Όπως αναμενόταν, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θεωρεί καταχώρησε ασπαρτάμη ως «πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο».

Η ασπαρτάμη είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό που χρησιμοποιείται ιδίως σε αναψυκτικά «light», και είχε γίνει γνωστό πριν λίγο καιρό πως ο ΠΟΥ θα την καταχωρήσει ως πιθανόν καρκινογόνα, όπως και έγινε.

Ωστόσο η συνιστώμενη ημερήσια δόση που χαρακτηρίζεται ακίνδυνη δεν μεταβάλλεται, όπως ανακοίνωσε.

«Δεν συνιστούμε σε επιχειρήσεις να αποσύρουν τα προϊόντα τους, ούτε συνιστούμε στους καταναλωτές να σταματήσουν τελείως να την καταναλώνουν», ανέφερε ο Δρ. Φραντσέκο Μπράνκα, διευθυντής του τμήματος διατροφής, υγείας και ανάπτυξης στον ΠΟΥ, παρουσιάζοντας τα ευρήματα δύο μελετών για το γλυκαντικό αυτό κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Το Διεθνές Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο (CIRC) του ΠΟΥ αποτίμησε για πρώτη φορά το επίπεδο κινδύνου της ασπαρτάμης. Ειδικοί του, που συνεδρίασαν από την 6η ως την 13η Ιουνίου, συμπέραναν πως το συγκεκριμένο τεχνητό γλυκαντικό είναι «πιθανόν καρκινογόνο για τον άνθρωπο» (ομάδα 2B της κατάταξης).

Για τον Πολ Φάροα, καθηγητή επιδημιολογίας του καρκίνου στο ιατρικό κέντρο Cedars-Sinai του Λος Άντζελες, «το ευρύ κοινό δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τον κίνδυνο καρκίνου που συνδέεται με οποιοδήποτε χημικό προϊόν ενταγμένο στην ομάδα 2B».

Στην ίδια ομάδα συγκαταλέγονται το εκχύλισμα της aloe vera και το καφεϊκό οξύ, πρόσθεσε.

Η απόφαση να καταταχθεί η ασπαρτάμη σε αυτή την ομάδα βασίστηκε σε «περιορισμένα δεδομένα» για τον καρκίνο στον άνθρωπο, ιδιαίτερα τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο, είδος καρκίνου του ήπατος, εξήγησε ο ΠΟΥ.

Μεταξύ άλλων υπάρχει σε:

• Αναψυκτικά διαίτης
• Τσίχλες
• Ζελατίνες
• Παγωτα
• Γαλακτοκομικά όπως το γιαούρτι
• Δημητριακά πρωινού
• Οδοντόπαστες
• Σιρόπια για τον βήχα
• Μασώμενες βιταμίνες

Αξιοποιήθηκαν επίσης περιορισμένα εργαστηριακά δεδομένα για τον καρκίνο στα ζώα.

«Τα περιορισμένα στοιχεία για τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο προέρχονται από τρεις μελέτες» που εκπονήθηκαν στις ΗΠΑ και δέκα ευρωπαϊκές χώρες. Πρόκειται «για τις μόνες επιδημιολογικές μελέτες για τον καρκίνο του ήπατος», διευκρίνισε σε δημοσιογράφους η Δρ. Μέρι Σουμπάουερ-Μπέριγκαν του CIRC.

Σύμφωνα με τον Δρ. Μπράνκα, θα χρειαστεί να εκπονηθούν κι άλλες μελέτες για «να αποσαφηνιστεί περαιτέρω η κατάσταση».

9 ως 14 κουτιά την ημέρα

Η μεικτή επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τα πρόσθετα τροφίμων του ΠΟΥ και του FAO (του οργανισμού τροφίμων και γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) συνεδρίασε από την 27η Ιουνίου ως την 6η Ιουλίου για να αποτιμήσει τους κινδύνους που συνδέονται με κατανάλωση ασπαρτάμης.

Συμπέρανε πως τα δεδομένα που εξετάστηκαν δεν δικαιολογούν επαρκώς την μεταβολή της επιτρεπτής ημερήσιας δόσης που ορίστηκε το 1981, δηλαδή τα 40 μιλιγκράμ το μέγιστο ανά κιλό σωματικού βάρους, μπορεί κανείς να καταναλώνει ασπαρτάμη «χωρίς κίνδυνο» εντός αυτού του ορίου.

