Εφιαλτικά στοιχεία για τη δράση των ελληνικών Αρχών έρχονται ξανά στο φως, αυτή τη φορά από μεγάλη δημοσιογραφική έρευνα του BBC, η οποία θα παρουσιαστεί και σε σχετικό ντοκιμαντέρ με τον τίτλο “Dead Calm: Killing in the Med?” ( Νεκρική σιγή: Δολοφονίες στη Μεσόγειο; ).

Οι ελληνικές αρχές, κυρίως το λιμενικό, φέρονται να έχουν προκαλέσει τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων στη Μεσόγειο, με τον αριθμό των νεκρών για την τριετία 2020-2023 να εκτιμάται στους 43. 

Τι BBC επισημαίνει ότι παρά τις δυσκολίες να επιβεβαιωθούν τέτοια περιστατικά η δημοσιογραφική έρευνα μπόρεσε να αναλύσει τουλάχιστον 15 περιστατικά και να επιβεβαιώσει τις καταγγελίες μιλώντας και με αυτόπτες μάρτυρες.

Σε πέντε από αυτά πρόσφυγες καταγγέλλουν ότι οι ελληνικές αρχές τους πέταξαν απευθείας στη θάλασσα. Στις τέσσερις από αυτές τις περιπτώσεις εξήγησαν πως έφτασαν σε ελληνικά νησιά και στη συνέχεια τους κυνήγησαν. 

Σε αρκετά περιστατικά οι πρόσφυγες και μετανάστες καταγγέλλουν ότι τους έβαλαν σε φουσκωτές βάρκες για να τους επαναπροωθήσουν. Οι βάρκες αυτές είτε δεν είχαν μηχανές και ξεφούσκωσαν μέσα στη θάλασσα είτε φαίνονταν να έχουν τρυπηθεί. 

Μια από τις πιο ανατριχιαστικές περιγραφές έρχεται από έναν άνδρα με καταγωγή από το Καμερούν, ο οποίος αναφέρει ότι οι ελληνικές αρχές τον κυνήγησαν αφότου βρέθηκε στη Σάμο τον Σεπτέμβρη του 2021. «Μόλις είχαμε φτάσει και η αστυνομία ήρθε από πίσω. Υπήρχαν δύο αστυνομικοί ντυμένοι στα μαύρα και άλλοι τρεις με πολιτικά.

Φορούσαν μάσκες και μπορούσαμε να δούμε μόνο τα μάτια τους. Άρχισα με τον άλλον (ήταν τρία άτομα), τον πέταξαν στη θάλασσα. Ένας άλλος μου είπε “σώσε με, δεν θέλω να πεθάνω” και τελικά μόνο το χέρι του είχε απομείνει έξω από το νερό, ενώ σιγά σιγά τον είδα να χάνεται».

Ο μάρτυρας αναφέρει στο BBC ότι οι απαγωγείς του τον έδειραν άσχημα και στη συνέχεια τον πέταξαν μέσα στο νερό χωρίς σωσίβιο. Μπόρεσε να κολυμπήσει μέχρι την ακτή, όμως τα πτώματα των άλλων δύο εντοπίστηκαν από την τουρκική ακτοφυλακή. 

Ένας άλλος άνδρας δηλώνει στο βρετανικό δίκτυο ότι τον Μάρτιο του 2021 τον έπιασε ο ελληνικός στρατός όταν έφτασε στη Χίο και τον παρέδωσε στο λιμενικό.

«Με πέταξαν με δεμένα τα χείρα μέσα στη θάλασσα, ήθελαν να πεθάνω» καταγγέλλει και προσθέτει ότι κατάφερε να επιβιώσει επιπλέοντας ανάποδα προτού ένα από τα χέρια του απελευθερωθεί από τα δεσμά. Η θάλασσα, όμως, ήταν φουσκωμένη και τρεις από την ομάδα του πέθαναν. 

Το BBC  έθεσε τα ευρήματα του ρεπορτάζ προς το ελληνικό λιμενικό το οποίο διέψευσε όλες τις καταγγελίες για παράνομες δραστηριότητες. Παράλληλα, απάντησε ότι τα στελέχη του «εργάζονται συνεχώς με επαγγελματισμό, μεγάλο αίσθημα ευθύνης και σεβασμού για την ανθρώπινη ζωή και τα βασικά δικαιώματα» για να προσθέσει ότι είναι «σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας».

Ρεπορτάζ-κόλαφος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Aegean Boat Report με έδρα τη Νορβηγία έφερε στο φως της δημοσιότητας βίντεο ντοκουμέντο το οποίο κατέγραψε την βίαιη επαναπροώθηση 23 προσφύγων ανοιχτά της Λέσβου από άνδρες του ελληνικού λιμενικού.

Το περιστατικό έγινε στις 13 Νοεμβρίου και κατέληξε σε επαναπροώθηση 23 Αφγανών προσφύγων.

«Μασκοφόροι τραυμάτισαν αρκετούς επιβαίνοντες, ανάμεσά τους έναν ηλικιωμένο και ένα παιδί»

Συγκεκριμένα, όπως γράφει το ρεπορτάζ με τίτλο “23 Afghans Beaten, Tortured and Pushed Back Outside Lesvos”, «Τα ξημερώματα της Δευτέρας 13 Νοεμβρίου, στις 07.30, ένα σκάφος που μετέφερε 23 Αφγανούς, κυρίως οικογένειες με παιδιά, ανακόπηκε 100 μέτρα από τη στεριά ανατολικά του Κόρακα της Λέσβου, βόρεια, από σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής».

«Στο βίντεο, που τράβηξε ένας από τους επιβάτες, διακρίνουμε καθαρά τα βράχια του Κόρακα στη δεξιά πλευρά. Μπορούμε επίσης να δούμε ένα μικρό λευκό κτήριο στα αριστερά στα πρώτα 10 δευτερόλεπτα του βίντεο, είναι το ξωκλήσι «Άγιος Θεοδώρας». Δεν υπάρχει απολύτως καμία αμφιβολία πού τραβήχτηκε αυτό το βίντεο, οποιοσδήποτε ντόπιος μπορεί να επιβεβαιώσει ότι αυτό είναι ανατολικά του Κόρακα, στη βόρεια Λέσβο».

Το ρεπορτάζ που υπογράφει ο Tommy Olsen, γράφει στη συνέχεια «Μασκοφόροι χρησιμοποίησαν γάντζους σκάφους με σιδερένιες άκρες για να καταστρέψουν τον κινητήρα, χτυπώντας και τραυματίζοντας αρκετούς επιβαίνοντες, ανάμεσά τους έναν ηλικιωμένο και ένα παιδί. Οι μασκοφόροι αξιωματικοί της ακτοφυλακής δεν το πρόσεχαν και συνέχισαν να χτυπούν δυνατά προς την εύθραυστη λαστιχένια βάρκα μέχρι να καταστραφεί η μηχανή».

Δείτε το βίντεο ντοκουμέντο:

Ολόκληρο το ρεπορτάζ εδώ.

