Η Nasa έδωσε στη δημοσιότητα εικόνες από την ισχυρότερη, όπως λέει, ηλιακή έκλαμψη των τελευταίων έξι ετών, μια πύρινη λάμψη στην επιφάνεια του ήλιου σε απόσταση 93 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, η οποία έθεσε εκτός λειτουργίας κάποιες ραδιοεπικοινωνίες στη Γη για μικρό χρονικό διάστημα την Πέμπτη.

Ο οργανισμός κατέγραψε τις έντονα χρωματιστές εικόνες του φαινομένου που είναι γνωστό ως στεμματική εκτίναξη μάζας (CME) από το παρατηρητήριο ηλιακής δυναμικής, ένα διαστημικό σκάφος που εκτοξεύτηκε το 2010 και παρακολουθεί συνεχώς τη δραστηριότητα του ήλιου.

Ήταν, σύμφωνα με τη Nasa, μια έκλαμψη κλάσης Χ της υψηλότερης έντασης, με δυνατότητα να επηρεάσει τις ραδιοεπικοινωνίες, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τα σήματα πλοήγησης και να θέσει σε κίνδυνο διαστημόπλοια και αστροναύτες.

Η έκρηξη ενέργειας της Πέμπτης προκάλεσε περίπου δύο ώρες ραδιοφωνικών παρεμβολών σε ορισμένα μέρη των ΗΠΑ και αλλού κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το κέντρο πρόβλεψης διαστημικού καιρού της Εθνικής Υπηρεσίας Ατμόσφαιρας και Ωκεανών έκανε λόγο για ένα «εκπληκτικό γεγονός ... πιθανότατα ένα από τα μεγαλύτερα ηλιακά ραδιοεπεισόδια που έχουν καταγραφεί ποτέ».

Το κέντρο ανέφερε ότι ο αντίκτυπός του στις ραδιοεπικοινωνίες έγινε αισθητός μεταξύ του μεσημεριού και των 14:00 ώρα Ελλάδας την Πέμπτη και ότι οι επιστήμονές του αναλύουν άλλες επιπτώσεις του CME «που βρίσκεται πάνω από την πολύ βορειοδυτική περιοχή του ήλιου».

Ήταν η ισχυρότερη ηλιακή έκλαμψη που έχει καταγραφεί από τις 10 Σεπτεμβρίου 2017, δήλωσε το κέντρο, και η ισχυρότερη του τρέχοντος ηλιακού κύκλου με κάποια απόσταση. Οι περισσότερες ηλιακές εκλάμψεις κατηγορίας Χ που επηρεάζουν τη Γη βαθμολογούνται μεταξύ ενός και εννέα, με το συμβάν της Πέμπτης να κατατάσσεται ως Χ8.

Ραδιοσήματα με παράξενο μοτίβο που θυμίζει «χτύπο καρδιάς» και προέρχονται μέσα από την ατμόσφαιρα του Ήλιου ανακάλυψε μια διεθνής ομάδα αστρονόμων, τα οποία αν τα μελετήσουν, πιθανόν να κατανοήσουν καλύτερα τις ισχυρότερες εκρήξεις του ηλιακού συστήματος, τις ηλιακές εκλάμψεις.

«Η ανακάλυψη είναι απροσδόκητη», δήλωσε ο Sijie Yu, αστρονόμος στο Κέντρο Ηλιακής-Γεωμετρικής Έρευνας του Τεχνολογικού Ινστιτούτου του Νιου Τζέρσεϊ, σε ανακοίνωση του πανεπιστημίου για τα ραδιοσήματα μέσα από τον Ήλιο, που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα StudyFinds και μεταδίδει η ΕΡΤ. 

Ειδικότερα, οι αστρονόμοι εντόπισαν τα ραδιοσήματα μέσα σε μια ηλιακή έκλαμψη κατηγορίας C, σε ύψος 5.000 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Ήλιου. «Αυτό το μοτίβο είναι σημαντικό για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο απελευθερώνεται και διαχέεται η ενέργεια στην ατμόσφαιρα του Ήλιου κατά τη διάρκεια αυτών των απίστευτα ισχυρών ηλιακών εκρήξεων.

