ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ

Είκοσι ελληνικές περιβαλλοντικές οργανώσεις καταγγέλλουν την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υποβάθμιση του καθεστώτος προστασίας του λύκου που βάζει στο στόχαστρο ένα προστατευόμενο είδος, στέλνοντας λάθος μηνύματα.

Την περασμένη Πέμπτη (26/9) επικυρώθηκε και τυπικά από το Συμβούλιο της Ε.Ε. η απόφαση της πλειοψηφίας των κρατών μελών της Ε.Ε. να υιοθετήσει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποβάθμιση του καθεστώτος προστασίας του λύκου στη Σύμβαση της Βέρνης. Η απόφαση αυτή πέρασε, αφού οι περισσότερες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, άλλαξαν τη θέση τους και ψήφισαν υπέρ της πρότασης παρά τις επιφυλάξεις που είχαν αρχικά εκφράσει.

Ουσιαστικά, με λίγες εξαιρέσεις, οι υπουργοί Περιβάλλοντος της Ε.Ε. αγνόησαν την έκκληση περισσότερων από 300 οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που τους παρότρυναν να ακολουθήσουν τις επιστημονικές συστάσεις και να εντείνουν τις προσπάθειες για την ενίσχυση της συνύπαρξης με μεγάλα σαρκοφάγα. Από την πλευρά της, η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρόβαλε ως λόγο της επιλογής αυτής την απόδοση μεγαλύτερης ελευθερίας κινήσεων στα κράτη-μέλη για τη λήψη μέτρων που θα αποβλέπουν στη μείωση των ζημιών που προκαλούνται στο ζωικό κεφάλαιο από άγρια ζώα, μέσω «ελέγχου του πληθυσμού τους» και υποστήριξη εκστρατειών εξόντωσης λύκων.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η εφαρμογή των μεθόδων αυτών στέλνει λάθος μηνύματα σχετικά με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των αξιών της συνύπαρξης και της ανοχής στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, υποτιμά τον οικολογικό ρόλο που καλούνται να υπηρετήσουν θηρευτές όπως ο λύκος στον έλεγχο των αυξανόμενων πληθυσμών οπληφόρων (ζαρκάδια, αγριογούρουνα κ.λ.π.) και αποπροσανατολίζει τις αρμόδιες αρχές και τους αγρότες από την αποφασιστική επένδυση σε μέτρα πρόληψης ζημιών, που είναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος άμβλυνσης των συγκρούσεων μεταξύ λύκων και κτηνοτροφίας, όπως όλες οι επιστημονικές μελέτες τεκμηριώνουν.

Επιπλέον, η εξέλιξη αυτή θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την προστασία του λύκου, αλλά και τις προσπάθειες διατήρησης της βιοποικιλότητας στην ΕΕ, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο προηγούμενο για την προστασία ειδών και οικοτόπων, τόσο εντός όσο και εκτός της Ε.Ε. Ειδικότερα στην Ελλάδα, αν και ο λύκος έχει επανακάμψει στο μεγαλύτερο μέρος της αρχικής κατανομής του, παραμένει σε «ανεπαρκή» κατάσταση διατήρησης (με τάσεις βελτίωσης), ενώ η χώρα μας αποτελεί μια από τις ελάχιστες στην Ε.Ε. που δεν έχει εκπονήσει, θεσπίσει και υλοποιήσει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το είδος.

Έτσι, δεν έχουν υποστηριχθεί με συνέπεια μέχρι τώρα και δεν έχουν εφαρμοστεί σε ικανοποιητική κλίμακα τα αποδεδειγμένα αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης των συγκρούσεων με τον πρωτογενή τομέα, είτε αυτά είναι παραδοσιακά είτε σύγχρονα. Επιπλέον, δεν έχει εκσυγχρονιστεί το σύστημα αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, παρά τις μακροχρόνιες εκκλήσεις εκ μέρους των περιβαλλοντικών οργανώσεων, ώστε να υποστηριχθεί έμπρακτα και να ενθαρρυνθεί η εφαρμογή και διάδοση των μέτρων αυτών.