Με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα ο Ιάσονας Αποστολόπουλος καταγγέλλει πως κουκουλοφόροι άνδρες του Λιμενικού χρησιμοποιώντας κοντάρια προσπαθούν να καταστρέψουν τη μηχανή σκάφους προσφύγων. Σημειώνει πως στο βάθος φαίνονται οι ακτές της Βόρειας Λέσβου αλλά και το εκκλησάκι του Αγίου Θεοδώρου.

Γράφει ο Ιάσονας Αποστολόπουλος στην ανάρτησή του στο Facebook:

? Κουκουλοφόροι του ελληνικού λιμενικού στο σκάφος ΛΣ-144 επιτίθενται σε πρόσφυγες με κοντάρια για να τους καταστρέψουν την μηχανή. Μωρά ουρλιάζουν πανικόβλητα. Φαίνονται οι ακτές της βόρειας Λέσβου (Κόρακας) και το εκκλησάκι του Αγίου Θεόδωρου στα αριστερά.
▪️ Σύμφωνα με την οργάνωση Aegean Boat Report, το περιστατικό έγινε στις 13 Νοέμβρη και κατέληξε σε επαναπροώθηση 23 Αφγανών προσφύγων. Τους κατέστρεψαν την μηχανή, τους μετέφεραν στα τουρκικά ύδατα και τους παράτησαν εκεί.
Αυτό συμβαίνει καθημερινά από τον Μάρτιο 2020.
▪️ Ποιος άνθρωπος μπορεί να ξυλοκοπεί οικογένειες και να τις εγκαταλείπει στην μέση του Αιγαίου;
▪️ Ως πότε θα ανεχόμαστε αυτές τις κτηνωδίες;
Να συλληφθούν άμεσα οι δράστες και οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι

Νέο αποκαλυπτικό ρεπορτάζ-φωτιά των New York Times αφήνει εκθέτει την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τις πολιτικές διαχείρισης που υιοθετεί για το μεταναστευτικό-προσφυγικό. Βίντεο-ντοκουμέντο που φέρνει στο φως της δημοσιότητας το αμερικανικό μέσο, κατέγραψε παράνομες επαναπροωθήσεις. Το ρεπορτάζ ενδέχεται να είναι η πιο καταδικαστική απόδειξη μέχρι στιγμής, για την παραβίαση των διεθνών νόμων και των κανόνων της Ε.Ε. που διέπουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζονται οι αιτούντες άσυλο.

Δείτε το αποκαλυπτικό βίντεοεδώ

Το βίντεο-φωτιά καταγράφει αιτούντες άσυλο, ανάμεσά τους και παιδιά να περισυλλέγονται, να μεταφέρονται στη θάλασσα και να εγκαταλείπονται σε μια σχεδία από την ελληνική ακτοφυλακή. «Η Ελλάδα λέει ότι δεν παρατάει τους μετανάστες στη θάλασσα. Πιάστηκε επ’ αυτοφώρω». Έτσι ξεκινάει το ρεπορτάζ των New York Times που δημοσιεύτηκε σήμερα.

Οι NYT επαλήθευσαν και επιβεβαίωσαν το βίντεο και μαζί, τα κυβερνητικά ψέμματα

Όπως εξηγεί το ρεπορτάζ, οι αιτούντες άσυλο είχαν ήδη μετακινηθεί από χώρα σε χώρα για χρόνια για να ξεφύγουν από τον πόλεμο στο Κέρας της Αφρικής. Μόλις είχαν πατήσει το πόδι τους στην Ευρώπη, ελπίζοντας να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, όταν μασκοφόροι τους μάζεψαν και τους αφαίρεσαν τα υπάρχοντά τους. Η δοκιμασία τους θα μπορούσε κανονικά να παραμείνει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, όπως και εκείνες τόσων άλλων αιτούντων άσυλο, των οποίων οι μαρτυρίες για κακομεταχείριση απορρίφθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση. Μόνο που αυτή τη φορά, καταγράφηκε ολόκληρη σε βίντεο από έναν ακτιβιστή που το μοιράστηκε με τους New York Times.

Η εφημερίδα New York Times πήρε συνέντευξη από 11 από τους αιτούντες άσυλο από τη Σομαλία, την Ερυθραία και την Αιθιοπία, τους οποίους εντόπισε σε ένα κέντρο κράτησης στη Σμύρνη, στις τουρκικές ακτές. Σε συνεντεύξεις στο κέντρο κράτησης της Σμύρνης, όλοι οι μετανάστες αφηγήθηκαν ότι σπρώχτηκαν σε μια μαύρη φουσκωτή σωσίβια σχεδία και αφέθηκαν στο πέλαγος.

Η χρήση αυτών των μηχανοκίνητων σχεδιών έχει καταγραφεί στο παρελθόν, αλλά οι ελληνικές αρχές έχουν αρνηθεί να αφήνουν τους μετανάστες να επιπλέουν σε αυτές, επειδή είναι ακυβέρνητες και μπορούν να ανατραπούν. Πολλοί φορούσαν ακόμα τα ίδια ρούχα που φορούσαν και στο βίντεο. Έδωσαν λεπτομερείς εξηγήσεις για το τι τους συνέβη, οι οποίες ταυτίζονταν με τα γεγονότα στο βίντεο – πριν οι δημοσιογράφοι των Times τους δείξουν το υλικό. Το κατά προσέγγιση ύψος και το μέγεθος των ενηλίκων και των παιδιών ταίριαζαν επίσης.

Εκτός από τη συνέντευξη που πήραν οι αιτούντες άσυλο στην Τουρκία, οι Times επαλήθευσαν το υλικό κάνοντας ανάλυση καρέ-καρέ για να αναγνωρίσουν τους ανθρώπους στο βίντεο, εντοπίζοντας γεωγραφικά τα βασικά γεγονότα και επιβεβαιώνοντας την ώρα και την ημέρα χρησιμοποιώντας δεδομένα θαλάσσιας κυκλοφορίας, καθώς και μια ανάλυση της θέσης του ήλιου και των ορατών σκιών.

Έδειξαν το βίντεο αυτοπροσώπως σε τρεις ανώτερους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο το επαληθεύσαμε. Αργότερα, σε γραπτά σχόλια, η Επιτροπή δήλωσε ότι “ανησυχεί για το υλικό” και ότι, αν και δεν είχε επαληθεύσει η ίδια το υλικό, θα έθετε το θέμα υπόψη των ελληνικών αρχών.

Η Ελλάδα «πρέπει να σεβαστεί πλήρως τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τους κανόνες της Ε.Ε. για το άσυλο και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου», δήλωσε η Anitta Hipper, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα μετανάστευσης.