Ωστόσο, η προέλευση αυτών των επαναλαμβανόμενων μοτίβων (quasi-periodic pulsations, QPP) αποτελεί μυστήριο και θέμα συζήτησης μεταξύ των επιστημόνων», πρόσθεσε ο Sijie Yu.

Τι είναι οι ηλιακές εκλάμψεις

Οι ηλιακές ραδιο-εκρήξεις είναι έντονες εκρήξεις ραδιοκυμάτων από τον Ήλιο, οι οποίες συχνά συνδέονται με ηλιακές εκλάμψεις και είναι γνωστό ότι εκπέμπουν ραδιοσήματα με επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Οι ερευνητές εντόπισαν τα ραδιοσήματα ενώ μελετούσαν τις μικροκυματικές παρατηρήσεις μιας ηλιακής έκλαμψης, με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου Expanded Owns Valley Solar Array (EOVSA).

Το EOVSA παρατηρεί συστηματικά τον Ήλιο σε ένα ευρύ φάσμα μικροκυματικών συχνοτήτων από 1 έως 18 gigahertz (GHz) και είναι ευαίσθητο στη ραδιοακτινοβολία που εκπέμπεται από ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας στην ατμόσφαιρα του Ήλιου, τα οποία ενεργοποιούνται στις ηλιακές εκλάμψεις.

Ο «χτύπος καρδιάς»

Παρατηρώντας την ηλιακή έκλαμψη, η ομάδα εντόπισε ραδιοεκρήξεις με ένα μοτίβο που επαναλαμβανόταν κάθε 10 με 20 δευτερόλεπτα. Το μοτίβο αυτό θύμιζε «χτύπο καρδιάς», είπε ο Yuankun Kou, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Nanjing της Κίνας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Προς έκπληξή τους, οι ερευνητές εντόπισαν και ένα δεύτερο ραδιοσήμα που παλλόταν με παρόμοιο τρόπο. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο EOVSA, οι ερευνητές μέτρησαν το ενεργειακό φάσμα των ηλεκτρονίων στις δύο ραδιοπηγές και διαπίστωσαν ότι και οι δύο είναι στενά συνδεδεμένες.

Η ομάδα δημιούργησε επίσης ένα αριθμητικό μοντέλο της ηλιακής έκλαμψης χρησιμοποιώντας παρατηρήσεις που ελήφθησαν από τον δορυφόρο GOES της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA). Ο δορυφόρος μπορεί να μετρήσει τις εκπομπές μαλακών ακτίνων Χ από την ατμόσφαιρα του Ήλιου σε δύο διαφορετικές ενεργειακές ζώνες.

Η ανάλυση των ερευνητών αποκάλυψε «νησίδες» μαγνητικού ρεύματος που μοιάζουν με φυσαλίδες, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν την ποσότητα της ενέργειας που απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκρηξης.

«Η εμφάνιση μαγνητικών νησίδων παίζει βασικό ρόλο στη ρύθμιση του ρυθμού απελευθέρωσης ενέργειας κατά τη διάρκεια αυτής της έκρηξης», ανέφερε ο Xi Cheng, καθηγητής αστρονομίας στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Νιου Τζέρσεϊ. «Μια τέτοια περιοδική διαδικασία απελευθέρωσης ενέργειας οδηγεί σε μια επαναλαμβανόμενη παραγωγή ηλεκτρονίων υψηλής ενέργειας, η οποία εκδηλώνεται ως QPP στα μικροκύματα και στα μήκη κύματος των μαλακών ακτίνων Χ».

Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, τα ευρήματα αποκαλύπτουν νέα στοιχεία για τις ηλιακές εκλάμψεις. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Communications».