Οι συνυπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν ότι η προστασία της βιοποικιλότητας δεν κρίνεται από εντυπωσιακές εξαγγελίες σε διεθνείς συναντήσεις και οργανισμούς, αλλά από την συνεπή εφαρμογή μέτρων και πολιτικών, από τη συνεχή προσπάθεια και συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Στον αντίποδα, οι μικροπολιτικές επιλογές, η ενοχοποίηση εξιλαστήριων θυμάτων και η επικοινωνιακή μόνο διαχείριση των κρίσιμων περιβαλλοντικών ζητημάτων, έχουν φέρει το φυσικό περιβάλλον στη σημερινή τραγική κατάσταση και τη βιοποικιλότητα στο χείλος της κατάρρευσης.

Πηγή: efsyn.gr

Ολλανδικό δικαστήριο έκρινε ότι οι αρχές θα μπορούν νομίμως να πυροβολούν με όπλα paintball λύκους που θεωρούνται «παρεκκλίνοντες», δηλαδή θα μπορούσαν να αποτελούν κίνδυνο για το κοινό.

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει το ΑΠΕ, δικαστήριο στην Ουτρέχτη, στην κεντρική Ολλανδία, αποφάσισε ότι η συμπεριφορά ορισμένων λύκων σε κάποιο εθνικό πάρκο μπορεί να είναι «σοβαρή απειλή για τη δημόσια ασφάλεια».

Στην Ευρώπη εξελίσσεται μεγάλη συζήτηση για την ανάγκη προστασίας των συγκεκριμένων ζώων, αλλά και για τους κινδύνους που αποτελούν καθώς ο πληθυσμός τους αυξάνεται.

Η λύση του paintball φαίνεται λοιπόν να προκρίνεται ως μέσο εκφοβισμού των δυνητικά επικίνδυνων λύκων, αντί της θανάτωσής τους, από τις αρχές.

Αφορμή στάθηκε το περιστατικό μίας λύκαινας που πλησίαζε ποδηλάτες και περιπατητές και δεν έδειχνε ίχνος φόβου όταν οι φωτογράφοι πλησίαζαν κοντά της, ανέφερε το δικαστήριο.

«Το γεγονός ότι ο λύκος φαίνεται να φοβάται όλο και λιγότερο τους ανθρώπους δεν σημαίνει ότι το ζώο δεν μπορεί πλέον να γίνει επιθετικό και να δαγκώσει», ανέφερε το δικαστήριο στην απόφασή του.

Άλλες μέθοδοι για να τρομάξουν τους λύκους στο εθνικό πάρκο De Hoge Veluwe – όπως οι φωνές – ήταν αναποτελεσματικές, σημείωσε το δικαστήριο, ενώ η χρήση σπρέι πιπεριού κρίθηκε επικίνδυνη για τα ζώα.

«Δεν υπάρχει άλλη ικανοποιητική λύση από το να πυροβολήσεις τον λύκο με ένα πιστόλι paintball και… είναι απαραίτητο για το συμφέρον της δημόσιας ασφάλειας», έκρινε το δικαστήριο.

Η απόφαση ελήφθη καθώς η Ευρώπη παλεύει με τον πληθυσμό των λύκων της, ο οποίος έχει ανακάμψει ενώ μέχρι πρότινος είχε χαρακτηριστεί ως είδος σχεδόν υπό εξαφάνιση.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι επιθυμεί να αλλάξει το καθεστώς προστασίας των ζώων – επιτρέποντας τη θήρα τους – αφού δεδομένα έδειξαν ότι αποτελούν αυξανόμενη απειλή για τα ζώα. 

Οι σημερινοί σκύλοι προέρχονται από τουλάχιστον δύο διαφορετικούς πληθυσμούς αρχαίων λύκων, έναν από την ανατολική Ευρασία και έναν από τη Μέση Ανατολή και τη νοτιοδυτική Ευρασία (από όπου προέρχονται και οι σκύλοι της νότιας Ευρώπης), σύμφωνα με μια νέα διεθνή έρευνα γενετιστών και αρχαιολόγων.

Η μελέτη αποτελεί ένα ακόμη βήμα για τη λύση του μυστηρίου αναφορικά με το πού έγινε η εξημέρωση των «καλύτερων φίλων» του ανθρώπου, ενός από τα μεγαλύτερα ακόμη ερωτήματα της ανθρώπινης προϊστορίας.