Οι ελληνικές Αρχές αρνήθηκαν αιτήματα για προσωπική συνάντηση προκειμένου να εξετάσουν το βίντεο και η ελληνική κυβέρνηση δεν απάντησε σε επανειλημμένα αιτήματα για σχολιασμό, αναφέρει το ρεπορτάζ. Όμως σημειώνει πως, κάνοντας προεκλογική εκστρατεία στη Λέσβο την περασμένη εβδομάδα ενόψει των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπερασπίστηκε τις «σκληρές αλλά δίκαιες» μεταναστευτικές πολιτικές της κυβέρνησής του και υπερηφανεύτηκε για τη μείωση κατά 90% της άφιξης «παράνομων μεταναστών».

Η κυβέρνηση αρνείται σταθερά ότι κακομεταχειρίζεται τους αιτούντες άσυλο και επισημαίνει το γεγονός ότι επωμίζεται δυσανάλογο βάρος της διαχείρισης των νέων αφίξεων στην Ευρώπη.

Όμως το βίντεο, το οποίο δόθηκε από έναν Αυστριακό εργαζόμενο σε ανθρωπιστική οργάνωση, τον Φαγιάν Μουλά, ο οποίος έχει περάσει μεγάλο μέρος των τελευταίων δυόμισι ετών δουλεύοντας στο νησί και προσπαθώντας να καταγράψει τις καταχρήσεις σε βάρος των μεταναστών, μπορεί να είναι η πιο καταδικαστική απόδειξη μέχρι στιγμής για την παραβίαση των διεθνών νόμων και των κανόνων της Ε.Ε. που διέπουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζονται οι αιτούντες άσυλο από τις ελληνικές αρχές.

Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση σκλήρυναν τη στάση τους απέναντι στους μετανάστες μετά την άφιξη το 2015 και το 2016 περισσότερων από ένα εκατομμύριο προσφύγων από τη Συρία, το Ιράκ και αλλού. Το κύμα των νεοεισερχομένων αναδιαμόρφωσε την ευρωπαϊκή πολιτική, πυροδοτώντας λαϊκιστικές σκληροδεξιές δυνάμεις που έπαιξαν με την αγωνία των ιθαγενών.

Η Ελλάδα δεν είναι καθόλου μόνη της στην καταστολή των μεταναστών. Η Πολωνία, η Ιταλία και η Λιθουανία άλλαξαν πρόσφατα τους νόμους τους για να διευκολύνουν την απώθηση των μεταναστών και την τιμωρία όσων τους βοηθούν. Αλλά τα νέα βίντεο υποδηλώνουν ότι οι ελληνικές αρχές έχουν προχωρήσει ακόμη παραπέρα, καταφεύγοντας σε κρυφές εξωδικαστικές απελάσεις που σαρώνουν ακόμη και τους πιο ευάλωτους με τη συμμετοχή των ναυτικών της δυνάμεων.

Βίντεο – Η παράνομη επαναπροώθηση όπως καταγράφηκε

Ήταν λίγο μετά το μεσημέρι της 11ης Απριλίου όταν ένα λευκό βαν χωρίς διακριτικά κατέβηκε σε έναν μικρό όρμο με ξύλινη αποβάθρα στο νότιο άκρο της Λέσβου, σύμφωνα με το βίντεο του κ. Mulla.

Καθώς το βαν κατέβαινε στην ακτή, δύο άνδρες που περίμεναν σε ένα ταχύπλοο σκάφος κάλυψαν τα πρόσωπά τους με μάσκες του σκι, όπως φαίνεται. Όταν το βαν σταμάτησε, τρεις άνδρες βγήκαν, ξεκλείδωσαν τις πίσω πόρτες – και βγήκαν 12 άτομα, πολλά από τα οποία ήταν μικρά παιδιά.

Στους επιβάτες περιλαμβάνονταν η κ. Άντεν και το μωρό της, ο Αουάλε, με τον οποίο είχε αρχικά εγκαταλείψει την Τζίλιμπ, μια μικρή πόλη σε μια περιοχή της Σομαλίας που ελέγχεται από την Αλ Σαμπάμπ, μια μαχητική ομάδα που συνδέεται με την Αλ Κάιντα, όπως είπε. Η κ. Aden είπε ότι είχαν αποβιβαστεί στη Λέσβο με μια βάρκα λαθρεμπόρων μια μέρα νωρίτερα και είχαν περάσει μια νύχτα κρυμμένοι στους θάμνους πριν τους μαζέψουν μασκοφόροι άνδρες.

Η Sulekha Abdullahi, 40 ετών, και τα έξι παιδιά της ήταν επίσης στριμωγμένα στο φορτηγάκι.

Το ίδιο και ο Mahdi, 25 ετών, και ο Miliyen, 33 ετών, οι οποίοι δήλωσαν ότι είχαν επίσης φτάσει στη Λέσβο με λέμβο και αναζήτησαν καταφύγιο στους θάμνους. Συνελήφθησαν μετά από μια σύντομη καταδίωξη και οι αστράγαλοι του Miliyen έφεραν ακόμα βαθιές γρατζουνιές όταν του πήρε η εφημερίδα συνέντευξη μέρες αργότερα.

Συμφώνησαν να μοιραστούν τις ιστορίες τους, αλλά ζήτησαν να αναγνωριστούν μόνο με τα μικρά τους ονόματα, φοβούμενοι αντίποινα.

Λίγα λεπτά αφότου η ομάδα συνοδευόταν έξω από το βαν, όλοι βγήκαν στα νερά του Αιγαίου με το ταχύπλοο. Από μακριά έμοιαζε με μια τουριστική βόλτα αναψυχής. Μόνο αυτό δεν ήταν.

Πέρασαν άλλα τρία λεπτά και στη συνέχεια το ταχύπλοο πλησίασε το σκάφος 617 του Λιμενικού Σώματος, το οποίο πληρώθηκε κυρίως με κονδύλια της Ε.Ε., σύμφωνα με αρχειοθετημένους καταλόγους περιουσιακών στοιχείων του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος.

Ένας προς έναν, οι μετανάστες ξεφορτώθηκαν από το ταχύπλοο και οδηγήθηκαν στην πρύμνη του σκάφους του Λιμενικού Σώματος, συνοδευόμενοι από έξι μη καλυμμένα άτομα, ορισμένα από τα οποία φαίνεται να φορούσαν την καθιερωμένη σκούρα μπλε στολή.

Στη συνέχεια, το σκάφος του Λιμενικού Σώματος έστριψε ανατολικά προς την Τουρκία και ξεκίνησε. Το σκάφος δεν έστελνε τη θέση του, σύμφωνα με το Marine Traffic, μια πλατφόρμα θαλάσσιων ζωντανών δεδομένων που παρακολουθεί τα σκάφη. Αλλά οι Times μπόρεσαν να προσεγγίσουν τη θέση του χρησιμοποιώντας δεδομένα θέσης από άλλα κοντινά εμπορικά σκάφη που φαίνονται στο υλικό.

Το σκάφος του Λιμενικού Σώματος σταμάτησε όταν πλησίασε στην άκρη των ελληνικών χωρικών υδάτων. Το βίντεο που τράβηξε ο κ. Mulla από την ακτή της Λέσβου είναι θολό λόγω της απόστασης, αλλά αργότερα φαίνεται ένα μαύρο αντικείμενο να επιπλέει δίπλα στο σκάφος του Λιμενικού Σώματος.