Ηλιακοί άνεμοι υψηλής ταχύτητας από μια «τρύπα» στην ατμόσφαιρα του ήλιου πρόκειται να πλήξουν το μαγνητικό πεδίο της Γης την Τετάρτη (3 Αυγούστου), προκαλώντας μια μικρή γεωμαγνητική καταιγίδα.

Οι μετεωρολόγοι του Κέντρου Πρόβλεψης Διαστημικού Καιρού (SWPC) της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας έκαναν την πρόβλεψη μετά την παρατήρηση ότι «αέριο υλικό ρέει από μια νότια τρύπα στην ατμόσφαιρα του ήλιου», σύμφωνα με το spaceweather.com.

Οι στεφανιαίες τρύπες είναι περιοχές στην ανώτερη ατμόσφαιρα του ήλιου όπου το ηλεκτρισμένο αέριο (ή πλάσμα) του άστρου μας είναι ψυχρότερο και λιγότερο πυκνό. Τέτοιες οπές είναι επίσης εκεί όπου οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου του ήλιου, αντί να γυρίζουν πίσω στον εαυτό τους, ακτινοβολούν προς τα έξω στο διάστημα. Αυτό επιτρέπει στην ηλιακή ύλη να εκτοξεύεται σε έναν χείμαρρο που ταξιδεύει με ταχύτητες έως και 1,8 εκατομμύρια μίλια την ώρα (2,9 εκατομμύρια χιλιόμετρα την ώρα), σύμφωνα με το Exploratorium, ένα μουσείο επιστημών στο Σαν Φρανσίσκο.

 

 

Σε πλανήτες με ισχυρά μαγνητικά πεδία, όπως ο δικός μας, αυτός ο καταιγισμός ηλιακών θραυσμάτων απορροφάται, προκαλώντας γεωμαγνητικές καταιγίδες. Κατά τη διάρκεια αυτών των καταιγίδων, το μαγνητικό πεδίο της Γης συμπιέζεται ελαφρώς από τα κύματα των σωματιδίων υψηλής ενέργειας. Τα σωματίδια αυτά διαχέονται στις γραμμές του μαγνητικού πεδίου κοντά στους πόλους και αναδεύουν τα μόρια της ατμόσφαιρας, απελευθερώνοντας ενέργεια με τη μορφή φωτός για τη δημιουργία πολύχρωμων σέλας, παρόμοιων με αυτά που συνθέτουν το Βόρειο Σέλας, όπως γράφει το Live Science.

Η καταιγίδα που θα δημιουργηθεί από αυτά τα συντρίμμια θα είναι ασθενής. H γεωμαγνητική καταιγίδα έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει μικρές διακυμάνσεις στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και να επηρεάσει ορισμένες δορυφορικές λειτουργίες -συμπεριλαμβανομένων εκείνων για κινητές συσκευές και συστήματα GPS. Επίσης θα «μεταφέρει» το Σέλας μέχρι το Μίσιγκαν και το Μέιν.

 

 

Αναγκαία, αλλά παραμελημένη είναι η προστασία του τριχωτού της κεφαλής και των μαλλιών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και των διακοπών, ενάντια στις αρνητικές συνέπειες της ηλιακής ακτινοβολίας.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν λαμβάνουν κανένα μέτρο προφύλαξής τους, αφού ελάχιστοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν τις βλάβες που μπορούν να προκύψουν από την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο. Κι αυτό γιατί οι εντατικές προσπάθειες ευαισθητοποίησης του κοινού για τις βλαβερές επιδράσεις του ήλιου περιορίζονται συνήθως μόνο στο δέρμα.

Κι όμως, όταν τα μαλλιά εκτίθενται στον ήλιο, χάνουν τα προστατευτικά έλαια που αποτρέπουν βλάβες της κυτταρικής δομής τους. Η δε εμφάνισή τους είναι απογοητευτική, αφού γίνονται ξηρά και σπάνε εύκολα. Το πρόβλημα, βέβαια, δεν είναι μόνο αισθητικό. Η επίδραση του ήλιου μπορεί να οδηγήσει σε αραίωση των μαλλιών, αφού οι ακτίνες του μπορούν να προκαλέσουν αλλαγή στον κύκλο ανάπτυξης της τρίχας.

