαπραγματεύσεων διατηρώντας θετική και εποικοδομητική στάση, για να επιτύχει μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Αυτό δεν θα επιτρέψει μόνο την πλήρη ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων, αλλά θα συμβάλει επίσης αποφασιστικά στη σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής και θα άρει ένα μείζον εμπόδιο που βρίσκεται στο δρόμο της ενσωμάτωσης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στις ευρωατλαντικές δομές.

Η πρόταση [Νίμιτς] παρέχει και στις δύο πλευρές ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας το οποίο θα συνεισφέρει στην περαιτέρω σταθεροποίηση της περιοχής. Είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας σε αυτό το στάδιο και οι δύο πλευρές να στηρίξουν το σχέδιο πρότασης του ΟΗΕ.

Λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση της περιοχής εν γένει, καθώς και τις προκλήσεις που προκύπτουν από τον εν αναμονή προσδιορισμό του μελλοντικού καθεστώτος του Κοσόβου, εύχομαι ειλικρινά οι ΗΠΑ να στηρίξουν ενεργά την πρόταση του ΟΗΕ.

Ειλικρινά δικός σου,

Κώστας Καραμανλής

Προς την Α.[υτού] Ε.[ξοχότητα] George W. Bush

πηγή tvxs