Οι ελληνικές αρχές χρησιμοποιούν συχνά ένα μήνυμα φαξ για να ειδοποιήσουν τους ομολόγους τους για την παρουσία εγκλωβισμένων μεταναστών στα τουρκικά χωρικά ύδατα, σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, και μια ώρα περίπου μετά την εγκατάλειψη των μεταναστών, εμφανίστηκαν δύο σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής.

Οι Times μπόρεσαν να προσεγγίσουν τη θέση της διάσωσης μέσω των συντεταγμένων του MSC Valencia, ενός μεγάλου εμπορικού πλοίου που ήταν αγκυροβολημένο σε κοντινή απόσταση και φαινόταν στο βάθος.

Η διάσωση της 11ης Απριλίου, όπως και πολλές άλλες, αναρτήθηκε σε ιστότοπο που ενημερώνεται τακτικά από τις τουρκικές αρχές.

Η ακτοφυλακή της ανακοίνωσε ότι διέσωσε “12 παράτυπους μετανάστες στη σωσίβια λέμβο που απωθήθηκε στα τουρκικά χωρικά ύδατα από ελληνικά μέσα”, στα ανοικτά των ακτών του Ντικιλί, απέναντι από τη Λέσβο, στις 14:30 τοπική ώρα.

Το βίντεο της τουρκικής ακτοφυλακής, που επαληθεύτηκε ανεξάρτητα από τους Times, δείχνει τους μετανάστες να φτάνουν στο λιμάνι του Ντικιλί μετά τη διάσωσή τους.

Με πληροφορίες από efsyn.gr

Κόλαφος η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ελλάδα την περίοδο 2022/23, στην οποία καταγράφονται τα κακώς κείμενα που εν πολλοίς φέρουν την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Μεταξύ άλλων, αναλύονται ζητήματα όπως το σκάνδαλο των υποκλοπών σε βάρος πολιτικών και δημοσιογράφων, η αστυνομική βία κατά των διαδηλωτών, οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι επαναπροωθήσεις.

Αναλυτικά η Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ελλάδα

Υπερβολική χρήση βίας

Οι αναφορές για περιττή και υπερβολική χρήση βίας από αξιωματούχους επιβολής του νόμου κατά την αστυνόμευση διαδηλώσεων συνεχίστηκαν. Τον Μάιο, ο φοιτητής Γιάννης Ντουσάκης υπέστη σοβαρούς τραυματισμούς στο στόμα και στο σαγόνι του, αφού τα ΜΑΤ φέρεται να χρησιμοποίησαν παράνομη βία, συμπεριλαμβανομένων χειροβομβίδων κρότου λάμψης, για να διαλύσουν φοιτήτριες/-ητές που διαδήλωναν ειρηνικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Τον Νοέμβριο, δικαστήριο απέρριψε την έφεση των αρχών κατά πρωτοβάθμιας απόφασης που έκρινε το ελληνικό κράτος υπεύθυνο για τον σοβαρό τραυματισμό του δημοσιογράφου Μανώλη Κυπραίου από την αστυνομία το 2011.

Δικαίωμα στη ζωή

Τον Μάιο, δικαστήριο έκρινε δύο άντρες ένοχους για θανατηφόρα σωματική βλάβη σε σχέση με τον θάνατο του ΛΟΑΤΚΙ ακτιβιστή Ζακ Κωστόπουλου το 2018. Οι τέσσερις αστυνομικοί που κατηγορούνταν επίσης σε σχέση με τον θάνατο του Ζακ Κωστόπουλου αθωώθηκαν, εγείροντας ανησυχίες σχετικά με την ατιμωρησία. Τον Σεπτέμβριο, η εισαγγελία πρότεινε να παραπεμφθούν σε δίκη εφτά αστυνομικοί με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο σε σχέση με τη δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη, ενός άοπλου 18χρονου Ρομά, ο οποίος απεβίωσε μετά από θανάσιμο πυροβολισμό από την αστυνομία τον Οκτώβριο του 2021. Τον Δεκέμβριο, ο Κώστας Φραγκούλης, ένα 16χρονο Ρομά αγόρι πυροβολήθηκε στο κεφάλι κατά τη διάρκεια αστυνομικής καταδίωξης και πέθανε στο νοσοκομείο οχτώ ημέρες αργότερα. Ένας αστυνομικός κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο και παράνομη χρήση του όπλου του και αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους.

Δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών

Πάνω από 18.000 προσφύγισσες, πρόσφυγες και μετανάστριες/-άστες έφτασαν από τη θάλασσα και τη στεριά, σε σύγκριση με περίπου 9.000 το 2021. Το ποσοστό θνησιμότητας αυξήθηκε δραματικά, με 326 εκτιμώμενους νεκρούς και αγνοούμενους, έναντι 115 το 2021. Καθώς τα τραγικά ναυάγια τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο οδήγησαν σε δεκάδες θανάτους και αγνοούμενους, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης απηύθυναν έκκληση για ασφαλείς διαδρομές. Στη Σάμο, οι αρχές συνέχισαν να κρατούν παράνομα ορισμένες/-ους αιτούσες/-ντες άσυλο που διαμένουν στη χρηματοδοτούμενη από την Ε.Ε. «κλειστή ελεγχόμενη δομή», εμποδίζοντάς τες/τους να εξέλθουν.