«Ο ήλιος έχει ευεργετικές επιδράσεις αλλά και καταστροφικές συνέπειες. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας, μαθαίνουμε να προστατεύουμε το δέρμα από τις υπεριώδεις ακτίνες του. Τελικά, δίνουμε έμφαση στην τήρηση των οδηγιών για ασφαλή έκθεση του στις ακτίνες του ήλιου και ξεχνάμε να φροντίζουμε το τριχωτό του κεφαλιού και τα μαλλιά μας, παρότι με την πάροδο του χρόνου διαπιστώνουμε ότι βλάπτει και τις ίνες της τρίχας. Πράγματι, η ξηρότητα, η μειωμένη αντοχή, η τραχιά υφή, η απώλεια του χρώματος, η μειωμένη λάμψη και ελαστικότητα και η ευθραυστότητα είναι μερικές μόνο συνέπειες της έκθεσής τους στον ήλιο», επισημαίνει ο Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

«Το τριχωτό της κεφαλής είναι εξίσου πιθανό να υποστεί εγκαύματα, όπως οποιαδήποτε άλλη περιοχή του δέρματος, με τις ίδιες επικίνδυνες για την υγεία και την ζωή συνέπειες. Ιδιαίτερα ευαίσθητες είναι οι περιοχές όπου υπάρχει αραίωση των μαλλιών ή απώλειά τους, αλλά και το σύνολο του κεφαλιού στα άτομα που το ξυρίζουν. Ο χρόνος που χρειάζεται ο ήλιος για να προκαλέσει βλάβες στο απροστάτευτο δέρμα του κεφαλιού είναι λιγότερος από 15 λεπτά», προσθέτει.

Πιο συγκεκριμένα, η χρόνια φλεγμονή που προκαλείται στο δέρμα από την υπεριώδη ακτινοβολία ασκεί έμμεσες βλαβερές επιδράσεις στην ανάπτυξη της τρίχας. Η ακτινοβολία UVB είναι η κύρια ακτινοβολία που ευθύνεται για την απώλεια πρωτεϊνών της τρίχας. Μπορεί να προκαλέσει απόπτωση στον ανώτερο θύλακά της και να ασκήσει είτε διεγερτικές είτε ανασταλτικές επιδράσεις, ανάλογα με το μήκος κύματος. Έχει διαπιστωθεί, για παράδειγμα ότι η αποδόμηση των πρωτεϊνών της τρίχας προκαλείται από μήκη κύματος 254-400 nm. Η ακτινοβολία UVA είναι αυτή που ευθύνεται για τις αλλαγές στο χρώμα, ανεξάρτητα από τον τύπο της τρίχας. Οι χρωματικές αλλαγές εξαρτώνται από τον τύπο της τρίχας και είναι πιο έντονες στα ανοιχτόχρωμα μαλλιά.

Μια μελέτη έδειξε ότι οι υψηλές ή/και χαμηλές δόσεις UVA+UVB προκαλούν οξειδωτική βλάβη του DNA και κυτταροτοξικότητα στα τριχοθυλάκια. Επιπλέον, μειώνουν τον πολλαπλασιασμό και προάγουν την απόπτωση των κερατινοκυττάρων του έξω ελύτρου της ρίζας του τριχοθυλακίου και της μήτρας της τρίχας, και διεγείρουν το στάδιο του καταγόνου (μια από τις τρεις φάσεις ανάπτυξης της τρίχας, κατά την οποία τα μαλλιά σταματούν να αναπτύσσονται και ετοιμάζονται να πέσουν). Η βλάβη του τριχοθυλακίου είναι πιο σοβαρή όταν η υπεριώδης ακτινοβολία είναι υψηλή και φθάνει και στα βαθύτερα διαμερίσματά του.