Καθώς το κουτί ανθρακούχου αναψυκτικού «λάιτ» περιέχει 200 ως 300 γραμμάρια αυτού του γλυκαντικού, οποιοδήποτε ενήλικο πρόσωπο με σωματικό βάρος 70 κιλά θα πρέπει να καταναλώνει από 9 ως 14 κουτιά την ημέρα για να ξεπεράσει την επιτρεπτή ημερήσια δόση, αν υποτεθεί πως δεν προσλαμβάνει ασπαρτάμη από άλλα είδη διατροφής.

«Το πρόβλημα είναι όσοι κάνουν μεγάλη κατανάλωση» προϊόντων που περιέχουν ασπαρτάμη, πρόσθεσε, όμως «τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η περιστασιακή κατανάλωση δεν εγείρει κίνδυνο».

Η αντίδραση της Διεθνούς Ένωση Γλυκαντικών

Το τεχνητό γλυκαντικό αυτό, χωρίς θρεπτική αξία, χρησιμοποιείται από τα χρόνια του 1980. Κυρίως σε ποτά με λίγες θερμίδες, όπως τα «λάιτ» αναψυκτικά, σε έτοιμα γεύματα, σε τσίκλες, σε φαρμακευτικά προϊόντα, όπως οι παστίλιες για τον βήχα, καθώς και σε άλλα προϊόντα, όπως οι οδοντόπαστες.

Αντιδρώντας σε αυτές τις μελέτες, η Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών (ISA) τόνισε πως η ομάδα 2Β, στην οποία κατατάχθηκε η ασπαρτάμη, είναι η ίδια με αυτή στην οποία έχουν ενταχθεί το κίμτσι και άλλα μαριναρισμένα λαχανικά.

Η μεικτή επιτροπή «για ακόμη μια φορά επαναβεβαίωσε την ασφάλεια της ασπαρτάμης αφού έκανε σε βάθος, πλήρη και επιστημονικά αυστηρή αποτίμηση», έκρινε η γενική γραμματέας της ISA, η Φράνσις Χαντ-Γουντ.

Όμως για τον Καμίλ Ντοριόζ, υπεύθυνο των εκστρατειών της μη κυβερνητικής οργάνωσης Foodwatch στη Γαλλία, η ανακοίνωση του ΠΟΥ έχει μάλλον «πικρή γεύση», καθώς τονίζει αυτό το «πιθανόν καρκινογόνο γλυκαντικό δεν θα έπρεπε να έχει έχει θέση στα τρόφιμα και στα ποτά μας».

Πέρα από το ζήτημα του καρκίνου, ο ΠΟΥ πρόσφατα επισήμανε ότι τα τεχνητά γλυκαντικά χωρίς ζάχαρη δεν ωφελούν στην προσπάθεια απώλειας βάρους.

Σε κάθε περίπτωση, αν κανείς πρέπει να επιλέξει «ανάμεσα σε μια κόλα με γλυκαντικό και μια κόλα με ζάχαρη, θεωρώ πως η καλύτερη επιλογή είναι η τρίτη: πιείτε νερό», σχολίασε ο Δρ. Μπράνκα.

Λήγει, καθώς φαίνεται, το ντιμπέιτ που άνοιξε τις τελευταίες μέρες γύρω από την αλόη και τις επιπτώσεις της στην υγεία.

Κι αυτό γιατί ο εξωτερικος φλοιός της αλόης έχει ήδη χαρακτηρισθεί πιθανώς καρκινογόνος από τον ΠΟΥ, σε αντίθεση με το εσωτερικό του φυτού και τα προϊόντα με ζελέ αλόης που είναι απολύτως ακίνδυνα, εξήγησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας στο ΑΠΘ Χρύσα Σαρδέλη, μιλώντας στην ΕΡΤ.

 Δεν πρέπει ούτε να βράζουμε ούτε να πολτοποιούμε αλλά ούτε και να ακουμπάμε επάνω μας την φλούδα της αλόης, είπε η αναπληρώτρια καθηγήτρια. 