Επαναπροωθήσεις

ΜΚΟ και δημοσιογράφοι συνέχισαν να αναφέρουν επαναπροωθήσεις και άλλες καταχρήσεις κατά προσφυγισσών/-ύγων και μεταναστριών/-ών στη στεριά και στη θάλασσα. Σε αρκετές περιπτώσεις, ομάδες εγκλωβίστηκαν υπό οδυνηρές συνθήκες σε νησίδες στον Έβρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, παρά το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) διέταξε προσωρινά μέτρα υπέρ των ατόμων και ζήτησε από την Ελλάδα να μην τα απομακρύνει, φέρεται ότι οι επιχειρήσεις διάσωσης από τις αρχές καθυστέρησαν ή ότι οι άνθρωποι επαναπροωθήθηκαν. Τον Μάρτιο, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), ένας φορέας που ορίστηκε από την κυβέρνηση για να διερευνήσει τις επαναπροωθήσεις, ανακοίνωσε την ολοκλήρωση έρευνας που δεν διαπίστωσε παρατυπίες στη συμπεριφορά των ελληνικών αρχών. ΜΚΟ ζήτησαν από την ΕΑΔ να δημοσιοποιήσει την πλήρη έκθεση, κάλεσαν να υπάρξει λογοδοσία και διαφάνεια και επανέλαβαν ότι η ΕΑΔ δεν μπορεί να θεωρηθεί συνταγματικά ανεξάρτητη. Το ΕΔΔΑ εξέδωσε τον Ιούλιο απόφαση-ορόσημο σχετικά με τη βύθιση βάρκας με μετανάστριες/-άστες στα ανοιχτά του Φαρμακονησίου το 2014, οπότε και 11 από τους 27 επιβάτες έχασαν τη ζωή τους. Οι προσφεύγοντες υποστήριξαν ότι το σκάφος είχε ανατραπεί επειδή η ελληνική ακτοφυλακή χρησιμοποίησε επικίνδυνους ελιγμούς για να τους προωθήσει προς την Τουρκία. Το ΕΔΔΑ έκρινε την Ελλάδα υπεύθυνη για αρκετές παραβιάσεις, μεταξύ άλλων του δικαιώματος στη ζωή, λόγω ελλείψεων στις επιχειρήσεις διάσωσης και στη διερεύνηση του περιστατικού από την Ελλάδα. Αρκετές υποθέσεις επαναπροωθήσεων παρέμεναν σε εκκρεμότητα ενώπιον του ΕΔΔΑ και της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στο τέλος του έτους. Τον Οκτώβριο, τα ειδησεογραφικά πρακτορεία διέρρευσαν έκθεση της OLAF, της υπηρεσίας καταπολέμησης της απάτης της Ε.Ε., η οποία εξέταζε σοβαρές καταγγελίες κατά του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), συμπεριλαμβανομένης της «πιθανής εμπλοκής ή/και συγκάλυψης παράνομων επαναπροωθήσεων» στην Ελλάδα. Η έκθεση διαπίστωσε σοβαρά σφάλματα στον χειρισμό των περιστατικών από τη Frontex, τα οποία εγείρουν ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα

Τον Φεβρουάριο οι αρχές ανακοίνωσαν τον τερματισμό του χρηματοδοτούμενου από την Ε.Ε. προγράμματος στέγασης ESTIA για αιτούσες/-ντες άσυλο που αντιμετωπίζουν συνθήκες ευαλωτότητας και μείωσαν τις θέσεις φιλοξενίας. Οι ΜΚΟ εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι οι θιγόμενοι μεταφέρθηκαν από διαμερίσματα, μετά από πολύ σύντομη προειδοποίηση, σε καταυλισμούς εντός απομονωμένων τοποθεσιών, με αρνητικές επιπτώσεις στην πρόσβασή τους σε βασικές υπηρεσίες. Οι ΜΚΟ ανέφεραν ότι οι αναγνωρισμένες/-οι προσφύγισσες και πρόσφυγες που επέστρεψαν στην Ελλάδα βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου της Ε.Ε. αντιμετώπισαν εμπόδια, μεταξύ άλλων στη λήψη εγγράφων ταυτοποίησης, γεγονός που επηρέασε την πρόσβασή τους στην υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση και άλλες υπηρεσίες.

Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Τον Ιούνιο, η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για την Κατάσταση των Υπερασπιστριών/-ών των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατήγγειλε την ποινικοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας και τις επαχθείς απαιτήσεις εγγραφής που επιβάλλονται στις οργανώσεις οι οποίες εργάζονται στον τομέα αυτόν. Οι ποινικές διαδικασίες κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Sarah Mardini και Séan Binder που προέκυψαν από το έργο τους στη διάσωση και την παροχή βοήθειας σε πρόσφυγες και μετανάστες παρέμειναν ανοιχτές. Τον Δεκέμβριο, ο ιδρυτής της ΜΚΟ Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι Παναγιώτης Δημητράς, ο οποίος βρισκόταν υπό ποινική έρευνα για το έργο του στα δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών, κλήθηκε να εμφανιστεί ενώπιον δικαστή για κακουργήματα που σχετίζονται με το έργο του με αιτούσες/-ντες άσυλο και κινδύνευσε με κατ’ οίκον περιορισμό και απαγόρευση του έργου του στη ΜΚΟ.

Δικαίωμα στην ιδιωτικότητα

Τον Απρίλιο, δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης αποκάλυψαν ότι το τηλέφωνο του Έλληνα δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη είχε μολυνθεί από το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2021 και ότι είχε επίσης υποκλαπεί από την ελληνική Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) το 2020. Ο αρχηγός του κόμματος της αντιπολίτευσης ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νίκος Ανδρουλάκης, καθώς και ο Χρήστος Σπίρτζης, πρώην υπουργός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ, είχαν επίσης στοχοποιηθεί με το Predator. Το τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη παρακολουθούνταν επιπλέον από την ΕΥΠ. Τον Απρίλιο ξεκίνησε δικαστική έρευνα σχετικά με τους ισχυρισμούς περί κατασκοπευτικού λογισμικού, και τον Νοέμβριο ξεκίνησε άλλη μια δικαστική έρευνα μετά τη δημοσίευση από εφημερίδα ενός καταλόγου προσώπων υψηλού κύρους που φέρονται να βρίσκονταν υπό κρατική παρακολούθηση ή/και να έχουν στοχοποιηθεί με Predator. Τον Δεκέμβριο, το κοινοβούλιο ψήφισε ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο που στερείτο αποτελεσματικών εγγυήσεων για τα άτομα τα οποία υπόκεινται σε παρακολούθηση και νομιμοποιούσε τη χρήση της κατασκοπευτικής τεχνολογίας από τις αρχές.

Ελευθερία της Έκφρασης

Τον Φεβρουάριο, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Παναγιώτης Δημητράς και Αντρέα Γκίλμπερτ καταδικάστηκαν για «ψευδή καταμήνυση», αφού είχαν υποβάλει καταγγελία σχετικά με δήλωση ανώτερου επισκόπου της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας το 2017 που θεώρησαν ότι ήταν αντισημιτική και ότι εισήγαγε διακρίσεις. Τον Μάιο, δικαστήριο της Αθήνας εκδίκασε αγωγή κατά της δημοσιογράφου Σταυρούλας Πουλημένη και του ανεξάρτητου συνεργατικού μέσου ενημέρωσης Alterthess, επειδή φέρεται να παραβίασαν τη νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων, δημοσιεύοντας την καταδίκη ανώτερου στελέχους εταιρείας εξόρυξης χρυσού για περιβαλλοντική καταστροφή.

Ελευθερία συνάθροισης

Τον Σεπτέμβριο, η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας παραπέμφθηκε σε δίκη αφού κατηγορήθηκε βάσει ενός αμφιλεγόμενου νόμου για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις για υποτιθέμενη απείθεια και παρακώλυση της κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας των εργαζομένων στον τομέα της υγείας τον Σεπτέμβριο του 2020.

Ανησυχίες προέκυψαν σχετικά με τη δίωξη δύο ακτιβιστριών της Διεθνούς Αμνηστίας, που, έπειτα από διαμαρτυρία τον Νοέμβριο, συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν με μια σειρά από πλημμεληματικές κατηγορίες.