Ο ήλιος, όμως, δεν επιδρά μόνο στις τρίχες αλλά και στο τριχωτό του κεφαλιού. Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν επιδείνωση στον ήλιο ή επαναλαμβανόμενα επεισόδια ηλιακού εγκαύματος στο τριχωτό. Στις φωτοευαίσθητες δερματοπάθειες που εντοπίζονται σε αυτό περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το ενδογενές έκζεμα που επιδεινώνεται από το φως, η δερματομυοσίτιδα και ο δερματικός ερυθηματώδης λύκος. Επιπλέον, η ροδόχρου ακμή του τριχωτού της κεφαλής επηρεάζει τους ανθρώπους που έχουν φαλάκρα ή πολύ αραιά μαλλιά.

«Ο ήλιος είναι σημαντικός για την υγεία μας. Η βιταμίνη D είναι ένα απαραίτητο συστατικό που συνθέτει το σώμα μας κυρίως μέσω της έκθεσης στον ήλιο. Διεγείρει την ανάπτυξη των κυττάρων και διατηρεί το δέρμα μας υγιές. Είναι τόσο σημαντική για το δέρμα και τα μαλλιά που η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει απώλειά τους. Όλα αυτά τα οφέλη επιτυγχάνονται με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο, ιδανικά μεταξύ 10 και 30 λεπτών την ημέρα.

Ενώ όμως οι μικρές δόσεις υπεριώδους ακτινοβολίας μπορεί να αποδειχθούν πολύ χρήσιμες, η υπερβολική έκθεση μπορεί να προκαλέσει ηλιακά εγκαύματα, τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια των οποίων μπορεί να γίνουν αιτία ανάπτυξης δερματικού καρκίνου ακόμα και στο τριχωτό της κεφαλής», επισημαίνει ο δρ Στάμου και δίνει τις συμβουλές του για την προστασία των μαλλιών που έχουν υποστεί βλάβες από τον ήλιο:

• Καλύπτετε τα μαλλιά και το κεφάλι όταν βρίσκεστε έξω με ένα καπέλο με φαρδύ γείσο ή ένα μαντήλι

• Αγοράστε ένα σπρέι αντηλιακής προστασίας που είναι ειδικά σχεδιασμένο για να προστατεύει τα μαλλιά και το κεφάλι, χωρίς να λιπαίνει τα μαλλιά

• Αλλάζετε τακτικά τη χωρίστρα, ώστε ο ήλιος να μην χτυπά ποτέ σε μια περιοχή του τριχωτού της κεφαλής για πολύ ώρα

• Ενισχύστε την υγρασία. Βοηθήστε στην αναδόμηση των ξηρών και κατεστραμμένων από τον ήλιο μαλλιών χρησιμοποιώντας λάδι ή μάσκες μαλλιών.

«Μην ξεχνάτε να προστατεύετε σωστά το δέρμα σας από τις υπεριώδεις ακτίνες UV όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους για πολύ ώρα, χρησιμοποιώντας αντηλιακό και κατάλληλο ρουχισμό», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.

 

 

Ο Ήλιος εξέπεμψε μια σημαντική ηλιακή έκλαμψη την Πέμπτη, η οποία έγινε αντιληπτή από το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).

Τα ηλιακά φορτισμένα σωματίδια από την έκλαμψη και τη συνοδευτική στεμματική έκρηξη μάζας αναμένεται να πλήξουν τη Γη σήμερα ή το Σαββατοκύριακο, κάτι που μπορεί να προκαλέσει θεαματικό σέλας στις βόρειες αρκτικές περιοχές ή και να επηρεάσει τις δορυφορικές επικοινωνίες, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Οι εκλάμψεις αυτές είναι ισχυρές εκρήξεις ακτινοβολίας, η οποία δεν μπορεί να διαπεράσει την ατμόσφαιρα και να βλάψει τους ανθρώπους, αλλά - αν είναι αρκετά ισχυρή όπως η συγκεκριμένη - είναι δυνατό να προκαλέσει ατμοσφαιρική διαταραχή, δηλαδή στον διαστημικό "καιρό" και κατ' επέκταση προβλήματα στο στρώμα όπου "ταξιδεύουν" τα σήματα GPS και επικοινωνιών.