Ο γκρίζος λύκος

Οι σκύλοι προέρχονται από τον γκρίζο λύκο (Canis lupus) και η εξημέρωσή τους εκτιμάται ότι συνέβη στη διάρκεια της Εποχής των Πάγων πριν 15.000 έως 30.000 χρόνια. Ο γκρίζος λύκος πιστεύεται ότι υπήρξε το πρώτο άγριο είδος από το οποίο προέκυψε ένα εξημερωμένο είδος. Παραμένει όμως ακόμη άγνωστο το πού ακριβώς αυτό συνέβη και αν επρόκειτο για μια μοναδική τοποθεσία ή πολλές όπου έλαβε χώρα η εξημέρωση. Τα περισσότερα άλλα ζώα εξημερώθηκαν μετά την εμφάνιση της γεωργίας, αλλά οι σκύλοι εξημερώθηκαν όταν ακόμη οι άνθρωποι ήταν κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες.

Η νέα μελέτη, με επικεφαλής τον δρ Πόντους Σκόγκλουντ του Ινστιτούτου Φράνσις Κρικ του Λονδίνου, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature», ανέλυσε τα γονιδιώματα 72 αρχαίων λύκων, που έζησαν σε μια περίοδο 100.000 ετών στην Ευρώπη, στη Σιβηρία και στη Βόρεια Αμερική, κατά την Ύστερη Πλειστόκαινο περίοδο πριν περίπου 129.000 έως 11.700 χρόνια. Αρχαιολόγοι από 16 χώρες συνέβαλαν στη μελέτη, καθώς επίσης εννέα εργαστήρια ανάλυσης αρχαίου DNA.

Πού έγινε η εξημέρωση

Η συγκριτική ανάλυση των γονιδιωμάτων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τόσο οι αρχαίοι σκύλοι όσο και οι σύγχρονοι είναι γενετικά πιο όμοιοι με τους αρχαίους λύκους της Ασίας από ό,τι της Ευρώπης, μια ένδειξη ότι η εξημέρωση αρχικά συνέβη κάπου στην Ανατολή.

Παράλληλα όμως, βρέθηκαν ενδείξεις ότι δύο ξεχωριστοί πληθυσμοί αρχαίων λύκων συνεισέφεραν DNA στους σκύλους. Οι πρώιμοι σκύλοι από τη βορειοανατολική Ευρώπη, τη Σιβηρία και την Αμερική φαίνεται να έχουν σε ποσοστό έως σχεδόν 100% μια μοναδική καταγωγή από την Ανατολή, αλλά οι πρώιμοι σκύλοι από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τη νότια Ευρώπη φαίνεται να κατάγονται σε ποσοστό περίπου 50% από μια άλλη ομάδα μεσανατολικών λύκων.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι οι σκύλοι εξημερώθηκαν παραπάνω από μία φορά, με διαφορετικούς πληθυσμούς τους στη συνέχεια να αναμιγνύονται. Εναλλακτικά, είναι πιθανό ότι υπήρξε μια εξημέρωση, αλλά η κατοπινή διπλή καταγωγή των σκύλων οφείλεται στο ότι ένας πρώιμος πληθυσμός τους αναμίχθηκε κατόπιν με άγριους λύκους της δυτικής Ευρασίας. Όλοι σχεδόν οι σύγχρονοι σκύλοι φαίνεται να έχουν σήμερα μια διπλή καταγωγή, με τους αρχαιότερους να έχουν βρεθεί στο Ισραήλ και να χρονολογούνται προ 7.000 ετών περίπου.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ

Σε ένα βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης τρύπωσε για να βρει καταφύγιο ένα μικρό και τραυματισμένο λυκάκι. Για το περιστατικό ενημερώθηκε η Κτηνιατρική Υπηρεσία του δήμου, η οποία έφτασε άμεσα στο κατάστημα.

Όπως μεταδίδει το voria.gr το λυκάκι, το οποίο είχε κρυφτεί πίσω από έναν πάγκο στην αποθήκη του βιβλιοπωλείου, παρέλαβε για να το φροντίσει η «Άγρια Φύση» η οποία ενημερώθηκε από την Κτηνιατρική Υπηρεσία του δήμου.

Το μικρό ζώο ήταν χτυπημένο στο πόδι του.

Εκτιμάται ότι έφτασε στο κέντρο της πόλης πιθανότατα με κάποιο όχημα, άγνωστο όμως κάτω από ποιες συνθήκες.