Διακρίσεις

Τον Απρίλιο, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας ανέφερε 72 περιστατικά ρατσιστικής βίας για το 2021. Τον Ιούνιο ξεκίνησε η δίκη σε δεύτερο βαθμό για την υπόθεση του ακροδεξιού κόμματος Χρυσή Αυγή. Σε απόφαση-ορόσημο τον Οκτώβριο του 2020, πρωτοβάθμιο δικαστήριο έκρινε, μεταξύ άλλων, ότι η πολιτική ηγεσία του κόμματος ήταν ένοχη για τη διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, τα μέλη της οποίας είχαν διαπράξει μια σειρά βίαια εγκλήματα, μεταξύ άλλων εναντίον μεταναστών και προσφύγων.

Δικαιώματα αντιρρησιών συνείδησης

Συνεχίστηκαν οι σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης στη στρατιωτική θητεία, συμπεριλαμβανομένων των δικών και των επανειλημμένων καταδικών από στρατιωτικά δικαστήρια. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, που αποκαλύφθηκαν το 2022, το 2021 το ποσοστό αναγνώρισης των αντιρρησιών συνείδησης που επικαλούνται μη θρησκευτικούς λόγους είχε πέσει στο 0%. Στο τέλος του έτους εκκρεμούσαν αρκετές προσφυγές στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο κατά της μεροληπτικής απόρριψης αιτήσεων για το καθεστώς του αντιρρησία συνείδησης. Τον Δεκέμβριο, μια οπισθοδρομική πρόταση νομικής τροποποίησης αποσκοπούσε στην αύξηση του αριθμού των στρατιωτικών μελών της επιτροπής που εξετάζει τις εν λόγω αιτήσεις. Η Ελλάδα δεν έχει εφαρμόσει την απόφαση της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ του 2021 στην υπόθεση του αντιρρησία συνείδησης Λάζαρου Πετρομελίδη, η οποία διαπίστωσε πολλαπλές παραβιάσεις του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.

Βία κατά των γυναικών

Κατά τη διάρκεια του έτους, 17 γυναίκες δολοφονήθηκαν από τους συντρόφους τους ή τους πρώην συντρόφους τους. Τον Οκτώβριο, μια 19χρονη γυναίκα κατήγγειλε ότι βιάστηκε από δύο αστυνομικούς στο αστυνομικό τμήμα Ομόνοιας στην Αθήνα. Οι δύο αστυνομικοί κατηγορήθηκαν για ομαδικό βιασμό και αφέθηκαν ελεύθεροι υπό όρους. Ένας τρίτος αστυνομικός κατηγορήθηκε ως συνεργός. Η έρευνα βρισκόταν σε εξέλιξη στο τέλος του έτους.

Άλλα δικαιώματα

Τον Νοέμβριο, η Διεθνής Αμνηστία κατέθεσε συλλογική προσφυγή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η προσφυγή κατέγραφε πώς οι ελληνικές αρχές παραβίαζαν τα δικαιώματα στην υγεία και στην απαγόρευση των διακρίσεων λόγω των επιπτώσεων των μέτρων λιτότητας που θεσπίστηκαν μετά την οικονομική κρίση του 2009-10 και πώς αυτό συνέχιζε να επηρεάζει την ικανότητα του συστήματος υγείας να ανταποκρίνεται στην πανδημία Covid 19.

Τον Οκτώβριο, η κοινωνία των πολιτών εξέφρασε την ανησυχία της ότι η νέα νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση του Σωφρονιστικού Κώδικα θα περιορίσει περαιτέρω τα δικαιώματα των κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προσωρινής αποφυλάκισης, και θα συμβάλει στον διαρκή υπερπληθυσμό των ελληνικών φυλακών.

Η έκθεση, η οποία είναι παραπάνω από 120 σελίδες, διαπιστώνει ότι υπήρξαν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και ότι η Frontex γνώριζε και την ύπαρξή τους και «δεν διασφάλισε την απαραίτητη συνέχιση της διερεύνησης».

Όσον αφορά συγκεκριμένα την Ελλάδα, αναφέρεται πως υπήρχαν περιστατικά επαναπροωθήσεων από τις ελληνικές αρχές, τα οποία στελέχη της Frontex γνώριζαν, αφού σε κάποια από αυτά ήταν μάρτυρες. Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο του 2020 αξιωματικοί της Frontex ήταν μάρτυρες ενώ ελληνικό σκάφος «ρυμούλκησε μέσα στη νύχτα κακής κατάστασης σκάφος με υπεράριθμους επιβάτες προς την ανοιχτή θάλασσα, απειλώντας σοβαρά τις ζωές τους».

Ακόμη, επισημαίνονται προσπάθειες συγκάλυψης από τις ελληνικές αρχές, όταν στελέχη της Frontex ήθελαν να προχωρήσουν σε καταγγελία, εξωθώντας τους σε «εναλλακτικούς» τρόπους επικοινωνίας, για να μην καταγράφονται τα περιστατικά.

Μάλιστα, υπάρχει παραδοχή ότι οι πιέσεις της ελληνικής πλευράς έφεραν αποτέλεσμα, κι έτσι αξιωματικοί της Frontex δεν προχώρησαν σε καταγγελίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ δεν έγινε και τίποτα για την αποτροπή, «για να διατηρηθούν καλές σχέσεις με τις ελληνικές Αρχές».

Επιπλέον, υπάρχει χειρόγραφο υψηλόβαθμου στελέχους της Frontex, σύμφωνα με το οποίο αεροσκάφος της οργάνωσης που είχε καταγράψει ελληνικό σκάφος να ρυμουλκεί σκάφος από τα ελληνικά χωρικά ύδατα προς την Τουρκία «απομακρύνθηκε», τον Αύγουστο του 2020,  «για να μην είμαστε μάρτυρες».

Σύμφωνα μάλιστα με το Spiegel, η υπηρεσία συγχρηματοδότησε μερικούς από τους ελληνικούς οργανισμούς που πραγματοποίησαν τις παράνομες επαναπροωθήσεις, ενώ παραπλάνησε τους φορείς που είχαν την αρμοδιότητα εποπτείας της Frontex.

https://drive.google.com/file/d/1h3e-lMOSJrKLnKqm4v2vCwSswra2VQmo/view

Στο πόρισμα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για την Καταπολέμηση της Απάτης (OLAF), το οποίο έφερε την παραίτηση του επικεφαλής της Frontex, Φαμπρίς Λετζέρι και το οποίο αποκαλύπτουν σήμερα το Spiegel και η Le Monde, καταγράφεται η απόπειρα συγκάλυψης και τα ψέματα γύρω από τις τρομακτικές υποθέσεις επαναπροωθήσεων από τις ελληνικές αρχές, με την συμμετοχή και συνεργασία της ίδιας της Frontex.

Ανάμεσα σε άλλα, η έρευνα καταγράφει ότι η υπηρεσία προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων πλήρωσε με ευρωπαϊκά χρήματα για την επαναπροώθηση προσφύγων και μεταναστών στο Αιγαίο.