Η έκλαμψη της Πέμπτης ήταν ισχύος Χ1 (η Χ είναι η πιο ισχυρή κατηγορία εκλάμψεων, με τις Χ2 να έχουν διπλάσια ένταση από τις Χ1, τις Χ3 διπλάσια από τις Χ2 κλπ). Οι πιο ασθενείς εκλάμψεις είναι της κατηγορίας C, ενώ οι ενδιάμεσες της κατηγορίας Μ.

Οι εκλάμψεις μπορεί να συνοδεύονται από στεμματικές εκρήξεις ηλιακής μάζας, πολύ φορτισμένων σωματιδίων τα οποία ταξιδεύουν στο διάστημα με τεράστιες ταχύτητες. Η έκλαμψη της Πέμπτης προήλθε από μια ενεργή ηλιακή κηλίδα (AR2887) στο κέντρο του Ήλιου, η οποία "βλέπει" προς τη Γη.

Ο Ήλιος βρίσκεται στην αρχική φάση του τρέχοντος κύκλου της δραστηριότητας του, που κάθε φορά διαρκεί περίπου 11 χρόνια. Ο τωρινός κύκλος άρχισε το Δεκέμβριο του 2019.

Καλύτερες του αναμενομένου είναι οι πρώτες φωτογραφίες από το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Solar Orbiter, τις οποίες ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) πρόκειται να παρουσιάσει στο κοινό στις 16 Ιουλίου.

«Εξαιρετικής ποιότητας» χαρακτήρισε τις πολυαναμενόμενες φωτογραφίες, με δηλώσεις του στο Αθηναϊκό-Μακεδονκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Έλληνας αστροφυσικός και αναπληρωτής επιστημονικός υπεύθυνος του Solar Orbiter, Γιάννης Ζουγανέλης.

Ο κ. Ζουγανέλης είναι ο πρώτος Έλληνας στο προσωπικό του ESA που συμμετέχει σε τέτοια θέση ευθύνης επιστημονικής αποστολής. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αθηνών, ξεκίνησε να εργάζεται στον ESA το 2014, διαθέτοντας διδακτορικό στην Αστροφυσική από το Πανεπιστήμιο Ντενί Ντιντερό του Παρισιού, ενώ προηγουμένως δίδασκε ως αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πιέρ και Μαρί Κιουρί στο Παρίσι.

Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «οι πρώτες εικόνες που φτάνουν από το Solar Orbiter είναι εξαιρετικής ποιότητας και αποκαλύπτουν νέα και πολύ ενδιαφέροντα φαινόμενα, που δεν είχαν παρατηρηθεί στο παρελθόν. Είμαστε ακόμα στις αρχικές φάσεις της αποστολής και ήδη βλέπουμε ότι ο Ήλιος είναι ακόμα πιο σύνθετος από ό,τι γνωρίζαμε ως τώρα. Αν και θα χρειαστεί πολλή ανάλυση πριν μπορέσουμε να βγάλουμε συμπεράσματα, οι νέες αυτές παρατηρήσεις μπορούν να ενισχύσουν ορισμένες θεωρίες σχετικά με τα άλυτα μυστήρια του Ήλιου, όπως είναι η θέρμανση του στέμματος και η επιτάχυνση του ηλιακού ανέμου. Είναι η πρώτη φορά που κοιτάμε τον Ήλιο από τόσο κοντά και στα επόμενα χρόνια που θα πλησιάσουμε όλο και περισσότερο, αναμένουμε περισσότερες εκπλήξεις σαν αυτήν που θα παρουσιάσουμε στις 16 Ιουλίου».