Πολλές φορές για να αυξηθεί το κέρδος ή ακόμη και από άγνοια χρησιμοποιούνται μέρη του φυτού που είναι πράγματι τοξικά, πρόσθεσε αναφερόμενη στην πόσιμη αλόη. «Δυστυχώς τα συμπληρώματα δεν δοκιμάζονται κλινικά όπως τα φάρμακα κι επομένως δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι μαζί με το ζελέ της αλόης δεν περιέχεται και χυμός από την φλούδα», ανέφερε.

Η καθηγήτρια πρόσθεσε ότι πρόκειται για δοσεξαρτώμενα προϊόν και υπενθύμισε ότι το ζελέ της αλόης έχει αντιβατκηριακή – αντιφλεγμονώδη δράση και άλλες καλλυντικές και θεραπευτικές ιδιότητες.

Τι γίνεται με την ασπαρτάμη

Από την άλλη, η «ετυμηγορία» για την ασπαρτάμη ως «πιθανή καρκινογόνα ουσία» αναμένεται στις 14 Ιουλίου από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), τον ερευνητικό βραχίονα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), καθώς κι αυτή η ουσία έχει απασχολήσει τον δημόσιο διάλογο τις τελευταίες μέρες με τις θεωρίες κινδυνολογίας να δίνουν και να παίρνουν.

Η κα Σαρδέλη εξήγησε επίσης ότι δεν είναι η ασπαρτάμη αλλά κάποιοι μεταβολίτες της που ενέχουν κινδύνους για καρκίνο και τόνισε ότι το τεχνητό γλυκαντικό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από εγκύους, παιδιά και παχύσαρκους.

«Καθησυχαστική» είναι η πληροφορία ότι ένας άνθρωπος 70 κιλών πρέπει να καταναλώνει 2,5 κιλά ασπαρτάμης την ημέρα για να κριθεί ότι κινδυνεύει από καρκίνο. Η μακροχρόνια και σε μεγάλες ποσότητες χρήση της ασπαρτάμης θεωρείται βλαπτική, σύμφωνα με την καθηγήτρια.

Με πληροφορίες από την ΕΡΤ

 

Η ασπαρτάμη, ένα από τα πιο διαδεδομένα τεχνητά γλυκαντικά στον κόσμο, πρόκειται να ανακηρυχθεί πιθανότατα ως καρκινογόνα ουσία τον επόμενο μήνα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), όπως αναφέρει σήμερα το Reuters.

Η ασπαρτάμη θα καταχωρηθεί τον Ιούλιο ως "πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο" για πρώτη φορά από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), τον ερευνητικό βραχίονα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τον καρκίνο.

Η απόφαση του IARC, που οριστικοποιήθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα μετά από συνάντηση των εμπειρογνωμόνων, έχει ως στόχο να αξιολογήσει αν κάτι αποτελεί δυνητικό κίνδυνο ή όχι, με βάση όλα τα δημοσιευμένα στοιχεία.

Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη απόφαση δεν λαμβάνει υπόψη την ποσότητα από ένα προϊόν που μπορεί να καταναλώσει ένα άτομο με ασφάλεια. Η κατευθυντήρια οδηγία για αυτό προέρχεται από μια ξεχωριστή επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ για τα πρόσθετα τροφίμων, γνωστή ως JECFA (η κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας για τα πρόσθετα τροφίμων), σε συνδυασμό με τους προσδιορισμούς των εθνικών ρυθμιστικών αρχών.

Ωστόσο, παρόμοιες αποφάσεις της IARC στο παρελθόν για διαφορετικές ουσίες έχουν προκαλέσει ανησυχίες στους καταναλωτές σχετικά με τη χρήση τους, οδήγησαν σε αγωγές και πίεσαν τις εταιρείες να αλλάξουν συνταγές και να στραφούν σε εναλλακτικές λύσεις. Αυτό έχει οδηγήσει σε επικρίσεις ότι οι αξιολογήσεις της IARC μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στο κοινό.

Η JECFA, η επιτροπή του ΠΟΥ για τα πρόσθετα τροφίμων, επανεξετάζει επίσης τη χρήση της ασπαρτάμης φέτος. Η συνεδρίασή της ξεκίνησε στα τέλη Ιουνίου και αναμένεται να ανακοινώσει τα πορίσματά της την ίδια ημέρα που η IARC θα δημοσιοποιήσει την απόφασή της - στις 14 Ιουλίου.