«Στην έκθεσή τους οι ερευνητές παρουσιάζουν λεπτομερή στοιχεία για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει διαπράξει η Ελλάδα και δείχνουν ότι η Frontex γνώριζε από την αρχή» λέει το Spiegel και συνεχίζει «αντί να αποτρέψει τις επαναπροωθήσεις, ο Φαμπρίς Λετζέρι και οι συνεργάτες του τις κάλυψαν. Είπα ψέματα στο Ευρωκοινοβούλιο και απέκρυψαν το γεγονός ότι η υπηρεσία στήριζε και συμμετείχε σε κάποιες επαναπροωθήσεις χρηματοδοτώντας τες με ευρωπαϊκά κεφάλαια».

Οι επαναπροωθήσεις αυτές, άλλωστε, έφεραν, τον περασμένο Απρίλιο, την παραίτηση του Λετζέρι έπειτα από σειρά εκρηκτικών συνεδριάσεων, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το πόρισμα της OLAF παρέμεινε κρυφό από τις ευρωπαϊκές αρχές και οι ευρωβουλευτές είχαν περιορισμένη πρόσβαση.

Στην έκθεση γίνεται εκτενής αναφορά στη συμπεριφορά της Frontex σε ένα περιστατικό που συνέβη στις 5 Αυγούστου 2020, όταν η ελληνική ακτοφυλακή επαναπροώθησε σκάφος που μετέφερε περίπου 30 μετανάστες και πρόσφυγες στα τουρκικά ύδατα αντί να τους διασώσει και να ους αποβιβάσει στην Ελλάδα.

Σε αυτό το περιστατικό αναφέρεται ότι η ευρωπαϊκή υπηρεσία γνώρισε τι θα συμβεί, καθώς την επαναπροώθηση μετέδωσε αεροσκάφος της στα αρχηγεία της στη Βαρσοβία. Σύμφωνα με το πόρισμα οι επικεφαλής της Frontex εμπόδισαν το να διεξαχθεί έρευνα για το περιστατικό.

Παράλληλα, οι ερευνητές αποδεικνύουν πώς η υπηρεσία χρησιμοποίησε χρήματα των Ευρωπαίων φορολογούμενων για να χρηματοδοτήσει επαναπροωθήσεις τουλάχιστον σε έξι περιπτώσει, δίνοντας ως παράδειγμα το περιστατικό της 5ης Αυγούστου, στο οποίο εμπλέκεται το σκάφος του ελληνικού λιμενικού με αριθμό CPB 137.

Υπενθυμίζεται ότι το αποκαλυπτικό πόρισμα της OLAF έρχεται έπειτα από μπαράζ σημαντικών ρεπορτάζ από μεγάλα διεθνή μέσα, αλλά και ελληνικά όπως η «Εφημερίδα των Συντακτών» που έχουν καταγράφει και αναδείξει πολλαπλά περιστατικά επαναπροωθήσεων και βίας κατά προσφύγων και μεταναστών από τις ελληνικές αρχές.

Οι δημοσιογράφοι του Spiegel Steffen Lüdke και Γιώργος Χρηστίδης παρουσιάζουν συνοπτικά το πόρισμα με νήμα αναρτήσεών τους στο Twitter

Αμήχανη η απάντηση της Ε.Ε.

Για τις τρομακτικές αποκαλύψεις ρωτήθηκε η αρμόδια εκπρόσωπος της Επιτροπής, Ανίττα Χίππερ, η οποία περιορίστηκε στο να πει με αμηχανία ότι η Κομισιόν έχει στενή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές για επαναπροωθήσεις και να προσθέσει ότι υπάρχει ένα μέρος που αφορά την εθνική διοίκηση και τις δικαστικές αρχές που έχουν την άμεση ευθύνη να διασφαλίσουν την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Επιπροσθέτως, η Ανίττα Χίππερ προσέθεσε ότι ο Frontex εκπληρώνει ένα σημαντικό καθήκον για την υποστήριξη των κρατών μελών στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και αυτό πρέπει να γίνεται με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Αρνήθηκε η Μπέρμποκ να έχει επαφή με στελέχη του Λιμενικού στον Πειραιά

Οι αποκαλύψεις έρχονται σε μια ημέρα κατά την οποία τη χώρα μας επισκέπτεται η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ και θα έχει ενδιαφέρον εάν θα μιλήσει ή θα της τεθεί το ζήτημα.

Προς το παρόν, όπως αναφέρει η ανταποκρίτρια της «Καθημερινής», Ξένια Κουναλάκη, η Γερμανίδα πολιτικός αρνήθηκε να συναντήσει, να φωτογραφηθεί και να έχει την οποιαδήποτε επαφή με στελέχη του Λιμενικού στον Πειραιά.

Πηγή: thepressproject.gr

«Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής της θέσης δέχεται μεγάλες μεταναστευτικές πιέσεις και κάνει πράγματα τα οποία... ξεφεύγουν από τις νόρμες και τις πρακτικές που έχουμε ακούσει στην Ε.Ε. και παρά την κριτική της Ε.Ε. συνεχίζουμε να το κάνουμε παρά τις αιτιάσεις της κυρίας Γιόχανσον ή ευρωβουλευτών ή οποιουδήποτε άλλου. Κάποιοι από τις Βρυξέλλες δεν καταλαβαίνουν αυτό που κάνουν οι Έλληνες αυτή τη στιγμή, συνεχίζουμε και το κάνουμε», δήλωσε σε διαδικτυακή παρέμβαση, ο βουλευτής της ΝΔ, Κώστας Κυρανάκης, παραδεχόμενος ουσιαστικά τη συνειδητή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από την ελληνική κυβέρνηση και δικαιώνοντας τις κατηγορίες του Ιάσονα Αποστολόπουλου, τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ διεθνών ΜΜΕ και τις αντιδράσεις διεθνών οργανισμών.

Τις δηλώσεις Κυρανάκη σχολίασε με ανάρτησή του στο Twitter και ο γνωστός δικηγόρος, Θανάσης Καμπαγιάννης, λέγοντας πως: «Ο Κυρανάκης λέει ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα "κάνει πράγματα στα σύνορα που ξεφεύγουν από τις νόρμες της ΕΕ". Λέει δηλαδή περιφραστικά ότι η Ελλάδα κάνει push-backs. Μια αστεία κυβέρνηση που αρνείται σε υψηλό επίπεδο αυτά που παραδέχεται από κάτω». 

Περισσότερες από 50 καταγγελίες επαναπροωθήσεων στον Έβρο και στο Αιγαίο ερευνά ο Συνήγορος του Πολίοτη όπως αποκάλυψε στη Βουλή ο επικεφαλής της ανεξάρτητης αρχής Ανδρέας Ποττάκης, ζητώντας, παράλληλα να δοθούν στην ανεξάρτητη αρχή τα θεσμικά εργαλεία

Συγκεκριμένα, ο κ. Ποττάκης, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, τόνισε μεταξύ άλλων: “Αυτή τη στιγμή ο Συνήγορος του Πολίτη έχει σε ανοιχτή διερεύνηση πάνω από 50 υποθέσεις καταγγελλόμενων φερόμενων επαναπροωθήσεων τόσο στην περιοχή του Έβρου όσο και στην περιοχή του Αιγαίου πάνω από 50 και το σύνολο των – επαναλαμβάνω – φερόμενων θυμάτων από τις καταγγελλόμενες επαναπροωθήσεις ανέρχεται σε, πλέον, άνω των 10.000. Είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Θα έλεγα δε ότι υπάρχουν καταγγελίες πολλές εκ των οποίων είναι δύσκολο να διερευνηθούν σε βάθος.