Το Solar Orbiter, το οποίο εκτοξεύθηκε φέτος στις 10 Φεβρουαρίου, πραγματοποίησε ήδη την πρώτη κοντινή προσέγγισή του στον Ήλιο. Οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές επιστημονικές ομάδες, που είναι υπεύθυνες για τα δέκα όργανα της αποστολής, κατόρθωσαν να ελέγξουν το σύνολο του εξοπλισμού, παρά τις αντιξοότητες που αντιμετώπισαν εν μέσω της πανδημίας του COVID-19, και έτσι η πρώτη «εκστρατεία» φωτογράφησης του μητρικού άστρου του ηλιακού συστήματός μας στέφθηκε με επιτυχία.

Όπως τόνισε ο κ. Ζουγανέλης, «με τις γνωστές συγκυρίες του κορονοϊού, όλες οι ομάδες που αποτελούνται από εκατοντάδες επιστήμονες και μηχανικούς εργάστηκαν κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες από το σπίτι. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος που ένα διαστημόπλοιο διεκπεραίωσε τις πιο κρίσιμες λειτουργίες του αμέσως μετά την εκτόξευση από το σπίτι! Αυτές ολοκληρώθηκαν με επιτυχία στις 15 Ιουνίου, οπότε και ξεκίνησε η επιστημονική φάση της αποστολής».

«Οι πρώτες εικόνες υπερβαίνουν τις προσδοκίες μας», σημείωσε και ο επιστήμονας του Solar Orbiter στην ESA, Ντάνιελ Μίλερ. «Μπορούμε ήδη να διακρίνουμε ενδείξεις πολύ ενδιαφερόντων φαινομένων, που δεν είχαμε κατορθώσει να παρατηρήσουμε με λεπτομέρεια στο παρελθόν. Τα δέκα όργανα του Solar Orbiter λειτουργούν εξαιρετικά και από κοινού παρέχουν μία ολιστική εικόνα του Ήλιου και του ηλιακού ανέμου. Αυτό διασφαλίζει ότι το Solar Orbiter θα μας βοηθήσει να απαντήσουμε θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με τον Ήλιο», πρόσθεσε.

Ποτέ στο παρελθόν δεν έχουν ληφθεί άλλες φωτογραφίες του Ήλιου από τόσο κοντινή απόσταση. Κατά το πρώτο περιήλιο, το κοντινότερο σημείο στον Ήλιο από την ελλειπτική τροχιά του Solar Orbiter ήταν 77 εκατομμύρια χιλιόμετρα, περίπου το μισό της απόστασης Ήλιου-Γης. Το σκάφος, που θα κάνει εν καιρώ ακόμη πιο κοντές προσεγγίσεις στον Ήλιο, τώρα προσαρμόζεται σταδιακά στην τροχιά του γύρω από τον Ήλιο.

Μόλις εισέλθει στην κυρίως επιστημονική φάση του, που θα ξεκινήσει στα τέλη του 2021, θα πλησιάσει έως τα 42 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την επιφάνεια του Ήλιου, πιο κοντά και από τον Ερμή. Οι διαχειριστές του διαστημοπλοίου θα δώσουν σταδιακά μία κλίση στην τροχιά του Solar Orbiter, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η προσπάθεια της πρώτης στην ιστορία φωτογράφησης των πόλων του Ήλιου.

Το Solar Orbiter είναι μία διαστημική αποστολή διεθνούς συνεργασίας μεταξύ του ESA και της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA). Δώδεκα κράτη-μέλη της ESA (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Νορβηγία, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο), καθώς και η NASA, συνέβαλαν στο επιστημονικό σκέλος. Ορισμένες χώρες (Δανία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες και Πορτογαλία) συνέβαλαν στην κατασκευή του διαστημικού σκάφους, αλλά όχι στο επιστημονικό σκέλος της αποστολής. Από την Ελλάδα έχουν συμβάλει οι εταιρείες Prisma Electronics SA και ISD.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν την online συνέντευξη Τύπου του ESA μέσω της διαδικτυακής τηλεόρασής του, την Πέμπτη 16 Ιουλίου, στις 15:00 ώρα Ελλάδας.

Πηγή: ΑΠΕ