Υπάρχουν όμως και καταγγελίες οι οποίες προκαλούν μεγάλο προβληματισμό. Για παράδειγμα καταγγελία αλλοδαπού ο οποίος είχε, ήδη, καταγραφεί στη χώρα μας ως εισελθών ευρέθη στην Τουρκία, όπως επίσης είναι γνωστό ότι υπάρχουν και καταγγελίες από την ίδια τη Frontex για φερόμενο περιστατικό επαναπροώθησης υπαλλήλων οι οποίοι συνεργάζονται με τη Frontex.
Θέλω να πω με αυτό ότι η εκτίμησή μου και η προτροπή η δική μας προς την ελληνική κυβέρνηση και τα αρμόδια όργανα τα εσωτερικά της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού Σώματος είναι να αντιμετωπιστούν αυτές οι καταγγελίες με τη σοβαρότητα που ενδεχομένως έχουν, να υπάρχουν οι εσωτερικές έρευνες και πλέον αυτών να δοθούν τα εργαλεία στο Συνήγορο του Πολίτη – το έχω επισημάνει, το έχουμε πει και στο παρελθόν και κάθε φορά που μας δίνεται η δυνατότητα – να δοθούν τα πρόσθετα εργαλεία τα οποία έχουμε ζητήσει, προκειμένου και εμείς να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί στην εξωτερική μας έρευνα η οποία συνίσταται σε δύο πράγματα.

Αφενός μεν, τον έλεγχο του αν γίνεται σωστή δουλειά από τα εσωτερικά όργανα των Σωμάτων Ασφαλείας, όπως κάνει ο μηχανισμός, αφετέρου τον αυτοτελή έλεγχο που μπορεί να ασκήσει μια Ανεξάρτητη Αρχή, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη ο οποίος έχει και την εμπειρία και την τεχνογνωσία αντιμετώπισης τέτοιων ζητημάτων και το προσωπικό και την εξειδίκευση”.

 Πηγή: www.rosa.gr

Ο επικεφαλής της Frontex Φαμπρίς Λετζέρι υπέβαλε χθες την παραίτησή του, στη σκιά των αποκαλυπτικών στοιχείων για την εμπλοκή της ευρωπαϊκής υπηρεσίας ακτοφυλακής και συνοριοφυλακής σε παράνομες επιχειρήσεις επαναπροώθησης ή απώθησης εκατοντάδων προσφύγων στο Αιγαίο και για τη μεθοδευμένη απόπειρα παραπλάνησης και συγκάλυψης των παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου.

Όπως έγινε γνωστό από πληροφορημένη πηγή, η παραίτηση του Λετζέρι θα εξετασθεί από το συμβούλιο διοίκησης της υπηρεσίας.

Η υποβολή της παραίτησης ακολουθεί έρευνα της Olaf, της ευρωπαϊκής υπηρεσίας καταπολέμησης της απάτης, δήλωσε η ίδια πηγή επιβεβαιώνοντας πληροφορίες που έχουν δημοσιευθεί στον Τύπο.

Ο Λετζέρι έχει βρεθεί από καιρό στο στόχαστρο διεθνών δημοσιογραφικών ερευνών την ίδια στιγμή που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει αναστείλει την έγκριση του απολογισμού της (Frontex) για το 2020, μπλοκάροντας τη χρηματοδότησή της, εξαιτίας των χειρισμών της στην υπόθεση των ελληνικών επαναπροωθήσεων.

Βαρύτατα εκτεθειμένη είναι η ελληνική κυβέρνηση που έσπευσε πρόσφατα δια του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότη Μηταράκη, να βραβεύσει τον Λετζέρι για τις «υπηρεσίες» που πρόσφερε στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης.

Αν και υπόλογος στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, ο Λετζέρι, είχε γίνει δεκτός από τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου.

Νέες αποκαλύψεις

Πέντε ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης (Lighthouse Reports, Spiegel, Le Monde, η ελβετική τηλεοπτική εκπομπή έρευνας SRF Rundschau και το ελβετικό περιοδικό Republik), επικαλούμενα την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ελευθερία της πληροφόρησης, ζήτησαν και πήραν αντίγραφο της βάσης δεδομένων Jora της Frontex, όπου καταγράφονται οι αναφορές σοβαρών περιστατικών κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με τη δημοσιογραφική έρευνα, η βάση δεδομένων καταγράφει την εμπλοκή της Frontex σε 222 επιχειρήσεις του Ελληνικού Λιμενικού από τον Μάρτιο του 2020 ώς τον Σεπτέμβριο του 2021, που οδήγησαν σε συνοπτική απέλαση τουλάχιστον 987 προσφύγων, ενώ ο αριθμός μπορεί να φτάνει τους 8.355 πρόσφυγες.Τα περιστατικά χαρακτηρίζονται με τον παραπλανητικό όρο «παρεμπόδιση αναχώρησης», που σημαίνει ότι το ελληνικό Λιμενικό σταματά τους πρόσφυγες πριν εισέλθουν σε ελληνικά ύδατα, είτε αναγκάζοντάς τους σε αλλαγή πορείας είτε ειδοποιώντας το τουρκικό Λιμενικό να τους συνοδεύσει στα τουρκικά παράλια. Τον παραπλανητικό όρο τον χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη διαβόητη απάντησή του στην Ολλανδή δημοσιογράφο Ιγκεμποργκ Μπέιγκελ στο Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να πείσει για τη νομιμότητα της πολιτικής του στα σύνορα.

Αλλά τα στοιχεία της Frontex αποδεικνύουν ότι η χρήση του όρου είναι τελείως παραπλανητική. Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό εξαφάνισης περίπου 50 προσφύγων που έφτασαν στη Λέσβο στις 28 Μαΐου 2021. Οι πρόσφυγες είχαν στείλει στην οργάνωση Aegean Boat Report το γεωγραφικό τους στίγμα και φωτογραφίες από την άφιξή τους στο νησί, αλλά οι ελληνικές αρχές ισχυρίζονταν ότι δεν γνώριζαν τίποτα σχετικό. Υστερα από λίγες ώρες, οι πρόσφυγες βρέθηκαν εγκαταλειμμένοι πάνω σε liferaft στο Αιγαίο και διασώθηκαν από τις τουρκικές αρχές. Αυτό το περιστατικό καταγράφεται στη βάση δεδομένων της Frontex ως «παρεμπόδιση αναχώρησης».